DE WEEK.
Winter-vreugd
't Vriest 21/2 graad
Heeren en schippers
WINTERHUIPSPNEDERLAND
Distributie-nieuws
Zaterdag 4 Januari 1941
Tweede Blad
^tacUrUeuuAó
Brandstoffen voorraad
in Den Helder
bevredigend
Maarde aanwezige hoeveel
heid gaat langzaam achteruit
Op de gladde ijzers
De T,E.S*0. en de vorst
F 750»voor de
Marine-concerten
Volksfeesten in 1941?
F 2800*— voor de
Openbare Leeszaal
Een dertigtal
Vlissingsche kinderen naar Hulst
Lichtpunten voor 1941
Ds. Vaandrager bevestigd
De terugkomst der kinderen
uit Wijdenes
Alt ttwkf
Er is gewoon Krentenbrood
en er is Krentenbrood van Krigee
Correspondentie
in Feiten en Fantasieën
10 Verschillende
nieuwe distributiebonnen
worden uitgereikt
Distributiedienst
werkt op hoogspanning
36310
is de girorekening van den
Gemeente-ontvanger.
Stort hierop Uw gavenvoor
„Winterhulp".
voor winkeliers
Inlevering bonnen voor zeep (17)
Hotels, café's, restaurants enz.
Zuinig stoken eerste vereischte!
Nu de winter met vrij groote hevigheid
zijn intrede heeft gedaan, is het de kachel,
die momenteel een van de voornaamste
zorgen uitmaakt van de huisvrouw. En
dat, gezien de heerschende schaarschte
aan brandstoffen, om begrijpelijke re
denen.
Wij hebben ons in verband hiermede ge
wend tot den ambtenaar van het Rijks
kolen Bureau, en hem gevraagd hoe het
met de steenkolenvoorziening in Den Hel
der gesteld was.
Ons werd geantwoord, dat de nog aan
wezige voorraad als bevredigend aange
merkt kan worden, hetgeen echter niet
beteekent, dat men nu maar kan raak
Stoken. Het tegendeel is waar.
Op 31 Januari a.s. eerst zijn de vol
gende 2 bonnen aan de beurt, en men moet
met de mogelijkheid rekening houden, dat
deze datum ook wel later gesteld kan
worden. De bonnen, die 1 December ver
vielen, waren ook eerst op 15 December
d.a.v. inwisselbaar.
Tal van inwoners komen niet uit en zijn
reeds genaderd tot op den bodem van hun
kolenkist. Dit probleem is speciaal klem
mend voor diegenen, die voor kook- en
verwarmingsdoeleinden uitsluitend aange
wezen zijn op een fornuis. Naar ons be
kend is, worden er thans echter door het
Rijkskolen Bureau stappen ondernomen,
teneinde voor deze categorie verbruikers
een andere regeling te treffen.
Dat er voldoende brandstof in onze stad
ls, wordt wel bewezen door het feit, dat
door de handelaren de bonnen 8, 9 en 10
geheel normaal opgevangen konden wor
den. In Den Haag en Amsterdam was dit
niet het geval. Wel een bewys, dat de toe
stand in Den Helder nog niet als uitge
sproken ongunstig beschouwd kan worden.
Daarbjj moge vermeld worden, dat de
aanwezige brandstof van goede kwaliteit
ls. Men krygt voor zyn geld en bonnen
geen rommel.
Resumeerend kan gezegd worden, dat er
geen aanleiding is om zich reeds nu ern
stige zorgen te maken over de brandstof-
fenvoorziening. Evenwel, er is meer vraag
dan aanbod, zoodat de voorraden terug
loopen. Laat dit dus aanleiding zyn, dat
de bevolking zoo zuinig mogeiyk met de
kolen omgaat, opdat men daarmede zoo
lang mogeiyk toekomt.
De eerste Nieuwed-epers zwierden
gistermiddag op het Heldersche
Kanaal.
