PAX De gemeenteraad verleent B.&W, een crediet van 100.000 Verduisteren! ST EST IMTIEK Ingezonden „Texel en Den Helder Dinsdag 14 Mei 1940 Tweede Blad MadinieuuLt Versterking en uitbreiding van de verdediging van onze stad Blijft bij luchtalarm niet op straat Gem. Zweminrichting nog niet geopend Bezorg anderen geen overlast met Uw radio Burgerlijke Stand van Den Helder Ingekomen personen IS GEEN FILM. Grootste zuinigheid met gas en water vereischt KeAÈ en ZtruLUiq, Wl X Ernstig woord van den Burgemeester. Gisterenmiddag om 4 uur is de Raad der gemeente in spoedeischende vergadering bij eengekomen, om op voorstel van B. en W., in verband met den oorlogstoestand, hun een crediet te verleenen van 100.000. Bij den aanvang van de raadsvergadering sprak burgemeester Ritmeester, met bewogen stem, bet volgende tot de raadsleden, die deze toespraak staande aanhoorden. Mijne Heeren, Sedert 10 Mei verkeert ons land in staat van oorlog met een nabuur. Ondanks alle beloften van vrede en vriendschap heeft een moderne roofstaat ons land vreed zaam als wellicht geen anderin het duister van den nacht getracht te over vallen. Met algeheele vernietiging werd gedreigd, indien w(j niet onmiddellijk buk ten en ons land openstelden. Hare Majes teit onze geëerbiedigde Koningin en Hare Regeering hebben, terecht, met veront waardiging dezen eisch afgewezen en 's Lands Krijgsmacht heeft zich te weer gesteld. Als dappere Nederlanders, hunne voorvaderen waardig, doen de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Marine haar plicht. Velen zijn reeds gevallen, wij her denken hen met eerbied en dankbaarheid. Ook onze stad, mijne-heeren, wordt be laagd. De bevolking, al is zij sterk onder den indruk, gedraagt zich rustig. Zij dient te zorgen zich stipt en onvoorwaardelijk aan de bevelen te houden haar gegeven, alleen met algeheele samenwerking en vastberadenheid kunnen wij er komen. Men onthoude zich van het verspreiden van looze geruchten. Zoo heeft Nederland den strijd te onder gaan, die het niet heeft gewild. Onder de hooge leiding van Onze geliefde Koningin en Hare Raadslieden zal wij behoeven daaraan niet te twijfelen de onafhanke lijkheid van den Staat worden bewaard. Moge God Land en Volk beschermen, moge ook U, mijneheeren, vertegenwoor digers van de burgerij van Den Helder, met mij de kracht gegeven worden om onze Stad en ons Land zoo te dienen, dat wij het waardig zijn, moge het ons allen gegeven worden um met de woorden van ons oude Volkslied te eindigen: Den Vaderland te zijn getrouwe, Zij het tot in den dood. Versterking en uitbreiding van de loopgraven. In een toelichtend woord wees de burge meester er op, dat dit bedrag bedoeld is voor de versterking van de weerkracht van onze stad. Er zullen overdekte schuilplaatsen wor den gebouwd, en alle maatregelen, die noodig zijn voor den luchtbeschermingsdienst zullen worden genomen. Menschen, die zich vrijwillig beschikbaar hebben gesteld en daardoor financieel gedu peerd worden, moeten worden geholpen, enz. De heer Meijer (v.-d.) stelt voor het Col lege van B. en W. een blanco crediet te ver leenen, opdat B. en W. die maatregelen kun nen nemen, die zij noodig achten. De Voorzitter zegt, dat het bezwaar van een blanco crediet is, dat men daar niet mee aan kan komen bij het College van Ged. Staten. Wij weten, dat wanneer we 500.000 zouden hebben noodig gehad, U ons dit zou hebben verstrekt, doch meenen met 100.000 gulden voorloopig te kunnen volstaan. De be scherming van onze bevolking zal daardoor aanmerkelijk kunnen worden versterkt. Met spoed zal er worden gewerkt. De heer Van Zwijndrecht (chr.