Brabantsche
Brief
van
't HOEKJE
OUDERS
Dierenleven
De
y
XcfS nao-it!
in het oude Rome
Persoonlijkheid en
koppigheid
VOOR DE
Kind en gereedschap
UUTTERTJEu
Ulvenhout, j.4 November 1940,
Amico,
Den Fielp had gezeed: „Kek 's, jongens, on-
gerlijen doen we nie, has we veur hons leut
hop stap gaan. Hons vrouwvolk eft unaniem
den strijdkreet aa.,: „gin man, gin bon", we
zullen hus heigens fourageeren. Broodbonne-
kes ek genogt, we oeven dm ginnen korf
brooien mee te sjouwen. Lot nou 's ooren
gullie
„Ik heb tien worstjes van 'nen kilo opzij
geleed," zee den Blaauwe: „as ge wilt doe 'k
er nog 'n pond of vijf zult bij."
„Da kan,' rekende den Fielp uit: „lot 't
maar haanreiken in de bakkerij, hom 'n huur
of vijf, dan ben 'k daar aeigens. Gij Dré?"
„Ja, wat wilde hebben, Fielp? Boter,
'nen homp spek, ham?"
„Amm!" gongde-n-ie: „Blaauwe, lot dieën
zult maar thuis."
„Enne gij, Janus?" vroeg den Fielp, mee
veul twijfel: ,,'nen buil pijnappels, mis
schien...
„Kek 's," zee den Jaan gerokt: „Tonia en
ik zijn maar mee ons tweekes, bonnekes
kan 'k dus nie missen, 'k Weet ze trouwens
nie te vinden ook. Maar in den kelder heb 'k
Goudaschen kèès...!... is da-d-iets?"
„Wa weegt ie?"
„Pond of twaalf."
„Alf vijf maar in de oakkerij mee da dink,"
zee den Fielp.
Egij... Nolleke? Wa brengde gij mee in
't uisjouwen?"
„Ik heb m'n eigen bonnen en pampieren,"
zee 't vrijgezelleke fier: „en niks anders noo-
dig. Maar 'k wil m'n eigen nfe laten kennen,
dus...? Is 'n goeie kist sigaren, ouw moksel,
wellekom?"
,,'n Kist van onderd?"
„Oewie!"
„Alf vijf ter bakkerije."
Den Joost gong nie mee. Die vond aan
Den Haag weinig aan, beweerde-n-ie, hij gong
dan maar liever oo z'n 'eentje de kanten van
Tilburg uit. Op de fiets.
„Is 't in Tilburg zoo ilazierig, Joost?" in
formeerde den Fielp wantrouwig, mee toege
knepen oogskes. „Plazierig plazierig"... beet
den Joost af: In Den Haag ben 'k wel hón
derd keer gewist, veur m'nen vroegeren baas."
„Ja, zee den Blaauwe langzaam: „da's
waar. Hij is al honderd '*eer in Den Haag
gewisf en pas duuzend keeren in de Kruiken
stad, ee? Joosje?" En den Blaauwe knipte
'n oogske.
„Eh... gij... bt daar... misschien... 'n
goei... hadreske?" vroeg den bakker aan
den Joost.
Den Joost dronk 'ns.
„Z'n toffels staan daar achter de kachel",
insinueerde den Hlaauwe.
„Noujaa...", zee den Fielp, bedroefd: „da's
zooveul as Winter-ulp."
Maar den Joost liet niks los. Wenschte ons
goeie reis en veul plazier. Wij wenschten hum
gin haar minder. Alleen stelde den Jaan nog
veur, als ie den Joost soms van dienst kost
zijn, om Ook zijnen ring mee te nemen naar
dieën Haagschen slapert?
„Ik heb gin rimmeltiek", weerde den Joost
af.
„Neeë", zee den Fielp mismoedig: „maar
dier elderzienden slapen ook veur liefdes-
haangelegenhedens hen zulk soort kwalen."
„Och, borst gullie!" zoo viel den Joost
deur de mand.
