Lieve winter..
Goedkoop aan
voerbieten gekomen
Koningin Mode
behoudt haar plaats
Henri Bergson overleden
Moskou had» Nieuwjaarsboomen
tekort
Woelige verkiezingen
Argentinië
in
Moderne volksverhuizing
in Zuid Europa
Doifsch weermachtbericht
Aanvallen op convooien
FRANSCH WIJSGEER VAN GROO-
TE ALLURE.
De Fransche wijsgeer Henri Bergson is
op 8t-jarigen leeftijd te Parijs overleden.
Het is moeilijk Bergsons filosofie in het
kort nauwkeurig te ontleden. Elke wijsgeer
heeft een specialen kijk op het leven,
waaromheen zijn fisofie als een organis
me uitgroeit Voor Bergson is dit de in
tuïtie der „durée". „Durée" wordt niet door
ons „duur" weergegeven; dit woord legt
den nadruk op het wordingsproces van ons
innerlijk leven. Ieder die vind, dat soms de
tijd langzaam verstrijkt, en soms weer
vliegt weet uit eigen ervaring, dat deze in
nerlijke beleving, Bergsons „durée", iets
geheel anders is. dan de tijd, die. in uren
en minuten ingedeeld, voor een ieder geldt.
Door onzen blik op dit innerlijk wordings
proces te richten en Bergson toont aan,
hoe moeilijk het is dit onbevangen te doen
zien wij successievelijk een aantal fa
zen, waarvan de volgende telkens de vo
rige omvat benevens een nieuw element
dat die volgende faze tot een geheel ande
re dan de voorgaande maakt, zooals. een
meidoorn in bloei iets anders is dan voor
dien. Zonder dit nieuwe zou elke faze uit
de voorafgaande kunnen worden verklaard,
en zou. evenals in de ruimte alles tege
lijk gegeven is. dit ook in den tijd het ge
val kunnen zijn.
Wij kunnen deze gedachte ook zoo uit
drukken: De „durée" heeft een scheppend
karakter, in zoover voortdurend een nieu
we werkelijkheid ontstaat, die niet uit de
vorige kan worden afgeleid. Hier stelt
Bergson zich dus recht tegenover de we
tenschap, die het tegenwoordige geheel uit
het verleden en het toekomstige uit het te
genwoordige wil verklaren.
Zondag zijn in de provincie Mendoza
(Argentinië) verkiezingen gehouden, die vol
gens te Buenos Aires ontvangen berichten
hier en daar een stormachtig verloop heb
ben gehad. De radicalen die de nederlaag
hebben geleden tegenover de nationale de
mocraten. de regeerinespartij. beweren, dat
de tegenpartij een sterke terreur heeft uitge-
'oefend. In strijd met de voorschriften zou
in de meeste gevallen een openbare stem
ming gehouden zijn. waarbij nationale de
mocraten meermalen hun stem zouden heb
ben uitgebracht. Verder zou in vele geval
len de voorzitter van het stembureau be
dreigd zijn en stemcomissies door gewapen
de groepen zijn overvallen.
Gemeld wordt, dat het in Mendoza tot
bloedige incidenten is gekomen. Er zouden
dooden en gewonden zijn. De gouverneur
der provincie verklaart overigens, dat de
verkiezingen over het algemeen een normaal
verloop hebben gehad.
Het ministerie vast binnenlandsche za
ken. dat tallooze klachten heeft ontvangen,
heeft nog geen onderzoek ingesteld. Volgens
den voorzitter der radicalen. Alvear en an
dere partijleiders zijn de verkiezingen in
Mendoza een zuiver kluchtspel geweest,
evenals in Santa Fé en Buenos Aires.
Feestvreugde leed er niet onder.
Moskou vierde Oud en Nieuw met
een koude van 24 graden onder nul.
