JAPAN
protesteert te
Batavia
Uitgebreide volmachten
aan de regeering
irgevecnt aan de
Indo-Chineesche grens
ZUINIG MET WATER
Zieke
Dog meer politici in
Boekarest vermoord
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
r Geluid in
blik
Verduisteren
5.33 uur
Uit openbare
ambten
ontslagen
Anti-Japansch optreden
in Ned -Indië
Egypte s minister
van oorlog overleden
Versterking van
A M E R I K A's
weerbaarheid
Bon AA geldig tot
31 December
Hoogescholen te Leiden
en Delft gesloten
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DONDERDAG
28 NOVEMBER 1940
68e JAARG. No. 9093
TURKIJE
Het Verre Oosten
Marine-reservisten moeten
zich gereed honden
De Franschen uit
Lotharingen
Vlcesch aan de
distributie onttrokken
Provinciale Staten van Noord-Holland
T uinderscredieten
niet kwijtgescholden
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
9.24 uur
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-Ml). HoUandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MATSOEOKA de Japansche minister v. bui-
tenlandsche Zaken.
(Foto Eigen-archief.)
De Japansche minister van buitenlandsche
zaken Matsoeoka zal, naar wordt verwacht,
binnen kort een krachtig protest indienen
bij den Nederlandschen gezant te Tokio, ge
neraal J. C. Pabst, tegen het herhaalde an-
ti-Japansche optreden in Nederlandsch-In-
dië en formeele verontschuldigingen, scha
devergoeding en een garantie voor de toe
komst eischen.
Kort geleden hebben zich drie ernstige
gevallen voorgedaan:
1. De Japansche eigenaar van een ijzer
fabriek te Batavia is op 11 Nov. aan
gevallen en mishandeld door een Neder
landschen politiebeambte.
2. Op 23 November is de Japansche vlag,
die bij een kapperszaak te Bandoeng
uithing, verbrand.
3. Denzelfden dag werd de .kanselier van
het Japansche consulaat-generaal te
Batavia, Ariyoshi, bij het passeeren van
de ambtswoning van den gouverneur-ge
neraal van Nederlandsch-Indië door een
schildwacht aangeroepen en met geweld
naar het politiebureau opgebracht. Hij
werd echter spoedig op vrije voeten ge
steld, omdat niet alleen de beschuldi
ging van het onwettig fotografeeren
van het paleis van den gouverneur vol
komen ongegrond bleek te zijn. zooals
hij zelf met nadruk had verklaard, doch
het fotografeeren ook wettelijk was
toegestaan, waaruit de onnoodige on
derdrukking door de Nederlandsche au
toriteiten blijkt.
Er wordt verder nog melding gemaakt
van enkele minder belangrijke gevallen, o.a.
geweldpleging door Nederlandsche soldaten.
Door het wijzigen van, de wet ter bescher
ming van het nationale economische leven
worden de Turksche regeering vèr-strek-
kende volmachten verleend, Welke hoofd
zakelijk zullen worden toegepast ter be
veiliging van de voeding en van de levens
middelenvoorziening en ter bestrijding van
het achterhouden van goederen voor spe
culatieve doeleinden.
De Turksche bladen publiceeren volgens
Stefani een mededeeling uit Ankara, waar
in wordt gezegd, dat de staat van beleg
slechts een voorzorgsmaatregel is, welke
noodig is geworden door de tegenwoordige
gebeurtenissen. De openbare meening moet
daarover niet verontrust zijn, zelfs wan
neer de regeering nog andere maatregelen
zou nemen.
Voorts meldt het D.N.B., dat de stopzet
ting van het particuliere autoverkeer in
Turkije heden een feit is geworden.
POGING VAN THAILANDSCHE
TROEPEN OM DE GRENS OVER
TE STEKEN, VERIJDELD.