„Da's dus „in plek van kaarten," jubelde
Nolleke.
Zaterdagmiddag gongen we van Ulvenhout.
Den Fielp had 'n grooot, oud valies opgesnord
en daarin onzen leeftocht gepakt, 't Dink
woog ruim vijftig pond. Daarom had ie 'n
rijtuig besteld, 'nen open landauwer, daar was
niks anders op 't durp te krijgen. En toen we
zoo, als 'n verdwaalde feest commissie, die
van den zomer heuren optocht verloren had,
deur 't durp rejen, mee Nolleke op den bok,
stond, als we langs den Jaan z'n huis kwa
men, z'n Tonia veur 't raam.
„Lieve krippot," schrok den Jaan: „m'nen
hartelap! Kek ze wenken!"
.„Ze wit toch waar ge naar toe gaat," zee
den Blauwe droog, die achterover in 't gerij
hong als Lord Motregen.
„Eeren," zee den Fielp: groet gullie nou
hallegaar zoo beleefd meugelijk, mee 's seer-
jeus moelwerk! Gij, Jaan, gij doet sjoertjes!
Goed zoo! Nou nog 'n kus-andje! Ee) goed,
Jaan, eel goed; Tonia knapt zienderoogen hop,
nóg heen, 't kóst niks!"
Nolleke op den bok zat stillekes te vloeken
°P „de" wijven!
„Zwijg, Nol," vaderde den Fielp: „gij ebt gin
verstajum van 'n gelukkig uwelijk!"
Toen was Tonia uit 't zich en Lord Mot
togen beweerde toen: „as wij in den Haag gin
goeie kennis teugenkomen, ben in 'n boon!
„Die lol zulde nie hebben, Blaauwe," zee
den Jaan fel: „astembliefEn hij toonde ons
Tonia's stamkaart...!
Wij zagen zwijgend naar deus staaltje van
deurzicht. Den Fielp knikte bewonderend en
Prijzend. Eindelijk zee-t-ie, mee ontzag: „Jaan,
keb jou has champetter haltij te laag haan-
geslagen g'had!"
Plazierig hobbelden wij in ons open gerij
deur den Zaterdagmiddag, 't Was droog. koud.
veul winderig. Nolleke kroop hoe langer hoe
dieper in z'nen kraag en in z'nen bolhoed.
ield z'n eigen op temperatuur mee „groote-
ma-nnen woorden".
z 1 ^Vas 'n reis mee hindernissen. Op den
a'uw moesten we drie kwartier wachten
en trein was vol. Nolleke zal in 't gangpad,
valies. Als we 'n kwartier gewacht
k"'°ad als 'n snin. z'n
eigen uit den trein zakken. „Hij wou dan wel
's van die Rooie Pet vernemen, of die soms
docht dat hier 'nen vollen trein vergeten
schoolkinders stond, sodetjuu!"
Na weer 'n kwartier stapte den Fielp uit,
die gong Nolleke zoeken. En nog 'n kwartier
later rejen we weg zonder Goliath en David.
(Respectievelijk 300 en 75 pond zwaar).
Wij keken malkaar 'ns aan. De perrons van
der Zwaluw lagen al in den duister.
„Wanouw?!" vroeg den Jaan benepen.
Den Blaauwe zag 'ns naar 't zwarte valies,
krabde aan z'n neus en zee! „leeftocht hebben
we genogt, maar den stoet is wèl gauw ont
bonden!"
„En dieën meelzak kuiert mee ons centen
weg," klaagde den Jaan.
Dikker wemelde den schemer over 't leege
winterlandschap, daar benejen ons.
Links, ik ree vooruit, stond den bonten
avondhemel in lichterlaaie, 'n Zon als 'n
wagelwiel zoo groot, zonk weg in den donke
ren mos van 't lage, natte land. Den Jaan
zat veurovergebogen; te tellen de afgesleten,
blinkende figuurkes van 't ijzerbeslag op den
'bojem van ons spoorwageltje. Den Blaauwe,
de ruiten, grijzen pet achterover op z'n rosse
stekels zat tevrejen te luisteren naar den
spoorwagelpolitiek, die naast ons op de bank
wierd 'bedreven.
