Verordeningen en bekendmakingen voor hei bezette gebied Door arbeid Nederland dienen De ernst der situatie Geweldige veldslag in België De boodschap van Roosevelt Het geheime Duitsche wapen Wethouder Boekman overleden Waarschuwing legen onverantwoordelijke daden OPROEP aan dc bevolking van Nederland 1000 vliegtuigen per week Duitschers zoeken een snelle beslissing Een dag gratis melk Herstel telefoonverbindingen Ontspanning langs dc Zwitsersche grens Parijs bij het legergebied ingedeeld Fransch-Britsche perscommentaren Millioenen mannen in zwaren strijd tusschen Antwerpen en Sedan Bommen op Keulen De Opperbevelhebber ven het Duit- «ehe leper en de Opperbevelhebben van de legergroep In Nederland heb ben een aantal verordeningen uitge geven, waaraan de bevolking der be zette gebieden van Nedarland, België en Luxemburg zich stipt moet hou den. Bezit van vuurwapenen. 1. Alle vuurwapens en munitie, handgra naten, explosieve stoffen en ieder ander oor logstuig moeten worden afgeleverd. De af levering moet binnen 24 uur op het naaste Duitsche veld- of plaatselijk commando ge beuren, voor zooverre ter plaatse niet andera bepaald is. De burgemeesters worden ver antwoordelijk gesteld voor de stipte uitvoe ring van dit bevel. De bevelhebbers der Duit- ache troepen hebben het recht, uitzonderin gen toe te laten. 2. Wie vuurwapens, munitie, handgrana ten, explosieve stoffen of ander oorlogstuig bezit, in tegenstelling met deze verordening, wordt met den dood of dwangarbeid, in ge vallen van minder gewicht met gevangenis straf gestraft. 3. Wie op eenigerlei wijze in het bezette gebied tegen het Duitsche leger geweld ge bruikt, wordt met den dood gestraft. De opperbevelhebber van het Duitsche leger. Verkoop levensmiddelen. Bij machtiging van den Opperbevelhebber van het Duitsche leger bepalen wij, in het be lang van de geordende en rechtvaardige, ver deeling van levensmiddelen over het bezette gebied, als volgt: 1. Levensmiddelen en gebruiksartikelen mogen slechts in eene, met het normale gebruik gelijkstaande hoeveelheid, ver kocht of betrokken worden. 2. Hamsteren (d.i. ongewoon hooge inkoo- pen of bovenmatige bevoorrading) is ver boden. 3. De Duitsche soldaten en rijksburgers zijn gehouden deze bepalingen in acht te nemen. Zij mogen slechts voor hunne eigene onmiddelijke behoeften koopen, tegen contante betaling. Slechts bij.groo- tere bestellingen (hooger dan R.M. 500. kan door den bevelhebber der koopende eenheid met een leveringsbewijs worden voldaan. 4. Elk vergrijp tegen deze bepalingen zal gestraft worden. De Opperbevelhebber der Legergroep. Prljsverhooging. Bij machtiging van den Opperbevelheb ber der Duitsche Weermacht verordenen wij als volgt: Par. 1. De op het oogenhlik der bezetting geldende prijzen en vergoedingen voor alle noodzakelijke artikelen, voor de gansche landbouw als voor de nijverheidsvoortbren- selen, evenzeer voor het goederenverkeer van eiken aard in de door het Duitsche Le ger bezette gebieden, en in het verkeer van deze gebieden met het Duitsche Rijksgebied, mogen niet verhoogd worden. Verdragen, die door de beide verdragslui- tenden zijn vervuld, vallen niet onder deze bepaling. Par. 2. Het is verboden handelingen te iverrichten door welke rechtstreeks of niet- rechtstreeks, de voorschriften, vastgelegd in par. 1, worden ontdoken, of kunnen worden ontdoken. Als verhooging van prijs of vergoeding wordt ook beschouwd elke rechtstreeksche of niet rechtstreeksche vermindering der te genprestatie, in het bijzonder voor wat be treft de betalings- of leveringsvoorwaarden, evenals de ongerechtvaardigde weigering, Waren te fabriceeren of te leveren. Par. 3. Voorzoover, uit gerechtvaardigden economischen grond, of ten einde onbillijke hardheid te vermijden, bevordelijk is, kan de plaatselijk-verantwoordelijke „Oberfeld- kornmandant" of het door mij aangestelde bureel uitzonderingen toelaten of verordenen Par. 4 Wie handelt tegen de voorschriften dezer verordening, of