dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Wede ropbouw Verkiezingen in de V.S* Turkije roept reservisten op Verduisteren Engeland zal de Grieken helpen Roosevelt leidt 6.02 uur Er wordt hard en vlot gewerkt Eerste collecte „winterhulp" Sinterklaas en de boterletters De Spaansche maatregel Tanger in KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) woensdag 6 NOVEMBER 1940 68e JAARG. No. 9074 Duitschc militairea plechtig begraven gevallen hij het bombarde ment van het wilhelmina- ziekenhuis. DE EERSTE CIJFERS Geen Amerikaansche actie om Martinique De reis van Maarschalk Pétain 20 lichtingen onder de wapenen Het Russische antwoord op het Britsche protest HE LDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder 1400 schepen deed het Neder landsche opperbevel tot zinken brengen. PUINOPRUIMEN TE ROTTERDAM KOST 12 MILLIOEN. De wederopbouw van die deelen van ons vaderland, welke door het oorlogsgeweld gedurende de fatale Meidagen 1940 in meer of mindere mate zijn getroffen, is op het oogenblik in vollen gang. Heeft men zich eigenlijk wel eéns afge vraagd wat er aan den eigenlijken weder- opbouw vooraf heeft moeten -*aan. Ant woord op deze vraag is een uiteenzetting, welke ons dezer dagen werd gegeven. Zij toont, dat alles wordt gedaan wat binnen menschelijk bereik ligt en wat met de ter beschikking staande middelen verwezenlijkt kan worden om de schade, door oorlogsge weld aan het leven van land en volk toege bracht, te herstellen. De opdracht, welke de toenmalige ..opper bevelhebber van land- en zeemacht aan den algemeen gemachtigde voor den wederop bouw Dr. Ir. J. A. Ringers destijds was zijn titel regeerings-commissaris op 18' Mei gaf, luidde ais volgt. „Het herstel van het verkeerswezen, de drooglegging van on derwaterzettingen, de wederopbouw van ste den, dorpen en gebouwen en al hetgeen daar mede samenhangt." Het droogmalender inundaties had een vlot verloop. Het ging over het algemeen veel sneller dan redelijkerwijze verwacht had mogen worden. Het bevaarbaar maken van rivieren en kanalen en het openen van de spoorwegen, hetgeen immers van groot belang is voor de voedselvoorziening en het kolen transport, had meer voeten in de aai de, maar dank zij het verdienstelijk werk van de directie van den waterstaat en die der .spoorwegen, waren de grootste hinder nissen spoedig en doeltreffend overwonnen. Er zonken 1400 schepen. Interessante en tot nu toe onbekende cij fers werden ons medegedeeld omtrent het aantal schepen, dat het Nederlandsche le ger gedurende de vijf oorlogsdagen heeft beschadigd met het doel deze vaartuigen niet als bruikbare schepen in de handen van den tegenstander te geven. Dit aantal bedroes in totaal 1400. Het meerendeel werd tot zinken gebracht op de groote ri vieren, in het Ilselmeer en in de Zeeuwsche wateren. Het was niet alleen 'n economisch, maar vooral een sociaal belang deze schade te herstellen. Het regeeringsrommissariaat voor den wederopbouw stelde derhalve een afdeeling vaartuigen in. welke al deze be schadigde schepen registreerde. De sche pen werden daarna, de een na den ander gelicht. de schade vastgesteld en naar werven gesleept om gerepareerd te worden. Gelukkig kon worden vastgesteld, dat slechts een zeer gering aantal 6 a 7 onherstelbaar beschadigd was. Het totale bedrag voor de vaartuigen- schade beloopt rond 10 millioen gulden. Dit eerstel brengt een aanzienlijke hoeveelheid werk mee voor de op reparatie ingestelde Werven. Gp bet oogenblik zijn reeds ongeveer 350 oer beschadigde schepen hersteld Zij ne- joen aan het verkeer weer deel. Een aan- JM van ongeveer 400 schepen bevindt zich 'n een meer of minder vergevorderde sta dium van herstel. Speciaal de voor de uit- Rijkscommissaris bij de plech tigheid aanwezig. Op hoogst plechtige en indrukwekkende wijze en in tegenwoordigheid van den Ulkscommissaris, rijksminister Seyss