Nederlanders, thans
aan den wederopbouw!
Niet meer tapen dan
voor één dag
pAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Onderwijs in
Indië
Weer verduisteren
Geen gevaar voor
geldschaarschte
Zorg voor
„koeien io de kost'
LENTEBEELD IN DE WEIDE
Geen Amerikanen
gedood of gewond
Weest rustig en ernstig
Zilverbons in
omloop
EEFECTENBEURS
BLIJFT GESLOTEN
Opnieuw demonstratie
in Italië
Brussel geen open stad
Vlootversterking in
Amerika
Nieuw land aan
de Zuidpool
DONDERDAG
16 MEI 1940
De opperbevelhebber van Land- en Zeemacht hecht er
aan, als hoogste vertegenwoordiger van het Nederlandsche
regeeringsgezag, aan de Nederlandsche bevolking dank te
brengen voor de treffende wijze, waarop zij in de dagen,
voorafgegaan aan en gedurende den oorlog onze troepen
heeft ontvangen en geschraagd. Samen hebben leger en
bevolking, zoolang het mogelijk was, alles gedaan, wat
voor de vrijheid van het land gedaan kon worden.
Ook nu mag ons volk niet bij de pakken neerzitten.
Het moet toonen, dat het niet alleen den strijd moedig on
der de oogen heeft gezien, doch dat het zich eveneens met
Volle kracht kan zetten aan den wederopbouw van hetgeen
door den oorlog is verloren gegaan en vernietigd. Onder
ling vereenigd, de gewijzigde omstandigheden aanvaarden,
zal het volk dit werk van herstel met energie verrichten.,
Opnieuw moeten allen toonen, Nederlanders te zijn in
'den waren zin van het woord, gedachtig aan de oud-va-
derlandsche spreuk: „Ik worstel en komen boven".
In afwachting daarvan beveel ik, dat elke vijandelijke
handeling tegen het Duitsche leger, zijn personeel, zijn
materieel en zijn inrichtingen verboden is en dat rust en
orde onvoorwaardelijk moeten worden gehandhaafd.
DE KLOKKEN ÉÉN
UUR EN 40 MINUTEN
VOORUIT
Openbare diensten in
Den Haag
Prijsverhooging verboden
Geen nieuwsgierigheid
Geen samengroepingen
Geen telefonische
inlichtingen over
gesneuvelden
Geen schepen meer
naar zee
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uttg.-Ml). HoCandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder
68e JAARG. No. 8925
Thans, In de nienwe omstandigheden, is het noodzake
lijk, dat ieder, in eigen beroep, werkkring of bedrijf, rustig
en ernstig zijn leven voortzet. Allen, op welke plaats zij hun
arbeid ook vinden, moeten er, ongeacht verschil in geloof
of overtuiging, toe bijdragen, het maatschappelijk leven in
gang te houden.
Zoo spoedig dat mogelijk is, zullen nadere richtlijnen
voor het maatschappelijk leven worden gegeven.
De Duitsche commandant heeft medegedeeld, dat han
delingen hiermee in strijd, naar de Duitsche wetten streng
zullen worden gestraft.
Meer daa lwee millioen leerlingen
In Indië wordt onderwijs gegeven door
de oevrheid, of met subsidie van die over
heid, op 19.644 lagere scholen met een In
landsche taal als voertaal en op 723 met
Nederlandsch als voertaal. Er zijn 4 In
landsche Muloscholen en 62 Europeesche.
Verder heeft men er 26 scholen voor mid
delbaar onderwijs en 4 lycea. De kroon op
de onderwijsbevrediging zetten 3 hooge-
scholen, de medische, technische en rechts
hoogeschool.
Het technische- en handelsonderwijs
wordt verder gegeven in 57 vakscholen
met Nederlandsch en 542 met een Inland-
sche taal als voertaal.
Bovendien heeft Indië nog een aantal
zoogenaamde „wilde" scholen, waarmede
het gouvernement buiten eenig politiek
toezicht geenerlei bemoeienis heeft, gods
dienstscholen enz.
Het totaal aantal leerkrachten aan de
scholen van, of in relatie staande tot het gou
vernement, bedraagt 47.392, waarvan 4.060
Europeanen, 42.222 inlanders en 210 vreemde
Oosterlingen (voornamelijk Chineezen).
Op al deze onderwijsinrichtingen gaan
In totaal 2.190.000 begeerigen naar weten
schap, waarvan ruim 145.000 Europeesche en
ruim 1.990.000 Inlandsch lager onderwijs ge
nieten. Ruim 18.000 hebben meer uitgebreid
of middelbaar onderwijs en een goede 10W is
student. Op de vakscholen met Nederlandsen
rijn meer dan 9.000 leerlingen en op die met
een Inlandsche voertaal bijna 20.000.
