NA 24.000 MIJLEN SLEEPEN
EINDELIJK THUIS
Brief uit
Mokumerdam
Ingezonden
rpretrihbpurten
Hachelijke momenten bij Ras Hafun
Aan lager wal en met de Z. W. moesson op de hielen
Rijstrijstrijst
in
Waarschuwend woord!
In de advertentiekolommen
van vandaag
Jan Mens schrijft
Hieronder het derde en tevens laatste
artikel over den roemrijken sleeptocht
van de „Willem Barentz" en de „Vlaan
deren", die het bestonden 24.000 mijlen
sleepsnd af te leggen zonder averij te
maken en daarmede het wereld-duur-
record voor sleepbooten op hun naam
plaatsten.
Den dag voor aankomst te Diego Gardia
bleek uit het middagbestek, dat men dien
avond ongeveer 11 uur daar kon zijn. Het
eiland was niet bevuurd, en even hoog als de
cocosboomen, die er op groeien. Deswege
werd de kleinste sleepboot losgegooid; deze
kon dan, terug stoomende, nog juist voor
donker verkenning krijgen en zou, bij het
eiland gekomen, een of meer vuurpijlen afste
ken en aldus dienst doen als vuurtoren. Hoe
echter van de andere sleepboot, toen het don
ker was ook werd uitgekeken, geen vuurpijl
kwam te zien en te 10 uur des avonds werd
opgedraaid. Op deze hoogte was weinig wind
en zee en het kon dus gemakkelijk worden
gaande gehouden tot den volgenden morgen.
Bij het aanbreken van den dag lag Diego
een paar mijlen af en werd daarheen koers
gezet. De ingang der baai was inmiddels ver
kend door de collega, deze boot lag ervoor te
wachten en zonder bezwaar werd binnenge-
loopen en onze sleep ten anker gebracht.
Kolenladen.
Spoedig kwam nu een motorboot van den
wal, aan boord waarvan zich bevond het
hoofd der daar gevestigde nederzetting. Er
waren ongeveer 300 menschen, waaronder 5
blanken, de rest menschen van Mauritius.
Het hoofdbedrijf dezer lieden was het winnen
van cocosolie, welke tweemaal per jaar werd
weggehaald door een schoener. Dit was hun
geheele contact met de rest van de wereld,
zoodat de binnenkomst onzer drie schepen een
heele gebeurtenis was. Het laatste groote
schip, volgens hun zeggen, was in de oorlogs
jaren de „Emden" geweest, en met schrik
hadden zij deze toen zien binnenkomen, den
kende dat hun heele hebben en houden toen
verwoest zou worden. Dit gebeurde echtei
niet, integendeel hadden zij nog de meest
aangename herinneringen aan dit bezoek,
zelfs hun motorboot, die toen defect was,
werd door de „Emden" gerepareerd. Alle mo
gelijke medewerking werd aan ons gegeven,
toen bekend was waarvoor wij kwamen. De
oliefabriek, bestaande uit een soort molen,
waarin de cocosnoten werden gemalen, en die
werd voortbewogen door ezeltjes, werd stop
gezet en zooveel menschen als noodig waren,
hielpen mee (natuurlijk tegen betaling), met
het verladen der kolen uit het stoomschip in
de sleepbooten.
Haaien krabben en ratten.
De vischvangt in deze baai was enorm,
evenals het aantal haaien, echter werd ge
waarschuwd tegen het gebruik van sommige
visschen, welke vergiftig waren, en zwemmen
was natuurlijk, vanwege de aanwezigheid van
„brother shark", taboe.
Onze aardappelenvoorraad kan hier helaas
niet worden aangevuld, de bewoners waren
zelf aangewezen op hetgeen hun schoener
meebracht. Aardappelenteelt was door hen
absoluut niet te ondernemen vanwege de hor
den ratten en landkrabben van formidale af
metingen, die alles vernielden. Tegen deze
plaag was niets te doen en het dagelijksche
menu was hier rijst, kippen- en varkens-
vleesch. Hiervan was er in overvloed.
