Deensche en Noorsche export
in andere landen
Onze betrekkingen
met België
Jeugdige boefjes
Emigrant bestolen
De wonderboon
Joodsch politic-officier
doodgeschoten
Dankbare petroleummaatschappij
Inbraak bij drogisterij
Links:
D« irrigatiewerken Man
glll op hel eiland Soem-
ba rijn met een ge
deelte van het door Ne
derland geschonken 25
millioen Welvaartfonds
tot stand gekomen en
officieel geopend. De
groote stuw.
Rechts:
Ruim 500 eenjarige edel
karpers zijn Vrijdag In
het Vondelpark te Am
sterdam uitgezet door
de Hengelsportvereeni-
ging „Amsterdam"
WAT HEEFT DUITSCHLAND IN RUIL
AAN TE BIED ENT
NOORWEGENS VOEDSELVOORZIENING
IN GEVAAR.
(Brief uit Denemarken.)
Kopenhagen, April 1940.
De groote vraag, die de bevol
king van de drie Scandinavische
rijken bezig houdt, nu hun handels
betrekkingen met het buitenland ten
gevolge van het optreden van
Duitschland zijn afgebroken, is: Hoe
zal onze handel zich kunnen her
stellen van den ontvangen slag, nu
althans Denemarken en misschien ook
Noorwegen zich er op zullen moeten
voorbereiden, vrijwel uitsluitend te
dienen als voorraadbronnen voor
Duitschland?
Het economische leven is met één slag
geheel verlamd. Na den loop die de gebeur
tenissen hebben genomen, staat wel vast,
dat van handel drij venmet de Geallieerden
in geen geval meer sprake kan zijn, zoo
lang Denemarken en Noorwegen zich in
Duitsche handen bevinden; en ook Zweden
indien het dit land gelukt, zijn onafhan
kelijkheid te bewaren zal zich in dat op
zicht voor ongehoorde moeilijkheden zien
geplaatst. Het kan niet anders, of noodge
dwongen zullen Noorwegen en Denemarken
zich geheel aangewezen zien op Duitsch
land, zoowel als afnemer als leverancier Dit
vooruitzicht lacht den Scandinavischen han
del weinig toe. Immers, waar 't eene land
slechts heeft te bevelen en het andere te
gehoorzamen opent de toekomst weinig
aangename vooruitzichten. Om te beginnen
zullen Denemarken en Noorwegen zooveel
dit in hun vermogen is moeten bijdragen
tot vermeerdering van den voorraad levens
middelen in Duitschland. met het gevolg
dat hun eigen bevolking zal bootstaan aan
sterke rantsoeneering En in de tweede plaats
zal Duitschland aan deze landen lang niet
alles kunnen leveren, waaraan zij behoefte
hebben en dat zij vroeger gewoon waren
elders te betrekken.
WAT DUITSCHLAND VAN DE
„BESCHERMDE STATEN" VERWACHT.
Denemarken Is het agrarische land bij uit
nemendheid. Men heeft zich daar gespeciali
seerd op het gebied van landbouw, maar
hoofdzaak veeteelt. De productie van boter
kaas. spek en eieren is dan ook zooals be-
kenn enorm voor 'n land van zoo geriugen
omvang. Denemarken voert jaarlijks meer
boter uit dan eenig ander land ter wereld,
omdat de productie van boter en ook van
eieren verre de behoeften van het
eigen binnenlandsch verbruik te boven gaat.
Spek. reuzel en kaas werden eveneens in
grooie hoeveelheden uitgevoerd, voorname
lijk naar Engeland. Het is wel onnoodig te
zeggen dat Duitschland voortaan dat surplus
en wellicht nog meer zal absorbeeren.
In ander opzicht heeft Denemarken op
economisch gebied niet veel te beteekenen
voor het land, dat zich met zijn „bescher
ming" heeft belast. Alleen de Deensche
scheepswerven zijn nog van eenig belang
voor Duitschland. evenals zijn schepen, voor
zoover het mogelijk is, daarop de hand te
leggen.
NOORWEGEN BEVORDERD
TOT VISCHLEVERANCIER.
Voor landbouw en veeteelt heeft Noorwe
gen niets te beteekenen voor den export.
Klimaat en bodemgesteldheid zijn van dien
aard, dat slechts 3% van de oppervlakte
des lands voor den landbouw in aanmerking
komt. Noorwegen heeft zich dan ook steeds
genoodzaakt gezien een groot deel van zijn
behoeften aan levensmiddelen in het buiten
land te dekken en dat zal 't uiteraard
niet in Duitschland kunnen doen. Alleen
aan visch is Noorwegen buitengewoon rijk.
zoodat hiervan groote hoeveelheden werden
uitgevoerd. Het is te voorzien, dat voortaan
een groot deel van dit artikel den weg zal
nemen naar Duitschland, tenminste als de
Britsche vloot den Noorschen visschers van
het bezette gedeelte ongemoeid laat. Ook
de houtindustrie staat in Noorwegen' op 'n
hoogen trap van ontwikkeling. Hoewel het
land zelf voor een deel met bosch bedekt is,
is dit niet voldoende om de behoeften aan
hout voor industrieele doeleinden te dekken.
