Ons Indisch hoekje Voor en door het volk 4 graden onder nuh** ïlieuujLó uil lOik JjtKeJUuch rueuun 0, hecetifk Vliwwedicp Dinsdag 28 Januari 1941 Tweede Blad Verloting Ambachtsschool „Wij zijn van de politie" Een dienst op Texel Omzetbelasting en advertentietarieven Correspondentie Burgerlijke Stand van Den Helder Visscherij De wereld in 10 regels t Goudmijntjes! Sommige adverteerders MadónieUlULÓ Hed(!n™orgen 9 uur. De derdè collecte voor Winterhulp Collectanten opgeroepen. De derde collecte van „Winterhulp" zal a.s. Vrijdag en Zaterdag plaats hebben. Men weet het: het wordt een hulscollecte, een collecte met lijsten, waarop men zyn gave kan verantwoorden. „Winterhulp" heeft daarmee geenszins de bedoeling een soort dwang uit te oefenen. Ieder is vrjj om te geven. Een lijstcollecte geeft echter een ander beeld dan een straatcollecte, waarop men eigenlijk geen enkele controle heeft. Voor een huis aan huis collecte heeft men echter een veel grooter aantal collectanten noodig dan voor een straatcollecte en al zijn er tal van collectanten voor de derde collecte van Winterhulp, een vlot verloop van deze collecte vraagt meerdere stadgenooten. Het gaat hier om het inzamelen van gaven, die ten goede komen aan Nederlanders, die dringend om steun verlegen zijn. Landgenooten, die gedupeerd werden door de omstandigheden en nu financieel geholpen moeten worden, om het hoofd boven water te kunnen houden. Het gaat om hulp aan stadgenooten, die het moeilijk hebben. Ieder, die daaraan mee wil helpen, geve zich als collectant op aan het Bureau „Winterhulp", Kanaalweg 92. Men weet, dat een collectant ouder dan 16 jaar moet zün. Laat het beroep op U niet tevergeefs z(jn. Meldt U nog heden aan! De verloting van de Ambachtsschool is inder tijd uitgesteld in verband met het feit, dat alle verlotingen verboden waren. Intusschen hebben verschillende verlotinkjes plaats gehad en het is dus niet aan te nemen, dat die van de Am bachtsschool geen doorgang zou vinden. Bij onze informatie vernamen we, dat de toestemming voor de uitloting van de prij zen nog niet afgekomen was van de be voegde autoriteiten. Verwacht mag wor den, dat deze evenwel niet lang meer op zich zal laten wachten, zoodat de bezitters van een lot de uitslag in onze krant bin nenkort tegemoet kunnen zien. De zaak is toch safe. We plaatsten gisteren een waarschuwing tegen burgers, die zich uitgeven voor verte genwoordigers van de politie en bij stadgenoo ten verzochten 's nachts te mogen telefonee- ren. Vele stadgenooten hebben zich over de eventueele manipulaties van deze heeren be zorgd gemaakt. Achteraf blijkt echter, dat de zaak toch safe is. Het zijn leden van de lucht bescherming geweest, die dit verzoek aan ver schillende stadgenooten hadden gedaan. Enke len van hen waren echter niet in uniform en hadden ook geen legitimatiebewijs bij zich, zoodat hun optreden achterdocht verwekte. Na ingesteld onderzoek is de politie geble ken, dat hier geen kwade bedoelingen in het spel waren, doch dat de fout van de heeren is geweest, dat ze niet geuniformd waren en zich niet konden legitimeeren. De vorst heeft ook weer stagnatie gebracht in de verbinding op Texel. Het is slechts moge lijk eenmaal heen of terug te reizen. Gisteren vertrok de boot om half tien van Oudeschild en om kwart voor twaalf van Den Helder. Vandaag zou de boot om 9 uur van Oude schild en om 10 uur van Den Helder vertrek ken. In verband met de wijziging van de omzetbelastingwet per 1 Januari j.1. waardoor wij 2 '/2 omzetbelasting moeten betalen op onze advertentie prijzen, zijn de advertentietarieven per 1 Januari als volgt vastgesteld: Losse plaatsing 20 </2 ct. per regel Contract van: 250 