Fransch-Britsche
zeeslag
Oran
in brand geschoten
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De „Strasbourg
ontsnapt
Taxi weer in de
Haagsche straten
NOORDZEEBOTTERS
op het IJsselmeer
Nationale inzameling
Bom ontploft
te New York
Kolen genoeg in
Italië
2300 collectanten
voor Den Haag
Miltvuurschade
wordt uitbetaald
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
V R IJ D A G
5 JULI 1940
68e JAARG. No. 8968
op wereldtentoonstelling
Zoon ziet zijn vader
verongelukken
Met hun sterke motoren
maken ze goede vangsten
Luchtgevecht boven
Rozenburg
GEDRANG OM GAS
Harlioger kanovaarder
verdronken
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg. Mj) Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Het Fraiische slagschip „Dunkerque", dat met de „Strasbourg" de twee sterkste
eenheden van de Fransche vloot vormt.
niet onder stoom en zoo in de haven, dat
zij hun zware artillerie niet in werking
konden brengen. Deze omstandiglfeden
kenmerken het optreden van de Engel-
schen. Zij openden van grooten afstand bij
verrassing het vuur.
De slagschepen „Dunkerque" en „Pro-
vence" benevens de flotilleleider „Moga-
dor" werden in brand geschoten en liggen
brandende in de haven van Oran. Het
slagschip „Bretagne" is klaarblijkelijk bij
het stooten op een door de Engelschen ge
legde magnetische mijn in de lucht gevlo
gen. Het slagschip „Strassbourgh", vijf flo-
tilleleiders en een aantal torpedobooten en
duikbooten zijn er in geslaagd al vech
tende door den ring der Engelsche schepen
heen te breken en de Middellandsche Zee
op te varen.
Nadat de Fransche delegatie aan de Duit
sche wapenstilstandscommissie mededeeling
had gedaan van de botsing tussohen Engel
sche en Fransche vlooteenheden bij Oran,
heeft de Führer aan de Fransche regeering
toestemming verleend de Fransche schepen
overal, waar zij zich aan de verovering
door de Engelschen niet kunnen onttrek
ken, tot zinken te brengen. Dit besluit is
geheel overeenkomstig den inhoud van het
wapenstilstandsverdrag, volgens hetwelk
het niet in het voornemen der Duitsche
regeering ligt de Fransche vloot in het be
zit van Dultschland te brengen.d och uit,
sluitend te verhinderen, dat deze vloot ver
der aan den oorlog tegen Duitschland deel
neemt.
HITLER GEEFT DEN FRANSCHEN
VERLOF HUN BEDREIGDE SCHE
PEN TOT ZINKEN TE BRENGEN.
Te Clermont-Ferrand, de zetel der Fran
sche regeering is gisterenmorgen om 3 uur
het volgende officieele communiqué uitge
geven:
„In den ochtend van 3 Juli is een
belangrijke Engelsche strijdmacht,
vooral bestaande uit drie liniesche
pen, die van de Noordzee was ge
komen, verschenen voor de reede
van Mers el Tebir, de vlootbasis van
Oran, waar zich een deel van de
Fransche vloot n.1. de „Dunkerque"
en de „Strassbourg" volgens het wa
penstilstandsverdrag voor anker be
vond."
De Britsche admiraal richtte tot
den Franschen eskaderadmiraal vl-
ce-admiraal Gensoul de eisch zich
over te geven dan wel zelf zijn sche
pen tot zinken te brengen.
De Britsche admiraal stond een
termijn van zes uur toe voor het ne
men van een beslissing.
Zonder te wachten op den afloop van de
zen termijn sloten watervliegtuigen van de
Engelsche marin» door middel van magneti
sche mijnen de reede van Mers el Tebir af.
Daar de Fransche admiraal weigerde te
gehoorzamen, opende de Britsche vloot om
17.10 uur het vuur op de Fransche oorlogs
bodems.
