dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Batavia vastyeloopen
Mexicaansche olievelden
in brand
Verduisteren
Kaas op de bon
De boter ruim een
gulden per pond
Het brood een
cent duurder
BONNEN
Radiorede van den
PAUS
6.33 uur
Geen Russische troepen
in Roemenië
Britsche bom vernietigt
historisch bezit
OOK DE ZWITSERS
MINDER BOTER
Britsche dames bestormen
de kousenwinkels
Colportageverbod in
Den Haag
die deze week gelden
XQUWtGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) Uitgave der UHg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
Engeland vervaardigt geen
particuliere auto's meer
Groote overstroomingen
in SPANJE
MAANDAG
21 OCT OBER 1940
68e JAARG. No. 9060
JAPANNERS VERLANGEN RUWE OLIE;
NED.-INDIË WIL GERAFFINEERDE
LEVEREN.
United Press meldt uit Batavia aan
zijlij bladen:
Naar hier verluidt, zouden de bespre
kingen tusschen Nederiandsch-Indië
en Japan in een impasse zijn ge
raakt, daar de Japanners groote hoe
veelheden ruwe olie verlangen en de
Nederlandsch-Indische autoriteiten
slechts geraffineerde olie naar Japan
willen exporteeren om de Neder
landsch-Indische raffinaderijen in be
drijft te kunnen houden en het daar
in leinvesteerde kapitaal te beveili
gen.
Van officieele zijde wordt evenwel met den
meesten nadruk ontkend, dat Japan druk op
Nederlandsch-Indië zou uitoefenen. Men wei
gerde nadere uiteenzettingen te geven over
den stand der onderhandelingen. De onder
handelingen worden gevoerd tusschen par
ticuliere oliemaatschappijen, namelijk de
„Royal Dutch" en de „Standard Vacuum
Oil" eenerzijds en de Japanners anderzijds.
Vóór de ontvangst van bovenstaand be
richt seinde een United Press uit Tokio,
dat men in de Japansche hoofdstad een spoe
dig resultaat verwacht van de onderhande
lingen, die op het oogenblik te Batavia tus
schen vertegenwoordigers van Japan en van
den Nederlandsch-Indischen en Amerikaan-
schen petroleumhandel Worden gevoerd. Bij
zonderheden omtrent het verdrag inzake de
olieleveringen aan Japan zijn thans nog niet
te verkrijgen.
De vertegenwoordiger van de „Jomioeri
Sjimboen" te Batavia beweert, dat een over
eenkomst hieromtrent reeds 16 October werd
getroffen, terwijl het agentschap Domei ver
klaart, dat de onderhandelingen nog voort
duren. Blijkbaar zullen nog grondige bespre
kingen worden gevoerd over alle nog niet op
gehelderde vraagstukken in verband met de
petroleumkwestie.
Zaterdagmorgen om half acht
heeft naar U.P. meldt, een explosie
plaats gehad in de groote pertoleum-
raffinaderij van Torrance (Mexico).
Er werden vlammen waargenomen,
die een hoogte van 150 meter be
reikten.
Ie brand strekte zich uit over een opper
vlakte van meer dan 80 morgen olievelden.
Naar de politie bericht, zijn er een doode
en een gewonde te betreuren.
Latere berichten uit Torrance melden, dat
ttien den brand in de raffinaderij thans
meester is. De totale verliezen aan men
senlevens zijn nog niet bekend. Alle be
schikbare ziekenauto's zijn naar de plaats
des onheils gezonden.
Om de wanhopige inwoners gerust te stel
len. heeft de politie bekend gemaakt, dat
de brand zich zeer waarschijnlijk niet zal
uitbreiden tot de geweldige olie-opslagplaat
sen, die IK km verder liggen.
Voor de Amerikaansche Katho
lieken.
