Mine ilasfiW in
fMU?
Geen dictatuur
per procuratie
Officieele valuta-koersen
Spoedige regeling
voor oorlogschade
Uitkeering minstens 80 pCf.
Romantische reiziger op
de zondaarsbank
Tegen geknoei met veevoeder
Wedden bij paardensport
weer geoorloofd?
Amsterdamscbe effectenbeurs
„Niet alleen geldbelegging, maar
plicht in nationalen zin".
Ook in Groningen komen thans plannen
op, om tot oprichting eener modern geoutil
leerde vlosindustrie te geraken. Te Wehe
(gom. Leens) zijn talrijke vlasverbouwers
uit Westerkwartier en Marnegebied bij el
kander gekomen onder leiding van den heer
Westers, dip mededeeling deed van de resul
taten en inzichten eener voorbereidende
commissie, welke een onderzoek heeft inge1
sjeld' in samenwerking met de Noordelijke
Ec. Technologische Organisatie.
Voorheen g&schiedde in Groningen het
roten in sloot- en kanaalwater, het drogen
op het veld en het zwingelen met. hand-
stermolens; in een moderne fabriek ge
schiedt dit in betonnen warmwater-bakken,
droogapparaten en zwingelturbines, die be
ter en goedkooper zijn. Het zenden van het
vlas naar België zal dan niet meer noodig
zijn.
De heer Westers achtte het volkomen ver
antwoord den verbouwers te adviseercn,
een fabriek op' te richten, nl. een coöp. ver-
eeniging met uitgesproken verantwoordelijk
heid met een kapitaal van 300.000. Re Mij.
tot Industrie-financiering 'is bereid, een
crediet van 150.000 1% te verstrekken,
zoodat nog 300 aandeden van 500 moeten
worden geplaatst, elk verplichtende tot, le
vering van 10 ton vlas. doch men zal reeds
kunnen beginnen met 200 aandeden, dus
met 2 millioen kg. vlas.
Nadat de beer ir. de Langen, dir. N.E.T.O.
en de heer E- H. Ebels hadden gesproken,
die er op wezen, dat op deze wijze werk in
het land zal worden gehouden, terwijl prof.
dr. D. van Os. voorzitter der N.E.T.O., op
de onmisbaarheid der toegepaste weten
schap voor de ontwikkeling der volkswel
vaart wees, sprak mr. Linthorst Homan,
commissaris der provincie Groningen.
Hij wees op de sociale zijde van het vraag
stuk. In het verleden beschouwde men de
economische en de sociale problemen los
van elkaar. Men verrichtte het z..g. econo
misch verantwoorde en poogde dan de soci
ale gevolgen zooveel mogelijk te verzachten,
In de toekomst echter zal men er naar
moeten streven, dat alle. ook de zuiver eco
nomische vraagstukken voornamelijk wor
den gezien in het licht van wat zii voor de
arbeidsgemeenschap kunnen heteekenen.
Men zal dus slpchfs een groot soc'nnl-econo
miseh vraagstuk mogen zien. niet den ar
beid van allen nis bindend element. On*è
denk- en handelwijze op agrarisch indu
strieel en handelsgebied zullen ingrijpende
veranderingen moeten ondergaan, omdat
het oude, dikwijls mercantillistische stand
punt heeft bewezen, niet tot oplossing der
moeilijkheden in staat te zijn.
De Gronifiger boer moet thans de oprich
ting eener vlasfabriek niet alleen zien als
een kwestie van geldbelegging, maar voor-
al als een plicht in vaderlandschen zin.
Wij willen ons zelf zijn en blij
ven.
In een vergadering van „De Vuurslag"
heeft Jhr. Groeninx van Zoelen gesproken
over onze volkskracht in dezen tijd.
Zoo wij, aldus spr. orde weten te schéppen
in ons eigen huis, zoo kan het rijk van Jan
Pietersz Coen niet slechts de gouden scha
kel blijven tusschen Azië en Europa, maar
een hoeksteen en een cement tevens, wor
den voor den Noord-Europeëschen Staten
bond, dien wij allen begeeren.
