De terugkeer
van Dr. X
Vooral!
My0SW@©MMM
Krijgt de
Nederlandsche film
haar groote kans
Rialto Theater
een gezellige avond
Uit het politie-rapport
Ongewenschte
sollicitaties bij de
Duitsche overheid
TtK<eh nieuw-ö
Burgerlijke Stand van Texel
Predikbeurten
ïlieuuM uil ÏOik
Visscherij
Tijdschriften
CORSAGES
VESTEN
KRAGEN
CEINTUURS
KNOPEN
GESPEN
GALONS
IN
KEIZERSTR.7Ö
Het blijft steeds weer merkwaardig,
hoe zeer een groot deel van het film
bezoekend publiek, van welke nationali
teit ook. een soort „hang" heeft naar het
lugubere, en sinistere. Het genre dat men
met „thriller" aanduidt, omvat deze lugu
bere films niet ten volle. De eerste de
beste detective-story, goed in scène ge
zet en bezittende een behoorlijke dosis
originaliteit, kan een prima „thriller"
zijn, waarbij men zich in spanning van
den eersten tot den laatsten meter af
vraagt, wie nu eigenlijk de moordenaar
of de dief is. En bij een goede regie wordt
die „thriller" automatisch tot een hoogte
punt opgevoerd.
Bg het andere genre (men zou het 't Fran-
kenstein-genre kunnen noemen) staan de zaken
iets anders. Hier maakt men gebruik van die
brengen eigenschap van tal van menschen,
die zich afvragen wat nu eigenlijk het
„leven" is. Die trachten een antwoord op de
vraag te krijgen, waaruit het raadsel, dat
„leven" heet nu toch eigenlijk bestaat en of
er misschien menschelijke mogelijkheden be
staan doode stof tot leven te brengen.
Vragenzoo oud als de wereld, vragen
waarmede de oudste filosophie en de modern
ste wijsbegeerte zich bezighouden. Vragen,
waarop geen antwoord gegeven wordt. Want
dit is het groote wereld-probleem, het ontzag
lijk onbegrijpelijke in de schepping der we
reld geweest.
De boeken waarin dit motief behandeld
wordt zijn legio. Men heeft er goede onder,
doch deze zijn verre in de minderheid. Het
meerendeel bestaat uit sensaUoneele prullaria,
een namaak-wetenschappelijk theoretiseeren
over vraagstukken, die zich niet leenen voor
profaan gebruik in het eerste het beste keu
kenmeiden-romannetje.
In de film „De terugkeer van Dr. X" wordt
eveneens het vraagstuk van het leven be
handeld. Een geleerde experimenteert met
kunstmatig bloed en meent in staat te zijn
met gebruikmaking daarvan gestorven die
ren weer het leven terug te geven. Voorts
meent hij in staat te zijn. dat ook met men
schen dezelfde resultaten bereikt kunnen
worden.
Hem ontbreekt echter iets. Het is het iets.
wat door hem aan het einde der film „het
mysterieuze element" genoemd wordt. Het
element, dat men ook „de steen der wijzen"
zou kunnen noemen.
Deze film bezit een zeer spannenden inslag.
Er is zeer veel actie, terwijl de aandacht van
het publiek niet noodeloos in beslag geno
men wordt met kwasi-geleerde opmerkingen
en beschouwingen. Integendeel, het geheel
heeft de verdiensten van een vlot-gespeelden
speurders-roman, waarin diverse malen ook
de humor niet ontbreekt.
De lugubere scènes zijn met veel fantasie
weergegeven en enkele malen zijn er zelfs
staaltjes van knappe regie. Een dosis nonsens
op wetenschappelijk gebied neemt men. ook
in de geschiedenis van dr. X, tenslotte gaarne
op den koop toe.
De hoofdrollen zijn in handen van enkele
prominente Warner-artisten. Wij noemen van
hen Humphrey Bogart. Rosemary Lane en
Wayne Morris. Zij bleken besef te hebben van
sfeer en uitbeelding en laten diverse malen
goed samenspel zien.