In- «luart, aldus het A.N.P., is gistermiddag hiet militaire eer het stoffelijk overschot xan twee en twintig leden van de Duitsche Peermacht, die Vrijdagavond bij den vlie- Keroverval op het Wilhelrninagasthuis voor bun vaderland het leven hebben gelaten, erwijl zij werden verpleegd in het lazaret, voorzien van de kenteekenen en het roode kruis, ter aarde besteld. In de hooge aula stonden de kisten, ge nekt door de Duitsche oorlogsviag en bloe den. opgebaard. Zacht ruischten de orgel- Honen door de stille doodenhal. Naast de baren hadden leden van het 'uchtwapen, de marine en de gruene Poli- ®i, de doodenwacht over hun gevallen ka meraden betrokken uiten, op het door de milde herfstzon 'ergoten plein, stond een eerecompagnie „'boetreden Van Nederlandsche zijde wa- n de heerban van de ,\V.A. der N.S.B., v" afdeeling van de N.S.Ü.A.P. en van de 'onaal Socialistische partij aanwezig. voering van de werken voor de Noord- Oostpolder benoodigde vaartuigen zijn in korten tijd weer voor het gebruik, gereed gemaakt. Puinruimen in Rotterdam. Eeri tweede ding, dat aan eigenlijken we deropbouw onherroepelijk moet vooraf gaan is puinruimen. De Rotterdammers kunnen hiervan meepraten. Weet u hoeveel puin in de Maasstad opgeruimd moest worden? De schatting exclusief de op ruiming van kelders en fundeeringen is 21/? a 3 millioen kubieke meter puin, be nevens vele duizenden tonnen ferro en nón- ferro metalen De oppervlakte van de Rot- terdamsche binnenstad,, welke door het oorlogsgeweld is verwoest, bedraagt onge veer 270 ha. Direct na den oorlog men zal zich het herinneren heeft het Rotter- damsche gemeentebestuur maatregelen ge nomen om deze fantastische hoeveelheid puin op te ruimen. Dertig duizend „puin ruimers" boden hun diensten aan. Aanvankelijk had men gedacht eerst in Februari 1941 met het puinruimen in Rotter dam klaar te zijn. De kost-sn had mep ge schat op 19 millioen gulden. Dank zij de goe de organisatie en een even vlotte samenwer king tusschen den gemeentelijken teclmi schen dienst in Rotterdam, den rijksdienst voor de werkverruiming en het regeerings commissariaat voor den wederopbouw, is het echter meegevallen. Het einde is thans reeds in zicht. Het werk zal half November klaar zijn en de kosten zullen dan 12 millioen gul den hebben bedragen. In vergelijking met Rotterdam was het puinruimen in Middelburg kinderspel. Het werk vlot in de Zeeuwsche hoofdstad goed. In totaal moet hier 80.000 kubieke mete§ puin geruimd worden. Driehonderd arbeiders zijn hiermede bezig en de kosten worden gesehht op 350.000 gul den. TOT GRENS VAN ZIJN VERMOGEN. Vooruitdenken tot 1944. In het Lagerhuis heeft de Engelsche minis ter-president, Churchill, gisteren een verkla ring over den nieuwen oorlogstoestand afge legd. Hij deelde mede, dat op Kreta reeds een Engelsche 'vloot- en luchtbasis is opgericht en gaf de toezegging, (lat Engeland zal trachten zijn pogingen tot hulpverleening aan Grie kenland voort te zetten. De Britsche lucht macht is reeds in actie gekomen. Ik kan hier slechts zeggen, aldus Churchill, dat nog meer strijdkrachten onderweg zijn. daar wij de Grieken' tot aan de grens van ons vermogen wenschen te helpen. Wij moe ten de nieuwe taak aanvatten met een leven dig besef voor de reusachtige verantwoorde lijkheid, die wij in Egypte en het moeder land hebben te' dragen met het oog op de groote en voortdurende gevaren, waartegen over wij ons geplaatst zion. Onder deze om standigheden kunnen wij maar een ding ding doen en dat zullen wij naar beste ver mogen. Op het gebied van den zeeoorlog moe- Er heerscht in de Vereenigde Staten een enorme spanning, welke tegen middernacht wel haar hoogtepunt bereikte. New York is bedolven onder vlugschriften en onafeebro ken trachten de verschillende radiostations op dezen laatsten dag nog de wijfelaars over te halen naar het door hun gepropageerde