Het jaar 1939
Interpellatie Os. Eekering
niet toegestaan
Een sensationeel plan
in Ameiiha
De toestand in
Transvaal
AZIË
voor de Aziaten
De Algemeene
Ned, Zuivelbond
Raadsvergadering
Amsterdam
Italianen in Londen
slecht bebande'd
Engelschen houden
Japansch schip vast
Jodenwetten ia Roemenië
op komst
m.i - T~--a3agaB' -rvv" 1i
Het personenvervoer over de groote rivieren stelt zijn aparte eischen, nu de bruggen geen dienst kunnen doen.
aan den Rijn bij Arnhem, waar bootjes voor communicatie zorg dragen
Drukte
EVENALS 1938 IS OOK 1939 VOOR
DEN ZUIVELBOER EEN TELEUR.
STELLEND JAAR GEWEEST.
In het jaarverslag over 1939 van den AJge-
meene Xederlandschen Zuivelbond (F.N.Z.)
lezen wij, dat op 31 December 1939 bij de
vereeniging waren aangesloten 8 provinciale
bonden met 442 leden-fabrieken (vorig jaar
420) verwerkende 2.722.743.056 kg. melk, te
gen 2.586.281.948 kg. in 1938. De toename van
het aantal fabrieken werd grootendeels ver
oorzaakt door de opheffing van den z.g. nieu
wen bond van zuivelfabrieken in Noordhol-
land, gevolgd door de aansluiting van 19 zui
•velfabrieken bij den Bond van op Coöp.
grondslag werkende zuivelfabrieken in
Noordholland. De gemiddelde per fabriek
verwerkte hoeveelheid melk bleef gelijk, n.1.
6.2 millioen kg. per jaar.
De commissie van advies voor afzetbelan-
gen sprak zich uit voor een algemeene kwa
liteitscontrole op Xederlandsche zuivelpro
ducten, op de wijze zooals die thans voor
den export naar Duitschland plaats vindt.
Verder werd het wenschelijk geacht om den
uitvoer van 30+ kaas, behalve die in Chesthi-
re-model, te verbieden. De meerderheid der
commissie achtte verder een uitvoerverbod
van 20+ Goudsch kaas aanvaardbaar. Stan
daardisatie van het gewicht der kaas en
controle der kaas en controle daarop werd
wonschelijk geacht. Ten slotte adviseerde
d£ commissie bij meerderheid om pogingen
Jn het werk te stellen tot het invoeren van
een maximumtemperatuur van boter bij ex
port.
In het slotwoord van het verslag wordt
geconstateerd dat 1939, evenals 1938, voor
den zuivelboer een teleurstellend jaar is ge
weest. De daling der prijzen van de ver
schillende tengevolge vooral van de moeilijk
heden bij den export heeft voortgang ge
vonden .terwijl daartegenover een langza
me, doch zekere stijging der productiekos
ten viel waar te nemen.
Er kwamen bovendien nog ernstige verlie
zen tengevolge van het mond en klauwzeer
voor. Een en ander had tot gevolg, dat het
netto inkomen van den boer volgens de re
sultaten der landbouwboekhoudingen in ver
schillende dcelen des lands tot de helft van
dat in 19371968 en daar beneden daalde.
Wat deze toestand reeds onbevredigend
bij oevrigens nof normale omstandigheden
beslist onhoudbaar werd deze, toen, tenge-
rrolge van den ingetreden oorlogstoestand
in West-Europa, vanaf September de pro
ductiekosten nog meer gingen stijgen en
ook de kosten van het levensonderhoud
steeds toenamen. De moeilijkheid deed zicih
hierbij voor. dat de prijzen der meeste land
bouw. en veeteeltproducten, ingevolge de
landbouwcrisismaatregelen van overheids
wege worden geregeld, zoodat het van het
standpunt der regeering afhing op welke
hoogte deze werden vastgesteld. Uit den
aard der zaak heeft de regeering ook met
vele andere dan landbouwbelangen te ma
ken en dit oefende ongetwijfeld invloed uit
op haar standpunt, om ongemotiveerde
prijsstijgingen als gevolg van den oorlog
zooveel mogelijk te voorkomen. Door middel
van een wettelijke maatregel werd hierin
ivoorzien.
Hoewel zeker geen bezwaar kan bestaan
DE POSTVERBINDING MET BELGIË NOG
GESTAGNEERD.
Alle andersluidende berichten
voorbarig.
Het bericht in de bladen, als zou de post
verbinding Nederland—België weer hersteld
zijn, is, naar wij vernemen, voorbarig. De
verbinding is nog niet hersteld. Men zal nog
«enigen tijd geduld moeten hebben.
N.S B. fractie verlaat de vergade
ring.
