Het autorijden
zonder benzine
De Mascotte
N1PPER EN PELLE
Radioprogramma
Vervanging van door de wasch
beschadigde textielgoederen
Feuilleton
H. de Vere Stacpoole
Centrale van boerinnen en andere
plattelandsvrouwen-organisaties
De aanslag op de
vliegersvrouw
Het Tuschinski-Theater in
andere handen
Nieuwe steunpunten
voor de V.S. 1
Dc Duitsche troepen in
ROEMENIË
LONDEN dertien uur
lang geteisterd
Men schrijft ons:
Het benzinevraagstuk heeft er toe geleid,
dat thans vele auto's uitgerust zijn met ge
neratoren, welke gestookt worden met hout
of turf. De onderdeelen voor het vervaar
digen van deze generatoren zijn echter in
beperkte mate voorradig, terwijl ook de be-
noodigde brandstoffen, "in verband met de
aanwezige voorraden, niet ongelimiteerd
verbruikt mogen worden. Voor den inbouw
van een gasgenerator is dus een vergun
ning noodig.
Een andere oplossing voor het vervangen
der benzine is het lichtgas, dat in een bal
lon boven op den wagen meegevoerd kan
worden, of wel samengeperst in cylinders.
Twee kubieke meter lichtgas staat onge
veer gelijk met een liter benzine, zoodat het
rijden op lichtgas goedkooper is. In ver
band met de geringe hoeveelheid lichtgas,
welke in ballons meegevoerd kan worden,
zullen de auto's welke ermede zijn uitge
rust, slechts kleine afstanden kunnen rij
den. De aanlegkosten zijn echter zeer ge
ring, terwijl geen toestemming noodig is
van de C.I.V.I., doch alleen van de Rijks
verkeersinspectie.
In gecomprimeerden vorm kan men een
veel grootere hoeveelheid lichtgas meevoe
ren. Voor dit doel worden cylinders in den
handel gebracht, welke een druk van 125
tot 200 atmosfeer kunnen verdragen. Een
nadeel is echter weer, dat de vulling slechts
kan geschieden in die plaatsen, waar men
over compressors beschikt en in Noord-
Holland zijn dit nog slechts Amsterdam,
Haarlem. Hilversum, Bussum, Zaandam,
Velsen. Alkmaar en Schagen. De aanschaf-
fingskosten voor een installatie, welke ber
staat uit een of meer cylinders of drukva
ten, een reduceercentiel, een gasmenger
met regelkleppen, een manometer tevens
voorraadmeter, een afsluiter en de noodige
leidingen, bedragen, buiten de cylinders,
circa 150 gulden. In den handel zijn cylin
ders met een inhoud van 36 kubieke me
ter, bij een druk van 200 atmosfeer verkrijg
baar. Een auto, welke een verbruik van een
op zeven heeft, kan hiermede dus onge
veer 130 km afleggen.
Het plaatsen van de 450 kg wegende in
stallatie geschiedt in den koffer of onder
de achterzitting. Men dient echter eerst
toestemming van de C.I.V.I. aan te vragen,
alvorens tot verbouwing over te gaan. Voor
het vervaardigen van' 1000 kubieke meter
lichtgas zijn namelijk 2500 kg kolen noo
dig en indien de aanvragen vöor vergun
ningen talrijk zouden worden, zou de ko
len voorziening gevaar kunnen loopen, zoo
dat ook hier regelend dient ,te worden op
getreden.
Tenslotte wijzen wij nog op de mogelijk
heid den wagen uit te rusten met accu's,
welke onder den motorkap geplaatst kun
nen worden, nadat de motor is verwijderd.
Een kleine personenauto kan met twaalf
zes volt accu's een afstand van 60 70 kilo
meter afleggen.
Het rijksbureau voor de distributie van
textielgoederen heeft in antwoord op een
verzoek van het hoofdbestuur der Ned.
