Eeo „stoomfiets"
Engelsche bommen
op Berlijn
Pétain antwoordt
Roosevelt
De luchtstrijd in de
Middellandsche Zee
Als koning Leopo»a
jarig is
Roosevelt's laatste
verkiezingsrede
Relletjes te Londen
BALKANENTENTE
bestaat niet meer
Spoorwegverkeer At^ene-
Saloniki onmogelijk?
De positie van Engeland
Vreemde vliegtuigen
boven Zwitserland
Storm brengt verwoesting
in Zweden
Twintig Britsche vliegtuigen
neergeschoten
De eerste Noorsche
autoweg
Urker torenwachter
gaat heen
Ongeva'-slachtoffers
in Amerika
Geslaagde proefrit.
Zaterdagmiddag hebben wij op den
wielerbaan in het Olympisch Sta
dion te Amsterdam het nieuwste
snufje op het gebied van mechanisch
voortbewogen voertuigen in actie ge
zien. Vroeger werd iedere motor
fiets een „stoomfièts" genoemd doch
in werkelijkheid heeft een voertuig,
dat op de dien naam aanspraak
mocht maken, nimmer langs Ne-
derlandsche wegen gereden. De
kans, dat dit werkelijk in de toe
komst zal gebeuren is echter niet uit
gesloten, want de jeugdige H. Gor
dijn, een neef van Amsterdams
brandweer commandant, heeft een
stoomfiets in den waren zin des
woords geconstrueerd en daarmede
met succes proef gereden.
Hans Gordijn was een enthousiast motor-
sportbeoefenaar en toen in Juni jl. de be
sluiten omtrent de henzinedistributie be
kend werden, zette hij zich onmiddellijk er
toe om zijn Eysink jubileummotor zoodanig
om te bouwen, dat zij niet op stal gezet
behoefde te worden. Nu was Hans al van
kindsbeen af een knutselaar en speciaal
stoommachines hij is thans machinist
bij de stoomvaartmaatschappij „Neder
land" hadden steeds zijn volle aandacht.
Tezamen met zijn vader bouwde hij een
stoommachine, welke geschikt zou zijn de
motorfiets aan te drijven. Ruim 400 werk
uren vorderde deze opgave, vrijwel allen
vrijen tijd, welken hij de laatste maanden
had.
Het resultaat is er dan ook wel naar. Za
terdagmiddag stond er op de Stadionbaan
een motorfiets ontdaan van een motor en
voorzien van een grooten bagagedrager op
bet voorwiel, waarop de stoommachine was
aangebracht. Deze machine bestaat uit Oen
staanden vlampijpketel met achttien vlam
pijpen. Het geheel is niet groot, ook de ketel
niet, want de machine zorgt tijdens het rij
den er zelf voor, dat de watervoorraad
voortdurend wordt aangevuld. Bij het „op
stoom komen", wordt het water eerst met
een handpomp in den ketel gebracht. De
machine is zeer goed geconstrueerd en to
taal zelf gemaakt, ook de automatische sme
ring, welke maakt, dat men weinig onder
houd heeft. Op den bagagedrager achterop
is een kolenbergplaats gemaakt. Alles zeer
gemakkelijk en met zoo min mogelijk com
plicaties.
Als de fiets rijdt dat gaat met een snel
heid van 30 K.M. wanneer de maximum
druk, 6 atmosfeer, is bereikt dan steekt
•de schoorsteen van vorèn hoog boven den
bestuurder uit, terwijl de machine een
zacht puffend geluid maakt.
De aandrijving geschiedt op bet voorwiel.
De machine is een tweecylinder met 0.6 pk.
vermogen. Het verbruik is ongeveer acht li
ter water per uur.
Wij willen ons niet aan voorspellingen
wagen, temeer daar deze eerste „stoom
fiets" nog talrijke ver-beteringen zal onder
gaan, voordat de constructeure zelf geheel
tevreden zullen zijn, hoewel de bekende
motorrijder Nortier, die eveneens een proef-
baantje reed, opmerkte, dat hij sinds jaren
niet op zoo'n fijne fiets had gezeten.
Zullen in de toekomst op aut'oparkeer-
plaatsen borden verschijnen met het op
schrift: „Verboden asch te wippen?"
Vrijdagavond hebben eenige Britschc
bommenwerpers geprobeerd de rijkshoofd
stad te naderen. Het krachtige Duitsche af
weergeschut verdreef de meeste Engelsche
vliegtuigen naar het zuiden en hot noorden.
Daarbij wierpen zij brisantbommen en brand
bommen op woonwijken en tuindorpen.