-hist.) merkt nog op, dat er zeker niemand tegen is, dat wanneer het crediet zal moeten worden overschreden en de Raad, door omstandigheden niet bij elkaar kan worden geroepen, B. en W. kunnen handelen naar omstandigheden. Ieder verplicht wandelaars op te nemen. Er wordt nog eens ernstig de aandacht op gevestigd, dat het op straat vertoeven bij luchtalarm, terwijl dus vijandelijke vlieg tuigen boven de stad zijn, levensgevaarlijk is. Er zijn stadgenooten, die daarvan nog steeds niet doordrongen schijnen en meenen hun weg rustig te kunnen vervolgen. Tegen hen zal streng worden opgetreden. Zij stellen hun eigen leven en dat van anderen in ge- Vaar. Zoodra luchtalarm klinkt moet men zich bergen, ieder is verplicht de deur te openen en menschen schuilplaats te verleenen, tot het alarm voorbij is. Trouwens niet één enkele stadgenoot zal dat weigeren. Men verzoekt ons mede te deelen, dat het gemeentelijk zwembad tot nader order, nog Biet geopend wordt. Of de Gemeente verduistert. Het feit, dat de laatste avonden nog van verschillende huizen licht uitstraal de uit dakvensters of ramen is aanlei ding, dat de burgemeester ons verzoekt er alle stadgenooten nog eens ernstig op attent te maken, dat krachtig tegen ieder zal worden opgetreden, die niet voor afdoende verduistering zorgt. Van heden af, zal bij een ieder, uit wiens woning 's avonds licht uitstraalt, onverbiddelijk, de lichttoevoer worden afgesneden voor het geheele jaar. Men zij dus voor het laatst gewaar schuwd Door het laten uitstralen van licht brengt men niet alleen zichzelf, maar ook het leven van zijn medeburgers in gevaar en daar kan niet krachtig ge noeg tegen worden opgetreden. Het komt vrij veel voor, dat personen be halve overdag, ook des nachts het radio-toe- stel hard aan laten staan, waarbij blijkbaar van de meening wordt uitgegaan, dat dit in hun belang is. Wij adviseeren deze personen zulks, in hun eigen belang en dat van de gemeenschap, na te laten. Des nachts komen uitsluitend mede- deelingen van den luchtbeschermingsdienst door, welke niet bestemd zijn voor de burger bevolking. Men zou dit kunnen meenen, om dat de mededeelingen over de golflengte van het gewone radio-programma uitgezonden worden, maar nogmaals: zij zijn uitsluitend bestemd voor de luchtafweer-organisaties. Het heeft dus hoegenaamd geen zin des nachts de radio dus op volle kracht te laten aanstaan. Men enerveert hiermede zijn buren en... ziehzelf. Zorg dat het des nachts zoo rustig mogelijk is in Uw woning. Indien ge toch Uw radio wilt aanhouden, doe dat dan zoo, dat niemand daar last van heeft. van 10 en 11 Mei 1940. OVERLEDEN: F. J. Egner, 95 jaar (m.); J. Dito, 77 jaar (m); H. S. A. Caarls, 87 j. (m); G. Komen, 19 j. (m). GETROUWD: T. Block en G. M. H. Nij- pels. BEVALLEN: A. F. HendrikseKramer, z.; J. de LoosLuider, z.C. F. PosthumaPrins, d.; T. SmitDirks, d. Drs. P. Siebesma. Bedrijfsleer 1.40. Uit gave: T. Wever N.V., Franeker. In dit pittig geschreven boek wordt, in voor ieder bestaanbare taal, uiteengezet wat iedere zakenman, belast met de leiding van een groot of klein bedrijf, moet weten. Zonder vertoon van geleerdheid wordt in eenvoudige, duidelijke taal aangegeven vol gens welke richtlijnen men dient te werken om tot behoorlijke resultaten te komen. Uit alles blijkt dat de schrijver zijn stof geheel beheerscht en daarom eenvoudig kan