kamp. Ondertusschen zijn reeds thans eenige voorloopige uitslagen bekend geworden. In Alabama heeft Roosevelt aldus As sociated Press 660 stemmen tegen Willkie vijf behaald. In het kiesdistrict Mar tin in' Alabama behaalde Roosevelt 8 stem men en Willkie geen enkele. Alabama-is een oud democratisch bolwerk. Uit de eerste niet-officieele resultaten uit Houston in Texas, afkomstig uit 33 kies districten in de county Sarris, blijft, dat Roosevelt 756 en Willkie 174 stemmen heeft gekregen. De cijfers zijn hier echter nog niet volledig. Ook Texas is een democratisch bol werk en stemde in 19^6 voor Roosevelt in een verhouding van 7 tegen 1. Willkie heeft echter een meerderheid be haald in het plaatsje Sharon (New Hamp- shire). dat steeds een repuhlikeinsche meerderheid heeft gehad. Vóór middernacht waren de 31 stemgerechtigde kiezers van Sharon bijeengekomen in het 175 jaar oude schoolgebouw van het dorp, waar een mi nuut na middernacht bij kaarslicht en het schijnsel van een petroleumlamp met het stemmen werd begonnen. Sharon koos in 1932 Hö'dver met 11 tegen 1 en in 1936 met 13 tegen 3 stemmen den republikeinschen canaidaat Landon. LAATSTE TELEX Tot dusver zijn de uitslagen bekend van 21.925 der 127.245 kiesdistricten. Roosevelt heeft 6207.784 stemmen op zich vereenigd, Willkie 4 851.134 stemmen. Roosevelt leidt dus met 1.356.650 stemmen. Volgens de laat ste tusschentelling leidt Roosevelt in 34 sta ten met in totaal de stemmen van 427 kies mannen. De staten, waarin Willkie tot dus ver de meerderheid heeft, beschikken over de stemmen van 87 kiesmannen in totaal. In do afzonderlijke staten liggen de candi- daten echter dicht bij elkaar. Het gaat in alle gevallen steeds om gedeeltelijke resul taten, daar vooral uit de landelijke distric-t ten nog geen uitslagen zijn ontvangen. ten wij vooruitdenken tot 1943 en 1944 om onze vloot en-onze koopvaardijschepen vrij te maken voor de troepenbewegingen, die wij in die jaren zeker zullen moeten ondernemen. Het feit, dat de laatste maanden „in.veilig heid" zijn verloopen, vormt een dor grootste historische overwinningen voor het Britsche eilandenrijk. Een bron van warmte en licht. In deze dagen van petroleumschaarschte en steenkooldistributie verrijzen op bet platteland steeds meer brongasketels (Foto Pax-Holland) Verklaring van Huil De minister van buitenlandsche zaken der Ver Staten, Cordel Huil, heeft op de persconferentie opnieuw verklaard, dat de krantenberichten over plannen van de V.S. die op Martinique betrekking hebben, over dreven zijn De regeering van de V.S. on derhandelt zoowel met Vichy als ook met de autoriteiten van Martinique over han delskwesties, alsmede over het probleem der aldaar opgeslagen vliegtuigen. Boven dien wordt in de wateren aldaar voortdu rend gepatrouilleerd, zooals langs de ge- heeie West-Indische kust en de Ameri kaansche vloot, houdt haar gebruikelijke manoeuvres in het gebied van de Caribi sche zee. Dat is alles, zoo besloot Huil, en er is niet eenigermate sensationeels aan de hand. Naar uit Vichy wordt gemeld, heeft maarschalk Pétain den eersten dag van zijn reis doorgebracht in Toulouse, wadr de bevolking hem een hartelijke ontvangst had bereid. Des middags was maarschalk Pétain, die vergezeld was door den minis ter van binnenlandsche zaken, Peyroulhon en minister van staat, Baudoin, de gast van het departement Haute-Garonne. De maarschalk bezichtigde de landbouwschopl te Oude, gelegen in die buurt van Toulouse en insellingen van algemeen nut. Woens dagmiddag zal Pétain zijn reis naar Mon- tauban voortzetten. Voor de scholieren van de landbouwschool te Oude heeft maarschalk Pétain een korte toespraak gehouden, waarin hij den nadruk legde op de noodzakelijkheid tot het land terug te keeren. Aan de aanwezige jonge Franschcn richtte maarschalk Pétain daar na de volgende oproep: „Gij weet, dat ik aan een netelige zaak be gonnen ben. 