De nieuwe telefooninstallatie en de school te Julianadorp Abonneert U op dit blad De zaak Maas opnieuw voor Utrecht De Gemeente Den Helder niet voor 3000 gulden benadeeld De kans voor eerherstel sterk gestegen RaadMefiCoceti (2) D heer v. Dalen exit Britsch vliegtuig laat bommenlast los Hector Irenbstraat zwaar getroffen yrjjdag 25 October 1940 Tweede Blad 100 Gemobiliseerde Marinemannen geholpen! Burgerlijke Stand van Den Helder Wegens meineed tot acht maanden veroordeeld Luminex brengt licht in de duisternis Gisterenmorgen is de zaak-Maas opnieuw Voor den Centralen Raad van Beroep te XJtrecht behandeld. Het zwaartepunt van deze zaak was, zooals we eerder schreven, de ontvangst van een bedrag van 3000 gulden van den directeur der scheepswerf „De Mer- wede", te Hardinxveldt, waar het stortschip yan de Gem.-Reiniging is gebouwd. De heer Maas beweerde, dat dit bedrag aan hem verstrekt was voor gemaakte onkosten voor zijn bemoeiingen ten aanzien van zijn relaties (octrooi) met genoemde werf, terwijl de gemeente beweerde, dat dit bedrag betaald was voor de levering van het tweede stort schip aan Den Helder. Als getuige was daarvoor gisteren door den Centralen Raad van Beroep de directeur van de scheepswerf, de heer v. d. Vlies, gedag vaard, om onder eede over deze zaak ver hoord te worden. Voor de gemeente was aan wezig burgemeester Ritmeester. Met den heer jfaas woonde diens verdediger, Mr. Dr. J. A. E. Buiskool de zitting bij. Dit verhoor heeft uitgewezen: le. dat de heer Maas het bedrag van 3000 gulden niet ontvangen had als direc teur van de Gemeente-Reiniging; 3e. is geblekrn, dat dit bedrag betaald Is voor gemaakte onkosten, die de heer Maas gemaakt had in verband met zijn uitvinding 3e. dat de gemeente Den Helder dit be drag niet betaald heeft. De openbare behandeling. Aan de behandeling van deze zaak ontlee- nen wij het volgende: Na beëediging van den heer v. d. Vlies, zegt de president van den Centralen Raad, Mr. Dr. Beumer, dat deze zaak hem uit de brieven en verklaringen van den. heer v. d. Vlies niet ge heel duidelijk is geworden. „Wanneer," zoo vraagt de president, da teert uw relatie met den heer Maas?" „Sinds einde 1930", antwoordt de heer v. d. Vlies. „Is toen de overeenkomst tot stand geko men „Niet met mij persoonlijk, antwoordt de heer v. d. Vlies, „maar met de werf". De President: „Wat had u zich van deze overeenkomst voorgesteld? Wat zou ze u op leveren De directeur: „Ik heb gemeend, -dat ze me werk op zou leveren, ook voor het buitenland. Het idee voor deze overeenkomst is door den heer Maas geopperd en in samenwerking op gebouwd." De President: „U zei, dat uw relatie van 1930 daceerde, maar toen is het oclreoi reeds aangevraagd en verkregen. Uw relatie moet dus van eerder dateeren." De d:recteur: „Ja, inderdaad, reeds voor dien tijd had ik contact met den heer Maas." De Pres. talen?" Hoe werd de heer Maas betaald? „Hoe zoudt u den héér Maas be niet als 'n soort camouflage beschouwd?" De directeur: „Ik heb hem als een eer lijke brief beschouwd." De President: In den door u ontvangen brief van 1934 schrijft U aan den heer Maas: „Ingevolge ons onderhoud zullen wij u 3000 gulden voor het opleveren van het schip reserveeren en uitbetalen. Doet deze brief, die van 1931 niet teniet? Waarvoor moesten die 3000 gulden gereserveerd worden?" De directeur: „Ik heb den indruk gekregen, dat de heer Maas heel veel kosten heeft ge maakt met reizen en het voeren van bespre kingen voor het octrooi. De heer Maas wilde deze kosten gedekt hebben. Hoe hij dat voor de gemeente Den Helder wilde verantwoor den, weet ik niet." De president: „Waarvoor diende die 3000 gulden dus?" De directeur: „Voor dekking van die kos ten, die hij m.i. ruimschooots gemaakt heeft. De heer Maas wilde dat op deze manier