Geheime code van
de Wieringermeer
Het uur der
beproeving
Tandarts Swart
Voor de getroffen
voetballers
HET GYMNASIUM
Heldtisclie Eeêvacueeiden
Marktberichten
O/ii tcoit u-eiAaal:
Geleerden bezitten
den sleutel
De concentratie in de
voetbalsport
Uit Alkmaar
Alkmaars nieuwste aanwinst:
Heerhugowaard
Van den bewoner der drooggelegde
Zuiderzeepolders wordt bijzonder
veel notitie genomen. Van hem be
staan niet slechts geboortebewijs,
trouwboekje, stamkaart en alle an
dere gebruikelijke identiteitspapie
ren, zonder welke een burger nu
eenmaal geen burger is, maar hij
komt, met zijn heele-hebben-en-hou-
den, ten overvloede voor op het
kaartsysteem van de Sfichting voor
het Bevolkingsonderzoek in de
Drooggelegde Zuiderzeepolders
De ingezetene der Wieringermeer
moet zich bijna verbeelden iets bij
zonders te zijn Misschien is hij
dat ook wel, ofschoon ze in 't Oude
Land, waar hij toch 't grootste deel
van zijn leven gewoond heeft, nooit
zooveel notitie van hem namen
Doch eenmaal in 't Nieuwe Land
overgeplant, gaven tal van gewichti
ge menschen zich met hem bemoei
en: de sociografen. de psychologen,
de phonologen, de anthropologen
en hoe al die andere -grafen en -lo
gen meer mogen heeten... Alsof-ie
een vreemd beest was, een zeldzame
Artisaanwinst of een geheimzinnig
mensch: afstammeling van een uit
stervend dwergenras, eenig-overge-
blevene van een Zigeunerstam, laat
ste nazaat eener roemruchte gene
ratie
Wij kunnen ons voorstellen, dat hij er óp
een dag genoég van krijgt, van dat aange
gaapt worden door de geleerde toeschouwers,
van al dat gepraat over zijn eigenschappen
in boek en krant! Maar de geleerden krij
gen er nóóit genoeg van! Die zijn,zelfs niet
tevreden met een nauwkeurige registratie,
zij hebben gemakshalve nog een code van
hem aangelegd. Dat gaat zóó. Een duplicaat
van het bevolkingsregister der Wieringer
meer, dat door Medembliks „burgemeester-
sche", mevr. Peters, werd samengesteld, be
vindt zich in het bureau der Stichting. Ook
liggen daar de duizenden kaarten, welke
door de studenten over de „proefkonijntjes"
werden ingevuld en ongestuurd. Al die ge
gevens worden „vercijferd", d.w.z. de uit
voerige aanteekeningen worden in code-
vorm omgezet. Wij hebben de code mogen
zien, eventjes maar. hoor! 't is een dis
crete aangelegenheid! Ze zit in een sta
len lade ten bureele van de Stichting. Deze
is gehuisvest ergens in een voormalig
schoolgebouw aan de Dufaysstraat te Am
sterdam. Het duizelde ons van de cijfers.
Iedere Wieringermeerder heelt zijn
eigen kaart, waaruit de man-of
vrouw-van-de-wetenschap des slacht
offers zielsgeheimen kan ontraadse
len.
Eieren en koffiedik zijn er niets bij
Elk getal en we zien er bij van 4 eijfers
beteekent een lichamelijke of geestelijke
eigenschap van den persoon in kwestie:
bijv. de kleur van zijn haar, zijn uitspraak,
de vorm zijns schedels, of zijn aantal kin
deren... Deze wonderlijke acadabra bevat
geen geheimen voor hem, die den sleutel
der code bezit. Om in termen der algebra
te spreken, de „vergelijking met één onbe
kende" moet worden opgelost: het Onbe
kende Wezen van den Mensch, die zich in
den Polder neerzette om te arbeiden en zich
te vermenigvuldigen... De uitkomsten der
verschillende kaarten worden straks verge
leken en men stelt bijv. vast of een bepaal
de lichamelijke eigenaardigheid gepaard
gaat met een of ander geestelijk kenmerk.
Daaruit trekt men weer zijn conclusies,
welke voor de wetenschap van het grootste
belang worden geacht.
Niet minder dan zeven dames en heeren
werken dag-in,-dag-uit aan de code van den
Polder. Het is thans de heer Blaauboer, die
deze staf van .vercijferaars" geregeld met af
schriften van den burgerlijken stand bij-
»KSPIak. 0ns daarover zijn groote
p entclijkheid uit De code der sectiën voor
Ps> chologie, Phonetiek en Sociografie zijn
reeds klaar, aan die voor de Anthropologie
wordt hSrl gewerkt.
