OOST-INDIË?
Engelsche bomaanvallen op
Duitsche steden
2 ton schade
Generaal Winkelman regelt
de demobilisatie
Dakloozc Rotterdammers
worden geëvacueerd
DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Wat gebeurt er in
Britsche soldaten
geland
Parijs zal niet
verdedigd worden
Amerika is niet
aan te vallen
Nog 50.000 dakloozen
JAPANSCHE
BELANGSTELLING
Dank aan Duitsche
troepen in Noorwegen
Alle Fransche
reservisten opgeroepen
BANREN-M0RAT0RIUM
OPGEHEVEN!
Mariniers
paleiswacht in
het Noordeinde
Collecte
„Hulpcomité 1940"
uitgesteld
Duitsch commissaris
voor de uitvoering
Gevaar voor
AARDAPPELZIEKTE
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
V R IJ D A G
14 JUNI 1940
68e JAARG. No. 8950
De bomaanslag
in Den Helder
Gedwongen
inkwartiering,
noodwoningen en
kinderuitzending
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.Mt) Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Volgens een extrabericht van het
blad „Tokio Nitsji Nitsji" uit Soera-
baja, zouden de autoriteiten van
Ned.-lndië, ondanks de aan Japan
gegeven verzekeringen, Engelsche
bescherming hebben ingeroepen.
Britsche troepen, ter sterkte van 2000
man, zouden reeds op het Oostelijk
deel van Java geland zijn en in een
dorp zijn ondergebracht.
Hoewel de regeering van Ned.-lndië
de aanwezigheid van Britsche troe
pen streng geheim houdt, is het feit
door een Engelschen oiiicier bekend
geworden.
In zake deze door Japansche bladen
gemelde gebeurtenissen in Ned-In-
dië, heeit de woordvoerder van het
Japansche departement van Marine
verklaard, dat de beschieting van
Japansche visschersbooten en de
landing van Britsche troepen in het
Oostelijk deel van Java nog niet be
vestigd zijn.
Mochten de berichten evenwel juist blij
ken te zijn, dan kan Japan, aldus
de woordvoerder, deze gebeurtenis
sen niet voorbijzien, want juist op
het oogenblik zou hieraan als „pre
cedent" de grootste beteekenis moe
ten gehecht worden.
De beschieting van de visschers-
boot.
Volgens een bericht aan het blad Tokio
Nitsji Nitsji uit Soerabaye, is een Japansche
yisschersboot in straat Gaspar tusschen de
eilanden Banka en Billiton door een Neder-
landsch-*-Indisch watervliegtuig met een
machinegeweer beschoten. Later verscheen
een patrouillevaartuig, dat de Japansche
visschersboot aanhield en de boot, alsmede
de uit twaalf koppen bestaande bemanning
Dagorder van den Führer.
In een dagorder van den Fuhrer aan solda
ten, die in Noorwegen hebben gestreden,
Wordt o.a. gezegd.
De Britsche poging, zich meester te maken
van dit voor Duitschland vitale gebied, is
mislukt dank zij uw doodsverachting, uw
moed, uw zelfopoffering en uw taaie volhar-
dink. Ik heb aan u de hoogste eischen moe
ten stellen. Gij hebt meer gedaan. Ik betuig
de leiding mijn erkentelijkheid en mijn
dank; ik betuig mijn dank en erkentelijkheid
aan alle soldaten van leger, marine en
luchtmacht, die door hun dapperheid en hun
offervaardigheid voor het Duitsche rijk heb
ben geholpen bij het afwenden van een groot
gevaar. Ik richt dezen dank in het bijzonder
tot die naamlooze soldaten, wier heldenmoed
helaas zoo vaak voor de wereld verborgen
blijft. Ik vertolk den strijders van Narvik do
trotsche bewondering van het Duitsche volk.
Zij allen, die daar in het hooge noorden
schouder aan schouder hebben gestaan, sol
daten van de bergen der Ostmark, beman
ningen onzer oorlogsschepen, valscherm
troepen, gevechtsvliegers en bestuurders
van transportvliegtuigen, zullen in de ge
schiedenis genoemd worden als de beste ver
tegenwoordigers van het hoogste Duitsche
soldatendom.