Geen aardappelen meer.
Gaarne hadden de sleepbooten hun voor
raad aardappelen vernieuwd met het oog op
de nog komende weken. De meegenomen
voorraad uit Fremantle was meer dan vol
doende geweest, maar helaas. De leverancier
hiervan heeft bepaald gedacht: die kerels zie
ik toch nooit meer en de slechtste kwaliteit
geleverd, die ooit geleverd is. Het gevolg was
dat reeds hier het gebrek eraan gevoeld werd.
met schoppen moest het overschot, geheel
verrot zijnde, overboord worden geschept, en
het vooruitzicht was ons het tot Aden zonder
te moeten doen.
Rgst
linie te kruisen in ongeveer 48 graden ooster
lengte ep op deze hoogte gekomen was de
ZuidJ^rfrtmoesson al goed merkbaar. Aan het
gesleepte schip werd geseind 45 vaam ketting
te steken, om voldoende bocht in den sleep
tros te krijgen, en daarna koers gezet om de
Noord, op Ras Hafun aan. Aan het aantal
mijlen per etmaal bleek reeds hoe de stroom
ons meehielp, terwijl wind en zee nu dagelijks
toenamen. Gelukkig hadden we nu, om zoo te
zeggen, wind en stroom aan boord en hielp
alles mee, en was wel een langere weg, maar
tevens de veiligste gekozen. Bij Magadiscio
werd de chronometerstand per tijdsein gecon
troleerd, om zeker te zijn van onze bestekken.
Het plan was Ras Hafun zoo dicht mogelijk
te passeeren en de kust dan vast te houden,
wetende dat, wanneer te ver afgeraakt werd.
en wind en stroom ons dan de baas zouden
worden er geen houden meer zou zijn aan het
groote, geheel leege stoomschip. Het ging
alles goed, hoewel Ras Hafun tenslotte ge
passeerd werd op een wel wat al te korten
afstand, hetgeen niet de bedoeling was ge
weest.
Gevaar
Vanaf het laatste middagbestek, de hoog
te genomen met zeer heiige kim, werd
koers gezet recht op Ras Hafun aan.
Rekenende op een paar mijlen weg
zetten om den Oost van den volgenden
dag, kwam recht vooruit en aan bakboord
en stuurboord de wal in het zicht, en werd
zoo vlug mogelijk opgedraaid. Tjjdens dit op
draaien raakte de andere sleepboot los en
goed en wel op de wind en zee liggende, was
de hooge, harde wal angstig dichtb(j. Het
zware lood werd overboord gegooid en we
bemerkten dat we, niettegenstaande al ons
trekken, nog achteruit gingen. Het begon in
middels te dagen en de hoek van Ras Hafun
werd toen op 4 streken aan bakboord achter
uit gezien, waaruit bleek dat we leeljjk in de
fuik waren geloopen; aan den machinist werd
gezegd nu alles op alles te zetten, het ging
nu toch er op of er onder en aan de stand
der loodljjn bemerkten we daarna dat we
precies stand hielden, niet voor of achteruit
gaande. Tevens echter zagen we, aan het wis
selen van walmerken achteruit, dat de stroom,
die langs de wal zich een weg moest banen,
tevens ons meenam en langzaam uit de hoek
zette. Het zal den zeeman echter duidelijk
zijn, dat hier een paar benauwde uren zijn
doorgebracht, op lagerwal met de volle
kracht der Z.W. moesson op een groot, leeg
schip. De trouwe „Willem Barendsz" hield
zich echter schitterend, alsook de sleeptros
tijdens het verwoede harde draaien in een
wilde, verwarde zee en na verloop van tijd
kwamen we veilig rond de Kaap en hadden
onze sleep, de „City of Singapore", zij het
dan ook op het kantje af, behouden. Er was
weer even spanning geweest, zooveel zelfs,
dat niemand er aan dacht gedurende dien dag
over de rijst te mopperen.