ver effenen." De President: „U zegt, dat u 3000 gulden reserveert. U moet dus weten waarvoor ze dienen. U verwijst immers naar uw onder houd met den heer Maas." De directeur herhaalt, dat het uitsluitend was voor dekking van de kosten en bemoeiin gen van den heer Maas. Den Helder moest de onkosten be- betalen, doch de directie betaalde. De President: „Dus de kosten van den heer Maas werden niet telkms, als een schip werd afgeleverd, gecalculeerd, maar uitsluitend nu, bij de levering van het ichip aan Den Helder? Dus het was te beschouwen als een betaling ineens?" De directeur: „Dat was de wensch van den heer Maas en dat is zijn zaak." De President: „Neen, dat is uw zaak. U wenscht door te gaan voor een fatsoenlijk zakenman. U zet het bedrag niet op de reke ning omdat de heer Maas dat wil, maar omdat het verantwoord moest zijn." De directeur: „Ik vond het fout van den heer Maas." De President: „Had u het ook gedaan bij een bedrag van 500 of 1000 gulden?" De directeur: „Ja, ook dan. Ik vond het fout en heb het daarom uit m'n eigen zak betaald. De gemeente Den Helder heeft geen schade ge leden en heeft die 3ÖbO gulden niet betaald. Ik heb in October 1934, toen de heer Maas een kostenberekening vroeg, die gemaakt. De heer Maas heeft zich altijd bizonder actief betoond met verbeteringen of veranderingen aan het schip. In 1937 hebben we een eindbespreking in Den Helder gehad. In 1934 was het mate riaal gekocht. In 1937 was echter de grootste helft van dit materiaal voor andere doeleinden gebruikt en ik heb toen, bij die eindbespreking gezegd, dat de prijs 3 4 4000 gulden te laag was, omdat het materiaal zooveel duurder was geworden. Toen heeft de heer Maas gezegd, dat de gemeente dat nooit wilde betalen en ik heb toen gemeend, als ik den prijs aanhoud, lijdt de gemeente geen schade en heeft de werf de strop van 3000 gulden. Ik heb persoonlijk de schade gedragen." De President: „U hebt in October 1934 aan den heer Maas een brief geschreven waarin U hem mededeelde, dat u voor hem 3000 gulden gereserveerd had, terwijl u op denzelfden dag een brief schrijft aan den directeur van de Gem. Reiniging waarin u meedeelt, dat u het schip levert voor een bedrag van 45.750, ge baseerd op de levering met een Kromhout motor van 150 P.K. Ik neem dus aan, dat in die berekening ue 3000 gulden voor den heer Maas was opgenomen? De directeur: „Ja, die drieduizend gulden zat daar in." Uit de verdere behandeling blijkt nu, dat er, hoewel er' sprake was van de levering van een 150 P.K. motor, een 120 P.K. ingezet zou worden. Als de president dan vraagt aan den heer v. d. Vlies hoeveel de gemeente Den Helder be taald heeft en deze daarop zegt 51.160.j meent de president, dat behalve de winst van 3000 gulden er toch nog een bedrag van 3000 gulden van den heer Maas inzit. De directeur weerlegt dit, door er nog eens op te wijzen, dat door den hoogeren materiaal- prijs, deze stijging van den aanvankelijken bouwsom ontstaan was. De president: „U hebt dus 3000 gulden uit uw eigen zak aan den heer Maas betaald?" Mjjn domme handelwijze kostte me 3000 gulden. De directeur: „Ja, mijn dbmme handelwijze heeft me 3000 gulden gekost." De president vraagt daarna aan den ver dediger van den heer Maas, Mr. Dr. J. A. E. Buiskool of hij nog vragen heeft te stellen aan den directeur. Mr. Buiskool stelt dan vast, dat 0e calculatie van den heer v. d. Vlies van 45.160 gulden, niet klopt met het bedrag van 45.750 gulden waar over nu telkens wordt gesproken. Hij vraagt hieromtrent van deh heer v. d. Vlies een ver klaring, welke deze schuldig blijft. Burgemeester Ritmeester krijgt dan gelegen heid nog eenige vragen te stellen. De heer Ritmeester wil van den heer v. d. Vlies weten of de 3000 gulden voor den heer Maas een uitkeering zijn ter