N1PPER EN PELLE
De Mascotte
duisternis-s'achtoffers
„Uw leidsman"
een groot succes
Lange lijst
Feuilleton
H* de Vere Stacpoole
De moord te Leidschendam
Men kan met ztjn broodbonnetje
van een ©na, wel een pond boter,
letter koopen,
jjANTSOEN AFGESTEMD OP DE
^bBwerkte HOEVEELHEID BLOEM.
In een pereconferentie heeft de directeur
yan het centrale distributiekantoor, de heer
g, de Hoo, eenige toelichtingen gegeven op
je nieuwe distributiemaatregelen.
Wij laten ziin uiteenzettingen hier in het
kort volgen:
l>e maatregel om deze zoetigheid in de
distributie te brengen schijnt een „bittere
pil"-
Men za'. z)ch afvragen, of inderdaad de
jloempositie van dien aard is, dat deze
maatregel noodig was om ons dagelijksch
brood veilig te stellen.
Het antwoord is ontkennend, niet de nood-
takelij'kheid om meer bloem te besparen,
vormt den ondergrond van dez.en maatregel'
doch de noodzakelijkheid om voor een be-
paaWe categorie consumenten meer brood
beschikbaar te stellen,
peze categorie is de groep Van jongelie
den tusschen de 14 en 21 jaren (d.w.z. vanaf
ji tot en met 20 jaar).
Indien men bedenkt, dat er circa 1.500.000
pesonen to deze categorie behooren, zal
men begrijpen, dat er naar een middel ge
zocht'moest worden om de voor dit extra
rantsoen benoodigde bloem te kunnen be
sparen op de huidige consumptie.
Het gewone broodransoen verder beperken
werd niet mogelijk geoordeeld, daarentegen
kon het gebruik van koek, koekjes enz.
wel eenigszins worden ingeperkt.
De hierdoor vrijkomende hoeveelheid
bloem kon dan voor het verstrekken van
liet extra broodrantsoen worden aangewend.
In dit licht bezien is deze distributie niets
andere dan een maatregel om den beschik
baren voorraad bloem op meer doeltreffende
wijze aan te wenden.
Verkeerd beeld.
Reeds den eereten dag van deze distributie
bleek er bij het publiek een totaal verkeerd
beeld van den omvang van deze distributie
te bestaan. Men verkeerde blijkbaar in de
meening. dat gebak e.d. erg zwaar van ge
wicht is en dat men dus voor een broodbon
van 100 gram een zeer kleine portie lekker
nijen zou kunnen krijgen.
Dit is totaal onjuist, immers de
rantsoenen v. koekjes, gebak, koek
beschuit en dergelijke zijn afgestemd
op de in dit product verwerkte hoe
veelheid bloem. Zoo kan men op
een broodbon van 100 gram b.v. de
volgende minimum hoeveelheden
„gebak" betrekken:
Speculaas 140 gram;
Koekjes 200 gram;
Cake 300 gram; i
Gebak-gebakjes 600 gram;
Grootkorstgebak 500 gram;
Kleinkorstgebak 400 gram;
Koek 160 gram;
Biscuit 90 gram;
Beschuit 75 gram;
Indien men nu eens uitrekent wat men
voor zoo'n bonnetje van 100 gram kan koo-
Pen 2 ons koekjes van 10 cent of een bo
terletter van een pond) dan valt het heusch
genoeg mee.
Bovendien er zijn meerdere soorten koekjes
bonvrij: b.v. schuimgebak, weespermoppen
en ander gebak, waarin, geen bloem is ver
werkt.
Door
44.
Alles en alles bijeen genomen, zou er hoog
stens een half uur zijn verloopen sinds zij
Williams verlieten. Zij waren er zoo goed als
zeker van, dat ze niet waren gevolgd op hun
tQcht naar het hotel. Waarschijnlijk stonu er
iemand hen op te wachten aan de voordeur
van Williams huis, die eindelijk het wachten
wel moede zou-worden. Niemand dan de sla
perige klerk wist iets van hun vertrek en het
'eek hen onwaarschijnlijk, dat die niet te ver
trouwen zou zijn.
