gesloten 1
BEOKRUIKEN-n
UIEN tl WORTELEN
IJUTT
heden Dinsdag
Uo-e ktei/i ió cU menbcA
©e aoiexuiciA
Vexlengd
'Caïd'Coity
Venhort
JioofiC bif dtn
SJiddcïitknJiiddcniatnd
zifn iedemda§ open
Advertentiën
Op slechts
i EEN
broodbon -
MANTEL
Kasregister
GEBR.
P. KALIS
betrekkingen
Te huur
Te huur
Te koop
is koop
Diversen
A A
DAMES- of KINDER-
BESCHUIT
Koningstraat 4
Tel. 40
Voor een EXCELSIOR stofzuiger of ander merk naar
„HET STOFZUIGERHUIS"
Voor
vernikkeld 60 ct.
Babykruik 48 ct.
Zwaar vertind,
Warmwaterstoof,
Koningstraat
Den Helder
3 pond voor 1 dubbeltje
WITLOF pér pond 15 cent
JUTTERTJES
worden alleen geplaatst
bij vooruitbetaling
BRANDSTOFFEN
CAFE'S
FOTOHANDEL
GARAGES
KLEEDERMAKERIJ
MANUFACTUREN ENZ.
RA*blO, ELECTRICITEIT
EN SANITAIR
SCHOENMAKERIJEN
SLIJTERIJEN
WASSCHEN - STOOMEN
DIVERSEN
100 verkoopswaard* I
Dr. A. W. Byvanck: „De Voorgeschiedenis
van Nederland", '.eiden, E. J. Bril' 1941.
In de geschiedenis werd ons allen op de
Lagere School de wijsheid bijgebracht wan
neer de Batavieren en wanneer vervolgens
de Romeinen In ons land waren, gearriveerd
en voor menigeen zal dit evenals mij toen
reeds *en weinig .«vredigend begin zijn voor
gekomen. Soms vermocht de schoolmeester
ons dan met een nóg vager bericht over
een „Kimbrischen vloed" gelukkig te maken,
doch daarmee moest dan aan verder vragen
een einde komen...
In later tijd hebben wjj echter begrepen,
dat er een Voorhistorie geweest moest zijn.
ze' 'a in de door ons bewoonde streken en
aan prof. Byvanck zijn wij dan ock grooten
dank verschuldigd, dat hij ons in een helder
algemeen overzicht een hoogst interessante
materie toegankelijk maakt niet alleen maar
ons bovendien de eerste oriënteering ver
schaft op een moeilijk en tot dusver onover
zichtelijk terrein.
Wij zijn uoo graag geneigd geschiedschrij
ven) te associeeren met geschriften, die in
meer of minder taaien vorm zijn opgesteld.
Om evenwel een duidelijK beeld te verkrijgen
In een bepaalde periode uit de historie zijn
wij intusschen werkelijk niet altijd op schrift
aangewezen. In de prae iistorie missen wij
het schrift nu ten eenenmale als hulpbron
voor onze kennis, maar niettemin staat men
versteld over de resultaten, die de weten
schap nog wel binnen haar kort bestaan,
dat uit de vorige eeuw dateert, in dezen
opgeleverd heeft en over het duidelijke beeld,
drt zp ons weet te verschaffen, omtrent de
personen die leefden in de periode vóór die.
waarover onze geschiedenisboekjes spreken!
Voor ons land liggen de grenzen van de
praehistorie bepaald iq en tijdperk, begin
nende reeds toen het gedeeltelijk met ijs was
bedekt tot tegen het piidden der le eeuw
voor Christus: een tijdvak dus van tiendui
zenden j&en.
Onmisbare hulpmiddelen bij de kennis van
een zóó langdurige periode zijn de geologie
en niet minder de anthropologle en het is
dan ook daarom, dat prof. Byvanck dadelijk
na de inleiding begint met in het 2e en 3e
hoofdstuk respectievelijk daarvan de betee-
kenis te demonstreeren. Deze hoofdstukken
zijn daarom genoemd „De Bodem van Neder
land" en „De Bevolking van Nederland".
Het daarna volgende zestal hoofdstukken be
vat dan in chronologische reeks ik zou haast
zeggen de „evenementen" uit onze Neder-
landsche voorgeschiedenis.
Telkens weer lezen we in couranten over
het Neolithicum in Zuid-Limburg. Wat weet
U daar eigenlijk van? En begrijpt U het be
richt over een klokbeker ,of een touwbeker?