Een film. niet zonder gebreken, maar die
het als „thriller" met luguberen inslag on
getwijfeld haar verdiensten heeft.
Speciaal mogen wij vermelden het
Polygoon-nieuws, waarin men opnamen
ziet van de verwoestingen in Nederland.
Een document, dat een verbasterende ac
tualiteit bezit.
Enkele „shorts" completeeren dit Rialto-
menu.
Rosemary Lane en
Humphrey Bogart in de
„thriller" ,J)e Terugkeer
van Dokter X"
In een vorig artikel hadden wij gelegenheid
er op te wijzen, dat een groot deel der wereld-
filmmarkt thans voor den Nederlandschen
filmdistribuant gesloten is. De Engelsche en
Fransche markten zijn hermetisch dicht en
hoe de strijd zich in die landen ook moge ont
wikkelen, men kan er wel van overtuigd zijn,
dat de cinematografie daar voorloopig in het
niet zal zinken. Het zal jaren duren, voor en
aleer men weer (en wij denken hier in het
bijzonder aan Frankrijk) dat hooge artistieke
niveau bereikt zal hebben, hetgeen den laat
sten tijd het geval was.
Waar echter ook de Amerikaansche film
centra practisch geen enkele film meer kun
nen aanvoeren, is men voorloopig aangewe
zen op Duitsche films en op de films, waarvan
de Nederlandsche distributie-kantoren nog
copieën in hun bezit hebben. Dit aantal
moet. dunkt ons, vrij groot zjjn. en wij her
halen onze hoop dat men (en dit geldt ook
voor Den Helder) ons inplaats van waarde-
looze „kitsch" de nog in bezit zijnde goede
films zal vertoonen. Ook al zijn die dan
„oud". Beter een „oude" film tweemaal zien,
dan een waardeloos prul als première.
Uit een en ander volgt o.i. logischer
wijze, dat de Nederlandsche filmprodu
centen de handen in elkaar moeten slaan
en zelf aan het werk tijgen. Zoo ooit,
dan is er nu een kans voor de Nederland
sche film. Reeds tweemaal heeft men
getracht de nationale film ingang te
doen vinden en hoewel het hart is dit
hier neer te schrijven, beide malen werd
het een fiasco. Wellicht dat men er met
enkele films geldelijk uitgesprongen is,
in artistiek en film-technisch opzicht
sloeg men een droevig fiasco, zoozeer
zelfs, dat er in enkele filmbladen reeds
stemmen opgingen, die de meening in
gang trachtten te doen vinden, dat het
filmen den Nederlander blijkbaar niet
lag en dat hij bezig was goed geld naar
kwaad geld te smijten.
En dit is het nu, wat wij in de laatste
plaats zouden willen beweren. Er is daar
voor evenwel iets noodig. wat men nog nim
mer in filmend Nederland bezeten heeft: en
wel het besef dat alleen bij een samengaan
van alle beschikbare technische en artistieke
Of 'n geslaagd feest
Natuurlijk bij „De Toelast" geweest
krachten iets te bereiken valt, dat men zich
nu eindelijk moet gaan realiseeren, dat filmen
„scheppen", iets creëeren is en niet het na-
fotografeeren van boeken van A. M. de
Jong en Brusse, en dat men tenslotte niet van
de eerste tot de laatste meter afgedraaid
celluloid moet speculeeren op de volksche
(wan)-smaak van Jan Publiek.
Hetgeen uiteraard niet wil zeggen, dat
de films dus maar moeten zijn voor een
beperkt groepje intellectueelen.
Het tegendeel is waar, maar men vergete
niet. dat de film nog een jong kunst-medium
is. Dat de film nog tè veel misbruikt wordt
tot sentimenteele karakiet-kast voor mil-
lioenen, die zich eens per week in anderhalf
uur illusie willen wentelen. Dit geldt voor
iedere loopende-band film. voor ieder pro
duct, waarvan de affiche's u mooie beenen,
blonde haren en „world sweethaerts" laten
zien.
