De Gordiaansche knoop
BERLIJN
De Kinkerstraatbom
- Verduisteren
8.36 uur
Onschadelijk gemaakt
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Gezondheidsdienst
bij de arbeidsbeurzen
RÖEMENIË^HÖNGARIIE
Duitschland cn Italië zullen
trachten dien door
te hakken
Heden beginnen de
besprekingen
te Weenen
Half Nederland
op de fiets
BEZORGDHEID OP
DE AZOREN
vannacht gebombardeerd
Niet in de sloot
Philips onder beheer
Bewoners herademen
ONLUSTEN IN
FRANSCH AFRIKA
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER.' TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DONDERDAG
Botsing van twee
goederentreinen bij Zwolle
Vanavond gaat de
verduistering in om
Het ledental der
Nederlandsche Unie
heldersche courant
29 AUGUSTUS 1940
Uitgave der Ultg.-Ml]. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder JAARG. No. 9015
Berlijn, 28 Aug. 1940 (V.P.B.) Onze cor
respondent meldt:
Graaf Ciano is te Salzburg aangekomen,
om aldaar met minister von Ribbentrop van
gedachten te wisselen over belangrijke poli
tieke kwesties. In de eerste plaats zal hij
Zuidoost-Europa ter sprake brengen. Twee
(vraagstukken zullen tot oplossing moeten
worden gebracht: RoemeniëBulgarije en
RoemeniëHongarije.
Van Duitsche goed ingelichte zijde wordt
er de aandacht op gevestigd, dat het vraag
stuk RoemeniëBulgarije betrekkelijk een
voudig is. Het gebied, dat aan Bulgarije
moet worden teruggegeven, is oer-Bulgaarsch
gebied. Daar hebben steeds Bulgaren ge
woond. De weinige Roemenen, die er ver
blijf houden, zijn er eerst na 1913 versche
nen. Beide betrokken landen zijn het ge
lukkig eens geworden. Roemenië heeft in
gezien, dat het onmogelijk was, dit Bul-
gaarsch gebied langer in zijn bezit te hou
den en begrepen, dat het Nieuwe Europa der
gelijke oorlogshaarden niet kan dulden. Het
probleem van de technische bijzonderheden
clie nu nog geregeld moeten worden, acht
men te Berlijn niet ingewikkeld.
Het probleem RoemeniëHongarije is
daarentegen niet zoo eenvoudig. Hier staan
om te beginnen twee beginselen scherp te
genover elkaar. Roemenië houdt vast aan
heb verdrag van Trianon, dat door Honga
rije en ook door Duitschland niet wordt aan
vaard.
Hongarije steunt aan den anderen kant
op het zuivere historische standpunt, dat
evenwel ook niet voor 100 procent mag wor
den aanvaard.
De groote moeilijkheid ontstaat
door 't feit, dat de meeste Hongaren
in het oostelijk deel van Zevenbur
gen wonen, dat dus het verst van
Hongarije afligt. In het westelijk
deel van Zevenburgen, dat in de na
bijheid van Hongarije ligt. wonen
echter weinig Hongaren en veel Roe
menen. De Hongaren in Zevenbur
gen vormen als het ware een ethno-
grafisch eiland.
Von Ribbentrop en Ciano hebben nu dit in
gewikkeld vraagstuk met elkaar besproken,
niet als scheidsrechters, maar als deskundi
gen van de twee staatslieden, den Fuehrer
en den Duce, die den opbouw van het Nieu
we Europa ter hand hebben genomen.
Van semi-officieele zijde wordt gemeld:
Het feit, dat tot de Weensche besprekin
gen tusschen den rijksminister van buiten
landsche zaken von Ribbentrop cn den Ita-
liaanschen minister van buitenlandsche za
ken graaf Ciano de ministers van buiten
landsche zaken van Hongarije en Roemenië
zijn uitgenoodigd, leidt tot de gevolgtrekking,
In hoogere luchtlagen. Een Duitsche
piloot heeft tijdens een vlucht naar
vijandelijk gebied het zuurstofmasker
opgezet (Foto Weltbild)
GRAAF CIANO, de Italiaansche minister
van buitenlandsche zaken.
zoo verklaart men in politieke kringen te
Berlijn, dat de aangekondigde besprekingen
betrekking hebben op de kwesties welke tus
schen Hongarije en Roemenië moeten wor
den opgelost.