schrijven en zich geheel instelt op het peil, zich aansluit bij het practische leven, van den middenstander. De schrijver heeft zich laten leiden door de eischen voor het middenstandsdiploma, maar geeft zijn stof zoo weer, dat allen die in het bedrijfsleven werkzaam zijn, dit boek met groote vrucht zullen raadplegen. Het behandelt achtereenvolgens: De taak van den ondernemer: Rationalisatie; De on dernemingsvormen; De financiering van de onderneming; Het vraagstuk van de kost prijs; De rentabiliteit van de onderneming; De balans; Statistieken. En dan Zomer-Rheumatiek! Nog een graadje erger, dan gewone Rheumatiek! U hebt het te patcken eer ge het weet. Ge behoeft maar een beetje bezweet te zijn en argeloos Uzelf bloot te stellen aan een koeltje of zuchtje en Uw pijnen meldan zich prompt. Maar... de eigen lijke oorzaak zit dieper! Onzuiver bloed! Roest in de gewrichten opgehoopt urinezuur, dat de organen verzuimden af te voeren, zooals dat hoort! Stel U te weer tegen deze tergende kwaal. Doe een bloedzuiverende kuur met Kruschen Salts! De zes minerale zouten, die Kruschen bevat zijn weldadig voor L w heele gestel; Uw lever, nieren en ingewanden hebben die zouten noodig om de krachtige werking te kunnen uitoefenen en om Uw bloed te zuive ren. Waar zuren zich hebben vastgezet moeten ze worden losgemaakt en afgevoerd... lang: natuurlijken weg. Dat alles doet Kruschei Salts op prettige en afdoende wijze. Uw pijner verdwijnen en ge wordt weer lenig en fit. Be gin daarom vandaag nog met Kruschen Salts! Verkrijgb. bij apoth. en drog. 5. 0.40, 0.75 en 1 60 (extra groot pak). Fabr.: E. Griffiths Hughes Ltd., Manchester (Engeland). Opger. 1756, .(Adv.) S. Beuker, zeeman, en echtgenoote.West- straat 17. J. Weijers, marinier. Buitenhaven 12. A. Hoogschagen, Rijksweg 85. P. J. Das, groentenhandelaar, Keizersgracht 148. N. C. Raven, automonteur, v. Foreestweg 25. L. Sallem en echtgenoote, Kanaalweg 36. G. L. Beelenkamp, schilder R.W., v. Galenstr. 58. M. E. de Kind, dienstbode, Ruijghweg 26. T. Liemberg, correspondent, Kanaalweg 139. A. M. Mul, dienstbode. Singel 30. E. Rijnierse, kok(o), en echtgenoote.Kroonstraat 34. G. B. Wakker, huisknecht, Kanaalweg 121.M. Bake- laarBrouwer, dienstbode, Strandboulevard 6. P. G. Düker, Sluisdijkstraat 139. C. M. Essenberg-van der Hoeven en zoon, Crocus- straat 33. M. Hardebol, dienstbode, Emma- straat 74. G. Auf dem Brinke, winkelbediende, Goudsbloemstr. 6. J. Dekker, stoker-oliem., Buitenhaven 12. Wed. H. van der Linden De Jong, huishoudster, Sluisdijkstr. 65. J. P. A. Bakker, timmerman, en gezin, Koekoek straat 21. A. A. Bruins, off. M.S.D., Hr. Ms. Brinio. C. DriessenBerting, Bloemstraat 33. D. van der KnoopNieuwbuurt, en gezin, Huijgenstr. 12. J. M. Verschelling, 1. matr., Hr. Ms. Brinio.H. van Halen, kruidenier(o), Ceramstraat 29. M. van Oeveren, metaalbew., en gezin, Kanaalweg 193 b.v. J. T. van der Steen, verpleegster, Huisduinerweg 3. G. P. Bijvoet en echtgenoote, Reigerstr. 28. FF. G. Folcherts, stoker-olieman, en echtgenoote, Go- versstr. 43. H. van den Bok, ingenieur (gemob.) en echtgenoote, Hoofdgracht 34. J. Gelens, Brakkeveldweg 186. J. C. Vonk, konstabelsm., Hr. Ms. Brinio. E. L. Vreden, marinier, Hr. Ms. Brinio. b. A. de Witte, marinier, Hr. Ms. Brinioé. P. Basjes, zeilmaker, en echtgenoote, Langestr. 122. K. Mossel, timmerman R.W.," Hoogstr. 17. Trientje A. Schoetema, Singel 123. J. C. de Bruin, matroos 2e kl., Abr. v. d. Hulst. M. Janssen, sergt.-torpedom. K.M., Herzogstr. 