Het was gisteren fel-koud. Vooral kwam dit
door den stijfdoorstaanden Noordooster, die het
verblijf buiten nu niet direct tot het prettigste
maakte. Vandaar dat men louter haastig loopende
menschen zag, die zich repten om maar zoo spoe
dig mogelijk thuis te zijn. Binnen, bij de kachel.
Er waren echter ook sportieve Nieuwediepers en
zij waren het, die den kant opgingen van het Hel
dersche kanaal om eens te kijken of het ijs nog niet
van dien aard was dat ze de gladde ijzers konden
onderbinden.
Het ijs werd gekeurd door de liefhebbers en of
schoon het niet achttien karaat te noemen was,
duurde het niet lang of de eerste heeren en dames
arriveerden en bonden de ijzers onder.
Nog even later zwierden ze over de baan, zoo
vroolijk en lustig alsof het geen 3 graden vroor en
of er geen vuiltje aan de lucht was.
Het ijs was, wat de oppervlakte betreft, goed.
Evenwel... de dikte was.nog niet van dien aard
dat gesproken kon worden van veilig ijs. Integen
deel, het boog op verschillende plaatsen zelfs nog
leelijk door en het was een angstaanjagend ge
kraak en geknars als soms meerdere personen tege
lijk bij elkaar in de buurt kwamen.
Hoe dan ook, de schaatsers trokken zich hier
blijkbaar niet bijster veel van aan, want ze zwier
den van links naar rechts over het kanaal, dat het
een lieve lust was ernaar te kijken en wenkten de
met belangstelling toeziende wandelaars aan den
kant vriendelijk toe.
Druk werd het dien middag op dé baan niet.
Een 40-tal .liefhebbers evenwel haalde hun harten
op en kwamen weliswaar koud, maar toch waar
schijnlijk hoogst voldaan thuis.
Houdt de vorst aan dan zal waarschijnlijk bin
nenkort ook de jeugd haar kans krijgen om de
ijzers onder te binden. Het is in ieder geval aan
te bevelen ze reeds nu uit het vet te halen en klaar
te leggen voor den dag dat men ook op betrouw
baar ijs zal kunnen rijden.
Eén dienst per dag.
De Texelsche boot ondervindt den last van
de vorst op dit oogenblik ook reeds, zoodat
de verbinding met den overkant stagneert.
De laatste dagen is er slechts één verbinding
van Den Helder naar Texel en terug.
Vanmorgen is de boot om 9 uur van Texel
vertrokken. Om ongeveer 10 uur sou de boot
hier in de haven zyn. Na gelost te zijn en de
vracht van Den Helder te hebben geladen,
wordt de terugtocht naa- Texel volbracht.
Dit is de eenige verbinding. Van het tij zal
het uur van vertrek afhangen. Waarschijnlijk
zal men morgen op ongeveer hetzelfde uur
zoowel van Texel als van Den Helder ver
trekken.
Subsidiën aan muziekvereeni-
gingen. i
De muziekvereenigingen ter plaatse
rullen in het komende jaar door de ge- S S
meente niet onder het mes worden ge-
nomen, wat betreft hun subsidies. Het- ji
zelfde bedrag is biykens de ontwerp- j!
begrooting 1941 uitgetrokken als het
vorige jaar, a.L voor:
Muziekver. „Harmonie Kunstzin",
Julianadorp 90.
„Stedeiyk Muziekkorps" 472.50
Ver. „Winnubst" 180.
Comité Marine concerten 750.
7
„Oranje Harmoniekapel" „180.
„Helder's Fanfarekorps" 180.i
De toekenning van deze subsidies
bewyst ook het optimisme var. het ge-
•meentebestuur ten aanzien van het her-
stel van den normalen toestand in onze
stad. Vooral het bedrag van 750.j:
voor de marineconce-ten is een bescha-
mend optimisme voor velen, die het
hoofd laten hangen en meenen, dat er
van Nieuwediep toch niets meer terecht
komt en dat we do Marine wel voorgoed
af kunnen c.hrijven.
„Neen," zegt het college met deze i!
bydragen en de raad onderschrijft het,
door zyn goedkeuring, „de zaak komt
goed".