Met man cn macht was men aan het
sneeuwruimen, meldt de Moskou-
sche correspondent van de „Kölnl-
sche Zeitung", die dan verder ver
telt, dat men niettegenstaande de fel
le koude, in lange rijen op de Nieuw-
jaarsboomenmarkt zijn beurt stond af
te wachten.
De Bus ként n.1. geen Kerstboomen doch(
wel Nieuwjaarsboomen. De Moskouers wa
ren ontevreden dat er dit keer te weinig wa
ren. Het gemeentebestuur had beloofd, dat
er 300.000 beschikbaar zouden zijn, doch er
kwamen er slechts 144.000 en dan nog met
aanzienlijke vertraging.
Overigens heeft-de feestvreugde daaronder
niet geleden. Alle arbeidsclubs, hotels en re
staurants organiseerden de gebruikelijke
„ontmoeting met het nieuwe jaar", die on
der een denneboom plaats vindt in aanwe
zigheid van een forschen Kerstman, die in
Rusland „Vadertje Vorst" heet. Zelfs in de
groote concertzalen „ontmoette" men het
nieuwejaar met „denneboomconcerten".
De Moskousche bladen wijden aan de jaars
wisseling groote aandacht. In de. „Izwestija"
kwam een groot aantal vooraanstaande per
soonlijkheden aan het woord, die allen op
hun gebied de balans over 1940 opmaakten
en een blik in de toekomst van 1941 wierpen.
De leider van het Sowjet-Russische lucht
wezen, Molokow, berekende in zijn beschou
wing, dat de Russische luchtlijnen in 1941
een gezamenlijke lengte van 130.000 kilome
ter zullen hebben (tegenover 45.900 in de Ver-
eenigde Staten).
Tienmaal zooveel menschen ln
Duitschland gekomen als er ge
sneuveld zijn.
In een artikel over de volks-Duitsche im
migratie en transmigratie constateert de
„Völkischer Beobachter", naar het D.N.B.
meldt, dat door deze moderne volksverhui
zing uit Oost- en Zuid Oost-Europa bene
vens uit de Baltische landen ongeveer tien
maal zooveel Duitsche menschen in het Duit-
sche rijk zijn gekomen als er Duitsche solda
ten in de slagen van den tegenwoordigen
oorlog hun leven moesten laten.
Behalve de vele honderdduizenden Duit-
schers uit de tot het Rijk teruggekeerde ge
bieden van het Oosten en het Westen immi
greerden er volgens het blad uit Letland 51
duizend Duitschers, uit Estland 12.000. uit
Wolhynië en Galicië 130.000, uit de Noorde
lijke Boekowina 45.000. uil het gebied van
Chulm en Lublin 31.000. uit Bessarabië 90
duizend, uit Zuid-Boekowina 45.000 en uit de
Dohroedsja 14.000.
Dat is een „volkstum"-overwinning zon
der wapens, die met vele gewonnen slagen
gelijk staat, zoo schrijft V.B. verder. De Euro-
peesche geschiedenis kent geen tegenvoor
beeld voor zulk een krachtaanwas van een
oorlogvoerend volk, geen tegenvoorbeeld
voor een geniale „Fuohrer"-conceptie, die het
bloedoffer van een oorlog in een overwin
ning van het levende „volkstum" verandert.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
De duikboot, omtrent welke tot dusverre
reeds bekend gemaakt werd. dat zij 13.300
brt. tot zinken had gebracht, kon haar suc
ces opvoeren tot in totaal 20.600 brt. vijande
lijke koopvaardijruimte.
Binnen het kader van de bewapende ver
kenning heeft het luchtwapen verschillende
succesvolle afzonderlijke aanvallen op. voor
den oorlog belangrijke installaties in Zuid-
Engeland en op scheepsdeelen in het Brit-
sche kustgebied voortgezet. Bij Southend
hebben twee bommen van middelgroot kali
ber een in convooi varend vijandelijk koop
vaardijschip van 3 tot 4000 ton getroffen. Het
schip bleef met slagzij in zinkenden toe
stand liggen. Voorts werden twee Britsche
patrouillebooten en een gewapend vijande
lijk koopvaardijschip met succes aangeval
len.
