In de wieg,., op school Werkzaamheden voor de Duitsche Weermacht De mislukte evacuatie naar Canada Inkwartierings» vergoeding Duitsche militairen door Zweden Zware straf voor reservekapitein Ook distributie voor de Duitsche Weermacht voor Duitsche militairen I Amsterdamscbe effectenbeurs Duitsch'and waarschuwt Zuid-S'avië Oude rijwielplaatjes bij vrachten Onbewust van de wereldstormen, liggen de nieuwe wereldburgers wèlbewaard in de sobool te Ju- lianadorp. Het lachend hoofd van zusier Tich- gelaar noodde ons vriendelijk om even binnen te komen en terwijl we de lange schoolgang doorstapten, langs de overvolle lokalen, kwam zuster, niet snelle passen, een kopje dampende thee in haar rechterhand, langs ons naar haar patiënt, in het kamertje van de „bovenmeester". „Een zuster niet vier handen'', zegt wethouder v. Loo, niet wien we een bezoek brachten aan de Julianador- per school. Het achterste lokaal in de gang is zieken zaal. Een paar ledikanten en daarop twee jonge moeders, een van hen in het hezit van een ledikantje met blauw gordijntje, als een sprekend bewijs, dat ze een zoon rijk is ge worden. Hij is een weck, de kleine peuter. Onbewust van de wereldstormen, rond z'n kleine bolletje, ligt hij stil weggestoken on der roze dekentjes. Een donker plukje haar komt boven liet dekje uit. Een klein kopje, niet gesloten oogjes ligt in diepe rust. Moeder kijkt gelukkig. Ze weet, dat haar kleintje hier veilig ligt en dat ze zelf ook geen gevaar loopt. „lloe bevalt het U? „Goed, hoor, als het maar rustig blijft:" „Nou", zegt zuster Tigchclaar, die alweer terug is, als het onrustig mocht worden, tfim rijden we het ledikant, met moeder en al, zoo naar buiten, naar de veiligheid" en ze lacht daarbij zoo hartelijk, dat moeder zich veilig voelt, zonder dat rijdende ledikant. In het andere bed, ligt een andere moeder, ook een Ileldersche moeder, een vluchtelinge als duizenden anderen. En naast haar, op een ledikant, onder dekentjes en over die dekens een tule gordijn, ligt haar kleintje. ,,'t Is gisteren geboren", zegt ze en ze is ook blij met haar aanwinst, al zijn de tij den dan ook niet opwekkend. Het kleine, nieuwe leventje, ligt er heel stilletjes. Een zelfde donkere kopie haar gluurt ondèr de dekentjes ifit. Je ziet geen verschil in die twee donzen plukjes haar. En het ook deze moeder aan te zieri, dat ze zich veilig voelt, hier in school, onder de zorgen van de zuster. Buiten trekt een klas kinderen voorbij. Juffrouw de Vries aan het hoofd. Die gaan naar het speelveld", zegt meneer Hcnderiks. En als we dan de moedertjes onder de zor gen van zuster Tigchelaar achterlaten, dan gaan we ook eens naar dat speelveld. „Eerst nog even naar het gymnastieklo kaal"' zegt het hoofd van school 2, die de vorige week door een onzer medewerkers, een moderne Socratcs genoemd werd. In het gymnastieklokaal zitten een zevental leerlingen van de Hcldcrsche B.I..O., onder leiding van twee Heldcrsche onderwijzers, te werken. Meester Quant laat trots het juist voltooide werk van een der leerlingen zien, 'n prach tige Bruintje Beer, waarmede iedere peu ter van 3 tot 8 in de wolken zou zijn. Meester Quant is ook trots op het werk van zijn leerling, die .zelf weer gebogen zit over een nieuw werkstuk. „Morgen komen er nog een tiental leerlin gen bij", zegt de B.L.O. onderwijzer. „Dan hebben we er zeventien." En dan smoest hij, even met den wethouder van onderwijs. Er moet een leerkracht bijkomen. Want zeven tien B.L.O.