Dit.artikel werd dan ook op groote schaal
ingevoerd uit Finland, Zweden en Rusland.
Deze grondstof werd in de Noorsche fabrie
ken verder verwerkt en uit gevoerd in den
vorm van planken en balken, papier, enz.
Voorts bezit de Noorsche bodem tal van
ertsen, welke Duitschland buitengewoon
welkom zullen zijn vooral het ijzererts.
En ten slotte bezit Noorwegen een van de
grootste vloten aan koopvaardijschepen ter
wereld. Uit de opgaven is niet met zeker
heid vast te stellen, hoe groot het deel is
van deze vloot, dat zich in de Noorsche wa
teren bevond, ten tijde van de Duitsche
overrompeling. Zooveel is echter wel zeker,
dat het grootste deel zich bevindt in wate
ren, die voor de Duitschers zijn afgesloten.
GEDWONGEN EXPORT
EN IMPORT.
Wanneer men den toestand dus in het
kort samenvat, is het duidelijk, dat er geen
sprake kan zijn van vrijen ruilhandel. Dene
marken en Noorwegen zullen gedwongen
zijn, aan Duitschland datgene te leveren,
waaraan het behoefte heeft, terwijl deze
landen aan den anderen kant gedwongen
zullen zijn, datgene uit Duitschlad te im
porteeren wat laatstgenoemd land te expor
teeren heeft waaronder bijvoorbeeld zeer
zeker geen levensmiddelen zullen vallen.
Onder deze omstandigheden kan dan ook
niet anders worden gezegd dan dat dit
soort handel wel een zeer eenzijdig karak
ter zal dragen.
GIFT VAN Z.K.H. PRINS BERNHARD
VOOR „LIEFDADIGHEID NAAR VER
MOGEN".
Naar wij vernemen, heeft Zijne Koninklij
ke Hoogheid Prins Bernhard een belangrijke
gift geschonken voor de collecte van het
genootschap „Liefdadigheid naar Vermo
gen".
Hi] beschermde In 1938 de Duit
sche ambasade In New-York tij
dens anti-nat. soc. betoogingen.
Captain Max Finkelstein, een van de
Joodsche politie-officieren, die in 1938 door
burgemeester Laguardia werd aangewezen
om de Duitsche Ambassade te beschermen
tijdens de anti-nationaal-socialistische be
toogingen in 1938. .is gisterochtend in zijn
woning te Brooklyn gevonden, gedood door
een revolverschot in de rechterslaap.
CELLULOSE EN PAPIER.
Italië op weg naar autarkie.
In den economischen dienst van Stefani
wordt gemeld, dat Italië met snelle schre
den voorwaarts gaat op den weg naar au
tarkie op het gebied van de cellulose- en pa
piervoorziening. Volgens de laatste bereke
ning kunnen-de fabrieken van Iri Burgo bin
nenkort een millioen centenaar per jaar be
dragen, dit is tweederde van de behoefte
des lands. Bovendien worden nog vier groo
te fabrieken gebouwd, welke binnenkort in
bedrijf zullen worden gesteld.
AMERIKAANSCHE HULP AAN POLEN.
De kranten te Joego-Slavië berichten, dat
de voorzitter van de Amevikaansche com
missie tot hulp aan Polen, Ernst Heyl, giste
ren door den minister van handel. Andres.
is ontvangen. Hij heeft gesproken over het
koopen van een groote hoeveelheid levens
middelen. welke met toestemming van de
Duitsche autoriteiten onder de bevolking
van Polen zal worden verdeeld.
„La Corona" zendt 50 pond aan
Kon, Brltach Reddlnge Instituut.
Naar wij vernemen, heeft de petroleum-
maatschappij „La Corona", een der doch
termaatschappijen van het Koninklijke
Shell Concern, een bedrag van vijftig pond
sterling doen toekomen aan de Koninklijke
Britsche Reddingsinstituut uit dankbaar
heid voor de diensten aan een van haar
schepen bewezen door de reddingboot uit
Ramsgate, die dertig leden der bemanning
van een Nederlandsch schip heeft gered.
Voor ongeveer zevenhonderd gul
den winkelwaar gestolen. Er
werd een keuze nlt de duurste ar
tikelen gedaan.