Vereeniging van Huisvrouwen inzake aan
schaffing van textielgoederen ter vervan-
gig van die, welke in de wasscherij ej'nstjg
beschadigd ofwel geheel zoekgeraakt moch
ten zijn, medegedeeld, dat de aldus gedu-
peerden aan de plaatselijke distributie-
diensten een speciale vergunning kunnen
aanvragen, waarbij zij goed zullen doen een
verklaring yan de wasscherij over te leg
gen.
Door
47.
De sampan werd van onder tot boven be
keken en daarna werd Achmat uit het voor
onder geroepen, waar hij een onderkomen
had gevonden.
Achmat had zich met de philosofie, .eigen
aan zijn ras, geschikt in zjjn lot. Maya had
hem de verzekering gegeven, dat zijn sam
pan hem vergoed zou worden en dat hij zelf
met de eerste de beste stoomboot die naar
Arafura ging terug zou mogen gaan. Dit
had hem heel geschikt geleken, maar nu het
zoover was, schrok hij er voor terug om
alleen de reis te maken.
Cray en het meisje kende hij. Zij waren
met hem uit Arafura weg getrokken en het
was alsof zij een schakel vormden tusschen
hem zelf en zijn leven in die stad.
Hjj weigerde hen te verlaten en toen zij
naar land werden geroeid om de havengelden
voor de Itang te betalen, volgde hij hen op
den voet en bleef steeds in hun nabijheid.
Toen alles geregeld was met de havenautori
teiten huurden zjj weer een roeiboot en wer
den naar de Itang gebracht.
Daar de kajuiten op de Itang zoo goed
konden worden afgesloten, bevond alles aan
boord van het schip zich nog in den zelfden
toestand waarin het was achtergelaten. Pi-
roli's simpele platen hingen nog aan den
wand in het vooronder, de potten en pannen
in de kombuis waren schoon en blank en ge
reed om gebruikt te worden.
Toen Cray en Maya in de groote kajuit
kwamen, zette het meisje zich met een zucht
van tevredenheid op een der slaapbanken,
vouwde de handen in haar schoot en keek
glimlachend om zich heen. Zij was als een vo
gel, die moe gefladderd, terug keert naar het
nest. Zij verlangde niet anders meer, dan
haar leven te mogen leven op de Itang, het
eenige „thuis", dat zij ooit had gekend. Alle
weelde en rijkdom, de groote hotels der we
reld, waren haar niets waard vergeleken bij
de Itang.
En eigenaardig genoeg voelde Cray het
zelfde. Hij zat tegenover haar en had een
Waw Hoo wordt weer aan het
daglicht gebracht.
1. „Waw Hoo, wat doe je daar
binnen Nu zal ik je er uit
halen!"
2. Trekken, jongens, uit alle
macht! Een, twee, een
twee!!"
Hulp nadert
1. „Kop op! jongens. Vader
komt er aan met Waw Hoo
1. Nipper en Pelle zijn ver
dwenen. „Trek gauw Jum
bo er twe moeten op
pad om ze te zoeken."
Beier dagen is te Utrecht ingesteld de
Centrale van Boerinnen en andere Platte
landsvrouwenorganisaties.
Deze centrale omvat de R.K. Boerinnen-
bond van dén N.C.B. van den L.L.T.B. en
den A.B.T.B.; den Ned. Bond van Boerinnen
en andere Plattelandsvrouwen, den Bond
van Christenhoerinnen, Boerendochters en
andere Plattelandsvrouwen en meisjes. Het
aantal leden bedraagt 43.000 Het doel van
de centrale is elkanders werk te leeren
kennen en samen te werken, waar de moge
lij kheid daartoe bestaat. Mej. H. van Hoen-
selaer, inspectrice van den R.K. Boerinnen-
bond N.C.P. te Tilburg, verVult voor een
jaar de functie van voorzitster. Tot secre
taresse werd gekozen Mevrouw A.C. Wiers-
ma-Risselada, alg. secr. van den Ned. Bond
van Boerinnen en andere plattelandsvrou
wen te Leeuwarden, en tot 2e secretaresse
mevrouw J. Slabbekoorn-Buip te Kampen,
bestuursliri van den Bond van Christenboer
innen.