De sleutel der code is natuurlijk ook be
schreven en hiervan zijn duplicaten op ver
schillende plaatsen bewaard. „Hier kan
nooit iets wegraken", vertelt men ons. „Wij
^o'gen niet de tactiek van den geleerde, die
alles in zijn bureau opbergt, zoodat nie
mand behalve hijzelf, zijn werk kan voort
zetten Dit is meer een „zaak". Ook wan
neer deze gelieele ploeg menschen, die IJ
hier ziet werken, er niet meer zou zijn,
kunnen anderen den arbeid weer opnemen.
Ons zal niet overkomen, wat bijv. met het
menschkundig onderzoek op Urk gebeurd
is. In 1910 mat een professor de schedels,
doch de afmetingen raakten weg. Een paar
iaar later werden de schedels weer gemeten.
Helaas verdwenen ook deze notities mét
den professor, naar Indië... Of ze (de noti
ties) daar door de insecten zijn opgegeten?
In ieder geval hadden wij er niets aan. Toen
voor de derde maal de hoofden der Urkers
wilde meten, hadden sommigen er geen zin
meer in...
Teneinde dergelijke situaties te vermij-
zoo vertelde men ons verder hebben
wij tevens veel kostbaar materiaal, o.a. foto's
naar een goede schuilplaats gebracht! Nu
kunnen we tenminste met een rustig ge
moed verder werken!"
Zóó wqrdt er over Uw bijzondere persoon
lijkheid gewaakt, o Wieringermeerder! El
ke haar van Uw hoofd is geregistreerd en
de dikke betonnen muren van een schuil
plaats omhullen zwijgend alle wijsheid
welke over U werd bijeengegaard...
Hooi-tijd inhet Amsterdam*che
Vondelpark, een stukje ongerepte
natuur in Neerlands hoofdstad
Geen reden om aan welslagen
te twijfelen.
De secretaris-generaal van het departe
ment van onderwijs, kunsten en weten
schappen deelt ons- mede, dat er geen reden
is om te twijfelen aan het tijdig gereed ko
men van de nationale organisatie der voet
balsport.
j J ós -<
NED. ELFTAL—HAAGSCH ELFTAL, 5—1.
Op het V.U.C.-terrein in Den Haag is gis
teravond de eerste wedstrijd van een serie
van drie gespeeld, waarvan de baten zullen
worden aangewend ter vorming van een
fonds voor de oorlogsslachtoffer-s onder de
Nederlandsche voetballers.
De strijd, welke ging tusschen het Haag-
sche elftal en het Nederlandsche elftal, werd
een overtuigende en verdiende overwinning
voor laatstgenoemde ploeg, die met 5—1
won.
De publieke belangstelling was zeer be
vredigend: de tribunes waren zoo goed als
geheel bezet
GOUD NAAR AMERIKA.
In de haven van New York is Dinsdag het
Engelsche stoomschip „East.ern Prince" aan
gekomen met 52 millioen dollar goud van de
Bank van Engeland aan boord.
Volgens de „New York Herald Tribune"
ligt thans voor 1.75 milliard dollar aan bui-
tenlandsch goud in de kelders van de Fe-
deral Reserve Bank.
Door JULES DE GROOT.
Ook de verduistering heeft zijn goede zij
den. Niemand kan bijvoorbeeld zien, dat
Frits en Josina, die naar de bioscoop ge
weest waren, elkaar in het straatje naast de
bioscoop kusten en dat vonden ze allebei
bijzonder prettig. Ze hadden een leuke film
gezien en namen, zooals altijd direct daarna
afscheid, want Josina was bang dat ken
nissen hen zouden zien en het aan haar va
der zouden vertellen.
In het zwakke licht van de verlichting van
den ingang keek Frits haar na, tot ze in de
duisternis verdween.
„Eeh aardige film was dat, nietwaar?"
zei een ietwat krakende stem naast hem.
Frits draaide zich om en keek in liet ge
laat van een magere man van omstreeks
vijftig jaar, met een lorgnet op. De heer
keek Frits vriendelijk aan en herhaalde:
„Werkelijk, een aardige film. Vol lichtzin
nigheid en overmoed
„Ik vond er niet veel aan", zei Frits koel.
„Juist omdat hij zoo lichtzinnig en overmoe
dig was!"
