tijdelijk adres
Eerste tocht
Van Schagen uit naar Petten en Bad Camperduin
Historisch
Iets over Schagen en over Valkkoog,
„7 Haagje van Sint Maarten
lïieiuiLó uii Wik
Vrijdag 26 Juli 1940
Tweede Blad
Op 't stalen ros door den Noordkop
40 kilometer-tocht door mooi Noord-Holland
Onjuiste geruchten
Geopende zaken
Nog steeds licht tijdens
de verduisteringsuren
Callantsoogers gaan voetballen
tegen
Heldersche vluchtelingen
Ent ter navolging
Aan onze stadgenooten
in Hoorn
Visscherij
Vele duizenden Heldersche inwoners zijn
het buitenveld ingetrokken. Zij leven ver
spreid in den noordkop der provincie, ze
wonen in Schagen, en in Julianadorp, in
Heerhugowaard en Obdam, in Sijbekarspel
en Oudesluis. Overal waar boerderijen in
het polderland staan en dorpen en stadjes,
daar vindt men Nieuwediepers.
We spraken in de gepasseerde weken
velen van hen en het was soms ontstellend
te moeten constateeren, hoe gering de
kennis van het Noordhollandsehe land
schap van het meerendeel wel is. Hoe
weinig men weet van de eigen provincie,
en hoe gering de topografische kennis is
van Holland's Noorderkwartier.
Zelden was er voor onze stadgenooten
een idealer gelegenheid den noordkop
dezer provincie te leeren kennen dan nu!
Vooral, waar thans de vacanties een aan
vang genomen hebben.
Daar ligt een uitgestrekt stuk provincie
met zgn duizenden verrassingen en lande
lijke schoonheden. Daar zijn tallooze
wetenwaardigheden waarvan men nimmer
hoorde, of waarlangs men, niet-wetend,
voorbijfietste. Men passeerde parorama's
en schitterende „stillevens ".waarover men,
zag men ze in het buitenland, verrukt zou
zijn.
Noord Holland op z'n mooist en
interessantst
Dit alles overdenkende hebben wij het
besluit genomen U mede te nemen op reis.
Een onzer redacteuren is op de fiets ge
stapt en vertelt U in een korte serie arti
kelen van de meest treffende bijzonder
heden die hij langs den weg tegenkwam.
Het is de bedoeling dat U deze artikelen
leest, hen uitknipt en op een mooien zon-
nigen dag in de vacantie de tocht zelf eens
gaat maken. Desnoods met het artikel als
leiddraad bij U.
Men zal daarbij opmerken, dat de breede
groote wegen van het Provinciale wegen
plan vermeden zijn. Voor het groote ver
keer zjjn deze uiteraard ideaal, maar voor
den vacantie-genieter, voor hem, die er op
uit is zich te verzadigen aan onvergetelijke
brokken natuurschoon en typische Noord
hollandsehe folklore, zijn ze niet aan
te bevelen. Integendeel, en daarom
namen wij steeds de kleinere landwegge
tjes, de smalle wegen, die dwars door,
kris kras langs dat alles voeren en waar
door men de provincie beter zal gaan
leeren kennen dan ooit. Want het zijn deze
bloem-omkranste weggetjes en veelal bij
de stedelingen onbekende paadjes, die ons
in het hart van den noordkop voeren.
Overigensveel genoegen op Uw
tochten, waarbij wij ons met de hoop
strelen Uw gids te mogen zijn.
Een werkelijk bijzonder aan te bevelen
tochtje voor in Schagen wonende Nieuwe
diepers, ter lengte van circa 40 kilometer uit
en thuis, is het volgende.
