Acht jonge schaatsen rijders
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
WEYGAND
DE GAULLE
De ommekeer in
Bulgarije
Verduisteren
6.39 uur
BREGMAN
ZATERDAG
bij Tsjang-Kai-Sjek
SNEEUW, straatvijand
no. één
RUSSISCHE
hoffelijkheid
Griep eischt slachtoffers
worden getraind
Griepreportage
Fransche koloniale
leger voelt zich niet
overwonnen
Rooscvclts vertrouwensman
Taxis op lichtgas ia Dea Haag
HE LDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER, TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Ultg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
8 FEBRUARI 1941
69e JAARG.No. 9152
De woelige Fransche
koloniën
contra
Weygand
Foto archief
Het Noorwesten van Afrika is sedert den
wapenstilstand een soort „niemandsland"
geworden. Het Fransche koloniale rijk is niet
direct door den oorlog getroffen. Het ligt
daar. als geïsoleerd van de wereld, die het
omringt en wacht een toekomst af, die zioh
nog niet duidelijk heeft afgeteekend. De ge
beurtenissen van den jongsten tijd hebben
deze geneutraliseerde zone hoe langer hoe
meer doen inkrimpen. In het zuiden weer
den zich de krachten van generaal de Gaul-
le, die zijn aanvallen concentreerde op
Fransch Midden-Afrika, terwijl in het noor
den de Duitsche vliegmachines te hulp wer
den geroepen.
Het Britsche offensief in Noord-Afrika, dat
de oogen der wereld heeft gericht op het
oorlogstoneel in het zwarte werelddeel, heeft
eveneens zijn invloed doen gelden op de na
burige Fransche koloniale bezittingen. En
natuurlijk zijn het niet in de laatste plaats
de gebeurtenissen in Frankrijk zelf, die
weerklank vinden in het Noordwesten van
Afrika.
De kleine, -doch woelige politieke minder
heid, die een poging heeft gewaagd om het
koloniale bezit van Frankrijk te hervormen
tot een imitatie van het liberale Frankrijk
is 'et zwijgen opgelegd door een met strenge
hand ingrijpende autoriteit. Sedert generaal
Weygand als gevolmachtigde de regeering
in Algiers zijn intocht heeft gedaan, berust
de opperste ieiding in vaste, energieke han
den.
Het valt niet tegen te spreken, dat hier
enkele maanden lang de discipline in het le
ger veel te wenschen overliet. De marine
hield zich vrij goed, doch in het leger waren
Veel weifelaars. Het deserteeren van ver
scheidene vliegerescadrilles was daarvan
een veelbeteekenend symptoom. Zij hebben
de mannen van de Gaulle versterkt. Na de
komst van generaal Weygand schijnen der
gelijke voorvallen zich echter niet meer te
hebben voorgedaan.
Weygand, de verdediger van
Frankrijks koloniale bezit.
Toch is deze opstandige geest nog lang
niet overwonnen. In het moederland zijn
er nog velen, die zich niet ten volle reken
schap geven van de geleden nederlaag
en evenzoo zijn er nog heel wat in het
Fransche leger in de koloniën, welke den
oorlog slechts indirect hebben medege
maakt, die deze nederlaag nog veel minder
inzien. Er zijn wel is waar in het Fran
sche koloniale leger menschen, die er an
ders over denken, doch er zijn evenzeer
kringen, die de meeriing zijn toegedaan,
dat wel Frankrijk overwonnen is, doch niet
het Fransche leger in de koloniën. Dat is
natuurlijk een zeer verkeerde opvatting.
Weygand moet zich in dezen zin hebben
uitgelaten, dat hij vastbesloten is, de
Fransche bezittingen te verdedigen tegen
eiken aanval, van welke zijde deze ook
moge komen. In elk geval staat het wel
vast, dat de regeering te Vichy hem in hoo-
ge mate de vrije hand heeft gelaten, voor
dat zij hem benoemde tot gevolmachtigde.