Brandbommen in Westfalen.
In den nacht van 12 Juni, aldus het D.N.
B> hebben vijandelijke vliegers, met voisi -
Ken minachting voor de regels van het
banrecht- zich opnieuw op bijzonder krasse
)yyze schuldig gemaakt aan een aanval op
de burgerbevolking. Midden in de stad Soest
Westfalen hebben zij eenige br*ndbom-
,n geworpen, waardoor een aafttal para
zere huizen geheel in vlammen opginft.
aze aanval met brandbommen leverde g
nkel militair voordeel op. T
Zoo echter door toeval slechts mateneeie
f}ade werd aangericht, zal ook deze. onc
schending van het volkenrecht, ondernomen
raai, niet worden vergeten, aldus deel
™en m bevoegde Duitsche kringen mede.
onderzocht. Het Japansche vaartuig kon
daarop zijn reis voortzetten.
Naar hierover verder gemeld wordt, heeft
het Japansche departement van buitenland-
sche zaken reeds stappen ondernomen om,
na het verkrijgen van bijzonderheden, een
protest te laten hooren.
(Wij. herinneren er aan, dat reeds eerder
moeilijkheden zijn gerezen over Japansche
visschersvartuigen, die in strijd met de ver
bodsbepalingen in de Nederl. Indische "terri
toriale wateren vischten.)
Japansche belangstelling. Ja
pansche oudminister naar Ned.
Indië.
Volgens het blad Miyako Sjimboen zal de
vroegere Japansche minister van buiten-
landsche zaken, admiraal Nomoera, op den
tienden Juli naar Nederlandsch-Indië en de
Philippijnen reizen om, „met het oog op de
niet gerechtvaardigde zenuwachtige stem
ming in deze landen, wegens aan Japan toe
geschreven voornemens in het zuidoostelijk
deel van den Stillen Oceaan", met de lei
ders der regeeringen aldaar contact te ne
men.
Koortsachtig wordt Parijs ver
sterkt.
Berichten van de Fransche grens melden,
volgens het D.N.B., dat in Frankrijk thans
alle lichtingen reservisten, inclusief de strij
ders, uit den vorigen oorlog, zijn opgeroepen.
Koortsachtig wordt aan 't oprichten v. vestin
gen bij Parijs gewerkt, waartoe alle beschik
bare arbeidskrachten gebruikt worden. Van
de bevolking heeft zich een diepe neerslach
tigheid meester gemaakt, omdat zij vreest,
dat de hoofdstad tot oorlogstooncel zal wor
den. Hier en daar weer verschijnende bladen,
die blijkbaar ergens in de provincie gedrukt
worden, daar de Paiujsche redacties stil lig
gen, wijzen op den geweldigen ernst van den
toestand. Zoo schrijft de Jour, dat Frank-
rijks geschiedenis nog nooit zulk een ernstig
uur beleefd heeft als thans. In de Action
Francaise stelt Charles Maurras de besluite
loosheid van de Fransche politiek verant
woordelijk. Voor deze „misdaad", zoo zegt
hij, zal het democratische bewind ter ver
antwoording geroepen worden.
De secretaris-generaal van het De
partement van Financiën heeft op
een verordening van den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederland-
sche gebied, besloten tot opheffing
van het bankenmoratorium, met in
gang van 11 Juni 1940.
In de installatievergadering van het
comité voor de nationale collecte op
22 Juni a.s., deelde burgemeester Rit-
meester gisterenavond mede, dat de
directe schade, tengevolge van den
bomaanslag te Den Helder op 14 Mei,
naar schatting 200.000 gulden be
draagt.
Sedert het einde van den oorlog was
er geen militaire wacht meer voor
het Paleis aan het Noordeinde te
's-Gravenhagc. Sedert gisteren heb
ben echter de mariniers hier de
wacht betrokken en zoo ziet men
thans doorloopend twee „blauwen"
op post staan. Zij hebben hier de po
litieagenten vervangen evenals el
ders de landmacht posten heeft over
genomen van de politie maar het
publiek beschouwt deze mariniers-
wacht als een verdiende onderschei
ding voor het dappere optreden van
het corps tijdens de oorlogsdaden.