regels 14.3 ct. per regel 500 regels 13.8 ct. ">er regel 1000 regels 13.3 ct. per regel 2000 regels 12.8 c per regel 3000 regels 12.3 ct. per regel 4000 regels 11.8 ct. per regel 5000 regels 11 3 ct. per regel 10000 regels 10.25 ct. per regel Kleine advertenties (Juttertjes) te koop, te hu'ir enz. 11 regels 0.41, iedere regel meer 0.10. Voor brieven onder nummer en adres bureau van dit blad 0.10 per advertentie meer. Indien niet vooruitbetaald 14 regels f 0.61, iedere regel meei 0.15. De Directie. Gisteren een wintersche dag van het oude soort Nog eenige dagen vorst? 't Was gisteren weer mis met het weer. De dooi van de vorige week was sinds Zaterdag veranderd in een nieuw e vorstperiode. 't Begon Zaterdagmorgen heel zacht. Een halve graad onder nul zegt weinig, doch is alleen een aanwij zing, dat het den verkeerden kant op gaat. Zondagmorgen vroor het tot 5 uur l graden. De felle Oostenwind gaf even wel illusies, dat het veel kouder was en alles wees er op, dat een nieuwe vorstperiode zjjn intrede had gedaan en dat we konden verwachten, dat die i vorst nog eenige dagen aan zou houden. Gisterenmorgen 8 uur vroor het zelfs 8 graden. Om 4 uur gisterenmiddag was de thermometer weer gezakt tot 5 gra den. De lucht was echter droog, zjj het dat ze betrokken werd. De wind bleef nog in het Oosten, al zakte de baro meter. Vanmorgen 9 uur vroor het nog 1 graden en stond de barometer op 763. Het is moeilijk zich aan eenige voor spelling te wagen, al zjjn er teekenen, die er op w jjzen, dat de vorst nog- wel eenige dagen aan zal kunnen houden. J. R., Anna Paulowna. U hebt gelijk, dat het niet prettig is, als je tengevolge van het weer je trein verlaat, je geen gebruik meer kunt maken van je weekkaart, maar U moet dan ook de trein van kwart voor negen uit Anna Paulowna mis loopen en voordien rijden er ook nog twee treinen, 't Is te begrijpen, dat uw dochtertje van deze treinen geen gebruik maakt, maar U kunt toch niet van de spoorwegen verlangen, dat ze voorschriften niet naleven voor telaat- komers. Nogmaals, prettig is het niet, maar voor schriften zijn voorschriften en over het ge heel genomen zijn de spoorwegen vrij soepel met het toepassen ervan. Met uw klacht of verzoek dient u zich overigens te wenden tot den chef van het station Den Helder. Mogelijk zal hij een oogje 'dicht willen doen als het weer zoo slecht is, dat men den dubbelen tijd noodig heeft om den afstand van zijn evacuatie plek naar het station af te leggen. Red. Heldersche Crt. van 27 Januari 1941. BEVALLEN: A. Dijkshoornde Boer, z. URK, 23 Januari. Door 7 vaartuigen werd heden aan den gemeentelijken vischafslag met staannetten onder het ijs alhier aangevoerd: 74 pond snoekbaars, van 425 pond per vaartuig, prijs 84—87 ct. en 40 pond baars, 3034 ct. per pond. URK, 24 Januari 1941. Door 8 vaartuigen werd heden aan den Ge meentelijken Vischafslag alhier aangevoerd: 60 pond snoekbaars, van 616 pond per vaartuig, prijs 8588 ct., en 36 pond baars, 3536 ct. per pond. „Nieuw Overzicht der natuurwetten" door Dr" H. Schwarz. Uitgave van: D. B. Centen's Uitgevers Maatschappij, Amsterdam, geb. 3.40. Van het boek, dat ter recensie voor ons ligt, zegt men misschien op het eerste gezient: al weer één toegevoegd aan de vele populair- wetenschappelrjke werken, die op het gebied der natuurkunde of .physica reeds bestaan. Begint men echter kennis te nemen van den inhoud, dan bemerkt men spoedig, dat de stof, die in ongeveer 250 pagina's geboden wordt, niet zonder meer op één lijn te stellen is met veel van wat tot nu toe op dit gebied ver schenen is. Hier wordt n.1. in tien hoofdstukken vrij wel het gansche gebied der natuurkunde be sproken. .waarbij