Er is 900.voor uitgetrokken.
Die ontwerpbegrooting voor 1941, door den
raad in zgn vergadering van 20 December zon
der critiek aanvaard, geeft tal van optimisti
sche verwachtingen en verrassende perspectie
ven. Het is werkeiyk een genoegen er eens in
te bladeren en dan telkens tot de ontdekking
te komen, dat het college van B. en W., dat
deze begrooting onder de meest onaangename
omstandigheden heeft samengesteld, van een
optimisme blijk geeft, dat een bemoediging is
voor heel de Heldersche bevolking. We wijzen
daar elders in dit blad ook reeds op.
Wat dunkt U van de 900.die gevoteerd
zijn voor volksfeesten? Is het niet of het col
lege de fanfares van de plaatselgke korpsen
reeds hoort en de marschen, die drommen
Nieuwediepers naar het Sportterrein brengen,
om daar te genieten van een feest. Een feest,
wie durft er over te denken? Het college van
B. en W. en de raad!
Evenals vorig jaar is ook dit jaar voor
de Ver. „Openbare Leeszaal en Biblio
theek", een bedrag uitgetrokken van
2.800.—.
De plannen voor een nieuw gebouw zullen
voorloopig wel weer van de baan zijn. We
hopen echter dat toch eenmaal de leeszaal, die
ook in dezen tijd in een behoefte blijkt te voor
zien, nog eens een waardiger en beter huis
vesting zal krijgen. Den moed daarop verliezen
we niet.
Wjj lezen in de „Prov. Zeeuwsche Crt.
Eenige personen uit de bevolking van Hulst
hebben zich er voor, gespannen een aantal
kinderen uit het zwaar geteisterde Vlissingen
voor eenigen tijd bg families te Hulst een
rustigen tijd te bezorgen.
Een aantal families te Hulst verklaarde
zich .bereid een kind voor korteren of lange-
ren tijd op te nemen. Kosten zouden daaraan
niet zijn verbonden.
Reiskosten worden eveneens door de gast-
heeren te Hulst betaald.
Voorloopig zouden pl.m. 30 kinderen kun
nen worden ondergebracht (ca. 10 jongens en
20 meisjes van max. 12 jaar).
Reclame-atelier Kool vertelt u er
meer van.
Het is het Reclame-atelier Kool. Vlamingstraat 1,
dat iets nieuws op de markt brengt. En wel een
geheel nieuw soort lichtbak, die zich wel bij uitstek
leent voor zaken in dezen tijd. die, indien het uur
van verduisteren geslagen is. er prijs op stellen dat
ook dan de clientèle en voorbijgangers opmerkzaam
gemaakt worden op het bedrijf. Atelier Kool levert
thans een lichtbak in standaardmaten. die zoowel
voor binnen als buiten geleverd worden. Wordt
de verduistering opgeheven, dan is het een kleine
moeite de bak om te zetten als normale lichtbak.
Een belangrijk voordeel dus. Zij heeft de volledige
goedkeuring van de Inspectie van den L.B.D. in
Den Haag en dus voor iedere plaats in den lande
te gebruiken.
Voor bioscopen, dancings etc. kunnen de bakken
zóó geconstrueerd worden, dat telkens nieuwe tekst
opgenomen wordt. De prijs van deze bak is, zoo
men in de advertentie leest, laag gehouden.
Zondag is te Rotterdam-Vreewijk de be
noemde tijdelijke predikant Ds. J. H. Vaan
drager. oud-vlootpredikant te Den Helder,
door Ds. C. M. Krijger tot zijn arbeid ingeleid.
Ds. Vaandrager verbond zich daarop met een
korte toespraak aan de gemeente.
Wg vestigen er de aandacht op, dat de jon
gens en meisjes, die hun Kerstvacantie in
Wijdenes en Hem doorbrengen, Zaterdag 11
Januari a.s. weder naar Den Helder komen.