Neen, de film heeft nog een andere taak
dan alleen die van droomfabriek. Een taak
tot opvoeding van goeden smaak en artistiek
inzicht. De film kan een cultuurbrengster
zijn en tal van specimina der Engelsche,
Fransche en Duitsche films mochten dit em
bleem dAgen. Helaas waren deze films verre
in de minderheid en behoorden zij tot de
zeldzame uitzonderingen.
Hopen wij, dat men dit alles zal besef
fen in Nederland, nu de derde en grootste
kans voor de vaderlandsche film-indu
strie waarschijnlijk aangebroken is. Hopen
wij, dat voor eens en altijd gebroken is
met de Boefjes, de Bleeke Betten en al
die andere gruwelijke nonsens, die het
publiek accepteerde, omdat de bekende
acteur zus, en de van de radio befaamde
actrice zoo. er toch zoo aardig in speel
den, maar die met werkelijke film vol
strekt niets van doen hadden.
Wat wij vragen is dit: een combinatie van
frissche, energieke jonge filmers, die ge
zamenlijk de hand aan de ploeg slaan.
Jonge menschen met initiatief en cultureel
inzicht. Zij moeten het zijn, die de Neder
landsche film opheffen uit het moeras der
sentimentaliteit en meest grove onwaarach
tigheid.
Een kans. waarvan wij oprecht hopen
dat gebruik gemaakt zal worden. Niet
alleen ten bate van de Nederlandsche
industrie op cinematografisch gebied,
maar in belangrijker mate nog ten bate
van enkele millioenen Nederlanders, wier
smaak reeds te lang beleedigd werd met
het film-afval dat men „nationale film
kunst" noemde.
Opbouw... dat is een woord, dat men in
deze dagen op alle toonaarden hoort
spreken.
Laat er ook voor de Nederlandsche film
een waardige „opbouw" mogelijk zijn.
voo'kome men: verstopping, slechte ont
lasting, overmatig vet, die de oorzaa*
zijn van aambeien, rheumatiek. vale onrene
huid, hoofdpijnen, enz door grond-ge
zuivering van bloed en ingewanden met
Dr. Schieffer's Stofwisselingzout.
Een weldaad voor het oi^anltme'
Flacon I i.M. Dubbtla flacon f i.FS bij apotft«fc*fft
an vakdrogisten
KINDERFIETSJE ONTVREEMD.
Een dame gaf kennis, dat een driewielig
fietsje van haar zoontje door een andere on
bekende jongen was afgenomen en niet terug
gebracht.
FIETSEN'.
Aan het adres Kanaalweg 23 en aan het
Hoofdbureau van Politie zijn rijwielen terug
te bekomen. Aan het laatstgenoemde adres
betreft het een Legerfiets.
Gevonden en Verloren voorwerpen
GEVONDEN'.
1 Kinderwagenkussen: I wit hondje; 1 kin
derschoentje met sokje; 1 half kunstgebit; 1
touw met haken; 1 breede armband: 1 porte-
monnaie met inhoud; 1 autoped, blauw met
luchtbanden; 1 zakmes; 1 nikkel polshorloge.
VERLOREN.
5 Distributiestamkaarten; 1 badmantel; 1
portemonnaie inh. vischhoekjes; 1 brood
kaart; 2 portemonnaies met inhoud; 1 hond
(spaniel); 1 vulpotlood; 1 diploma E.H.B.O.
en pas van den mil.-geneeskundigen dienst;
1 hondenhalsband.
Het schijnt, dat velen meenen, door het
indienen van sollicitaties bij de Duitsche over
heid aan baantjes geholpen te kunnen wor
den. Naar wij vernemen, wordt het „Pr&sidial-
buro" van den Rijkscommissaris overstroomd
met dergelijke verzoeken. Deze zijn volkomen
overbodig. De Duitsche autoriteiten moeten
eerst zelf een overzicht hebben van de moge
lijkheden, alvorens aanstellingen zullen kun
nen geschieden.
