Groentegroothandel zal
verdwijnen
Weinig activiteit
in de lucht
Het ontslag in
den landbouw
s, «as a
Lijnzaadkaf
Bedrijfsuitkomsteo in
Noord- cn Zuidhollandsche
landbouw
Dader van inbraken te
Hoogeveen aangehouden
Hardnekkige strijd in de
woestijn
Deensche veestapel met
een kwart millioen
stuks verminderd
Lieftallige damesvisite
op de koffie
Ir. S. L. Louwes:
Registratie van duiven
Italiaansch weermachthericht
Duitsch weermachtbericht
i Wijziging in de Britsche
bevelvoering ter zee
Albancczcn cn Grieken
De Britsche financieele
hulpbronnen
„WIJ ZIJN OP WEG NAAR HET
VASTE PRIJZEN STELSEL".
De Katholieke Nederlandsche Boeren- en
Tuindersbond heeft gisteren in „Royal" te
Arnhem een algemeens vergadering gehou
den. onder presidium van den heer A. -Fles-
kens, burgemeseter van Geldrop en voor
zitter van den bond.
In zijn openingswoord zeide de voorzitter
dat de K.N.B.T. de corporatieve gedachte
als de juiste heeft aanvaard. Naast de pu
bliekrechtelijke bedrijfsschappen dient de
mogelijkheid van een bestaan voor de vrije
organisaties zij het in gewijzigden vorm
open te blijven. Na de behandeling der
Jaarstukken sprak ir. S. L. Louwes, direc
teur-generaal van de voedselvoorziening
over: „Vaste prijzen in den landbouw".
Spr. achtte het gewenscht, dat ieder zich
de volle consequenties van een eventueele
invoering van het vaste prijzen-stelsel zou
realiseeren. Het stelsel is onder de toekom
stige omstandigheden vermoedelijk de kern
van de geheele landbouw-politiek.
Het beteekent, dat de voornaamste pro
ducten van den landbouw tegen prijzen,
welke voor het oogsten, of als het kan voor
het moment van het zaaien, voorzoover het
akkerbouw en tijdig van te voren voorzoover
het de veeteeltproducten betreft, worden be
kend gemaakt. De landbouwer weet dan
voor welken prijs hij kan produceeren, in
tegenstelling met vroeger. Zijn bedrijf is
dan niet meer onderhevig aan ongeregelde
wisselingen in het prijspeil. Het prijsrisico
is het eenige risico, dat den landbouwer bij
dit stelsel wordt afgenomen.
De landbouwcrisismaatregelen, welke door
hun tijdelijk karakter een onzekeren grond
slag hadden, dienen te worden afgeschaft
en vervangen door een doelbewuste land
bouwpolitiek, of liever een doelbewuste
economische politiek, waarvan een goede
prijzenpolitiek een der belangrijkste onöer-
deelen is.
Na op de voordeelen van het
systeem te hebben gewezen betoogde
de heer Louwes, dat de handel in
landbouwproducten geheel van ka
rakter zal moeten veranderen. Hoe
wel de handel zijn primaire en zeer
belangrijke functie, n.L het brengen
van producent naar consument,
blijft behouden, wordt zijn taak veel
geringer. De kleinhandelaar kan
voor het overgroots deel in functie
blijven. De groothandel zal voor een
goed deel verdwijnen.
Het vasteprijzenstefeel past geheel in
een maatsfhappij met een geleide economie
Men zal veel meer een voorraad-politiek
moeten volgen, dan in het verteden het
geval was.
De organisatie zou betrekkelijk eenvou
dig kunnen blijven en zou in de bestaande
cirsis-organisatie mits aangepast een
behoorlijken grondslag kunnen vinden.
Ir. Louwes betoogde, dat het stelsel van
de vaste prijzen een onderdeel is van een
middel tot een groot doel en stelde vast*
dat het middel om dit doel te bereiken als
volgt is te bepalen:
a) Een doelmatige en zoo goedkoop mo
gelijke voeding der geheele bevolking;
b) Afzet van de voor de directe voeding
niet noodzakelijke producten, om daardoor
ruilmiddelen voor andere levensbehoeften
te verkrijgen;
c) Het aanvoeren van voedingsmiddelen
van buiten, die ons land niet opbrengt.