°e lichte, deinende riksjas brachten hen
vliegensvlug door de nu vrijwel verlaten
•traten. Daarna kwamen zij in de amusements
wij ken, waar het nachtleven nog in vollen
gang was, maar waar niemand op hen lette.
Tenslotte bereikten zg de donkere, smalle
•traten welke naar de haven voerden.
De steigers, waaraan le groote schepen ge
beerd lagen, waren 'donker maar de kleinere,
Qle waaraan de particuliere jachten, de sam-
Pans, de visschersbocten en kleine stoomboot
je® gemeerd lagen, waren alle goed verlicht.
Nadat Cray de riksja-mannen had betaald,
amèn zy hun bagage op ec wandelden verder
"aar de haven. Williams had Cray goed uit-
«e'egd waar die zijn moest. Er lag slechts één
«roote boot in de haven, waarschijnlijk de boot
dio"^6 scheepvaartmaatschappij boven Chi Da
Sn V0'£en<Jen avond zou vertrekken naar
]U hampton. Verder ,agen er slechts een paar
OQatoombootjes en eenige sampans. Een
on rt kwam de gedachte in Cray op, om
Er epn °f andere manier aan boord van de
tiekf/ te komen, ook al hadden ze geen
„em Misschien zou de purser genoegen
Maa"1116* betaling aan boord van het schip,
gedacht vo'£endp moment verwierp hij die
zien u t Dat Wa9 onmogelijk. Zij moesten
•amnan te ,Tomen met een van de
Uanis da' was dp eenige weg. zooals Wil-
Alsofêhl duide,«'"' had gemaakt.
^lander geroepen was, dook plotseling een
°P, van het dek van de dichtstbij lig-
Voorbe reddingen voor de
groote reto.
't Is niet nodig, alles mee
te slepen. Wel ie Jumbo
sterk, maar het kan ook te
veel worden."
De grote vriend van de
jongens moest als pakjes
drager dienst doen.
En toen Karo er ten slotte
ook bfl was, was het gezel
schap klaar voor de reis.
Het gevaar loert.
1. Onze vrienden zitten veilig
en goed "%-p Jumbo's rug,
buiten bereik van de moord
lustige slangen, die op de
grond kruipen.
2. In het struikgawas echter
loeren enige vreesaanjagen
de gestalten, waarmee niet
te spotten valt.
Bovendien is er nog een belangrijke maat
regel genomen om de „zoete" consumenten
tegemoet te komen. Er is n.1. besloten
voortaan het rantsoen bloem of zelfrijzend
bakmeel niet meer op een bon van het al
gemeen distributieboekje beschikbaar te
stellen, doch op de bonnen van een in den
loop van de week uit te geven bloemkaart.
De kaart heeft series van 8 gelijke ge
nummerde bonnen. Iedere maand wordt een
serie aangewezen. Iedere serie van 8 bon
nen geeft gedurende den aangewezen maand
récht op de volgende producten 8 keer 50
gram brood of 8 keer Y* rantsoen gebak
of 280 gram bloem of zelfrijzend bakmeel.
Men krijgt dus de invoering van de bloem
kaart, belangrijke voordeelen zijn n.1.:
Ie. Men kan de bloembon omzetten in
brood of gebak;
2e Het rantsoen bloem is met 30 gram ver
hoogd.
Uit het bovenstaande moge duidelijk wor
den, dat de „bittere" pil in deze „zoete"
distributie nogal belangrijk meevalt en dat
tegenover deze nogal meevallende beperkin
gen ook diverse winstpunten geboekt kun
nen worden. Op eenige punten moet ik nog
even de aandacht vestigen en wel de vol
gende:
1. De broodbons zijn in den vervolge niet
uitsluitend bestemd voor den inkoop bij
den bakker; ook de banketbakker en kruide
nier kan ze inwisselen voor de bovenom
schreven goederen.