WAARSCHIJNLIJK NU OP 22 JUNL
Men deelt ons van officieele zijde
mede;
De openbare straatcollecte ten be
hoeve van het „Nationale Hulpcomité
1940", welke aanvankelijk Zaterdag
15 Juni zou worden gehouden, is, om
technische redenen, uitgesteld.
Deze collecte zal thans naar alle
waarschijnlijkheid worden gehouden
op Zaterdag 22 Juni.
VERSCHE VISCH.
15 kustvaarders varen uit.
Naar wij vernemen, kan men met reden
verwachten, dat a.s. Maandag van Scheve-
ningen uit ongeveer 15 kustvisschers zullen
mogen uitvaren ter versche-vischvangst. De
schepen moeten voor het invallen van de
duisternis binnen zijn. Men kan dus verwach
ten, dat Dinsdag a.s. weer versche visch aan
de markt zal zijn.
GROOTE VERLIEZEN AAN PANT
SERWAGENS DOOR DE GEALLI
EERDEN.
OFFICIEEL WORDT DOOR HET
FRANSCHE OPPERBEVEL BEKEND
GEMAAKT. DAT PARIJS NIET ZAL
WORDEN VERDEDIGD.
Aan het geheele aanvalsfront in Frankrijk
zijn de operaties snel aan het ontwikkelen,
waarbij een bijzonder markant succes aan
het middendeel van het front kan worden
waargenomen, zoo wordt van bevoegde mi
litaire zijde aan het D.N.B. medegedeeld.
Daar werd de Marne op vele plaatsen in
den strijd overschreden en de in Champag
ne optredende Duitsche divisies hebben bij
de achtervolging van den vijand reeds de
belangrijke stad Chalons sur Marne inge
nomen.
Chalons vormt niet alleen een uiterst be
langrijke overgang van de Marne. maar is
tevens een knooppunt van wegen en spoor
lijnen van den eersten rang voor alle van
Parijs naar Verdun, Metz en Nancy, dus
de voornaamste plaatsen in Oost-Frankrijk,
leidende verbindingen.
Bovendien heeft de Duitsche aanval ook
in de Argonnen en aan de Maas terrein
gewonnen. De Duitsche druk wordt daarmee
nu ook in den rug van de Maginotlinie
steeds merkbaarder.
Met de vernietiging en verovering van de
vele vijandelijke pantserwagens wordt dui
delijk zichtbaar, dat niet alleen het Duit
sche pantsermateriaal superieur is aan
dat van den tegenstander, maar dat vooral
ook de ongebreidelde aanvalseeest en de
voortreffelijke seholtng der Duitsche afweer-
wapens in staat is met succes klaar te ko
men met de vijandelijke iantserwaeens.
Ook het optreden der Italiaansche lucht
en zeestrijdkrachten in de Middellandsche
Zee doet zich voor de Westelijke mogendhe
den reeds zeer storend gevoelen. De tijd
zal snel leeren, wat de vereenigde Duitsche
en Italiaansche wapens vermogen te pres-
teeren.
De verliezen aan pantserwagens hij den
tegenstander in den loop der laatste opera
ties moeten buitengewoon groot genoemd
worden. Terwijl gisteren reeds werd gemeld,
dat het een eenheid luchtafweergeschut in
den loop der operaties tot dusverre was ge
lukt 200 vijandelijke pantserwagens te ver
nietigen. constateert het legerberieht van he
den, dat bovendien alleen twee legercorpsen
aan den Westelijken vleugel met deelneming
van alle wanensoorten van het leger veel
meer dan 200 pantserwagens zijn vernield of
veroverd.
Dat zijn verliezen aan zwaar oorlogstuig,
die in het geheel niet meer vervangen kun
nen worden door de voorhanden en tot wer
ken in staat zijnde productiemogelijkheden
van Franrkijk. Daarbij moet er de nadruk op
worden gelegd, dat de succesvolle strijd te
gen de Fransche pantserformaties geenszins
alleen met artilleristische middelen is uit
gevochten, maar dat ook de infanterie en de
pioniers met hun wapens groote successen
hadden te hoeken.