Maar indien Duitschland onze gaven en
verdiensten erkent, het is zich ook bewust,
dat wij onze roeping slechts kunnen vervul
len zoo wij onze krachten ontleenen aan den
bodem waarop wij staan, bewust van onzen
bloedeigen aanleg, van de mogelijkheden,
die deze opent, maar ook van de beperkingen
die hij oplegt.
Het Derde Rijk verwacht niet van ons
het nabouwen van zijn heroïek, het instel
len en bewerktuigen eener Nederlandsche
dictatuur.
Te onzent ware een zoodanige ver
schijning bij procuratie slechts die
van een ongezien en slecht bediend
landvoogd.
Het Nederlandsche volk is'niet heroïsch
van aanleg en is zulks nimmer geweest. Wij
kennen noch de groote spanning van het
staatkundige avontuur, noch die van volle
dige overgave der persoonlijkheid, die den
onmisbaren ondergrond vormt voor gedra
gen Caesarisme.
Indien de meest innige binding van het Ne
derlandsche volk gelegen is in Zijn vroom
heid: in zijn eenvoud in voorspoed en in
zijri standvastigheid in de souvereinitcit
des gemoeds zijn hechte saamhoorigheid
is vooral gelegen in zijn burgerlijk karakter.
Of wij hoog of laag springgen, wij Nederlan
ders zijn allen burgerlijk, van van den no
taris tot den dichter en van den baron tot
den proletariër. Onze nationale cultuur is
burgerlijk in eiken zin, dien men aan het
woord hechten wil.
Maar zoo wij, geenszins minder dan eenig
ander volk misschien, blind zijn voor onze
gebreken, zoo zijn wij ons ook bewust van
de volkskracht, die daarachter staat: de
onverzettelijke wil van onszelf te zijn en
onszelf te blijven!
Merkwaardige zaak voor de
Utrechtsche rechtbank.
Een advocaat en procureur te Amers
foort stond gisteren voor de Utrechtsche
rechtbank terecht terzake overtreding van
artikel 12 van (iet wet „bescherming tegen
luchtaanvallen". Het betrof hier een twist
punt tusschen verdachte en enkele getui
gen. leden van den luchtbeschremingsdienst
Toen de laatsten op 18 Juni des nachts
door Amersfoort surveilleerden, zagen zij,
naar hun zeggen, op dertig meter afstand
van het huis van den advocaat, dat er een
sterk lichtschijnsel van een schemerlamp
uit diens studeerkamer zichtbaar was. Er
was naar hun menning een overtreding van
art. 12 van de wet „bescherming tegen
luchtaanvallen", want er waren geen gor
dijnen voor de ramen, welke open stonden
en bovendien was (le voordeur geopend,
waardoor eveneens lichtstralen naar buiten
schenen.
Verdachte ontkende, dat hier
sprake was van een overtreding.
Zijn beide zoons waarvan er één ex
pert op gebied van de lüchtverduis-
tering en de ander vlieger was, wa
ren beide de meening toegedaan, dat
zoolang er van buiten af geen sterk
schijnsel zichtbaar was, men gerust
binenshuis een lamp mocht ont
steken, welke alleen dê kamer ver
lichtte.
De getuige dr. S., die proces-verbaal had
opgemaakt in zijn functie van ambtenaar
bij den luchtbeschermingsdienst, verklaarde
nogmaals, dat door het licht vfln een lamp
op dertig meter van het huis een uitstra
lend licht was waar te nemen.
Ook de officier van justitie, m.r. Camp
huis, was van meening, dat de overtreding
wettig en overtuigend was bewezen en
eischte een boete van vijf gulden of twee
dagen.
Verdachte, die zich zelf verdedigde, hield
hierna een uitvoerig betoog. Hij wees er op,
dat liet verscheidene malen voorkomt, dat
de rijwielstallingen bij het station een der
gelijke lichtbron hebben als hij. Het inte
rieur is dan hel verlicht, doch doeken zor.
gen er voor, dat er niets naar 'buiten
schijnt. Komt er nu iemand naar binnen
dan duwt hij het gordijn opzij en. dan is
van buiten af duidelijk te zien, dat het
binnen verlicht is. Er is echter niemand
die daartegen bezwaar amakt, want hier
door zal de vijand zeker niet te weten ko
men. waar h'j zich bevindt. Op grond van
deze overweging voelde verdachte zich ook
in zijn geval niet schuldig en verzocht de
rechtbank hem van het ten laste gelegde
vrij te s-preken.