Paus Pius XII heeft Zaterdag aan den
vooravond van den missie-Zondag over den
aticaanzender een radiorede tot de Amen-
sansche katholieken gehouden. Hij hield
«ch voornamelijk bezig met de taak van de
ISSlC ill r. ;i |oryor|"(.nn|,(i;p,„,i fjj ,1
De distributie als kleermakerij. In het
atelier van den Maastrichtschen Distributie-
dienst worden de tegen punten ingeruilde
kleedingstukken voor zoover noodig hersteld
en gereedgemaakt voor de verdeeling onder
de behoeftigen. (Foto Het Zuiden)
Tass publiceert de volgende tegenspraak:
De Engelsche bladen „News Chronicle",
„Daily Herald". „Daily Mail" en „Daily Ex
press" hebben een Reuterbericht gepubli
ceerd volgens hetwelk Söwjet-Russische
troepen Roemenië zouden zijn binnenge
drongen en een Sowjet-Russische torpedo-
boót een Roemeen.sch schip in de Zwarte
Zee zou hebben getorpedeerd. Turksche bla
den te Istanboel hebben voorts op 16 Octo
ber een bericht uit Londen afgedrukt. als
zou in de buurt van Galotz een botsing zijn
voorgévallen tusschen Sowjet-Russische en
Duitse hé troepen.
Ta.ss is gemachtigd te verklaren, dat al
deze berichten van eiken grond zijn ont
bloot.
Voorts publiceert Tass. volgens een D.N.B.
bericht uit Moskou, de volgende tegen
spraak:
,Het Japansche blad Hotsji heeft op 16
October gemeld, dat de regeering van de
Sowjet-Unie had besloten te Moskou een
conferentie bijeen te roepen van de vier
mogendheden, de Sowjet-Unie. Japan.
Duitschland en Italië. Tass is gemachtigd
(e verklaren, dat dit bericht niet in over
eenstemming is met de feiten.
NIET MEER AANGEMAAKT
Naar Aftonbladet uit Londen meldt, zal
Engeland de productie van particuliere
auto's stopzetten. Op het oogenblik zouden
nog slechts 400 particuliere auto's ter be
schikking zijn, waarvan de helft van bui-
tenlandsch fabrikaat. De regeering heeft een
verbod van vervaardiging van particuliere
auto's uitgevaardigd, aangezien de Britsche
automobielindustrie uitsluitend moet wer
ken voor leveranties aan het leger.
Het Kieler slot bestookt.
Britsche vliegers hebben in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag het representieve,
eeuwenoude Kieler slot met bommen be
stookt. Het oude monument biedt een beeld
der verwoesting. Een brisantbom heeft een
deel van een verdieping doen instorten. In
het kasteel liggen de boeken van de Slees-
wijk-Holsteinsche bibliotheek, die hier on
dergebracht is, verspreid. Dit zijn unieke
documenten van historische beteekenis.
Honderden en honderden boeken zijn ver
nietigd. Geheele boekenrekken zijn ver
woest.
3 Ons tot einde October.
Met ingang van 21 October is de boter in
Zwitserland gerantsoeneerd. Tot einde Octo
ber krijgt ieder de beschikking over 300
gram. Öm sluikhandel te voorkomen, hebben
de autoriteiten bepaald, dat de geheele pro
ductie moet worden afgeleverd. Voor melk
zijn geen beperkende bepalingen vastgesteld,
doch van eind October af mag geen room ver
kocht worden. Als motief voor deze maat
regelen, die voorzorg worden genoemd, wordt
het vele hamsteren van den laatsten tijd aan
gevoerd.
Enorme schade en
slachtoffers.
tallooze
De dagenlange regenval in Catalonië en
Zuid-Spanje heeft talrijke rivieren en beken
doen zwellen en groote landstreken doen
overstroomen, waardoor groote schade is
ontstaan. Vooral de stad Gerona in Catalo
nië heeft zwaar van het water te lijden.
F.enige wijken van Gerona zijn volkomen
van de buitenwereld afgesloten.
Kilometers ver vormen landstreken een
geweldigen stroom en veel is aan de ramp
ten offer gevallen.
Te Gerona werd een brug weggeslagen
waarop zich verscheidene personen bevonden
Alle verbindingen met het geteisterde ge
bied zijn verbroken en nog steeds nemen
de overstroomingen grooteren omvang aan.
200 huizen in 20 minuten vernield.
Nabij Vich heeft het. water van de Ter.
die binnen enkele 'uren ruim vier meter
was gestegen, ontzettende verwoestingen
vooral in Torello aangericht. Binnen twin
tig minuten waren ongeveer 200 huizen ver
nield. Tachtig menschen worden vermist.