2. De verkoop van de tot de groep „ge
bak" behoorende artikelen in hotel, res
taurant e.d. kan alleen nog geschieden tegen
nwisseling van bonnen. Wisselbonnen van
Vi rantsoen brood (of gebak) zijn nu inge
voerd. Deze bonnen zijn uitsluitend bestemd
voor gebruik in hotels en niet voor inkoop
bij de handelaren.
SPOEDIG UITSPRAAK IN HOOG
STE INSTANTIE.
De advocaat-generaal bij den hoogen raad
mr. Holstevn, heeft conclusie genomen in
de zaak van den 29-jarigen Rotterdamschen
koopman R. A„ die ter zake van moord op
den veekoopman C. G. van der Horst te
Leidschendam door het gerechtshof te
's Gravenhage is veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf.
Mr. Holsteyn achte alle aangevoerde cas-
satiemicklelen ongegrond en concludeerde
lot verwerping van het beroep.
De hooge raad zal arrest wijzen op 2 Dec.
Soms reeds gidsen te kort.
Naar aanleiding van het feit, dat in Am
sterdam sedert een maand de organisatie
„Uw Leidsman" bestaat hebben wij eens na
der geïnformeerd naar de Cesultaten van
het werk van deze vereeniging van gidsen.
Het is wel gebleken, dat „Uw Leidsman"
in een groote behoefte voorziet. Nu de
trams reeds om half acht de diensten sta
ken, het regenweer de stad intens donker
maakt en het aantal slachtoffers van de
duisternis dagelijks toeneemt, stijgt de
vraag naar gidsen bij den dag. Zaterdag
avond j.1. waren liefst 100 aanvragen, bin
nengekomen, vooral verpleegsters, cursis
ten en personen, die visites willen afleggen
maken gebruik van de diensten van deze
gidsen, terwijl ook de bezoekers van den
Stadsschouwburg, het Concertgebouw, het
Muzieklyceum, het Centraal Theater en
Theater Carré veelvuldig door een gids naar
huis worden gebracht.
De vraag was de laatste avonden zoo
groot, dat men soins zelfs verzoeken beeft
moeten afwijzen, omdat er geen gidsen meer.
waren. Het aantal adspirant-gidsen, dat
spoedig in gebruik genomen kan worden,
is echter "zoo groot, dat men dit euvel snel
verholpen zal hebben.
Een aardige bijzonderheid is nog, dat een
heer, die regelmatig van de diensten ge
bruik maakt, zoo tevreden bleek te zijn, dat
hij een donatie vanf 10.heeft geschon
ken.
Noodlottige Zaterdagavond uit-
gangers.
Ook in Den Haag zijn tengevolge van de
duisternis verschillende personen te wa
ter geraakt, waarbij één doode is te betreu
ren.
Zaterdagavond hoorden bewoners van
het woonwagenkamp aan de Slachthuiskade
een gil, doch daar het verder stil bleef,
werd hieraan verder geen aandacht geschon
ken. Zondagmorgen kwam aan het kamp
iemand infomieeren of zijn zoon, de 34-jari-
ge bakker. W. v. D. uit de Stüwstraat, Za
terdagavond daar brood had bezorgd. Men
had hem niet gezien en een der bewoners
herinnerde zich de gil. De politie werd ge
waarschuwd en stelde een onderzoek in. Bij
dreggen in het water van de Slachthuiskade
werd hierop het lijk van den vermiste opge
haald. Vermoedelijk is hij met zijn bak
fiets te water gereden.
Voorts is Zaterdagavond een 46-jarige be
woners van de Ferdinand Bolstraat in het
water van de Hooftskade geloopen, een
39-jarige bewoner van de van I.oostraat in
de Hooikade, een 43-jarige bewoner van de
Loosduinschekade in de Loosd-uinschekade
op de hoek van de Soestdijkschekade, ter
wijl een 24-jarige verpleegster met haar
fiets in de Zuidwal reed, evenals een 42-
jarige bewoner van de Wouwennanstraat
in de Bierkade.