Spr. gig hierop nader in. In geval de
misère, welke na den vorigen oorlog ont
stond, zich ook thans in den komenden vre
destijd mocht herhalen, dient men het stel
sel der vaste prijzen zeer zeker te accep
teeren. Het land, dat de beste organisatie
opbouwt, zal daarvan het meest profitee-
ren.
Bouwstreken beter dan het
weidegebied.
Het boekhoudbureau van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw heeft van het
boekjaar 1939/1940 de gemiddelde bedrijfs-
uitkomsten gepubliceerd van 297 bedrijven
in Noord-Holland en van 511 in Zuid-Hol
land. Alle bedrijven zijn omgerekend als
pachtbedrijven, zoodat de verkregen „netto
opbrengst" het overschot aangeeft voor den
boer als pachter. Dit overschot is het loon
voor den boer, dat hij voor zijn arbeid cn
risico, dus als bedrijfsleider, heeft verdiend.
In de akkerbouw- en gemengde bedrijven
was de netto-opbrengst per ha:
Noord-Holland:
Meerlanden
Noord-Oostpolders
Eilanden
132,63
94,39
44,78
Zuid-Holland:
Hoeksche waard 117.60
Goeree en Overflakkee 104,30
Voorne, Putten en Rozenburg 94,40
IJsselmonde, Dordsche Waard 110,60
Rijn-, Delf- en Schiel. Droogmaken 139,90
Voor de weidebedrijven was de netto
opbrengst per ha:
Noord-Holland:
Middengewest 72,18
Noordelijke Duinstreek 37,43
Noordel. West-Friesland 72,85
Meerlanden 75,71
Zuid-Holland:
Alblasserwaard en Vijfheerenl. 32,13
Land van Gouda en Woerden 30,36
Krimpenerwaard 37,76
Noordel. klei- en veengebied 7,65
Delf- en Schieland 64,26
Westland 86,91
Rijnland 88,18
Uit de cijfers blijkt, dat de netto-op
brengst in de weidestreken ongunstig af
steekt bij die in de bouwstreken. In de zui
vere akkerbouwbedrijven (Meerlanden,
Hoeksche Waard, Goeree en Overflakkee,
enz.) liggen de uitkomsten gemiddeld 50,-
per hectare hooger dan het vorig jaar. De
ze betere resultaten zijn grootendeels te
verklaren door de buitengewoon goede
oogsten van 1939, alsmede door de prijsver-
hoogi"g van verschillende producten.
De uitkomsten in de zuivere weidestre
ken voor Zuid-Holland liggen slechts en
kele guldens per ha. boven die van 1938/
1939 De resultaten in de consumptiemelk-
streken in Noord- en Zuid-Holland, te we
ten het Westland, Rijnland en de Meerlan
den zijn met een gemiddelde netto-op
brengst, van 80,— per ha belangrijk be
ter dan in 1938/1939.
Het Hollandsche Landbouwweekblad, de
uitkomsten besprekende concludeert:
„De bouwbedrijven hebben een behoorlijk
jaar gehad De toestand van de zuivere ve3-
houdersstreken, speciaal de industriegebie
den, het zelfkazcnd gebied van Zuid-Hol
land en de Noordelijke Duinstreken van
Noord-Holland moet allerbedroevendst wor
den genoemd. Als een lage uitkomst van
de gemengde streken valt o.m. nog het
eiland Texel op, met een uitkomst van
44,78, dus belangrijk lager dan de uit
komsten van de overige gemengde streken.
Gemiddeld is de toestand momenteel van
dien aard, dat een inderdaad grondige ver-
hetering van eerder genoemde veehouders-
bedrijven uiterst moeilijk zal zijn, aange
zien op deze bedrijven, tengevolge van de
maatregelen, welke thans moeten worden
genomen, een sterk inventaris-verlies nlaats
vindt, waardoor het haast onmogelijk Is
door middel van betere prijsstellingen zoo
danige opbrengsten te verkrijgen, dat zij
gelijkwaardig aan die van de bouwbedrij
ven kunnen worden genoemd.