We stappen, na onze banden, bel, belasting
plaatje en desnoods fietskaartje, nagekeken
en gecontroleerd te hebben, op ons stalen ros
en verlaten Schagen via de Loet. Het is een
prachtige zonnige dag en waarover zouden
we het dus anders hebben dan juist over het
stadje Schagen, dat ons zoo gastvrij heeft ont
vangen en voor welks bewoners wij later, als
we weer allemaal in Den Helder zijn, een
standbeeld gaan oprichten. We hebben het dan
over het meest opvallende gebouw van
Schagen en dat is de Groote Kerk, die, in
onderscheid met de meeste groote kerken, niet
oud maar zelfs vrij nieuw is. Aan 40 jaar heeft
zij de handen vol. In '98 brandde namelijk de
Hervormde Kerk af, met alle waardevolle
en volstrekt onvervangbare archieven. Ont
zaglijk veel historisch materiaal over Schagen
is daarmede voorgoed verloren gegaan, iets
wat ieder rechtgeaard Schaginees nog steeds
aan het hart gaat. Interessant in Schagen is
voorts het voormalige weeshuis op 't Noord
en dan natuurlijk de restanten van dat
geheimzinnige slot de burgt, het kasteel,
de ruïne, of hoe de Heldersche evacué's
het anders mogen noemen. Het ligt daar
pittoresk verscholen in het groen en bij
het grachtwater en roept bij lieden met een
historisch complex herinneringen op aan man
nen als Van Schaffelaer, Jan van Arkel en
andere slotheeren. Vroeger was dit het
domein van den Heer van Schagen. Booze
tongen beweren dat deze Heer het soms
„al te gortig" maakte. Deze Heeren schijnen
zeer gehaat en weinig geliefd geweest te zijn.
Onderdrukkers, afpersers, vechters,.kort
om, geslagen uit het slag der roofridders. Het
slot (het restant dan altijd) is niet voor
publiek toegankelijk, hetgeen jammer is.
Aardig en mooi is het raadhuis van
Schagen met z'n allerliefste trapgeveltjes,
die het fotografeeren meer dan waard
zijn. Typisch is het vele eikenhout en de
gasverlichting. Eveneens typisch, en zeer
mooi, is natuurlijk de Schager muziek-
tuin waar men zeer trots op is. Mogen
wij er misschien tusschen haakjes bij ver
melden, dat Schagen eens een beroemd
muziek-centrum geweest is
niatuur-deurtjes ziet U de gerimpelde appel
gezichtjes van stokoude wijfjes, men ziet er
schilderachtige snoepwinkeltjes waar men ft
raison van 1 cent de kostelijkste aller koste
lijkste kaneelstokken en tooverballen kan aan
schaffen. Overige kenmerken: rust en vrede
Een kostelijk oord voor zenuwzieken en aan
vliegtuig-complexen lijdenden... Men voelt zich
hier 3 eeuwen achteruit gezet, bij deze oude
geveltjes en bejaarde boerderijtjes. Kortom:
alles even oud en leuk. Houdt Uw oogen voor
al wijdt-open, want het is mooier dan de mooi
ste Paramount Cultuur-Film van het voor
programma kan zijn.
We stappen weer op en keeren terug
naar den zich door 't landschap slinger
den Valkkooger dijk tot Sint Maarten.
Bjj den ingang van 't dorp slaan we
direct rechts af, langs 't aardige raad-
Het Schager Slot, zooals het eens was.
Het zijn niet alleen de historische gebouwen
en bouwsels die echter de moeite waard zijn.
Neemt nu eens dat imposante Theater Royal,
waarin 100 naar Amerikaanschen trant de
geheele vloer, inclusief alle stoelen, onder het
tooneel weggerold worden, zoodat men ter
zelfder tijd op het dansparket staat. Waar
vindt men zoo iets elders in Nederland? Men
moet eens letten op het cachet Tuchinsky.
Dezelfde stijl, die de naoorlogsche jaren ken
merkte. Overigens zij hier gememoreerd dat
de groote AVRO premières in Nederland
steeds draaien in... Theater Royal. Vanwege
de theater-outillage, die perfect is, iets wat
de groote Buziau ook wist, en die dan ook, tot
voor kort ieder jaar enkele malen Schagen-
waarts toog met zijn complete revue en grand
spectacle. Er draaien iedere week goede films
in dit theater en wel op de dagen Zaterdag,
Zondag, Maandag en Dinsdag. Geluid en pro
jectie zijn goed.
Maar laat ons geen Schager Baedeker gaan
componeeren doch met den wind in de rug de
Loet af fietsen. We rijden rechtdoor, pas-
seeren den breeden Provincialen weg, komen
voorbij de Verwerkingsinrichting en even
eens voorbij de fraaie, groote Schager Wiel,
4 bunder water. Den weg links laten wij
liggen en slaan na de Schager Wiel links af,
zoo rijdende naar Valkkoog. Valkkoog is een
aardig dorpje, écht mooi, zooals men het
daar als een omloofde oase tegemoet rijdt. Niet
voor niets heet de volksmond dit plaatsje
,,'t Haagje van Sint Maarten"...