Gisterenmiddag kwam de gemeenteraad
van Amsterdam, onder voorzitterschap van
burgemeester Dr. W. de Ylugt in vergadering
bijeen.
De voorzitter installeerde de heer C. A. F.
Lammers (s.d.a.p.) als raadslid.
Aan de orde waren de ingekomen stuk
ken.
De interpellatie Ds. Ekering.
Bij deze stukken bevond zich de interpel-
latieaanvraag van het raadslid Ds. Mr. Eke
ring (N.S.B.), om eenige vragen tot B.
en W. te mogen lichten over het optreden
der politie.
Aangenaam zou het mij zijn geweest -
aldus de burgemeester, indien ik den Raad
zou kunnen voorstellen deze interpellatie toe
te staan. Dit kan spr. echter niet doen. In de
eerste plaats moeten de vragen over dit on
derwerp tot den burgemeester en niet tot B.
en W. worden gericht en in de tweede plaats
kan men den burgemeester over het optre
den der politie niet interpelleeren. De bur
gemeester stelde dus voor de interpellatie
11 i e t toe te staan.
De lieer Scegers (comm.) deelde het stand
punt, dat de burgemeester over deze zaak
tegen het bestrijden van oorlogswinstmake
rij, schuilt in een te streng doorgeroerde be
strijding der prijsverhoogingen toch het ge
vaar dat bepaalde groepen hierdoor in het
gedrang komen. Toen kort na het uitbre
ken van den oorlog de prijzen van vele ge
bruiksartikelen e.d. gingen stijgen en de
meeste producten van landbouw en veeteelt
door de regecring op dezelfde hoogte wer
den gehouden, ontstond dit gevaar voor
den boer inderdaad.
Zoowel door bezwaren welke hiertegen
naar voren kwamen in de volksvertegen
woordigingen als door het gemeenschappe
lijk optreden der landbouw, en zuivelorga-
nisatits werd de minister van economische
zaken tot eenige wijziging van zijn stand
punt gebracht. Het gevolg hiervan was
echter niet, dat een bevredigend resultaat
werd verkregen. Daartoe droegen ongetwij
feld ook bij de beneden het normale geble
ven hooioogst in 1939 en de buitengewoon
strenge winter welke daarop volgde.
Klachten in de Italiaansche bla
den.
De Italiaansche bladen publicecron berich
ten uit Lissabon, waar de Italiaanscho diplo
matieke en consulaire ambtenaren op hun
reisn aar Italië met een Engelsch schip zijn
aangekomen, over de ongehoorde knevela
rijen en ernstige schendingen der interna
tionale wetten door de Engelschcn in Enge
land tegenover Italiaansche burgers na de
Italiaansche oorlogsverklaring. Moer dan
driehonderd Italiaansche gezinshoofden zijn
onder het mom te belmoren tot do vijfde co
lonne, die in werkelijkheid nooit heeft be
staan, te Londen gearresteerd, ondervraagd,
beroofd van geld en papieren, daarna in de
gevangenis geworpen of naar concentratie
kampen overgebracht, waar de hygiënische
toestanden nog slechter waren dan in Afri-
kaansche dorpen In deze kampen heeft men
Italiaansche mannen, vrouwen en kinderen
ondergebracht. Ook de Italiaansche consuls,
viceconsuls en consulaire ambtenaren wer
den gearresteerd. Ilun woningen werden on
derzocht en onder politiebewaking gesteld.
Iedere mogelijkheid om met de diplomatieke
autoriteiten in verbinding te komen werd
niet geinterpelleerd zou kunnen worden.
Toch zou hij tegen het voorstel van den bur
gemeester stemmen, omdat hij als de instan
tie, die verantwoordelijk is, de regeering
beschouwt en deze bevindt zich niet in liet
land en is niet ter verantwoording te roe
pen.
Ds. Mr. Ekering (X.S.B.) was over het ant
woord van den burgemeester zeer teleurge
steld. De burgemeester immers had hem zelf
den weg der interpellatie gewezen. Het be
treft hier een hoogst ernstige zaak, nl. de
rust en veiligheid van de burgerij van Am
sterdam.
Wij zullen over deze zaak het oor
deel van den Baad afwachten en
mocht de interpellatie niet worden
toegestaan, is de gcheele raad mede
verantworodelijk voor de gebeurte
nissen te Amsterdam tusschen 10 en
15 Mei. De X.S.B. fractie zal geener
lei verantwoordelijkheid in zulk een
beslissing kunnen dragen.
De burgemeester antwoordde, dat hij in
derdaad. toen ds. Ekering de zaak met hein
besprak, deze gezegd heeft dat het aanvra
gen van een interpellatie de weg zou zijn
om de zaak aan de orde te stellen. Doch
spr. heeft ds. Ekering onmiddellijk gezegd,
dat hij den Raad zou voorstellen de inter
pellatie niet toe te staan op de reeds aange
geven gronden.