Goed en wel vrij van de hoek zijnde, werd
de andere sleepboot weer vastgemaakt en
onder de wal langs gekoerst naar Guardafui.
Na het ronden hiervan kwam den volgenden
dag voor de verandering de wind weer eens
recht van voren, en was het weer „Plukken"
geblazen. Dit duurde gelukkig niet lang, en
na nog eenige „ups and downs" arriveerde het
transport op 1 Juli 1925 veilig te Aden.
In Suez.
Hier werd weer gebunkerd en in het groote
tekort voorzien en de reis weer voortgezet.
Zonder ongevallen werd Suez bereikt en in
de baai geankerd, waar Officials der Canal
Company aan boord kwamen met de mede-
deeling, dat het voor de veiligheid beter was,
dat een hunner sleepbooten onze sleep door
het kanaal zou sleepen en wij assisteeren.
Bescheiden meenden wij te mogen opmerken,
dat na alles wat tot nu toe was meegemaakt,
het sleepen tusschen de walletjes van het
Suezkanaal, al waren deze niet groen, voor
ons slechts een verademing zou zijn, en dat
deze gewichtig doenerij niets om het lijf had.
Tevens werden de heeren er op gewezen,
dat het lang niet de eerste maal was, dat wij
het kanaal moesten passeeren, maar dat, als
het niet anders kon, wij zelf ook wel eens
graag gesleept wilden worden. Den volgenden
morgen zou dus een begin worden gemaakt
en toen de loods aan boord kwam, bleken
de meeningen weer veranderd, wij moesten
sleepen en de kanaalboot assisteeren en zoo
als verwacht liep alles op rolletjes, en zonder
ongevallen werd Port-Said bereikt. Hier werd
nogmaals de kolenvoorraad aangevuld, daar
na nog eens te Algiers, en eindelijk werd op
1 September 1925 Rotterdam bereikt, 142
dagen na vertrek uit Port Adelaide.
Toen de „City of Singapore" op dien datum
bij Schiedam van ons werd overgenomen om
bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij
te worden hersteld, was ieder blij, dat het
einde der reis bereikt was. Begonnen op 16
Juli 1924 te IJmuiden en eindigende op den
hier genoemden datum was door de beide
sleepbooten een afstand van 24.000 mijlen
sleepende afgelegd.
Het tweede artikel werd opgenomen in
ons nr. van gisteren.
(Buiten verantwoordelijkheid van de Redactl*.
Niet geplaatste stukken worden
niet teruggezonden.)
Bljjf met uw vingers van mijnen
of dergelijke voorwerpen af.
M. de R.
Gaarne een plaatsje in Uw geëerd blad. En
kele dagen geleden trof mij weer een berichtje
in Uw blad, over het doodelijk ongeluk van 2
menschen, bij het meenemen van een z.g. aan
gespoelde „bom". In enkele weken zjjn dan de
doodelijke ongelukken van burgers met het
vinden, transporteeren of demonteeren van
deze aangespoelde „bommen" weer onrustba
rend gestegen. Dat het hier drijvende „bom
men" zou betreffen is natuurlijk nonsens, dat
zal de scherpzinnige lezer dan ook wel reeds
begrepen hebben*) Brisant-bommen hebben
bij 'n betrekkelijk klein volume een zeer groot
gewicht en kunnen niet drijven. Bepaalde soor
ten brandbommen drijven wel, maar hebben
een belachelijk kleine of heelemaal geen explo
sieve kracht. 1
Wat het dan wel geweest is, doet minder ter
zake, hoofdzaak is, dat de vorm peervormig is
ongeveer 80 cm hoog en uit het dikke gedeelte
steekt dan een soort gegoten koperen cylindri-
sche bus op 'n afstand van enkele cm uit. Met
dit op 'n kleine vaarwater-boet gelijkende voor
werp gebeuren de meeste ongelukken. En niet
alleen tegen dit voorwerp alleen gaat deze
waarschuwing. Probeer nooit iets te demon
teeren van wat ge op het strand vindt. Wij
leven niet meer in de periode van 1914/18. Wat
de zee nu in dezen gemechaniseerden oorlog
prijsgeeft, wordt zelfs den meest ervaren
mijnendemonteur soms "noodlottig.