De rechtbank zal over veertien dagen
uitspraak doofi.
Binnenland.
A.K.U.
Calvé Delft e. v. A.
Gentr. Suiker Mij.
Fokker g. A.
Lever Bros en Unilever
Ned. Ford
Philips G.B.v.A.
Philipsp ref. A.
120%-lfc%
116%-lU
91% 85
180 180
165 160
C.V.A. 142-135
1321/2-128%
zie af?
203%-197 194-190%
1421/2
Buitenland.
Anaconda copper c.v. A
Am. Sm. en ftef. c.A.
Beth. Steel c.v. A
Gen. Motors c.v. A.
Kennecot Copper c.v. A
221/2-221/2
2'2%-22
373/i 37
671/2-68 67%-66%'
42 41 15/16
28%-27 7/16
2814-28%
North. Am. Aviation c.v. A. 141% 14 7/lfi
Rep. Steel c.v. A. 18% 171/4-16 7/8
U. S. Steel c.v. A. 50%-51 50i/2-50
PETROLEUM-ONDERNEMINGEN.
Binnenland
Dordtsche Petr. g. A,
Kon. Petr.
Buitenland.
Shell Union c.v A.
Tide Water c.v. A.
217
237-243
2161%
236-240
8 3/16-8i/2
8%-8 3/16
81/8-8%
8 5/16-8%
SCHEEPVAART MAATSCHAPPIJEN
Holland Amerika lijn A.
Java China Japan lijn A.
Kon. Ned. Stoomb. Mij.
nat. bez. v. A.
Kon. Paketvaart A.
Ned. Scheepv. Unie A.
Rott. Lloyd A.
103-105
129
142-139
200
147-144
T22%-122' 117
102-101
127
139%-137
198
144-140
Stocmv. Mij. Nederland _A. 121-122% 117
SUIKERONDERNEMINGEN.
H.V.A.
Javasehe Cultuur
N.I.S.U.
Ver. Vorstenl. Cult.
401-405 400-392
225-223 218-215
219-223 219-213
111-116 110-107
TABAKSONDERNEMINGEN.
Deli Batavia Mij.
Deli Mij. c. v.
Senembah
A.
146-148
'1471/2-144%
2081/,-209 2041/,-206
174-175 174-170
RUBBER-ONDERNEMINGEN.
Amsterd Rubher 224-218% 218-215%
Bandar Rubber Mij. A. 159-155 157-154
Deli Batavia Mij. A. L69%-171 167-164
Autobanden zijn duur en schaarsch en daarom vindt de methode van het coveren meer en meer toepassing. Ue tot
het canvas afgeschaafde banden worden met een rubberlaag overdekt en komen als nieuw uit de be"an°e''n9
tevoorschijn (Foto Pax-Holland)
Wijntje en Trijntje
Voor de Utrechtsche rechtbank stond gis
termorgen de 22-jarige reiziger P. A. D.
terecht, wien verduistering van geldi ten
nadeele van de N.V. Unilever ten laste was
gelegd.
Hot was niet de eerste keer, dat verdachte
voor de rechters stond, want door diefstal
len in dienstbetrekking had hij al verschei
dene malen met de politie te maken gehad,
Voor zijn leeftijd leefde hij beslist boven
zijn stand, hij leidde een zeer romantisch
leventje, ging met verkeerde vrienden en
vrouwen om en stak zich bij herhaling in
schulden. Nadat hij een poos werkloos was
geweest, kon hij bij de N.V. Unilever te
Utrecht in dienst komen als reiziger op
provisie. Hij was o.m. belast met bet innen
van kwitanties en in veel gevallen nam
hij het geld wel in ontvangst, maar droeg
dit niet af. Tn een ander geval moest hij
goederen afleveren in Vreeswijk en daarbij
eveneens geld mee brengen, Het bedrag
werd hem in Vreeswijk ter hand gesteld,
.maar tegen zijn chef zei .verdachte, dat er
pas aan het einde van de maand betaald
zou worden. Van de achtergehouden gelden
maakte bij goeden sier.