Toen struikelde 'nen conducteur over ons
zwarte valies ons coupé-ke binnen. „Zeg, chef,
vroeg ik „hebt ge onderweuge in den trein
misschient 'n paar reizigers ontmoet, 'nen
soortement van reus en heel klein manneke,
die op 't nipperke in den Zwaluw zijn inge
stapt
Onderwijle knipte-nie de kortjes. Toen vroeg
ie „ge bedoelt de heepen Beeckers en Gom-
mers uit Ulvenhout...?"
„Eh... je ja?" stotterde n'ik, want
deuzen kortjescoupeur was naar mijnen zin
veul te goed op de hoogtè. Den Blaauwe
schoof ook 'n bietje bij. En den Jaan keek
naar den conducteur of Tonia was binnenge
stapt, zonder stamkaart.
„Hou maar op," zèe den conducteur toen:
„dat duo zit in 'n eerste klassecoupé en ik
heb de grootste last om aan m'n centen te
komen. Ze motten bijbetalen ziede, van Zwa-
luwe tot Dordt."
Den Jaan klèèrde op: 't kapitaal was te
recht!
„En as ze nie bijbetalen," vroeg Lord Mot
regen: „wa dan...?"
„Dan krijgen ze in Dordt d'r twééde ver
baal," zee 113 (dat stond op z'nen kraag) in
allen gemoedsrust.
„D'r... d'r... d'r twééde... verbaal...?" vroeg
ik: „waar hebben ze d an 't éérste opge-
loopen?"
„Ze? Dieën groote nie, die is as getuige
opgenomen. Maai da kleine kulleke, Ar-
noldus Gommers, is nie die is verbali-
seerd veur huisvredebreuk en beleediging;
mischien ook veur poging tot zware mishan
deling."
„Wa ge doet, doe 't goed," zee den Blaauwe
content.
„Maar wat heeft Arnoldus dan toch alle
maal uitgevoerd ii dat kertierke?" vroeg
ik.
„Bij den chef op den Zwaluw de deur open-
getrapt", zee 113. „Toen den chef gevraagd,
of Zijnedele zoo beleefd zou willen zijn aan
hem, Arnoldus Gommerts, 't seinstokske af
te geven. Dan kost meneer van Rooipetten
mee z'n luien donderd in 't wèrme kantoor
blijven. En als den chef zijn seinsfaf nie af
stond, dan had Arnold-is gedreigd den chef
tot poeier te verwerken. Anders niks," zee
113. „En nou zit meneer Gommers eerste klas
te reizen ou 'n derde-klas-biljet en wil nie
bijbetalen, terwijl den ander z'n eigen beroep
op „hovermacht!" Maar in Dordt hebben we
'n half uur den tijd," zee 113.
„Ik mot zeggen," stelde Lord Motregen
vast: ,,'t begin van ons uitstapke is belange
nie kwaad."
Ik gaf den conducteur 'n sigaar, die toen
'n deur wijer gong mee z'n tang. 't Was on-
dertusschen strafdonker geworden, de gloeien
de sigarenpunten flierden lijk vuurvliegkes
deur 't donkere wageltje.
Dordrecht. Onzen trein liep binnen langs
't eerste perron, aus vlakbij de wachtkamers,
kantoren, tourniquets, ge wit.
Wij stapten, in leutige spanning uit, na 'n
half uur zouwen we, in den electriek, wijer
reizen. Maar wat ze wagen... ginnen Fielp!
Ginnen Arnoldus! 't Perron liep leeg: ginnen
Fielp, gin Nolleke! ,,'t Is da ze eerste klas
hebben gerezen," zee den Blaauwe: „anders
zou 'k bang zijn, dat ze deur den bojem wa
ren gezakt."
