BEDIJKING
Seneraal veidmaarschalk
Keitel jubileert
voorheen en
thans
De Christelijke kerk
in Abessinië
Marktberichten
Noorderkwartier
op tijd bedijkt
Wieriogerwaard destijds
slecht verdeeld
Krijgsraad te Cairo
„Saloniki van geen
belang meer"
Kustpatrouilles
voor Amerika?
Arrondissementsrechtbank
te Alkmaar
OOME TIJS
vond het niets lollig
Uit onze Omgeving
DIJKEN LEGGEN UIT... WINST
BEJAG.
Ter gelegenheid van de herdenking van
den 23en verjaardag der landbouwhooge-
scfrool, heeft de rector-maginificus, Prof. Ir.
M. F. Visser, U., een rede Uitgesproken
óver: bedijkingen voorheen en thans.
Het feit, dat spr. van den eersten dag van
de stichting der L.H.S. tot heden bij de be
dijkingen in de Zuiderzee is betrokken ge
weest en dat tijdens zijn vorig rectoraat
in 1931 de droogmaling van den Wleringer-
meer geschiedde en dit jaar de Noordoost
polder zal worden drooggemalen, was voor
hem een reden, de Zulderzeebedijklngen In
zijn rede te betrekken. Hij deed dit in den
VOrm van een vergelijking van de wijzo,
waarop onze voorouders bedijkingen tot
stand brachten en de manier waarop dit
grootsche werk thans geschiedt. Het woord
bedijking is hier op te vatten zoowel als
het afsluiten van aanwassen of opwassen
of gedeelten van de zee door een vollen
zfekeeronden dijk.
Als het droogmaken van meren
met een dijk, die de bedoeling heeft
te allen tijde het buitenwater te
weerstaan. Spr. vergeleek de be
dijkingen van den Wieringermeer
en den Noordoostpolder met die
van b.v. de Zijpe, den Wleringer-
waard, de Waard- en Groetpolders,
maar ook met die van de groote
droogmakerijen als de Beemster,
de Purmer, de Schermer, de Heer
hugowaard en den Haarlemmer
meer.
Na het ontstaan van het Nauw van Calais
en het wegslaan dientengevolge van het
veen van ons land, konden in verband met
het groote verschil in hoog water en laag
water, in het zuiden en het noorden van
ons land door aanslibbing schorren, kwel
ders enz. gevormd worden, b.v. ter hoogte
van 20 a 30 cm. boven gemiddeld hoog wa
ter, die na de bedijking-en zelfs na een ta
melijke inklinking van het land, nog vol
doende hoog lagen, om door spuisluizen een
voldoend lagen polder-waterstand te ver
krijgen. Met de bedijkingen is men dan ook,
vooral in Zeeland, zeer vroeg begonnen.
Anders in het Noorden!
X
In het Noorderkwartier aan de Zuiderzee
was het verschil tusschen hoogwater en laag
water zeer gering, waardoor nabedijking
een natuurlijke waterloozing niet mogelijk
was. De eerste bedijkingen konden daar eerst
uiet succes worden uitgevoerd, nadat de
windwatermolens voldoende in vermogen
waren toegenomen Om ook op de zeepolders
te kunnen worden toegepast. De bedijkingen
van da ZIJpe en de Wleringerwaard vallen
dan ook omstreeks 1600. Toch U daarvoor
in het Noorderkwartier wel gedijkt, maar de
dijken dienden daar ter bescherming van
het land tegen de voortdurend hooger wor
dende zeestanden, waarbij men zelfs her
haaldelijk gedwongen werd op vooraf te ma
ken inlaagdijken terug te trekken. Men kan,
wat dit betreft, zeker zeggen, dat de onder
werping van Westfriesland aan den Graaf
van Holland en het daarmede gepaard gaan
de krachtige optreden ten opzichte van de
dijkage, o.m. inhoudend het verbod van het
terugtrekken en verder het bevel tot afslui
ting van alle directe verbindingen met het
bnitenwater gelukkig op tijd is gekomen ter
voorkoming van een verder wegslaan van
het Noorderkwartier.