Naar uit, Vichy wordt gemeld, is het in
den nacht van 23 op 24 November tusschen
Thailandsche troepen en Indochineesche af-
neelingen gekomen tot een hevig vuurge
vecht Thailandsche soldaten hadden, naar
het Fransche ministerie van koloniëën me
dedeelt, getracht een brug te slaan over de
grensrivier Kaustoeng met de bedoeling het
dorp Poipet binnen te dringen, dat in het
Rebied van Cambodzja is gelegen. Een af-
deeling Fransche Camtoodzja-schutters bood
tegenstand tegen dit pogen der Thailanders
en weerde driemaal den stormloop van
haar tegenstanders af, welke bij hun optre
den gesteund werden door machinegeweer
vuur. Bij het aanbreken van den dag zetten
d« Thailanders de vijandelijkheden voort
en beschoten met machinegeweren het dorp
Poipet. Het Fransche ministerie van kolo
niën meldt, dat aan Fransche zijde geen
verliezen zijn gevallen.
TWEEDE PLOTSELING STERFGE
VAL VAN EEN VOORAANSTAAND
REGEERINGSPERSOON.
Reuter meldt uit Caïro dat de Egyptische
minister van defensie, Youmis Pasha Saleh,
gistermorgen aan een beroerte is overleden.
De minister bevond zich op dat oogenblik
per trein op weg naar Fayoum om aldaar
met koning Farouk nieuwe openbare wer
ken te openen.
Het plotseling overlijden van den Egypti-
schen minister van defensie heeft, zegt D.N.
B„ in Arabische kringen sterk de aandacht
getrokken. Men wijst er vooral op, dat Saleh
Pasja pas elf dagen minister van defensie
in het kabinet-Sirry Pasja was, dat volgde op
het ministerie-Sabry Pasja. Deze premier is,
naar men weet, onlangs eveneens plotseling
overleden.
United Press seint uit Caïro, dat Youmis'
Koning Faroek naar Fayoum begeleidde,
waar een nieuwe waterinstallatie zou wor
den ingewijd. Onmiddellijk voor het vertrek
van den trein zakte de minister plotseling in
elkaar. Hij werd dadelijk naar de stations
wachtkamer gebracht, maar nog voordat
hulp aanwezig was, had hij den geest gege
ven.
GRIEKSCH SCHIP IN NOOD.
Tijdens storm lek geslapen en
vol water peloopen.
Het radiostation, Mackay heeft een nood
sein opgevangen van het Grieksche s.s.
Eugenia Cambanis (3517 ton), waarin ge
meld wordt, dat het schip op 150 mijl ten
Zuidwesten van Kaap Race in een storm ge
raakt en lek geslagen is. Het schip is reeds
vol water geloopen en de machines zouden
weldra stoppen.
K-nox, de minister van marine
der Vereenigde Staten, heeft be
kend gemaakt, dat Roosevelt 50
millioen beschikbaar heeft gesteld
voor de onmiddellijkste uitbreiding
van een keten van vliegtuig- en
vlootbases op de van Engeland ge
pachte eilanden.
Verder hebben nog 32.000 officie
ren en manschappen der marine
reserve opdracht gekregen zich
gereed te houden voor een onmid
dellijke oproeping in werkelijken
dienst.
Termijn koopen winterkleeding
verlengd.
Nadat de mogelijkheid gesloten was om
door inlevering van een ouden mantel of
een oude jas, enz. een nieuw kleedingstuk
te krijgen, is voor iederen houder van een
stamkaart met het stempel hoofd de gele
genheid opengesteld winteroverkleeding te
koopen voor een lid van het gezin door inle
vering van bon AA der textielkaart.
Naar het Vad. verneemt is de geldigheids
duur van bon AA begrensd tot 31 December
e.k. Ruim een maand lang kan men dus nog
van deze faciliteit gebruik maken.
Volgens een bericht van United Press uit
Berlijn werd van toonaangevende Duitsche
zijde medegedeeld, dat ongeveer 60.000
Fransch sprekende inwoners van Lotharin
gen naar Frankrijk zijn overgebracht. De
evacuatie is op den 21sten November vol
tooid. Naar verluidt zouden de daardoor
vrijgekomen woningen alsmede andere niet-
gebruikte huizen binnenkort ter beschik
king gesteld worden van 120.000 Rijksduit-
sche staatsburgers Een deël daarvan heeft
ten gevolge van den oorlog zijn woningen
verloren.
