Grepen uit de geschiedenis van het
„Stedelijk Muziekcorps'
(1890 -1940)
tijdelijk adres
Het goede
voorbeeld
let op uw saeck
iboageeit II o; dit blad
Een gouden jubilaris
Middenstanders
Zaterdag 10 Augustus 1940
Tweede Blad
MadinieuiuJ
De Tijdperiode 1890-1905
Directeur Wernecke en zijn oude
garde- Armoe troef!)
Luthersche kerk
Niet zonder stamkaart
naar hetDistibutiekantoor
Roomboter tegen
margarineprijs
Extra petroleumbonnen
ir-
,JIELDER8 HARMONIEKAPEL".
Het corps toen het 25 jaar bestond, H Aug. 1915.
Dagelijksch Bestuur: J. EsselmanvoorzitterG. Flens, secretaris; D. J. Snaphaan,
penningmeester; J. Dol, onder-directeur.
14 Augustus bestaat het „Stedelijk"
vijftig jaar. In normale omstandigheden
zou dit feit aanleiding gegeven hebben
tot een groote feestviering, waaraan heel
de burgerij zou hebben meegedaan,
want het „Stedelijk Muziekkorps" heeft
een groote plaats in de harten van vele
stadgenooten. Nu de omstandigheden
zoo zjjn, dat er van feestviering geen
sprake kan zijn, meenen we toch goed
te doen, een paar herdenkingsartikelen
aan het korps te wijden.
Een bizondere medewerker heeft in
de rijke en bewogen geschiedenis van
het korps zitten grasduinen en een schat
van gegevens verzameld, voldoende voor
een serie artikelen. Wij hebben er eenlge
grepen uitgenomen en geven de voor
naamste gebeurtenissen uit het leven
van ons „Stedelijk" weer.
Het was op een Donderdagavond van den
14en Augustus 1890, dat een aantal
jongelieden zich naar „Musis Sacrum" in de
Koningstraat begaf, niet het Dansinstituut
wat wfl thans kennen, maar dit „Musis' 'be
vond zich op de plaats, waar thans de firma
Mannheim is gevestigd. Deze jongelui gaven
gevolg aan een oproep, welke den vorigen dag
in ,,'t Vliegend blaadje" was verschenen,
om een muziekkorps op te richten.
De reden hiervan was dat het muziekkorps
van de schutterij opgeheven was en men nu
in deze gemeente geen enkel ensemble in dit
genre meer had. (Het Staf muziekkorps buiten
beschouwing gelaten).
De animo was niet bijzonder groot, want
slechts zeven liefhebbers waren op deze be
wuste vergadering present* doch deze zeven
waren het, die onder den naam
„Helder's Harmoniekapel"
de vereeniging van heden ten doop hielden. En
hoewel van deze oprichtingsvergadering ons
geen bijzonderheden bekend zijn geworden, zyn
de namen gelukkig bewaard gebleven.
Het zjjn: gebrs. D. J. en G. A. Snaphaan,
D. van Peursen, J. P. F. de la Fonteyne,
K. Droog, Maigret en Barends. Het Be
stuur werd gevormd door de heeren v.
Peursen, de la Fonteyne, D. J. Snaphaan,
voorzitter, secretaris en penningmeester.
Dit kleine getal onderging reeds spoedig
een uitbreiding, na niet te langen tijd had men
om en bij de 20 leden, nog later meer. De hee
ren W. Luijt, gebrs. L. en H. Dekker, J. Dol,
B. Bohlen, S. en G. Schellinger, Jonker, Veter,
Grooff e. a. traden tot de gelederen toe.
De Kapel leefde in den begintijd zoo goed
als in vergetelheid; een klein en onbeduidend
groepje, waar buitenstaanders maar weinig
van gewaar werden, niet geacht, noch geëerd.
Voor dit laatste was wel eenige reden, want
de harmonie liet soms veel te wenschen over.
Er was dikwijls tweespalt, wat de reputatie
der vereeniging schaadde en wat een paar keer
de oorzaak was dat het bestaan der Kapel
zeer ernstig bedreigd werd. Het was dan ech
ter steeds Snaphaan, die. door. zijn overredings
kracht den moed er weer inhield en de goed
willende elementen bij elkaar wist te houden.
Toch waren dergelijke dingen de oorzaak dat
er weinig groeikracht in net korps zat, want
leden, die bepaald een aanwinst waren, be
dankten weer na korter of langer tijd. H.H.K.
was een harmoniekorps, maar het is wel eens
voorgekomen, dat Snaphaan de eenige hout
blazer was!