33. J. J. Meerman—Oreel, en zoon, Anemonenstraat 30. B. A. KobessenParrin, Keizerstr. 112. C. J. Schoon, marinier, Bloem straat 34. Wed. E. F. WanrooijSteentjes, Palmstr. 11. S. Stoelwinder, dienstbode, Duinweg 22. J. G. Belo, macht. o. d. rijnvaart, Buitenhaven 12. C. Diese, marinier, Buiten haven 12. C. 't Hart, korp.-schr., Ooievaarstr. 55. J. P. Bakker, boekhouder, en gezin, Heet. Treubstr. 19. A. Bessem, waterbouwkundige, Spoorstraat 59. (Buiten verantwoordelijkheid van de Redactl* Niet geplaatste stukken worden niet teruggezonden.) Geachte Redactie, Uit een nummer van de editie van de „Hel- dersche Courant" d.d. 9 Mei 1.1., nam o.g. kennis van een Ingezonden Stuk van de Hel- dersche Radio Centrale Onderneming. In de eerste plaats moet o.g. stelling nemen tegen de beschuldiging, dat propagandisten van omroep-vereenigingen zich zouden schul dig maken aan het verstrekken van onjuiste gegevens. Geen enkele propagandist, van wel ken omroep dan ook, mgmkt zich daar aan schuldig. Deze menschen zijn door hunne vereenigingen zeker behoorlijk geïnstrueerd en zouden door het verstrekken van onjuiste gegevens een onvergeeflijke domheid begaan. Immers, een ieder, die door een propagan dist van een zekere omroep-vereeniging on juist was voorgelicht, zou zich van die ver- eeniging af keeren. De middenmoot van het artikel kan o.g. gerust laten zwemmen, de inhoud daarvan was aan iederen courantenlezer meer dan vol doende bekend. Aan de staart zit echter een venijnige angel. „Voor een groot deel der luiste raars verandert er dus niets," zegt de H.R.C.O. (ja, dat wisten wij ook) en vervolgt, „Als de heffing er komt dan zal het zeker nog tijd zijn om op Uw gemak Uw standpunt te bepalen". Dat wil zoo veel zeggen als, g(j die reeds zoo lang op den omroep hebt geparatiseerd, ga gerust nog wat door. Ga gerust nog wat door en wacht op Uw gemak af want de H.R.C.O. heeft een ingenieus plan ontworpen. De heffing wordt daar in door ons per week, gelijk met de contributie geïnd en er is geen vuiltje aan de lucht. Dat op deze wijze de H.R.C.O. de luisteraars, welke daar zouden invliegen, zou kunnen overhevelen naar den omroep van hare keuze, welke in vele gevallen niet die van de betrokkenen zou zijn, behoeft wel geen betoog. Dat de H.R.C.O. zich met haar ingezonden stuk, gezwegen nog van hare planen, op een terrein heeft begeven waarop zij niet behoort, zult U, geachte Redactie, zeker met o.g. eens zijn. Voor het plan zal intusschen, ter plaatse waar zulks behoort, een stevige stok worden gestoken. Dit spijt o.g. voor de H.R.C.O., doch allerminst voor de luisteraars. Geachte Redactie, hartelijk dank voor de verleende plaatsruimte. Den Helder, 9 Mei 1940. Uw abonné, C. VAN POELJE. De BURGEMEESTER van DEN HELDER brengt onder de aandacht j| j; der ingezetenen, dat ieder gehouden is, de grootst mogelijke zuinigheid met l gas en water te betrachten. DE VERWERELDLIJKTE KERK. De stad New-York bezit een kerk, die eenig is in de wereld, omdat zij inderdaad dienstbaar wordt gemaakt aan de gemeenschap. Zoo schrijft een correspondent in Het Vaderland. Twaalfduizend menschen kan men per week in het gebouw aantreffen, iederen dag, niet al leen op de gebruikelijke uren des Zondags. Geen oogenblik is de kerk, die 22 verdiepingen telt, leeg en men kan zich dat voorstellen, wanneer men weet, dat elke étage met zorg uitgekozen is voor een of ander nuttig of ontspanning bren gend doel. Onder de kerk zelf vindt men een zeer ruime gymnastiekzaal, ook