Overigens stond in Valkkoog de tijd stil. Het
is heelemaai vergeten eigenlijk. Want uit mi
zuimt daar een kijkje bij de bekende jeugd
herberg „De Viersprong" te gaan nemen.
Evenmin mag men verzuimen 't heel aardige
Korfwater met z'n zomerhuisjes.
Van Petten af gaan wij dan langs den zee
dijk naar Bad Camperduin, wat men niet an
ders dan een bescheiden, doch zeer zeker vrien
delijk, badplaatsje kan noemen. We rijden
onder aan den beroemden Wakerdijk; verderop
ziet men den Slaperdijk liggen, en heel in de
verte als U goed kijkt, den Droomerdijk. Dat
doet ons allemaal weer denken aan den gul
den schooltijd... de Waker... de Slaper... en de
Droomer...! Weet U nog? Bij Minkema
leggen we een half uurtje aan en genieten van
het uitzicht over zee (we gedenken daarbij
het paviljoen van Zeebad Huisduinen, dat
thans eenzaam en verlaten ligt). Het is hier
niet duur, terwijl het strand vrij is. Men kan
er een tent neerzetten, men kan gaan zwem
men en „bajen", en voorts alles doen waar
men, in gepaste omlijsting, plezier in heeft.
We kunnen van hieruit nog een trip maken
naar het nabijgelegen Groet en Katrjjp, met
de omliggende bosschen. Dan terug naar
Petten en (als de wind Zuid is) via het Noord-
hollandsch Kanaal en de Stolpen weer terug op
Schagerbrug en Schagen.
Een tocht die zeer is aan te bevelen en die
de 40 kilometer uit en thuis dubbel waard is.
Schagen's oude Weeshuis
huis aan onzen linkerhand, passeeren de
kerk en rijden tot den West Frieschen
dijk, die we, links-afslaand, opgaan.
Wg volgen dezen dijk en zien rechts de
groote Zijper polder. Links en rechts, voor
en achter: hooiland. Endelooze groene
akkers, eindelooze weilanden. Het polder
land op z'n moost en rijkst. Holland
zooals het iedere buitenlander steeds weer
frappeert.
We nemen den weg rechts naar Burgerbrug
en rijden hier steeds rechtuit tot aan het
wat van Gods vrije natuur willen zien, die
Noordhollandsch kanaal. Dit steken we over
en vervolgden onzen weg naar Petten.
Petten is een oud zeedorp, bewoond door een
speciaal slag menschen, voortgekomen uit de
nazaten van dijkwerkers, die hier tal van jaren
geleden hun woonstêe vestigden. Van Petten
is voorts vermaard de kermis, die hier in op
perste vreugde gevierd werd. Men zegt, dat er
altijd veel plezier gemaakt wordt en dat ook
een enkele maal bloed pleegt te vloeien.
In Petten kan men prachtige duinwande
lingen maken, terwijl niemand natuurlijk ver-
Een der mooie „door
kijkjes", die Camperduin
zoo rijk is.
De Nes om.
Voor ouden van dagen, die nu eenmaal
geen grootere en groote fietstochten meer
kunnen maken, en tóch ook graag eens
men onder den rook van Schagen in zoo
rijke verscheidenheid aantreft, bevelen wij
het volgende miniatuur-uitstapje aan:
Men gaat 't Noord af in de richting
van den Provincialen weg. Rechts afslaan
en de Nes op, die men geheel afloopt. Via
een pad door het land gaat men dan weer
op 't Noord af. Het is juist de attractie
van dit pad door het land. Men wandelt
er tusschen de koeien, paarden, schapen
en andere fauna en speciaal des avonds,
bij het zinken der zon, kan men hier als
oude van dagen duizend kostelijke ge
nietingen beleven.
Thuis kunt U dan de anderen onder de
aandacht brengen, dat ge met Uw zes of
zeven kruisjes „De Nes om" geweest bent.
Men zal er opa (event. opoe) met dub
bel ontzag om aanzien.
De heer Uithol zou als lid van den
Raad bedankt hebben.
Wij vernemen dat in verschillende Neder-
landsche dagbladen een bericht is opgenomen,
waarin mededeeling gedaan wordt dat de heer
A. Uithol bedankt had als lid van den ge
meenteraad te Den Helder.