De Officier van justitie, mr. Camphuis.
achtte het een ernstig feit. dat iemand op
zoo jongen leeftijd al zoovele malen met de
politie in aanraking was geweest en zeide
in dij g^val geen medelijden te hebben. De
eisch luidde acht maanden met aftrek vai>
de preventieve hechtenis.
De .verdediger pleitte clementie.
De rechtbank zal over veertien dagen uit
spraak doen.
Koopt alleen gemalen producten
waarvan de afkomst bekend is.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie
ning in Oorlogstijd vestigt de aandacht op
het volgende:
Op grond van het Veevoederbesluit 1939
is het vermalen of on andere wijze bewer
ken van alle soorten hooi en stroo. zoowel
graanstroo als stroo van peulvruchten en
andere land- of tuinbouwproducten. als
mede van kaf en andere dorschafvallen.
zoowel als van riet tot voeder voor eenige
diersoort, verboden. Dit verbod zal met
groote gestrengheid worden gehandhaafd.
Het komt voor. dat deze producten, zoo-
ais mogelijk ook heide, biezen en boombla
deren in gemalen toestan,d, tegen onevenre
dig liooge prijzen als veevoeder in don
handel worden gebracht. Veehouders wordt
aangeraden, slechts gemalen ppoducten te
koopen, waarvan bet vervoer wordt gedekt
door een geldig geleidebiljet.
VALUTA'S.
New Yorfc
Berlijn
Brussel
Helsinki
Stockholm
Zürich
BANKPAPIER:
New York
Brussel
Stockholm
Zürich
1.88 3/16-1.88 9/16
75.28—75 43
30.11—30.17
3.81382
44.8144.90
43.59—43.68
-1.86%1.90%
30.08—30.20
44 76—44 94
43.55—43.72
Opheffing van het totalisator-
verbod overwogen.
5 olgens het Nat. Dgb. bestaat er kan®
voor opheffing van het totalisatorverbod,
öat wn zeggen, dat weer wordt toegestaan
weddenschappen af tc sluiten bij de paar-
denrensport. In 1011 is het wedverbod uit
gevaardigd en heteekonde natuurlijk ee'J
geweldige slag voor de draf- on rensport
niet alleen, maar ook voor de fokkerij, daar
de belangstelling voor de draverijen ineens
veel kleiner werd
Ook schaden beneden honderd
gulden worden in behandeling
genomen.
SCHADEBONS VOOR HUISRAAD ENZ.
De secretaris der commissie oor
logsschade prof. mr. P. Liefting,
heeft in een onderhoud met de Tel.
verklaard, dat een regeling van de
vergoeding van oorlogsschade op
komst is, eD dat de uitkeering min
stens 80 zal bedragen.
OBLIGATIES
STAATSLEENINGEN.
Koloniale Bank A 163
Ned. Ind. Handelsb. A. 119% 117
Ned. Handel Mij. c.v. A, 108 105
AANDEELEN.
INDUSTRIEELE ONDERNEMINGEN.
De jacht op fazanten is opengesteld en de jager kan zijn hart ophalen aan deze
voor de dagen van den naderenden winter geëigende sport. Een fazant komt
onder schot (F0t0 Pax-Hollandj
„De ontvverp-verordening", aldus profes
sor Lieftinck, heeft het departement van
Financiën reeds verlaten en moet nu nog
slechts door de Duitsche instanties worden
goedgekeurd. Het is duidelijk, dat hieraan
nog enkele besprekingen inoefen vooraf
gaan. Doch zoodra deze faze achter den
rug is, kan de regeling in het verordenin
genblad worden opgeTionien.
Daarom heeft het ook geen nut, een voor
schotregeling te gaan opzetten. Immers
alvorens deze goed en wel zou zijn ontwor
pen en uitgewerkt, zou ze worden achter
haald door publicatie der definitieve ver
ordening Bovendien bestaat er voor ne
ringdoenden altijd nog de mogelijkheid,
credieten op te nemen bij de provinciale
stichtingen. Zoo sommigen hiertegenover
nog wat huiverig staan men wil niet
„onder de bank" komen dienen zij te be
denken, dat de verplichting tot rentebeta
ling, welke zij hiermede op zicli nemen (2
procent gedurende het eerste jaar, 5 pet.
daarna), practisch slechts van korten duur
is. 't. Bedrag der schadevergoeding toch zal
nooit veel lager kunnen zijn dan liet opge
nomen crediet, zoodat zij dit t.z.t. weer
gronteruleets uit de schade-uitkeering kun
nen aflossen.