Toen de vereeniging eenmaal opgericht was,
moest er natuurlijk gestudeerd worden. Het
zoeken naar een geschikte repetitiegelegen
heid is meer dan 25 lange jaren een waar
probleem geweest, een groot euvel. Het was
steeds een behelpen in soms veel te kleine en
onooglijke lokalen, waar de tegenwoordige
generatie met geen stok naar toe te krijgen
zou zijn. Schier in de geheele gemeente heeft
men zijn domicilie gehad. In den beginne repe
teerde men in „Musis Sacrum"; daarna een
aantal jaren in de „boet" van voorzitter van
Peursen Kanaalweg)vervolgens in een voor
malige lommerd in de Louisesteeg; in het
gymnastieklokaal van OKK; op het terrein
van de houtzaagmolen van Oortgijsen; in de
danszaal van Bertus Bohlen in de 2e Vroon-
straat; een paar maal in de Gaastraat, in het
zaaltje van den heer Dol; in den speeltuin van
Snaphaan a. d. Parallelweg roemrijke ge
dachtenis! in een logement in de Schipper-
steeg, enz. enz. Eerst toen het corps van het
Gemeentebestuur het praedicaat „Stedelijk
Muziekcorps" toegekend kreeg (Nov. 1917),
ia daarin een gunstige wending gekomen, want
toen kreeg men de beschikking over een der
lokalen van de Gem. Bouwzaal aan de Kerk-
gracht. waar men tot April 1932 verbleef, toen
verkast moest worden naar de voormalige
Zusterschool in de Jonkerstraat. En hoewel
het de laatste jaren dienaangaande weer
misère is. is men er toch beter aan toe dan in
dien eersten tijd.
Met de financiën was het veelal een precaire
boel, met recht: armoe troef! Ondanks een
zuinig beheer, zat men altijd in geldnood. Aan
schaffen van of reparatie aan instrumenten,
aankoopen van muziek, enz., het was steeds
een waar probleem. Het was meest tweede
hands en van inferieure kwaliteit en de muziek
bibliotheek was van een omvang, dat men die
best onder z'n arrp kon meenemen
De eerste directeur was wijlen de heer A.
Dol, die het maar zeer kort geweest is, want
het staat vast dat reeds in 1891 de heer C.
F. W. Wernecke met de muzikale leiding
was belast, evenals zijn voorganger, lid van
het stafmuziekkorps der Kon. Marine. Deze is
het tot in 1905 geweest.
Onder den heer Wernecke werd aan één con
cours deelgenomen, wat in 1904 te Zaandam
plaats vond. In de 3e afdeeling werd een 2e
prijs behaald.
De periode van den Bogaerde
(1905—1919).
Wylen den heer Van den Bogaerde was, wat
men ook beweren moge, een uitstekend musi
cus, met vooral een ontwikkeld gehoor, wien
men niets wijs kon maken. Hij was geknipt
voor het toenmaals zeer slecht bezoldigde
baantje en wist de moeilijkste opgave reke
ning moet gehouden worden met de eischen,
die destijds gesteld werden er in te krijgen.
Zijn impulsief karakter, zijn dikwijls heftige
en onbeheerschte uitvallen hoe goed bedoeld
waren helaas oorzaak dat velen het corps
den rug toekeerden, al erkende men dan ook
volmondig zijn capaciteiten. Het bleef daarom
een klein ensemble, 25 tot hoogstens 30 men-
schen.
Er zijn niettemin onder zijn leiding een aan
tal fraaie concourssuccessen behaald, van dien
aard dat buitenstaanders in onze goede stad
meer aandacht aan de „oempa's van v. d. Bo
gaerde", zooals men toen wel eens genoemd
werd, ging besteden. Er werd meer rekening
gehouden met het bestaan van de Kapel als
er het een of andere evenement was, wat op
luistering behoefde. Men begon in de gratie te
komen.
Tijdens de directie van den heer v. d. Bo
gaerde vonden hier ter stede twee concoursen
plaats, waaraan natuurlijk ook de Harmonie
kapel deelnam. Het eerste vond plaats in 1909,
als onderdeel van de Feestweek, welke van
2631 Augustus werd gehouden haar aan
leiding van het Congres van Vreemdelingen
verkeer en de 12e Gewestelijke Turnuitvoering.
In de 2e Afd. werd een 2e prijs behaald, wat
wel een teleurstelling was. Het tweede con
cours ging uit vpn den N. H. Bond en werd
gehouden in 1918 (21—28 Juli). De organi
satie berustte bij het „Stedelijk" en het Hoofd
bestuur van den Bond, welke lichamen in
samenwerking met „Helder's Belang", voor
een goed en succesvol verloop hebben gezorgd.
(Slot volgt.)
a.s. Zondagavond 6 uur 15 zal wederom een
Luthersche Kerkdienst gehouden worden in het
gebouw der Ned. Herv. Evangelisatie, Land-
bouwstraat te Schagen.