De lijst van hen die met dezen „arbeid" het
leven laten stijgt nog steeds.
Neemt U nu eens den raad aan dat wie aan
het strand geen boodschap heeft, die blijve er
vandaan. Ik persoonlijk en m'n kameraden
doen, na 15 maanden mijnendemonteeren, nog
veel droeve ervaring op.
Het is opmerkelijk hoeveel onverantwoorde
lijke strandjutters ons land nog telt.
Menschen, die om een paar luttele onzen
koper met hun eigen leven, maar wat nog veel
erger is. met het leven van anderen spelen.
Ook de ouders zou ik willen waarschuwen
en wel met klem, houdt Uw kinderen van
strand en duinen weg. Want uit vliegtuigen
afgeworpen voorwerpen komen soms ook daar
terecht.
Nogmaals, met niet genoeg klem kan ge
waarschuwd worden tegen het aanraken of
verplaatsen van aangespoelde „voorwerpen",
laat staan mede te nemen of té demonteeren.
Men zou om het volgende kunnen lachen,
als het niet zoo droevig was.
Zoodra er een mijn ligt, kenbaar aan stoot-
hoorns of andere „staketsels of tentakels",
dan zijn de menschen daar als-de-dood-van,
getuige de voetsporen, die er op een eerbiedi
gen afstand rond omheen voeren.
Is echter de vorm of het uiterlijke aanzicht
van een „heusche" oorlogsmijn niet te her
kennen, dan merkt men van den eerbiedigen
schrik niets meer.
Getuige de 12 doodelijke ongelukken alleen
van burgers aan onze kust.
En ik vrees ernstig, dat deze lijst nog groo-
ter wordt.
Onze kust is laag en lang, men kan geriist
zeggen die nieuwste „snufjes" spoelen hier
aan.
Wij mijnen-demonteurs kunnen uit ervaring
spreken. Er kunnen „voorwerpen" aanspoelen,
die wij enkel na de noodige voorzorgen en met
speciaal gereedschap toegerust kunnen en
mogen benaderen, en let wel met 'n groote
dosis geluk succesvol demonteeren.
En voor ons zelfs komen er steeds nieuwe
„puzzles'. Het heeft geen zin hier dieper op
in te gaan.
Wel zin heeft het, dat iedereen, die het eer
zame bloedgëërfde „beroep" van strandjutter
beoefent, deze regels nu eens zeer ernstig ter
harte neemt.
En laten de ouders zich tweemaal bedenken,
alvorens hun kinderen hout, enz. te laten jut
ten aan het strand.
Overal waar wij langs de kust en op de
eilanden gezworven hebben, heb ik ernstig en
waar mogelijk gewaarschuwd in woord en ge
schrift. Handen thuis van elk voorwerp, ook
al komt vorm en uiterlijk U soms onschuldig,
ja zelfs bekend voor.
Nu nog dit, als ervaren demonteurs, specia
listen dus, voor het product van de studie van
ingenieurs komen te staan en bij het pogen
tot demonteeren daarvan, er hun leven bij in
schieten, hoeveel te meer moest dit dan een
„afschrikwekkend" voorbeeld zijn om leeken
op dit gebied van dezen arbeid af te houden,
neen, zelfs al deze dingen ernstig uit den weg
te gaan.
Moge nu eens deze regelen ernstig door alle
strandbezoekers ter harte genomen worden en
dat zij er hun voordeel mede mogen doen en
aan de verspreiding van deze waarschuwing
mogen medehelpen.
