PAX? Bemoedigend optimisme bij het gemeentebestuur Chamberlain's bitter lot RamlMaftLeAMi Onze gemeente staat er zoo slecht nog niet voor enhet college durft nog wel wat Jk d.ToJbcrv, dJuLdUJ* ToJhxsn Koop eerst een andere tandpasta Donderdag 9 Mei 1940 Tweede Blad Succesvollen avond voor B. enW. w-i| <yH (X^toa^tTaic^rv Jkij c(Aj(z^^Td(!coirv. Nog eens: Westerman Zoon BEKENDMAKING voor scheepvaart en visscherij Buitenlanders zien hoe Nederland ter zee waakt De zaak Maas voor den centralen raad van beroep Burgerlijke Stand van Den Helder Het is mogelijk, dat bejaarde stadgenooten, bij het lezen van ons raadsverslag van de raadsvergadering van Dinsdag, hun grijze hoofd bezorgd hebben geschud en tegen elkaar gezegd: „Hoe durven ze". Drie plan nen in een vergadering van vier uur onder den hamer door, die aan de gemeenschap (niet aan de gemeente) een bedrag van bijna een millioen gulden kunnen kosten. En dat in een tyd waarin de gemiddelde burger zijn voorpui niet durft te laten schilderen, waar op hij besluit nog maar een jaar het oude kleed in de kamer te houden en de gordijnen nog maar te laten hangen, want je kan nooit weten Het optimisme van het College is bemoedi- idigend enbeschamend. Bemoedigend voor iederen stadgenoot, die zijn hoop op de toe komst nog niet verloren heeft en die gelooft, dat er na dezen tijd weer een betere tijd zal komen en dat ons land toch ook best buiten de wereldchaos kan blijven. Beschamend is dit optimisme voor alle stadgenooten, die het hoofd in den schoot hebben gelegd, die den Middenstand geen droge boterham meer gun nen en die met hun geldbuidel in hun zak loopen, alsof die hen in tijd van nood de redding brengen kan. Zoo is de raadsvergadering van Dins dagavond een les geworden voor alle stadgenooten, een les in gezond opti misme. Mogen velen haar aanvaard heb ben. „Het ziet er zoo slecht nog niet uit voor onze gemeente," zoo betoogde bur gemeester Ritmeester bij de verdediging van het plan tot de stichting van het nieuwe lyceum-bouw, dat toch maar even een bedrag van meer dan vijfhonderd duizend gulden zal kosten. „Als het moet kunnen we het uit de reserve betalen," zoo zei hij. Het was dus niet te verwon deren, dat de raad niet veel tegen dit plan kon inbrengen en dat het er met vlag en wimpel doorging, behoudens dan een woord van protest van den heer Schoeffelenberger, die meende een goed kooperen weg te weten, doch die dezen weg niet voldoende duidelijk aan het Col lege en den raad kon aanwijzen, zoodat men er niet op inging. In ruim een uur was de heele bijlage van het lyceum in kannen en kruiken. Dat be- teekent dus, dat Den Helder binnen af zien- baren tijd een onderwijs-inrichting rijk zal zijn, die niet alleen naar den buitenkant een sieraad voor onze stad zal beteekenen, maar waar de Heldersche jeugd een opleiding zal genieten, die hen klaar maakt voor alle ter reinen van het leven. Niet alleen klassiek zal men hier geschoold kunnen worden, maar ook een leerprogram aansluitend op het practische leven zal men er vinden. Men kan zoowel in wiskundige richting H.B.S. b als in de rich ting van talen, gymnasium b. of in die van het handelsleven, H.B.S. a. gaan en wil men alleen een meer degelijke en uitgebreidere kennis dan de lagere schoolkennis opdoen, dan staat daarvoor het gymnasium a open. Men vindt hier dus inderdaad: de ideale schoolopleiding. Daarbij komt, dat de sfeer op het gemeentelijk lyceum prettig, de verstand houding tusschen leeraren en leerlingen goed is. l. man van onverdacht getuigenis als