De discussie was hiermede ten einde en
het vorstel om de interpellatie niet toe te
staan, werd in stemming gebracht en aange
nomen met 38 tegen 3 stemmen.
Tegen stemden de N.S.B.-raadsleden. die
onmiddellijk na den uitslag van de stem
ming de vergadering verlieten.
hun geweigerd. Honderdvijftig in Engeland
geboren Italianen tusschen de vijftien en
twintig jaar werden te Glasgow gevangen
genomen en ernstig mishandeld. In liet ha
venkwartier van Glasgow werden 17 en in
Grenock zestig winkels, toebehoorend aan
Italiaansche burgers in beslag genomen en
onder politiebewaking gesteld. Te Middle-
sex werd een koekfabriek, eigendom van
een, Italiaan, in brand gestoken en verwoest.
Het verzet tusschen Engelschen
en boeren zou steeds scherper
vormen aannemen.
Berlijn, 26 Juni (A.N.P.), Het verzet in
Zuid-Afrika, zoo meldt een bericht uit An
gola, neemt steeds scherper vormen aan, zoo
dat het conflict tusschen Engelschen en Boe
ren van het ecne oogenblik op het andere
een burgeroorlog kan verwekken. De protest-
verklaring van Herzog, welke betrekking
had op de oorlogsverklaring aan Italië, be
wijst, dat de oorlogsverklaring is uitgegeven
zonder voorafgaande stemming van het par
lement en derhalve inbreuk maakt op de
grondwet. Het Westminsterstatuut is voor
Zuid-Afrika een doode letter geweest. Smuts
heeft een direct terreursysteem opgericht en
bovendien vormt de voortdurende aanwezig
heid van Engelsche luchtstrijdkrachten een
permanente bedreiging. De luchtstrijdkrach
ten zijn onder voorwendsel van den oorlog
to-gon Italië samengetrokken in Oost-Afrika
en oefenen druk uit op de landelijke mas
sa's der Boeren. Daar komt nog de concen
tratie van groote Engelsche zeestrijdkrach
ten aan de Zuid-Afriknansche marinebasis
van Simonsstown bij. Hier zijn aanzienlijke
afdeelingen mariniers aan land gezet. Sinds
gisteren zijn in alle steden der Zuid-Afri-
kaansche Unie protestbetoogingen aan den
gang tegen het optreden van Smuts in strijd
met de grondwet: Vooral de opwinding in
Transvaal neemt het karakter van een op
stand aan.
Belangrijke katoenhavens ge
blokkeerd.
Groot opzien heeft te Tokio het bericht
gewekt, dat het Japansche s.s. Sumatra Ma-
roe in Karatsji wordt vastgehouden en dat
er voorloopig geen kans is op verder varen
van dit schip naar Bombay.
Een tweede bericht meldt, dat de Britsch-
Indische regeering voor een week deze ha
vens voor schepen van derde staten geslo
ten heeft Karatsji en Bombay als de ver
schepingshavens voor katoen zijn buitenge
woon belangrijk voor Japan. Een belemme
ring der scheepvaart zou, naar het semi-
officieele agentschap Domei meldt, een ern-
stigen toestand in het leven roepen.
Reeds diverse verboden.
De Roemeensche openbare meening houdt
zich druk bezig met de enkele dagen gele
den uitgevaardigde bepaling, dat Joden geen
lid kunnen worden van de partij der natie.
Hierdoor zijn de Joden overeenkomstig de
vroeger gegeven bepalingen uit alle bestuurs
raden van economische ondernemingen ge
sloten. Zij mogen ook geen ambtenaar zijn.
Deze bepaling zou de voorloopster kunnen
zijn van een te verwachten Jodenwet, daar
thans moet worden bepaald, wie Jood is en
wie niet Men is van plan dit eerste verbod
voor de bedrijvigheid der Joden door ande
ren te laten volgen. Allereerst is men van
plan, den Joden het bezitten van landbouw-
terrein te verbieden.
OM DUITSCHLAND NA DEN OORLOG
DEN HANDEL MET ZUID-AMERIKA
ONMOGELIJK TE MAKEN.
Opkoopen van alle productie
overschotten in Noord-Midden-
en Zuid-Amerika. Niet de ver-
kooper, de. kooper beslist, zegt
Duitschland.