„O, dat is jammer!" De stem van den
vreemde klonk eenigszins heesch. „Een vol
maakt genot was de avond voor mij trou
wens ook niet. Ik heb steenkoude voeten ge
kregen. Hier op den hoek is een aardig
kroegje. Wilt u een glas met me gaan drin
ken?"
Toen Frits hem verbluft aankfek, zei hij:
„Met z'n tweeën is het gezelliger in zoon
kroeg dan alleen".
Frits volgde hem en even later zaten zij
aan een tafeltje in het warme vertrek. De
Vreemde heer was zeer spraakzaam en had
het over goede en slechte films, goed en
slecht weer en ademhalingsziekten.
Toen de kellner kwam, vroeg hij: „U drinkt
een glas bier of wijn?"
„Dank u!" zei Frits beslist. „Ik ben geheel
onthouder!" Verbazing stond in de oogen van
den heer te lezen, toen Frits limonade be
stelde. Toen nam hij zelf een glas grapefruit:
„Maar u rookt toch?"
Weer zei Frits hoffelijk, maar beslist: „Ik
rook nooit!"
Zoo zaten ze en poosje. De vreemdeling
had er slag van Frits onopvallend uit te
hooren. En Frits antwoordde hem zonder
ecnig wantrouwen» Hij vertelde van zijn
werk dat hem heelemaa! in beslag nam, dat
hij één, hoogstens twee keer per maand naar
de bioscoop ging en dat hij verder thuis
bleef. Maar hij voelde zich heel tevreden. Hij
betaalde veertig gulden voor zijn kamer met
ontbijt en hield zoo nog .110 gulden over.
„Veel is het niet", meende de heer.
„O, voor mij is het genoeg. Ik houd zelfs
nog over en spaar voor mijn ouden dag,"
antwoordde Frits bescheiden.
De ander zweeg een oogenblik, tóen scheen
het of de grapefruit 'hem .naar het hoofd
was gestegen, want hij werd plotseling vroo-
lijk, vertrok zijn mager gezicht tot rare gri
massen, neuriede een liedje en fluisterde in
eens geheimzinnig: „.Tongeman, ik weet
iets! Ik weet hier in de buurt een kroeg met
dameshediening. Drie schattige meisjes, zeg
ik je! En niet preutsch! Het kan een gezel
lig avondje worden!"
„Dank u", zei Frits koel, bijna onbeleefd
stug. „Zulke kroegen interesseeren me niet
Ik ben zoo. goed als verloofd!'
Toen sloot de vreemde heer hem geroerd
in de armen, deed zijn lorgnet af en zei: „Jij
bevalt me, jongeman! Jij zult mijn Josina
hebben!"
„Uw Josina?" vroeg Frits vol verbazing.
„Ja, ik ben haar vader en ik heb jullie
gevolgd. Ik wilde den jongeman, over wien
ze nooit heeft willen spreken, wel eens lee-
ren kennen. Ik heb je karakter op de proef
willen stellen, want ik wil in geen geval
zoon nietsnut als we op de film hebben ge
zien, als schoonzoon hebhen! U bent een
ernstige jongeman met hoogstaande opvat
tingen. Ik verwacht u morgen bij me, u bent
hartelijk welkom!"
Frits en zijn toekomstige schoonvader na
men hartelijk afscheid. Frits keek de ma
gere gestalte na en lachte zachtjes. Toen
ging hij weer terug naar het kroegje, dronk
vier donkere .biertjes en een paar borrels.
rookte tien sigaretten, leende vijf en twin
tig gulden van zijn vriend en zei: „Geluk
kig. dat ik den ouden heer naar Josina's be
schrijving, direct herkende! En van zijn
merkwaardige opvattingen had ze me juist
verteld! Als ze mijn vrouw is, mag hem voor
mijn part een licht opgaan!"
EEN PRACHTIG GEBOUW, WAAR
IN REKENING IS GEHOUDEN
MET DE EISCHEN VAN DEN MO
DERNEN TIJD.
Het zou waarlijk te ver voeren, indien wc
tot in de finesses de bijzonderheden van het
majestueuze gebouw gingen beschrijven,
dat zich op het oogenblik in zijn volle groot
beid verheft in de Berger Hout, naast liet
gerechtsgebouw..
Rondgeleid door den directeur van ge
meentewerken, begonnen we onze tocht in
de aula. die tegelijker tijd zal dienst doen
als gymnastiekzaal. Het is het deel, dat on
middellijk naast het gerechtshof is gelegen
en op zichzelf een zaal, die, wat inrichting
betreft, slechts bewondering kan wegdragen.