De commissie ter behartiging van de be
langen van Nederlandsche ptfstduivenver1-
zamelaars maakt bekend, dat:
1. alle postduiven, welke na 15 Mei 1940
geboren zijn en nog niet op de officieele
gestempelde hoklijsten voorkomen, onver
wijld moeten worden opgegeven aan deze
commissie, met nauwkeurige omschrijving
van serienummer.
2. hetzelfde moet geschieden met alle ou
de duiven, die niet op de officieele gestem
pelde hoklijsten voorkomen:
3. voor ongeringde duiven verplichte
sluitringen worden verstrekt door1 het na
tionaal verhond van Nederlandsche post-
duivenh ouders;
4. van dit oogenblik af, alle soorten sier-
duiven ter registratie moeten worden opge
geven aan de commissie, met uitzondering
evenwel van de volgende rassen: kropners.
pauwstaarten, raadsheeren, tuimelaars met
sokken en slenkers. Deze laatste vallen
dus buiten de registratie.
De politie te Hoogeveen heeft een goede
vangst gedaan door de arrestatie van ze
keren P. J. B., een goede bekende van po
litie en Justitie. Eenigen tijd geleden werd
te Hoogeveen ingebroken in een .sigarenwin
kei, waarbij 150 gulden werd ontvreemd.
Dezer dagen werd weer ingebroken, nu
in de coöpèratie aldaar.
De buit bedroeg 40 gulden. Uit de ma
nier waarop de inbraken werden gepleegd,
vatte de politie aanstonds verdenking op
tegen B., doch daar deze in geen maanden
in de omgeving was gesignaleerd, leek de
ze verdenking aanvankelijk twijfelachtig.
Het voortgezette onderzoek bracht even
wel aan 't licht, dat B. zich sedert Paschen
schuil had gehouden in een café te Hoo
geveen. Dit huis werd nu omsingeld en
toen B., aldus in het nauw gedreven, door
een raam trachtte te ontvluchten, werd hij
onder hevig verzet gearresteerd.
Hij bekende de inbraak in de Coöperatie,
doch wilde niet toegeven, dat hij ook in. het
sigarenmagazijn zou hebben ingebroken. De
man is op transport gesteld naar Assen.
In zijn weermachtsbericht no. 195 maakt
het Italiaansche hoofdkwartier het volgende
bekend:
De achtste dag van den strijd in het woes
tijngebied aan het front van Cvrenaica is
verloopen met een hardnekkigheid welke
voor die van de voorafgaande dagen niets
onderdeed. Ondanks het zeer slechte weer,
heeft onze luchtmacht haar actie niet ge
temperd en ging zij voort de troepen te
steunen in hun verzet. Met haar formaties
jagers en bommenwerpers heeft de lucht
macht den vijand bestookt.
Op zee hebben onze torpedovliegtuigen
met twee torpedo's een kruiser van 6.000 ton
getroffen, die Bardia gebombardeerd had.
Vijf van onze vliegtuigen zijn niet terugge
keerd.
Aan het Grieksche front was het rustig
in den sector van het negende leger. In de
gevechten van de laatste dagen hebben het
regiment grenadiers en het regiment lan-
ciers van Milaan zich bijzonder onderschei
den.
In Oost-Afrika, aan het front van de Soe
dan, heerschte bedrijvigheid van patrouil
les en van de artillerieën. Gisterochtend is
een vijandelijk vliegtuig dat trachtte Dire-
daoea te bombardeeren, door onze jagers
neergeschoten. Tijdens een vijandelijken
aanvalwaarvan melding gemaakt is in
ons weermachtsbericht no. 191 heeft een
van onze jachtvliegtuigen een vijandelijke
machine van het type Wellesley brandend
neergeschoten.
Het opperbevel der weermacht deelt
mede:
„Duitsche motortorpedobooten stieten in
den nacht van 15 op 16 December bij een
actie in het Kanaal op een sterkere forma
tie van vijandelijke torpedobootjagers. Na
een korte schermutseling verdwenen de
vijandelijke strijdkrachten uit het gezicht.
Onze motortorpedobooten keerden onbe
schadigd op hun bases terug.