In het laatste jaar leverde het Nederlandsch
lager onderwijs ruim 12.000 leerlingen af, het
Inlandsche ruim 438.000; het meer uitge
breid lager en middelbaar ruim 3.000; de vak
scholen met Nederlandsch ruim 2.200 en die
met een Inlandsche taal ruim 8.700. Hooger
onderwijs werd volledig genoten door in to
taal 71 afgestudeerden, klaar voor de maat
schappij. ..HsbL
Hedennacht te 24 nnr is den Duit.
schen tijd ingevoerd en zijn op dat
oogenblik das de klokken 1 nar en
40 minuten vooruit gezet.
Men houde er rekening mede, dat bevel
is gegeven 's avonds opnieuw de lichten af
te schermen en voor een voldoende verduiste
ring zorg te dragen.
Naar het Ilsbl. verneemt, zijn er gisteren
en vandaag reedis zilverbons in omloop ge
bracht, om te voorzien in de behoefte aan
wisselgeld.
Het verschijnsel, om aan grove zilveren
munten meer waarde toe te kennen dan
aan bankpapier heeft zich tijdelijk ook in
den vorigen oorlog voorgedaan. Spoedig is
men toen tot de ervaring gekomen, dat
daarvoor geen aanleiding bestaat.
Er bestaat alle reden," om aan te nemen,
dat ook thans onze circulatiemiddelen vol
waardig zullen blijven. Nadat een ruim be
drag aan zilverbons zal zijn uitgegeven, zal
de schaarschte aan wisselgeld wel spoedig
verdwijnen, waardoor dan vanzelfsprekend
de moeilijkheid om bankpapier gewisseld
te krijgen tot het verleden zal behooren.
Namens den Duitschen commandant maakt
de burgemeester van 's-Gravenhage bekend
dat voor geldschaarschte geen gevaar be
staat. Men onthoude zich derhalve meer geld
op te nemen dan noodig is.
Hamsteren van geld is streng verboden.
Zoogenaamde Kassenkreditschein« moeten
in betaling worden aangenomen tegen een
koers van V/2 mark 1 gulden.
De commandant deelt mede, dat voor In
beslagneming van particuliere gelden niet
het minste gevaar bestaat.
Het is de bedoeling dat het economische
leven zooveel mogelijk normaal doorgang
zal vinden, en er wordt op vertrouwd, dat
een leder daaraan onvoorwaardelijk zal
medewerken.
Volgens het „Hsbl." functioneerden in Den
Haag de openbare bedrijven en diensten gis
terochtend weer op de gewone wijze.
Ook de tram- en buslijnen van de H.T.M.
en de taxi-diensten rijden weder alle on
gestoord.
Wat de gemeentelijke telefoonverbindingen
betreft, welke in de afgeloopen dagen waren
beperkt tot de strikt noodzakelijk geachte
aansluitingen, is men, evenals te Amster
dam, met grooten spoed aan den arbeid om
alle abonnés weder in te schakelen. Naar het
zich laat aanzien zal deze arbeid heden te
gen den avond zijn volbracht
In de Visschershaven worden reeds voor
bereidingen voor het herstel van de zeevis-
scherij getroffen. De gewone afslag te Sene-
veninngen werd gistermorgen weder gehou
den.
Het opperbevel van het Duitsche
bezettingsleger maakt bekend, dat
degenen die vee van anderen op
stal of in de weide hebben, tot na
der order met de zorg voor dit vee
belast blijven. Men is verplicht
zoo spoedig mogelijk aan den hou
der van het plaatselijk bureau op
gave te doen van het aantal en soort
dezer koeien en eventueel merken
daarop aangebracht.
Deze maatregel moet ten strengste
worden gehandhaafd. Op overtre
ding staat een zware straf.
Namens den commandant der Duitsche be
zetting deelt de burgemeester van 's-Graven
hage mede dat het voorschrift omtrent het
inslaan van levensmiddelen nog steeds geldt
Men mag niet meer koopen, dan voor één
dag noodig is. Verpakte artikelen mogen al
leen in de kleinste verpakking gekocht wor
den.
Prijsopdrijving blijft ten strengste verbo
den, de prijzen van 9 Mei 1940 blijven gelden.
Er wordt op vertrouwd, dat matig klee
ding zal worden ingeslagen. Wanneer de
bevolking zich daaraan niet houdt, zullen
strenge maatregelen genomen worden.
De benzinevoorraad is zeer gering en aan
voer is niet te wachten. Het vervoer per
auto diene dus tot het strikt noodzakelijke
beperkt te worden en het publiek make zoo
min mogelijk gebruik van taxi's en huur
auto's.