Brandbommen troffen o.a. weer het reeds een
keer geteisterde wereldvermaarde Rudolf
Virchowziekenhuis. De uitbrekende dak
branden werden spoedig gebluscht. Schade
van beteekenis is er niet ontstaan. Onder de
burgerbey.olking vallen verscheidene dooden
en gewonden te beklagen. Bij dezen aanval
is opnieuw gebleken, dat de R.A.F. ook bij
helderen sterrenhemel woonwijken van bur
gers bombardeert, die ver van militaire doe
len verwijderd liggen.
Alleen kerkelijke viering. De scho
len gesloten.
De militaire bevelhebber voor België en
Noord-Frankrijk heeft in antwoord op een
schrijven van den secretaris-generaal van het
Belgische departement van Binnenlandsche
Zaken o.a. medegedeeld, dat de naamdag van
den koning der Belgen 15 November a.s.
door alle kerkelijke, plechtigheden, voorna
melijk door een Te Deum, mag worden ge
vierd. De scholen mogen, volgens de Tel.,
dien dag gesloten zijn, doch betoogingen mo
gen niet worden toegelaten."
„De huidige toestand eischt, dat 15 No
vember, welke tot nu toe geen door den Bel
gischen staat erkende feestdag was als werk
dag dient te worden beschouwd"
Amerika blijve bulten den ooorlog.
Roosevelt heeft Zaterdag te Cleveland zijn
laatste openbare verkiezingsrede gehouden.
Hij zeide onder meer, dat de storm, die
thans over de wereld woedt, de eigenlijke
grond voor zijn derde candidatuur is. Hij
deed een aanval op de tegenstanders van
de New Deal, „van communisten tot kapi
talisten", en verklaarde, dat deze steeds de
bedoeling hebben de democratie te ver
zwakken.
Het eerste doel der buitenlandsche poli
tiek is, dat men Amerika buiten den oorlog
houdt. Het tweede, dat Trien den oorlog zoo
ver mogelijk van de kusten van het Weste
lijk halfrond verwijderd houdt, over Atlan-
tisehen en Stillen Oceaan zullen de Vereen.
Staten alle mogelijke stoffelijke hulp blijven
zenden, doch zij zullen niet, om tot paci
ficatie te komen, een of andere fatale ver
gissing begaan.
Politie moet hardhandig op
treden.
Volgens berichten uit Londen, hebben,
zich daar gistermorgen incidenten Voorge
daan, zegt het D.N.B. Voor het Bucking-
hampalace had zich een groote menschen-
menigte verzameld, welke hoofdzakelijk uit
bewoners van de oostelijke wijken van Lon
den bestond. Een cordon van bereden po
litieagenten verdrong de menigte, die zich
aanvankelijk rustig gedroeg, van den in
gang van het Koninklijk Paleis. Toen uit
de menigte kreten weerklonken als „geef
ons brood, geeft ons kolen", geeft ons ven
sterglas". trachtte de politie de rust te
doen wederkeeren. Daarbij werd een vrouw
door een paard op den grond geworpen. De
menigte geraakte daarover zoozeer in op
winding, dat de politie op verscheidene
plaatsen van de wapens gebruik moest ma
ken om de menigte uiteen te drijven. Zeven
personen werden daarbij gearresteerd.
Uit Vichy wordt gemeld: Maarschalk Pé
tain heeft, naar in goed ingelichte kringen
wordt bevestigd, de persoonlijke boodschap
van president Roosevelt, die( deze ongeveer
tien dagen geleden aan Pétain heeft gericht
met een persoonlijke brief beantwoord, die
langs diplomatieken weg is overgebracht.
Het antwoord zal niet gepubliceerd worden
zooals reeds het geval was met de boodschap
van Roosevelt. Over den inhoud, waarover
discretie in acht wordt genomen, wordt
slechts gezegd, dat maarschalk Pétain ten
aanzien van de opvattingen van Roosevelt
zich er in hoofdzaak toe beperkt heeft de
positie van Frankrijk met betrekking tot
het Europeesche vraagstuk uit een te zetten,
zooals zij reeds, tot uitdrukking is gekomen,
in de redevoeringen en boodschappen van
den Maarschalk.
Joegoslavië ziet zich van zlln
verplichtingen krachtens het
Balkanpact ontheven.
In politieke kringen te Belgrado wijdt men
er groote aandacht aan, dat de president
der Turksche republiek, Inonoe, in zijn
rede voor de Turksche nationale vergade
ring in het geheel geen gewag 'heeft ge
maakt van Joegoslavië en Bulgarije. In
deze kringen, ziet men daarin een bevesti
ging van de. meening van Joegoslavië, dat
de ,Balkanentente thans ook officieel heeft
opgehouden te bestaan en dat Joegoslavië
geenerlei verplichtingen krachtens het Bal
kanpact meer heeft.