Zondagavond liep nog een 49-jarige be
woner van de Hemsterhuisstraat, die onder
drankinvloed verkeerde in het water van
de Noordwal. Allen konden door handrei
king worden gered.
Voorts zijn nog verschillende kleinere on
gevallen voorgekomen, waarbij enkele per
sonen door de duisternis vielen en gewond
werden.
Ernstig waren deze verwondingen echter
geen van allen.
Lid van den opbouwdienst ver
dronken.
Zondagavond omstreeks negen uur is te
Helmond een 22-jarig lid van den ophouw-
dienst H. Th. Arts, afkomstig uit Tegelen.
door de duisternis misleid, ter hoogte van
de N.V. van Vlissingens' katoenfabrieken,,
in de Zuid Willemsvaart geraakt en verdron
ken. Ofschoon spoedig hulp aanwezig was
en geruimon tijd kunstmatige ademhali'V
werd toegepast, konden de levensgeesten
niet meer worden opgewekt.
Uit de gracht aan den Geerweg te Delft
is door de politie het lijk, opgehaald van
den ordebroeder van F., die in 't U.K. Wees
huis werkzaam was. Vermoedelijk is de
broeder door de duisternis misleid te water
geraakt. Voorts zijn nog negen personen ge
durende het weekeinde in de grachten ge
vallen. Zij konden echter tijdig worden ge
red.
JONGETJE VERDRONKEN.
Spelenderwijze te water.
Het tweejarig zoontje van den heer ,T.
Terburg. wonende aan den Ouden Barne-
-j weg te Scherp"nzeel, liep gister
middag in een achter het huis gelegen
sloot. Het ventie kon na eenige minuten op
het droge worden gebracht, doch toen wa
ren de levensgeesten reeds geweken.
gende sampan, een flinke visschersboot. De
man riep iets wat zij niet konden verstaan.
Hij meent misschien dat wy naar een
schip gebracht willen worden, opperde
Maya. Ik zal wel even met hem praten.
Zij riep iets tpt den man en even later kwam
de sampan dichter bij den steiger.
Deze kleine booten doen de zelfde diensten
op het wate*- als taxi's op het land. Gewoonlijk
gaan de bezitters van die bootjes des avonds
laat naar hun hutten naast de Tanga werf.
Een van hen blijft echter in zjjn sampan, om
entueel late reizigers naar hun schip te
brengen.
Dt man kwam het trapje van den steiger op
en grijnslachte, waardoor een gouden tand
zichtbaar werd, de trots en glorie van den
Oosterling.
Hij zegt dat zijn boot eigenlijk te klein is
om naar Tamar te varen, maar hij wil het
toch wel doen voor vijftien dollar, legde
Maya uit.
Dat is te veel, sputterde Cray en ver
volgde dan: Maar misschien is het in ons
•geval het beste 'om maar toe te geven.
Hij zegt, dat er twee mannen noodig zijn
qm te roeien en dat hij daarom zijn zwager.
Timan, wil vragen om mee te gaan. Dat kost
hem vier dollar. En bovendien wil hij nog vier
dollar hebben om de boot van Tamar naar hier
terug te brengen.
Cray bekeek de sampan. Zij was grooter
dan deze bootjes gewoonlijk zijn en er lag een
kleine mast in met een opgerold zeiltje.
Zeg hem, zei hij tegen Maya. dat
hem vijftien dollars wil betalen voor alles
„Hes Zijn zwager behoeft niet mee te
o-aan ik kan zelf helpen bii het roeien. En hrj
kan 'in Tamar wel iemand vinden, die hem
helpt om de boot terug te brengen. Hoe heet
de vent?
ik
en
Achmat, zei Maya. Het meisje ver
telde den man wat Cray had gezegd. Hij aar
zelde een oogenblik, daarna zei hij een paar
woorden tot het meisje en liep den steiger af
naar een muurtje, waar een jongen ineen ge
hurkt zat te slapen. Achmat trok den jongen
omhoog, schudde hem een paar maal door
elkaar om hem goed wakker te maken en
zond hem weg, waarschijniyk om een bood
schap over te brengen.