Nommer 113 zagen we wèl. Die liep, mee
z'n pampieren in de hand, den Fielp en Nol
huilie toeslagbilje :ten, te zoeken.
„Waar zijn ze nou?" vroeg ik 'm.
„Wee. ik 'tzee-t-ie lastig, ,,'k ben twee
keer den trein langs gewist, 'k heb heel de
statie afgezocht, maar niks, niks is er van
die krengen te zien."
„Man. ga naar huis," raaide-n-ik 'm aan,
„daar staat oewen koffie koud te worden!"
„Jamaar, die pampieren. 'k Heb ze al uit
gescheurd en ze zijn genommerd...! Hoe mot
dat nou?" vroeg ie ongelukkig.
„Ja, tja..., tjéh, ik ben nie aan 't spoor.
Nooit' gewist! Maar ge zult 'r op d'n een of
andere manier 'nen froot aan motten draaien!"
,,'k Zal ze schrijven," zee-t-ie: ,,'k kan 't
adres wel in den Zwaluw krijgen!"
„Doe dat! Zeg ze thuis gedag!"
„Van 't zelfde!" Opgelucht trok 113 Dordt
in.
„As 't zoo deurgaat," zee den Jaan: „dan
zullen wij ook naar Ulvenhout motten schrij
ven."
„Waarom
„Om 'n postwisseltje."
Afijn, amico, we gongen in de wachtkamer,
buiten bezwaar van den proppot, 'n stukske
drinken en besloten om in elk geval maar
deur te rijen naar den Haag. „Logement heb
ben we altij, zee den Blaauwe: „ge hoeft niks
anders te doen, dan om twaalf uur op straat
te blijven, dan komt er van eigens 'nen cham
petter onderdak ranbiejen En freten hebben
we in overdaad, ik sjouw m'n egiei nog 'nen
dubbelen breuk aan die doodskist."
Teugen vertrektijd zochten we onzen trein
op, die veuruit. stond, 'nen end veurbij den
ingank.
En, als we daar passeerden, dan zagen we
den Fielp, boven 't volk uit, dat 't perron op
moest.
Maar... maa... ma... maar wat droeg ie
toch onder z'nen jas...? Hij knipte oogkes, we
moesten zwijgen. We gongen bezijen staan,
"tij liet twee afgestempelde kortjes knippen,
D'n conducteur zocht naar nommer twee. Toen
zee den Fielp: „ja da's hin horde, chef. Da
kortje his van m'nen jongen,' toen wees
ie op z'nen erm, onder zijnen jas: ,,'k mot mee
'm naar den dokter hin den Aag, ziede."
Den conducteur knipte, 'n Ouw moederke
hield dalijk den Fielp aan. „Wat heeft 't
jochie mijnheer?"
„De... de... dede... de kou hop z'n water,"
zee den Fielp, die nog meer belangstelling
gong trekken. „Heete krompressens op z'n
buikie legge," adviseerde 'n menirke-mee-'n-
sikske-dat-omhoog-krulde: „zoo heet as de
stakker ferdrage ken."
„Nou, eet zal ie 't genogt krijgen," verze
kerde den bakker grimmig-overtuigd: „Har-
nold his nog nie iarig!"
Mee 'nen heelen optocht van belangstellen
den kwamen we aan den trein. Net wou den
Fielp z'n zieke jongske den wagel in salaman-
deren, als 't Sikske den bakker aan den mouw
trok en troostte: „hoe neter, hoe beter, dan
behoudt u 't ventje wel."
„Zou 't vroeg den Fielp verbeten: „da's
„Beter ten halve gekeerd dan ten heele
gedaald."
Inderdaad, maar dit brengt voor velen een
heel groote moeilijkheid mee, en wel de moed
om op iiet oogenblik dat ze zelf ontdekken
gedwaald te hebben dit ook te willen inzien
en toegeven en werkelijK „ten halve te kee
ren".