Met het oog op dezen niet te qualificeeren
aanval, aldus gaat het communiqué verder,
heeft de .Fransche regeering aan de naast
de Britsche vloot ten reede van Alexandrie
voor anker liggende eenheden het bevel ge
geven de ankers te lichten en naar open zee
te varen, zoo noodig met geweld.
Bovendien heeft aangezien deze aanval
des te afschuwelijker is, daar hij gepleegd
werd door onzen bondgenoot van gisteren
de Fransche admiraliteit zonder verwijl aan
alle oorlogschepen, die zich in volle zee be
vinden, instructie gegeven om de Britsche
koopvaardijschepen, welke zij ontmoeten,
aan te houden en op iederen nieuwe aanval
met vuur te antwoorden.
Ten aanzien van het optreden der En-
gel-schen bij Oran verneemt het D.N.B.
nog, dat de Engelsche vlootgroep, die
Woensdag voor Oran verscheen, bestond
uit drie slagschepen, een vliegtuigmoeder
schip, 3 kruisers en een lichte flotille.
Nadat de Fransche admiraal de Engelsche
eischen had afgewezen openden de Engel
schen het vuur. De Fransche vlooteenhe
den aanvaardden den strijd. Tegen 19 uur
ontwikkelde zich een zeeslag tussohen de
Fransche en de Britsche zeestrijdkrachten.
De Fransche schepen lagen voor een deel
Drire leden der geheime politie zijn
Donderdag gedood, en verscheidene
andere gewond, toen zij een bom, die
er uitzag als een radio-ontvangtoe
stel, verwijderden uit het Britsche
paviljoen op het terrein van de New-
Torksche wereldtentoonstelling. De
bom kwam pas buiten het paviljoen
tot ontplofiing.
(van onzen Haagschen correspondent)
Sedert 1 Juli is de taxi weder in de Haag
sche straten verschenen, voorloopig nog in
bescheiden getale, zoodat de aapjeskoetsier
mitsgaders hun plotseling in eere herstel
de viervoeters zich zeker nog niet bedreigd
gevoelen in hun herleefde broodwinning. On
geveer een tiende gedeelte van het wagen
park is in bedrijf en deze wagens mogen al
leen nog maar menschen vervoeren, die een
dringend noodzaak hadden om niet te gaan
loopen. fietsen en trammen, b.v. oin een
trein nog te halen, om een dokter te waar
schuwen, een zieke te vervoeren enz.
Teneinde „leege" ritten zooveel mogelijk te
voorkomen zijn de verschillende onderne
mingen bezig, een vergaande onderlinge sa
menwerking voor te bereiden. Van buitonrit-
ten zal voorloopig nog weinig sprake kun
nen zijn zoolang niet meer benzine beschik
baar wordt gesteld.
Landbouwer onder een kar
geraakt.
Op den rijksweg Oostburg-Schoondijke in
Zeeuwsch Vlaanderen is gistermiddag om
streeks één uur de landbouwer K. v. d. Vij
ver uit Bakkersveen, door het schrikken van
zijn paard gevallen en onder een hem tege
moet rijdenden kar geraakt. Hij liep zware
inwendige kneuzingen op en overleed kor
ten tijd later op de plaats, waar het ongeluk
geschiedde.
De eenige zoon van het slachtoffer zag het
ongeluk voor zijn oogen gebeuren.
Dit is het tweede doodelijke ongeval in
deze week op genoemden weg.
Moeilijkheden tengevolge van een
teveel aan visschers.
De aanvoer van paling aan de verschil
lende vischafslagen rond het IJsselmeer is
de laatste dagen weer sterk toegenomen en
geen wonder. Het aantal visschers is uitge
breid met de Noordzeevisschers van het ei
land Urk, die met hunne sterke motoren
het IJsselmeer doorploegen en goede vang
sten maken, aldus de corr. van het „Hdbld."
op Urk.