Er is een tooncel, -voorzien van een belich
ting, waarop menige schouwburgzaal ja-
locrsch zou kunnen zijn, er zijn kleedka
mers, er is een parketvloer en een mooie
ruime galerij, terwijl in ieder opzicht is re
kening gehouden met de eischen der ac-
coustick. De gymnasticktoestcllen waren nog
niet aanwezig, doch deze zullen, wanneer
straks alles in gereedheid is, zoo noodig ter
zijde kunnen worden geschoven en bedekt
met kleeden.
Uit deze aula, die naar het Zuidwesten
deuren heeft naar het achter het gebouw lig
gende park, komt men door een gang in de
eigenlijke school, liet stuk, dat uitziet op de
Berger Hout. De lokalen bevinden zich zoo
wel boven als beneden alle op het Noorden,
wat noodzakelijk was met het oog op het feit
dat zich hier uitsluitend lokalen bevinden
bestemd voor het geven van onderwijs in
technische vakken. Beneden vindt men een
lokaal voor aardrijkskunde en projectie, be
nevens een' leslokaal en een practicumzaal
voor natuurkunde. Boven ligt het leslokaal
en de practicumzaal voor scheikunde met
daarnaast nog een lokaal voor jongelui, die
gedurende den middag moeten overblijven.
Op de hoek van de Berger Hout en de Wes
terweg vindt mén de hoofdingang, die toe
gang geeft tot de hal met het hoofdtrappen-
huis. Beneden vindt men hier de kamer van
den rector, boven de leeraarskamer.
In het gedeelte langs de Westerweg zijn in
totaal negen leslokalen ondergebracht, ter
wijl aan het einde van de zich hier bevinden
de gang beneden een les- en een practicum
lokaal, voor natuurlijke historie, boven een
teekenlokaal zijn ingericht.
Het lokaal voor natuurlijke historie heeft
een deur naar buiten, waardoor men komt
in de „plantentuin", die een vijver bevat
voor de waterplanten.
Na een tocht door den tuin„ die een fraaie
pergola bevat en die in hoofdzaak zal be
staan uit een wandelweg rondom een diep
liggend gazon, brachten we nog een be
zoek aan de toren, die is ingericht tot het
doen van meteorologische waarnemingen.
Alles bijeen gekomen zijn we heengegaan
met de gedachte in een schoolgebouw te zijn
geweest, dat inderdaad voldoet aan de al
lerhoogste eischen, welke men aan zulk een
gebouw kan stellen. We twijfelen er niet
aan of de school zal door haar inrichting
een zekere vermaardheid verwerven en we
hopen slechts, dat deze in de toekomst zal
worden bevestigd door de leerlingen, wel
ke worden afgeleverd. Aan de school zal het
waarlijk niet liggen!
OBDAM
HELDERSCHE VLUCHTELINGEN.
Gjsteren zijn te Obdam pl.m. 250 vluchte
lingen uit Deii Helder gearriveerd. Over een
zoo groot mogelijk aantal gezinnen zullen de
geëvacueerden verdeeld worden, opdat voor
een verblijf van eventueel langeren tijd zoo
min mogelijk ongemak wordt verkregen.
VOOR
Een bewoner van de Nieuwe Laan te Delh plantte zeven jaar
geleden eenige mandarijnenpitten in een bloempot, welke later
in den vollen grond werden gezet. Thans is een rijpende vrucht
het resultaat ervan, zoodat deze dan de eerste in den vollen
grond gekweekte mandarijn in Nederland is
Even passen tijdens de cursussen, die yoor de
inwoonsters van de getroffen gebieden worden
georganiseerd in die plaatsen, waar ze zijn onder
gebracht
houdt
SPREEKUUR te
ten huize van
J. ZWARTEVEEN, Arts.
Maandag en Donderdag van
78 uur n.m.
ANNA PAULOWNA
TELEURSTELLEND RESULTAAT VAN DE
NATIONALE INZAMELING
Yoor de Nationale inzameling 1910 i= in
onze gemeente langs de huizen gecollecteerd
met bussen.
De polder, anders bekend om zijn gulheid,
Ls nu echter heel slecht „uit de bus geko
men". We zullen de gecollecteerde som maar
niet vernielden, een rechtgeaarde Polderbe
woner zou zich schamen als hij die verge
leek met wat in andere gemeenten is inge
zameld.
Er is echter nog een kans om het ver
zuimde goed te maken, want er zijn ook
nog lijsten ter inteekening.