Bij de besprekingen, welke destijds in
Salzburg met de staatslieden van het Euro-
peesche Zuidoosten gehouden zijn, hebben de
as-mogendheden Duitschland cn Italië, zoo
als bekend, op de noodzakelijkheid gewezen,
dat de tusschen Hongarije, Bulgarije en Roe
menie bestaande ethnograpische cn territo
riale vraagstukken in den zin der gerech
tigheid cn eerlijkheid cn in het belang van
een wederzijdsche stabilisatie van den vrede
in dit gebied moeten worden opgelost Terwijl
de RoemccnsehBulgaarsche onderhandelin
gen, zooals men weet, gunstige vorderingen
maken, is er tusschen Hongarije en Roeme
nië lot dusver nog geen aocoord tot stand ge
komen. Het zou er thans om gaan, het Hon-
gaarschRoemecnsche vraagstuk in den
geest van de grondgedachten welke de recht
streeks betrokkenen destijds bij de besprekin
gen te Salzburg hebben erkend en rekening
houdende met do inmiddels opgedane er
varingen nog eens met de ministers van bui
tenlandsche zaken van Hongarije en Roe
menië te behandelen.
Voorbesprekingen te Salzburg.
Graaf Ciano heeft zich, naar uit Rome ver-
vernomen wordt, eerst naar Salzburg bege-
waar hij gisteren voorbesprekingen bad met
von Ribbentrop en door Ilitler op den Berg
hof werd ontvangen, 's Middags reeds zijn
de beide ministers per vliegtuig naar Wee
nen doorgereisd, waar lieden de besprekin
gen met de Roemecnsche en Hongaarsche
staatslieden beginnen.
Naar wij vernemen, zijn tot dusver
ruim drie en een half millioen rij
wielplaatjes verkocht, of wel reeds
ruim 136.(100 meer dan van het vo
rige plaatje. Vorig jaar zijn 3.363.600
plaatjes verkocht, waarbij dan nog
komen de vrij talrijke plaatjes voor
ondersteunden e.d. Het is dus geen
overdreven schatting, dat zeker vier
millioen Nederlanders thans van de
fiets gebruik maken. Laten we dus
maar aannemen, dat op het oogen-
blik half Nederland op de fiets zit!
Berichten, volgens welke Engeland voor
nemens is de hand te leggen op de Azoren
en de Canarische eilanden, hebben aldaar
de grootste bezorgdheid gewekt. Vooral op
de Azoren heerscht ongerustheid, daar men
weet, dat Engeland de eilanden reeds lang
half en half als Britsch gebied beschouwt.
Sinds de aanvallen op Gibraltar heviger zijn
geworden cn het verblijf voor grootere Bri-
sche oorlogsschepen daar steeds gevaarlijker
is geworden, heeft men in welingelichte
kringen aangenomen, dat Engeland naar
een vervanging voor Gibraltar zoekt. Vol
gens de berichten, die thans binnenkomen,
zouden de Azoren cn de Canarische eilanden
daarvoor dienst moeten docil. De Azoren
moeten volgens deze plannen worden veran
derd in een moderne vlootbasis, waar ook
groote schepen zouden kunnen liggen.
GEDURENDE BIJNA DRIE UUR
LLUCHTALARM.