De Gerechtshof heeft gisteren met geslo
ten deuren de strafzaak behandeld tegen J.
Leeuwenkamp, de ,67-jarige zwerver, die
eind Fe'br. van dit jaar een aanslag pleegde
op de vrouw van een adjudant-onderofficier
vlieger te Soesterberg.
De rechtbank te Utrecht had hem op
grond van ontoerekeningsvatbaarheid ont
slagen van rechtsvervolging en zijn plaat
sing in een krankzinnigengesticht gelast
voor één jaar en ter beschikkingstelling van
de regeering.
Het was een vreeselijk drama, dat zich in
de woning van den vlieger, die zelf door de
mobilisatie afwezig was, afspeelde. Gedre
ven door goedheid had het echtpaar het
tuinhuisje, bij de woning onder Soesterberg,
tijdelijk afgestaan aan den zwerver. Hij
sloop op een avond de woning binnen, mis
handelde mevrouw van der G. ernstig, bond
haar en stal uit de woning een groot aantal
kostbaarheden. Mevr. van der G. kon zich
pas vier dagen later bevrijden'. Uitgeput door
de mishandeling en het bloedverlies werd
zij opgenomen in een ziekenhuis in de na
bijheid.
Op 3 Maart werd Leeuwenkamp gear
resteerd in de boschjes van Poot te Den
Haag. Het bewijsmateriaal tegen den zwer
ver was overstelpend, doch de man bleef
ontkennen. De psychiater die hem onder
zocht, verklaarde hem ontoerekeningsvat
baar.
Voor hot Hof handhaafde verdachte zijn
ontkentenis, halstarrig hield hij vol, dat hij
van niets wist.
De procureur-generaal was van oordeel,
dat verdachte wel degelijk voor zijn afschu
welijke daad aansprakelijk kan worden ge
steld. Wegens zware mishandeling, aanran
ding en diefstal eischte hij vijf jaar gevan
genisstraf en ter beschikking stelling van
de regeering.
Naar wij vernemen heeft het Tuschinski
concern zijn theaters verpacht aan de in
ternationale Tobis Cynema N.V. te Amster
dam, die deze theaters verder zal exploi-
teeren.
Het Tuschinski-theater in de Reguliers-
breestraat te Amsterdam, dat voortaan den
naam van „Tivoli-Theater" zal bedragen,
wordt op 15 November a.s. heropend met de
film: „De Trouwelooze Eckehart".
De New York Times meldt uit Washing
ton, dat spoedig de totstandkming te ver
wachten is van ,een accoord tusschen de
Ver. Staten en de Spaansch-Amerikaansche
landen, waarbij den V. S. wordt toegestaan,
lucht- en vlootbases dezer landen te gebrui
ken, ingeval- dit in het belang der verdedi
ging van het Westelijk halfrond noodig ge
acht wordt. De vliegvelden en ma'rinebases
zouden door de naties, waaraan zij toebe-
lioorcn, zelf bestuurd worden. De V. S. zou
den technische adviseurs ter beschikking
stellen, zoodra zij verlangd zouden worden.
Eveneens luchtafweergeschut en ander ver
dedigingsmateriaal, zoodra de wapenpro
ductie van Amerika dit mogelijk maakt. De
New York Times meldt voorts, dat de V. S.
aan de overige Amerikaansche Staten be
loofd hebben, dat ook deze gebruik mogen
maken van de onlangs door Engeland ver
pachte militaire bases op het Westelijk
halfrond. De. gevoerde onderhandelingen be
treffende het bedoelde accoord met de ver
schillende Amerikaansche Staten maken
goede vorderingen. De onderhandelignen met
de Domnicaansche republiek zijn op het
punt te worden afgesloten.
De Boemeensche regeering heeft op dé
meest categorische wijze het gerucht tegen
gesproken, volgens hetwelk dagelijks Duit-
sche troepen Roemenië zouden blijven bin-
nenstroomerr. Men doet in dit verband op
merken. dat het aantal der Duitsche troe
pen, die zich in Roemenië bevinden niet,
uitgaat en niet zal uitgaan boven het aan
tal, dat door de beide regeeringen is vast
gesteld voor de reorganisatie van het Roe-
meensche leger met de medewerking van
een Duitsche militaire missie.