In den nacht van Hemelvaartsdag op Vrij
dag heeft men zich via een kelderraam toe
gang verschaft tot den drogerijen- en chemi-
calienhandel van de firma Fransen te Am
sterdam, gevestigd in de van Breestraat 100.
Er werd een keuze uit de duurste artike
len, waaronder parfumeriewaren, scheer
kwasten en dergelijke, gedaan. De geheele
voorraad werd op een bakfiets van de firma
geladen en weggereden.
De waarde van het gestolene wordt voor-
loópig geschat op ongeveer zeshonderd tot
zevenhonderd gulden.
ECONOMISCHE BESPREKINGEN
OP HET MINISTERIE VAN BUI-
TENLANDSCHE ZAKEN.
Gisterochtend is op het Belgische minis-
rie van buitenlandsche zaken een conferen
tie gehouden, waaraan werd deelgenomen
door den minister van buitenlandsche za
ken, Spaak, den minister van landbouw,
graaf d'Aspremont Lynden, den minister
van economische zaken en voorraden, De
Schrijver. Het onderwerp van deze con
ferentie waren de economische betrok kin-
kingen tusschen België en Nederland.
Belgische ministers naar Den
Haag.
Heden zullen de Belgische ministers van
landbouw en economische zaken, graaf
d'Aspremont Lynden en De Schrijver naar
's-Gravenhage komen, waar met hun Ne-
derlandsche collega's overleg zal worden
gepleegd over de economische uitwisseling
tusschen beide landen.
Twee jongens plegen een roof
overval op een boer. Na een
worsteling sloegen ze op de
vlucht.
Donderdagavond is een roofoverval ge
pleegd op den landbouwer Van Staveren
in het gehucht Scheepstap, gemeente Ba-
kel. Omstreeks tien uur kwamen twee jon
gens aan de boerderij. De vrouw van den
boer deed open. Onder bedreiging met een
revolver liepen zij het huis in, naar den
boer, van wien zij, eveneens onder bedrei
ging met de revolver, tweehonderd gulden
eisohten. De boer gaf een rijksdaalder
doch daar nam het tweetal geen genoegen
mee. Hierop ontstond een worsteling, waar
na de indringers met den rijksdaalder op
de vlucht gingen.
De marechaussee werd gewaarschuwd
waarop een onderzoek werd ingesteld, dat
tot resultaat had, dat de jongens werden
gearresteerd. Het zijn de 16-jarige P. van
V. en de 17-jarige J. W„ beiden uit Hel
mond. Bij het onderzoek kwam vast te
staan dat de knapen tot den overval wa
ren aangezet door den dertigjarigen van
S. uit Helmond, die ook de revolver had
verstrekt.
Het drietal is op transport ges-teld naar
Roermond.
Drie en dertig personen werden gedood en
honderd gewond, toen de New York-Chicago
Express nabij Little Falls derailleerde en een
zwaren steenen muur ramde. Een overzicht
van de ruïne op de plaats van het ongeluk.
ONSYMPATHIEK ZAAKWAARNE
MER NOEMDE ZICHZELF GE
SCHIKTER DAN EEN ADVOCAAT.
Op 16 Mei van het vorige jaar deed de
justitie een inval in het kantoor van een
54-jarigen juridisch-adviseur aan de N.Z.
Voorburgwal te Amsterdam.
De oplichting betrof een geval van bena
deeling van een Duitschen emigrant. Hij
zou dezen man hebben toegezegd voor een
verblijfvergunning te zorgen. Hij, de zaak
waarnemer, had 700 mark van de emigrant
gekregen en bovendien de toezegging, dat
hij over 300.kon beschikken aan een
adres te Amsterdam en bovendien kreeg
hij een wissel van 500.
De emigrant had vóór hij kennis
maakte met den zaakwaarnemer zich
reeds in verbinding gesteld met. een Am»
sterdamschen advocaat, doch de adviseur
had gezegd, dat hij zelf dat zaakje, gezien
zijn bijzondere relaties bij het departement
van justitie, veel beter op zou kunnen
knappen. Hij had vertelde hij reeds
eerder eenige statenloozen aan een verblijf
vergunning geholpen. Binnen drie weken
zou hij zeker succes hebben. Wel was er
ongeveer f 1000.noodig, want hij zou
departementsambtenaren moeten fuiven
Van een verblijfsvergunning was niets
terecht gekomen. De advocaat had er lucht
van gekregen, dat de zaakwaarnemer on
der zijn duiven schoot. Hij diende - temeer
daar zijn concurrent zich ongunstig over
hem had uitgelaten een klacht in.
Behalve deze oplichting legde het O.M.
nog twee gevallen van verduistering ten
laste.
Voor de vierde kamer der rechtbank ont
kende verdachte zich aan oplichting en de
verduisteringen te hebben schuldig gemaakt
Als zijn opdrachtgever hem rustig zijn
gang had laten gaan, zou alles in orde zijn
gekomen.