Van de bepalingen van het wapenstil
standsverdrag, welke feitelijk geen enkele
beperking inhouden van de verdediging
van het koloniale bezit, heeft Frankrijk in
de laatste maanden een zeer ruim gebruik
gemaakt.
De uitbreiding van de militaire
macht in Noordwest-Afrika heeft
er echter toe bijgedragen de inwen
dige orde en de autoriteit van Wey
gand te versterken. Daarnaast heeft
zij den generaal de middelen in de
hand gegeven om zoo noodig een
politiek te volgen, onafhankelijk
van Vichy.
Bedriegelijke rust in Afrika.
Men zou zich sterk vergissen, wanneer
men de uiterlijke stabiliseering der ver
houdingen in het noordwesten van Afrika
verwarde met een werkelijke rust. Onder
de slechts schijnbaar rustige oppervlakte
woelen krachten, die moeilijk in evenwicht
zijn te brengen, zoolang de toekomst van
het Fransche koloniale rijk om zoo te zeg
gen in de lucht zweeft, zooals dit in den
eersten tijd nog het geval zal zijn. Wey
gand, die bekend staat om zijn zwijgzaam
heid en zijn hardnekkig vasthouden aan
eenmaal genomen besluiten, heeft tot dus
ver van de door Vichy verstrekte volmach-
te'n danig weten gebruik fe maken. Zijn
politiek bestaat hierin, dat hij tracht het
„luchtledig", dat voor Frankrijk ontstaan
is, te gebruiken om alle beschikbare krach
ten van de koloniën te concentreeren Zijn
streven is er op gericht, een tegenwicht te
vormen tegen de beweging van generaal
De Gaulle. Men ontveinst zich de moeilijk
heden niet, die dit streven zal ontmoeten.
Bij zijn jonge reis door het zuiden van
Frankrijk heeft de Generaal daarvan reeds
een voorproefje gehad. Het opsteken van
de armen geschiedde in Marseille en Tou-
lon met zichtbaren tegenzin. Velen keken
eerst naar hun buurman, of deze het deed.
Maar de meesten gaven er de voorkeur aan,
de hand en den arm niet op te steken.
Heugenis aan de eeuwen van
krijgseer is teruggekeerd.
We hebben al meermalen bericht over de
evolutie, die thans in Bulgarije haar beslag
krijgt. Dat het Sobranje de „wet op de be
scherming van de natie" aangenomen heeft,
wijst in dezelfde richting. Ze beoogt verzeke
ring van de volkskracht door terzijdestelling
van daaraan vreemde krachten evenals het
verbod van internationale geheime, genoot
schappen. Personen van joodsche herkomst
mogen niet langer als eigenaar, aandeelhou
ders of in eenigerlei vorm met kapitaal in
economische en cultureele ondernemingen
aan de productie, met name aangaande wa
pens, deelnemen. Deze maatregelen hebben
in de eerste plaas een economische betee-
kenis.
De ommekeer wortelt bovenal in de her
leving van de oude opvatting omtrent het
tsarendom, verbonden met het streven naar
de Aegeische Zee, zegt de N.R.C. waardoor
het volk zijn vereenzaming op den Balkan
wil overwinnen. In samengang hiermee is
de sinds lang verdwenen gestalte van den
khan herleefd gelijk de eerste Bulgaarsche
leiders heetten. De heugenis is weergekeerd
aan de eeuwen van krijgseer en de overwin
ningen van de „barbaren" voor de vestingen
van den Byzantijnschen wereldstaat, toen
het eerste rijk van de Bulgaren in bloedige
slagen, waaraan Duitsche ridders aan den
kant van de Bulgaren deelnamen, werd ver
dedigd.
Een ander moment dat de verandering be
paalt, is de nationale poëzie van de heiduk-
ken, waarin gedurende den tijd der Turk-
sche overheersching de gestalte van den
khan opging. De jeugd heeft zich van de
stelregels van de oudere generatie losge
maakt.
Amerikaans che plannen tot ver
strekkende hulp aan China.