De „Dienst aus Deutschland" meldt
dat volgens een bericht uit Washing
ton aldaar op 17 Juni een conferentie
is gehouden tusschen de ministers
van buitenlandsche zaken, handel,
financiën en landbouw, waarin een
alleszins sensationeel plan bespro
ken is. Volgens dit plan, dat met een
aanbeveling aan den president is
voorgelegd, zal een reusachtige
maatschappij worden opgericht, die
tot taak zal hebben, alle voor uitvoer
geschikte productie-overschotten van
Noord-, Midden en Zuid-Amerika op
te koopen en aan andere landen te
verkoopen. Het doel van de onderne
ming is, naar verder verklaard
wordt, den na beëindiging van den
oorlog te verwachten handels-politie
ken aanval van Duitschland op Zuid-
Amerika onmogelijk te maken. Toe
gegeven wordt, dat het geheele plan
tegen de autoritaire staten gericht
is.
Ingelichte kringen verklaren in verband
hiermede, dat zich het geval zou kunnen
voordoen, dat Duitschland wegens de hou
ding der Vereenigde Staten in den oorlog na
het sluiten van de vrede er van afziet, in
de Vereenigde Staten goederen te koopen.
Dit moet verhinderd worden.
Onder het motto van beveiliging van de
handelspolitieke positie van alle Ameri-
kaansche landen wordt tegelijkertijd de
verwezenlijking van het streven i\aar ab
solute penetratie in Latijnsch-Amerika be
reikt.
In Duitschland heeft men zich over het
Schoeisel, dat weer in eere komt. De
klompen gaan weer op menige plaats
de schoenen vervangen, waardoor een
echt-Hollandsche industrie een nieuwen
bloeitijd beleeft
project niet uitgelaten. Aangenomen kan
woéden, dat de verklaringen van den
Führer tegenover den Amerikaanschen
correspondent von Wiegand, namelijk, dat
Duitschland overeenkomstig de Monroeleee
geen belang heeft hij inter-Amerikaansche
gebeurtenisesen, ook voor dit geval gelden.
De meening der Duitsche eco
nomen.
In Duitsche economische kringen wijst
men er op, dat de op te richten maatschap
pij door de meerderheid van stemmen
door de Vereenigde Staten zal worden ge
leid en dat van Washington uit bepaald
zal worden, tegen welke prijzen de produc
ten der landen zullen worden overgenomen.
De ontwerpers van het plan houden reeds
thans rekening met groote verliezen der
onderneming, die naar gelang van de aan
deden zullen worden omgeslagen. Nog
noodlottiger schijnt echter het denkbeeld
te zijn, dat de Vereenigde Staten den La-
tijnsch-Amerikaanschen landen niet slechts
zouden voorschrijven, wat zij verkoopen en
welke prijzen zij daarvoor berekenen mo
gen. doch hun ook door de monopolisti
sche maatschappij zouden dicteeren, welke
invoergoederen zij moeten betrekken.
Niet de verkooper. maar de koo
per beslist!
Duitsche economische kringen geloo-
ven voorts, dat men zich te New-York
principieel vergist ten aanzien van de
noodzaak, die na den oorlog voor Duitsch
land bestaat. Amerikaansche producten
te koopen.
Zooals in iedere zaak is namelijk
niet de verkooper, doch de kooper de
partij, die het voor het zeggen heeft.
Overigens stelt men er prijs op vast
te stellen, dat Duitschland voorstander
is van een fatsoenlijk en fair handels
verkeer, dat beide partijen het.zijne geeft.
In de rede van den Braziliaanschen minis
terpresident Vargas over de afstervende de
mocratie en liet economische liberalisme
ziet men een opmerkelijke aanwijzing voor
de houding, die Latijnsch-Amerika zou kun
nen aannemen, wanneer Roosevelt het zijn
plan zou voorleggen.
Japan propageert de Monroeleer
voor het Verre Oosten.
De Japansche pers geeft commentaar op
de beteekenis, welke thans wordt gehecht
aan „de buitenlandsche politieke richtlijnen
van Japan, welke de autonomie in de Oost-
Aziatische ruimte ten doel hebben".
De bladen wijzen daarbij vooral op de vol
gende punten:
1. Het behoud van de fundamenteele po
litiek der niet-inmenging in den Europee-
schen oorlog.
2. Het belijden van actieve politiek tot
hte verhinderen van een uitbreiding der
vijandelijkheden tot Oost-Azië. waarbij zijn
inbegrepen Indo-China en Nederlandsch-
lndië. De pers spreekt in dit verband van
een Oost-Aziatische Monroeleer.
3. Japan geeft moreelen steun aan de
nieuwe orde waarnaar de as streeft. Zooals
vanzelf spreekt volgt hieruit een vriend
schappelijk samenwerken met de landen
van de as.
4. Noodzakelijke militaire en politieke
maatregelen tot het verhinderen en het weg
nemen van elke inmenging in Japansche
vraagstukken. Dit laatste punt wordt be
schouwd als een beslissende factor voor een
herordening in het Verre Oosten.