vervanging van zijn aanspraken uit hoofde van zijn contract. De directeur antwoordt daarop „Neen." De burgemeester: „Is het contract dan ver vallen?" De directeur: „Ja." De burgemeester: „Dus hij ontving dit be drag niet voor dekking van zijn onkosten?" De directeur: „Ja, wel voor dekking van zijn onkosten?" De burgemeester: „is het juist, dat alle ijzer van het schip tevoren is ingekocht? De heer Maas verklaarde, dat het schip nergens zoo De directeur: „In het contract staat, dat hij 50 procent krijgt, met verminde ring van de kosten, voor aanwerving van objecten en 10 procent van de winst. De kosten van octrooi-aanvrage en alle an dere kosten zouden door beide partijen voor de helft worden gedragen". De Pres.: „Dat ziet dus ook op de kosten, die de heer Maas voor dien tijd gemaakt heeft?" De directeur: „Ja, de kosten voor het oc trooi zijn altijd voor de helft gedragen." Geen v »ordi:elen van Heldersclie leveranties De President: „In 1931 heeft de heer Maas een brief aan U geschreven, waarin hij te kennen gaf, dat hij bij levering aan de ge meente Den Helder geen enkele aanspraak op provenuën, in welken vorm ook, wilde ma ken. Wat is de beteekenis van dezen brief, naast de overeenkomst?" De directeur: „Dat de heer Maas inderdaad geen voordeelen wilde hebben van de leveran ties aan Den Helder." De President: „Hoe maakte u uw caleula- "es op? Hield u rekening met het bedrag, dat U aan den heer Maas had te betalen, ddte nam u er ook een post in op voor het octrooi. De directeur: „Ja". De President: „U had aan den heer Maas voor het octrooi dus niets betaald?" De directeur: „Neen". De President: „De voordeelen voor den neer Maas vloeiden dus uitsluitend voort uit oe exploitatie van het octrooi De directeur: „Ja". De President: „De heer Maas heeft dus niets ontvangen van de leveranties aan Den Helder en u stak dus het volle provenu in ®'gen zak?" e directeur: „Ja, inderdaad". De President: „Waarom zoudt u als direc teur van de werf voor Den Helder geen be- «ag voor octrooi in uw calculatie opnemen? Hel<fu een lageren prijs op voor Den De directeur: „De kosten voor het octrooi jn ook de gemeente Den Helder in rekening gebracht." Een eerlijke brief. De President; ,tü wIst> (Iat (Ie heer laas u geschreven had, dat liij geen pro- ^"niiën voor de leveranties aan de ge meente Den Helder wilde hebben. Hebt u 611 ',riet serieus genomen? Hebt u hem De heer v. Dalen exit. 't Was Dinsdagmiddag een wat vreemde raadsvergadering. Daar was allereerst het 1 ïiddagr ur, dat tot nog toe alleen gebruike lijk wan bij de begrootingsvergaderingen, m var dal nu ingeschakeld is met het oog op de vroede vaderen, die hun home tijdelijk elders gevestigd hebben. Of is het de reden van de duisternis en van de 10 uur sluiting? Misschien beide! In ieder geval, we zaten daar Dinsdagmid dag om 3 uur op de perstribune van de raads zaal en aanschouwden een zaal die zoo goed als volledig bezet was. Slechts drie leden ont braken. Zelfs de heer Uithol had de agenda belangrijk genoeg geacht om uit Leiden naar Den Helder te reizen. Er was nog iets bizonders, behalve het uur van vergaderen. Voor de perstribune waren een twintigtal stoelen neergezet en toen de klok nauwelijks viei uur geslagen had, werd de feestverlichting ontstoken. Dit alles wees op een feestelijk gebeuren, dat men vermoedde, maar niet zeker wist en dat als een verrassing aan het einde van de agenda kwam. Voor dat einde was het echter niet alles koek en ei. De verschillen van meening openbaarden zich reeds aan het begin van de vergadering, toen het voorstel van de nieuwe telefoon installatie op het raadhuis aan de orde van behandeling kwam. Dokter Loesberg gaf blijk van practischen zin, door voor te stellen, dat het gemeentebe stuur de nieuwe telefooninstallatie voorloopig