Aan de spoorlijn van Corona naar de
Spaansch-Fransche grens is een aardstor
ting ontstaan, waarbij een trein bedolven
werd.
Alleen reeds in het plaatsje Torello wer
den meer dan 130 personen vermist Ook in
het ten Noorden van Vich gelegen Manlleu
is het aantal vermisten zeer groot. De ber-
gings- en hulpacties zijn zeer bemoeilijkt,
daar de watermassa's pn aardverschuivin
gen haast onoverkomelijke bezwaren ge
schapen hebben.
Door den aanhoudenden regenval zijn in
de Fransehe Oostelijke Pyreneeën even
eens alle rivieren buiten baar oevers getre
den en hebben groote schade aangericht.
SCHIPPER VERONGELUKT.
Zaterdagmiddag is te Belfeld de 43-iarige,
eieehts pnkele maanden gehuwde séhiPrier
C. Blanken uit Amsterdam nabij de stuw in
de rivier verongelukt.
Rij h°t stmven van een boot met drie sche
pen, wilde de schipper twee booten naast el
kaar duwen. Hii werd hierbij door een ka
bel geraakt, waardoor hij in het ruim van
een der schepen viel. De schinner kwam
hierhij zoo ongelukkig on hoofd en rug te
recht, dat hij in zeer 'érnstigen toestand
naar het ziekenhuis te Tegelen moest wor
den overgebracht, waar hij des avonds om
zeven uur is overleden.
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
8 17 uur
Vervaardiging van zijden onder-
kleeding verboden.
ALLE VROUWEN IN DE LANGE
BROEK?
Niet alleen zijden kousen, maar ook zij
den onderkleeding zal in Engeland vanaf
1 December op grond van een verordening
van het Britsche ministerie van handel niet
meer vervaardigd worden. In verband hier
mede is Zaterdag een waarlijk onbeschrijflij
ke stormloop ontstaan op de kousenwinkels,
zoo meldt Svenska Dagbladet. De productie
van versperringsballons en Darachutes is
volgens het blad de oorzaak van deze ver
ordening. De Londcnsche vrouwen zullen
daarom waarschijnlijk de lange broek in de
mode laten komen. Dagens Nyheter meldt,
dat voorzichtige Engelsche vrouwen reeds
tijdig groote hoeveelheden zijden kousen
hebben gehamsterd.
Vele wrijvingen de oorzaak.
In verband met de vele wrijvingen, welke
zich den laatsten tijd hebben voorgedaan op
verschillende punten der stad tusschen col
porteurs van verschillende richtingen, heeft
de politie thans een colportageverbod uitge
vaardigd, dat Zaterdagmiddag is ingegaan.
Men had reeds eerder getracht, zegt de
Tel., een regeling voor de colportage te tref
fen, om de incidenten van den laatsten tijd
te voorkomen, doch blijkbaar beeft deze re
geling geen afdoende resultaten opgeleverd,
zoodat men thans tot een algemeen verbod
is overgegaan.
EEN ONS PER MAN
PER WEEK.
DEZE WEEK OP BON 26.
Heden wordt een aanvang gemaakt met
de distributie van kaas.
Onder kaas wordt verstaan alle soorten
binnen- en buitenlandsce kaas, ook smeer
kaas, echter met uitzondering van de z.g.
kwark.
Gedurende de eerste distributie-
periode, welke zal loopen van Maan
dag 21 October tot en met Zondag
27 October a.s. geeft bon no. 26 van
het algemeen distributiebonboekje
recht op het koopen van een ons
kaas. Met nadruk wordt er echter op
gewezen, dat deze bon ook geduren
de de daarop volgende week, dus van
Maandag 28 October tot en met Zon
dag 3 November a.s. geldig blijft,
terwijl tevens gedurende laatstbe
doelde week een nieuwe bon zal wor-
aangewezen welke eveneens recht zal
geven op het koopen van een ons
kaas.
Zij, die op medische gronden behoefte heb
ben aan een extra kaasrantsoen, kunnen bij
de distributiediensten op gecontroleerd me
disch attest losse bonnen verkrijgen.
Evenals zulks het geval is bij brood en
vleesch, zal men in hotels, café's, restau
rants en dergelijke slechts kaas bij de maal
tijden verstrekt kunnen krijgen, indien men
een bon inlevert.