Wederom zullen de kinderen, die door
„Winterhulp Nederland" in de gelegenheid ge
steld zijn deze vacantie door te brengen, met
autobussen afgehaald worden.
v Galenstraat 71
Prijzen 60, 45 en 30 cent
Het „houdt"... dat tooverwoord
weerklonk door heel het land
En Holland stond gereed,
van geestdrift ovennand.
Om langs het glanzend vlak
bedwongen stroom te zwieren:
De ijzers aan den voet...
Ziet! Lange rijen slieren!
De kleintjes, wankel nog,
zg scharr'len aan den kant,
Terwijl zelfs ouden, stram
en met ontwende hand,
De riemen kruisen, jong
nu zg het ys zien lokken.
Een vlaag -'8n energie
schijnt over 't land getrokken,
En zeldzaam eensgezind
sluit Holland's kroost zich aan.
De zorgen giyden weg
langs spiegelende baan...
Hier telt geen rang of stand
en geen conventie-plooien
Vervormen hoofd en hart.
Het vriest! Maar wy ontdooien!
Als kille winter-aêm
de waat'ren stollen doet,
Dan gloeien oog en wang
dan tintelt Holland's bloed.
Fr. M— K.
Barometer een ietsje zakkend.
Het vriest nog, dat was de ervaring,
die we vanmorgen opdeden, toen we ons
neus buiten de deur staken en de thermo
meter vertelde, dat we ons niet vergist
hadden, want hy wees nog 2'ï graad be
neden nul aan. Sinds gistermiddag 5 uur
is er een lichte vermindering van de
koude ingetreden. Vroor het om 5 uur
nog 3graad, vannacht zakte de baro
meter en rees de thermometer.
Wat zal het worden? De scherpe en hel
dere hemel sprak vanmorgen een vrq duide
lijke taal. Men mag verwachten, dat de vorst
vandaag nog wel aan zal houden. De wind is
nog constant O.N.O. Verrassingen zijn na
tuurlijk niet buitengesloten en de mogelijk
heid bestaat dus, dat de barometer, die een
weinig aan het schommelen was, vandaag
toch nog zakt en dat we nog snel van de vorst
afkomen.
Een voorspelling in deze is echter gewaagd
en moeilijk.
Wie van de schaatsen wil profiteeren, doe
het vandaag. Nu kan het nog.
R. V., Dirkshorn. Dank voor de inzending
van uw rijm. De lof van deze mannen is echter de
laatste dagen reeds in alle toonaarden bezongen,
zoodat wij niet tot plaatsing over zullen gaan. Het
zou heusch van het goede teveel worden.
Red. Held. Crt.
Op een krantenredactie ontvangt men
soms zonderlinge epistelen, helaas te
zonderling somwijlen, pm dezelven een
plaats te geven in „Uw veelgelezen
blad, waarvoor bij voorbaat mijn dank".
Zonderling was het geschriftje dat
wij gisteren ontvingen, doch dat wij,
curiositeitshalve, w l opnemen. Met
commentaar.
Hier is het:
Geachte Redactie,
In Uw verschillende jaaroverzich
ten herdenkt U allerlei personen en
maakt U' ook melding van het af
scheid van brigade-commandant Van
Twuijver en van de reddingen door
den heer Bot verricht. Daarbij is het
mij opgevallen, dat U ze allemaal met
„de heer" betitelt, met uitzondering
echter van den heer Bot. die U een
voudig „schipper" noemt.
Is daar een reden voor? Ik heb den
heer Bot wel eens ontmoet, maar
vond hem altijd meer „heer" dan
„schipper". Misschien wilt U mij, en
wellicht ook andere lezers, eens in
lichten over Uw beweegredenen. In
afwachting
Hoogachtend.
was onderteekend door een
abonné te Arnhem.
Wij weten niet welke beweegredenen
die meneer in Arnhem gehad heeft bij
het neerschrijven van bovenstaande
regelen, doch willen er ter afdoening
het volgende van zeggen.
Er is, inderdaad, inzender, een ver
schil tusschen een „meneer en een
„schipper". In Den Helder zijn er bij
voorbeeld duizenden heeren. Iedereen
die een wit boordje om heeft, een hoed
draagt en niet al te afgetrapte schoe
nen, valt tenslotte onder dit praedikaat.