niet zou koopen van het rijk, maar in huur zou nemen. Het zou daarmee het risico van een eventueele vernietiging overdragén aan het rijk, het rjjk, dat zelf zijn automatische installatie nog niet in gebruik wilde stellen, met het oog op de gevaren daaraan verbon den. De burgemeester, meer durfachtig dan prac- tisch in dit geval, wees dit voorstel af. We moeten wat wagen, anders kunnen we de zaak wel sluiten. Als er een bom valt, zal er wel meer dan drieduizend gulden vernietigd wor den. Wethouder v. d. Vaart bewandelde den gulden middenweg. Voordat de installatie ge reed is, is de tot stand misschien anders. Dus moeten we koope i, want dat is voordeeliger. Misschien is er vrede, voordat de nieuwe tele foon ratelt. De optimist! Het slot was, dat men koopt. Een stekelige discussie ontstond tusschen het raadslid Uithol en burgemeester Ritmeester over de wijziging van het ambtenaren-regle ment, waarbij voorgesteld werd den toeslag op het invaliditeitspensioen of het verhoogd inva liditeitspensioen, dat tot nu toe aan alle amb tenaren werd toegekend, te doen vervallen en alleen in geval van noodzaak, te beoordeelen door B. en W„ te verstrekken. De heer Uithol wilde de geheele clausule schrappen. Geen enkelen toeslag meer. Hij meende daardoor te voorkomen, dat het col lege naar willekeur zou handelen en dacht de ambtenaren daarmee van dienst te zijn. Neen, neen, zei de burgemeester, den ambte naren wordt er geen dienst mee bewezen, want de regeling, zooals wij haar voorstellen, is voor de betrokkenen het best en dus zijn de belangen van de ambtenaren bij ons nog altijd in betere handen, dan bij den heer Uithol. En het raadslid Ran deed er nog een schepje op, door den heer U. te verwijten, dat hij zeker in dezen tijd geen wantrouwen uit mocht spre ken in het college van B. en W. De heer U„ die een nieuw wijzigingsvoorstel indiende, boekte daarmee weinig succes. Al leen zijn partijgenoot, dokter Loesberg, stond aan zijn kant. Een minder vriendelijke aanval had het col lege van B. en W. ook nog van de zijde van onze plattelanders te doorstaan, toen de 4600 gulden voor de noodschool te Julianadorp ge voteerd moesten worden. De heer Hoornsman, het v.d.-raadslid, was er weinig over te spreken, dat de inrichting daarvan zoolang had moeten duren. Hij meende, dat het college van B. en W. wel wat meer spoed had kunnen betrachten met goedkoop geleverd kon worden, omdat alle materiaal was ingekocht. De President maakt dan abrubt een einde aan de ondervraging door den burgemeester en zegt, dat hg geen suggesties in een bepaal de richting wil hebben eri dat deze vragen reeds zijn beantwoord en voor het college volkomen duidelijk zijn. Een protest van de zijde van burgemeester Ritmeester levert geen resultaat op. waarop deze er het zwijgen toe doet, als de president hem nog in de gelegenheid wil stellen enkele vragen te stellen. Mr. Buiskool verzoekt tenslotte den Raad van Beroep te willen vaststellen, dat het ver hoor drie feiten heeft vastgesteld, feiten die we aan het begin van ons verslag hebben ver meld en waarheen we dus verwijzen. Verdedi ger hoopt dat de Raad daarmee bij zijn uit spraak ernstig rekening zal houden. Uitspraak over drie weken. De President sluit hierna de zitting en be paalt de uitspraak over drie weken. Brandbommen op Sluisdijkstraat en omgeving. De onveiligheid van onze stad b(j nacht is helaas vanmorgen opnieuw bewezen. De bewoners van Hector Treubstraat en omgeving, van de Schagenstraat en Gra venstraat, Govêrsstraat en Sluisdijkstraat hebben het ondervonden. Om kwart voor zeven ongeveer kwam een Engelsch vliegtuig laag over de stad. Van alle kanten schoten de zoeklichten hun stralenbundels in de richting waar men het vliegtuig waande en toen men het in de stralenbundels had, brandde