Weet U wat dat voor voorwerpen zijn Heb
ben de hunnebedden U soms meer te vertel
len dan dat zij stapels enorm zware steenen
omvatten
Moeilijk kan ik anders doen dan U ver
wijzen naar het boek van prof. Byvanck, een
kostelijk en helder geschreven werk, voor
zien van een uitgebreid literatuuroverzicht,
van 18 afbeeldingen w.o. duidelijke kaarten
en bovendien nog van liefst 76 foto's buiten
den tekst.
A. Mr. B.
Reis door de Wolken, door C. J. Kelk. Uit
gave A. W. Bruna Zn., Utrecht, Ingenaaid
3.90, geb. 4.90.
Het thema van den man, die Uch uit onbe-
teekenend, armelijk milieu door vlijt en ver
beten energie opwerkt tot een plaats van be-
teekenis en aanzien in de maatschappij, enkel
en alleen met het doel ook zóó te genieten
van het leven als hij het in zijn oog meer
bevoorrechten ziet doen, is niet nieu\ Even
eens de veelal bijkomende factoren, dat men
zich slechts gedreven ziet door grof materia
lisme en dat men aan het einde het zelfbe
drog aanschouwt van net „gearri eerd"-zijn.
C. J. Kelk heeft het gewaagd dit onderwerp
opnieuw als stof voor een roman te kiezen
en... hij is daarin uitnemend geslaagd. Op
even frissche als leverde vijze en lang niet
zonder originaliteit behandelt hjj deze materie,
zoodat het lezen van deze Reis door de Wol
ken tot een zeer speciaal genot wordt. Ori
gineel in hooge i.-.ate is ook de inleiding, de
verdeeling van het boek. Het bestaat uit
drie gedeelten, elk van acht hoofdstukken,
welke deelen behandelen de jeugd van den
hoofdpersoon en het begin van zijn streven
naar hooger. Ver -olgens het hoogtepunt, de
overwinning van alle bezwaren en het berei
ken van het gestelde doel. Tenslotte de bit
tere ontgoocheling, welke tenslotte blijkt te
zijn de poort, door welke hjj tot een zuiver
geluk gevoerd wordt.
Een gast In Uw Huis. Roman van Willy
Corsari. Verschenen bij H. P. Leopold, Den
Haag. Ingen. 2.90, geb. 3.90.
In een schijnbaar gelukkig huwelijk gaat de
aanvankelijk aanwezige wederzijdsche groote
liefde zoo goed als geheel teloor door de over
lading van het leven der vrouw met sociale
en z.g. society-plichten. En tevens door het
geheel opgaan in zijn werk van den man. Dit
verwordingsproces wordt bevorderd door een
ontrouw-geschiede.iis, welke den man wordt
aangewreven, doch waaraan hij part noch deel
heeft
Dit gegeven wordt door de schrijfster, die
zulke ingewikkelde en trots hun eenvoudig
heid soms zoo verbijsterend geheimzinnige
toestanden bijzonder goed weet te lanceeren,
op uitmuntende w.jze behandeld. De gang van
zaken en de verschalende verwikkelingen
waarin de handelende personen betrokken
worden, komen ec' ter tot.de ware verhoudin
gen terug, waardoor tevens de oude liefde
tusschen man cn vrouw opnieuw gewekt en
gestimuleerd wordt.
-'e figuren zijn door Willy Corsari zeer
sympathiek geteekend. Ina. die het geheele
boek door zichzelf volkomen gelijk blijft, zelfs
uitmuntend. Sabine nadert somtijds het melo
dramatische. wat niet gel eel en ei in over
eenstemming is met haar. overigens gezonde
levensopvatting. In ieder geval een goed ver
teld en knap geschreven boek, zooals men dat
trouwens van deze romancière gewend is. Zij
weet den lezer bljvend te boeien en te ver
rassen met onverwachte feiten en toestanden
en de dikwijls vreemde verwikkelingen, waarin
de hoofdpersonen verward raken.
Maehlavelli's „n Principe" In nieuwe vertaling
Kortgeleden is bij Boucher in Den Haae
verschenen een boek van de hand van den
las te vroeg ontslapen schrijver dr. J. F.
Otten. getiteld „Machiavelli" en met onder
titel „Sleutel -&n dezev tijd".
Hoe wiss'len de jaren is 't komen en yaan,
Hoe breken de eeuwen Mus eeuwige baan,
Hoe helt naar de diepte de loop van den tijd,
Hoe woedt in de branding van 't leven de strjjd.
Hoe snel vliedt de tijd in zijn eeuwigen schoot,
Hoe snel gaat de mensch naar zijn
stoff'lijken dood,
Hoe klein is de ruimte van 't wachtende graf,
Hoe groot is de Hemel, die God aan hem gaf.