zelfs de quantentheorie en de relativiteitstheorie niet vergeten wjrden, en dat op een voor iederen intelligenten leek begrijpelijke wijze. Voorzeker geen gemakke lijke taak! De inhoud is, waar eenigszins mogelijk, toe gelicht met voorbeelden of eenvoudig te ïea- liseeren experimenten uit het loven vlak om ons heen. Menigmaal vertelt de schrijver, hoe en ender welke omstandigheden etn natuur- vorscher tot de ontdekking van een belang rijke wet kwam, iets, wat de onderhoudende wijze waarop de stof ons geboden wordt, neg ten goede komt. Welke aanmerkingen zijn er op dit boek te maken? Alleen deze: De zinsconstructie zou den wij graag wat soepeler zien Waar de schrijver het terrein der meta- physica betreedt (een halve bladzijde), zullen er zeker zijn, die met hem vain meening ver schillen. Het uiterlijk is keurig verzorgd. Het boekje bevat 21 afbeeldingen, waarvan- 11 op kunst drukpapier. De zin van het medeljjden door Dr. G. Bril- Dnburg V/urth. Uitgave J. N. Voorhoeve, Den Haag. Geb. 1.50. Onze tijd is meer een tijd van de haat dan van -et medelijden, dat geboren wordt uit liefde. Toch is aan waarachtig medelijden zoo diepe en innige behoefte. Er wordt zoo on noemelijk geleden -en er is zoo weinig begrij pende liefde om dit leed mee te dragen en daardoor te verlichten. Dr. Brillenburg WurUi ctelt tegenover de verheerlijking van het medelijden door een Schopenhauer en Wagner en de verachting van het medelijden dcor een Nietzsche, het wezen van het christelijk medelijden. Schopenhauer en Wagner zien het mede lijden als een vrucht van de al-eenheidsleer, waardoor het lijden van den ander mijn lijden wordt, daar zij* Iet individueele lijden uit schakelen. Eigenlijk is medelijden bij hen dus met anders dan verbreed egoïsme. Nietzsche ziet medelijden als zwakheid en verwerpt het daarom. Alleen de sterken heb ben rech* van bestaan. In het Christelijk geloof is medelijden open baring" van lie de. „Slechts hij, die lie" heeft, is werkelijk tot medelijden .n staat". En waar achtige liefde wordt sléchts geboren in ge meenschap met de Bron d Liefde, God, die Chris*-- tct de we-eld er de menschen komt. Dit werkt den schrijver in zijn boek nader uit. Hij belicht dit groote probleem klaar en dv'd~l"k en voor eier verstaanbaar. Historisch Vademecum. Een voor iedereen practische uitgave, verschenen als nr. 2 van de Encyclopedische bibliotheek „Practica". Van de uitgeverij „Urbi et Orbi" te Utrecht ontvingen wij een handig boekje, getiteld „His torisch Vademecum" door G. J. Rooymans. Dit boekje verscheen als nr. 2 in de „Encyclope disch Bibliotheek Practica", werd gebonden in een fleurig bandje en telt 84 pagina's; het formaat, bedraagt 12 bij 21 en Op de eerste pagina's treffen wij aan een overzicht van de geschiedbronnen en geschied- se' rijvers voor onze Nederlandsche geschie denis vanaf het begin onzer jaartelling. Dan volgt de hoofdschotel, t.w. het chronologisch overzicht, hetwelk wij het beste kunnen ka- rakteriseeren door dit gedeelte een zeer uit voerig en wel omschreven jaartallenoverzicht te noemen. Oök treffen we achter in het boekje een aantal overzichtelijk samengestelde lijsten aan van de bisschoppen van Utrecht, de hertogen van Limburg, de hertogen van Brabant, de graven van Vlaanderen, de stadhouders van Friesland, Gelderland, Groningen, Holland en Zeeland, de Nederlandsche en Belgische konin- U weet. dat de Gouverneur-Generaal van Ne- derlandsch-Indië te Buitenzorg (Java) in een paleis woont welks heerlijke tuin grenst aan den beroemden „plantentuin", pl.m. 85 ha groot. Buitenzorg is indertijd gesticht met het doel den hoogsten ambtenaar in Indië rust en ont spanning te bezorgen bij zijne uiterst