De eerste twjntig inteekenaren brachten al
meer bijeen dan in alle bussen te zamen
gecollecteerd is! Toch zullen nog velen dit
goede voorbeeld moeten volgen en eens
extra in den zak tasten, wil de Polder een
eenigszins dragelijk figuur slaan bij deze
nationale inzameling voor hen. die door het
oorlogsgeweld alles of zeer veel verloren en
door de gaven van ons en andere landgenoo-
ten, die het er gelukkiger afbrachten, weer
wat op de been geholpen moeten worden,
een dak boven het hoofd hopen te krijgen
of een zoodanigen steun, dat zij zich zelf
weer een bestaan kunnen verwerven.
WEER AANSLUITINGEN VOOR ELEC-
TRISCH KOKEN.
Toen de petroleumdisirihutie werd inge
voerd, moest het bedriif vele aanvragers te
leur stellen met het oog op verminderden
aanvoer van brandstoffen en materiaal.
Thans worden bij deze aanvragers de toestel
len thuis bezorgd en zal de aansluiting dus
wel niet lang meer op zich laten wachten.
POLITIE.
Verloren: Portemonnaie, kinderbadpak,
regenjas.
Gevonden: Expeditiekruis, witte lade en 5
gordijnknoppen, beige portemonnaie, wollen
mutsje.
BREEZAND
IN HET WATER GEREDEN.
Gisteravond geraakte de groote vrachtwa
gen van Van Koningsbruggen uit Den Hel
der in de wegsloot langs den Verlengden
Meerweg.
De kraanwagen van de firma De Moor had
wel geen gemakkelijke taak, maar het geluk
te toch den zwaren wagen weer op den
weg te krijgen.
HOUD JE ROER RECHT!
Zekere A. reed een beetje boven z'n thee
water op den hoek van Stoomweg en
Schorweg met z'n fiets tegen een paaltje. A.
viel en bekwam verwondingen aan z'n ge
zicht, terwijl dokter Veenis bovendien her
senschudding constateerde.
GESLAAGD.
J. Cornelissen slaagde voor het diploma
M.U.L.O. B.
WIERINGEN
BOERDERIJ DOOR BLIKSEM GETROFFEN
Tijdens het hevige onweer, dat zich Maan
dagavond over onze gemeente ontlastte, is
de bliksem ingeslagen in de woning van den
heer Ippel aan den Hollcbalgweg.
Er is weinig schade aangericht. Alleen do
schoorsteen werd van het dak afgeslagen.
Een en ander veroorzaakte veel schrik bij de
bewoners,
GEËVACUEERDEN UIT DEN HELDER
AANGEKOMEN.
Hedenmiddag zijn de eerste personen die
naar hier officieel geëvacueerd worden, uit
Den Helder aangekomen. Het aantal was
ver beneden het aantal, dat hier venvacht
werd. De overige personen zullen nu wel
over eenige dagen komen.
SCHAGERBRUG.
GASTEN OP DE SCHOOL.
Naar wij vernemen, bezoeken thans 52
kinderen van Heldersche geëvacueerden de
openbare lagere school te Schagerbrug. Met
loffelijken ijver is terstond na aankomst
der Helderschen door de Zijper autoritei
ten ingegrepen, om de kinderen van de
straat te houden. Het onderwijs wordt ge
geven door Heldersche leerkrachten.
SCHAGEN, 18 Juli.
10 Paarden f 225750, 14 geldekoeien (ma
gere) 130170. 50 idem (vette) 220250. 36
nuchtere kalveren 8IS. 30 magere schapen
1416. 1S8 idem (vette) 223S. 237 lamme
ren 8—16, bokken en geiten 1012. 10 ma-
gerev arkens 34—42, 31 biggen f 16—22, kip
pen f 0.S01.
NOORDSCHARIVOUDE, 18 Juli.
Aanvoer: 300.000 Kg. aardappelen: Schot-
sch« muizen 44.20. grooten 4.bl. eigen
heimers 4.404.90. drielingen 23. kleine
0.701.90, zilvernep 10.5011.To, tuinboonen
33.30, spercieboonen 12.8013.40.
BROEK OP LANGEND1JK, 18 Juli.
Schotsche muizen 44.50. bl. eigenhei
mers 45.70. drielingen 1.803.20. kleine
1.70. peen 4.505.30, 246 Kc spercieboonen
12.10—12.90. roode kool 44.70. 7300 Kg. to
maten: A 18.101S.60. B 19.10. C 1(4—16.10,
CC 13.—, 40 Kg. druiven: Frankenthalcrs
75.