G. M. v. d. POEL,
Leider mijnendemontagedienst.
Den Helder.
Inderdaad, die intelligentie hebben wij
ook bij onze lezers verondersteld.
Red. Held. Crt.
vindt U juist dat artikel
wat U moet hebben
ZONDAG 5 JANUARI.
Westerkerk (Helden der Zeeplein)
V.m. 11 uur Os. H. A. Enklaar.
Geref. Kerk. (Rehobothkerk)
Vm. 10 uur Ds. Veenhuizen.
N.m. 3 uur Ds. Veenhr;zen.
Chr. Geref. Kerk (Steengracht)
V.m. 10 uur, r..m. j uur de heer J. RebeL
Oud-Gereformeerde Gemeente (Hoogstraat).
V.m. 10 uur Leendienst.
Evangelisatie (Palmstraat)
V.m. 10 uur Ds. J. H. Jansen,
Svangeiisattegebouw (Vijzelstraat)
V.m. 11 uur namenkomst.
Herst. Ev. Luth. Gem. Weezenstraat).
V.m. 1C.30 uur Ds. W. J. F. Meiners.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat)
11% uur H. Dienst.
Hersteld Apostolische Gemeente,
Sumatrastraat.
V.m. 10 uur en n.m 15.'3C uur Dienst.
Leger des Heils.
Zaal Spoorgracht 35. 4
V.m. 10 uur Heiligingsmeeting.
N.m. 5 uur Verlosningssamenkomst.
12 uur Zondagsschool.
Dinsdag n.m. 7.30 uur Soldatenmeeting.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw^tr. 8.
's Middags 4 uur: Dienst.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gem.
Geen dienst.
JULIANADORP
Ned. Herv. Gemeente.
V.m. 10.30 uur Ds. Van Wichem.
The Star of Hope Mission.
v.m. 11.30 en n.m. 3.30 uur P. Bok van
Den Oever.
DIENSTEN IN DE OMGEVING.
Ned. Herv. Gemeente.
Schagen, n.m. 2.30 uur, Ds. Kapteyn.
Oudesluin, v.m. 19.30 uur, Ds. Witkop.
Oude Niedorp, geen samenkomst.
N'.euwe Niedorp, v.m. 10.3C uur Ds. De Mooy.
Anna Paulowna, v.m. 10.15 uur. Ds. Vorst
man.
Hippolytushoef, v.m. 10.30 uur, Ds. Van Beek.
Den Oever, n.m. 2.30 uur, Ds. Van Beek.
Heerhugowaard, n.m. 2.30 uur, Ds. De Mooy.
Doopsgezinde Gemeente.
Nieuwe Niedorp, geen dienst.
Geref. Kerk.
Kolhorn, v.m. 10.30 uur, Ds. Visch.
N.m. 2.30 uur Ds. Visch.
Evangelisatie.
Breezand, v.m. 10 uur, de heer Boon.
Nam. 3.30 uur, de heer Boon.
Schagen, de heer Heeresma van Amsterdam.
Schagerbrug, Chr. Jongemannenvereeniging.
Bijeenkomst Dinsdagavond 8 uur in het
Evangeliesatiegebouw.
Alkmaar (in de Unie, Koorstraat 10),
V.m. 10.15 en n.m. 7 uur, Ds. Ruys.
E. V. „Maranatha".
Bergen (Dr. v. Peltlaan 1), v.m. 10.30 uur,
de heer Mol, van Schoorl.