Volgens een Stefani-bcricht uit Belgrado
verluidt, dat de spoorlijn Athene-Salnniki
door de Italiaansche luchtaanvallen onbruik
baar is geworden. Deze onderbreking van de
eenige verbinding met de buitenwereld be
lemmert ook de'Grieksche mobilisatie, daar
het de eenige spoorwegverbinding is, die het
land van het zuiden haar het noorden door
kruist.
Hitier maakte geen fouten
Hoog« .militaire en diplomatieke kringen
zijn, naar von Wiegand uit Washington
aan het „Journal American" meldt, „zeer
bezorgd" over het .strategisch verloop van
den oorlog", dat de Britsche positie steeds
ongunstiger doet schijnen. In genoemde
kringen ziet men geen kansen op een spoe
dige verbetering in de Engelsche positie.
In tegenstelling tot Napoleon, zoo wordt te
Washington gezegd, heeft Hitier nog geen
fouten begaan. Engeland staat alleen en
Duitschland behëersrht het continent en
heeft nog steeds het initiatief. Behalve lucht
aanvallen kan Engeland niets ondernemen,
zoodat .,in elk geval op het oogenb'.ik" voor
Engeland geen mogelijkheid van een mili
taire overwinning bestaa,t.
Luchtalarm in Bern.
In Be'-n is Zaterdagnacht luchtalarm ge
maakt. De Zwitsersche legerstaf publiceert
het volgende communiqué:
In den nacht, van 1 op 2 November heeft
een aantal buitenlandsche vliegtuigen het
Zwitsersche rechtsgebied geschonden. De
luisterdienst heeft geconstateerd, dat de toe
stellen over de Juragröns gevlogen zijn en
Zwitserland deels over de zuidelijke grens
verlaten hebben. Wegens het slechte weel
was het onmogelijk den afweer in werking
te stellen en het, juiste aantal en soort der
vliegtuigen na te gaan. Een uur later heb
ben blijkbaar dezelfde toestellen in de rich-
tirig zuid-noorwest weer boven Zwitserland
gevlogen.
Bak van bioscoop weggeblazen.
Naar het Zweedsclie Telegraafagentschap
meldt, heeft de geweldige storm, die Vrijdag
heeft gewoed, groote verwoestingen aange
richt in de bosschcn in Noordwest-Skonen,
Een groot aantal hoornen werd ontworteld.
I)e landwegen zijn op sommige plaatsen ge
heel geblokkeerd door omgevallen boorden
en een deel der elctriciteitsliding is .ver
nield. Op Hallands en Vaedero is een wind
sterkte van 24 rn per seconde gemeten. Met
uitzondering van slechts enkele schepen is
de scheepvaart den geheeten dag stopgezet.
Als curiositeit wordt bij dezen storm nog
opgemerkt, dat in Billesholm de storm het
dak van een bioscoop heeft weggeblazen.
Het is 20 m. van het gebouw verwijderd op
den grond neergekomen.
BIJ DE LUCHTAANVALLEN
OP TOBROEK.
De Italiaansche luchtdoelartilicrie van de
marine heeft volgens het D.N.B. alleen bij de
Engelsche luchtaanvallen op de vlootbasis
van Tohrooek. naar met zekerheid is komen
vast te 'staan, twintig Engelsche. vlieg.uigen
en waarschijnlijk nog acht andere toestel
len onilaaggescho'.cn. Totdusverre hebben de
Engelschen in totaal 71 luchtaanvallen op To
broek gedaan, resp. trachten te doen.
Onder leiding van Duitsche des
kundigen aangelegd.
In Noorwegen worden plannen bestudeerd
voor een autoweg die van de. Zvveedsche
grens bij Halden naar Drontheim moet lei
den. Men- verwacht, dat de werkzaamheden
het a.s. voorjaar kunnen beginnen. 1'5000 tot
20.000 Noorsche arbeiders zullen hierin werk
vinden. De werkzaamheden staan onder lei
ding van Duitsche deskundigen, wien Noor
sche ingenieurs ter zijde staan. Een studie
commissie van Noorsche ingenieurs en tech
nici zal zich naar Duitschland begovci» om
zich van den aanleg der Duitsche autowegen
op de hoogte te stellen.
L)e bloemenkweekers en grossiers van Den Haag en omgeving hrtebben
in de Residentie een centrale markthal in gebruik genomen
(Foto Schimmelpenningh)
Eten zonder bon. lederen ochtend wordt in de vijvers van het Zuiderpark te Den
Haag een klein partijtje visch gevangen als voedsel voor de aldaar verblijvende ooievaars
(Foto Schimmel penning)
De torenwachter van Urk gaat,'na een rüim
35-jarigen diensttijd, op 1 Januari' a.s. den
dienst met pensioen verlaten.. Duizenden in
het land en daar buiten zullen zich den heer
A. Loosman, die een bekende persoonlijkheid
op Urk is, herinneren.