-crs voor twee onderwijzers is te veel. De kinderen moeten jndividuecl on derwijs ontvangen. De wethouder knikt. Hij begrijptTn Behagen loopen die en die en die nog rond, 't komt voor elkaar." Op het speelveld is juffrouw de Vries druk bezig met haar eerste klassers. Ze springen end anscn en zingen, alsof er geen oorlog en bommen zijn en verderop, aan den ande ren kant van het ruime veld, zit meester Eauvvrier met een klas leerlinggen. De jon gens en meisjes hebben er niet eens erg is, dat we met belangstelling naderen, zoo zijn ze verdiept in hun werk We loopen ook op poesenvoeten over het grasveld. Als wc vlak bij zijn kijken er een paar op. „Dag meester, dag jongens", gVoetcn we. „Nou, vinden jullie het fijn, jongens?" „Ja meneer, knikt een van de jongens heftig" en met de vacantie gaan ik naar me tante in Utrecht". Fijn zeg. „Is het niet te koud voor openlucht", vra gen we meester Hendriks. „Ideaal is het vandaag niet. Kijk, die daar, die hebben het beter" en meester wijst er gens ver weg, waar het snort veld van J.V.C. moet liggen. „Dat zijn de Lyccisten, die heb ben sport." Hoe gaat het toch met het leerprogram voor de leerlingen Van het Lyceum. „Leerprogram? „Ze oefenen practisch hun talen. Dat heb ben ze straks in de nraetijk noodig en aan het. vlot spreken ontbreekt vak teveel. Ik heb dus tegen juffrouw Held gezegd,, talen, niet anders dan talen en spreken maar. Ze mogen niets in het Nedcrlandsch zeggen"... Op het schoolplein staat de kokshulp z'n potten op te porren. Het rookt... Maar daar over is al genoeg geschreven. Alleen weet u nog niet, dat Peters en Peterse weggehaald zijn èn dat het hulpie nu voor alles alleen staat. „Ze zijn weg voor den opbouw. Of dit geen opbouw is," zucht de leerling, terwijl hij met zijn pook het vuur oprakelt. Duizenden verduisterd. Te weelderig geleefd? De Krijgsraad te 's Oavenhage heeft voor het eerst sedert de gebeurtenissen van ruim twee maanden geleden weer een zitting ge houden. In deze zitting werd behandeld de zaak tegen den res.-kapitein T. L., die beschul digd werd, in de maanden Augustus, Sep tember en October van het vorige jaar, toen hij als commandant van een compagnie, ergfens in Brabant, het bevel voerde, gelden van don Staat te hebben verduisterd. De beklaagde had het beheer over een kas, die soms een ton gouds bevatte. Hij had daaruit herhaalde malen gelden geput om eigen schulden te betalen, o.a. be lasting. Daar hij de beschikking had weten te verkrijgen over blanco geteekende kwi tanties van leveranciers zijner compagnie en hij de bedragen wegens geleverde goede ren hooger invulde dan de sommen, waar voor de levering was geschied, welk ver schil hij dan te eigen bate aanwendde, klop te de kas overigens wel, terwijl bij de con trole blijkbaar niet was opgevallen, dat de prijzen hooger dan normaal waren. Van de ongeveer elfduizend gulden, die op deze wijze aan de militaire kas waren ont trokken, heeft beklaagde, toen de knoeierij ten slotte aan het licht was gekomen, bijna achtduizend gulden aan den Staat- terugbe taald. De overige drieduizend was niet meer in zijn hezit. Beklaagde bekende volledig en beriep zich zich op zijn precairen financieelcn toe stand \oor zijn komst onder de wapenen. Te weelderig? De auditeur-militair, mr. J. S. L. Agniua, had den indruk, dat beklaagde een nogal luxueus leven had geleid en dat hij iemand met een zwak karakter is, die geen kans zag de voldoening van zijn schulden, toen hij als kapitein een behoorlijk salaris ge noot, op eerlijke wijze te regelen. Spr. acht te den kapitein onwaardig om den rang van officier te blijven bekleeden en requi- reenle diens ontslag uit den militairen diext-t, zoomede een straf van twee jaren, en met ontzegging van de bevoegdheid oni later weder bij de krijgsmacht te dienen. De verdediger, mr. E. L. van Emden, zei- de in zijn p'eidooi, dat de beklaagde be kend staat als een vlot en voortvarend offi cier. die echter reeds jarenlang heel erg in het nauw zat, doordat zijn burgerlijke posi tie hem niet zooveel opleverde als hij voor het