Wat gebeurt er nu? vroeg Cray achter
dochtig.
Hij stuurt den "jongen naar den sampan
man die zijn plaats moet innemen terwijl hij
ons wegbrengt, zei Maya. Dat is de
gewone manier van doen, slechts één man
blijft achter bij de booten om op reizigers te
letten, de anderen slapen in hutten, naast de
werf.
Achmat kwam terug en maakte zijn boot
reisvaardig. De bagage werd ingeladen en
daarna namen zij hun plaatsen in.
Toen ze wegvoeren, zagen ze juist den jon
gen, gevolgd door een anderen sampan-man
terugkeeren.
HOOFDSTUK XLIX.
In de sampan.
Zy passeerden het groote stoomschip, daar
na nog een vrachtboot en voeren toen de
haven uit en den oceaan op in de richting van
Tamar. Er stond een flink windje en daarom
legde Achmat zijn riemen neer, maakte het
zeiltje los en zette den 'mast rechtop. Ver
volgens heesch hij het zeiltje en verzocht
Maya er zorg voor te dragen. Cray stuurde
met een der riemen.
Nadat dit was verricht, achtte Achmat zich
van verder werk ontheven. Hg hurkte in el
kaar en ging, met zgn hoofd tegen het dol-
boord geleund, rustig zitten slapen.
Ik vertelde hem dat jij sturen kunt,
vertelde Maya lachend tot Cray. Toen
wees hij mij welke richting we moeten uit
gaan en zei dat we de boot zelf wel konden
besturen. Hij had zoo'n slaap, beweerde hij...
Je moet op dat witte draailicht aanhouden,
totdat je het roode ziet. Dat is Berita Punt.
Alles is goed gegaan, is het niet?
Ja, tot nu toe wel. Het komt me voor
dat we geen beteren bootsman hadden kun
nen treffen. Hij vertrouwt ons volkomen. Hg
heeft niet eens geld vooruit gevraagd.
Oh ja, hij vertrouwt ons omdat ik zijn
taal spreek. En dan hebben we immers bagage
bg ons, daarom zullen wg hem niet te kort
doen, meent hij.
De wind werd wat frisscher en veranderde
plotseling van richting. Hg kwam nu uit de
richting van de kust. Dit is altijd min of meer
gevaarlijk voor de schepen, die dicht langs de
kust varen. Achmat, die dit wist, zou ge
waarschuwd hebben voorzichtig te zijn, maar
Achmat sliep. Hg droomde wellicht wat hij
zou gaan doen met de vijftien dollars die hg
straks zou ontvangen. Vijftien dollar is een
enorm bedrag voor een armen sampanman.
Misschien zag hij zichzelf al in het danshuis
in de Werfstraat, in een gloednieuwe sarong
en met een fyne Hollandsche sigaar tusschen
zijn lippen. Of wellicht dacht hg er aan hoe
hij zijn buik eens fgn vol zou eten aan visch
of misschien zelfs aan goulash. En toen werd
Achmat plotseling in die heerlijke droomen
■restoord door een scherpen kreet. Het zeil
sloeg om en het was enkel te danken aan de
handigheid van Maya, dat de sampan niet
was omgeslagen. Het volgende oogenblik was
alles weer in orde en Achmat hurkte weer in
zyn hoekje en hervatte zgn droomen. Wan-
NACHTZWERVER HAD MEER OP ZIJN
KERFSTOK.
17-jarig« knaap op «tap.
