De wereldmarkt van
het conservenblikje
APRIL-AANBIEDINGEN
VOOR HEERENKLEEDING
Bij ons nog geen duurte
RECI.AME-
COSTUUMS
Dfogen van groenten,
ei van Collibus?
00
10 20%
Laatste telexbericht
Baggermachine vergaan
Vergoeding aan
ongehuwde dienstplichtigen
Zestien inbraken in een
paar maanden
ATTENTIE! ATTENTIE!
BEVA-fabrieken
geen
hoofdvertegenwoordiger
Van Nuland'i Kledingmagazijn
Vraagt nu onze
onder
den prijs
Alleen in April
Zoolang de voorraad strekt
Uitsluitend nieuwe stoffen
Stabiel binnenwerk
In alle maten
Zie de étalage
Dank zij onze eigen kleermakerij
en eigen confectiefabrieken, kunnen
wij U groote voordeelen bieden
KONINGSTRAAT 4
DEN HELDER
Haarlemsche verzekeringsagent
krijgt 10 jaar
Darré verwacht vreedzame
Duitsch-Hongaarsche
samenwerking
TIN ONONTBEERLIJK
OORLOGSPRODUCT.
Wij zijn langzamerhand aan heel
veel dintren gewend geraakt, zoo
dat wij tegenwoordig eigenlijk
blasé zijn en ons niet spoedig
meer over iets verbazen. Maar
klinkt het toch niet een weinig
verbluffend wanneer men hoort
dat tot de onmisbare producten, welke
noodig zijn om een oorlog te kun
nen voeren, ook het tin behoort?
Het is inderdaad onontbeerlijk, hoewel
het dit in tegenstelling tot de meeste
andere metalen in de eerste plaats
geenszins voor onmiddellijke uitrustings
doeleinden wordt gebruikt. Maar toch is
zonder tin het voeren van een grooten
oorlog onvolkomen; zonder tin zou geen
staat op aarde heden ten dage een poging
kunnen wagen, ook maar gedurende kor
ten tijd voor zich zelf te zorgen. zon
der tin zouden de .blanken" tenminste
niet zoo talrijk kunnen zijn als thans het
geval is.
Het zal bijvoorbeeld in groote kringen
tamelijk onbekend zijn. dat 40 procent der
geheele wereldproductie aan tin voor één
enkel doel verwerkt wordt jaarlijks wordt
61.000 ton zuiver metaal tin voor de
vervaardiging van blik gebruikt, dat
zijnerzijds weer dienst doet voor de produc
tie van conservenblikken.
De conserveering van levensmid
delen echter, het bewaren en op
stapelen van groote voorraden
etenswaren, is in vredestijd r^eds
een vitaal vraagstuk der wereld
voeding. In vredestijd hangt het
bestaan van vele landen af van
hun uitvoermogelijkheden en
deze uitvoer is er weer op geba
seerd, dat men in staat is, verschil
lende goederen voor bederf te be-
waren, door ze in luchtdichte con
servenblikken te verpakken. Wat
echter in oorlogstijd de conserven
beteekenen, dat weet tegenwoordig
iedereen wel. In ons klein landje
is het verbruik van conservenvoe-
ding ip het leger reeds enorm
groot; dat dit verbruik in de groo
te oorlogvoerende landen nog veel
grooter is, behoeft geen betoog.
De klassieke tinlanden zijn Engeland en
Duitschland. Sedert de oude tijden immers
wordt in het Saksisch-Boheemsch ertsge
bergte en in Cornwalltinerts gevonden.
In de 19e eeuw echter, werden deze
Europeesche tinmijnen volkomen over
vleugeld door die in andere werelddeelen.
welke oneindig veel rijker bleken te zijn.
Heden ten dage zijn de voornaamste
vindplaatsen van tin: Banka en Billiton
China, Bolivia en Mexico, terwijl het ook
in eenigszins geringer mate in de Congo
en in Australië vorkomt.