Kapitaen-leutnant Kretzschmer, die zoo
juist met zijn duikboot is teruggekeerd
heeft, zooals reeds gemeld, op zijn tocht
34.935 ton vijandelijke koopvaardijscheeps-
ruimte tot zinken gebracht. In totaal heeft
deze officier 252100 ton scheepsruimte tot
zinken gebracht. Hij is de eerste duikboot
kapitein, die boven de 250.000 ton is geko
men. Tot de schepen die door zijn duik
boot tot zinken zijn gebracht, behooren drie
vijandelijke hulpkruisers en de Britsche
torpedobootjager Darling.
In den nacht van 15 op 16 December is
Sheffield opnieuw en met waarneembaar
succes door gevechtsformaties der lucht
macht aangevallen. Ontploffingen en een
groot aantal branden konden worden waar
genomen. In den 'loop van den dag zijn
tengevolge van het zeer mistige en nevelige
weer slechts weinig vliegtuigen opgeste
gen. In Londen en op andere plaatsen
slaagde de luchtmacht er in verscheidene
treffers te plaatsen op voor den oorlog be
langrijke doelen, verkeerswerken en een
troepenkamp
Vijfhonderd kilometer ten westen van
Ierland zijn twee vijandelijke koopvaardij
schepen met bommen bestookt. Op het eene
schip werd de stuurinrichting beschadigd,
het andere werd zoo ernstig getroffen, dat
het verloren geacht moet worden.
In den nacht van 16 op 17 December zijn
Britsche vliegtuigen alleen boven West
en Zuidwest-Duitschland verschenen. Te
Mannheim werd door explosieve en brand
bommen schade aangericht onder meer aan
het slot en een ziekenhuis. In een andere
stad werd eveneens een ziekenhuis door
bommen getroffen. De beperking der pro
ductie in twee fabrjeksinstallatigs is on
aanzienlijk. Onder de burgerbevolking zijn
tien dooden te betreuren, vijftig personen
werden gewond.
Een Bristol-Blenheim en een Spitfire zijn
door luchtdoelgeschut neergeschoten. Ja
gers hebben een vijandelijke versperrings
ballon vernietigd. De Duitsche luchtmacht
heeft geen verliezen geleden".
De Scandinavische correspondent van de
N.R.Crt. schrijft: ppn
Kort geleden is er in Dane™a'VHr
verbod uitgevaardigd voor de bereid ig
andere dan magere kaas en voor den \e
koop van slagroom, zulks met het d
een hoogere boterproductie te komen, opdat
de export uitgebreid kon worden,
waarde hiervoor was, dat de melkpiod
ongeveer constant bleef. Dit schijnt, a'du
Landhmgsraadets Meddelelser, de laats
weken het geval geweest te zijn en m de
laatste week heeft, ten deele tchgevolgc
van de botorrantsoenecring, het kwantum
boter, dat voor uitvoer beschikbaar was,
een belangrijke stijging ondergaan.
Ondanks de verhooging van de prijzen
voor exportvee is de aanvoer van rundvee
de laatste week niet bijzonder groot ge
weest. Het orgaan acht het verrassend, dat
de aanvoer niet krachtiger gestegen is, om
dat de nu vastgestelde prijzen voor de
heele stal-periode gelden en de veestapel op
de meeste boederijen ongetwijfeld nog veel
te groot is in verhouding tot de beschikbare
hoeveelheden voer.
De melkproductie in Denemarken was in
September volgens nu beschikbare gege
vens ongeveer 25 pet. lager dan verleden
jaar en men rekent er mee. dat de boter
productie een vrijwel even groote daling
heeft ondergaan. Met inbegrip van het le
vend geëxporteerde vee was de vleeschpro-
ductie in September bijna het dubbele van
die in September 1939. De productie van
eieren was in September, vergeleken met
September van het vorige jaar reeds 37 pet.
gedaald en na de krachtige reductie van
den pluimveestapel in October en November
zal die nu niet meer dan 50 pet. bedragen.
Blijkens de resultaten van de begin No
vember ondernomen telling van den rund
veestapel was deze in vier maanden Juli
t.m. October met 245.000 stuks verminderd
en wel met 78.000 koeien. 78.000 kalveren,
71.000 vaarzen, 12.000 ossen en 6000 stieren.