Spr. deelde vervolgens een en ander mede
over de voorwaarden, waaronder de overheid
octrooi verleende voor bedijking. Zij verleen
de vrijstelling van allerlei belastingen gedu
rende een reeks van jaren voor de droogko-
rnende landerijen, maar de ondernemers
moesten alle schade, voor anderen uit de
drooglegging Voortvloeiende, vergoeden. Dé
overheid bevorderde de bedijkingen zooveel
mogelijk en vorderde medebetaling aan den
nieuwen dijk, maar bleek onmachtig dit te
doen voor de Zijpe, waarschijnlijk als ge
volg van de herhaalde doorbraken van de
Zijpe. Deze gewoonte is daarna bij de bedij
king van den Wieringerwaard in 1610, van
de Waard- en Groetpolders in 1844 en de An
na Paulownapolder in 1847 evenmin toege
past.
Veel particulier werk.
Do meeste bedijkingen zijn door particu
lieren uitgevoerd, in hoofdzaak door verte
genwoordigers van den handel uit de groote
steden bij wijze van geldbelegging en hoop op
winst. Men verwondert zich, dat bij deze
kooplieden niet de gedachte is opgekomen
aan gezamelijke exploitatie van zulk een
meer na de drooglegging. Hedendaagsche
voorbeelden hiervan zijn b.v. de Wllhelmina-
polder, de Bathpolder en de Johannes Kerk-
hovenpolder. De vrijgekomen gronden wer
den, na verdeeling in gelijkwaardige deelen
(kavels) door loting toegewezen. De juist
heid dezer scheiding liet dikwijls veei te
wenschen over.
Spr. noemde als voorbeeld den -Wie
ringerwaard. Daar was de grond zoo
ongelijk van kwaliteit, dat men drie
soorten kavels moest maken van on
gelijke grootte, benevens bijvoeging
van geld. Ook werd de ligging der te
stichten bedrijven zeer ongelukkig.
In de Beemster deed zich het geval voor,
dat twee deelgerechtigden hun land zagen
toegewezen op 24 verschillende plaatsen.
Voor de Schermer voorkwam men deze fout,
door alle kavels gelijk te maken en van
een middelwaarde uit te gaan. De betere
Een planbespreking bij generaal Ritter von Greim (2de van rechts),
commandant van een Duitsch vliegercorps in Frankrijk (Foto Weltbild)
Getorpedeerd De Britsche torpedojager .Kelly' eenige minuten
es een torpedotreffer van een Duitsch oorlogsschip (Foto Weltbild)
kavels betaalden bij, terwijl de slechtere
een toegift kregen.
Het verschil tusschen de vroegere bedij
kingen en de tegenwoordige, lag voor spr.
voornamelijk ln de rol, die de landbouw
wetenschap bij de nieuwe bedijkingen speelt
en wel in hoofdzaak daarin, dat voorheen
dadelijk na het droogvallen de gronden
werden verloot of verkocht, ter wijl thans
het in cultuur brengen der drooggevallen
gronden volop tot de werkzaamheden van
den bedijker wordt gerekend. Aan den wa
terbouwkundigen en technisehen kant van
de nieuwe bedijkingen wordt hierdoor al
lerminst tekort gedaan.
Bemaling voorheen en thans.
Spr. behandelde vervolgens de bemaling
voorheen en thans en constateerde o.a., dat
de onvoldoende waterlossing een der hoofd
redenen geweest is van de vroeger zoo vaak
verkregen slechte resultaten. Dit geldt niet
alleen voor de windbemaling, maar ook
voor de eerste tijden der stoombemaling.
In enkele economische beschouwingen
gaf spr aan, dat de staat zich tusschen
1918 en 1932 wel sterk heeft laten beïnvloe
den door de crisisverschijnselen, d.w.z.
door den landhonger en de daarmede sa
menhangende landprijzen, hetgeen z.i. bij
bedijkingen, die van staatswege Worden
ondernomen, niet noodig is.