Wanneer het zoover is, zal worden be
kend gemaakt voor welke functies gega
digden zich zullen kunnen aanmelden.
Thans is dit doelloos en belemmerd zelfs
het werk op genoemd bureau. Vandaar
het dringend verzoek dergelijke ontijdige
aanbiedingen achterwege te laten.
DE REGENVAL VOOR TEXEL JUIST
OP TIJD.
De overvloedige regenval Is op Texel juist
op tijd gekomen. De zeer vele hooggelegen
landerijen begonnen reeds danig den invloed
der aanhoudende droogte te ondervinden; een
etmaal volop regen, zooals wjj nu gehad heb
ben is voldoende geweest om de landerijen
weder een frisch groene kleur te geven. Ook
voor het graan en de bieten in de bouwpolders
was de regen zeer welkom.
VAN" DE LEIDSCHE MARKT.
van bevoegde zijde vernemen, de prgzen ïeis
minder dan vorige week.
OPGEPAST.
Nog steeds wordt krachtig controle uitge
oefend op verduistering in de «omnge
zonsondergang. Enkele personen hebben reeds
boete opgeloopen: één die meermalen g
schuwd was, moest 10.boete beta.cn.
dient dus te zorgen, dat des avonds geen licht
naar buiten uitstraalt.
INGEKOMEN PERSONEN.
Francisca A. van Nijnatten, C 4 (De Cocks-
dorp) van Den Helder 2e Emmadwarsstr. b.
Geertruida van Twisk, De Koog 175 van Am
sterdam. Lairessestraat 137; Cornelis Loi,
Weverstraat 175 van Den Helder, Acnter-
stiaat 75; Gizella Hönigesz. Weverstraat 95,
Den Burg van Hilversum, Surinamelaan 31:
Gerritje van Polen. Julianastraat 9 van Bus-
sem Talmalaan 19; Meida Roeper (echtge-
noote van G. J. C. Smit) en twee kinderen,
Waalderstraat 47 van Hilversum, Multatuli-
laan 12.
VERTROKKEN' PERSONEN".
Margaretha W. van Zijl. van H 21 (Den
Hoorn) naar Wieringen, Slingerweg, Hypoli-
tushoef; Wietze Vermeer, echtgenoote en twee
kinderen van Oudeschild 125 naar Leeuwar
den, Petersliestraat 26; Willem Jozef Seders
van Den Burg, Gravenstraat 24 naar Zand-
voort, Hoogeweg 48.
van 8 tot en met 14 Juni 1940.
GEBOREN: Hendrika, d. v. P. Mosk en H.
Dekker.
ONDERTROUWD: J. F. Dekker en H. Bis
schop; K. Maas en M. Daalder.
GETROUUWD: J. de Graaf en M. Mulder;
R. Bremer en E. Dros.
OVERLEDEN; Gerard Antonius Gomes,
oud 21 maanden.
POLITIE.
Gevonden:
Een shawl, een wandelstok, een polshorloge,
2 sleuteltjes.
ZONDAG 16 JUNI 1940.
Ned. Herv. Gemeente.
Den Burg v.m. 9.45 u. Ds. Wesseldijk, maand-
collecte.
Oosterend v.m. 10.30 Ds. Kok.
De Waal v.m. 11 u. Ds. v. t. Hooft.
Den Hoorn v.m. 11 u. Ds. Wesseldijk.
De Cocksdorp v.m. 10.30 u. Ds. Saint.
Zuid-Eierland nm. 7.30 u. Ds. Salm.
De Koog n.m. 7.30 u. Ds. Kok.
Oudeschild v.m. lö u. Ds. Tinholt.
Doopsgezinde gemeente.
Den Burg v.m. 10.30 Ds. Gorter.
Geref. kerk.
Den Burg v.m. geen dienst.