onderhoud van zijn gezin noodig had. De beklaagde zelf ontkende in z.iin laatste woord, luxueus te hebben geleefd. De krijgsraad, des namiddags uitspraak in deze zaak doende, legde den reserve-ka pitein wegens verduistering en valscbheid in geschrifte, zoomede wegens het misbruik maken 'van zijn bevoegdheid als ambtenaar, een straf vap een jaar en zes maanden met aftrek van voorarrest op, met ontslag uit den militairen dienst, doch zonder ontzeg ging van de bevoegdheid om later bij de ge wapende macht te dienen. Bonnen in verschillende kleuren. In het verordeningsblad is opge nomen een verordening van den rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied betreffende het invoeren van distributiekaarten en distributiebonnen voor de Duitsche weermacht voor den aankoop van levens- en voedermiddelen, die on der distributie vallen of waarvan het verbruik in liet algemeen verboden is. Hierin wordt liet volgende bepaald: ln Nederland worden distributiekaarten (blauw) en distributiebonnen voor de weer macht voor den aankoop van levens- en vocdermiddelen, die onder distributie val len of waarvan het verbruik in het alge meen verboden is, door leden der Duitsche weermacht gebruikt. De militaire distributiekaarten worden gebruikt bij aankoop van levens- of voeder- middelen ten behoeve van gclieclc eenhe den. Zij moeten de aan te koonen goederen, soort en hoeveelheid, alsmede de handtee- kening van den troepenconimandant (batal jonscommandant of commandant van een zelfstandig onderdeel), onder -vermelding van rang, en het dienstzegel of dienststcm- pcl van liet onderdeel inhouden. De militaire distributiebonnen worden ge bruikt bij aankoop van levensmiddelen door Geen betaling van Inkwartiering vóór 29 Mei 1940. In het verordeningblad is opgenomen een verordening van den rijkscommissaris voor liet bezette Nederlandsche gebied betreffen de de betaling van vergoeding terzake van inkwartiering bij particulieren en in ho tels of pensions. HieiTn wordt het volgende bepaald: Voor de inkwartiering aan de hand van een inkwartieringslijst ten behoeve van de Dutische weermacht, vanaf 29 Mei 1940 te 12 uur, moeten in Nederland de volgende vergoedingen betaald worden: Voor generaals, stafofficieren en ambte naren der weermacht met overeenkomenden rang f 1.50. Voor alle overige officieren, ambtenaren der weermacht en onderofficie ren met „portepee" f 1.Voor onderofficie ren, met bed f 0.50, idem zonder bed f0.30, voor manschappen, met bed f 0.20, idem zonder bed f 0.10. Bij het, bij uitzondering, vorderen van verpleging, wordt de vergoeding telkens met f 0.90 verhoogd. Bij gedeeltelijke ver pleging moet voor ontbijt een zesde, voor middageten drie zesde en voor het avond eten twee zesde van deze vergoeding be taald worden. De vergoeding bedraagt voor: 1 paard f 0.10, 1 kantoor f 0.30. 1 wacht- of arres- tantenkamer f 0.1Ó. Bij beperkte inkwartiering moet een even redige vergoeding worden betaald. In twij felgevallen mag echter niet meer dan f 0.ÖG per dag en per man betaald worden. IN DE HOTELS Bij inkwartiering in hotels of pensions moet worden uitgegaan van de gewone hotelka- merprijzen en moet van deze o rij zen dc vol gende korting worden afgetrokken. Bij een minimumprijs van de kamer tot en met 1 gulden, wordt de gewone prijs per bed uitbetaald. Bij een minimumprijs van dc kamers van 1 tot en met 2 gulden bedraagt de korting 25 procent, met minimumvergoedinggen van 1 gulden voor een kamer met 1 bed en 1.50 gulden voor een kamer met 2 bedden. Bij een minimumprijs van de kamer van 2 tot en met 3 gulden is de korting 30 pro cent met minimumvergoeding van resp. 1.50 en 2.25 gulden. Bij een minimumprijs van de kamer van 3 afzonderlijke leden der Duitsche weermacht, Zij worden aan deze leden