Velen hebben nog maar een vaag idee ervan,
wat het wil zeggen een persoonlijkheid te
zijn, en verkeeren in de veronderstelling, dat
een persoonlijkheid geen fouten kan maken.
Niets is minder waar, .ook een persoonlijk
heid is een feilbaar mensch, maar juist een
persoonlijkheid heeft den moed om openlijk
te erkennen: „ik dacht, dat ik op den goeden
weg was, maar het blijkt dat ik mij vergist
heb. Dus terugeeren en opnieuw beginnen.
Het voortgaan op een weg, waarvar men
reeds beseft, dat hei niet ae juiste is, komt
voort uit koppigheid, en koppigheid is juist
een karaktertrek, die men meestal bij zwakke
persoonlijkheden aantreft. Zij zijn te klein
moedig en te zelfingenomen om ervoor te
willen uitkomen, dat ze zich vergist hebben,
en daarom sukkelen ze liever verder op een
weg, die ze reeds als niet juist herkend heb
ben! hun energie verspillende zonder zelfs de
illusie te koesteren dat dit ergens toe dient,
lemar d mocht hem eens zien omkeeren, en
tot de „vreeselijke" gevolgtrekking ko
men dat zij óók fouten maken! Zoo zien wij
dus, dat koppigheid soms geheel, en altijd
groótendeels een gevolg is van valsche
schaamte.
Een treffend voorbeeld zagen wij hiervan
nog onlangs in de practijk
Een jongeman, -.ie heel aardig viool speel
de, had zich in het hoofd gehaald dat er een
schitterende carrière in de muziek voor hem
was weggelegd. Hij moest en zou in de mu
ziek doorgaan, waarvoor dure lessen noodig
waren, terwijl het inkomen van zijn ouders
niet groot was.
Vooral zijn vader was er zeer tegen gekant.
Tenslotte pleitte zijn moeder: „Laat hij het
zes maanden probeeren. Ik geloof óók niet
dat hij ooit een beroemd violist zal worden,
maar tenslotte wil ik niet mijn verdere leven
het idee hebben, dat wij hem misschien van
zijn bestemming af gehouden hebben.'..
De vader gaf toe, tegen zijn zin.
En vier maanden later kwam de jeugdige
violist bij ons, geheel verslagen en geen raad
wetend met de situatie.
Na een uur praten kwam er eindelijk uit,
dat hij er nu zelf zeker van was dat er geen
groot violist in hem stak, dat zijn kleine
composities heel aardig waren, maar dat er
honderden waren, die betere maakten.
„Ik speel heel aardig viool, voor de huis
kamer", zei hij bitter. „Maar meer zal het
toch nooit worden. En déérvoor hebben mijn
ouders vier maanden lang die dure lessen
bekostigd. Wjat nu?"
Wij raadden hem aan, naar zijn ouders toe
te gaan en ronduit de waarheid te vertellen.
Nadat zijn koppigheid me' veel moeite over
wonnen was, kwam hij met het argument:
„dat zijn ouders boos op hem zouden zijn."
Wjj zeid'n: „Waarom" U heeft dit toch
niet doorgedreven met iet doel, he.. op kos
ten te jagen? U heeft eerlijk gedacht dat U
een groot violist kon worden. Nu -beseft U,
dat dit niet zoo is. Erkent dit dan. Wij voor
ons gelooven eerder dat Uw ouders blij zullen
zijn dat U tot inzicht jekomen bent. U heeft
eerlijk gedwaald, en dit kan iedereen over
komen. De* grootste fou* is, een dwaling niet
te willen erkennen. En die fout kunt U nog
voorkomen."
Hij volgoe onze raad, en zijn ouders rea
geerden, zooals wij gedacht hadden.. Daarom,
sopt nooit met iemand die een dwaling erkent,
want daarvoor is meer geestkracht noodig
dan voor moedwillig-blinde koppigheid!
Dr. JOS DE COCK.