Den Burg (geb. fanfare) n.m. 4 u. Cand.
Wouda.
Oosterend v.m. 10.30 en n.m. 3.30 Ds. v. d.
Leer, H. Avondmaal.
Geref. kerk H.V.
Oosterend v.m. 10.30 en n.m. 3.30 Leesdienst.
Leger des Heils.
10.30 uur v.m.: Heiligingsdienst.
3.30 uur n.m.: Openlucht in de Waal.
7.30 uur n.m.: Verlossingsbijeenkomst.
Dinsdag:
Leiders: Luit. D. Pieters en Kdt. Luit.
Th. Plomp.
8 uur: Heiligingsdienst.
Donderdag:
8 uur: Soldatensamenkomst.
Horizontaal.
1. Kluchtig, raar persoon.
6. F(jne aarde of stof.
9. Deel van een station.
11. Vreemde.
12. Voegwoord en bijwoord.
13. Substantie. meestal uit
erts verkregen.
16. De onbekende.
18. Zuivelproduct.
20. Insect.
22. Schijngestalte van de
maan.
23. Soort vaartuig.
25. Opschrift, benaming.
26. Vuurverschijnsel.
28. Afgekorte naam van be
kend dagblad.
29. Pers. voorn, woord.
31. Bevel.
32. Jongensnaam (afk.).
34. Mondwater.
36. Huisdier.
38. Onderdeden van een hals
snoer. Ooklucht- of vet-
deeltjes.
41. Land in Azië.
43. Afstandmaat op zee.
45. Bekend graafschap uit de
Ned. historie.
47. Enkelvoudig.
48. Zware vracht.
49. Panische wedloop
50. Tegen werker (2e
en 3e letter verwis
selen.
Verticaal.
1. Vast gedeelte of
geraamte van
zeker zeedier.
2. Gasvormig ele
ment, ook benut
voor verlichting.
3. Als Hor. 23.
4. Vervoermiddel.
5. Bak of schaal.
6. Voorbeeld.
7. Stad uit de grijze
oudheid.
8. Buitenl. munt.
10. Lichaamsdeel.
11. Soort, geslacht.
14. Aantal, hoeveel
heid.
15. Schip.
17. Half god uit de
Grieksche en Ro-
meinsche fabelleer.
19. Streep (door de
rekening).
20. Aanwijzend voor
naamwoord.
21. Herrie.
23. Bijwoord of voeg
woord.
24. Inrichting voor of
ficiersopleiding
(afk.).
27. Groot vertrek.
29. Meisjesnaam.
30. Diepe kuil of put.
33. Aftrek wegens
emballage, enz.
34. Buitenl. munt.
35. Vergrootglas.
37. Soort hond.
38. Waterweg in
Zuid-Holland.
39. Bewoner van een
Europeesch rijk.
40. Grootmoeder.
42. Meisjesnaam
(afk.).
44. Boomsoort.
46. Thans.
Voor Zondag 16 Juni
Ned. Herv. Gem. (Nieuwe Kerk, Weststraat)(
Geen dienst
Westerkerk (Helden der Zeeplein)
's Morgens 10.30 uur: Ds. H. A. Enklaar,
Geref. Kerk (Julianapark)
's Morgens 10 uur: Ds. Veenhuizen.
n.m. 5 uur: Cand. A. Plaatsman.
Geref. Kerk (Rehoboth-Kerk)
's Morgens 10 uur: Cand. A. Plaatsman,
n.m. 5 uur: Ds. Veenhuizen.
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat)
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uu,
Leesdienst.
Donderdag a.s„ 's avonds 7.15 uur,
Hennephof van Scheveningen.
Chr. Geref. Kerk (Steengracht)
v.m. 10 uur en n.m. 5 uur de heer J. Rebel,
Herst. Ev. Luth. Gem. (Weezenstraat).
's Morgens 10.30 u. Ds. W. J. F. Meineri,
Doopsgezinde Gemeente (Kerkgracht).