Voor een niet onbelangrijk deel vormen
nog steeds de kleeren den man, zoodat
het te begrijpen is, dat er in dit aardsche
tranendal zoo onnoemelijk veel „heeren"
rondloopen.
Wat nu die „meneer" Bot betreft,
kijk, ook hij pleegt een wit boordje om
te hebben, somwijlen een hoed te tor-
schen, terwijl er voorts niet veel op zijn
kleeding valt aan te merken. In zooverre
is de zaak dus duidelijk en zouden U en
wij Bot zonder meer „de heer" Bot die
nen te noemen.
Maar hier zit 'm nu juist de kneep.
Want Bot is veel. onnoemelijk veel
méér dan alleen maar zoo doodge
woon „de heer". Bot is .namelijk, be
halve „meneer", daarenboven „schip
per".
Niet alleen maar schipper van een
reddingboot, maar van de reddingboot
die de eervolste naam heeft van alle
Nederlandsche reddingbooten en met
welke boot door Bot daden bedreven
zijn waarnaar onze kindskinderen nog
met open monden en klapperende oor en
zullen luisteren.
Ziet U, inzender, dat „heer" is maar
gewoon. Daarmee duiden we menschen
aan als U en schrijver dezes. Maar bij
bijzondere menschen, en zeker geldt dat
voor iemand als Coen Bot, daar past
dat burgerlijke woordje, dat afgesleten
cliché-tjedat ziellooze aanduidinkje
„de heer" niet meer bijzonder goed.
Daar past alleen maar dat ééne woord,
waarmee Bot ten voeten uit geteekend
is: „schipper". Niet meer en niet min
der. Doodgewoon: schipper. Niets er
voor en niets erachter. En zeker niet
„meneer".
Dat woord .schipper" is dus een
ééretitel. Zoo goed als men een koning
aanspreekt met Sire, een Koningin met
Majesteit, en een adellijk personage met
Baron of Jonkheer, zoo betitelt men de
groote mannen van de zee met „schip
per".
Schipper Bothet zou profanatie
zijn met dezen zeeridder in hart en nie
ren te gaan meneeren. Net zoo gek als
men een Keizer met „chef" en een
hertogin met „zus" zou aanspreken.
Zoo zit dat. geachte inzender, in
elkaar.
Zegt het voort!
En nu er dan toch over jubilea sprake
was in den aanhef van dit artikel, nu
moge er wellicht ook nog een enkel
woord gezegd worden over brigadier
Abbenes, die thans in zijn burgerpak
rondloopt, na vele jaren Den Helder als
brigadier van politie gediend te hebben.
Brigadier Horsman sloeg de spijker
precies op z'n kop toen we hem hoorden
zeggen: Jij keek altijd zoo zuur, maar
je was goed bij bommen". Dat was voor
100% waar en het was goed dat het
gezegd werd. Want Abbenes was zuur
en hij was nurksch. en hij keek om de
woorden van een anderen collega aan te
halen) dikwijls „of hij de heele wereld
op wou vr.ten"en hij kon opvliegen en
rood worden als een kalkoensche haan.
die de Kerstdagen ziet naderen, en hij
scheen dikwijls de bokkepruik op te heb
ben en hij
Allemaal waar. Maar nét zoo waar is
dat diezelfde Abbenes een uitstekend
poltieman was en., een gezien politie
man. Ondanks de bokkepruik en het
zuurkijken en de nurksheid. En het is
ook waar dat we het allemaal verbazend
jammer vinden dat we Abbenes moeten
missen. Ook de verslaggevers, die zeer
vertrouwd waren met z'n robuuste fi
guur achter de tafel in het wachtlokaal
van het Oudeliedenhuis... pardon:
hoofdbureau.
En bij de bombardementen zullen wij
hem eerst recht missen, want: hij was
goed bij bommen"
Waarschijniyk begin der uitreiking
op 10 Januari a.s.