Het bekende wisselbonnen systeem wordt
hier toegepast.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
met het inwerkingtreden van de distributie
het voorschrift, dat niet meer dan een pond
kaas tegelijk aan het publiek mag worden
afgeleverd, komt te vervallen. Indien een
consument meer dan vijf bonnen tegelijk
inlevert, mag deralve daarmee overeenko
mende hoeveelheid kaas worden afgeleverd,
ali is deze grooter dan een pond.
vangen. De prijsregeling houdt een verhoo
ging in welke door den consument moet
worden betaald. Was de laatste weken de
consumptieprijs voor boter maximaal f 1.85
per kg thans zal zij zich voor fabrieksboter
bewegen tusschen f 2.20 en 2.30 per kg, dat
is dus van f 1.10 tot f 1.15 per pond. Ook
de detailprijzen van kaas worden nog na
der geregeld.
Wat de producentenprijzen voor de kaas
betreffen, deze zijn maximaal vastgesteld
als volgt:
Voor de volvette boerenkaas bedraagt de
ze f 0.83 per kg en voor de 40+ Noord-Hol-
landsche fabriekskaas 70.5 cent per kg, voor
de overige 40+ kaas 67,5 cent per kg en voor
de 20+ kaas 44 cent oer kg netto. Voorts
is bepaald, dat voor ondermelk. welke dooi
de fabrieken wordt afgeleverd, niet meer
betaald of verrekend mag worden dan 1,25
cent per liter.
Prijsregeling voor aUe zuivel
producten.
Met ingang van heden is een prijsregeling
van alle zuivelproducten getroffen, waar
door men aanneemt dat de veehouder loo-
nonde prijzen voor zijn producten zal ont-
Brood met ondermelk gebak
ken, wordt als waterbrood be
rekend.
ROGGEBROOD EN GEBAK
NIET VERHOOGD.
Aangezien door de oorlogsomstandigheden
de bakkerii onkosten aanmerkelijk ziin ge
stegen, heeft de overheid besloten toe stem-
mipg te geven om de broodnrüs te verhoo-
gen en nl. met één cent per 800 gram.
Het droge stofgehalte van bruinbrood
f tarwebrood) zal bovendien geliik gemaakt
worden aan dat van wittebrood, zoodaf
ner eenheid meer meel in dat brood moet
worden verwerkt dan tof nu toe. Tengevol
ge biervan kan de prijs voor dat brood
maximaal één cent meer stijgen, zulks met
•Ren verstande, dat brm'nbrood in geen ge
val duurder mag worden dan wittebrood.
De overheid zal er evenwel door bet ge
ven van restituties voor zorgdragen, dat
voor zuiver roggebrood de oude prijs kan
worden gehandhaafd.
Tn bef algemeen zal deze prijsverbooging
ook niet van invlned ziin op den nriis van
overige bakerii-artikelen (gebak e.d.)
Voorts is reeds, zooals gemeld, verboden
volle melk of volle melkpoeder, in brood te
verwerken. WpI zal geoorloofd blijven de
verwerking van magere melknoeder of on
dermelk. Tn dit verbond wordt er de aan
dacht on gevestigd, dat bet gebruike.lijke
merk B. in het melkbrood niet meer
beteekent. dat zulk een brood met volle
melk of volle melknoeder gebakken is. ter
wijl voorts de vrijs voor waterbrood moet
warden berekend.
Als gevolg van een en ander zullen zii.
die tot nog toe gewend waren melkbrood
te gebruiken, van de priisverhooging wei
nig bemerken, integendeel zullen zii in het
algemeen voor het brood minder behoeven
te besteden dan voorheen.
OM UIT TE KNIPPEN.
Broodbonnen nummers 11: geldig
tot en met 27 October, rechtgeven-
de op 2500 gram roggebrood of 2000
gram ander brood. Niet gebruikte
bonnen blijven nog geldig tot en
met 29 October. echter niet voor
gebruik in restaurants e.d.
Bon 13 (boterkaart): geldig tot en
met 25 October (niet gebruikte
tot en met 1 November), recht-
gevende op Va, pond boter.