Vannacht is in Berlijn luchtalarm
gemaakt, dat duurde van 24 minuten
na middernacht tot .,17 minuten na
■vi
drie uur. Eenige Britsehe vliegtuigen
verschenen op korte afstanden boven
het stadsgedeelte van Groot-Berlijn
en wierpen op verscheidene plaatsen
van de rijkshoofdstad brand- cn bry-
santbommen op woonwijken en voor
steden. Militaire doelen werden niet
aangevallen. De aangerichte schade
is onbeteekenend. Op verscheidene
plaatsen in de binnenstad ontstonden
dakbranden, welke door den veilig
heids- en hulpdienst snel gebluscht
werden. Tien personen zijn gedood
en 28 gewond. Niemand van de ge-
doode of gewonde personen had tij
dens het luchtalarm de schuilgele-
genheid opgezocht.
Door den schok een postrijtuig uit
de rails.
Tengevolge van onoplettendheid
van personeel van het rangeersta
tion te Zwolle zijn gistermorgen
twee goederentreinen, één komende
van en één gaande in de richting
naar Zwolle, even voor de spoor
brug over den IJssel aan den
Zwolschen kant met elkaar in bot
sing gekomen. Door den schok viel
een postrijtuig uit de rails. Deze
wagen werd totaal verbrijzeld. Een
goederenwagen geladen met toma
ten werd eveneens ernstig ver
nield.
Tienduizenden tomaten werden over den
lijn verspreid. Een andere goederenwagen,
eveneens geladen met tomaten, werd min
der ernstig beschadigd. Twee leden van het
spoorwegpersoneel, die als passagiers in den
trein naar Zwolle de reis meemaakten,
werden licht gewond. Zij konden, na ter
plaatse te zijn verbonden, naar Zwolle
worden overgebracht.
Door deze botsing werden de beide lijnen
van en naar de IJsselbrug gestremd. Het
spoorwegverkeer heeft hier voor een groot
deel van den das* ernstige hinder ondervon
den. Terstond na de ontsporing ving per
soneel van het station Zwolle onder leiding
van den hoofd.stationschef, don heer Dek
ker, het opruimingswerk aan. Na eenige
uren zwaren arbeid was het zoover gevor-
nded. dat het reizigersverkeer kon worden
hervat. De reizigers werden met afzonder
lijke treinen tot de plaats van het ongeval
gebracht, waar zij moesten overstappen. Gis
termiddag omstreeks twee uur had men bei
de lijnen vrij.
en duurt tot morgenochtend
6.48 uur
(Van onzen Haagschen correspondent.)
Men kan van den Hagenaar zeggen wat
men wil, maar behalve dat hij zooals het
vrieger hier in de tram heette hoest met
de hand voor den mond, houdt hij er ook
niet van, in zeven slooten tegelijk te loopen.
Doch zelfs in één gracht terecht komen, zou
hem al te veel van het goede zijn en daarom
is „Gemeentewerken" nu begonnen om op
alle gevaarlijke punten langs de wallen-
kanten der grachten witgekalkte hekken te
plaatsen. Dit gebeurt allereerst tegenover
op water uitkomende zijstraten en verder
ook ter verlenging van brugleuningen.
Met het oog op de steeds vroeger aanvan
gende verduistering geen overbodige maat
regel
Naar het „Finantieel Weekblad voor
den Fondsenhandel" meldt, zijn bij
verordening van 27 Juni 1.1. tot be
heerders der Philips' Gloeilampenfa
brieken benoemd dr. O. Bormann en
O. J. Merkel, beiden te Berlijn.
WEGGEBRACHT PER POLITIE
AUTO EN BUITEN DE STAD TOT
ONTPLOFFING GEBRACHT.
De bom-ellende is in Amsterdam
weer voorbij. Het projectiel, dat
zich in het perceel 43 van de Kin
kerstraat ingeslagen was, is thans
verwijderd en onschadelijk gemaakt.