een zaal voor groote bijeenkomsten voor tooneelvoorstellingen of voor feestelijke dansavonden. Er is boven dien een kegelbaan en als men daarna naar boven gaat, langs de eigenlijke kerk en de kapel, dan passeert men de kleuterschool, dia in de kerk is gevestigd, de bibliotheek, de lees zaal en het ruime atelier, waar amateurs zich met hartstocht met de schilderkunst bezighou den, waar gebeeldhouwd wordt, waar trouwen schoone kleeden weven en waar uit hout de mooiste voorwerpen getooverd worden. ORANJE-NASS AU-GESTICHT. Het Oranje-Nassaugesticht te Magelang, di recteur de heer Joh. van der Steur algemeen bekend als „Po van der Steur", zendt ons haar jaarverslag over 1939, dat in ontvangst en uit gaaf sluit met een bedrag van 159.ig6.09. Een tekort werd voorkomen, doordat de heer Van der Steur dit zelf bijpaste ten bedrage van 3.581.05. Het getal verpleegde kinderen steeg in 1939 tot 1100 en was op 1 Januari 191,0 1050, zijnde 620 Europeanen en 430 inlandsche Chris tenen. Het Nederlandsche adres voor dit prach tig werk is mej. M. D. van Hoogstraten, Park laan 6 te Zeist, bij wie in 1939 niet minder dan 12.000.binnenkwam voor Magelangs ge sticht. GRONDBEZIT. Wij vinden in „Die Christliche Welt" ver meld, dat het gezamenlijke grondbezit van ker ken en kerkelijke instellingen in het ouda Duitschland 707.000 ha bedraagt, dit is 1,6 pet, van het geheel. Meer dan de helft hiervan, n.l. 1,00.000 ha, is in het bezit der rijke vijf kloosters Fulda, Tegernsee, Gandersheim, Benediktbeu- ren en St. Gallen. n DE. «ATV\V^N •"bcLAMD* Er wordt hier in Den Helder wel eens be weerd, dat er geen mooie omstreken zijn. Als we echter alleen slechts aan het eiland Texel denken, dan moeten wij deze opvatting toch wel direct als onjuist kenmerken. Wij hebben de „paarl der Noordzee-eilanden" vlak naast de deur. Doch hoe betrekkelijk weinig wordt er door de Heldersche bevolking gebruik van ge maakt om eens te gaan genieten, wat de na tuur ons daar kan bieden. Nu is dat eensdeels wel te verklaren. Want hoewel er een uitste kende verbinding is door middel van de „Dok ter Wagemaker" of de „Marsdiep", de over- tochtsprijs voor een gezin of een club valt niet mee. En dat zal wel een van de redenen zijn, waarom „een dagje naar Texel" hier niet méér populair is. Dat men in de maanden Juli en Augustus de prijzen hoog houdt is te begrijpen. Texel heeft dan toch al een invasie te verwerken van menschen uit het geheele land en uit het buitenland. Maar in de maanden Mei, Juni September en October zouden lagere passage tarieven zeker stimuleerend werken, zoodat de totale bootontvangsten eerder zouden stijgen dan dalen. 't Is werkelijk jammer, dat zoo weinigen aan den vasten wal eens over het Marsdiep wippen en omgekeerd zijn er stellig velen op Texel, die graag eens wat meer naar dezen kant zouden willen, als we alleen nog maar rekening houden met familiebezoek. Want hoevelen zijn hier niet geparenteerd aan Texelaars. Vóór de zeventiger jaren der vorige eeuw werd de verbinding wel meestal in stand ge houden door een zeilschip, b.v. een kof of een hoeker. Daarna deed ook hier de stoom zijn ntrede met de raderboot „Ada van Holland", •aarvan hierbij een teekening gaat. Vele tientallen paardenkrachten zullen de ïachines van dit ranke, doch zeewaardige jootje wel niet hebben kunnen ontwikkelen, maar gedurende bijna een halve eeuw hebben ze met taaie volharding hun - diensten ge presteerd. Nog zie ik de „Ada" vóór mij met zijn oker gele raderkasten, waarin