's Morgens 10 u.: Ds. P. J. Smidts.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat
s' Morgens 10 uur, dienst, Pastoor H. J,
Verhcy.
Evangelisatie (Palmstraat)
's Morgens 10 uur: Ds. J. H. Jansen.
Evangeilsatiegebouw (Vijzelstraat)
's Morgens 10 uur: Samenkomst,
's avonds half 8 Samenkomst.
Leger des Heils
V.m. 10. uur: Heiligingssamenkomst.
N.m. 7.30 uur: Verlossingssamenkomst
Kerk van Jezus Christus, Janzendw str 8.
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur.
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente
Geen dienst.
JULIAN ADORP
Ned. Herv. Gemeente
V.m. 10.30: Ds. M. v. Wichen. H. Doop
Zendingsgebouw „De Ster der Hope"
N.m. 7 u.: de heer I. Kuiper van Utrecht
CALLANTSOOG.
v.m. 10.30 Ds. J. L. Springer.
Dienst voor mil. en burgers.
De prijs werd gewonnen door den heer
J. PIETERSE, Parallelweg 9.
Horizontaal. 1. Melis; 5. Hondo; 10. Edik;
12. Pulp; 13. Wet; 15. Es; 17. Belet; 18. Mi;
19. Nuk; 21. Fee; 22. Ierkelder: 23. P.T.T.;
24. Zes; 26. Re; 27. Baron; 29. La| 31. Ger;
33. Arie; 36. Mode; 38. Lento; 39. Hamel.
Verticaal. 1 Meden; 2. Ed; 3 Lis- 4 Ik
6. Op; 7. Nuf; 8. d. L.; 9. Optie; li WeP
20 Ke^f' w' Teo,°°r: 16 Suite; 18- Merel';
20. Ket, 21. Fez; 23. Praal; 25. Sabel- 28
?fU; ,7°'r^in: 32' M°m; 34' Re; 35- Et; 36
Ma; 37. De.
URK, 13 Juni.
Door 19 vaartuigen werd heden aan den
Gemeentelijken Vischafslag alhier aangevoerd:
920 pond Kuilpaling, van 30240 pond per
vaartuig, prijs 1719ct.; 530 pond Lyn- of
Beugaal 2429 eet.; 520 pond Snoekbaars,
1623'/^ ct. en 362 pond Kuilaal, 19^—20 Ct.
per pond.
GESLAAGD.
Onze plaatsgenoot, de heer Sjoerd van den
Berg, zoon van Jurie v. d. Berg, slaagde Vrij
dag voor het onderwijzersexamen aan de
Kweekschool te Sneek.
„Autokampioen". Het jongste nummer van
den Autokampioen brengt wederom een aan
tal zeer lezenswaardige bijdragen en tevens
het bewijs, dat, ook al rijden 'er dan vrijwel
geen auto's meer, de Autokampioen-redactie
toch in staat is den automobilist-lezer een
alleszins geslaagde editie voor te leggen.
Daar is het interessante artikel over gas
generatoren en generatorgas, voorts noemen
wij de bijdragen over assurantieproblemen
voor rijdende en opgelegde auto's, de beschou-
wing van Koolhaas Revers over „De ver
traagde versnelling" en het relaas over den
Rechtskundigen dienst van den A.N.W.B.,
welke schier wordt overstelpt met arbeid in
verband met zoekgeraakte auto's en motor
rijwielen.
OORLOGSSCHADE DER NEDERLAND
SCHE HERVORMDE KERK.
In een der bladen is een totaalbedrag ge
noemd der oorlogsschade, die de Nederland
sche Hervormde kerk getroffen heeft. Het be
drag liep in de millioenen Wij zijn gemach
tigd te verklaren, dat het voorshands onmoge
lijk is een eenigszins juiste schatting te maken
van de in het land geleden schade, zoodat be-
i ichten, die reeds een totaalcijfer noemen op
fantasie berusten.
zonder stamkaart
cS°S
den helder