In de biografie van Fritjof Nansen kan
men lezen, -welke belangstelling deze beroem
de man op tienjarigen leeftijd had voor ge
reedschap:
De 10-jarige Fritjof Nansen ging met
zijn broertje naar de kermis, ze hadden
wat geld bij zich om zich te amuseeren.
Tot groote verbazing van hun ouders kwa
men de jongens met een stuk gereed
schap thuis, dat ze voor het geld hadden
gekocht in plaats van snoepgoed te koopen
en naar den draaimolen gaan. De ouders
waren ontroerd en misschien ook wat be
schaamd en gaven de jongens nog eens
geld om zich te vermaken. Weer kwamen
ze na verscheidene uren terug, na een
langen tocht gemaakt te hebben om een
stuk gereedschap ce koopen.
Staat dit geval op zichzelf?
Ik meen, op grond van mijn persoonlijke
ervaringen met kinderen te kunnen zeggen,
dat vele jongens op 10 tot 12-jarigen leeftijd
groote belangstelling hebben voor gereed
schap. Uit mijn eigen herinneringen kan ik
mededeelen, dat ik reeds op 8-jarigen leeftijd
het liefst timmerde. Talrijke kistjes, stoven
etc. vervaardigde ik voor mijn moeder en ik
was zielsgelukkig, als ze mijn producten
waardig achtte om te gebruiken. Want dit is
van belang: dingen, welke gemaakt worden,
moeten gebruikt worden. Ongetwijfeld zullen
mijn werkstukken wel veel gebreken gehad
hebben. Ik denk wel, dat er heel wat spijkers
krom geslagen in het hout gezeten zullen
hebben, of misschien zelfs wel door het hout
in den binnenkant van het droogpennenkistje
moeders handen wel gewond zullen hebben.
Maar hoe dan ook, mijn moeder gebruikte de
kistjes eenigen tijd en zij was ook zoo ver
standig om er af en toe een ongelukje mee
te hebben, waardoor ik opnieuw aan het
timmeren kon gaan.
Mijn leerlingen vertoonen dezelfde liefde
voor timmeren en knutselen en een door mij
geleid houtzaagclubje geeft me veel plezier.
De jongens zagen en maken van alles, vooral
huishoudelijke dingen.
Ze zijn dolblij met zaagjes, vijltjes, schuur
papier, etc.
Het eigenaardige is, dat op lateren leeftijd
bij vele jongens deze zin voor knutselen en
voor gereedschap afneemt.
Het feit, dat kinderen van 812 jaar wel
voor deze dingen voelen, moesten we wat
meer benutten. „Voor het kind van 812
jaar is het vleiend, wanneer zijn hulp of raad
gevraagd wordt", merkt de bekende paeda-
goge Charlotte Buhler op. En zij vervolgt:
Men moest kinderen van dezen leeftijd eigen
lijk onderrichten in koken, naaien, repareeren
van dingen en in kleine technische vaardig
heden en dit niet, zooals gewoonlijk, uitstel
len tot de puberte csleeftijd
Wij kunnen van het 812-iarige kind den
besten vriend van ons dagelijksch leven ma
ken, een vriend die zeer actief en gelukkig is,
als hij zich nuttig kan maken, die er trots op
is als men hem vertrouwen schenkt.
Daar de jongere zich zoo spoedig na dezen
gunstigen leeftijd van het ouderlijk huis
afwendt en zich onafhankelijk tracht te ma
ken, is het van zeer veel belang in deze jaren
vóór de puberteit een grondslag te leggen
van vertrouwen en vriendschap tusschen kind
en volwassene."
Aan deze woorden behoef ik wéinig meer
toe te voegen. Ik hoop, da<. vele ouders tegen
Sint-Nicolaas nog eens aan het bovenstaande
zullen denken, wanneer zij op zoek zijn naar
geschenkjes.
OVEEKA.
'n pak van m'n art, want has 'k deuzen hoog-
happel haf most geven, kreeg 'k de smart nie
weggezópen!"