REQUISITOR.
De Officier van Justitie zeide in zijn re-
quisitor, dat verdachte zich niet ontzien
heeft zich van het geld van menschen
meester te maken, die in de grootste moei
lijkheden verkeerden.
Ook de beide verduisteringen achtte de
Officier bewezen.
Spr. vorderde een gevangenisstraf van
één jaar.
Vonnis 17 Mei.
Een product, waarvan jaarlijks
millioenen tonnen worden ver
bouwd en dat voor vele doel
einden is te gebruiken.
Hoewel belanghebbenden haar reeds se
dert jaren naar waarde weten te schatten,
is de sojaboon voor ons groote publiek wei
nig meer dan een naam, zoo niet een ge
heel onbekende. Zij is evenwel een der groo
te stapelproducten van diverse landen, een
belangrijk handelsartikel, en als voedings
middel eenig in haar soort; volgens som
migen zelfs de meest waardevolle voedsel
plant ter wereld. Zij wordt op zeer om
vangrijke schaal geteeld in Mandsjoerije,
hetgeen naar beweerd wordt innig verband
houdt met Japans belangstelling voor dat
uitgestrekte gewest; verder in de Vereenig-
de Staten, Zuid-Rusland, en diverse Bal-
kanlanden alle streken gelegen om en
bij den 45st«n breedtegraod. Men bereidt er
oliën udt van hooge waarde voor de indu
strie, o.a. voor de margarine-fabricage; een
bijzonder voedzaam meel; en veevoeder
van zeer hooge kwaliteit is een belangrijk
bijproduct. Duitschers noemen haar de
Wonderboon, en verbruiken haar od groo
te schaal. Zij is volstrekt geen Ersatz-voed-
sel; de Vereenigde Staten, die toch graan
:n overvloed produceeren. consumeeren per
:aar 300.000 ton sojameel, en verwerken,
volgens de Times waaraan de hierin
ervattè gegevens zijn ontleend soja-
nroducten !TK»ibt minder dan 40 fabrieken.
In Duitschland '«vooral wordt zij gebezigd
in de margarineflpbrieken, en haalt men
er per jaar 400.000y,on veevoeder uit. Voor
reserve in oorlogstijd worden in dat land
2.000.000 ton sojabonen opgeslagen, het
equivalent van dierlijk voedsel voor de
gansche bevolking gedurende vijf maan
den.
De kosten zijn even laag als de voedings
waarde hoog is; zij bedragen slechts één
vierde der vleeschprijzen, en de voedings
waarde is 21/-» maal zoo groot als die van
vleesch.
Naar het heet wordt uit de boonen in
diverse vormen ideale soldatenvoeding be
reid, die krhcht geeft voor intensieve li
chamelijke inspanning, en bovendien een
voorbehoedmiddel schijnt tegen rheumatiek
en zoogenaamde loopgravenkoorts. Er zijn
met deze voeding bij het leger uitgebreide
proeven genomen, en naar het heet kan
een soldaat in zijn ransel met gemak soja-
producten bergen die voldoende zijn voor
drie dagen voeding. Te Berlijn wordt be
weerd dat dit rantsoen in den Poolschen
veldtocht van de allergrootste waarde
bleek. Sedert 1928 werden met enkele uit
zonderingen ongeveer 1.000.000 ton sojaboo
nen per jaar geïmporteerd. Het meerendeel
kwam over zee uit Mandsjoerije, doch uit
Roemenië komt thans ongeveer 250.000 ton
per jaar; de productie in dat land werd ten
zeerste aangemoedigd door Duitsche belan
gen, o.a. de I. G. Farben, en de Deutsche
Oelsaat Verwertungs Ges. Men hoopt de
Roemeensche productie snel tot 500.000 ton
op te voeren, en naar het heet zijn een aan
tal spoorwagons en Donau-aken gereser
veerd voor het transport, in de eerste plaats
naar speciale silo's in Oostenrijk. De oor
log bemoeilijkt natuurlijk in hooge mate
het vervoer over zee. en de Trans-Siberische
spoorlijn komt zeer duur en is onzeker en
onvoldoende; maar een geregelde aanvoer
en groote reserves zijn door Duitschland
een belangrijke „oorlogszenuw" geworden-
Daarom worden thans door Duitsche onder
nemers bijzondere pogingen aangewend de
cultuur ook in Bulgarije en Joegoslavië aan
te moedigen. Gelijk wij reeds zeiden schijnt
de plant alleen om en bij den 45sten breed
tegraad te gedijen; en in het Britsche
liet 1* ransche Imperium woreft zij dan ook
zoo goed als niet geteeld. ,-H-P-