uitgereikt door hun legeronderdeel naar don maatstaf van de geldende militaire voorschriften. Hoe zien de bonnen er uit? Onderstaande militaire distributiebonnen worden ingevoerd: Blauwe militaire distributiebonnen voor 50 gr. brood, Bruine militaire distributiebonnen voor 100 gr. koffie of 20 gr. thee. Groene militaire distributiebonnen voor 200 er. suiker. Violette militaire distributiebonnen voor 100 gr. meel. Lichtblauwe militaire distributiebonnen voor 100 gr. vet. Grijze militaire distributiebonnen voor 100 gr. levensmiddelen van elke soort. Militaire distributiekaarten en mi litaire distributiebonnen mogen al leen afgegeven worden door: 1. In uniform gekleede leden der Duitsche weermacht, politie of S.S., van den versterkten grenswacht- dienst, van de Duitsche rijkspost of van de Duitsche rijksspoorwegen. 2. Niet in uniform gekleede leden van de onder 1 genoemde eenheden, voorzoover kil voorzien zijn van een bewijs, dat zij tot een dezer organisa ties behooren. 3. Personen, die door een instan tie van de onder 1 genoemde orga nisaties schriftelijk gemachtigd zijn om militaire distributiekaarten of militaire distributiebonnen af te ge ven. Het aannemen van regelmatig uitgereik te en afgegeven militaire distributiekaar ten of militaire distributiekbonnen mag zonder dringende reden niet geweigerd worden. Vergrijpen tegen deze verordeningen zijn vergrijpen tegen de bepalingen van de di- stributiewet 1939. tot en met 5 gulden wordt 40 procent ge kort. terwijl dc Hiinimumvergoedinggen g steld zijn op resp. 2.10 en 315 an Bij een minimumprijs van de kal"®r meer dan 5 gulden wordt dc helft gek minimumvergoedingen voor deze Kame bedragen resp. 2.S0 en 4.25 gulden. CONTANT Verpleging moet door de kwartiernemers met inachtneming der gewone prijzen con tant betaald worden. In plaats'van fooien moet een toeslag van 10 procent van de vergoeding betaald wor- den. Inkwartieringen ten behoeve van de uun- sche weermacht van voor 29 Mei 1910 wor den niet vergoed. Voor de leden van de Duitsche V/eermacht, die buiten de menage zijn en dus in eigen onderhoud moeten voorzien, zijn bonnen uitgegeven, waarop zij gedistri bueerde goederen bij den detailhandel kunnen verkrijgen. - Deze bonnen gelden evenzeer als gewone distributiebonnen en de levering op vertoon van deze bonnen is verplicht. Ze varieeren van kleur naer gelang van het daarop verkrijgbaar gestelde artikel VERGOEDINGEN VASTGESTELD. In het gisteren verschenen Verordeningen blad is opgenomen een verordening van den rijkscconiniissaris voor het bezette Neder landsche gebied betreffende de vergoeding voor verrichtingen ten behoeve van dc Duit sche weermacht in Nederland. Hierin wordt o.m. liet volgende bepaald: Hetgeen op vordering van en rechtstreeks voor de Duitsche weermacht in Nederland door natuurlijke personen of rechtspersonen, welke niet tot de Duitsche weermacht be hooren, of door gemeenten is verricht, in deze verordening aangeduid als regelma tige verrichtingen (afgekort r-verrichtin- gen) ten behoeve van de weermacht, wordt betaald met een daarmee strookende vergoe ding. Tot de r-verrichtingen behoort ook het leveren van goederen, daarentegen niet het ten gebruike geven van stukken grond of ge bouwen. Tot de r-verrichtingen beliooren niet: 1. De leveringen en verrichtingen door de Nederlandsche regceringsorgancn en -hu- rcaux. 2. Het verschaffen van kwartier (hier voor wordt de vergoeding afzonderlijk ge regeld). 3. Hetgeen verricht wordt door roerende en onroerende goederen, die onder het be grip „oorlogsbuit" vallen. 4. Leveringen of verrichtingen ten be hoeve van organen van het Duitsche rijk, die niet tot de Duitsche weermacht behoo ren (hiervoor wordt de vergoeding afzon derlijk geregeld.) 