De kleine eilanden Banka en Billiton,
ten Oosten van Sumatra, vormen echter
het voornaamste productie-gebied; en,
zooals bekend, bevinden deze eilanden zich
in Nederlandsch bezit. Toen de weduwe
van den vorst van Banka en Billiton om
streeks 1675 met den sultan van Palem-
bang huwde, kwamen deze eilanden aan
genoemden sultan. Pas in het begin van
de 18e eeuw, toen de tinertsen er ontdekt
waren, kregen de eilanden beteekenis voor
de Oost-Indische Compagnie, die toen voor
verschillende verdragen met den sultan
van Palembang (1722, 1755, 1770, 7777,
1791) het monopolie van het tin trachtte
te verkrijgen. Toen op liet eind der 18e
eeuw de Compagnie in oorlog was met
Riouw, stond Banka bloot aan voortduren
de strooptochten waardoor 't eiland verwoest
de bevolking uitgeplunderd, gedood of ver
jaagd werd. Eerst in 1804 eindigden de
strooptochten en begon het eiland te her
leven. In 1812 werden Banka en Billiton
door den sultan van Palembang aan En
geland afgestaan, doch in 1816 kwam Ban
ka uiteindelijk in bezit van Nederland, hoe
wel het er pas na 1822 rustig was. Billi
ton geraakte daarentegen in 1824 formeel
in het bezit van Nederland.
Verschil van exploitatie.
Hoewel de tin eilanden Banka en Billiton
slechts door een zeestraat van elkaar ge
scheiden zijin, geschiedt de tin-exploitatie
op de beide eilanden op zeer verschillen
de wijze. Op het kleine Billiton bijvoor
beeld is het tin steeds in particulier be
drijf (door de in 1860 opgerichte N.V. Billi
ton Maatschappij") gewonnen, terwijl de
toestand der arbeiders in de mijnen geen
aanleiding geeft tot grieven. Maar uiterst
zelden werd in den loop der jaren dan ook
de rust verstoord op dit 4595 vrk. km.
groote eiland. Een ander beeld biedt de ge
schiedenis der laatste honderd jaren op
Banka. In 1839 en 1842 hebben er oproeri
ge bewegingen onder de Chineesche mijn
werkers, in 1851 onder de inlandsche bevol
king plaats gehad, welke telkens slechts
met behulp van militairen onderdrukt
konden worden; ook in 1899 kwam het
weer tot ernstige onlusten.
In de 20ste eeuw kwamen er be
langrijke verbeteringen tot stand;
de arbeiders kregen beter loon,
voeding en huisvesting werden be
vredigend, evenals de verzorging
der zieken. De geest onder de mijn
werkers is er echter slecht, en het
beruchte „Drie-Vingeren-l erbond
welke veel heeft van een roovers-
bende en onruststoker, steekt er
telkens den kop op en veroorzaakt
veel zorg aan de regeering.
Antieke klank.
Het tin is een der langst gebruikte me
talen; de „bronstijd" immers is genoemd
naar het gebruik der koper-tin-legeeringen
voor de vervaardiging van wapenen en an
dere voorwerpen. Voor zeer velen ook heett
de naam tin een antieke klank, men ver
bindt er voorstellingen aan van Oudnoi-
landsch interieur en schilderijen uit den
tijd van een Van der Helst, een Pieter de
VEERTIEN OPVARENDEN GERED.
Volgens alt Stockholm ontvangen bericht
heeft de Dnltsche veerboot „Preassen" Don
derdagavond de bemanning, bestaande uit
ell leden, gered van een Nederlandsche sleep
boot en drie opvarenden van een Nederland
sche baggermachine, welke op weg waren
van IJmaiden naar Malmoe.
Hooijéi. Inderdaad is toen veel mooi tin-
werk vervaardigd, dat echter in dien tijd
van onstaan zelfs niet de waarde had, die
het later voor verzamelaars en musea
kreeg: want de waarde van het materiaal
als zoodanig was veel geringer dan bij
goud- en zilversmeedkunst het geval was Het
gevolg daarvan is geweest, dat veel een
voudig werk in tin is gemaakt, huishou
delijke sctfotels, kannen en kroezen. Een
enkele werkplaats bewaarde nog vormen
van de oude tinnegieters, zelfs uit de eer
ste helft der 17e eeuw
Naast het reusachtige verbruik van tin
voor de conserven-industrie, staat het
verbruik voor het vertinnen van ijzeren
platen, buizen, «talen én looden voorwer
pen. Maar eigenlijk komt de auto-industrie
als tin-verbruiker op de tweede plaats,
want elke automobiel heeft ongeveer drie
pond (Engelsche) fijn tin noodig. Tubes
tandpasta, verfstof, enz., alle soorten stan-
niol-verpakkingen bestaan uit tin: de tand
heelkunde en de chemie verbruiken even
min onbeduidende hoeveelheden tin.