In dezen dienst hoopt voor te gaan d S
predikant der Gemeente, Ds. W. J. F. Meiners.
Deze dienst is voor iedereen toegankelijk.
Zie advertentie in de Heldersche en Schager
Courant.
Nu de bevolking van Den Helder
dagelijks toeneemt.
Het is nog niet tot alle middenstan
ders doorgedrongen, dat het voor hun
eigen bestaanszekerheid gewenscht is,
dat ze hun zaken weer normaal openen.
Nu de bevolking van Den Helder dage
lijks toeneemt Is het noodig om het ver
trouwen nog meer te herstellen, dat de
Heldersche middenstand op zyn post is.
Nog te veel zaken zijn gesloten en dicht
getimmerd en dat geeft niet alleen een
onprettig beeld aan de stad, maar het
animeert de burgerij niet om terug te
keeren. En die terugkeer is in het wel-
begepen belang van den Middenstand.
Men moet niet redeneeren, dat men niet
voldoende verdient, door overdag in Den
Helder te zijn. Het is mogelijk. Maar we ver
zekeren. dat die verdiensten spoedig wel vol
doende zullen zijn om de onkosten te dekken
en d»t het niet lang meer zal duren, dat niet
alleen de onkosten gedekt zullen worden,
maar dat er ook weer iets apart gelegd gal
kunnen worden. Daarvoor is allereerst noo
dig, dat men weer present is. De midden
stand moet niet wachten tot het publiek
weer .terug is, de middenstand moet zelf het
voorbeeld geven. Laat men dan deze maand
alleen nog overdag in de stad zijn, maar laat
men er zijn. Een leegstaande winkel of een
dichtgetimmerde winkel is geen reclame en
is geen aanmoediging voor de burgers om
terug te keeren.
Wil njen in de toekomst weer een
behoorlijke boterham in Den Helder kun
nen verdienen, dan moet men nu op zijn
post zijn. Er zyn gelukkig vele midden
standers, die dat hebben begrepen en die
ook in de moeilijkste omstandigheden
trouw gebleven zyn aan hun stad en aan
hun clientèle.
De Heldersche bevolking neemt dagelijks
toe. Er zijn er velen, die ook 's nachts weer
in Den Helder slapen. Er komen weer ver
huiswagens in onze stad, nu niet om den
huisboedel weg te halen, maar om haar terug
te brengen. Zoo moet het gaan wil voor den
herfst het leven in Den Helder weer eenigs-
zins normaal herstellen.
De middenstand begrijpe zyn belang. Voor
wie het mogelijk is de houten schotten voor
zijn ramen weg te halen, die doe dat zoo
spoedig mogelijk. Vindt men het risico te
groot? Wij gelooven niet, dat dit inderdaad
zoo groot is. Den Helder moet weer bewoon
baar worden en daaraan moeten de midden
standers in de eerste plaats meewerken.
STEDELIJK MUZIEKCORPS ,JHELDER".
U Augustus 1925 (35-jarig bestaan).
Directeur: Jb. ter Hall; Beschermheer: W. Houwing, Burgemeester; Eere-Voorzitter: L. van Loo, Lid Gemeenteraad;
Jac Bruijn; Secretaris: J. van Engelsdorp Gastelaars; Penningmeester: G. Broekhuizen.
Orkest-ledentamboerspijpershoornblazers,
Wy attendeeren er op, dat men voor het
halen van kaarten of dergelijke aan het distri
butiekantoor, nimmer verzuimt, zijn stam
kaart mede te nemen. Nog 'teveel wordt dit
vergeten en kan men dus niet geholpen wor
den, omdat op de stamkaart de ontvangst
moet worden afgestempeld.
Dit geldt ook wanneer men schriftelijk ver
zoeken doet aan het hoofd van den distributie-
dienst. De heer Everards ontvangt dagelijks
tientallen, soms eenige honderden brieven,
waarbij maar enkelen de stamkaart insluiten.
Het gevolg daarvan is, dat men de zaken niet
kan afhandelen en dus de menschen moet
teleurstellen.
Verzuim dus niet uw stamkaart in te slui
ten of mee te nemen.
Bezitters van vetkaarten worden er nog
maals op attent gemaakt, dat zij op de bon
nen 03 en 04 van hun vetkaart, roomboter
kunnen bekopen tegen den prys van mar
garine. Op iéder pond roomboter wordt n.1.
een reductie van 20 cent verstrekt.
De winkelier kan deze bonnen, waarop hij
niet anders dan boter mag leveren, inwisselen
op het distributiekantoor, waarop hij den ge-
reduceerden prijs terug ontvangt.
Er is een regeling in den maak voor
degenen, die op geen andere wijze dan
met petroleum hun woning kunnen ver
lichten. Zij zullen een extra toewijzing
ontvangen.