Hoe strijdt toch de mensch tegen Boogere
macht.
Hoe fel is zijn spot en hoe tracht hij met kracht
Te breken 't geluk, dat de Hemel hem biedt,
Hoe toont hij tijn onmacht, al weet hij het niet.
Hoe heeft hg de aarde met tonde en schuld
Hoe heeft dit leven met lijden gevuld,
Hoe heeft hij die beiden, de Geest en het Woord,
Hoe heeft hg de werking van 't hooge verstoord
Hoe brak door de eeuwen het licht naar de aard
Hoe spreekt het ons altijd van 't heil ons
bewaard,
Hoe geeft Hij, die is in den Hemel omhoog,
Hoe geeft Hg beneden Zijn licht en het oog.
Hoe goed is toch Hij die de Hemel ons geeft
Hoe boos of de mensch op de aarde soms leeft,
Hoe heerlyk 't geluk van 't ons wachtende lot,
Hoe klein is de mensch, en hoe groot
is toch God.
Den Helder, Januari 1941
H. HIJMA
Het betreft hier een nieuwe vertaling naar
het origineel van „11 Principe", („De Vorst")
van Niccolo Machiavelli, waaraan dan, even
eens geschreven door Dr. Otten, een inleiding
voorafgaat.
Het is deze inleiding die wij als uitermate
belangrijk aanslaan. Omdat de schrijver hierin
een bijzonder klaar beeld van den mensch, den
schrijver en den idealist Machiavelli geeft. ïïn
het is mede deze inleiding die het boek belang
rijk meer te genieten maakt.
Dit is het wereldvermaarde boek van den
Florentijn Machiavelli, die voor een (helaas
onwaardigen) vorst een soort handleidii g
samenstelde, op grond waarvan men regeertn
zou kunnen op de meest praktische en doel
treffende wijze. In het door hem vervaar
digde werk, dat dus feitelijk een „handleiding
voor vorsten tot regeeren" is, staan opmerke
lijke dingen. Zaken die ook het huidige regee-
ren nog raken, zoodat het geen verwondering
behoeft te baren dat volksleiders en dictatoren
het boek als onmisbaar vademecum gebruiken,
het lezen en herlezen.
De mensch als „m nsch" komt er in II Principe
slecht af. lAacniavelli noemt hem ondankbaar,
wisse'.moedig, huichelachtig, laf en zelfzuch
tig. Deze mensch moet ondergeschikt zijn aan
de Staat. Daarbij kent de Staat als zoodanig
geen moraliteit. Moraal, aldus denkt en zegt
Machiavelli is iets dat men privé wel beoefe
nen kan en mag, maar waarmede de Staat
niets te maken heeft.
Mussolini, die dit boek goed gelezen heeft,
heeft daarover een diepgaande verhandeling
geschreven. En hij komt daarin tot de conclu
sie dat z.i. het oordeel van Machiavelli nog
te mild voor onze generatie io...
Een boek dat, .Tooals men zaj begrijpen, niet
lig in den lijn van idealisten en humanisten.
Zij zullen de principe's van Machiavelli (anders
gezegd: het Machiavellisme) verwerpen als
onmenschelijk en anti-humaan.
Daar staat tegenover dat Machiavelli ken
nelijk zijn „II Principe" schreef ju;st ten bate
der menschheid. Hij meent dat 't Staatsbelang
vooraan dient te gaan bij alles en allen, om
dat de Staat als oppermachtig geheel alleen
het geluk der menschen kan waarborgen. De
Staat bindt de menschen tesamen en dient dus
met alle middelen (volgens M. inderdaad met
alle middelen, zelfs de meest rigoreuze) te
worden gehandhaafd.
Een, we zeiden het reeds, zeer interessant
betoog, prima vertaald door dr. Otten en met
een minstens even loffelijke inleiding, die veel
nieuw licht werpt op de persoon van Machia
velli, op zijn tijd en zijn werk. Een boek, leer
zaam vooral in dezen tijd met h»t opkomend
staatsabsolutisme. Men kan natuurlijk de
stellingén van den grooten Fiorentiin verwer
pen en deze aanvaarden. Hoe dan ook... ze zijn
het lezen in een zoo uitmuntend vertaalden
staat, zeker waardig.
Primitieve kunst en cultuur. No. 1.,Bataks,
Dajaks en Toradja's". Uitgave van Van Log-
hum Slaterus N.V. te Arnhem. Geb. 1.70.
De exotische kunstuitingen, zoo afwijzend
van onze gangbare normen, werden vroeger,
wanneer ze al eens de aandacht wisten te
trekken, met een schouderophalen voorbijge
gaan. Dit is thans, gelukkig, niet meer zoo.