De Opperbevelhebber van de Duit
sche Weermacht in Nederland deelt
mede, dat de taak van den Opper
bevelhebber van de in staat van de
mobilisatie zijnde Nederlandsche
land- en zeemacht, generaal Winkel
man, zich uitsluitend uitstrekt tot
de demobilisatie van de Nederland
sche weermacht.
In verband hiermede wordt de volgende
verklaring van generaal Winkelman van 12
Juni 1940 gepubliceerd:
„In opdracht van de Duitsche regeering
in het bezette gebied, deel ik u mede, dat
verscheidene bevelen en instruaties, die ik
u na 3 Juni 19-10 heb doen toekomen, niet
behooren tot de taak, die mij van dien dag
af is opgedragen. Deze taak omvat uitslui
tend geleidelijke militaire demobilisatie van
de Nederlandsche weermacht volgens de
instructies van den Opperbevelhebber der
Duitsche weermacht in Nederland. Met het
oog hierop trek ik de bevelen en instructies,
die betrekking hebben op de werkwijze van
de industrieele bedrijven, overeenkomstig
art. 52 van het Haagsche Reglement in."
Voorts wordt er op gewezen, dat de Op-
Rotterdam telt thans nog vijftigduizend
personen, die geen woning hebben, waarvan
een gedeelte bij familie, vrienden of ken
nissen worden verzorgd, ofwel in de ver
schillende noodtehuizen, die overal in de
stad zijn opgericht, tijdelijk werden onder
gebracht. Het meerendeel hunner moet naar
andore plaatsen worden geëvacueerd, waar
zij beter dan in Rotterdam kunnen worden
verzorgd. Eerste evacuatie.
Reeds op Woensdag 15 Mei begon men
met het evacueeren van diegenen, die -
waren en den vorigen nacht onder den
blooten hemel ofwel in kelders hadden
ooori^bracl ver]€en<je men mede
werking, zoodat de eerste vluchtelingen m
Schiedam, Delft, Vlaardingen en nog enkele
andere gemeenten onderdak vonden. Met
zoodra was de eerste schrik verdwenen of
de stroom van vluchtelingen slonk. Blijk
baar verkoos meil een bekrompen en onmo
gelijk verblijf te midden van de puinhoo-
boven een behoorlijke huisvesting elders
Ook waren er. die bij de eerstvolgende ge
legenheid weer terugkeerden om te trach
ten bij familie of vrienden onderdak te vin
den.
Na een goede telling komt men thans tot
de slotsom, dat er nog meer dan 50.000
personen dakloos zijn te wier behoeve maat
regelen moeten worden genomen.
Dit zal binnen een half jaar moeten ge
schieden, opd^t men den winter met ver
trouwen tegemoet kan gaan.
Vrees voor evacuatie.
De evacuatie gaat met groote moeilijkhe
den gepaard, mede omdat de achtergebleve
nen, die voor evacuatie in aanmerking ko
men eerst moeten worden overtuigd van de
noodzakelijkheid om onder de huidige om
standigheden niet in de stad te blijven. Daar
om heeft men ook de gemeentelijken woning
dienst in het plan ingeschakeld. Zij, die nog
arbeid of een redelijken kans daarop hebben
kunnen in Rotterdam blijven en voor hen
wordt voor een onderkomen in minder dicht
bevolkte wijken gezorgd.
Hoewel er reeds aanbiedingen voor huis
vesting van medeburgers inkwamen is het
aantal bij lange na niet voldoende om in de
behoefte te voorzien, zoodat men waarschijn
lijk binnenkort tot gedwongen inkwartiering
zal moeten overgaan, zooals reeds op ver
schillende plaatsen in de omgeving is ge
schied. Er wordt zooveel doenlijk naar ge
streefd personen van eenzelfden stand bij
elkander te brengen. Er bestaan plannen tot
het oprichten van een aantal noodwonin
gen, terwijl met de militaire autoriteiten on
derhandelingen worden gevoerd over het af
staan van een aantal barakken, welke tot
kampen zullen worden ingericht
Noodtehuizen.