tegen de tot hare uit voering uitgevaardigde voorschriften en aa*J- wijzigingen, zal gestraft worden met geld boeten tot 30.000 R.M. en met gevangenisstraf fen tot 6 weken of met een dezer straffen, in zooverre niet andere wetsteksten een hooge- re strafmaat bepalen. Ook kunnen de tegen de voorschriften in prijs verhoogde artike len in beslag genomen worden. De opperbevelhebber der legergroep. Invoering Duitsch strafrecht. Bij machtiging van den Opperbevelheb ber van het Duitsche leger bepalen wij «is volgt: - Par. 1. In zooverre een handeling, die Volgens het Duitsche recht strafbaar is, Het door Duitschland bezette Nederland- sche gebied wordt onder het Duitsche mili tair bestuur geplaatst. De legerbevelhebber zal maatregelen ne men voor beveiliging van de troepen en voor bestendiging van rust en orde verorde ningen uitvaardigen. De troepen zijn gehouden, de bevolking voor zoover zij zich vreedzaam vertoont, onder alle opzichten te ontzien en haar eigendommen te eerbiedigen. Ingeval van loyale samenwerking met de Duitsche overheden zullen de openbare be sturen op hun post gelaten worden. Van het gezonde verstand en het inzicht der bevolking wordt verwacht, dat zij alle oaiiezonncn handelwijzen, evenals alle vormen van sabotage en eiken vorm van lijdzaam of daadwerkelijk verzet zal na laten. Alle verordeningen van het Duitsche militaire bestuur zijn stipt en onvoor waardelijk te volgen: Het zou de Duitsche weermacht spijten in dien zij zich door vijandelijke handelingen van onverantwoordelijke elementen tot scher pe maatregelen tegen de gansche burgerbe volking genoodzaakt zou zien. Dat ieder aan zijn arbeid en op zijn post blijve. Dan dient hij niet alleen zijn eigen be lang, maar de belangen van zijn volk en van zijn vaderland. aan het oordeel van krijgsraden of bijzon dere rechtbanken onderworpen, geldt het Duitsche strafrecht. Par. 2. Het reizen uit de door de Duit sche troepen bezette gebieden van Neder land, België of Luxemburg kan slechts toegelaten worden door de plaatselijk-ver antwoordelijke Orts- of Feldkommandanten Dieper ingrijpende landsrechterlijke beper kingen blijven geldig. Par. 3. Elk verkeer van onbevoegden met krijgs- of burgerlijke gevangenen, die zich in de macht en ander hoede van de Duit sche weermacht of beambten bevinden, wordt gestraft. Par. 4. Samenscholingen op straten of openbare pleinen, het beleggen, houden van, of deelnemen aan openbare vergade ringen of optochten, het verspreiden en drukken van vlugschriften zal gestraft worden. Uitzonderingen hierop kunnen door den plaatselijk-verantwoordelijken be- velbber worden toegelaten. Par. 5. Wie het werk neerlegt, met de bedoeling hierdoor de belangen der Duit sche bezetting te schaden, wie anderen dwingt het werk te staken, of hen bij het werken tracht te hinderen, zal gestraft worden. Par. 6. Wie in dagbladen of tijdschriften berichten openbaar maakt, die voor het Duitsche Rijk schadelijk kunnen zijn, of wier openbaarmaking door het militair- bestuur verboden is, wordt gestraft, Par. "7. Wie niet-Duitsche radio-uitzen dingen beluistert, hetzij in het openbaar hetzij gemeenschappelijk, of wie de moge lijkheid hiertoe schept, wordt gestraft. Uitzonderingen hierop maken de niet- Duitsche zenders, die door het Duitsche militair-bestuur door openbare bekendma king toegelaten zijn. Par. 8. Wie radioberichten of welke be richten dan ook verspreidt, welke een vij andelijk karakter tegenover Duitschland dragen, wordt gestraft. Par. 9. Deize verordening treedt met hare afkondiging in werking. De opperbevelhebber der legergroep. Uit Den Haag wordt gemeld: In het ka der van den wederopbouw wordt van de zijde der Duitsche militaire overheid in nauwe samenwerking met de P.T.T. ijverig gewerkt aan het herstel van het geheele Ne- derlandsche telefoonnet. Het zal reeds bin nen zeer korten tijd mogelijk zijn, het tele foonverkeer als in vredestijd in vollen om vang te hervatten. ONMIDDELLIJKE INWILLIGING