Het bestuur van de Vereeniging
voor den Effectenhandel deelt mede,
dat de effectenbeurs tot nader aan
kondiging gesloten zal blijven.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht beveelt aan alle organen der rijks- en
gemeente-politie samengroepingen bij de
Duitsche troepenopstellingen te verhinderen
en er voor te zorgen, dat zich niet meer pu
bliek op den openbaren weg voortbeweegt,
dan het normale verkeer vraagt.
Het publiek wordt verzocht geen nieuws
gierigheid aan den dag te leggen.
Tegen Engeland en Frankrijk.
Te Rome en Milaan is het opnieuw tot
demonstraties gekomen, welke een anti-En-
gelsch en anti-Fransch karakter droegen.
Studenten rukten in de Italiaansche hoofd
stad naar het Piazza Venezia op, waar Mus-
solini op het balcon verscheen. Het was den
studenten niet toegestaan, aldus Stefani, de
straten door te gaan, waaraan de Britsehe en
Fransche ambassade zijn gelegen.
NED. DIPLOMATEN NAAR FRANKRIJK.
Gisteravond zijn naar Reuter meldt, de le
den van de Belgische en Nederlandsche le
gatie te Berlijn bij Lindau de grens over
gestoken om naar Frankrijk te gaan,
Het Nederlandsche Roode Kruis wijst er op
dat het niet mogelijk is telefonisch inlichtin
gen te verkrijgen over gesneuvelden of doe
den. Zij die wenschen te worden ingelicht
dienen zich persoonlijk tot het Roode Kruis
te wenden.
De opperbevelhebber van het Duitsche le
ger weerlegt de bewering van de Belgische
regeering dat Brussel een open stad zou zijn,
door op te merken dat de laatste dagen voort
durend troepenverplaatsingen in de stad wor
den waargenomen.
Wanneer de Belgische regeering niet toont
dat het haar ernst is, door alle marschfor-
rnaties stop te zetten, zullen de militaire
doelwitten in de stad door de Duitsche
luchtmacht worden vernietigd.
Het departement van buitenlandsche za
ken der Vereenigde Staten te Washington
heeft uit den Haag vernomen, dat in Ne
derland geen Amerikaansche burgers door
den oorlogstoestand zijn omgekomen of ge
wond.
De burgemeester van Rotterdam deelt na
mens den Duitschen commandant mede,
dat het ten strengste verboden is, dat eenig
schip, van welke nationaliteit ook, den ha
ven of den Nieuwen Waterweg verlaat.
Overtreding van dit verbod zal met ge
weld worden gekeerd.
De vlootcommissie uit den Amerikaanschen
Senaat heeft een wetsontwerp aanbevolen
dat een vlootversterking van 11% inhoudt.
In een begeleidend schrijven wijst de com
missie op de gevolgen van een oorlog met
Japan, welke vele moeilijkheden en groote
ko6ten met zich zou brengen.
Ontdekkingen van vice-admlraal
Byrd.
Volgens een bericht van het D.N.B. uit New-
York deelde bij den terugkeer van zijn der
den Zuidpool-tocht vice-admiraal Byrd me
de, dat hij 900 mijl van 'n onbekend kustge
bied tusschen Klein-Amerika en Palmerland
in kaart heeft gebracht. Verder heeft hij een
groot schiereiland, 15 eilanden en een groote
hoogvlakte welke ongeveer 1100 mijl lang is,
ontdekt
ANTI-JAPANSCHE AGITATIE TE LIMA.
Volgens het Japansche persbureau Domei
heeft de woordvoerder van het Japansche
ministerie van buitenlandsche zaken mede
gedeeld. dat te Lima. de hoofdstad van Pe
ru. anti-Japansche agitatie wordt bedreven.
Scholieren hebben steenen geworpen naar
Japansche winkels en agitatoren spoorden
de menigte aan de Japansche inwoners te
boycotten. De Japansche regeering heeft een
scherp protest ingediend bij de autoriteiten
te Peru en verklaard te verwachten, dat
krachtige maatregelen zullen worden geno
men ter bescherming van de Japansche in
woners van Lima.
VER. STATEN BEHARTIGEN BELANGEN
VAN DE GEALLIEERDEN.
D.N.B. meldt uit Washington:
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft zich, naar verluidt, bereid verklaard,
de belangen van België en Luxemburg in
Duitschland te vertegenwoordigen.
Verder wordt vernomen, dat de Vereenigde
Staten ingeval van een bezetting van Brus
sel en Den Haag door Duitsche troepen de
belangen aldaar van de Westelijke mogend
heden zullen behartigen.