Altijd npg gekleed in de oude Urker dracht,
beklom hij met de bezoekers den vuurtoren
van Urk en verklaarde hun de werking van
het licht, en de mistsirene op duidelijke en
vriendelijke wijze, zoodat ieder een aange
name herinnering aan hem zal hebben be
houden, zegt het Vk.
BRITSCH GENERAAL BIJ TURKSCHEN
PRESIDENT.
De chef van den generalen staf van het
Britsche leger in het Nabije Oostens generaal-
majoor Smith, is Vrijdag door den Turkschen
president ontvangen. Zaterdag werd hij te
Istanboel verwacht. Men spreekt van zijn
mogelijk bezoek aan Griekenland.
FRANSCH PROTEST BIJ TSJANG-
KAI-SJEK.
Volgens een te Hanoi ontvangen bericht,
heeft de Fransche ambassadeur in China een
onderhoud gehad met Tsjang-Kai-Sjek en
daarbij een krachtig protest- ingediend, naar
aanleiding vamhet feit, dat Chineesche troe
pen op 26 October de grens van Indo-China
hebben overschreden. De ambassadeur heeft
tegen herhaling gewaarschuwd.
CHINEESCH—ENGELSCH CONFLICT
TE TIENTSIN.
PEKING, 2. Nov. (D.N.B.). I)e Chinee
sche politie in de Britsche concessie te
Tientsin is in staking gegaan uit protest
tegen het feit, dat de Engelsche autoritei
ten hun Chineesche ondergeschikten in de
lagere nationale munteenheid betalen, doch
hun eigen vorderingen slechts in de Noord-
Chineesche munteenheid incasseeren.
Bijna 100.000 dooden en 9 mil-
lioen gewonden.
In het voorwoord tot het zooeven gepu
bliceerde jaarverslag van het Amerikaan-
sche Roode Kruis deelt de voorzitter Nor
man Da vis o.a mede, dat in 1939 in de Ver-
een.gde Staten 93.000 persgriep bij onge-
onl'jV" daarv,an 32,600 bi.1 automobiel-
ohgelukken, om het leven gekomen en 8 8
nylltoen gewond zijn.
OUDE AMRIKAANSCHE KRUITFABRIEK
WEER IN B.EDRIJF.
heMt' ondrerhfansche ministerie van oorlog
reTdooXtr *eKev,en- de °"de uit den we-
se ulTn Tt mmende kl'mtfabriek te Wol-
sté en tTvb "eSSee ',al) weer m bedrijf te
troffen om l"8 W0! Rn toebereidselen ge-
niakfabriek te bouweT Synthetische amm°-.
Mussolini tijdens de plechtigheid ter g«l"'
heid van de onthulling van het monument*!
den Albaneeschen vrijheidsheld SkandaW
(Foto Ronwl
Spannende gevecht®
De bijzondere correspondent van Steh
ni aan het luchtfr.ont meldt bijzonderhed®
over de gevechten, die zich afgespeeld
ben tusschen Italiaansche jagers en Sun
derland-Pantgervliegtuigen, wier taak M
is jacht te maken op de Italiaansche duit
booten. Zaterdag zagen twee van onze i8
gers, die buiten onze kusten aan de Mi
deilandsche Zee vlogen, een van deze tt8
tervliegtuigen en deden er een duikvlu'
op, waarop zij het mitrailleurvuur
den. De vijand antwoordde met al zijn
open-
w»'
pens en een verbitterd gevecht ontsP0®
zich. Een licht rookspocy vormde het e
ste teeken. dat de Sundèrland was getr°
fen, vervolgens gaf een geweldige r°°
pluim het sein, dat het toestel veri°r®
was. Brandend stortte het in zee. Hu
vliegtuigen, die terstond door de Italiaan
sche vliegers waren uitgezonden, von
geen enkel inzittenden van het Enge s6
vliegtuig meer aan de oppervlakte.
Vervolgens vielen onze jagers in deZ
de zone een tweede Sundèrland aan' „p
was wellicht uitgezonden om de eersta f))
te sporen. Eeri nieuw gevecht °ntst°" n.
de Sundèrland slaagde erin te v'"< 1 je
doch niet zonder in een der m°'°11(e
zijn getroffen. Het verlies van de aa js
Sundèrland is ernstig/ voor de lu(1(],
van Malta, aanfeezicn de talrijke
ning moeilijk te yervangen is.