Voorts wordt gezegd dat de 60.000 naar
Frankrijk gebrachte Franschen dë rest
vormden van de Fransche bevolking van
Lotharingen, nadat de anderen deels bij het
begin van den oorlog,'deels bij den aanvang
der gevechten om de Maginotlinie door de
Fransche autoriteiten werden geëvacueerd.
Een blinkende trommel is als .geschenk voor
een echten jongen niet te versmaden.
(Foto Weltbild.)
Vier mannen gearresteerd.
De politie heeft twee Devetenaren, een
Amsterdammer en een Rotterdammer, aan
gehouden op het oogenblik, dat zij bezig
waren eenige duizenden blikken met vleesch
waren te verhandelen, in ontvangst te ne
men en voor vervoer per auto gereed te ma
ken. De vleeschwaren waren aan de distri
butie onttrokken en opgeslagen in een
pakhuis.
De vier mannen zullen voor de justitie
te Zutfen worden geleid.
Ged. Staten wijzen verzoek van
Statenleden af.
De Provinciale Staten van Noord-
Holland hebben gisteren de provin
ciale begrooting voor 1941. sluitende
op een bedrag van f54.937.900.—. als
mede de verschillende begrootingen
voor het wegenfonds, de bedrijven
en de provinciale ziekenhuizen goed
gekeurd.
Van de zijde van Gedeputeerde Staten
werd medegedeeld, dat de opbrengst van
lil de Schevening-
sche Boschjes
worden zieke
plekken van hoo
rnen behandeld
en met zink afge
dekt, welke zink
platen wit ge
schilderd worden,
waarvan late wan
delaars dns weer
profijt kunnen
trekken.
(Foto Schim-
melpenningh).
verschillende bronnen van inkomsten dei-
provincie wel is waar sterk zijn gedaald,
maar dat des ondanks nog niet tot belas-
tingverhooging behoefde te worden overge
gaan. zoodat de heffing van achttien opcen
ten gehandhaafd wordt.
Voor 1941 krijgt het fonds vor ontginnings
werken een storting van een half millioen
uit de prvonciale kas O.a. zal tot uitvoering
worden overgegaan van een groot ontgin
ningswerk in Landsmeer, hetgeen voor groo-
te werkloozencentra in de omgeving, zooals
Amsterdam, van zeer veel beteekenis is. Te
gen de uitvoering zijn bezwaren gemaakt
door vereenigingen op het gebied der natuur
bescherming, doch deze vormden voor Gede,-
puteerde Staten geen aanleiding, af te zien
van dit belangrijke werk. waardoor een thans
vrijwel ontoegankelijk gebied wordt veran
derd in ongeveer zeshonderd h.a. cultuur
grond.
Het verzoek van eenige Statenle
den, om de onder aarantle der pro
vincie verleende credieten aan tuin
ders kwijt te schelden, wezen Ged.
Staten af, o.a. omdat zll dit onbillijk
vonden tegenover degenen, die hun
schuld reeds hebben afgelost.
Bij de behandeling der begrooting van het
Waterleidingbedrijf merkten eenige leden
op, dat er eenige bezorgdheid bestaat over de
watervoorziening in de provincie, zoodat men
reeds de mogelijkheid van het gebruik van
IJsselmeerwater heeft moeten onderzoeken.
Zij meenden, dat de waterverspilling moest
wordentegengegaan door het aanbrengen
van meters btj de aangeslotenen. In Haarlem
waar men dit systeem toepast is het verbruik
per hoofd en per etmaal de hellt van dat in
de provncie, zonder dat aan eischen van hy
giëne wordt tekort gedaan.
Van de zijde van Ged. Staten werd geant
woord, dat er gezocht wordt naar middelen
om de waterverspilling tegen te gaan. Het
invoeren van het meterstelsel stuit op groo-
te bezwaren.
Verzoeken om lagere tarieven voor groote
gezinnen wezen Ged. Staten af, omdat invoe
ring hiervan in strijd zou zijn met elke goede
bedrijfsvoering.