Dr. Feenst'ra Kuiper stak daarover de lof trompet af. Er zit één schaduwkant aan de oprichting Van deze school. Het zal een concurreerende inrichting worden voor de R.H.B.S. B. en W. hebben dat niet gewild. Men heeft getracht den Minister van onderwijs ervan te overtui gen, dat het belang van het onderwijs en van de gemeente-financiën meebrachten, de ééne schoolopleiding. Men heeft verzocht de R.H.B.S. op te heffen en de leeraren over te doen aan het gemeentelijk lyceum. Voor de laatsten zou dit een financieel voordeel De- teekend hebben, omdat zij meer lesuren zou den krijgen dan op de R.H.B.S. De minister heeft nauwelijks kennis genomen van de ar gumenten van het college en heeft kort en bondig het voorstel afgewezen en de rijks school gehandhaafd. Dat was teleurstellend voor het College van B. en W., omdat men daardoor in de onaangename positie kwam straks een soort concurrentie te moeten voe ren met de school aan den Kanaalweg, maar ook omdat men door dit ministerieele besluit zich een belangrijk financieel voordeel zag ontgaan, dat men door de samenvoeging zou hebben verkregen. Teleurstellend zal het ook voor de leeraren van de R.H.B.S. zijn, omdat zij, dat staat bijna onomstootelijk vast. hun school zullen zien verloopen. De nieuwe school biedt zooveel meer mogelijkheden en zal zooveel geriefelijker zijn. Tenslotte heeft de R.H.B.S. met haar eer vollen staat van dienst een beter lot ver diend. Mogelijk zal Minister Van Bolkenstein hog op zijn besluit terugkomen, als hij, bin nen eenigen tijd, den weg naar den afgrond in Den Helder ziet. Maar dan zijn de leeraren de dupe. omdat het emplooi aan de gemeente lijke school dan waarschijnlijk niet meer be staat. De bouw van het nieuwe lyceum brengt verschillende belangrijke veranderingen in de huisvesting van onderwijsinrichtingen. Daar is allereerst de Zeevaartschool, die zal ver huizen van het Ankerpark naar de Hoofd gracht. Dat is te betreuren, omdat dit fraaie en voor zijn doel uitstekend gelegen gebouw dan eon andere bestemming zal krijgen en het College het plan heeft, het aan het rijk te verkoopen. Wat zal men er voor geven? De meeste raadsleden waren in de veronder stelling, dat de 150.000 gulden, die het Col lege er voor gedacht had, wel aan den hoo- gen kant zouden zijn. Maar afgezien van deze financieele strop (het gebouw heeft 170.000 gulden gekost)', vond men het jammer, dat de school een andere bestemming zou krijgen. Het College zag echter geen andere oplos sing, omdat het bouwen van een internaat, dat dringend noodig is, op het oogenblik een bedrag van bijna drie ton zou kosten $83.000en een verbouwing van de school aan de Hoofdgracht tot de combinatie Zee vaartschool met internaat, slechts 50.000. Het financieel voordeel moet dus voor het practisch bezwaar wijken. De raad voelde dit en legde er zich bij neer. Vervolgens zal de ulo-school een andere huisvesting krijgen en zal het Centraal Zeven de leerjaar een beter onderdak ontvangen. Al deze besluiten zullen het onderwas ten goede komen en men mag daarom met den burgemeester zeggen, dat dit „vredeswerk van den raad" van groote beteekenis is voor de gemeente Den Helder. Laat ons dan ook den wensch er aan toevoegen, dat het „rustig" uitge voerd zal kunnen worden, tot meerderen bloei van onze gemeente. Van de levenden naar de dooden is slechts een stap. De raad zat Dinsdagavond binnen een half uur van een discussie over de toe komst van de jeugd in een bespreking .over de uitbreiding van onze begraafplaats. Ook hier gold het, mede in