een '4 hevig afweervuur los. Een serie brandbommen viel tusschen Gravenstraat en Paralelweg. Een brandbom kwam terecht in een goot van een perceel in de Gravenstraat, bewoond door de fam. Faber, en werd er door de bewoners uitgeworpen en gebluscht. In de woning van den heer v. Wolferen, Schagen straat, kwam een brandbom door het dak, door den zolder en het plafond van de voor kamer, in de voorkamer terecht. De bewoner verloor zijn tegenwoordigheid van geest niet, gn ep den brandbom beet en wierp hem bui ten in een put. Hij voorkwam daardoor dat zijn woning afbrandde. Bij de fam. Wegman, in de Govêrsstraat viel een brandbom dwars door de woning, in het bed van de bewoonster, dat in de voor kamer stond. Ook deze brandbom werd ge grepen en naar buiten geworpen. Een begin van brand kon worden gebluscht. de inrichting van die noodschool, omdat men toch in Juli al het noodziekenhuis had inge richt. Het was moeilijk voor den burgemeester om het raadslid een blik achter de schermen te verleenen. Hij moest dus genoegen nemen met de verzekering, dat van den kant van het college alles was gedaan om de school op tijd te laten beginnen, maar dat verschillende fac toren hadden tegengewerkt. Minder gelukkig kwam het college van den heer v. d. Veer af, die verontwaardigd vroeg, waarom de ouders van de kinderen ven de Chr. school, die ook hun toevlucht- in t en bol lenschuur hadden moeten zoeken, aan ue huur van die schuur moesten meebetalen. Dat heb ben de ouders van de leerlingen van de open- baré school toch ook niet te doen. Het college hield zich aanvankelijk van den domme, wist niets van een schrijven, dat aan het schoolbestuur gezonden zou zijn, wist niets van betalen van een deel yan de huur, wist alleen, dat men volkomen bereid was te helpen en dat men dit aan het bestuur had meege deeld. De heer v. d. Veer stond wat dwaas te kijken. Hoe zat dat nu, hij had toch de mededeeling van het schoolbestuur ontvangen, dat de ouders zelf aan de huur bij moesten dragen, op verzoek van het college. Later kwam de aap uit de mouw. Bij de rondvraag deelde de voorz. mee, dat er toch een brief v vn het schoolbestuur was ontvangen en daarin had men gevraagd of het gemeente bestuur de huur geheel of gedeeltelijk wilde vergoeden tiltoen had men ten Raadhuize deze vraag dankbaar aangegrepen (wie???) om het schoolbestuur te vragen hoeveel men dacht bij te dragen. Er zitten kooplieden daar onder de ambtenaren. Tenslotte was er nog het einde van deze raadsvergadering, waaruit bleek, dat het col lege van B, en W. zijn verdienstelijke ambte naren hoog weet te waardeeren en die waar deering niet onder stoelen of banken steekt. De heer v. Dalen ging weg en de hartelijke wijze, waarop het college bij monde van den burgemeester afscheid nam van dezen hoofd ambtenaren deed goed. Het mag dan zijn, dat men wel eens critiek heeft, alsof het college zijn ambtenaren geen goed hart zou toedragen, een afscheid als dit bewees het tegendeel. De heer v. Dalen werd vereerd met de zilve ren medaille van de gemeente Den Helder, waarmee de hoogste waardeering werd uitge drukt voor zijn verdienste voor de gemeente. En hiermee kwam het slot van deze raads vergadering. Bij de fam. Planjé in de Sluisdijkstraat, kwam eveneens een brandbom in de woning. Ook hier greep men bijtijds in, om verder on heil te voorkomen. In een pakhuis, achter den Parallelweg, sloeg een brandbom in en veroorzaakte een vrij felle brand, die door de snelle komst van de brandweer, vrij spoedig kon worden ge bluscht. Tal van ruiten werden vernield in deze buurt. Ook van school 5 gingen heel wat ruiten aan diggelen. Explosieve bommen achter het spoor. Eenige woonwijken achter het spoor wer den veel ernstiger getroffen. In de Hector Treubstraat, in de bocht even voorbij de B.L.O.