GEVRAAGD VAN EEN GROOT CREDIET. In zijn boodschap aan het Congres ver klaarde Roosevelt, dat het beslist noodzake lijk is de bewapening van de Vereenigde Sta ten op passende sterkte en kwaliteit te bren gen. Dit mag niet geschieden ten koste van de vliegtuigieveranties aan vreemde naties, maar het moet worden bereikt door groote uitbreiding van de vliegtuigproductie der Vereenigde Staten tot minstens 50.000 vlieg tuigen per jaar, benevens door instelling van 24-uursploegen ten behoeve van alle leveran ties voor het leger en de marine. De President vroeg derhalve onmiddellijke inwilliging van een crediet van 896 mil- lioen, waarvan 516 millioen voor het leger, 250 millioen voor vloot en marine infanterie en 100 millioen voor zijn persoonlijke be schikking. Bovendien wenscht Roosevelt nog 286 millioen voor leveranties in het begrootings- jaar na het volgende, waarvan 186 milli oen voor het leger, de marine en marine- infanterie en 8 100 millioen voor eigen be schikking. De 200 millioen tot eigen be schikking van den President zouden hoofd zakelijk voor verhooging van de vliegtuig- productie, de vervaardiging van luchtdoel geschut en de opleiding van aanvullend per soneel voor deze twee wapens worden ge bruikt. Ten slotte zette Roosevelt uiteen, dat de Vereenigde Staten onkwetsbaar moeten zijn, wat zij thans niet zijn. Het ideaal en het doel der Vereenigde Staten zijn nog steeds de vrede. Kort nadat Roosevelt zijn boodschap be treffende militaire credieten in het Congres had voorgelezen, diende de voorzitter van dc Commissie voor Militaire aangelegenheden van het Huis van Afgevaardigden een voor stel in, dat 726 millioen dollar voor het uit breidingsprogram van het leger vraagt. Dit program omvat de volgende punten: aan koop van verder luchtafweergeschut, moder- niseering van de gevechtsvliegtuigen, oplei ding van 15.000 man nieuwe troepen, verbe tering van de defensie-installaties in de Pa namakanaalzone, inrichting van een lucht haven in Anchorage (Alaska), benevens op voering van de productie van munitie. t De Zwitsersche radio heeft volgens het D.N.B. meegedeeld, dat door de veranderin gen in het Westen langs de Zwitsersche grenzen ontspanning is ingetreden. Volgens een bericht van het D.N.B. zou de Fransche hoofdstad thans bij het legerge bied zijn ingedeeld. De Londensche ochtendpers acht zegt D.N.B. de vooruitzichten der ge allieerden in den thans aan den gang zijnden reusachtigen slag nog steeds gunstig en motiveert haar optimisme met het feit dat de Duitsche pers op den ernst van de thans op handen zijnde beslissende worsteling wijst. De „Daily Telegraph" blijft gelooven in een gunstige wending voor de westelijke mogend heden, doch waarschuwt tegelijkertijd voor een ai te rooskleurig optimisme, want de be slissing is nog verre en het oorlogsgeluk kan te allen tijde keeren. De „Daily Express" wijst erop dat de slag thans „ongehoorde pro porties" aanneemt. De militaire medewerker van de „Times" constateert dat de Duitschers zeer sterke vliegtuigen, gevechtswagens en tanks in den strijd werpen. In de meeste bla den wordt in dit verband ook de werkzaam heid van de Royal Air Force bijzonder gepre zen. De Parijsche pers wordt zich, naar het D.N. B. uit de Fransche hoofdstad verneemt, thans steeds meer bewust van den ernst van den toestand, die door de jongste militaire gebeurtenissen in België en Noord-Frankrijk is ontstaan. De „Temps" bereidt het publiek omzich tig erop voor, dat de aspecten der interna tionale situatie thans van den eenen dag op den anderen kunnen veranderen. „Men moet er volledig van doordrongen zijn", al dus het blad. „dat de slag aan de Maas van doorslaggevende beteckenis zal zijn voor het lot van het Westen. In de geheele wereld volgen de volken de verschillende fasen van den strijd: zij worden zich steeds sterker bewust van het belang van den uitslag van deze worsteling". De Parijsche bladen vestigen dan de aan dacht van hun lezers op de ontwikkeling