United Press meldt uit Londen, dat de
eerste lord der admiraliteit en chef van den
staf der Britsche marine, admiraal Sir
Dudley Pound, binnenkort door den com
mandant van de Britsche vloot in de Mid-
deüandsche zee, vice-admiraal Browne-Cun-
ningham vervangen zal worden.
De noodlanding van een Grieksch
vliegtuig te Monastir.
In een Grieksch bombardementsvliegtuig
dat door Zuid-slavische jagers tot een lan
ding te Monastir (Joego Slavië) werd ge
dwongen, zijn talrijke in het Albaneesch
gestelde vlugschriften gevonden, waarin
het Albaneesche volk werd opgezet tot een
opstand tegen de Italianen.
Het Roemeensche blad Curentul wijst in
een artikel over de betrekkingen tussrhen
Griekenland en Albanië op de nutteloosheid
der huidige pogingen van de Atheensche
propaganda jegens de Albaneezen. De Al-
baneezen herinneren er aan, dat Grieken
land steeds alles in het werk heeft gesteld
om de Albaneezen te onderwerpen en in
den toestand van slavernij te brengen. De
nieuwe kaart van Europa, die door de as-
mogendheden op rechtvaardige wijze zal
worden ingericht, zal ook aan den haat en
de vijandigheid van de Grieken jegens de
Albaneezen een eind maken.
Groot-Brittanië heeft zoo meldt de
Amerikaansche scheepsradio den ver
vallenden termijn van rente en aflossing
op zijn oorlogsschulden aan de Vereenigde
Staten niet voldaan Wel heeft de onder
staatssecretaris van het Britsche departe
ment van financiën, Phillips, de gegevens
omtrent de Britsche financieele hulpbron
nen aan minister Morgentbau voorgelegd.
MOELIJKHEDEN BIJ DE UITKEE-
RINGEN UIT DE WERKLOOZEN-
KASSEN.
Dezen zomer is aan de]gemeentebesturen
medegedeeld, dat leden van werkloozenkas-
sen, dié zonder de volgens de z.g. „ontslag
verordening" vereischte vergunning van de
Arbeidsinspectie worden ontslagen, geen
uitkeering uit de Werkloozenkas mogen
ontvangen. Tengevolge van enkele rechter
lijke uitspraken is nu twijfel gerezen ten
aanzien van de vraag, of de ontslagveror
dening van toepassing is op ondernemingen
'n deru landbouw. Tn verband hiermede
komt net voor. dat werkgevers in den
landbouw arbeiders ontslaan, zonder dat zij
daarvoor vergunning hebben verkregen.
Zoolang hedoelde twijfel blijft bestaan
aldus heeft nu bet departement van Socia
le Zaken aan rte gemeentebesturen mede
gedeeld is het ongewenscht. dat zooda
nige arbeiders geen uitkeering uit hun
werkloozenkas zouden kunnen genieten.
Daarom is bepaald, dat voorloopig aan
landarbeiders, leden van werkloozenkasser
voor landarbeiders, die zonder vergunftinn
van de Arbeidsinspectie worden ontslagen
niettemin uitkeering uit de werkloozenkas
mag word«n verstrekt, indien hun geen
werk kam worden aangeboden en zij voor
uitkeering ook overigens in aanmerking
komen. Door middel van ontslagbewijzen
zal moeten worden vastgesteld, of ontslag
inderdaad verleend is.
Een andere kwestie, welke in vrij
wel alle plattelandsgemeenten moei
lijkheden oplevert is de vraag, of
werklooze landarbeiders, die gewei
gerd hebben of nog weigeren arbeid
in Duiischland te aanvaarden, thans
voor uitkeering uit de werkloozcn-
kassen in aanmerking kunnen ko
men. Het departement van sociale
zaken beeft dienaangaande nu bo-
naald, dat leden van de werkloozen-
kassen der iandarbeidersbonden, die
in den loop v. dezen zomer geweigerd
hebben en hun aangeboden arbeid
;n Duitschland te aanvaarden en
daarna vrij geregeld hier te lande
'lebben gewerkt, thans in het alge-
neen uitkeering uit de werkloozen
kas hebben ontvangen, mits zij than
liet opnieuw een aanbod als boven
bedoeld afwijzen.