financieel opzicht, een belangrijk object. Een bedrag van 173.000 gulden zal verwerkt worden aan de uitbrei dingsplannen voor de begraafplaats. Het bewijzen van de laatste eer aan onze afgestorvenen moet hier wel op een zeer sobere wijze geschieden. De begraafplaats is kil en grauw en dat het ook anders kan be wijst het plekje links bij den ingang, dat ge tuigt van een vriendelijke rust tusschen de groene sparren en heesters. In dien geest wil men ook de nieuwe uitbreiding aanleggen, terwijl de inrit verbreed zal worden en er een behoorlijk parkeerterrein zal komen. Maar van wijdere strekking is het plan om een aula te bouwen, zoodat de toespraken niet meer gehouden behoeven te worden op de open begraafplaats, doch in dit gebouw, ter wijl gewijde muziek de laatste gang van den overledene zal begeleiden. De plannen tot, uitbreiding van de alge- meene begraafplaats zyn niet nieuw. In 1936 verstrekte de raad reeds een crediet van 119.500 voor dit doel, maar tot nog toe kwam er van die uitbreiding niets terecht. Een en ander stuitte af op Defensie-bezwaren en op aankoop van grond. Nu kon men ten Westen van de begraafplaats een geschikt terrein van 21.000 M2 koopen en daartoe is nu Dinsdagavond besloten. Men drukte er wel zijn teleurstelling over uit, dat het terrein aan den Oostkant, dus naar den kant van de stad, niet gekocht was, omdat men door uit breiding naar beide kanten een veel betere oplossing zou hebben gekregen. De grond prijzen waren echter een belemmering voor het College. Die aankoop naar de Oostzijde had meteen het voordeel opgeleverd, dat de mestvaalt van Zaal, aan het einde van de Kerkhoflaan, opgeruimd zou zijn. Verschillen de leden spraken hun ernstige afkeuring uit over den toestand op het terrein van Zaal en wethouder v. d. Vaart zegde toe, daaraan zoo mogelijk, spoedig een einde te maken. Het plan van het College om de op zichterswoning op de begraafplaats af te breken en een nieuwe woning met aula te bouwen, kon maar matig waardeering genieten. Men vond dit op zijn zachtst uit gedrukt roekeloos, omdat het gebouw nog in soliden staat was. Enkele leden wilden daarom de aula aan deze opzichterswoning bouwen, maar dat stuitte op bezwaren bij het College in verband met de ge maakte plannen. Bouw van aula en op zichterswoning zullen echter afhankelijk gesteld worden van de omstandigheid of de directie van den rijksdienst voor de werkverruiming daarvoor al of niet gel den beschikbaar zal stellen. Met de uitvoering van het geheele plan zal nog wel eenigen tijd heengaan. Het blijkt trouwens, dat er voorloopig nog geen gebrek aan grafruimte is. zoodat men ook het nieuwe gedeelte rustig tot ontwikkeling kan laten komen. De bezwaren, die geuit werden over het feit, dat de nieuwe begraafplaats te dicht bij de waterleiding zou komen, werden ont zenuwd. Na afhandeling van eenige onbelangrijke punten, landde men toen aan bij het derde groote punt van deze agenda: het cre diet van ruim 200.000 gulden aan de Woning stichting alhier. De aanvankelijke critiek van de heeren Terra en Schoeffelenberger op het feit, dat den heer Geervliet den bouw van deze huizen zou worden opgedragen, verstom de spoedig, toen de heer v. d. Vaart in zijn nadere verklaring nog eens even naar voren bracht, dat alle i&staaUis, voiitsgeaoadliêid, WF*THt*.f>ROO£ volkshuisvesting en gemeente-deskundigen het er over eens waren, dat deze bouw billijk en goed was. Het baatte den heer Schoeffelenberger niet, of hij schermde met een bezuiniging van 25.000 gulden, door het aan een