Het is dus geen wonder, dat de oorlog
voerende landen veel tin noodig hehben,
waartoe zij oude conservenblikken weer
tot nieuwe omwerken. In Duitschland wordt
een inzameling gehouden van alle soorten
tinnen voorwerpen ook kunstvoorwer
pen. Uit velerlei blijkt dus wel, hoe onmis
baar het metaal „tin is, vooral in dezen
tijd
MAXIMUM VAN 50 CENT. VOOR VER
VANGER 1.50 PER DAG.
Naar de regeeringspersdienst meldt,
heeft de minister van defensie op
1 April.j.1. een regeling vastgesteld,
waarbij de mogelijkheid is geopend,
dat ongehuwde dienstplichtigen, die
door het verblijf in werkelijken
dienst niet in staat zijn zekere
geldelijke verplichtingen na te ko
men, in het genot komen van een
geldelijke vergoeding.
Deze regeling betreft voornamelijk uitga
ven voor kamerhuur, opbergen en bewaren
van meubelen en andere goederen, zieken
fonds, begrafenisfondsen enz., vakbonds
contributie, huisvesting- gedurende verlof
en loon van een tijdelijken vervanger in
het bedrijf.
Het ligt niet in de bedeoling, dergelijke
uitgaven alle tot het volle bedrag te ver
goeden, er zijn verschillende grenzen ge
steld.
Zoo is als algemeene regel bepaald, dat
met uitzondering van het loon voor een
vervanger de gezamenlijke vergoeding
ten hoogste 50 cent per dag bedraagt, ver
der dat kamerhuur voor niet langer wordt
vergoed dan tot het einde der maand, vol
gende op die van opkomst en dat vakbonds
contributie slechts wordt vergoed tot een
bedrag van ten hoogste 20 cent per week.
Wat den vervanger in een bedrijf betreft,
zal de vergoeding ten hoogste f 1.50 per
dag bedragen.
De regeling is in hoofozaak van toepas
sing op ongehuwden. Echter sluit zij niet
uit, dat ook gehuwden of zij die men ge
woonlijk met gehuwden gelijkstelt, voor een
vergoeding in aanmerking komen, welke
voor henzelf bedoeld is. Dergelijke geval
len zullen echter wel hooge uitzonderin
gen zijn. Men zal hier moetent denken aan
gevallen, waarin b.v. de vader niet met
vrouw en kinderen samenwoont en waarbij
ook al weer geldelijke moeilijkheden voor
den dienstplichtige kunnen blijven bestaan,
al genieten vrouw en kinderen kostwinners
vergoeding.
GOOISCHE INBREKERS STAAN
TERECHT.
De Amsterdamsche rechtbank behandelde
gisteren de strafzaak tegen twee jongeman
nen uit Bussüm, den 28-iarigen los-werk-
man J. G. P. en den 24-jarigen D. van R
eveneens los werkman. Het tweetal was
een reeks inbraken in de omgeving van
Bussum ten laste gelegd Nie minder dan
16 inbraken waren in den loop van eenige
maanden gepleegd. Tenslotte arresteerde de
politie deze twee werkloozen. 1 ier inbra
ken had de justitie dezen beiden verdach
ten ten laste gelegd.
De verdachten legden volledige bekente
nissen af. zoodat het getuigenverhoor zich
beperkte tot het voor den vorm hooren van
de bestolenen.
De Officier van Justitie eischte te
gen den oudsten verdachte, die
reeds eerder een gevangenistraf
onderkin#, twee jaar gevangenis-
straf. Tegen den tweeden verd., die
een blanco strafregister heeft, vor
derde hij tien maanden gevange
nisstraf.