En toen...: bens! Daar smakte-n-ie Arnol
dus 't treinbalcon op, dat Nolleke, vertelde-n-ie
later, toen ie weer "bij" was, docht: dat ie 'nen
spoorwegramp beleefde, o
Toen, amico, toen; rejen we... Dordt... pas...
uit! En Lord Motregen stelde nogmaals vast,
dat 't belange gin kwaad begin was van ons
uitstapke.
„Maar vertel me nou 'ns, Fielp, hoe gullie
uit Dordt 't perron opkwaamt en waarom nie
mand Nolleke mocht zien? vroeg ik ter hoogte
van Zwijndrecht.
„Kek 's," lee den Fielp uit: „veur den trein
stopte, waren wij er hal huit. Hop 'n kiepen-
drafke smeerden we 'm deur den huitgank, we
lieten ons kortjes hafstempelen en toen zijn
we haan den bovenkant van de statie hiets
gaan gebruiken. Toen zee Nolleke: Fielp zee-t-
ie, we zijn er nou wel huit, maar nog hin!
Want, zee-t-ie, dieën 113 mee z'n toeslagbil
jetjes, waarvan niet haf kan komen, zal ons
sigglement wel hopgeven aan de lui van de
statie...! Toen docht ik," gong den Fielp wij-
ers: ,,'t sigglement zal wel luien zoo homtrent:
twee persoren van de"toen keek ie zoo's
mee weinig achtir.g naar Arnoldus, „twee
personen van de... laten we open... manne
lijke kunne, waarvan een welgeschapen en
d'n ander 'nen treurwilg-wijd-onderdemaat. Ik
docht nou, has 'k die halikriek wegstop honder
m'nen jas, dan klopt 't sigglement nie en dan
kuier ik rustig naai den trein. Want na da
verbaal op den Zwaluw... oh, dat weten gullie
nog nie!"
,,'t Schandaal was heel den trein deur," zee
den Blaauwe mee veul afkeuring in z'n stem
„Jaja, Arnoldus, wij slaan wel 'n prachtig
figuur, ievers waar wij komen met jou! Foei
toch!"
„Nou, Fielp," zee ik: „heel dieën Carnaval
mee Nolleke was onnoodig gewist, want 113
snakte naar z'n woning en z'n bakske koffie."
„Dan heeft ie vast 'n gelukkig uwelijk,"
peinsde den Fielp droevig: „wa'k 'm van arte
gun!"
Wijers zijn we zonder ongelukken in den
Haag „haangeharrieveerd," volgens den bak
ker en we hebben daar wezenlijk de schoone
slaapster gesproken! Daarover den volgenden
keer.
Ditte mot 'k oe wèl zeggen: Tonia heeft
gin rimmeltiek, zee de helderziende: de dokters
hebben 't allemaal aan t verkeerde end vast.
de dokters hebben 't allemaal
Tonia heeft... afijn, volgende week 't is veul
ingewikkeld.
Maar nou scnei 'k er af.
Veul groeten van Trui, Dré III en als altij
gin horke minder van oewen t.a.v.
DRÊ.
1) „Kruikenstad" is in Brabant den bijnaam
voor Tilburg. Wat 't beteekent... Vraag dèt
maar 'ns aan 'nen echten Brabander! Maar
mee bier heeft 't niks te maken, horre.' D.
De geboren burgers van liet machtige
Rome waren geen liefhebbers van reizen
en trekken en vee! meer dan de helft der
inwoners had nog nooit een voet buiten
liet rechtsgebied der stad gezet. „Rome is
niet het middelpunt der wereld, het is de
wereld zelf. Waarom zouden wij dus de
stad verlaten? Er is in de wereld niets te
zien. dat we hier niet te zien krijgen," zoo
redeneerden velen. En als we eerlijk
willen blijven, moeten wij toegeven, dat ook
nu nog vele bewoners van groote steden zoo
spreken.