soliden aan nemer te geven, die den bouw voor dat be drag billijker wilde uitvoeren. De voordeelige aannemer bleef achter de coulissen, ook toen de raadsvoorzitter den heer S. verzocht hem voor het voetlicht te brengen. Volkshuisvesting zal 52 woningen krijgen, die modern en ruim en goedkoop zullen zijn. Een huurprijs van 5 gulden en 5.20 kan in onzen tijd als zeer billijk voor een modern en royaal huis beschouwd worden. Na een korte rondvraag werd de vergade ring om kwart voor twaalf door den voor zitter gesloten. Een vergadering van beteeke nis! Het was jammer, dat wethouder v. Loo deze belangrijke zitting nog niet mee kon maken. Hij is herstellend, maar nog niet zoo ver, dat hij de vergadering bij kon wonen. Gisteravond vond voor de abonné's van de Heldersche Courant de reprise plaats van het tooneelspel „Westerman Zoon, hetwelk den avond daarvoor zulk een eclatant succes verworven had voor het TAVENU-publiek. De belangstelling had grooter mogen zijn, speciaal waar het thans een stuk betrof, waarvan men iets kon medenemen, dat belangrijk meer te bieden had dan het gemiddelde blijspel ooit kan bieden. Hier toch beleefde men een opvoering van een stuk werkelijk leven, dat velen iets te zeggen kan hebben. Evenwel, gezien de bijzondere tijdsomstan digheden, benevens het feit dat men rekening moet houden met het reeds vrij ver gevorderde seizoen, mag men er zich niet al te zeer over verwonderen, dat zaal en balcon niet tot de laatste plaats bezet waren. Een verheugende omstandigheid daarbij is het echter, dat het wèl aanwezige auditorium enkele uren ge noten heeft van een goed stuk tooneel, dat op bijzonder verdienstelijke wijze voor het voetlicht gebracht werd. W(j zullen ons uiteraard onthouden van een beschouwing, doch zouden een uitzondering willen maken voor mej. Mieke B(jl, die wederom haar publiek tot ontroering wist te brengen met haar gave vertolking van de moeder-figuur. Wederom bleek dat men deze formidabele creatie op de juiste wyze wist te waar- deeren en toonde men begrip voor de wyze waarop deze talent voile dilettante zich van haar uiterst zware taak kweet. De dankbaarheid ging eveneens uit naar de andere hoofdrolvertolkers, in casu mevr. SchellingerPasman en den heer Schokker. Het applaus was een welge meende en harteiyke hulde voor dit serieus tooneeispelen, terw-yi de aange boden bloemen ongetwijfeld een hulde waren die allen uit het hart gegrepen was. Mogen wij tenslotte nog memoreeren de door de Casino-directie ter beschikking ge stelde serie gramofoonplaten. welke een pas sende entr'acte muziek boden en het kap- werk van den heer M. M. Wolzak, dat, zooals men dat trouwens van dezen gerenommeer- den specialist op dit gebied gewend is, op bijzonder correcte wijze verzorgd wordt. Dankbaar ging men aan het einde huis waarts. Ditmaal niet na een avond van vreugde over een blijspel, doch met het be sef dat men een ernstig stuk tooneel aan schouwd had, waaruit velen iets konden lee- ren. En hiermede werd dan TAVENU's speel seizoen 1939-1940 definitief besloten. Het voor de Scheepvaart en Visscherij verboden watergebied van de Stelling van Den Helder wordt uitgebreid met het territoriaal zeegebied grenzende aan en tot 3 zeemyien uit de kusten van Texel en Vlieland. De buitenzijde van dit verboden terri toriaal zeegebied wordt aangeduid door 4 rood-wit-blauw geschilderde tonnen met topteeken. Dit gebied is gevaarlek voor de Scheepvaart. Willemsoord, 8 Mei 1940. De Schout-by-Nacht. Commandant der Stelling van Den Helder: H. JOLLES. Een