•Voorts wordt medegedeeld, dat binnenkort
practische manoeuvres zullen beginnen met
het nieuwe materiaal, waarvan het Roe-
mecnsche leger is voorzien.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag begon het eerste luchtalarm te Londen
weer zoo vroeg, dat de meeste menschen
niet meer naar hun woningen konden te
rugreizen, maar in de stad moesten blijven.
In den afgeloopen nacht werden volgens de
tot dusver ontvangen Epgelsche berichten
voornamelijk Londen en omgeving, Zuid-
west-Engeland, Zuid-Wales, East-Anglia, de
Midlahds en westelijk Schotland aangeval
len. Een geweldige hoeveelheid brisant- en
brandbommen werd uitgeworpen op Londen
en de indnstrieele voorsteden. De aanvallen
hebben' ruim dertien uur geduurd. Nieuwe
verwoestingen werden aangericht en nieu
wc branden ontstonden, die slechts voor een
deel door de onvermoeide brandweerlieden
gebluscht konden worden Huizén en. gebou
wen, zijn vernield, deelde radio Londen Don
derdagmorgen mede zonder verdere bijzon
derheden bekend te maken. Een. bijzonder
hevige' en succesvolle aanval is gisternacht
ondernomen op een stad in West-Schotland,
naar alle waarschijnlijkheid Glasgow.
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1940.
Jaarsveld, 414,4 m.
VAR A-uitzending.
,8.00 Nieuwsberichten ANP, gramofoonmuziek.
10.00 VPRO'Morgenwijding
10.20 Voor arbeiders in de Continubedrijven.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Esmeralda en soliste, en gramofoonmuz.
2.00 Letterkundig overzicht.
2.15 VARA-orkest.
pijp opgestoken, Zij hoorden Achmat redde
ren met de potten en pannen in de kombuis.
Zij hadden voor'ze aan boord gingen van alles
ingeslagen aan eet- en drinkwaren en Ach
mat had zichzelf aangeboden als kok,
scheepsjongen en bediende. Zij moesten nog
ondervinden of hij inderdaad kon koken,
maar veel zorgen maakten zij zich daarover
niet. Zij hadden een hulp gekregen in de
plaats van Piroli. Of hij een even goede hulp
was, zou in de toekomst moeten blijken.
En die toekomst zag er voorioopig niet zoo
rooskleurig uit. Het scheen alsof het lot, dat
voor eenige maanden geleden van plan
scheen groote rijkdommen in zijn schoot te
werpen, thans bezig was hem een bescheiden
bestaan te verschaffen. In "plaats van de we
reld rond te reizen oji groote mailstoomers,
met al de comfort en de luxe, welke op die
schepen kan worden genoten,, moest hij zich
tevreden stellen met de kleine Itang. Maar
ook het leven op een kleine boot kost geld en
waar zou hij dat vandaan halen Met een
driehonderd pond per jaar zouden zij op de
Itang prachtig rond kunnen komen en wan
neer ze bovendien een duizend pond in
reserve hadden, om een andere boot te kqo-
pen, als de Itang versleten was, zouden ze
zelfs rijk zijn geweest. Maar Cray bezat met
meer dan een klein bedrag, uitgezonderd dan
de vijf en twintig duizend pond aan bank
noten, die waardeloos voor hen, waren. Be
halve misschien, wanneer hij trachtte ze in
te ruilen volgens het plan dat door Maya was
gemaakt.
HOOFDSTUK LUI.
In de speelzaal.
Toen de avond was gevallen en overal in
haven de lichtjes twinkelden, riep Cray een
voorbijkomende sampan aan om hem naar
land te brengen.
Hij had zijn plannen gemaakt. Hij wilde
reeds den volgenden ochtend vroeg met de
Itang uitvaren, vóór Kong To Jen er de
lucht van zou hebben gekregen dat hij in
Sandabar was. Maar eerst wilde hij zoo
spoedig mogelijk zien een paar van de bank
biljetten in te wisselen.