de roodgekleurde schoepen en stangen zoo'n geweld konden ma ken, als zij door hun krachtige beweging het blauwgroene zeewater tot wit schuim klopten. Zoo'n varende raderboot gaf een echte voorstelling van worsteling. Met veel drukte en lawaai baande zij zich haar weg. Het'lijkt wel of een schroefstoom- schip gemakkelijker de wateren klieft. En dat is ook wel zoo, want schroefstoomschepen verspillen minder energie. Toen na de „Ada van Holland" „De Dage raad" in dienst gèsteld was en Texel door allerlei omstandigheden steeds meer bekend en gewaardeerd werd, steeg gaandeweg het aantal passagiers, vooral in de vacantie- maanden. De „Marsdiep" en de voor enkele jaren (1934) in dienst gestelde „Dokter Wa- EIERLANEttE VWKfTCWik gemaker", spant de kroon door met gemak duizend passagiers te kunnen vervoeren per keer. Een eventueele nieuwe stoomer zou weer grooter moeten zijn, doch dan zou de tegen woordige Texelsche haven daarvoor te klein worden. Daarbij komt nog dat de in- en uit voer van Texel veel grooter is geworden (uit voer van meer landbouwproducten en invoer van meer kunstmest). Zoodat hier wel werk aan den winkel zal komen om in de groeiende behoefde aan havenruimte te kunnen voor zien. Hier komt nu eens werk in zicht, dat niet kunstmatig uitgedacht wordt voor werkver schaffing. Neen, een gezonde groei is hier de natuurlijke oorzaak. Ging het overal maar zóó Het is geen wonder, dat Texel bij vreemde lingen in trek is. Het „Gouden Boltje :ieefi inderdaad zeer veel aan te bieden. Voor ge ologen de interessante conglomeratie van oude en nieuwe grandsoorten, voor de histo ricus de sporen der oude bewoners uit den tiia van voor het begin onzer jaartelling, u(t den Romeinschen tijd, uit dien van Ada van Holland en van de Ruyter en Tromp. (De Ruyter logeerde meermalen in Oude Schild, wanneer de vloot op Texels reede lag. Een geschenk van hem aan de N.H. kerk te Oude Schild, een lichtkroon, is daar nog een tastbaar bewijs van). Zoo is er ook een oude schans, die reeds in 1572 is aangelegd en waar in 1813 de Fransche bezetting door 800 gewapende Texelaars r( i» iet- x i f Kl.H KE.'RK DEM werd gevangen genomen. Men kan er u vertellen van een bezoek van Prins Willem V aan het eiland in 1781, waar bij Z.H. een der notabelen van Den Burg, de heer Kikkert, toesprak op rijm en waarbij Z.H. eindigde met de woorden; „Texels rust Is mijn lust." En we noemden nog niet eens de mooie oude kerken van Den Hoorn, Oosterend en van Den Burg, waarvan het koor reeds uit het jaar 1470 dateert, met zijn verweerde roode steenen muren, met zijn steenen spits uit het jaar 1604, die de vroegere houten, die met lei gedekt was, verving. En last but not least moet men denken aan het natuurschoon, de befaamde vogelwereld het breede strand en de uitgestrekte duinen met heel in het Noorden de Eierlandsche vuurtoren. En zoo zouden we nog een tijdje door kunnen gaan met allerlei goede Texelsche hebbelijkheden op te noemen. Het komt ons voor, dat iemand al heel weinig bevattelijk moet wezen als niet één dezer zaken de be langstelling zou kunnen wekken. En daarom wilden wij er hier nog eens op wijzen, welk een bijzonder eiland wij hier als buur hebben, op 35 minuten varen van Nieuwediep. En laat nu niemand in Den Helder meer zeggen: „Je kunt nergens naar toe gaan, óf er is hier in de buurt geen natuurschoon, want alleen al een tochtjte naar Texel moet wel duidelijk het tegendeel bewijzen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 5