Tot op h eden was het zoo (behoudens een
enkele week, toen ten gevolge der oorlogs
omstandigheden geen controle werd gehou
den), dat een IJsselmeervisscher met een
vaartuij?, waarin een lichte motor stond (niet
sterker dan 20 pk.) vrij de IJsselmeervissche-
rij mocht uitoefenen zooals hij dat wenschte,
dus ook met den kuil mocht visschen. De
IJsselmeervisschers, met zwaardere motoren,
26 en 30 pk. mochten alleen op het IJssel
meer visschen met fuiken, kubben en met
de lijn. Deze maatregel had de Visscherij-
inspectie in samenwerking met den Rijks
dienst ingevoerd met het oog op de bescher
ming van den vischstand in het meer. Men
vreesde, dat met een zwaren motor teveel
jonge visch in den kuil zou worden getrok
ken en dat deze tengevolge daarvan zou
sterven.
De Noordzeevloot, uitgerust met motoren
van 40 tot 100 pk., lag door den oorlogs
toestand werkeloos in de Urker haven. De
Rijksdienst heeft eenige jaren geleden deze
bedrijven schuldenvrij gemaakt en daardoor
hebben deze visschers tevens hun rechten op
de Zuider .eesteunwet afgekocht. Voor steun
van dezen kant kwamen de menschen dus
niet in aanmerking, terwijl hunne inkom
sten totaal stilstonden.
Zoo kon dit niet doorgaan en een depu
tatie van deze groep h eeft zich tot verschil
lende Nederlandsche en Duitsche autoritei
ten gewend en het tenslotte met veel moeite
klaar gekregen, dat deze groote Noordzeebot-
ters gedurende twee dagen per week op het
IJsselmeer met den kuil mogen visschen. De
vangsten van deze vaartuigen zijn groot en
men verwacht, dat de vangst van deze twee
dagen de verdiensten voor de geheele week
zoo zal maken, dat in het levensonderhoud
kan worden voorzien.
Nu komt echter het bezwaar, dat aan het
verleenen van deze vergunning is verbonden.
Voor de wettige IJsselmeervisschers met mo
toren van 26 en 30 pk., geldt nog steeds het
kuilverbod. Met den kuil is alleen voor deze
menschen brood te verdienen, want de ver
diensten, die de vorige week gemaakt zijn
met fuiken, kubben en met de lijn zijn in één
woord bedroevend. Ook deze groep is gedu
rende de zomermaanden uitgesloten van
steun en eerst in het najaar gaat het steun-
apparaat van den Rijksdienst voor hen weer
werken.
Herhaaldelijk heeft de directeur van den
Rijksdienst dezen menschen beloofd, hen te
zullen steunen indien de uitkomsten der
visscherij tegenvielen, doch ondanks deze be
loften laat hulp op zich wachten. De nood in
de gezinnen dezer visschers is inderdaad
hoog gestegen. Velen van hen zijn dan ook
met de kuil uitgevaren, ondanks het verbod,
om in de behoeften van hunne gezinnen te
voorzien.
Denk om de Nationale Collecte. - Donderdag heeft de uitreiking van
collectebussen, speldjes en bloempjes plaats gehad, waarmede de collectrices
en collectanten een aanval zullen doen op de liefdadigheidszin der burgerij
Meisje ernstig gewond. Drie
koeien gedood.
Gisterochtend zijn tijdens een
luchtgevecht tusschen Duitsche en
Engelsche vliegtuigen boven het
eiland Rozenburg (Z.H.) drie koeien
gedood. Een negentienjarig meisje,
dat zich op het veld bevond, werd
ernstig gewond. Zij is in het zieken
huis opgenomen.