5. De schade, die door de oorlogsvoering of door de bezetting veroorzAakt is (hier voor wordt de vergoeding afzondei'lijk gere geld). Hij, die een verzoek om toekenning van een vergoeding voor R-verrichtingen wil in dienen, moet de gegrondheid van zijn ver zoek om vergoeding en de hoe grootheid van zijn eisch bewijzen. Dit kan geschieden door middel van: 1. Het vertoon van de verklaring van het geen verricht is of door het ontvangst-bewijs, dat door de Duitsche weermacht afgegeven is. 2. Afgifte -van een verklaring, onder op gave van getuigen of van ander bewijsmate riaal. Het verzoek om vergoeding moet bij de Nederlandsche gemeente, binnen welker gebied degene, die recht op vergoeding heeft, zijn woonplaats heeft, of, wanneer de gemeente zelf iets verricht heeft, door deze bij den commissaris genoemd in art. 143 der grondwet ingediend worden. Wanneer de door de gemeente erkende en vastgestelde vergoeding voor de afzonderlijke verrichting: 1. Minder bedraagt dan 200 gulden, moet de gemeente de vergoeding terstond aan den gerechtigde tegen quitantie betalen. 2. Van 200 tot en met 700 gulden bedraagt, moet de gemeente de vaststelling der vergoe ding laten onderzoeken en bekrachtigen door den commissaris, genoemd in art. 143 van de grondwet. De beslissing over de vraag, wie dc uit gaven, ontstaan op grond van deze verorde ning ten behoeve van de Duitsche weermacht draagt, zal nader geregeld worden. Vervalsching of het valschelijk op maken van bewijsstukken, alsmede valsche aangiften zijn delicten, wel ke zich richten tegen de Duitsche weermacht en zijn onderworpen aan het oordeel van den Duitschen krijgs raad. De Duitsche bladen geeselen onder koppen als „teeken van Britsche onmacht"«en „schan daal rondarn de kinderevacuatie" de beken tenis, die de Britsche lord-grootzegelbewaar der, Attlee, in liet Lagerhuis heeft moeten afleggen. Lord Attlee heeft toegegeven, dat het groote plan voor het overbrengen van kinderen naar overzeesche landen uitgesteld is. De Xachtausgabe schrijft: „Deze mededec ling heeft hij een deel der Lagerhuisleden di krachtigste protesten uitgelook't. Vooral dt afgevaardigden der arbeiderspartij protes teerden tegen de benadeeling der minder ge goede bevolking. Attlee had echter nog een andere verontschuldiging. Hij zeide, dat het sedert het plan opgekomen is, helaas niet mogelijk geweest is, voldoende escortesche pen voor de transportschepen, waarmede de kinderen vervoerd zouden worden, beschik baar te stellen. Attlee heeft echter verzwe gen, dat liet geheole plan der evacuatie naar overzeese!» gebied een reusachtig bedrog *vuoav.i»ti^ JJCUIUK is geweest. Toen men dit plan liet opduiken, beeft men alleeen maar gezocht naar een ver ontschuldiging voor het feit. dat de Britsche geldmenschen en de regeering haar kinde ren en kleinkinderen op de „Washington' Markt lager, flauwe stemming OBLIGATIES: STAATSLEENINGEN. NEDERLAND. 100 1940 I 4 98 iflO 1940 I 4 98 100 1940 II 92 100 1940 II (m.b.) 98 500 1940 II 4 92 500 1940 II (m.b.) 98 100 1930 3 90 500 1930 3 90 97% 97% 97% 97% 90 90 naar New York deden inschepen. Men wild» zijn eigen kinderen bijtijds uit het land bren gen, doch heeft er nooti aan gedacht, de kin deren der arbeidersklasse of zelfs die uit de „betere kringen" naar elders te vervoeren Tegen een dergelijke organisatie zou dé Britsche regeering niet opgewassen geweest zijn. Thans ziet het Engelsche volk, dat het grootste bedrog, dat ooit door een regeerin» tegen het volk gepleegd werd, onthuld is." Het moet zijn anti-Duitsche poli- tiek laten varen. Een zekere flakkering in de buitenlandsche politiek van Zuidslavië, aldus de Beriiner Boersenzeitung, blijkt opnieuw uit het feit, atd de Fransche gezant in Belgrado met be hulp vana een bepaald Zuidslavisch publiek den vorigen