zware en verantwoordelijke taak. Al vele jaren geleden werd het ontspanningsoord vaste woonplaats. Het paleis ligt in eèn omgeving zóó liefelijk en tevens zoo grootsch dat het niet onder woorden is te brengen. Het klimaat mist er de vaak zoo verlammen de hitte van Batavia. De gelijkmatigheid der Ook voor den tropischen landbouw is dit het geval. Uit den plantentuin hebben zich verschil lende proefstations ontwikkeld, die voor Indië van zooveel beteekenis zijn. Tot den tuin behoort ook het pl.m. 1250 ha groote oerwoud-reservaat in de bergen, waarin een plantkundig laboratorium is gesticht, waar geleerden van heel de wereld komen werken. Van „Tjibodas", zoo heet die studiegelegenheid, gaat een bekoring uit, die na vele tientallen jaren nog spreekt tot het gemoed van hen, die het voorrecht genoten er te kunnen werken. Indertijd was er een Javaan aan verbonden, die deze geleerden tot gids diende in het oerwoud. temperatuur met een overvioea van regen maken de plaats tot een natuurlijke broeikas, waarin zich de hoogste groeikracht ontwikkelt. In die omgeving is het juweel van Nederl.- Indië ontstaan: de Botanische tuin! Parken met de zeldzaamste boomen en planten wisselen elkaar af met uitgestrekte vijvers, waarop in het helder water de droomgroote blaren van de Victoria Regia met haar roomkleurige bloemen, de zaehtkleurige lotus, de roosbloemen der Nymphea Lotus (familie van onze witte water lelie) drijven (zie afbeelding). In de waterkom men van dezen vijvertuin worden moerasplan- ten van alle deelen der aarde gekweekt, b.v. de Egyptische papyrus. Niet alleen voor geleerde onderzoekers is 's Lands Plantentuin van groote beteekenis. Hij kende er bijna alle planten en dat waren er ettelijke honderden, wellicht duizenden! Een merkwaardig feit! Tjibodas is ook acclamati- sche tuin. Aan dien tuin dankt Java het mono polie van het uiterst belangrijke geneesmiddel tegen de uitputtende ziekte: malaria. Men schat, dat het aantal lijders op aarde pl.m. 50.000.000 is! In Indië is ze „staatsvijand" No. 1. Groot doorzettingsvermogen, oneindige zor gen heeft het den pioniers gekost, dat alles op. te bouwen. Ik noem twee namen: Teijsmann en Treub. Dr. H. F. TILLEMA. (Namens het Koloniaal Instituut te Amsterdam). gen, de Nederlandsche bisschoppen sinds 1853, enz., enz. De auteur, de heer G. J. Rooymans, leeraar M. O. Geschiedenis, maakt er een handig en practisch geheel van, van a tot z gevuld met belangrijke gegevens op het gebied der geschiedenis, kunsten en wetenschappen. Uit het bovenvermelde blijkt, dat dit Prac tica-deeltje niet beschouwd moet worden als een onderhoudend historisch leesboekje, maar als een kleine encyclopedie, die vaak geraad pleegd zal worden en daarom zijn practische bruikbaarheid zeker zal bewijzen. Inderdaad mag hier van een Historisch Vademecum ge sproken worden. Een mensch overwon, door Julia de Beausobre. Verschenen bij Ploegsma te Zeist. Ingen. 2.90, geb. 3.90. Een boek, waarin een episode uit de Rus sische revolutie beschreven wordt, en het leven van enkele menschen, die in dien maal- kolk zijn opgenomen. Dit is het verhaal van een hoogstaande vrouw, haar gevangenneming dwangarbeid, haar verblijf in de gevangenis, het relaas van een dier vogelvrijen, die geen vaderland meer hebben en in wier leven geen zon meer schijnt. Meen niet, dat dit een boek is van louter somberheid, van pessimisme. Integendeel, dit boek is een blijmoedig en een dapper boek. Dit boek spreekt vanuit een donkere wereld, maar er wordt gesproken op een wijze, die men slechts zelden in deze materie aantreft. Een fijn. uiterst geslaagd boek, dat onge twijfeld vele vrienden zal maken. Een boek, dat wij daarom, in vejer handen wenschen. zitten uren op een pakkende tekst te „broeden" Verspil geen tijd! U voorlichten Laat ons Het kost niets extra! UITSLAG OPENBARE VERKOOPING. Notaris Mulder heeft gisterenmorgen in hotel „De Zwaan" verkocht een woonhuis met schuur en tuin aan de Gravenstraat te Den Burg, eigendom van de R.