Londen werdi n den loop van den dag
ondanks ongunstige weersomstandigheden
bestookt met brand- en brisantbommen van
verschillend kaliber. Gevechtsvliegtuigen
vielen verder, deels in scheervluchten. fa
brieken en rails, benevens een sterk vlieg
veld in Zuid-Engeland met effect aan.
In den loop van den vorigen nacht heb
ben vrij zwakke eenheden gevechtsvliegers
de Britsche hoofdstad wederom aangevallen.
De vijand heeft in den nacht van 5 op 6
Januari geen vluchten gemaakt naar
Duitsch Rijksgebied. Eenige vijandelijke toe
stellen poogden in den loop van gisteren
het bezette gebied binnen te dringen, zij
werden echter tijdig ontdekt en met afweer
geschut afgeweerd.
Twee vijandelijke bommenwerpers zijn niet
ver van de Fransche kust in zee gestort.
Eigen verliezen zijn niet ontstaan.
SLOEP VAN POOLEXPEDITIE UIT 1914
GEVONDEN.
Aan de kust van de baai van Toll hebben
Sovjet-Russische Poolonderzoekers een sloep
gevonden, welke behoorde tot de uitrusting
van een Russische aardrijkskundige expedi
tie, welke in 19141915 is ondernomen op
het schiereiland Taimyr en het eiland
Yaigatch. In de sloep werd een kist met con
serven aangetroffen, die in 1910 in Sint Pe
tersburg bereid waren. De conserven ver
keerden nog in goeden staat. Alle gevonden
voorwerpen zijn naar het Pootmuseum over
gebracht
DUITSCH—RUSSISCHE HANDELSOVER
EENKOMST VERLENGD.
De Duitsch-Russische overeenkomst van 1
Maart 1938 welke het goederen- en betalings
verkeer tusschen Duitschland en de Sovjet
Unie regelt en tot 31 December 1940 was ver
lengd, is thans uitgebreid tot 1 Augustus '42.
De overeenkomst vormt zooals bekend,
slechts een deel van de omlijsting voor het
DuitschRussische goederen- cn betalings
verkeer en bevat geen afspraken over den
omvang en de samenstelling van het han
delsverkeer.
DE INCA'S ALS WEGENAANLEGGERS.
Prof. Dr. Ubbelohde-Schroeder heeft te
Berlijn voor de leden van het Ibero-Ameri
kaansche instituut een lezing gehouden over
de Inca's van vóór de ontdekking van Ame
rika. Hij zeide, dat de Inca's veel gedaan
hebben ter bevordering van den wegenaan
leg. In hun rijk bestonden talrijke intercom
munale straatwegen tot een gezamenlijke
lengte van ongeveer tien duizend kilometers.
Voorwaar een bewijs van de groote bescha
ving der Inca's.
EEN BELANGRIJKE ANDERSEN-VONDST.
Het Deensche genootschap voor weten
schappen heeft op Borreby, ten zuiden van
Skelskör ongeveer 150 brieven van Ander-
sen en Henriette Scavenius gevonden. Deze
brieven werden geschreven in de periode
die ligt tusschen de jaren 1855 en 1874. Deze
nieuwe aanwinst werd oogenblikkelijk over
gebracht naar het Andersen-huis te Odense.
AMERIKAANSCHE AUTOBANDEN DOOR
ENGELSCHEN ACHTERGEHOUDEN.
In Turksche handelskringen beklaagt men
zich er over, dat de Engelschen eenige dui
zenden Amerikaansche autobanden te Basra
achterhouden, onder het voorwendsel dat
Turkije deze banden naar Duitschland zou
kunnen doorsturen.