Op Dinsdag 3 December zullen de Staten
opnieuw bijeen komen.
Ter verzekering van de openbare veilig
heid, rust en orde in de bezette Nederland
sche gebieden heeft het bevoegde bureau
van den Rijkscommissaris het noodig geoor
deeld, tegen de joden, die een openbaar
ambt bekleeden of in openbaren dienst
werkzaam zijn, wegens de tegen de bezet
tingsmogendheid gerichte actie van het jo
dendom, maatregelen te nemen. Op grond
van een rondschrijven is derhalve bepaald,
dat zulke joden uit hun ambt of uit hun
werkkring dienen te worden ontslagen. Hun
aanspraken op uitkeeringen op grond van
hun werkkring of op andere tegenprestaties
van materieelen aard blijven daarbij onaan
getast.
Sluiting van Hoogescholen.
Met miskenning van het doel van dezen
maatregel hebben de studenten te Delft en
Leiden voor de joden partij getrokken en
het bezoeken der colleges voor den tijd van
48 uur gestaakt. Als algemeene waarschu
wing heeft de commissaris-generaal voor
bestuur en justitie zich genoodzaakt gezien,
de technische hoogeschool te Delft en de
universiteit té Leiden alsmede de daaraan
verbonden instituten voor de studenten van
alle jaarklassen onmiddellijk tot nader or
der te sluiten.
ROEMEENSCHE REGEERING VER
OORDEELT MOORD OP GEVAN
GENEN.
Het Roemeensche minister-presidium heeft
een officieel communiqué uitgegeven, dat
aLs volgt luidt:
In den afgeloopen nacht is een groep le-
gionnairs, die bezig waren met de opgra
ving van Codreanu en de anderen, die in
de militaire gevangenis van Jilava ver
moord waren, de gevangenis binnengedron
gen en heeft enkele der daar aanwezige po
litieke arrestanten doodgeschoten. Deze le-
gionnairs hebben de doodgeschoten perso
nen schuldig geacht aan den moord op Co
dreanu en de anderen.
Generaal Antonescu en Horia Sima keu
ren deze daad af. Generaal Antonescu en
de legionnaire beweging staan op het
standpunt der gerechtigheid en wettigheid.
De daders worden streng gestraft.
Gearresteerde Roemeensche poli
tici weer op vrije voeten.
De in den afgeloopen nacht gearresteerde
vroegere Roemeensche staatsfunctionaris-
sen, waaronder de gewezen premier Tata-
rascu, de oud-minister Argetojanu, Clhel-
megeanu, Gigurti. Ralea, en generaal Ila-
siejevic, zijn in den loop van dezen ochtend
weer op vrije voeten gesteld.
Door toedoen van den plaatsvervangenden
premier en commandant van de legion-
nairsbeweging, Horia Sima, begaven zij zich
naar het ministerie van binnenlandsche za
ken, waar zij op het oogenblik nog in een
§oort vrijwillige hechtenis vertoeven.
Naar van bevoegde zijde verluidt, ge
schiedde ook hun arrestatie in den loop van
den nacht met het doel, hen te beschermen
voor de bijzondere maatregelen, die, gezien
de groote opwinding der legionnairs over de
beestachtige wijze van vermoording van
Codreanu, wiens graf Woensdag blootge
legd werd, mogelijk werden geacht.
Behalve reeds gemelde terechtstellingen
in den nacht van 26 op 27 November in de
militaire gevangenis van Jiliva bij Boeka
rest, zijn in den loop van den dag nog meer
gewezen functionarissen door legionnairs
doodgeschoten, doch hieromtrent ontbreken
nog nadere bijzonderheden. Bekend is
slechts, dat zich onder hen de vroegere
secretaris-generaal van de nationale boeren
partij, Madgeanu, bevindt, die, zij het ook
niet onder de Carol-dictatuur, herhaaldelijk
minister was, doch buitengewoon sterk
links georienteerd was.
Den geheelen middag is de ministerraad
bijeen geweest. De vergadering eindigde des
avonds, doch er is nog geen communiqué
uitgegeven. De militairen te Boekarest zijn
geconsigneerd.