Tegenwoordig vindt men in de moderne wes-
tersche kunstuitingen zeer veel, dat in de rich
ting wijst van de Oortersche kunst en er is
een onmiskenbare invloed te constateeren van
de kunst der natuurvolkeren, van de „wilden
en heidenen" op die van de meer „beschaafde"
wereld. Over die kunstuitingen der primitieve
volken verschijnt thans, onder leiding van prof.
Dr. B. Schrieke en onder auspiciën van het
Koloniaal Instituut, een serie rijk-geil!ustreerde
boekjes waarin niet alleen een beschrijving
gegeven wordt van de voorwerpen, waarin die
cultuur tot uitbeelding is gekomen, maar
waarin ook getracht wordt een verklaring te
geven van die kunst in haar gebondenheid aan
het religieuse leven der primitieve volken.
Als eerste nummer verscheen Bataks, Da-
jaks en Toradja's" keurig uitgevoerd en rijk
geïllustreerd met in hoofdzaak prachtige foto's
uit het Koloniaal Instituut.
Een uitgave van gewicht voor iederen Ne
derlander, omdat de landen, volken en gebieden
voor een groot deel tot ons eigen imperium
behooren.
De TooneeUpiegel. December-nummer. Uit
gave A. J. G. Strengholt te Amsterdam. In dit
laatste nummer van jaargang 1940 vertelt Ank
van der Moer iets over haar „solospel", het
welk den laatsten tijd steeds meer de aan
dacht trekt. Voorts vinden wij bijdragen over
Shakespeare's Hamlet, en over „Tooneelhisto-
rie der Vrouw". Tenslotte maakt men kennis
met de lexicon der dramatische kunst, die veel
belovend is. Een gevarieerd nummer, dat de
tooneelminnaar ongetwijfeld zal boeien.
Heeft hij U «®n
bezoek gebracht?
Vrienden en kennissen
willen dit verheugende
nieuws graag lezen In
de Heldersche Courant
FAMILIEBERICHTEN
20 cent per regel
Heden overleed, zacht en
kalm, tot onze diepe droef
heid, onze lieve Moeder,
Behuwd- en Grootmoeder,
MARIA TROOST,
Wed. van Johannes
Anthony Fey,
in den ouderdom van 67
jaar.
Dirkshorn,
A. J. FEIJ
C. FEIJ— RIEMERS
Amsterdam,
G. HOF—FEIJ
J. F. FEIJ
en Kleinkinderen
Nu kunt U ook
deze maand op
der hoofdkaart
een
kppen
bij
ink.comb. „Nederland",
Spoorstraat hoek Koningstraat
te koop gevraagd
Brieven, met prijs en model,
ODder no. 238, Bureau v. d. blad
- een rol lekkere,
voedzame Verkade
beschuiten
Beschuit van Ver
kade brengt de zoo
nuttige en noodige
afwisseling in Uw
voeding. Ook zon
der boter zijn ze
heerlijk bij thee,
bouillon, melk of
yoghurtmet boter,
kaas of jam aan
ontbijt- of koffie
tafel. 10 cL p. rol
Wegens verplichte inventarisatie ook
BISCHOFF
Sluisdijkstraat 84 (hoek Goversstraat) Hooge inruilkorting
Desgewenscht op gemakkelijke bet .condities vanaf I 0.65 per week
Zend briefkaart en wij geven vrijblijvend uwerzijds prijsopgave
(ook buiten Den Helder).
met prima sluiting 1.10
hout omhulsel,
met trijp bekleed, 7.20
SCHAATSEN SLIJPEN
Holuitslijpen schoonrijders 0.75
Schaatsen 0.50
L. PLAATSMAN, Nieuwstr. 47
en Mesdaghstraat 17.
Wie niet (Aan. $tcA taai ho-oAen}
vu-aAdt vjehxyeiexi.
Zoo is het in de reclame. Ook als een onder
neming tijdelijk niet in staat is te leveren, dan
tóch moet de band met den afnemer niet worden
verbroken. Daarom dus ook nu in oorlogs
tijd nog doorgaan met adverteeren.
Heldersche Cct. Koningstraat.
Te koop een Philips Radio
toestel, 'n electr. Waschmachine
een 1-pers. Ledikant met bed,
Fornuizen, Kachels, 2 Crapauds,
4 Stoelen, 2 Fauteuils en 4
Stoelen, Kinderledikant, Wieg
Kinderwagen, Wandelwagentje,
Schuiftafels, Gasstel, Linnen
kast, 6 en 8 volt accu, Spinne
wiel en te koop gevraagd: Alle
soorten Goederen of gedeelten.