Tusschen de genoteerde biljetten bevon
den zich een paar Nederlandsche tot een ge
zamenlijke waarde van twee, honderd pond.
Hij besloot deze te gebruiken, op de manier
zooals Maya hem had voorgesteld. De rest
van het geld liet hjj bij Maya aan boord van
de Itang.
Het was zeer warm en de straten waren
vol menschen, die verkoeling zochten in de
buitenlucht. In de straten, dicht bij de ha
ven, krioelde het van Maleiers, Javanen,
Chineezen en uascaren. In de betere wijken
zaten de Europeanen op de terrassen van de
groote restaurants te genieten van den
koelen zeewind. Ook daar was het publiek ge
mêleerd, doch op andere wijze. Men vond
daar ambtenaren in civielen dienst, de
officieren van leger en vloot, de rijke koop
lieden en planters, kortom allen die behoor
den tot de society van Sandabar.
Zoo is het in bijna alle groote havensteden
van Nederlandsch Indië. In Batavia bijvoor
beeld, zult u in het Tandjong Priok district
de Inlandsche bevolking i ar,treffen van rijk
tot arm, voor zoover dat bij de inlandsche be
volking mogelijk is. In de voorstad Weltevre
den zoekt de society haar vermaak.
En toch is er /erschil tusschen Sandabar
en de andere groote havensteden. Sandabar is
het middelpunt van Spelend indië. In Sanda
bar neemt men het niet zoo nauw met de mo
raal. Men leeft er gemakkelijk, vrooljjk, lucht
hartig. In Sandabar wordt toegestaan wat in
Batavia zou worden afgekeurd. In Sandabar
is net dan ook een zeer gewoon iets, dat in
Van Tell's speelzaal dikwijls geweldige som
men worden gewonneh en verloren.
In Van Tell's speelzaal bestaat het perso
neel eheel uit Europeanen.De Hollanders zijn
een nuchter volk, zij laten zich niet spoedig
mee slepen en geven zich over het algemeen
niet over aan den speelduivel. Vandaar dat
Van Teil, zelf Ho lander, zijn personeel koos
uit Hollanders, omdat nij er zeker van was
da> die zich niet lieten meesleepen door het
spel en zelf hun geluk zouden beproeven.
Onder Van Tell's bezoekers echter bevon
den zich slechts enkele Hollandersr, naast een
massa, Amerikanen, Engelschen, Franschen,
Chineezen, Portugeezen Japanneezen, enz.
enz. De Amerikanen spelen over het alge
meen het meest roekeloos. Men vertelde onder
andere van een New Yorker, die op een
avond vyf en twintig duizend pond sterling
won en den volgende avond er dertigduizend
verloor.
Cray liep den sigaren /inkel door, welke
toegang verleende tot het speelhuis en trad
binnen.
De zaal was vol. Er was juist weer eenige
opleving in den handel, dus werd er weer
verdieno. Zij, die de speelkoorts niet voldoen
de op de beurs konden uitvieren, gingen
's avonds naar Van Teil om daar het spel
voort te zétten.
Er is slechts ééij roulette-tafel in Van
Tell's groote speelzaal. De trente et quarante
tafel bevinct zich in een ander vertrek. Cray
ging naar de cassa eh wisselde daar zijn
twee honderd pond in voor fiches, hetgeen
zonder eenige moeilijkheden geschiedde.
Het was zjjn bedoeling een korten tyd te
spelen, iets te winnen of te verliezen en dan
3.00 Tuinbouwhalfuurtje.
3.30 VARA-orkest.
4.10 Causerie „Het Nederlandsche volks
karakter".
4.30 De Ramblers.
5.00 Orgelspel en gramofoonmuziek.
5.15 Vragen van den dag en beursberichten.
5.30 Esmeralda.
6.00 VARA-orkest.
6.45 Actueele reportage of gramofoonmuziek.
<7,007.15 Nieuwsberichten ANP,' sluiting.
Kootwijk, 1875 m.