Zooals men reeds gelezen heeft, zijn er
diverse nieuwe bonnen op komst, die nog
in deze maand aan de betrokkenen afge
leverd moeten worden.
Ook in Den Helder is dit het geval.
Van den leider van den Distributie-
dienst, den heer Everards, vernemen wy,
dat thans een geheel nieuw systeem van
uitreiking zal plaatsvinden, een systeem,
dat volkomen afwijkt van het tot nu toe
gevolgde.
Gaan wy na, welke bonnen thans uit
gereikt zullen worden dan blgkt dat dit
zgn:
Algemeen distributie bonboekje.
Bloemkaart 2e serie.
Broodkaart 4e serie.
Halve broodkaart 4e serie.
1/5 broodkaart 4e serie.
Toeslagkaart kinderen (rijst-havermc -t).
2e serie Vleeschkaarten.
2e serie Vleeschkaarten y2 rantsoen.
Rantsoenbon toiletzeep.
Bon 1 rantsoen zeep.
In totaal worden er dus een 10-tal beschei
den uitgereikt.
De moeilijkheid is evenwel, dat niet ieder
een deze 10 kaarten in ontvangst neemt.
De een komt hiervoor en de ander daarvoor
in aanmerking. In totaal zijn er nameiyk 6
verschillende groepen, die ieder dus hun eigen
kaarten krijgen.
Men begrypt, dat het een onbegonnen werk
zou zijn deze kaarten uit te reiken aan de
balie van het Distributiebureau. Het was dan
mogelijk, dat iemand, die bijvoorbeeld met 8
stamkaarten kwam een 70-tal kaarten in ont
vangst moest nemen. Dit zou het werk van
den Dienst hopeloos desorganiseeren.
Vandaar het nieuwe systeem. Reeds nu
is het personeel van het Bureau bezig en
veloppen te vullen met de bescheiden. Is
de datum aangebroken, waarop een der
groepen haar kaarten moet afhalen, dan
heeft men niets anders te doen dan aan
de balie zgn stamkaart te toonen, waar
na men een gevulde envelop ontvangt,
waarin zich het complete „dossier" bonnen
bevindt. Inderdaad een even doelterffende
als handige manier.
Het behoeft geen betoog, dat er een
zeer groote hoeveelheid werk verzet moet
worden door het personeel. Men hoopt
echter zoo snel te kunnen werken, dat 10
Januari een aanvang met de uitreiking
kan worden gemaakt.
Zij nog vermeld, dat door Bureau Be
volking eveneens medegewerkt wordt met
de verstrekking van namen en adressen.
(Erbij vermelden: „Voor Winterhulp
Nederland").
In het tijdvak van 6 t/ra 10 Januari 1941 moeten
de detaillisten de vervallen bonnen no. 17 voor
zeep inwisselen in veelvouden van 10 stuks met een
minimum van 40.
Een ontvangstbewijs MD 201 moet hierbij wor
den overgelegd.
Op de opplakvellen mogen door elkaar worden
geplakt de bonnen no. 17, één rantsoen zeep en
een rantsoen zeep 5e en 6e periode.
De aandacht van de winkeliers en de hotelhou
ders enz. wordt er op gevestigd, dat de afdeeling
detaillisten van het distributiebureau in het vervolg
des middags om 4 uur gesloten zal zijn.
De betrokkenen worden verzocht de bonnen en
de diverse distributiebescheiden zooveel mogelijk
in de morgenuren in te leveren.
De uren, waarop genoemde afdeeling geopend
is, zijn dus van 912.30 en 1.304 uur.
Met ingang van 1 Januari 194! is een nieuwe
regeling getroffen ten aanzien van de bevoorrading
van de hotels e.d. van de artikelen suiker, koffie
enz.
Zoodra de nieuwe formulieren ontvangen zijn,
zullen deze door den distributiedienst aan de be
trokkenen worden toegezonden.
De ingevulde formulieren moeten vóór 8 Januari
a.s. bij den distributiedienst worden ingeleverd.
Het formulier MD 217 behoeft dus thans niet
meer te worden ingevuld.