De persoonlijke afgezant van Roosevelt,
Currie is gisteren van Hongkong in gezel
schap van een vertegenwoordiger der fede-
ral Reserve Bank te Tsjoengking aangeko
men. Hij heeft 's middags den generalissi
mus, Tsjang-Kai-Sjek bezocht, dien hij een
persoonlijken brief van Roosevelt overhan
digde.
Omtrent het doel van de reis van Roose-
velts vertrouwensman Currie naar Tsjoeng
king, verneemt de Yomoeri Sjimboen uit
Honkong, dat Currie zich op de hoogte wil
stellen van de verschillende stroomingen
in de Tsjoengking-regeering en^ ook wil
vaststellen, in hoeverre Tsang-Kai-Sjek in
derdaad vastbesloten is den strijd tegen Ja
pan voort te zetten. Currie is volgens het
blad voornemens, Tsjoengking vérstrek
kende plannen inzake hulpverleening door
de Ver. Staten voor te leggen. Tegelijker
tijd wil hij onderhandelen over het ge
bruik van een leening van 100 millioen.
(Van onzen Haagschen correspondent.)
Wanneer op het oogenblik de griep in
Nederland huisvij^nd no. 1 is, mag de
sneeuw zeker staatsvijand no. 1 worden ge
noemd. Hier in Den Haag vecht men nu al
heel wat tijd tegen het pak sneeuw, dat tel
kens weer vernieuwd wordt. Het is wel heel
erg ondankbaar werk voor den Gemeente
Reinigingsdienst! Nauwelijks heeft het leger
sneeuwruimers zoo wat z'n taak volbracht
of er valt %veer een dik pak sneeuw, dat zij
wegen en voetpaden vrijwel onbegaanbaar
maakt. Reeds eenige weken zijn 800 man
extra in dienst, die langzamerhand volleer
de, vakkundige sneeuwscheppers zijn gewor
den. Nog nooit heeft een sneeuwruimer hier
zulk een volledige opleiding gehad!
Eigenlijk komt' men nóg handen tekort;
de meeste auto's moeten immers op stal blij
ven en wagens, met paarden bespannen en
handkarren vragen nu eenmaal meer han
den om de geruimde sneeuw te vervoeren.
Een andere, minder prettige bijkomstig
heid is. dat Den Haag aardig door zijn zout-
voorraad begin heen te raken, zóó zijn we
hier de laatste weken onder de pekel gezet!
In totaal is gedurende dezen winter reeds
niet minder dan bijna \lA millioen kg. zout
verpekeld. met het gevolg dat de bodem
van de gemeentelijke zoutkist zichtbaar be
gint te worden. In Boekelo is nog zout ge
noeg, maar dat is maar niet een-twee-drie
hier!
Na de zware sneeuwbuien van Donderdag
zijn er Vrijdagochtend vroeg weer 1000 man
op uitgetrokken, met 12 sneeuwploegen
100 paard- en wagens en tallooze handkar
ren, en vóór 12 uur was er al weer 200.000
kg. zout verwerkt. Toen kwam er nog een
malsch motregeentje bij, zoodat de snr w-
opruiming nu in versneld tempo ging
Luchtballons op wielen.
(Van onze Haagschen correspondent)
In Nederland rijden op het oogenlblik 55
auto's op lichtgas, waar er ten hoogste nog
45 bij zullen komen. Hier in Den Haag rij
den op het oogenblik vier taxis met zoo'n
omvangrijke gasballon op het dak. 's Nachts
staan deze ter beschikking "van de Dokters
centrale, overdag houden zij het normale
bedrijf gaande. De bak, boven op de carros
serie gebouwd, is 5.40x1.60 groot, waarin
de ballon van rijbberweefsel rust, met een
inhoud van 11 M3 lichtgas, waarmede 30
Km. gereden kan worden.
Kalinin feliciteert Roosevelt.