Nadat beide sleepbooten weer waren volge-
bunkerd en na een hartelijk afscheid van de
Diego-menschen te hebben genomen, ging het
verder, het was toen reeds begin Juni gewor
den. Met een westelijken koers werd langs de
Seychellen-eilanden gevaren en ter hoogte
daarvan ging de kleinste sleepboot naar
Mahé, om te kijken of daar aardappeltjes te
krijgen waren. Het gebrek hieraan werd erg
gevoeld en nu was het dagelijks lijst, boonen
en erwten. Dit begon te vervelen, maar het
ergste was nog de vele dagen die we nog voor
den boeg hadden. Rijst met rotmok, rijst met
kerry, en ten laatste rijst met herrie, dat was
te voorzien. In Mahé zou dus worden ge
tracht hierin te voorzien, en vol hoop en ver
trouwen werd de terugkomst van onzen ka
meraad afgewacht.
De kok, die het de laatste dagen ook al
zuur had gehad vanwege zijn eeuwige rijst
beioofde, zoodra aardappelen aan boord wa
ren, voor een hartige brok te zullen zorgen,
zelfs al was het midden in den nacht, en in
gedachten werd al lekker gegeten. Edoch, bij
terugkeer der sleepboot bracht deze niet het
zoozeer gewenschte mee, alleen nog meer
„rijst". Dit was het eenige artikel dat hij had
kunnen krjjgen. Het was jammer, maar er
was niets aan te doen, en met de gedachte,
dat het altijd beter was dan heelemaal niets,
werd de rustkuur dus maar voortgezet. Ge-
gelukkig was onze kok, een oudgediende, te
gen dergelijke situaties opgewassen en hij
wist, met behulp van andere ingrediënten, al
tijd nog wel wat klaar te maken.
Naar Ras Hafun.
Na het passeeren der Seychellen-eilanden
werd de koers noordelijker gesteld, om de
Waarde Cornelius,
Proost! ouwe zeeschuimer, daar ga je! En
alles wat wenselijk is! Eigenlijk behoeven we
elkaar niet zoveel goeds te wensen: het moet
komend jaar al erg beroerd gaan, wil het niet
beier zijn dan het zopas voorbij gegane. 19j0
was een jaar, waarop w\j menen niet zo trots
kunnen zijn. Laat ons hopen en verwachten
dat, als we aan het eind van 191,1 de balans
gaan opmakendeze wat gunstiger moge uit
vallen
In ieder geval: blijft niet by de pakken néér
zitten. Mijn oude moeder zegt altijd: „We kun
nen met de doden niet leven, we moeten steeds
vooruit." Inderdaad. Waar mogelijkmoeten
we immer onze activiteit ontwikkelen. Open
oog voor de toekomst, de zeilen strak en de
hand aan 't roer. En dat het mogelyk blykt,
activiteit te ontwikkelen, leert ons het voort
varende gemeentebestuur van Texel. Lees ik
me daar, dat er niet minder dan een compleet
uitbreidingsplan voor Den Burg in kannen en
kruiken is. Hulde! waarde Tesselaren, hulde!
Dat noem ik goed en gezond werk, dat noem
ik het resultaat van goed nadenken, en van een
vertrouwen in de toekomst.
Want zo als gij dat voor elkaar gebokst
hebt, zó hoort het. Niet uitbreiden bij stukjes
en beetjes, niet het kleine belang sparen ten
koste van het geheel, maar resoluut voor de
dag komen met een uitgewerkt plan. Hier in
Amsterdam hebben wy dat óók indertijd zo
gedaan met het uitbreidingsplan voor Zuid,
waar niemand minder dan Berlage de ontwer
per van was. Natuurljjk heeft deze bouwmees
ter veel critiek moeten horen van kleinzielige
lieden, die door de bomen het bos niet konden
zien, maar uiteindelijk heeft hij het pleit ge
wonnen. En wie nu zijn schreden richt naar
ons mooie Zuid, zal moeten toegeven dat Ber
lage's project niet te g r o o t of wat dan ook
was hij zal tot de erkenning komen, dat dit
plan zö en niet anders geprojecteerd moest
worden. En wat het plan Wieger-Bruin aan
gaat, ik ben er zeker van dat het zal bijdragen
tot een gezonde ontwikkeling van het zo
schone eiland Texel. Intussen: mijn hartelijke
gelukwensen! Ook op Texel blijken de nazaten
te wonen van die Vaderlanders, welke door de
eeuwen heen getoond hebben gver de geest
kracht en het vertrouwen te beschikken, die
ons kleine, dierbare Holland „opwaarts stoten
in de vaart der volkeren." Ons eigen land, het
land van Grotius, van Leeghwater, van Lely
wij kunnen er, met gepaste bescheidenheid,
trots op zijn! Het stimuleert ons tot werk
zaamheid, het geeft ons moed en kracht in
onszelf te blijven geloven.