Ook hierbij zag men zich vaak voor moei
lijkheden geplaatst zoowel met betrekking
tot de inrichting als met het personeel. Velen
die in de eerste dagen zich hiermede hadden
belast moesten weer tot hun normalen arbeid
terugkeeren, zoodat men menschen tekort
kwam. Langzamerhand konden deze moeilijk
heden worden opgelost en kon de voedsel
voorziening worden geregeld.
Kinderuitzending.
De kinderuitzending staat onder leiding
van het evacuatiebureau. De eerste groep
vertrol^ reeds naar het BioirVacantieoord te
Bergen aan Zee.
Ook kinderen uit niet-getroffen gezinnen
zullen zoo noodig worden uitgezonden. Van
alle kanten kwamen uitnoodigingen binnen
uit verschillende kringen, welke getuigden
van groote kinderliefde en hulpvaardigheid.
Afleiding en zakgeld.
Het comité is in staat met hulp van het
Rijk aan volwassenen een klein zakgeld toe
te kennen. Voor voldoende afleiding wordt
gezorgd en ook op dit gebied is er veel me
dewerking o.a. van den radiodistributie-
dienst, theaterdirecteuren en de bevolking,
die voor boeken en couranten voor ouderen
en voor speelgoed teu> behoeve van kinderen
zorg dragen.
Uit alles blijkt, dat ondanks de doorstane
angsten en het geleden verlies de vluchtelin
gen nog ongebroken menschen zijn en zij die
alsnog evacueeren kunnen profiteeren van
een goed georganiseerden dienst, die het hun
mogelijk zal maken om zoo spoedig mogelijk
weer mede werken aan den verderen opbouw
van Rotterdam, waarmede zij zich zoo nauw
verbonden gevoelen.
perbevelhebber van de Duitsche Weermacht
in Nederland als Duitsch commissaris voor
de ten uitvoerlegging van de demobilisatie
der Nederlandsche land- en zeemacht heeft
aangewezen kolonel I. G. Schwabedissen,
chef van den staf van den opperbevelhebber
van de Duitsche Weermacht in Nederland.
Van de zijde van het Rijkscommissariaat
wordt voorts medegedeeld, dat de aangele
genheden van het ministerie voor de Lands
verdediging voor zoover zij betrekking heb
ben op de demobilisatie van de Nederland
sche land- en zeemacht, zullen ressortecren
onder den Duitschen bevelhebber der Weer-
maoht in Nederland.
Lindbergh over den Europeeschen
oorlog. Groenland geen geschik
te luchtvaartbasis.
Op een conferentie, waaraan vooral werd
deelgenomen door isolationistische leden
van het congres, heeft kolonel Lindbergh
als luchtvaartdeskundige gesproken over de
beteekenis van den Europeeschen oorlog
voor de Vereenigde Staten. Gedurende onze
generatie, aldus verklaarde hij volgens As
sociated Press, kunnen de Vereenigde Sla-
ten niet met succes worden aangevallen.
LINDBERGH.
Lindbergh. die indertijd op Groenland naar
geschikte landingsterreinen voor een ver-
keersluchtdienst op Europa heeft gezocht,
zeide, dat de omstandigheden voor de lucht
vaart daar zóó ongunstig zijn, dat het on-
noozel is te verwachten, dat een land, het
welk een inval in de Vereenigde Staten
zou willen doen, op Groenland bases zou
kunnen inrichten.
Wat een inval in Zuid-Amerika betreft,
een eventueele vijand zou daar niet alleen
luchtbases, maar ook werkplaatsen en fa
brieken noodig hebben.
Morgen zal Londbergh opnieuw een radio
rede over „Onze weg tegen den oorlog"
houden.
Weersgesteldheid critiek geweest
DE BILT 13 Juni In het etmaal van *s
avonds 11 tot 's avonds 12 Juni is de weers
gesteldheid in Groningen, in Noordholland
tusschen Hoorn en Enkhuizen en in het mid
den van het land kritiek geweest voor h«
optreden van aardappelziekte.