Nadat manschappen van den stut-
en sloopdienst gister in de ochtend
uren den door een explosie kapot
geslagen vloer hadden opgeruimd,
heeft de Oberfeuerwerker Blum-
berg het gevaarlijke voorwerp in
het begin van den middag uit het
huls in één van de nieuwe kleine
wagentjes van de politie overge
bracht. Met dezen wagen is de bom
naar de grens van Amsterdam ver
voerd. Het transport, dat de route
Kinkerstraat—Postjesweg volgde,
werd langs de circa vier kilometer
lange weg begeleid door een groot
aantal motoren met zijspan van de
hoofdstedelijke politie. De leiding
hierover berustte bij den inspecteur
J. P. Stolp.
Het vervoer naar den Hoofdweg is zeer
vlot verloopen. De zijstraten van de Kin
kerstraat werden tot een diepte van onge
veer honderd meter afgezet en daar achter
die afzettingen bleven natuurlijk \elen
staan wachten, om een oogenblik uit de
verte het transport te zien zij zouden
nog een half uurtje geduld moeten oefenen.
De markt in een der zijstraten van de
Kinkerstraat werd natuurlijk eveneens ont
ruimd en de uitgebreide politiemacht, die
op de been was, slaagde er binnen een
kwartier in de baan van perceel Kinker
straat 43 naar Slotcrdi.ik, via Postjesweg,
geheel vrij te maken. Een politie-oinroep-
auto 'reed voortdurend langs den afgezet-
ten weg heen cn weer cn waarschuwde bij
herhaling de bewoners, ramen en deuren
te sluiten, zich niet te vertoonen en zich
aan den achterkant hunner huizen op te
houden. Waarschijnlijk werd dit bevel tot
sluiting van deuren en ramen terecht ge
geven om de bewoners te dwingen, hun
nieuwsgierigheid te bedwingen en niet uit
de ramen te leunen aan den anderen
kant zou een dergelijk advies bij een mo
gelijke explosie weer meer verwarring kun
nen stichten bij het publiek, wat het wel
of niet heeft te doen om de woningen te
gen luchtdruk zoo goed mogelijk te be
schermen.
In elk geval waren de politiemaatregelen
meer dan afdoende, want toen een half uur
later het gevaarlijke transport begon, wa
ren de straten volkomen verlaten!
Het transport.
Voor het pand Kinkerstraat 43 was intus-
schen een kleine, open detachementsauto
\an de Amsterdamsche politie verschenen,
een soort kleine vrachtwagen met open
bak, die gevuld was met zand. De span
ning nam daar ter plaatse natuurlijk tegen
twee uur steeds toe en op dat tijdstip onge
veer werd de bom door enkele Duitschers
onder leiding van den Oberfeuerwerker
Blumberg uit den kelder gelicht. Heel voor
zichtig werd de bom naar buiten gebracht
waar ieder, die met dit werk niet onmid
dellijk van doen had, zich op zeer respec
tabelen afstand hield en met de grootste
voorzichtigheid werd de niet geëxplodeerde
bom, die hier de bewoners twee weken lang
uit hun woningen heeft verjaagd, op de
kleine auto gelegd. Een zucht ontsnapte
dengenen, die zich nosr op het afgezette ter
rein hadden te bevinden, dat dit gevaarlij
ke begin goed was volbracht.
Daarop werd ver naar voren, waar inspec
teur Stolp met zijn mannen den stoet zou
den openen, het sein gegeven tot vertrek.
Voorop ging de omroep-auto. waarvan de
luidspreker de laatste waarschuwingen
verkondde, daarachter kwam een politie
auto en vervolgens inspecteur Stolp, die de
laatste verantwoordelijke inspectie over de
voorbeeldig afgezette straten had te volvoe
ren.
Ongeveer twee honderd meter, daar achter
kwam toon de klo'ine auto met den gevaar
lijken 'ast in beweging.
Rustig en regelmatig zocht de stoet ziin
weg naar den stadsrand, naar Sloterdijk,
waar de bom bij het Kattecat tot ontploffing
zou worden gebracht. De Kinkerstraat adem
de op. toen het projectiel uit liet gezicht was
en zoo spoedig als mogelijk was w erden ach
ter den stoet de afzettingen vrij gegeven.
Bijna een uur oponthoud in hot verkeer, ook
dat van de tram en natuurlijk drommen
nieuwsgierigen op verren afstand, veroor
zaakte daarbij natuurlijk een groote drukte.