In den nacht van Zaterdag op. Zondag
hield de politie, in verband met het uit
gaansverbod. op den Rijswijkschen weg een
17-jarig jongmensch aan. Op het politie
bureau bleek, dat zijn aanhouding was ver
zocht door den burgemeester van Barneveld,
in welke gemeente hij in gezinsverband
was geplaatst. Hij verdween op 22 October
met medeneming van een damesfiets en
f 400.Het geld bleek verdwenen te zijn,
de fiets bezat hij nog. Gisteren is hij naar
Barneveld overgebracht.
TRAM MAAKT SLACHTOFFER.
Bejaard man loopt tegen rijdenden
wagen.
Gisteravond om ongeveer half negen ia
de 56-jarige B. E. H. uit de Vlietstyaat te
Ueu Haag tegen 'n rijdenden wagen van de
Blauwe tra.m geloopen. Vermoedelijk is dit
te wijten aan de duisternis. Het slachtoffer
werd met een schedelfractuur naar het R.K.
ziekenhuis aan het Westeinde overgebracht,
waar hij in den loop van den avond ia
overleden.
VERMIST MEISJE DOOD GEVONDEN.
Misdaad?
Zondag werd een vierjarig meisje in Til
burg vermist. H.et laatst was het kind go-
zien on den Broekhovenscheweg. Van de
vermissing werd aangifte gedaan bij de po
litie, die onmiddellijk een onderzoek instel
de; dat echter zonder resultaat bleef.
Maandagmorgen werd de politie er van
in kennis gesteld, dat het lijk van het kind
gevonden was achter het landgoed „Erica"
onder de gemeente Hilvarenbeek.
Het parket uit Breda heeft ter plaatse een
onderzoek ingesteld.
neer Cray op dit oogenblik achter zich had
gekeken, zou hij op het water den roeiriem
hebben zien drijven, die door Achmat terzijde
was gelegd. Door het hevige overhellen van de
boot was de riem in het water terecht ge
komen. De riem ging op eigen houtje een
reisje maken naar Banjermassin of misschien
wel naar Makassar!
Zij waren het witte draailicht langzamer
hand naderbij gekomen en reeds kwam het
roode flikkerlicht van Berita Punt hoewel nog
vaag, in het gezicht, toen plotseling de wind
minder werd.
Het zeiltje flapperde een beetje tegen den
mast, waaide weer een moment uit en hing
daarna weer slap neer.
De wind gaat liggen, riep Cray ver
schrikt. Het meisje hief haar hoofd op.
Ja, zei ze. Jammer, maar in elk
geval Heeft hij ons een heel eind op weg ge
bracht... Daar is hy weer, misschien houdt hy
nu wel aan.
Inderdaad kwam er weer wat wind opzet
ten, hield een minuut of tien aan, maar toen
was het afgeloopen en trad er een absolute
windstilte in.
De zee werd vlak en geleek een bed van
glinsterend glas onder het zilveren maanlicht.
In de doodsche stilte en eenzaamheid leken
de vriendelijke lichtjes, ver weg op de kust,
de eenige communicatie met de wereld en het
leven.
We moeten roeien, riep Cray.
Maak dien kerel wakker. Maya. Ik weet niet
hoe de strooming hier is, maar als we haar
tegen hebben, zullen we hard moeten werken.
Maya deed wat haar gezegd werd en
schudde Achmat bg den schouder. Toen de
man het zeil slap tegen den mast zag hangen,
greep hij instinctmatig om ziefi heen naar
den roeiriem en ontdekte dat deze verdwenen
was.
En toen begon het gelamenteer. Men zou
hebben kunnen denken dat de man zyn vrouw
en kinderen had verloren, zoo ging hij te keer.
Zgn hooge, schrille stem weerklonk in jam-
merklaohten over de stille zee en daartus-
schen door klonk Maya's stem vermanend en
kalmeerend. Cray, die niet kon verstaan wat
zy zeiden, begreep natuurlijk niet welke tegen
slag hen thans weer had getroffen. Eindelijk
vroeg hij Maya wat er toch gebeurd was.
(Wordt vervolgd.)