-school kwamen twee explosieve bommen neer achter de perceelen 81, dat niet bewooid was en 85, dat bewoond was door de fan. Ouddijk, waar een achttal personen, w. o. een oude vader v an 75 jaar in huis was. De ravage hier is ontzettend. De huizen zijn zoo ernstig beschadigd, dat van herstellen geen sprake meer zal zijn. Gaten van meters wer den in de muren geslagen en het mag dan ook een wonder heeten, dat de geheele familie Ouddijk er het leven heeft afgebracht. Mevr. Ouddijk moest onder het puin vandaan gehaald worden. De anderen kwamen er af met den schrik of met lichte verwondingen. Ook mevr. Ouddijk had geen ernstige verwondin gen. In vrij verre omgeving is hier geen huis onbeschadigd. Duizenden pannen, honder den ruiten werden vernield. Deze wijk was vrij goed bewoond en men mag daarom wel zeer dankbaar zijn, dat geen enkel men- schenleven werd geëischt. Op het land achter de v. Leeuwenhoekstraat kwam eveneens een voltreffer terecht, die een gat sloeg van zeker 2]/2 meter diep en zeven of acht meter middellijn. Alle woningen van de v. Lee ïwenhoekstraat, aan de zijde van het land liepen ruiten- of pannenschade op. Op den Middenweg werden eveneens verschillende woningen beschadigd, terwijl ook in de Huy- gensstraat verschillende ruiten het moesten ontgelden. Ook hier waren gelukkig geen slachtoffers te betreuren. Wel is de schrik bij de bewoners er danig ingekomen en het gevolg zal wel zijn, dat velen voor den nacht een veiliger onder komen zoeken. Wij lezen in het laatst verschenen nummer van „Onze Vloot": De oproep tot het geven van bijdragen voor het verleenen van steun aan gede mobiliseerde Marinemannen, welke wij plaatsen in ons Juni-Juli-nummer heeft het groote succes gehad, dat wij bijna 4000.voor dit doel mochten ontvan gen. Met dankbaarheid maken wij hiervan melding. Wij werden hierdoor in staat ge steld tot dusverre omstreeks 100 Marine mannen in moeilijke financieele omstan digheden te helpen. In de meeste gevallen betrof dit het verleenen van een bedrag voor aanschaffing van burgerkleeding, in enkele gevallen werd er geholpen bij 't bestrijden van verhuiskosten, enz. van 24 October 1940. BEVALLEN: W. C. S. Leeuwensteinvan Zandbergen, z.; W. A. D. BoonBeemster- boer, z. ONDERTROUWD: R. F. Mulder en A. L. M. Ruiterman. GETROUWD: P. Bais en Chr. Verhoeks; A. A. Bremer en A. Breet; J. P. Bruul en H. W. Post; L. Carlebur en F. Been; M. A. van Hoek en J. Kramer; Chr. Veldhuizen en O. Drupsteen. Amsterdam, 23 October. Een echtpaar in Den Helder voerde een echt scheidingsprocédure. Als kroongetuige was een los werkman opgetreden, die onder eede valsche verklaringen ten aanzien van de vrouw had afgelegd. De rechtbank te Alkmaar vtrooi- deelde him wegens meineed tot acht maanden gevangei isstraf. De Procureur-Generaal vroeg .bij de benandeling bij het gerechtshof bevesti ging van dit vonnis en het hof wees vandaag conform den eisch arrest. Het was te voorzien, dat er diverse prepa raten zouden verschijnen, nu de duisternis des avonds en des nacht zoo interns is, dat men veelal waarlijk geen hand voer de oogen kan zien. Frans Neyts, de reclame-schilder, heeft thans, zooals men in een advertentie kan lezen, de beschikking gekregen over het z.g. „Luminex", een licht-gevende verfsoort. Diverse Heldersche zaken en café's lieten reeds hun namen op de vensters en gevels be-„Luminexe'n". Des avonds kan men deze dan in de duisternis duidelijk onderscheiden. Particulieren kunnen het laten aanbrengen voor hun bel en sleutelgat. De kosten van een en ander zijn slechts gering. Bij het op 23 October j.1. te Utrecht ge houden examen voor apothekers-assistente, slaagde mej. G. de Wijn, zij genoot haar op leiding bij den heer D. W. de Bas.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 5