Zeer vele arbeiders maken nu bezwaar
ich bereid te verklaren arbeid in Duits ch-
and te aanvaarden en zich in verband daar
nee aan een geneeskundig onderzoek te
onderwerpen. Voor vele z.g. bonafide, land
en tuinarbeiders is dat bezwaar ook volko
men begrijpelijk. Immers zij kunnen als re
gel 35 d 45 weken per jaar in den Neder-
landschen landbouw arbeid vinden. Alleen
niet in de. wintermaanden. De landbouwers
in ons land hebben in de overige aijden van
het jaar deze arbeidskrachten noodig.
Voorgaande jaren reeds, maar vooral het
komende jaar als ons land zeker behoefte
zal hebben aan de grootst mogelijke inten
siviteit van den landbouw. Het feit. dat d"
werkloozen kassen der iandarbeidersbon
den z.g. seizoenkassen zijn, slechts uitkee
ring mogen doen in hef tijdvak 1 Decem
ber tot 1 Mei en dan nog maar gedurende
6 a 7 weken, wijst ook in die richting. Wat
gebeurt nu echter?
Tn vele gemeenten wordt aan iederen
land- en fuinarbeider, ook de groote groep
der bonafide land- en tuinarbeiders, die om
voormelde redenen terecht bezwaar maken
tegen de gevraagde bereidverklaring, het
stempelen voor de werkloozenkas en dus
het doen van uitkeering door de kashestu-
ren geweigerd. Deze weigering wekt natuur
'uk groote ontstemming. De reeds ontstane
en nog dreigende moeilijkheden zouden kun
nen worden opgelost, indien het stempelen
w V-% ','!tk0';rincren konrt,,n doorgaan tof
het tijdstip dat aanvaarding van aangebo
den arbeid in Duitschland daadwerkelijk
werd geweigerd. Bovendien is het gewenscht
te groote groen van z.g. losvaste |and- en
mnarbetders. die alleen in de wintermman
en in ons land geen werk kunnen vinden
van arbeid ,n Duitschland vrij te stellen
WpI schreven reeds: onze landbouw behoeft
den'wüiter, beschikbaar zijn. n°B alleen ln
gastvrijheid duur betaald.
Een heer, ergens woonachtig in Den Haag
was Maandagmiddag alleen thuis. Het koude
weer trok hem niet erg aan om een wande,
ling te maken, doch in een fauteuil bij de
warme kachel gezeten verveelde hij zich toch
ook. Maar zie, er zou afwisseling komen in
deze eenzaamheid. Er werd n.l. gebeld. De
heer des huizes deed open en daar stonden
twee lieftallige dames op de stoep. Oogen-
schijnlijk leken het moeder en dochter te
zijn, die koopwaar aan den man trachtten
te 'brengen. De eenzame thuisblijver zeide
echter niets noodig te hebben, waarop een
van de dames vroeg of de koffie misschien
klaar was. De heer die blijkbaar zin voor
vrouwelijk schoon bezat en zooals ge-
zegd zich verveelde, noodigde de beide
vrouwen in de warme huiskamer en inder
daad deed men zich even later te goed aan
dampende koffie. De conversatie vlotte uit
stekend en daarbij zeide de. oudste van het
tweetal, goed de toekomst te kunnen voor-
spellen uit de lijnen van de hand. De gast
heer onderwierp zich aan een voorspelling,
waarbij de vrouw zeide, dat hij zijn porte-
monnaie moest nemen en één cent in hel
voorste vakje moest deponeeren... Aldus
geschiedde. Hierop wikkelde de dame de
portemonaie in een stuk papier, waarna zij,
na met het voorwerp eenige manipulaties
te hebben uitgevoerd, hem weer aan den
eigenaar teruggaf, met de mededeeling: „Nu
■moet u er de eerste negen dagen niet meer
in kijken". De heèr, die door het geheimzin
nige gedoe kennelijk onder den indruk was
gekomen, beloofde zulks, waarop de conver
satie werd voortgezet. Na een half uurtje
besloten de gasten weer eens op te stappen,
waarna de heer des huizes, weer in de een
zaamheid alleen gelaten, toch besloot zijn
portemonnaie eens aan een nadere beschou
wing te onderwerpen. Hoe groot was echter
de disillusie, toen bij het openen bleek, dat
een briefje van f 10.— spoorloos was verdwe
nen. Alleen de cent in het voorste vakje
was nog in de portemonnaie achtergeble
venDe gastvrije heer had met handige
bedriegsters te doen gehad.