De voorzitter van de Opperste Sowjet der
U.S.S.R.. Kalinin richtte to den president
der Vereenigde Staten, Roosevelt. het vol
gende telgram:
„Ter gelegenheid van uw nieuwe aan
vaarding van het presidentschap verzoek
ik u vriendelijk mijn welgemeende geluk-
vvenschen en mijn beste wenschen voor uw
persoonlijk welzijn en voor den voorspoed
van het Amerikaansche volk aan te bie
den."
In antwoord op dit telegram seinde Roo
sevelt aan Kalinin:
„Ik Waardeer hoogelijk de hartelijke ge-
lukwenschen, die ik van Uwe Excellentie
ontving, ter gelegenheid van mijn verkie
zing tot president der Vereenigde Staten en
ik spreek gaarne te uwen opzichte dezelfde
wenschen uit."
STERFGEVALLEN TE OLDE-
BROEK.
Vertoont de griep in vrijwel het geheele
land een nogal goedaardig karakter, in 01-
debroek laat zij zich van een anderen kant
zien. Er zijn hier, aldus de Tel., eenige sterf
gevallen voorgekomen, voornamelijk van
oudere menschen, doch ook van ingezetenen
van middelbaren leeftijd.
Merkwaardig is, dat de meeste doodelijke
gevallen voorgekomen zijn in het eigenlijke
dorp Oldebroek, dat te zamen met de dor
pen Wezep en Hattemebroek de gemeente
Oldebroek vormt.
Van andere zijde wordt tegengesproken
dat het aantal sterfgevallen het normale
overtreft.
LANGZAAM RIJDEN HET PAROOL.
Strijbis en van der Kommer be
loven rijders van klasse te wor
den.
In een eenvoudige huiskamer ergens
in Rotterdam-Zuid zitten acht jon
ge kerels bijeen. Ze drinken een
kopje thee en luisteren aandachtig
naar den negende, die in levendigen
trant vertelt; niemand onderbreekt
het verhaal, want het is de bekende
schaatsenrijder Siein Heiden, die
verdiept is in ervaringen, waarin ze
alle belang stellen, ervaringen uit
Noorwegen, Drontheim, uit Davos en
uit Boedapest, waar Heiden eens de
Hollandsche kleuren hoog hield met
andere rijders van naam. Hij vertelt
hoe slordig en leelijk de Canadeezen
wel rijden, die desondanks sprin
ters van de bovenste plank zijn en hij
vertelt van zijn strijd tegen den ster
ken Noor Ballangrud. Glorierijke da
gen van weleer....
Maar Heiden haalt deze schat van herin
neringen met een zeer bepaald doel op van
avond. De acht jonge kerels, die aan zijn lip
pen hangen, worden door hem getraind. De
ze jongemannen zijn gekomen uit een keur
van hardrijders en zij zijn in Rotterdam sa
men gekomen om onder straffe leiding van
Heiden, zoolang ijs en weder dient, eens de
puntjes op de i te zetten. Daar is n.1. ook Piet
Keyzer, over diens rijden vorig jaar tijdens
den Elfstedentocht in Friesland zooveel te
doen is geweest. Zoo graag zou hij dit jaar
weer hebben meegedaan, maar hij was uit
verkoren om in Rotterdam te komen trainen.
Het was kiezen of deelen! De jonge Keyzer,
die zoo graag nog eenmaal tegen den win
naar Adema zou hebben gereden en voor
wien dezen tocht alles beteekende, heeft ge
kozen. En hij koos het eenige goede. Hij ging
in Rotterdam trainen!
Voor de eerste maal in de Nederlandsche
schaatssport is thans dit groepje rijders bij
eengebracht: v. d. Kommer uit Langereis;
Muts uit Jisp; van Hoorn uit Zaandijk;
Scheer uit Twisk; Keyzer uit de Lier; Strij-
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
9 09 uur
Accountantskantoor
Een kooi met twee tortelduiven is in de Noord Hollandsche boerderijen nog steeds een
veelvuldig voorkomend sieraad van de koestallen, waaraan een bijzondere waarde gehecht
wordt (Foto Pax-Holland)
Leeraar M. O.
Lid Ned. Gen. v. Acc. Lid N. 1. v. B.