van de openbare meening in Amerika. Wat betreft de situatie aan het front ver klaren de bladen, dat zij zich niet laten be- invloeden door de bewegingen der legers; zij stemmen in met de meening van generaal Debeney. die in de „Petit Parisien'' schrijft: „Het gaat niet meer om de verovering'van het een of andere gebied; het betreft thans een meting van krachten. Dit is het eenige wat van beteekenis is, waür ook de uitslag zal volgen. Overste Fabry waarschuwt voor onjuiste berichten en geruchten. Men moet zich hou den aan de officieele mededeelingen en slechts daaraan geloof schenken. Verdedi ging op mannelijke wijze tegen alle alar- meerende berichten is noodzakelijk. Generaal Duval ten slotte verklaart niet te ver te willen gaan in zijn optimisme, opdat hij zijn woord niet zal behoeven in te trek ken. De „Popoio d'Italia" wijst er op dat het Duitsche offensief in België zich onder geheel andere omstandigheden afspeelt dan in 1914, daar de Duit schers in het westen het geweldige geheel hunner legers hebben gecon centreerd, terwijl de Geallieerden ten gevolge van het ItaliaanschDuit sche bondgenootschap op het iront van de Alpen en in verscheidene ge bieden aan de Middellandsche Zee ongeveer een millioen man moeten vasthouden. Het blad legt den nadruk op de buitenge wone mogelijkheden, die zich voor het Duit sche opperbevel hebben geopend, hetwelk, dankzij de volstrekte superioriteit zijner strijdkrachten, den opmarseh tot in het hart van Frankrijk kan voortzetten en tezelfder tijd Engeland kan treffen. En het blad be sluit met de opmerking dat de uitbreiding van den oorlog tot de neutralen, welke de Geallieerden hebben gewild en hun hebben opgelegd, een zeer ernstige dwaling is ge weest, waarvan Duitschland thans het groot ste profijt trekt. De Italiaansche bladen wijzen er voorts op dat eenige millioenen mannen thans betrokken zijn bij den reusachtigen slag, die sedert drie dagen tusschen Antwerpen en Sedan woedt en zijn einde nadert. De Geallieerden ontplooien een wanhopige krachtsinspanning ten einde het hoofd te bieden aan de geblindeerde eenheden der Duitschers aan gene zijde van de Maas en aan het gevaar, dat is ontstaan door de komst van nieuwe Duitsche troepen uit Nederland in den uitersten Westelijken sec tor van het Belgische front. De Noord-Italiaansche bladen volgen blijkens een bericht uit Milaan met groote spanning den strijd in het westen. De „Popoio d'Italia" is van oor deel dat men zich steeds voor oogen moet houden dat de Duitsche legerleiding, boven alle strategische doeleinden uit, op het meest klassie ke en beslissende doel aanstuurt, n.1. de Vernietiging der vijandelijke strijdkrachten. De aan de westelijke mogendheden toegebrachte verlie zen zijn pas met juistheid te schatten als men bedenkt dat Duitschland een dubbel zoo groote bevolking heeft als Frankrijk en dat de mogelijkheid der geallieer den, nieuwe krachten uit hun ei gen imperia te halen, steeds zwak ker wordt. De „Corriere della Sera" is van opvatting dat de angst der Britten voor een invasie, welke thans uit het rijk der utopieën naar voren is gekomen en een concrete bedrei ging is geworden, de Engelschen er toe zal brengen hun troepenzendingen naar Frank rijk zoo veel mogelijk te beperken om ze voor de verdediging van eigen grondgebied te behouden, temeer omdat binnenkort de overtocht van escortes door het Kanaal min der gemakkelijk zal worden. De diplomatieke medewerker van de „Vbl- kischer Beobachter" schrijft onder het op schrift ..Nieuwe agressies", dat de Fransche en Britsche vloot met onbekende bestem ming de haven van Alexandriè hebben ver laten. De „Daily Telegraph" maakt opmer kingen over „verrassingen, welke Engeland voor Hitier zou voorbereiden". Veronderstellingen uit Italiaan- schen koker. In verband met de berichten over het mysterieuze wapen, dat door de Duit schers zou rijn gebruikt bij de bliksem snelle verovering van het Belgische fort Eben-Emael, dat de spil vormde van