De verdedigers drongen aan op een cle
mente straf, geheel of gedeeltelijk voor
waardelijk onder streng toezicht.
Vonnis IS ApriL
Om misleiding te voorkomen
willen wij U er even op wijzen
dat de
kennen. Dus alle advertenties,
wat dat betreft, zijn mis
leidend.
Tel. 62 Breexaod
Versterkt Uw krachten, verhoogt Uw gezondheid
Deze costuums worden niet
op zicht gezonden
1 Uitmuntende pasvorm
2 Stabiel binnenwerk
3 Correcte afwerking
4 Lager prijzen
Colbertcostuums, stabiel modelhoudend,
op eigen kleermakerij gemaakt,
43.00 - 39.00 - 36.00 - 33 00 - 30.00
Colbert- en sportcostuums, stabiel binnen
werk, prima afwerking, nieuwe stoffen,
28.75 - 26.75 - 24.75 - 22.75 - 19.75
Colbert- en sportcostuums, gemaakt van
solide en zeer moderne sportstoffen,
17.75 - 15.75 - 13.75 - 11.75 - 9.75
De eisch was twintig jaar voor
moord en brandstichting. Al
leen doodslag bewezen geacht.
De rechtbank te Haarlem heeft gistermor
gen vonnis gewezen in de geruchtmakende
strafzaak tegen den 34-jarigen verzekerings
agent C. V., die terecht heeft gestaan wegens
moord op zijn collega de la Ch. en brand
stichting in diens woning in Mei jl.
De rechtbank veroordeelde den
man wegens doodslag tot een ge
vangenisstraf van tien jaar met af
trek van de geheele preventieve
hechtenis (ongeveer een jaar).
De officier van Justitie, mr. W. M. Paar-
dekooper Overman had in een uitvoerig
requisitoir wegens moord en brandstichting
een gevangenisstraf van twintig laar gere-
quireerd.
De verdachte bleef tijdens de instructie
en ook tijdens de terechtzitting ontkennen
zich aan moord en brandstichting te heb
ben schuldig gemaakt. Hij gaf toe in de wo
ning van verdachte een bezoek te hebben
gebracht op den bewusten avond. Er bestond
tusschen beide mannen een gespannen ver
houding en na eenigen tijd had hij ruzie met
de la Ch gekicgen en had hem een klap
gegeven. De Ia Ch. was naar de keuken ge-
loopen en toen had verdachte daar in drift
een hamer uit zijn tasch gehaald, waarmee
hij de la Ch op het hoofd sloeg. Deze zakte
ineen en in doodsangst was verd. gevlucht.
Van de brandstichting hield hij vol niets af
te weten. Hij veronderstelde, dat een petro-
leumvergasser was gevallen tijdens de wor
steling.
Ter terechtzitting werden dertig getuigen
gehoord. Verdediger was mr. Franeois Pau
wels uit Amsterdam.
De Duitsche rijksminister van landbouw.
Darré, heeft te Boedapest een lezing ge
houden. waarin hij den nadruk legde op de
systematische ontwikkeling der economische
samenwerking in Europa, vooral tusschen
de staten van Centraal Europa. Hij con
stateerde dat de economische betrekkingen
tusschen Duitschland en Hongarije de
laatste jaren aantoonen, dat de ontwikke
ling van de kwaliteit der Hongaarsche
producten een verbetering laat zien. Hij
sprak als zijn meening uit. dat economi
sche samenwerking tusschen Duitschland
en Hongarije een waarborg vormt voor een
hoopvolle ontknooping en in staat stelt te
verwachten, dat na het huidige conflict een
nieuw Europa geboren zal worden, dat
zijn grondslag zal hebben in de vreedzame
samenwerking der volken.
In het lokaal van den heer C. Vis te Oud
karspel werd gisteravond eeu openbare ver
gadering gehouden, waar de heer VV. van
Dok, uit Beverwijk, heeft gesproken over:
„Het drogen van groenten en overproduc
tie".