-K. Kerk te Den Burg, aan C. de Wijn te Oudeschild, voor 3850. Het woon- en winkelhuis van M. Witte, koo- per D. C. Witte, Den Burg, voor 2210. BENOEMING HEEMRAAD EN HOOFDINGELANDEN. Tot heemraad van de 30 gemeenschappelijke polders is benoemd de heer Jac. Hin. Herko zen zijn tot hoofdingeland, bij enkele candi- daatstelling, de heeren S. J. Dijksen Szn. en C. P. Eelman Azn. Herkozen tot hoofdingeland, bij enkele can- didaatstelling, voor den polder Eierland, de heer G. Leber. 't Is al een heel tijdje geleden, we wisten nog niet aan den lijve wat oorlog was, toen N. O. (stende) in het Chr. Marineblad een schets schreef, die zoo levensecht den Marine man uitbeeldde. Wy lieten deze schets zetten on. haar over te nemen. Toen kwam de oorlog met zijn narigheid en wij heten het kranten artikel staan. Wij gelooven echter velen een genoegen te doen m-deze herinnering uit den goeden ouden tijd, die nog zoo kort achter ons ligt en die hopenlijk zich spoedig voortzet. „O heerlijk Nieuwediep, 'k wou dat je eens onder water liep." Welk rechtgeaarde Marineklant heeft dit hooggestemde lied niet eens een keer uit den grond van zijn hart gezongen? En tochen toch 'k Zou iedereen willen aanraden, al komt het al eens een keer in je op om het aan te heffen en al kan ik het tot op zekere hoogte wel begrijpen ook, dit toch niet al te luide te doen. Schipper Jansen zou er U ook voor waar schuwen. Schipper Jansen heeft het vaak en heel luid gezongen. Vroeger! Nu niet meer. Schipper Jansen is niet altijd schipper ge weest. Natuurlijk niet! Als lichtmatroosje, nauwelijks 16 jaren oud, is hij in Hellevoet- sluis zijn Marineloopbaan begonnen. Maar na zijn opleiding werd hij ingedeeld bij de Nieuwediepsche Marine. Misschien is U dat niet bekend, lezer, maar bij onze Marine zijn er twee onderdeelen, de Nieuwediepsche en de Vlissingsche Marine. De Vlissingsche Marine bestaat uit men schen, die, uitgezonderd hun Oost-termen, hun geheele leven doorbrengen in de buurt van het opleidingsschip „Noord-Brabant". De Nieuwediepsche Marine ziet zoo ongeveer ge durende haar heele marineloopbaan, ook weer de Oost-termen uitgezonderd, bij elke uit- en thuisvaart H. Ms. Wachtschip „Emma" aan zich voorbijglijden. Verder bestaat het ver schil hierin, dat de Vlissingsche Marine bij elke gelegenheid, die zich voordoet, je vertelt, dat er in Vlissingen niets is te beleven, ter wijl de Nieuwediepsche Marine altijd maar weer kankert over dat gat, waar zij hun le ven moeten slijten. Overigens is dat maar weer heel goed, want en dat weet U mis schien ook niet als een Marineman niets heeft, waarop hij kan kankeren, dan is hij niet gezond. Daar ik nu nog nooit een Marineman gekend heb, die nooit kankerde, vermoed ik, dat het een gezond slag men schen is, wat trouwens door de enorme hoe veelheden groene erwten, die eiken Maandag weer steevast op de schepen en inrichtingen tot snert verwerkt en door onze Marine klanten met smaak verorberd werden, be vestigd wordt. Ook dit steevaste snert-menue leverde zoo wel in Vlissingen als in Nieuwediep weer vol doende reden tot kankeren en droeg dus ook weer, afgezien van de enorme voedings waarde, tot den algemeenen gezondheidstoe stand van onze Marine het zijne bij. Nu zijn er kankeraars en kankeraars. Er zijn van die kankeraars, die je doen den ken aan een smerig putje, dat openkomt. Ge lukkig waren er