100.000 gevallen.
Rond 100.000 gevallen, de helft waarvan
in Rotterdam, moesten nauwkeurig worden
onderzocht Op 22 Mei werd de commissie
ingesteld, op 19 Juni reeds kon zij advies
uitbrengen aan het departement.
Ken vergelijking met hetgeen na den vo-
rigen wereldoorlog op dit gebied is ge
schied, is niet eens noodig om te doen uit
komen, hoe vlot deze zaak wel is afgehan
deld.
In de dringendste gevallen kan trouwens
reeds worden voorzien. Afgezien van den
reeds gegeven liefdadigen steun bestaat,
zooals dezer dagen is gepubliceerd, de mo
gelijkheid om via het gemeentebestuur van
het regeeringscommissariaat-vvederopbouw
een voorschot te krijgen ten beloope van
80 procent van de geschatte schade. Echter
alleen voor panden met een maximalen in
houd van 450 kubieke meter, de arbeiders-
en middenstandsbehuizingen dus.
Evenmin was het tot nu toe alge
meen bekend, dat ook schade bene
den de honderd gulden tot de en
quête kan worden toegelaten, na
melijk in die gevallen, waarin het
schadebedrag het gemiddeld week
loon overschrijdt. Dit is van groot
belang voor kleine huiseigenaars,
zooals men die in de provinoie meer
aantreft dan in de groote steden.
De normen.
Gezien de mogelijkheid, aldus prof. Lieftink
0111 een voorschot ad 80 precent te verkrij
gen, zal het duidelijk zijn, dat het uitkee-
ringspercentage tusschen de 80 en 100 pro
cent van de getaxeerde schade zal moeten
liggen.
Het ligt niet in de bedoeling, ten aanzien
van huisraad, winkelinventarissen enz. tot
een uitkeering in geld over to gaan. Gedacht
wordt veeleer aan bóns, waarvoor goederen
kunnen worden aangekocht. Zooveel moge
lijk zullen de rechthebbenden vrij worden ge
'laten in de keus dezer góederen, mits waar
borgen bestaan, dat de schadebon zijn be
stemming volgt. Met het uitreiken 'dezer
bons zal zoo spoedig mogelijk na publicatie
der verordening een aanvang worden ge
maakt.
Hoe moet Nedeiland het betalen?
Wat ten slotte de financiering van het
uitkeeringsplan aan gaat, hieromtrent be
staan twee stroomingen. Een voorstel is, deze
in den vorm van een bepaalde vermogens-
heffing in de verordening zelve op te nemen,
.bet andere denkbeeld is, de uitbetaling een
voudig „uit den groolen pot" te doen geschie
den, waarna de belastingbetaler wel op zijn
aanslagbiljet zal merken, in hoeverre hij
moet bijdragen. Maar ook dit, besloot profes
sor Lieftinck, zal eerst hekend worden wan
neer de verordening in het openbaar ver
schijnt."
D. Gr. b '40 Ct. 6
Konv Kas (m.v.) 4 63 72%
PROVINCIALE EN GEM. LEENINGEN.
A'dam '37 I 3% 88% gg^
's Grav. '37 I 3% 03% 93%
N.-Holl. '38 3
N.-Hotl. '38 II (3%) 3 8611/16 86%
R'dam '37 I. III 3% 87 86
Z.-HolJand 1937 3 v 88
HYPOTHEEKBANKEN,
Ned Hyp.b. Veendam 3% 94%
INDUSTRIEELE ONDERNEMINGEN
Buitenland.
Farbenind. I. G. 7 115 104
Gelsnk. Berg 5 63
BANK- EN CRED.-INST.
Binnenland
Nederland 1940 I 4
Nederland 1940 II 4
Idem met bel. fac.
Nederland 1938 3-3%
Oost-Indië 1037 3
Oost Indië 1037A 3
Duitschland 1930 5%
DUITSCHLAND
100%
96 15/16
96 15/Ig.Qr?
100% 100 97
88%-87%
87 15/16-88 l/}«
85% 85% 15
83% 83%
37%-40%
39%-3? U