Wij vernemen van den heer Uithol dat dit
bericht volkomen uit de lucht gegApen is; het
is hem onbekend en onbegrijpelijk uit wiens
koker deze met de waarheid in strijd zijnde
berichten gekomen zijn.
Onder het hoofd Slijterijen hadden wij
Donderdag in onze courant opgenomen P.
Pruiksma, Middenstraat 36. Deze behoort ech
ter thuis onder de rubriek Slagerijen.
Zooals wij bekend maakten, kan men
tegen betaling van 25 cent zijn tijdelijk
adres in deze rubriek opgenomen krijgen.
Wij hopen daarmee te bereiken, dat velen
weer hun vrienden en bekenden terug
zullen vinden.
Wie naam en adres opgenomen wil
zien, geve het aan ons kantoor op of
zende zijn opgave aan onze admini
stratie te Den Helder, met insluiting van
25 cent aan postzegels of geld.
Knip het adres van Uw kennissen uit
onderstaande adressen meteen uit of
noteer het.
JOHS. WOUTERS,
Timorstraat 51.
Heemstede.
CH. TILMAN,
Taaistraat 74,
Vucht.
H. J. A. LÜCKER, Spechtstraat 10.
Tijd.: Stroeër Kooger Weg.
Hippolytushoef (Wieringen).
P. J. KUIPER,
v/h Klaas Duitstraat 48,
p/a Basserweg B 17, Heer Hugowaard.
C. LAMORÉE, Lederwinkel, Zuidstraat 4,
tijd.: Benedenbuurt 6, Kleine Sluis,
Anna Paulowna,
Het kost geld!
Tot vervelens toe hebben wij van deze
plaats af gewaarschuwd tegen het euvel
dat er nog steeds des avonds en des
nachts in sommige perceelen licht uit
straalt.
Afgezien van het feit dat dit, zooals
men nu toch zoo langzamerhand wel
mocht weten, tenstrengste verboden is,
is het haast onbegrijpelijk dat men hier
voor niet beter zorgt. Niet alleen dat men
zichzelf daardoor in de misère brengt,
maar men zondigt hier tegen de geheele
plaatselijke gemeenschap. Er moet nu
eenmaal verduisterd worden. En dat niet
maar zoo'n beetje, maar volkomen.
Vandaar dan ook dat de politie-autori-
teiten sedert enkele dagen maatregelen
genomen hebben die niet mis zijn. Waar
licht in een perceel brandt wordt dit ge
doofd, terwijl de verantwoordelijke per
soon terstond een verbaal krijgt.
In overleg met de autoriteiten is be
sloten dat men deze bekeuringen terstond
kan afdoen, zoodat het reeds diverse
malen deze week voorkwam dat de in
overtreding zijnde verduisteraar reeds den
volgenden morgen zijn portemonnaie voor
den dag kon halen en een niet gering be
drag moest betalen.
Gisternacht waren het twee perceelen,
een aan den Parallelweg en een aan den
Kanaalweg, waarin licht brandde. De
heeren, die dit vergeten hadden, heugt
het
Hedenavond om 8 uur.
Ondanks alles is bij. de ware voetballers de
lust tot een partijtje trappen nog lang niet
gedoofd. Integendeel, zoodra men een kans
krijgt wordt het leder weer voor den dag ge
haald en tijgt men ten velde.
En zoo zal men hedenavond op het voet
balveld te Callantsoog den strijd kunnen aan
schouwen van een elftal, gevormd uit Helder
sche vluchtelingen aldaar tegen een elftal van
Callantsoogers. Aanvang 8 uur. Het Helder
sche elftal ziet er als volgt uit:
A. v. Leeuwen
J. v. Hert v. Beers
P. de Geus S. Selderbeek R. Marsman
J. Tackema H. v. Bergen A. Kubbe
T. Troost K. Kikkert
Het gebeurde gistermorgen en
het is waar gebeurd.
Een onzer politie-autoriteiten (de
naam doet niet terzake) fietste in de
vroegte hoofdbureau-waarts en nam zijn
weg via Krugerstraat en Polderweg.
Zooals men weet bevindt zich op den
hoek KrugerstraatPolderweg een meu
belzaak. De eigenaar bevindt zich nog
steeds hierin en tracht, als goed mid
denstander, de zaken marcheerende te
houden.
Helaa?gistermorgen was de eige
naar bezig zijn boeltje uit huis te laden.