'Ik zal dit werk voor u, jonge lieden, van ganscher harte en met mijn ge- heele energie voortzetten. Helpt mij bij dit werk der wederoprichting van het vaderland Ik reken op U, op de- geheele jeugd van Frankrijk." Vanavond gaat de verduistering in om en duurt tot morgenochtend 8.46 uur De laatste Noordoostpolderwerken, welke aan bet droogmalen van bet nieuwe gebied vooraigaan, worden tbans bij Lemmer voltooid. De werkzaamheden aan het kanaal waardoor de scheepvaart via de schutsluis in en uit den polder kan komen, wanneer half November de omringdijk geheel gesloten zal zijn (Foto Pax-Holland) 30 NOVEMBER. De directeur-generaal van de Winterhulp- Nederland deelt mede, dat op 29 en 30 No vember a.s. de eerste collecte zal worden gehouden. Den burgemeesters is verzocht terstond maatregelen te treffen, welke het welslagen van deze collecte waarborgen, zooals het op roepen van collectanten, enz. De Znl. verneemt dat het in het voorne men ligt van desbetreffende autoriteiten den banketbakkers voor de Sinterklaasda- gen méér armslag te geven in zooverre, dat verschillende artikelen voor eenigen tijd van de distributiemaatregelen zullen wor den vrijgesteld. Volgens mededeelingen uit diplo matieke kringen te Rome heelt Tur kije reservisten uit 20 lichtingen on der de wapens geroepen. De Turksche pers bespreekt volgens het D.N.B. de rede van Inönü en de „Aksjam" juicht het besluit van Turkije toe om buiten den oorlog te blijven. Toch acht het blad den toestand niet volkomen ongevaarlijk, daar de oorlog de grenzen van Turkije nadert, aln de „rkdam" verklaart de afgevaardigde Daver, dat Turkije besloten is. zijn rechten en grenzen te verdedigen. liet blad „Vakit" spreekt van een „on rechtvaardig aangevallen Griekenland" en legt er den nadruk op. dat Turkije als bond genoot van Griekenland gemeenschappelijk met den bondgenoot Engeland den nieuwen toestand onderzoekt. Niettemin is er geen wijziging gekomen in de positie van „niet- oorlogvoerende" tegenover Duitschland en Italië. Deze toestand vormt geen hindernis voor de handhaving van normale betrekkin gen met al degenen, die dezelfde opvatting tegenover Turkije huldigen. Het bericht over de door Spanje geno men maatregelen ten aanzien van de inter nationale zóne van Tanger heeft in Engel sche politieke kringen en onder de Engel sche openbare meehing groote ontstemming verwekt. Ondanks de Engelsche propaganda die de draagwijdte van deze maatregelen tracht te verkleinen, kan men daar niet verhelen, dat dit een nieuwe diplomatieke mislukking is, welke gevoegd moet "worden bij de talrijke militaire mislukkingen die het Britsche prestige zoo sterk geschokt hebben. Stefani meldt voorts uit Rome, dat Italië als Middellandsche Zee-mogendheid en als mogendheid die deelneemt aan het statuut van Tanger met gevoelens van vriend schap jegens Spanie en met aandacht de ontwikkeling der gebeurtehissen rondom Tanger volgt. Ten aanzien van de door Spanje genomen - maatregelen verklaart men in deze kringen, dat deze maatregelen genomen zijn om Fransche en vooral Engel sche manoeuvres tegen te werken. Uit Londen* wordt gemeld, dat het Brit sche ministerie van voorlichting bijna 24 uur heeft geaarzeld, alvorens het de Brit sche pers in kennis stelde van het protest betreffende de donaucommissie en de scher pe Russische afwijzing daarvan. Bij de openbare meening heeft deze zaak veel op zien gebaard. De pers verbergt haar ver wondering over het protest «niet, terwijl de bladen der oppositie hun ontstemming niet verhelen. Jegens Halifax, die verantwoorde lijk geacht wordt, is de stemming in kringen der parlementaire oppositie veel ongunstiger geworden, zoodat men er in politieke krin gen van overtuigd is, dat het aftreden van den minister van buitenlandsche zaken nog slechts een kwestie van tijd is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 1