tocht met de „Sumatra". Een aantal buitenlandsche persvertegen woordigers uit niet-belligerente staten is de zer dagenaan boord van Hr. Ms. kruiser „Sumatra" gast geweest van "de Koninklijke Marine. Tot het gezelschap behoorden Ameri kanen, Italianen, een Belg, een Hongaar en andere vertegenwoordigers van buitenlandsche persbureaux en bladen, die den wensch te kennen hadden gegeven aan boord van een Nederlandsch patrouillevaartuig van nabij te aahschouwen op welke wij onze weermacht en in het bijzonder de Koninklijke Marine aan onze Noordzeekust waakt tegen eventueele schendingen der neutraliteit. De marine-autoriteiten hadden geen be zwaar, dat aan dezen wensch werd voldaan. De journalisten gingen dus aan boord van Hr. Ms. kruisers „Sumatra", welke oorlogs bodem met Hr. Ms. „Van Galen" en Hr. Ms. kanonneerbooten behoort tot de zg. kern schepen, waaraan de patrouillediensten van de marine, waarvoor de lichte vaartuigen als bijv. torpedobooten, onderzeeërs en ook vlieg tuigen worden gebruikt, hun kracht ontlee- nen. Deze kernschepen verrichten geen pa trouillediensten, maar worden gereed gehou den om in te grijpen op die plaatsen, waar patrouillevaartuigen, vliegtuigen, of kust wacht constateeren, dat de neutraliteit van ons land te water dreigt geschonden te wor den. De buitenlandsche gasten ondervonden aan boord van commandant en officieren een bij zondere gastvrijheid. Gedurende de ochtend uren werd de oorlogsbodem bezichtigd. Later werd de uit Nederlandsch-Indië terugkeeren- de torpedobootjager „Van Galen" en een aan tal patrouilleerende torpedobooten, mijnenve gers, vliegtuigen enz. ontmoet. Na de lunch verzamelde het gezelschap zich op de brug, om getuige te zijn van schietoefeningen, zoo als deze op regelmatige tijden worden gehou den. Zij gaven een goed beeld van de paraat heid aan boord van onze oorlogsschepen, een paraatheid, die even vastberaden en een drachtig is als by de landmacht. Vandaag wordt voor den Centralen Raad van beroep te Utrecht het beroep van B. en W. behandeld tegen de beslissing van het scheids gerecht voor ambtenaren, waarbij de besluiten van B. en W. van 8 en 15 Dec. 1939 tot schorsing van den héér Maas als directeur van de Gem. Reiniging en Plantsoenen, resp. met en zonder behoud van salaris, nietig zijn verklaard. Van deze zitting hopen wij morgen uit voerig verslag te kunnen geven. en liefst de duurste die er is en probeer daarna Ivorol Dan neemt U waar hoe Ivorol in reinigend-, witmakend- en schuimend vermogen alle andere verre overtreft. Tube 60,40 en 25ct. De reeds verscheidene dagen dreigen de storm boven de hoofden der leden van de Britsche regeering, is losgebarsten en het is een orkaan geworden. Een orkaan, die Westminster op haar grondvesten heeft doen schudden, die me nig „heilig huisje" weggeblazen heeft en die weer eens op tragische wijze heeft aangetoond, hoe spoedig het politieke ho sanna kan overgaan tot het „kruist hem". Als wg dit schrijven is Neville Cham- berlan nog steeds de leider der Britsche regeering, doch allerwegen hoort men de waarschgnlijkheid uitspreken, dat zijn dagen geteld zijn en dat de, gisteren als een gebroken man het regeeringsgebouw verlatende Chamberlain, binnen zeer kor ten tgd zijn plaats zal dienen af te staan aan een krachtiger bewindsman. Het moge waar zijn wat zich gisteren in het oude Westminster heeft afgespeeld, er moge noodzaak schuilen in deze uiterst harde maatregelen en het moge dan al gewenscht zijn, dat van Britsche zijde een geheel gewijzigde oorlogspolitiek gevoerd moet worden, het is evenmin te ontken nen dat men hier een politiek drama heeft aanschouwd, dat klaarblgkelijk met den val van Chamberlain zal eindigen. De critiek was doodelijk en wat erger was...