Was de grond hem te warm onder de
voeten gewordenHad ook hem den
bommen-angst aangetast
De politie-man wilde er meer van
weten. Dus stapte hij af, en keek
hoofdschuddend en misprijzend het ver-
huis-gedoe aan. Tenslotte werd ook dit
toezien hem te machtig en tot de ver
huizers toestappend vestigde hij hun
aandacht op het feit, dat het toch eigen
lijk geen manier was dat men zoo met
hutje en mutje vertrok. Om op een der
gelijke manier de stad in den steek te
laten. De eigenaar van de zaak stond te
kijken alsof hij het in Keulen hoorde
donderen
Hij stond daar te kijken in de strenge
en teleurgestelde oogen van den politie
man, die eigenlijk een standje had wil
len maken.
Eindelijk krijgt de zakenman zijn
spraak weer terug. Om op te merken:
„Maar m'nheer de inspecteur, ik mag
toch zeker wel een ameublement gaan
leveren? Ik heb gisteren juist weer een
bestelling gehad van menschen die in
de Prof. Zeemanstraat zijn komen
wonen. Ik dacht dat dat mocht
Nogmaalshistorisch!
Zooals tal van plaatsen in onze provincie,
is ook Hoorn evacuatieoord voor een groot
contingent stadgenooten geworden. Meer dan
300 Helderschen zijn daarnaar uitgeweken en
met velen van hen zijn wij het contact kwijt
geraakt.
Een bekend Helderschman zal een dezer
dagen trachten het contact met de Helder
schen en onze krant te herstellen. Het is onze
oud-hoofdconducteur van de Ned. Spoorwegen,
de heer J. J. Mallet, tijdelijk wonend Drie-
boomlaan 309, te Hoorn, die zich bereid heeft
verklaard, het correspondentschap en agent
schap van de Heldersche Courant op zich te
nemen.
Alle stadgenooten in Hoorn zullen een dezer
dagen door hem worden bezocht en wij ver
trouwen, dat velen weer door middel van de
Heldersche Courant het contact met Den Hel
der zullen herstellen.
KOFFIE EN THEE GESTOLEN.
Door de politie in Schagen werd aangifte
gedaan dat door iemand uit Den Helder een
hoeveelheid koffie en thee ontvreemd werd.
De politie stelt een onderzoek in.
AUTO TEGEN DEN GEVEL.
Een vrachtauto kwam dezer dagen in on
zacht contact met den gevel van een winkel
huis aan de Spoorstraat. De gevel werd be
schadigd en de eigenaar beklaagde zich bij'
de politie.
RIJWIEL VERMIST.
Een stadgenoot deed bij de politie aangifte,
dat hg zijn fiets, die hg even aan de Buiten
haven neergezet had, niet meer teruggevon
den had. Een onderzoek wordt ingesteld.
DE KINNEBAKSLAG.
Iemand deed klacht bij de politie, dat hij
door een ander op het gezicht geslagen was.
Ook dit wordt onderzocht,
NOG EEN RIJWIEL WEG.
Een bezoeker van een café, die zijn fiets
eenigen tijd buiten liet staan verzuimde het
karretje op slot te doen, moest naderhand
constateeren, dat het vehikel weggenomen
was. De politie stelt een onderzoek in.
URK, 23 Juli.
Door 80 vaartuigen werd heden aan den
Gemeentelijken Vischafslag alhier aangevoerd:
14000 pond Kuilpaling, van 40 tot 850 pond per
vaartuig, prijs 16^—19^ ct.: 950 pond Lijn-
of Beugaal, 2227 ct. en 200 pond Bleibaars,
2022J^ ct. Alles per pond.
ZWAAR GESTRAFT.
Naar ons werd medegedeeld, is de heer
A. V. te Urk wegens het onvoldoende ver
duisteren veroordeeld tot 14 dagen hechtenis.
DE HEER REBEL A.S. ZONDAG
TE URK.
Nu de heer Rebel, voorganger bij de Chr.
Ger. Kerk te Den Helder, in zijn eigen ge
meente te Den Helder niet kan voorgaan,
neemt deze des Zondags nu verschillende
beurten elders waar. Hij preekte den vorigen
Zondag te Zaandam en hoopt nu a.s. Zondag
in de plaats van Ds. van Voorthuyzen te Urk
voor te gaan.