dat niet veel bij onze „Navy", maar als je zulken tegenkomt raad ik je aan, niet al te lang in hun buurt te blijven, ze zouden je kunnen besmetten met de smerige luchtjes, die zij verspreiden. Er zijn er echter ook, en dat zijn gelukkig de meesten, waar je met genoegen naar kunt luisteren en om wier moppen je echt gezond kunt lachen en zelf lachen ze ook hartelijk mee. Maar 't is waar ook, ik zou vertellen van Schipper Jansen. Nu, Schipper Jansen was in zijn tijd ook zoo'n kankeraar, 'n gezonde kankeraar zul len we maar zeggen, over de snert en over Nieuwediep, maar over Nieuwediep toch het meest, ^ls hij eerst maar eens gepensionneerd zou zijn. nou, dan bleef hij er geen minuut langer en nooitnooit meer zag men hem er dan weer terug. Nu, wat het eerste betrof heeft hij woord gehouden. Twee dagen nadat hij uit den Marinedienst ontslagen was, eervol en met pensioen, reed er 's morgens een groote verhuiswagen van een bekende Nieuwediepsche vrachtdienst voor Jansens woning voor en werden de meube len en verdere bezittingen en eigendommen van onzen gewezen schipper daarin geladen, om te worden getransporteerd naar een plaatsje ergens in Nederland, waar Schipper Jansen het plan had voortaan zijn vrijen tijd door te brengen met het onderhouden van zijn tuintje en het fokken van kuikentjes. Dit was dus wel in orde. Maar niet vol gens de regelen van de afspraak was, dat ruim een half jaar nadien eenige vroegere collega's van Schipper Jansen hem aantrof fen, zittende op een der bankjes aan den bui tenkant, waar deze heeren 's morgens hun morgensamenkomst plachten te houden om daar de dingen van den dag te bespreken be treffende de Marine en verder den tijd te korten door elkander zware verhalen te ver tellen uit den tijd, dat ze nog voeren op een van H. Ms. schepen. Ha, die Jansen! Ouwe knaap, wat doe jij hier? Kon je het niet langer in dat gat, waar je in gekropen bent, uithouden? Deze en nog meer andere vragen bestormen hem en nadat Jan sen hen allen één voor één hartelijk heeft be groet, of hij hen in geen twintig jaren heeft gezien, inplaats van een half jaar, vraagt er weer één, of hij voor een paar dagen is over komen waaien. En dan vertelt Schipper Jan sen, eerst wat schuchter maar allengs vrijer, hij ziet, dat zijn oude kameraden hem kun nen begrijpen, dat hij maar niet voor een paar dagen naar Nieuwediep is gekomen, maar dat hg er sinds, gisteren weer woonde. Mannen, zegt Schipper Jansen, mannen, dat was daar niet uit te houden. Eiken dag maar weer land, niets dan land zien, nooit zee en geen fatsoenlijk mensch te ont moeten, waar je eens mee kunt praten over schepen en varen. Wil je wel gelooven, dat de meeste daar niet eens het verschil wisten tusschen stuur- en bakboord? En nu vraag ik jullie of het daar nu uit te houden was voor iemand, die gedurende meer dan dertig jaren bij de Marine heeft gediend? 't Was niet om te harden meer op 't laatst en mijn vrouw en ik, we hebben ons zaakje weer ingeladen en wij zijn weer naar hier gekomen. „Geef mij Nieuwediep maar," zoo besluit Schipper Jansen zijn relaas en de anderen begrijpen hem volkomen. Onder he.i zijn er immers ook verschillenden, die dezelfde ervaringen op deden als hij Straks thuisgekomen, vertellen ze aan hun vrouw, dat Jansen vanmorgen ook weer aan den buitenkant was en dat hij nu ook weer hier woont, 'k Dacht het wel, zegt moeder, dat die ook weer gauw terug zou zijn. 'n Ouwe Marineklant aardt nergens anders meer dan in Nieuwediep, en gelijk had ze! Waarmede ik maar zeggen wil, dat je niet te hard over Nieuwediep moet kanke ren. Neem maar een voorbeeld aan Schip per Jansen. t

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 5