- deze critiek kwam zelfs uit den boezem van Chamberlain's eigen geestverwanten. Zgn vijanden en vrienden hebben openlijk gezegd dat hij heen moet gaan, hebben hem verteld, dat hij niet meer opgewassen is tegen de eischen van een modern gevoerden oorlog. In koor eischte men een oorlogskabinet van enkele mannen, die doortastenden zonder gevoelsargu menten den strijd kunnen doen voeren. Chamberlain heeft gepoogd te redden wat er te redden viel. Als concessie werd medege deeld dat de bevoegdheden van den populairen Churchill wederom in belangrijke mate uitge breid zijn en dat hij thans tot oppersten chef der Britsche defensie benoemd is. Churchill sprak ook. En hij was zoo ridder lijk zich aan de zijde van Neville Chamber lain te scharen. Hetgeen niet wegnam dat bij een stemming, welke gisteren gehouden werd over het al dan niet aannemen van een mo tie, deze motie aangenomen werd met 281 tegen 200 stemmen. Het bleek dat zelfs Cham berlain's eigen conservatieven hem niet meer wilden steunen. 30 van hen schaarden zich aan den kant der oppositie, terwyi een 100-tal zich van stemming onthield. Het was een gebroken man, die de zaal ver liet na dit volkomen echec. Oud en geslagen verliet hier een Britsch staatsman zijn plaats, vanwaar men hem ontelbare malen had toegejuicht. Algemeen is men van oordeel, dat met dit alles het lot van den Premier beslist is en dat hij dezer dagen zijn ontslag als leider der Britsche regeering zal aanbieden. Automatisch dringt zich hierbij de vraag naar voren: wie volgt? Dit is met geen enkele zekerheid te zeg gen, daargelaten of Chamberlain inderdaad zijn plaats beschikbaar stelt. Namen van Churchill of Lord Halifax worden genoemd, maar of zij inderdaad geroepen zullen zijn de leiding der regeering over te nemen moet be twijfeld worden. Doch hoe dan ook, de slag die Chamber lain's prestige gekregen heeft is vrijwel on herstelbaar en zou alleen kunnen worden uit- gewischt door een spoedige eclatante over winning op den vijand. En dat is iets. waar het op dit oogenblik nog niet naar uitziet. Wy willen dit overzicht niet besluiten zonder gememoreerd te hebben de woor den van Winston Churchill, waarin hy openiyk toegaf, dat de Duitsche lucht macht zoowel numeriek als materieel de meerdere nog is van de Engelsche. En dat het van weinig strategisch en tac tisch inzicht blijk gegeven zou hebben, hiervan in Noorwegen de geallieerde le gioenen 't slachtoffer te laten worden. Een hard woord. En een woord, dat juist iemand als Churchill, de „fighter" niet spoedig uit den mond gevallen zou zyn. Dat hy het desondanks gesproken heeft, bewyst dat deze oorlog nog by lange niet door de Britten gewonnen is en dat er nog heel wat water door het Engelsche Kanaal zal moeten stroomen, voor en aleer de krijgskansen zich ten gunste van het Britsche imperium keeren. Hitier en Goering hebben het vele malen gezegd: deze oorlog zal zware, zeer zware offers van de volken vragen. Inderdaad, met den dag gaat men meer beseffen de waarheid van deze uitspraak. Wie of wat is H. Ms. „van Galen" voer eergisteren thuis Hier het moment, waarop de torpedobootjager de haven binnenkomt van 8 Mei 1940. BEVALLEN: A. Oostde Vries 2 d.; T. Koopman—Klerk z. ONDERTROUWD: M. Stadig en J. Geer vliet; P. de Zee en R. Reuvers.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 5