Bon 13 (vetkaart): geldig tot en
met 25 October (niet gebruikte tot
en met 1 November) rechtgevende
op Vz pond boter of margarine.
05 Vleesch (vleeschkaart): geldig
tot en met 27 October (niet gebruik
te tot en met 3 November, echter
niet voor gebruik in restaurants e.
dA Elke bon geeft recht op 100
gram vleesch of één rantsoen
vleeschwaren.
05 Worst, Vleescharen (vleesch
kaart): geldig tot en met 27 Octo
ber (niet gebruikte tot en met 3 No
vember). echter niet voor gebruik
in restaurants, e.d.
Het rantsoen vleeschwaren be
draagt 75 gram voor gerookt of
gekookt varkens-, rund-, of kalfs-
vleesch en voor gerookte worst-
Soorten, 100 gr. v. gekookte worst
soorten. rolpens en knakworst. 125
gram voor Ie verartikelen, tongen-
worst en nierbrood en 150 gram
voor bloedworst.
Bon 15: Naar keuze 1 ons vermi
celli. spaghetti of macaroni, tot
en met 1 November.
Bon 26: geldig tot en met 27 Oct.
(niet gebruikte tot en met 3 Nov.)
rechtgevende op 1 ons kaas.
Bon 28: Naar keuze 1 ons maïzena,
griesmeel puddingpoeder of pud-
din.gsauspoeder tot én met 1 Nov.
Bon 55: Naar keuze 150 gram
toiletzeen.'120 gram huishoudzeep
200 gram zachte zeep. 250 gram
zeeppoeder indien voorradig
125 gram zeepvlokken. 250 gram
zelfwerkende wasrhmiddelen. 200
gram vloeibare zeep. geldig tot en
met 12 November.
Zii. die de gezinswascb naar een
was=cherii sturen, zullen voor elke
Kg. droog wa=ebo-oed één bon
55 aan de wasscheri.i moeten af
staan.
Bon 76: Naar keuze Va pond rijst
rijstemeel of rijstebloem tot en met
1 November.
Bon 77: Naar keuze Va pond ha
vermout havervlokken. gort of
grutten tot en met 1 November.
Bon 78: Naar keuze V> pond tar
wemeel. tarwebloem, roggemeel
roggebloem, zelfrijzend bakmeel,
boek wei tmeel of gruftenmeel tot
en met 1 November.
Bon 109: 1 kilo suiker tot en met
25 October.
Bon 114: Va pond koffie of
ons thee tot en met 8 November.
Bon 4 (hondenbroodkaart): gel
dig van 1 tot en met 31 October
rechtgevende voor de groepen 1. 2
3. 4. 5 en 5 op resp. 16 T<g.. 10 Kg..
8 Kg.. 5 Kg.. 4 Kg. en 3 Kg. bon
donbrood.
Bon 4 (katfenbroodkaart): geldig
van 1 tot pn met 31 October. recht
gevende on tVa Kg. kattenbrood.
Scheerzeepbon 116: geldig van 31
Augustus tot en met 31 December,
rechtgevende op 56 gram scheer
zeep of één tube sebeererême of één
nof sebeerzeen (alleen vnnr manne
liike personen hoven 15 jaar).
Petrolenmzegel periode 6: Geldig
voor 2 liter petroleum tot en met 3
November (alleen voor diegenen
die daartoe vergunning hebben).
Pefroleumzegel „periode a" (voor
verlichting) geldig tot en met 16
November, rechtgevende op 2 liter
netroieum
Bonnen 01. 02. 03 baarden, ka
chels: 01. 02. 03. 04. 05 06 centrale
verwarming en „brandstoffen
eenheid, eerste periode" van de
hrandétoffenkaarten: geldig tot en
met 31 October. Elke bon geeft
recht op één eenheid vaste brand
stoffen.
1 eenheid is 1 bi (max. 75 kg)
antbraciet. steenkolen, industrie-
of eierbrikeffen. of 2.5 hl kolenslik.
of 2 hl (max. 106 kg) cokes (ook
gascokes) of 116 kg bruinkoolbriket
ten. of 450 stuks (260 kg) bagger-
of 360 stuks (195 kg) persturf. of
175 kg fahrieksturf. of 206 kg ove
rige soorten turf.