de verdedigingswerken van Luik, schrijft de Berlijnsche correspondent van het Itali aansche blad „Lavoro Fascista", dat uit de verklaringen van eenige in het fort ge vangen genomen Belgen aan den luitenant kolonel Hesse van den Duitschen staf is gebleken, dat plotseling aan Belgische zijde niemand meer in staat was zich te be dienen van kanonnen en machinegeweren. Volgens andere gevangenen hadden de ka nonnen en machinegeweren eensklaps op gehouden te functionneeren. Tegenover deze tegenstrijdige verklarin gen aldus de correspondent van de „Lavoro Fascista blijft het mysterie bestaan of het nieuwe wapen, dat door de Duitsche parachutisten werd gebruikt, slechts uitsluitend op de menschen of wel op de wapenen, of op beide tegelijk uit werking heeft. De Londensche „Evening News" schrijft dat op het oogenblik de oorlogsmethode be rust op de mechani9eering en niet, zooals vreoger, op het aantal geweren. Groot-Brit- tannië is te laat begonnen zich aan te passen; het heeft meer vliegtuigen, dui zenden vliegtuigen en veel tanks, vooral zware, noodig. Door het D.N.B. wordt gemeld, dat gister nacht door vijandelijke vliegtuigen bom men zijn uitgeworpen op Keulen. Eén man werd gedood en één gewond, terwijl er slechts geringe schade werd aangericht. PROFESSOR's BLOED BRACHT REDDING. Stefani brengt een bericht uit de „Piccolo" over een gebeurtenis in het kankerinstituut in Napels. Men was daar bezig een been van een patiënt te amputeeren, en merkte op een gegeven moment dat bloedtransfusie on middellijk noodig was. Een der aanwezigen professoren, Pietro Verga, onderdirecteur van het instituut, was bereid oogenblikkelijk 500 gram van zijn bloed af te staan, en vol voerde de transfusie, en de patiënt werd ge red. ITALIANEN BLIJVEN IN TURKIJE. Held oor de Londensche radio verspreide bericht, dat tal van Italianen op aanraden van de regeering te Rome Turkije zouden hebl>en verlaten, is absoluut onjuist. Het aantal Italianen, dat dezer dagen Turkije heeft veriaten, Is zelfs geringer dan het normale inkomende en uitgaande verkeer. Koeien, die op de voetbalvelden bijeen waren, moesten gemolken worden. Als een loopend vuurtje ging hot giste ren door tuindorp Watergraafsmeer: er was gratis melk te krijgen. Het gerucht bleek juis<t. De koeien die op de voetbal velden bijeen waren, moesten worden ge molken en daar er toen nog geen maat regelen waren genomen, aan deze melk 'n nuttige bestemming te geven, werd er veelal gemolken zonder emmer. Een pientere jon gen, die dit zag, vroeg en kreeg van de boeren, met de verzorging der koeien be last. toestemming thuis een emmer te ha len. Toen hij met z'n volle ememrtje tenpr- keerde waren de buren er dadelijk bij, zijn voorbeeld te volgen. De melk dezer koeien wordt nu naar Rot terdam gezonden, waar zij meer noodig was dan in tuindorp-Watergraafsmeer. Te Amsterdam is in den ouderdom van vijftig jaar overleden dr. E. Boekman, wet houder van Onderwijs. Uit de arbeidersbe weging voortgekomen, heeft de heer Boek man zich eerst tot telegrafist en ambtenaar bij de arbeidsinspectie, later tot chef van de afdeeling statistiek der Rijksverzekerings bank opgewerkt: hij had inmiddels de ac- ten middelbaar onderwijs voor staathuis houdkunde en staatsinrichting behaald. In 1921 is hij lid van den gemeenteraad gewor den en in 1931 voor het eerst wethouder voor het onderwijs en kunstzaken. Behou dens eenige onderbrekingen is hij dit ambt blijven vervullen en daarbij heeft hij. be halve aan het onderwijs en aan de musea en verdere instellingen voor de Kunst, zoo als het Concertgebouw, ook zijn aandacht aan de bevordering van het vreemdelingen verkeer gegeven: ook het instellen van een prijs van Amsterdam voor de literatuur en een voor de muziek was zijn werk. Nu bij na een jaar geleden is de heer Boekman aan de universiteit van Amsterdam gepro moveerd. op een proefschrift over „Over heid en Kunst in Nederland",

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 3