Wie naam en adres opgenomen wil
zien, geve het aan ons kantoor op of
zende zijn opgave aan onze admini
stratie te Den Helder, met insluiting van
25 cent aan postzegels of geld.
Knip het adres van Uw kennissen uit
onderstaande adressen meteen uit of
noteer het.
D. DE JONG,
v Kanaalweg 62,
p/a Van Arastel,
Korte Lyceumstraat 8, Alkmaar.
..Een goed voorbeeld doet goed volgen
zoo Igidt een bekend spreekwoord. En
inderdaad, het is nog altijd waar. dat woor
den trekken, maar daden wekken. Het
goede voorbeeld wekt tot navolging. Een
optimistisch mensch bouwt zijn omgeving
op, een pessimist breekt af. haalt neer. ont
moedigt. We hebben de waarheid daar
van de laatste maanden toch zeker wel aan
den lijve ondervonden. Wat hebben de
pessimisten veel kwaad gesticht, wat heb
ben ze een nervositeit veroorzaakt en nog
doen ze hun deprimeerend werk, door hun
zwartgalligheid, waarmee ze te koop loo-
pen en waarmee ze ieder, die ze ontmoeten,
besmetten, althans trachten te besmetten.
Wat een weldaad is het daarentegen een
optimist op zijn weg te ontmoeten, een
mensch. die niettegenstaande het sombere
heden, gelooft in de toekomst, die de plan
ken voor étalages en vensters weg durft
denken en die het opbloeiende leven van
onze stad weer voor zich ziet.
..Die gelooven. vreezen niet", zoo zegt
een bekend woord en al mag dit dan be
doeld zijn op de geestelijke waarden, het
geldt toch in zekere mate ook voor de
stoffelijke dingen.
Een optimist is de zakenman, die weer
eens op de groote trom durft te slaan, om
dat hij weet, dat dit niet alleen direct resul
taat voor zijn zaak kan opleveren, maar
omdat hij ook voelt, dat dit normaal
reclame maken, het vertrouwen van zijn
geëvacueerde stadgenooten wekt en die
stadgenooten heeft hij noodig om zijn
zaken weer op gang te krijgen.
De^ pessimist wacht af, die laat zijn
collega's de kooltjes uit het vuur halen,
die moet de kat eens uit den boom kijken,
die durft niet en laat zijn vensters en deu
ren gesloten. Hij bewerkstelligt, dat de
menschen hem vergeten en zijn collega op
zoeken, die wel vertrouwen heeft in den
normalen terugkeer van het economisch
leven.
De optimist heeft eigenlijk altijd gelijk.
In de eerste plaats voorkomt hij, dat hij
zelf in de put gaat zitten en zijn leven ver
galt met beschouwingen en voorspellingen,
waarvan hij met geen mogelijkheid weet of
ze ooit werkelijkheid zullen worden. De
optimist draagt de zon in zich en heeft
recht op de toekomst, omdat hij in die toe
komst heeft geloofd, omdat hij daaraan
vast heeft gehouden, toen een ander twij
felde.
Onze stad kent gelukkig vele van die
optimisten, die trachten normaal door te
gaan en die vast gelooven, dat de toekomst
voor Den Helder nog voor beloften is. Wie
de zaken dan ook rustig beziet, die behoeft
daaraan niet te twijfelen. Er is toekomst
voor Den Helder nog vol beloften is. Wie
dat het leven zich weer vrij snel zal her
stellen. Daaraan mee te helpen moet het
streven van ieder Heldersche zijn. Zoodra
er eenige zekerheid is, dat groote aanvallen
zullen uitblijven, moeten we weer terug-
keeren naar Nieuwediep, moeten we mee
helpen het economisch leven opnieuw op
den been te helpen. Nu we gegronde rede
nen mogen hebben, dat de stad niet meer
aan de verschrikkingen bloot zal staan, die
ze eens heeft meegemaakt, nu is er geen
ernstig motief meer om langer weg te
blijven.
Men versta ons goed. Onze argumen
tatie van de vorige week. dat men verstan
dig zal doen. met kinderen of ouden van
dagen, de Augustusmaand nog af te wach
ten, handhaven we. Als de groote aanval
op Engeland, die Duitschland zelf nog deze
maand verwacht, achter den rug is. dan is
er geen reden meer om langer weg te
blijven.
Reeds hebben vele stadgenooten den
knoop doorgehakt, hebben een verhuis
wagen gehuurd en zijn teruggekeerd, met
hudje en mudje. Anderen waagden het
eens een nacht en bleven toen ook, na de
ervaring dat het hier niet meer of minder
onrustig was dan elders.
Zoo groeit de bevolking, zoo groeit het
vertrouwen, zoo wordt de toestand weer
normaal.
Help daaraan mee!