Natuurljjk, nqtuurljjk ook in Den Burg
zal wel iets moeten vallen, dat velen uwer dier
baar is. Misschien zal de intimiteit wat ver
minderen, zal een oud huisje dat zo dierbaar
leek, verdwijnen. Maar een nieuw project
schept nieuwe schoonheden, idert dat van mg,
die bekend staat als een minnaar van antiek
stedenschoon. Wie uwer b.v. bekend is met de
wegen in het Gooi, deze pronktuin van Am
sterdam,, zal begrijpen waar ik op doel. Eer
tijds werd het Gooi doorkruist door een war
net van smalle weggetjes, inderdaad heel mooi
doch volkomen onbruikbaar. Aanschouwt ech
ter nu de juwelen van wegen, pronkstukken,
met lokkende vergezichten, en hij zal overtuigd
raken dat er inderdaad nieuwe schoonheid ge
boren werd. En ik ben er zeker van, dat op
Texel evenzo gehandeld zal worden. Texel, het
schapeneiland met zijn wondere bekoring, zal
opnieuw opengaan als de bladen van een
kleurig, echt Hollands prentenboek. Ik hoop
het nog te aanschouwen! Als de Texelse Ver
eniging voor Vreemdelingenverkeer boven
staande regelen wenst te gebruiken, zjj pla-
giere maar raak!)
En zo zullen wy in de toekomst misschien
aanschouwen een gezonde rivaliteit tussen
Nieuwediep en Texel. Met cUs inzet: De Bad
gast. Z.M. de Badgast, de zomerse Koning der
boorden van het Marsdiep. Denkt eraan: hij
kan u maken en breken! Plukt hem niet, beent
hem niet uit zo gy de diepe zin verstaat van
het sprookje van de kip met de gouden eieren...
Weest mild voor hem, en zorgzaam, hij kan er
ook niks aan doen, dat hij badgast moet zijn
En als t.z.t. Texel óf Nieuewdiep-Huisduinen
behoefte heeft aan een soortement eere-badgast
mijn adres berust bij de redactie van dit,
Uw lijfblad(Postzegel voor antwoord in
sluiten en niet dringen.)
Beste Cornelius, je bemerkt dat ik met mijn
gedachten alweer een heel stuk Vader Tijd
vooruit snel. Dat noemen de ingewijden nu:
fantasie. Makkelijk, als je daarover te beschik
ken hebt! Er behoeft maar iets naars te ge
beuren, hup! je roept je fantasie te hulp. Enfin
daar zal jij, als journalist, het jouwe van weten
Fantasia is een tweelingzusje van de Vrucht
bare Duim, welbekend. En wie nu meent, dat
alleen kunstenaars (hm!) over zo'n apparaat te
beschikken hebben, vergist zich schromelijk.