Turkije heeft deze banden voor dringend
eigen gebruik in Amerika besteld en reeds
betaald ook.
ENGELSCHE BURGEMEESTERS AFGEZET
Uit Londen wordt volgens het D.N.B. ge
meld, dat op aanwijzing van den minister
van binnenlandsche zaken. Amery, talrijke
burgemeesters in de graafschappen van mid
den Engeland van hun functies zijn onthe
ven. Men neemt aan, dat deze maatregel in
verband staat met het feit. dat de luchtbe
schermingsmaatregelen in groote deelen van
midden-F.ngeland onvoldoende zijn in tegen
stelling tot Zuid-F.ngeland. Gebleken is. al
dus wordt gemeld, dat in talrijke gevallen
de door het departement van binnenlandsche
zaken gegeven richtsnoeren, eenvoudig ge
negeerd zijn.
Amsterdam maakte kennis met den eersten sneeuwval. Een wintersch stadsdeel met P
achtergrond de Munttoren (Foio P.x-Holland)
Elk jaar zien we U weer komen.
Langs de wegen en de stroomen.
Lieve, witte toovenaar.
Dan maakt ge de schaatsenbanen.
En de blank berijpte lanen
Weer tot tooversprookjes klaar!
Telkens daalt ge langs de paden
Van de thermometer-graden.
Zeer zelfstandig onder nul.
En de jeugd met hooge blosjes.
Zwiert weer rond. sportief en losjes,
Lieve winter, ruig en gul!
Ach, ik gun hun beentje over.
In Uw wijden wintertoover.
Want de jeugd wil wel eens wat.
Gij geeft vreugdevol garantie.
Vaak precies in de vacantie.
Op een baan zoo spiegelglad!
Maar is 't thans wel goed begonnen?
Zie, we leven op de bonnen.
En dat maakt wel iets verschil.
Kolen liggen niet voor 't scheppen.
En ge schijnt U niet te reppen.
Maar... 't is lang nog geen April!
'k Weet het, d'oorlap en de wanten
Voelen voor hun trouwe klanten.
Met de ijs-trui, warm en rein.
En. nietwaar, 't is ons gegund en...
Maar we reek'nen erg met punten.
En 'n textielkaart is zoo klein!
't Is dus niet om t' een of ander.
Maar begrijpen we elkander?
Vele teekens zijn wat veeg!
Wilt ge soms voorgoed vertrekken?
Blijf dart uw bestaan niet rekken.
Want de kolenkist raakt leeg!
Luister daarom naar mijn woorden:
Lieve winter, zoek het noorden.
Maak Uw afreis niet te traag.
Puik is 't voor Uw constitutie.
Daar is ook geen distributie.
En de ijsbeer ziet U graag!!
Januari 1941.
KROES.
(Nadruk verboden.)
Misbruik van een anders goeden
naam gemaakt.
Wegens oplichting was de 55-jarige koop
man. L. S. uit Zevenhuizen door de Rotter-
damsche rechtbank veroordeeld tot 'n gevan
genisstraf van vier maanden. Hij had den
landbouwer F. M. E. uit dezelfde plaats
opgelicht voor dertien ton voederbieten. Hij
had n.1. geen crediei bij dien landbouwer,
in tegenstelling tot den vrachtrijder K. A.
V.. en kwam op zekeren dag met de
vrachtauto en den chauffeur van V. bij U.
met de mededeeling. dat V. de voederbie
ten had eekocht Hii nam de partij mede
en toen E. later hij V. om het geld kwam.
bleek deze er niets van te weten. Van dit
vonnis was S. in heroen gekompn en giste
ren verklaarde hii voor het Haatrsche ge
rechtshof onschuldig te zijn en E. te heb-
hpn betaald. E„ als getuige gehoord, ont
kende dit echter. De vrachtrijder V die
eveneens gehoord werd, verklaarde 'nog
dat S. hem had verteld, dat hij de bieten
gekocht had. waarnn V. hem zijn vracht
wagen en chauffeur afstond.
erdachte was meermalen veroordeeld
wpgens oneerlijkheid.