NCRV-uitzending.
7.00 Berichten (Duitsch).
7.15 Gramofoonmuziek. (7.307.45 Berichten
Engelsch).
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.10 Schriftlezing en meditatie
8.25 Gewijde muziek (gr.pl.).
9.00 Berichten (Duitsch),
9.15 Viool, piano en gramofoonmuziek.
9.55 Gramofoonmuziek.
10.45 Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
LL3Ó Berichten (Engelsch).
11.45 Cymbaalsextet.
12.00 Berichten.
12.15 Cymbaalsextet. 1 /'L
12.30 Berichten (Duitsch).
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP.
1.00 Cymbaalsextet (1.301.45 Berichten
Engelsch
2.00 Berichten (Duitsch).
2.15 Gramofoonmuziek.
2.30 Berichten (Engelsch).
2.45 Gramofoonmuziek.,
3.30 Bericl ten (Engelsch).
3.45 Gramofoonmuziek.
5.30 Spaarne-sextet en gramofoonmuziek.
5.00 Berichten (Duitsch).
5.15 Vragen van den dag en beursberichten
ANP.
5.30 Spaarne-sextat en gramofoonmuziek.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.30 Berichten (Engelsch).
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00—7. ,.5 Nieuwsberichten ANP, sluiting,
zjjn fiches voor Hollandsch geld in te wiaselen,
Hij moest een minuut of tien wachten voor
er een plaats vrij kwam aan de groote tafel
Deze plaats was tamelijk dicht bjj den crou
pier. Cray liet een paar ke<"het rad rond:
draaien zonder ets op te zetten en terwjjl hü
daar zat kwam de herinnering in hem op
zetten aan dien avond, een paar maanden ge
leden, toen hij eveneens hier had gezeten met
de Chank in zijn broekzak en zoo'n aardig be
drag had gewonnen. En nu kwam, juist al*
toen, de zekerheid in hem op dat hij zou win
nen. De chank verzekerde hem dit Hjj stak
zijn hand in zijn broekzak en betastte gedach-
'oos de kronkels van de schelp,
eln toen zette hij plotseling zijn oorspron
kelijk plan om op kleur te spelen opzjj en
zette het maximum op een nummer, het num
mer 3. En nummer drie won.
Cray speelde verder. Hij speelde het reso
lute spel van den speler, die weet dat het
geluk met hem is en die dan ook niet verlie
zen kén.
Dergelijke spelers ziet men meermalen 1"
een jaar in Monto Carlo en in de andere
groote speelgelegenheden der wereld. De
toeschouwers staan verstomd te kjjken naar
zoo'n speler en kunnen niet gelooven, dat
zoo'n formidabel geluk slechts afhankelijk 1"
van het ronddraaiende balletje. Men 18
meestal van meening dat zulk een speler
speelt volgens een systeem. Men kan zich niet
voorstellen, dat er zoo iets bestaat als geluk
in het spel.
Hoe het ook zij, Norman Cray speelde zooals
hij speelde, omdat hjj zoo "ast geloofde in de
macht van zijn mascotte om hem te laten
winnen. Hjj geloofde in zjjn geluk. Dat is bet
wat het bezitten van een mascotte waardevol
maakt; een masco te geeft haar bezitter het
vaste geloof in zijn geluk.
Norman Cray verloor geen oogenhlik net
vertrouwen- 'n zjjn mas otte. Hjj wist niet
precies hoeveel hij gewonnen had, maar het
moest eèn klein fortuin zjjn, dat daar 'n
fiches naast zijn hand lag.
Eindelijk vond hjj het genoeg. Hjj stond op
en wisselde zijn fiches in aan de cassa. «u
ontving acht duizend, drie honderd en
pond sterling in Nederlandsche banknoten
van den kassier, die hem dit geld met
onbewogen gezicht uitbetaalde.
De man verkeerde in de vaste overtuigin*j
dat deze speler den volgenden avond
terugkeeren en dan zjjn gewonnen geld wee
zou verliezen. Zoo ging het immers meesta
(Wordt vervolgd.)