De Romeinen hadden trouwens wel
oeriigszins gelijk want wat vreemd en uit-
heemsch en de moeite van het bekijken
waard werd naar Rome gesleept, om
daar door aanzienlijken en slaven aange
gaapt te worden. Er waren zelfs groote cir
cussen gebouwd, waarin men voor duizen
den bezoekers jacht, op wilde dieren liet
houden. De handel in wilde dieren was in
Rome zeer groot, hetgeen duidelijk zal blij
ken uit het onderstaande:
In het jaar 79 v. Chr. liet men niet min
der dan 79 olifanten, welke dieren door do
Romeinsche burgers „Lucanische ossen"
werden genoemd, tegen evenveel stieren
vechten.
Julius Ceasar liet in een circus twintig
o'ifanten tegen vijfhonderd soldaten vech
ten en keizer Augustus liet den strijd tus
schen een olifant en een neushoorn zien.
Sulla liet in het jaar 93 v. Ghr. honderd
leeuwen, die hij van een koning van Mau
ritanië had gekregen, in een circus door
speerwerpers uit het leger dooden. en een
maal liet Pompejes zeshonderd en Julius
Ceasar vierhonderd leeuwen bij elkaar in
een circus elkaar bestrijden en ombren
gen.
In 58 v. Chr. vertoonde men aan het Ro
meinsche volk honderdvijftig panters bij
elkander. Pompejus liet er vierhonderd en
keizer Augustus niet minder den duizend
twintig tegelijk zien. Op een monument ter
eere van dezen keizer stond vermeld, dat
hij ten genoege van het volk niet minder
dan drieduizend-vijfhonderd leeuwen en
panters geofferd had.
Naarmate onder Julius Ceasar, Drusus en
Germanicus het Romeinsche gebied zich
ook meer naar het Noorden, uitbreidde,
kwamen bij de wilde dieren uit de warme
landen ook de bruine beren uit de Germaan
sche wouden. De Preator Servillius liet o.a.
ten tijde van keizer Augustus tweehonderd
beren tegen elkaar vechten. Keizer Nero
gaf een vertooning waarbij 400 beren en 300
leeuwen voor zijn lijfwacht omgebracht
werden. Tijgers kwamen pas in het jaar 11
onder Augustus in Rome, doch deze die
ren bleven toch altijd zeldzaam waar
schijnlijk vonden de Romeinen het levend
vangen van een tijger een te gevaarlijk
werkje.
In 't jaar 202 liet Severus, in den vorm van
een schip, een reusachtige menagerie ma
ken. Op een wenk van hem werden alle
deuren, die op de kampplaats uitkwamen,
geopend, en honderden leeuwen, panters,
beren struisvogels wilde ezels stieren,
quaggy's en zebra's stroomden er uit, het
gevolg was dan een vecht- en moordpartij.
En zooals men met wilde roofdieren deed,
deed men ook met andere in het wild le
vende dieren. eKizer Titus liet eens negen
duizend plantenetende wilde dieren in een
circus dooden. en een andermaal kwamen
wilde zwijnen, herten, steenbokken en wilde
schapen van elk duizend stuks om er
iacht op te maken. T-Tet spreekt vanzelf dat
de „jagers" zich veilig buiten het bereik
van het wilde zwiin stelden.
Hoe men aan al die wilde dieren in de
Eeuwige Stad kwam? Tn den beginne door
de kooplieden, doch op den duur schoten de
ze te kort naar de wensch der kiezers, die
steeds een grooter aantal wenschten. De
stadhouders der wingewesten en de afhan
kelijke koningen werden er daarom later
voor gespannen, ze te leveren.
Ook van het temmen der wilde dieren
maakte men veel werk. Eens gebeurde- het,
dat de Drieman Antonius tot groote schrik
van de Romeinsche burgers, in een met
leeuwen bespannen wagen Rome kwam
binnenrijden.
Over het voor de wilde dieren werpen
van Christenen geven wii liever geen be
schrijving, daar wij ons heden ten dage
toch niet kunnen indenken, 'hoe het ooit mo
gelijk is geweest, dat menschelijke wezens
naar dergelijke taferelen wt "«noegen"
konden kijken.