Het lijnzaadkaf kan men onderscheiden
in bolkaf, blaarkaf en gemengd kaf. Bij de
ouderwetsche behandeling van lijnzaad
(vlaszaad) wordt het vlas eerst gerepeld.
Hierdoor worden de vruchtdoosen of bollen
van de vlasplant afgetrokken, gelijktijdig
krijgt men hierbij kelkblaadjes, bladeren van
stengel en stukjes stengel. Uit dit mengsel
worden door een wanmolen de vruchtdoosen
van de andere deelen afgezonderd. Deze
laatste vormen het blaar- of zwartkaf.
De bollen worden nu getrapt om de
vruehtdoos stuk te maken, waarbij de lijn
zaad j es uit de bokken vallen. Dat wordt
de massa opnieuw gewand, om het lijnzaad
van de stukken der vruchtdoos af te
zonderen. De afgeblazen stukjes vruchtdoos
vormen het bol- of witkaf.
Bij machinale vlasbewerking worden de
bollen niet van de andere bestanddeelen af
gezonderd, daar ze al stuk gedrukt zijn. De
liinzaadjes worden door een wanmolen ge
scheiden van de rest. De rest bestaat in
dit geval dus uit stukjes van de vrucht
doos. blaadjes van de stengels en kelkblaad
jes. Dit alles te samen vormt het gemengde
kaf.
Wat de voedingswaarde betreft, deze is
van blaarkaf het hoogst, en van bolkaf het
laagst, terwijl die van gemengd kaf er tus-
scben in ligt.
Prof. Dr. Max. Kling geeft in het boek
„die Handelsfuttermittel" voor lijnzaadkaf
het volgende gehalte op:
verteerbaar eiwit zetmeelwaarde
1.0 17.7
Volgens hem is het gehalte aan zand
soms vrij hoog. Hij geeft op 0—9.3%.
Tn de hierboven genoemde liinzaadkafsoor
ten, bevindt zich altijd eenig licht lijnzaad,
dat uit onrijpe, verschrompelde lijnzaadjes
bestaat. Is bet percentage daarvan groot,
dan is de zetmeelwaarde „weieens" de
helft hooger dan van haverstroo, dus i 34
Het Centraal Veevoederbureau geeft als
gehalte liet, gemiddelde van de in Neder
land onderzochte monsters op. Dit bedraagt:
droge vert. ruw vert. werk. zetmeel
smf eiwit eiwit waarde
85 1.3 1.0 18
Dit gehalte staat dus in tusschen ha
ver- en zomergerststroo.
Hoewel dit voer heel goed bruik
baar is, en het gebruik als veevoer
dan ook toe te juichen is, moet niet
uit het oog verloren worden, dat,
het een ruwvoedermiddel en geen
krachtvoer is.
Wanneer men hier dan ook prijzen voor
hetaalt. die met het gemengde krarhtvoer
overeen komen, dan is dit natuurlijk veel
te duur. Veel beter kan men het vergelijken
met andere kafsoorten, bijv. roggekaf. Dit
bevat:
droge vert. ruw vert. werk. zetmeel
stof eiwit eiwit waarde
85.7 1.1 0,7 22
De zetmeelwaarde hiervan is wat hooger,
het eiwitgehalte iets lager. Van de kafsoor
ten wordt aangeraden niet meer dan een
naar kg. per dag per dier te voeren. Of men
van lijnzaadkaf aanmerkelijk grootere hoe
veelheden kan voeren, is ons niet hekend.
Het lijnzaadkaf wordt door do aangename
'puk eraap door hot voo cogctcn, terwijl de
«renalten aan kalk- en itaflforamur wat hooger
zijn dan in de andere kafsoorten.
Het NoordhollandSfih Veevoederbureau
Landbouwhuis, Alkmaar.
Alkmaar, 14 December 1940.