In ongeveer tien minuten was men dan ook
aan den hoofdweg aangekomen, waar het
projectiel op de zandvlakte onschadelijk ge
maakt zou worden. Ook hier was de omge
ving geheel afgezet. Er was een gat gegra
ven, waarin de kom werd neergelaten. Het
gat werd vervolgens met zand opgevuld. Om
streeks vijf uur in den namiddag werd de
lont ontstoken. Vijf minuten later volgde een
doffe plof. Wolken stof en gruis stegen op,
daarna stilte, slechts verbroken door de
stemmen der toeschouwers. Direct stroomde
het publiek toe, doch naderen van de plaats
van ontploffing werd door de motorbrigade
van de politie verhinderd. Desondanks kon
de jeugd zich nog in het bezit stellen van
bomscherven als aandenken aan een 15-tal
spannende dagen.
Naar verluidt is het aantal adhaesiebetui-
gingen, dat bij de Nederlandsche Unie is bin-
nengeloopen, tot naar schatting 2y2 milli
oen gestegen. Dit is echter een globale ra
ming, aangezien dit deel der inkomende
post niet geteld wordt. Aanmeldingen voor
het lidmaatschap komen er dagelijks onge
veer 2000 binnen. De administratie is nog
niet „bij", maar men mag aannemen, dat
het ledental niet ver van de 250.000 af zal
zijn.
De Fransche radio-omroep meldt,
dat de Fransche regeering berich
ten over opstandige bewegingen in
de streek van het Tsaadmeer heeft
ontvangen. Hier is sprake van
stroomingen onder leiding van een
Fransch officier van hoogeren rang,
die zich met den vroegeren generaal
de Gaulle in verbinding heelt ge
steld. De Fransche regeering heelt,
aldus de omroep, alle maatregelen
tot herstel der orde genomen.
Van officieele zijde wordt medegedeeld:
Bij besluit van liet hoofd van het bureau
voor Sociale Zaken bij den Gcneraal-com-
missaris voor financiën en sociale aangele
genheden wordt thans onverwijld de in
voering van een gezondheidsdienst bij de
arbeidsbeurzen ter hand genomen. Deze
maatregel was weliswaar bij het Departe
ment voor Sociale Zaken reeds lang een
onderwerp van beraadslaging, maar men
kwam niet verder dan tot theoretische be
schouwingen en kon niet besluiten deze
aangelegenheid in een daad om te zetten.
Wanneer nu midden in den oorlog deze
vooruitgang op sociaal gebied in Neder
land plaats heeft, dan is daarmede opnieuw
bewezen, dat het Groot Duitsche Rijk ook
aan den arbeidenden mensch in het bezet
te gebied die sociale voordcelen ten goede
wil doen komen, welke de arbeider in het
Duitsche rijk reeds sinds jaren geniet.
Intusschen moet in Nederland de baSifi
voor een planmatigen opbouw van dea«r*'
gezondheidsdienst nog geschapen worden.
Dat zal in dezen vorm geschieden, dat
vooreerst de werkloozcn, die bij de districts
arbeidsbeurzen zich aanmelden, medisch
onderzocht worden of en in hoeverre zij
voor tewerkstelling nog in aanmerking ko
men. Eerst na deze eerste schifting zal het
mogelijk zijn zich nader bezig te houden
met den gezondheidstoestand van ieder af
zonderlijk.
In elk geval is dan de eerste schrede ge
daan en kan verwacht worden, dat de ge
zondheidszorg voor den Nederlandschen ar
beider binnen zeer korten tijd zoodanig zal
zijn uitgebouwd, dat ze in het kader van
de geneeskundige zorg Van het gclieele Ne
derlandsche volk een wezenlijke rol zal
spelen
De toren van de Zuiderkerk te A'dam,
de tweede historische toren van de
hoofdstad, welke geruimen tijd in de
steigers stond, is gerestaureerd
(Foto Pax-Holland)