Loodsgracht 72 Tel. 650
De griep zit in mijn buik,
Mijn borst, m'n hoofd, m'n beenen
De griep zit in mijn keel,
Mijn neus, mijn mond, mijn teenen.
De griep zit overal
Waar 't in mijn lijf scharniert
Mijn bottenwinkel kraakt
En kreunt en steunt en giert.
Ik hang nog in mijn stoel,
Maar ik kan niet meer denken
Nog slechts met vaag gebaar
Bevelen: Grokjes schenken
En momplen: Aspirien
Een pond erin te doen
Misschien verkoop 'k de griep
Een knol voor een citroen.
Maar 'k voel dat ik verlies,
Mijn troepen gaan bezwijken.
Mijn generaal Cognac
Voor Griepsche aanval wijken
Hij kruipt en sluipt maar door
'k Vecht met verbeten kaken
Maar 't klokt al in de kruik
Ik zal ter bedde raken...
Nu kruipt hij in mijn pen
En heeft mijn inkt bedorven.
De inspiratie is
Nu ook meteen gestorven.
Men slaat de dekens op
Men schudt voor mij het kussen...
'k Houd recht op 't laatste woord:
Brrkoudkoortswelterus(t)en.
bis uit Harenkarspel; Schouten uit Warns-
veld en de Rotterdammer Piet Zwanenburg.
Niet altijd „hard."
Wie denken zou deze acht hardrijders tel
kens en telkens weer „hard" over de baan te
zien gaan, slaat de plank mis. Hoe vreemd
ze het misschien in het begin zelf ook von
den zij moeten langzaam rijden, zoo langzaam
mogelijk. Hardrijden kennen zij al, dat heb
ben ze al bewezen, maar de wijze waarop,
daar ontbreekt nog wel iets aan, bij de een
dit en bij den ander dat. Juist op deze laat
ste correcties komt het nu aan en deze cor
recties werden nu aangebracht. Heiden heeft
reeds een aardigen kijk op zijn leerlingen,
die zich stuk voor stuk beloven te ontwikke
len tot rijders van Internationale klasse.
V. d. Kommer, die nog jong is, zal
een rijder voor later Jaren blijken te
zijn. Zonder stijl en techniek ver
richt hij reeds goede resultaten. Ook
Muts belooft een zeer prettigen rijder
te worden, die de aandacht op zich
zal weten te vestigen.
De Zaankanter van Hoorn wordt ongetwij
feld Nederlands eerste sprinter, een rijder
van internationale klasse. Het ligt in de be
doeling hem evenwel alle vier de afstanden
te leeren beheerschen. De schaatsensport ligt
hem van nature.
Scheer is een zwaarder type. Hij is lang
van postuur en door zijn energie en ijver zal
hij zich ontwikkelen tot een goed rijder op
den langen afstand.
Wat Piet Keyzer betreft, hij zal, zoo is
de meening van den trainer, in staat zijn
de beste prestaties van Langedijk en van
zijn trainer te verbeteren, terwijl Strijbis
de evenknie kan worden van Langedijk.
Het is jamer, dat de Rotterdammer Zwa
nenburg er dit seizoen door de omstandig
heden, welke hem hebben getrofen, er fi
naal „uit" is. Vorige seizoenen echter be
haalde hij reeds in het buitenland succes
sen en het is te voorzien, dat hij zich lang
zamerhand weer geheel zal weten te her
stellen.
Wat de jonge Schouten betreft, deze
lichte rijder zal met wat Spartaansche
„hardheid" tot groote prestaties in staat
zijn. Hoewel er nog veel te verbeteren valt,
rijdt hij reeds heel aardig.
Zoo wordt op ieder der rijders nauwkeurig
icht geslagen. Waar verbeteringen moeten
worden aangebracht, gebeurt die en wanneer
I men den uitstekenden geest bespeurt, die
in het kleine troepje heerscht. dan zal men
over de rsultaten niet anders d^" ooti-
mistisch gestemd mogen zijn.