MAÏGRET, Spoorgracht 41.
Gravendwarsstraat 3
Ruyghweg 49 - Tel. 416
aangeboden
Gevraagd nette Broodbakkers
knecht, v.g.g.v,, Chr. beginselen
Prot. Godsd. Leeftijd 17—20
jaar. Intern.
Adres: b. P. MEIMA,
Broek op Langendijk,
Noordeinde 257.
Gevraagd een NET MEISJE
voor halve dagen.
Adres: Mej. KOPPEN,
Kanaalweg 60.
Gevraagd
ASSISTENT-STENOGRAAF
voor bestand bij het opnemen
van vergaderi ïgverslagen.
Brieven onder nr. 239, aan het
Bureau van dit blad.
FLINK DAGMEISJE
gevraagd.
Adres: C. BOS, Weststr. 44.
aangeboden
Bjj Held, iam. te Alkmaar
Zlt-Sl.k. of Z. en Sl.k. aangeb.
m. pens. pr. billijk.
Adres: Roemer Visscherstr. 10
Alkmaar,
gevraagd
aangeboden
Te koop Hee ren winterjas en
Heerencoibertcostuum (kleine
maat).
Adres: Bureau van dit blad.
Te koop
I PAAR KUNSTSCHAATSEN,
2.50.
Adres: Bureau van dit blad.
Wegens plaatsgebrek ter over
name aangeboden een SALON
LAMP (6 lampen).
Adres: Kanaalweg 60.
Te koop aangeboden z.g.a.n.
houten Noren en 2 paar beste
Rondri5Jsr«.
Adres: Doggersvaart 25.
gevraagd
Te koop gevraagd
NET BURGERWOONHUIS
Den Helder of omgeving.
Brieven onder nr. 241, aan het
Bureau van dit blad.
B.z.a. nette Werkster, oud 19
jaar, voor hele dagen
Brieven aan Mej. C. v. d. Beek
Middenvliet 8, Julianadorp
Gevraagd te A. Paulowna 'n
Zit-Slaapkamer of Slaapkamer
voor 3 personen.
Brieven onder nr. 240, aan het
Bureau van dit blad.
10.—— BELOO. jING voor den-
gene, die den dader aanwijst,
die myn 2 poesen vergiftigd
heeft.
Adres: C. KRAMER,
Brouwerstraat 27,
In klein gezin is plaats be
schikbaar voor juffr. met 1 k.
Brieven onder letter A, aan
OTTO's Adv. Bur.
Broek op Langendijk.
Deze Heldersche zalren
G. BA1S,
Rujjghweg 347. Telef. 627.
Den gehoelen dag geopend.
Zaterdags tot één uur.
Café „Oud-Holland", 't Hoekje,
WeststraatZuidstraat,
Is doorloopend geopend.
H. W. ZEGEL,
Koningstraat 73. Telef. 279.
Dagelijks van 9 tot half 7.
GARAGE KORSMAN,
Tel. 571, Kanaalweg 103.
is dagelijks geopend. Ook voor
Trouwauto's.
GARAGE MANSHANDEN
Regelmatig geopend
Ziekenauto Begraferusmateriaal
Tel. 533 Nieuw Nr. 2953
Middenweg 189191
J. SMITS,
Zuidstraat 8.
Gewoon geopend.
MAGAZIJN „DE STER"
Spoorstraat 26—28.
Dagelijks geopend van 95 uur.
CAREL COLTOF,
Spoorstraat, hoek Koningstraat.
Telefoon 202.
Alle dagen geopend van 95
uur,
„HET STOFZUIGERHUIS"
en Reparatie-inrichting Sluis
dijkstraat 84 (hoek Goversstr.)
is geopend van 9 uur v.m. tot
8 uur n.m.
L. SCHELT1S,
Toonkamer Keizerstraat 115.
Den geheelen dag geopend.
CORN. O. DITO,
Brakkeveldweg 140, Den Helder
Telef. 506.
Geopeno van 819 uur.
D. M. MOS,
Langestraat 43. Teletf. 471.
Normaal geopend.
STOOM WASSCIIERIJ
„1NSULINDF",
Filiaal: Koningstr. 25. Tel. 456.
Dagelijks geopend 'an vjn. 8
tot n.m. 5 uur.
BIERSTEKER'»
ASSURANTIEKANTOOR,
Koningstraat 90. Tel. 984.
Spreekuu, Dinsdag, Donderdag
en Zaterdag van 121 -ur.
Firma A. v. Zandbergen Zn.,
Bassingracht No. 8.
Normaal geopend.
^uJtteiutjedr