Want lees ik me daar niet, dat er in Den
Helder het gerucht ging, dat het dorpje Hem,
waar een aantal Juttertjes van klein formaat
de Kerstvacantie doorbrengen, gebombardeerd
zoude zynf Schandelijk, zo'n gerucht! Wee!
over hen, die zo iets in de wereld durven
brengen. Men jaagt op deze manier de ouders
de doodstuipen op 't lijf, afgezien van het
feit, dat men met zo'n vals gerucht de goede
bedoelingen van de pleegouders naar beneden
haalt. Neen, dat is een methode, die door geen
één beugel kan. Men kan bezwaren hebben
tegen deze uitzending, men kan van oordeel
zijn, dat weldadigheid meer in stilte beleden
moet worden inderdaad hebben wij, Hollan
ders op dit terrein onze sporen allang verdiend
het neemt niet weg, dat ik veel menschelijks
zie in de bedoelingen van de organisatoren van
dit uitstapje. Het kan inderdaad bijdragen tot
het beter begrijpen van eikaars bedoelingen,
het kan doch het ligt voor honderd procent
aan de pleegouders voor de Heldersche
jeugd een stimulans zijn, waar ze hun hele
verdere leven aan kunnen terugdenken. Intus
sen: men wachte af en oordele op het geschikte
ogenblik. En hoede zich voor overijlde conclu
sies en wake voor tendentieuse geruchten. De
geest van de tijd zegt: ,Men begrijpe elkaar",
handelt aldus, dan doet ge wijs. En laat de
fantasie maar rustig by de kunstenaars
Beste Cornelius, je wou zo graag wat weten
over het leven in Amsterdam in oorlogstijd f
Werkelijk je brengt me in een lastig parket.
Er valt zo weinig over te vertellen. Al wat
hier gebeurt, vindt op dezelfde wijze plaats in
iedere andere stad. Rijen vrouwen bij de slagers
weinig auto's, mondjesmaat brandstof, en nu
distributie van gas en electra, op de grondslag
van het gebruik van een jaar geleden. Ik vind
dit niet geheel juist, omdat vele Amsterdam
mers eertijds gebruik maakten van petroleum,
zodat als deze regeling toegepast wordt, vele
huisgezinnen in de knoop zullen komen. Doch
wij hopen, dat de bevoegde instanties de rede
lijkheid zullen betrachten. En dan gaat het
grootste gedeelte van de Mokummers tegen
woordig laat naar het werk. Halftien, tien uur,
dat is meestal het klokje van gehoorzaamheid
geworden. Jan moppert, dat de Distributie-
dienst trouw om negen uur haar deuren opent,
hy vindt negen uur géén tijdEn al praat
ik nou als Brugman, al wijs ik hem op zijn
plicht als Gemeenschapsmens: het helpt geen
steek. Ja, zó is de jeugd tegenwoordig! Dan
wij vroeger, Cornelius... O zo!
Weet je wat, collega schrijf jij maar over
het leven in Amsterdam in oorlogstijd! Je komt
eerdaags over, dat kan je meteen mooi waar
nemen. Je staat er nog fris tegenover, allicht
zie je meer dan ik. Naturlijk zal ik je Leids
man zijn, je kunt een volle dag op m'n mede
werking rekenen, schrijf maar hoe je 't wil
inpikken. Er is inderdaad nog wat ,M Vie de
Bohemete zien, al is dit minder romantisch
dan in de opera. Intussen: alles blyft in 't nette
hoor! Als je schrijft hoe laat je komt, zal ik
met een tuil bloemen aan de trein staan en
zorgen, dat de loper uitgerold wordt. Ja, zó
ontvangen wy nou verslaggevers of niet
natuurlijk
Beste Cornelius, m'n leitje is vol. Misschien
zVn er nog wat foutjes blijven staan, maar
vergeef me alsjeblieft. Die warme punch, o,
die warme punch! Gek, dat zulk' goedje nou
juist niet op de bon gaat, het wordt toch ook
uit graan gestookt f Vloeibaar brood mdg, raar
hoor! Ik snap d'r niks van. Jyf
Zoen intussen je vrouw voor mij dat 't klapt,
geef haar een oliebol en pak de trein. Niet naar
't Noorden, edoch Zuidwaarts. En aan de voet
van de Westertoren zullen we elkaar wederzien
makker. Tot dat genoegen, hand,
JAN.