Zondag een gebaar heeft kun nen maken, welks beteekenis door een ieder is begrepen. De gezant, die bekend staat als in zijn hart een aanhanger van Gaulle, ver plaatste voor de eerste maal de viering van den liden Juli van het gezantschap naar het Fransche soldatenkerkhof. Bij deze plechtig- heid kon hij o.m. hooggeplaatste Zuidslavi- sche officieren, verder talrijke politieke en maatschappelijke persoonlijkheden met een anti-Duitsche verleden begroeten, terwijl hij zich demonstratief door hen liét condoleeren. In de bekende anti-Duitsche kringen was voor deelneming aan deze betooging propa ganda gemaakt. De aanwezigheid van den steeds nog in Belgrado gedulden voormalige Poolschen gezant stelde de beteekenis van deze geste in het licht. Deze gebeurtenis behoort, tezamen met zekere onvriendelijkheden tegenover een Duitsche demonstratie, tot de voorvallen, die men niet door ze te bagatelliseercn kan voorstellen als zonder belang. Er zijn in Zuidslavië voldoende kringen, die zich ondanks de duidelijke taal der Eu- ropeesche feiten naar alle mogelijke rich tingen overgeven aarr zekere speculaties. Ds Zuidslavische begeleidende verschijnselen bij de ongepaste demonstratie van den Fran- schen gezant zijn, zoo besluit de Boersen zeitung in Berlijn niet onopgemerkt ge bleven. Van Engelsche zijde is verklaard, dat de doorlating van Duitsche troe pen door de Zweedsche regeering den Duitschen aanval op Engeland zeer vergemakkelijk, terwijl inder tijd de doortocht van Engelsche troe pen door Zweden niet is toegestaan. Hiermede wil de Engelsche propaganda, naar men in Berlijnsche kringen verklaart, twee volkomen verschillende zaken met el kaar vergelijken. Toen Engeland van Zwe den vrijen doortocht voor de Britsche troe pen eischte, zoo betoogt men te Berlijn, ging het om bewapende eenheden, die in het Russisch-Finsehe conflict tusschenbeide moesten komen en door hun ingrijpen Zwe den ongetwijfeld tot oorlogstooneel zouden hebben gemaakt Het was derhalve in het welbegrepen belang van de Zweedsche re geering en haar neutraliteitspolitiek, dat zij destijds den doortocht van Britsch-Fransche contingenten weigerde. Bij de onlangs tus- schen Duitschland en Zweden getroffen overeenkomst, zoo stelt men verder vast, gaat het in wezen om geheel iets anders, De treinen met verlofgangers, die Duitsch land thans door Zweden laat loopen, zbn niet bestemd voor een interventie, die de Zweedsche neutraliteit bedreigt. De Duitsch- Zweedsche overeenkomst is in overeenstem ming met de vriendschappelijke nabuur schapsbetrekkingen tusschen beide landen, zonder tegen een derde mogendheid gericht te zijn, zooals dat bij den Britsch-Franschen doortocht het geval was. SCHENKEN VELEN NIEUWE LEVENSKRACHTEN' Wij naderen weer de eerste Augustus, de dag, waarop de verwisseling van de oude rijwielplaatjes moet plaats hebben. zullen de bezitters met het voor hen waw4 deloos geworden plaatje doen? De ongeveer drie millioen afgedankte exemplaren kunnen nog een goede 9'aa, vinden, want U weet toch zeker, dat a Stichting „Steunfonds" van de Vereenigiw tot bevordering der belangen van tubcrcuio* se-patiënten in Nederland zich reeds ee tiental jaren beijvert om alle metalen, z° als plaatjes, ander koper, lood, tin, zink, l verpapier, capsules van flesschen, 9rU\» bare luidsprekers en radiotoestellen 'n zamelen, ter-wij 1 de baten ten goede komc. aan on- en minvermogende tuberculose J ders (lijdsfers). ongeacht kleur of riebb"^ Het comité, dat zich het lot van al f'ez aantrekt, heeft dan ook gemeend het m°0 werk ie moeten steunen. andaar, dat het een beroep doet op bevolking om alle metalen voor het doel te offeren. Breng een en ander <'a 'j waar de raambiljetten hangen!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 2