(Van onzen Haagschen correspondent)
Reeds eenige jaren had het Haagsche
Gasbedrijf van allerlei verzonnen om meer
leven in de brouwerij te brengen, om de
Hagenaars er toch maar van te overtui
gen, dat gas ook voor verwarming
niet duur is. Het gasverbruik bleef echter,
zij het niet hard achteruitgaan, terwijl
het aantal aansluitingen vrijwel gelijk
bleef. Sinds' de oorlogsdagen is dit wel
geheel anders geworden! Petroleum en
steenkolen zijn schaarscher geworden en
nu moest opeens het zoo lang versmade
gas uitkomst brengen. Alleen in Mei en
Juni zijn 4766 aanvragen voor nieuwe gas-
aansluitingen binnengekomen, dat is
meer dan het dubbele van normaal, met 't
gevolg, dat er thans een achterstand van
730 aanvragen is die men echter binnen
een week hoopt te kunnen afwerken.
Zuinigheid met gasverbruik blijft echter
voor alle aangeslotenen dringend geboden,
thans zijn er nog voldoende kolen, maar
de noodzakelijkheid van distributie is ten
slotte zeker niet denkbeeldig. Daarom is
het uit met spreuken en aanmoedigingen
als ..Breek met d'oude sleur, verwarm met
gas Uw interieur!" en „Gas is niet duur";
de slagzin der ijzeren werkelijkheid is nu:
„Weest zuinig met gas!"
Het kan verkeeren
Transporten uit Duitschland gaan
regelmatig door.
Het Italiaansche ministerie van verkeer
deelt mede. dat, in weerwil van de eischen,
die de oorlogstoestand aan de spoorwegen
stelt, de steenkooltransporten uit Duitsch
land met de gewone regelmaat voortduren
en in de maand Juni een reco'rdomvqng heb
ben bereikt, met een cijfer van meer dan
een millioen ton. In dezelfde periode zijn de
levensmiddelentransporten naar Duitschland
uitgebreid. Tegen 6172 wagens in Mei zijn
in Juni 12.413 wagons vertrokken.
Voor de a.s. Zaterdag te houden nationale
inzameling hebben zich alleen voor Den
Haag meer dan 2300 collectanten opgegeven
en nog steeds melden er zich enthousiaste
dames en heeren aan. Meer worden echter
niet aangenomen, want wanneer het publiek
te veel wordt lastig gevallen, toodt, dit de
animo dm te offeren.
Luchtbeschermers, Roode Kruiscollectan-
ten. leden van jeugdvereenigingen zijn bij
honderden beschikbaar; van alle gezindten,
alle leeftijden, van eiken rang en stand
heeft men zich aangemeld. Er wordt van 9
tot 1 langs de huizen gecollecteerd, voorna-
hielijk door de ouderen, en van 8 tot 6 op
straat. Padvindsters zullen al deze menschen
op straat laven en „vullen" met limonade
en gebakjes.
Er worden in het geheele land ongeveer
900 collectes gehouden, waarmede de organi
satoren groote bedragen hopen bijeen te
krijgen voor de getroffen, geteisterde landge-
nooten. Dit geld zal in de eerste plaats be
steed worden voor directe hulp, aan huis
raad, kleeding en voeding. Verder zullen b.v.
kleine zelfstandigen een paar honderd gul
den kunen krijgen, om weer op gang te ko
men in gevallen welke tot dusver het Na
tionaal Fonds voor Bijzondere Nooden be
handelde en verder zal er geld beschikbaar
komen ter aanvulling b.v. van wat men
later mogelijk als oorlogschadevergoeding zal
ontvangen.
Betaling spoedig te wachten.
Volgens een mededeeling van het
rijksbureau voor voedselvoorziening
in oorlogstijd zal binnenkort worden
overgegaan tot uitbetaling van de
bedragen, welke betreffenden veehoo-
ders worden toegekend als tegemoet
koming voor van 1 December 1939—
1 April 1940 aan miltvuur gestor
ven vee.
Aan de onzekerheid, waarin men sedert
Zaterdag jl. over twee kanovaarders uit Har-
iingen verkeerde, is gisteren een droevig
einde gekomen. Gistermorgen is aan den
westhoek te Sint Jacobiparochie het lijk van
den achttienjarigen H. Schotanus aange
spoeld. Het werd door familieleden herkend.
Van den anderen kanovaarder en van de
kano is hier nog niets bekend.