Do advocaat-generaal eischte bevestiging
van het vonnis.
Uitspraak 20 Januari.
De hoofdstad in den sneeuw. Antieke huisjes, nauwelijks zicht
baar door den vlokkenregen (Foto Pax-Holland>
"X. i?
V'V'
Het Damrak te Amsterdam op den eersten sneeuwdag van dit
iaar (Foto Pax-Holland)
VERLENGING VAN DEN DIENSTTIJD
IN TURKIJE
Het Turksche blad Tasviri Efkr meldt,
dat het wetsontwerp betreffende de verlen
ging van den militairen dienst met een jaar
voor de contingenten, welke thans onder
de wapenen zijn, op de agenda van de Ka
mer is gezet. In het begeleidende rapport
wordt betoogd dat het noodzakelijk is de
tegenwoordige organisatie van het land
leger uit te breiden en de onder de wape
nen staande effectieven te verhoogen. Bo
vendien vereisrht de motoriseering een
langdurige periode van opleiding der man
schappen De verlenging van den diensttijd
zal betrekking hebben op alle lichtingen.
Damesmodebedrijven onder toe
zicht van den bekenden mode
kunstenaar Lucien Lelong.
Uniter Press meldt uit Vichy:
In het kader van de algemeene politiek
van maarschalk Pétain, die de controle van
de industrie ten doel heeft, is thans ook de
wereldberoemde Parijsche Haute Couture
met zes andere takken der kleedingindustrie
onder staatscontrole gesteld en gereorgani
seerd. Tot chef van de zeven onderafdeelin-
gen van de kleedingindustrie, waartoe ook
de damesmodebedrijven behooren is de be
kende modekunstenaar Lucien Lelong be
noemd. Zijn collega Madame Jeanne Lanvin
is tot lid van de consultatieve commissie be
noemd en zal hem ter zyde staan. De overige
zeven leden van deze commissie zijn ech
ter alle technici en de groote modehuizen van
Worth, Patou-Chanel en Paquin, alsmede de
buitenlandsche salons van Molvneux en
Schiapareilli zijn niet vertegenwoordigd.
'I'ot de onderafdeelingen der kleeding
industrie behooren ook de afdeelingen da
mes- en heerenconfectie, hemden en lingerie,
bontwaren, zyden- en wollen stoffenhandel
alsmede de industrieën voor „toilet-benoodig-
heden", die corsetten, knoopen, dassen, pa-
rapluies enz. vervaardigen.
Wat de modesalons betreft, den leiders
daarvan wordt de vrije hand gelaten in hun
kunstzinnige fantasie. Het zal de voornaam
ste taak van Lelong zijn om oneerlijke con
currentie te voorkomen. Overigens is de tex
tielindustrie evenals andere bedrijven geor
ganiseerd. Het decreet, waarbij Robert Carmi-
cliael tot directeur van de textielindustrie is
benoemd, maakt hem niet alleen verantwoor
delijk voor deze nijverheid, maar tevens voor
den geheelen daarmee samenhangenden han
del. Er is een organisatorische commissie ge
sticht, waarin onder voorzitterschap van Car-
michael de directeuren werken, die ieder een
tak der textielindustrie leiden. Deze onder-
deelen omvatten: katoen, wol, zijde, kunst
zijde, linnen en vlas, jute, ververijen, hoeden-
fabrieken, kteeding en alle daarmee verwan
te industrieën, die zooals reeds vermeld on
der leiding staan van Lelon. Carmichael als
directeur generaal en zijn directeuren zijn
door de wet op het zakengeheim gebonden
er voor te zorgen dat de zorgvuldig bewaar
de modellen en monsters der verschillende
modehuizen niet door concurrenten gestolen
of op andere wijze misbruikt worden.