Na een openingswoord van den hr. H. Bak
ker, begon de lieer Van Llok zijn inleiding
niet het vraagstuk van de overproductie te
bespreken. Het is het meest beangstigende
onopgeloste probleem waarmede de tuin-
bonw te kampen heeft. De vernietiging van
producten, welke overal geschiedde, had lot
doel, een bodem in de markt te brengen
voor liet betr.. artikel; de groentevernieti-
ging hier heeft echter geen zin. omdat het
eerst geschiedt als de prijs kapot is. In tuin-
bouwkringen wordt te weinig beseft, dat de
vernietiging funest is.
Het gemis van een wetenschappelijk teelt
plan heeft de tuinbouw steeds de das omge
daan.
W at moet er nu gedaan worden? In dezen
tijd met Internationale spanningen mogen
er geen groenten meer vernietigd worden.
Daartoe moet de marktpositie beheerscht
worden, dat Is van zeer groot belang, om te
voorkomen, dat de tuinbouw ten gronde
gaat. Er moet een marktanalyse komen,,
steunende op de economische voorlichting.
Daartoe is noodig een tuinbouw-egalisatie-
fonds. evenals ae conservenfabrikanten een
ordening in hun bedrijf hebben doorge
voerd.
Het goud in dit fonds zal zijn: geconser
veerde producten. Dan heeft men ook ruil-
producten, waaraan wij misschien veel ge
brek zouden kunnen hebben in de toekomst
De steun aan den tuinbouw dient te wor
den gegeven in den vorm van de outillage
0111 de markt te beheerschcn.
Eenige voorbeelden van de noodzakelijk
heid van een marktanalyse en het rekening
houden daarmee bij het teeltpian zijn te
constateeren, bij druiven, tomaten, komkom
mers en kool. Men moet niet met deze mas
saproducten aan de markt komen, als de
tieele wereld er vol van zit. De tuinbouw
moet andere wegen zoeken.
Wat gebeurt er als de tuinbouw niets in
deze richting doet? Dan ziet het er voor de
koudegrondscultuur slecht uit. Dat hebben
de bollenkweekers ondervonden bij de hal
veering van die cultuur. Hetzelfde kan de
tuinbouw overkomen, als het er op aan
komt.
Spr. vroeg zich af. of het nationaal verant
woord is, de arbeidsintens; -\e tuinbouw Zoo
in te krimpen. Het zal een nationale ramp
zijn, als het intensieve tuinbouwbedrijf op
zoodanige wijze wordt ingekroqipen, zegt
dr. Molhuijzen. Spr. wees op de verhoudin
gen van de im- en export naar verschillen
de landen Verschillende landen voeren 2-
of driemaal zooveel in ons land in als wij
naar hen zenden. Nederland voert 550 mil-
hoen meer in dan uit; er zit dus wel ruim
te om de markten om die andere landen te
bewerken en van deze ruilhandelnositie ge
brüik te maken voor den tuinbouw, voor
versche of bewerkte groenten.
Daarom moet de tuinbouw zich inschake
len op het verbouwen van ruilproducten
door handhaving van de intensieve cultures.
Het beste middel lijkt spr. '.hans het de-
nvdreeren van groenten, de nieuwste metho
de, door middel 'van heete lucht, welk arr
tikel in geperste toestand jaren bewaard kan
worden liet neemt 8% v. d. oorspronkelijke
ruimte in, ook een belangrijke factor bij de
verzending. Deze groente komt precies uit
„de pot" vandaan als de versche groente.
Dit is het product voor het egalisatiefonds.
Volgens spr. is dit
het e) van Columbas voor den
tuinbouw
Ook in hooger regionen van den tuinbouw
en bij de regeering heeft dit de aandacht
Men overweegt de plaatsing van droog in
richtingen voor groenten voor veevoer. Daar
ziet niets in. Het moet voor menschelijk ge
bruik. De tuinbouw moet er zich tegen ver
zetten dat het als veevoer verwerkt wordt.
De tuinbouw staat of valt door de keuze
welke hij doet op de kruisweg ophoqw of
ondergang. Daarom heeft de tunbouw' de
middelen te eischen, welke hem in staat stelt
het arbeidsintensieve bedrijf in stand te hou
den.
Na de pauze werden verschillende vrager
gesteld.