Spr. eindigde met zijn dank uit te spre
ken aan Ir. Smeding met zijn staf van af
gestudeerden van de landbouwhoogeschool
voor de wijze, waarop zij don Wieringer
meer in cuituur hebben gebracht.
EDEN HOUDT VESCHILLENDE
BESPREKINGEN.
Naar uit Beiroet verluidt, heeft minister
Eden te Kaïro besprekingen gevoerd met
generaal Wavell en admiraal Cunningham.
Deze besprekingen werden gevolgd door
conferenties, die Eden hield met de minis
ters van buitrnlandsche zaken van Irak en
Transjordanie.
Naar men verklaart, heeft het geheel het
karakter gehad van een krijgsraad, waar
aan tenslotte ook nog de Engelsche zaakge
lastigde te Kaïro deelnam.
Deze heeft, naar men vermoedt, bijzondere
orders van Churchill gekregen, die bij deze
gelegenheid werden besproken
D.N.B. meldt nog uit Lissabon, dat de
Zuid-Afrikaansche minister-president Smuls
naar uit Pretoria gemeld wordt, Zondag
daar is aangekomen. Hij verklaarde vol
daan te zijn over de besprekingen, die hij te
Kaïro met Eden en Dill gehad heeft, en
over wat hij in Kenya en Oost-Afrika ge
zien heeft. Hij zeide: „Wij staan aan den
vooravond van belangrijke gebeurtenissen".
Na de bezetting van Bulgarije.
Alleen al de aanwezigheid van de Duit-
sche troepen in Bulgarije moet Saloniki
ieder strategisch belang ontnemen, zoo
schrijft de „Vreme", het Bulgaarsche or
gaan.
Het blad gaat verder: Deze havenstad is
reeds volkomen geneutraliseerd. Als basis
voor een eventueel Britsche front op den
Balkan blijft alleen de Piraeus, de haven
van Athene, en lstanboel met Turksch Thra-
cië over. Daarom wordt ook op het oogen-
blik een felle diplomatieke strijd gevoerd
in Athene en Ankara. De generaals wachten
op de resultaten van dezen slag der diplo
maten en bereiden zich er op voor met an
dere middelen hun inspanning dan voort te
zetten. Saloniki is daarbij reeds weggeval
len uit de combinaties. Of ook de beide
overige streken het zelfde lot zullen onder
gaan, zal de ontwikkeling toonen. Overi
gens, aldus het blad, zijn de Grieken tegen
het landen van kleine Britsche troependee-
len, want na do „symbolische hulp" van
Engeland voor Noorwegen heeft geen enkel
strateeg der kleine landen nog lust zulke
symbolische steunverleeningen te ontvan
gen.
SCHAART ZICH ACHTER ITALlë.
In een radiotoespraak heeft het hoofd der
christelijke kerk in Abessinië, de Abouna
Johannes, gezegd, dat men de regeering,
dieubevolking moet beschermen en die door
God is gegeven, volkomen trouw moet zijn.
God heeft de Abessijnsche kerk onafhanke
lijkheid willen toestaan door middel van
de Italiaansche regeering, die herhaaldelijk
haar edelmoedigheid getoond heeft. De
Aboena wekte de Abessijnsche christenen
op, in volkomen discipline te arbeiden en
Zoo tot de overwinning bij te dragen.
Snelle torpedobooten
worden Ingeschakeld.
zouden
Officieel wordt, volgens S.P.T., medege
deeld, dat de oprichtihg van een kust-pa-
trouilledlenst wordt overwogen om in ge
val van oorlog de Amerikaansche kustwa
teren met behulp van snélle torpedomotor-
booten te kunnen bewaken.
Vlce-admiraal Andrews, de bevelhebber
van de kustverdediging van Kaap Hatteras
tot Newfoundland, heeft verklaard, dat de
oprichting van don kustpatrouilledienst
uitsluitend als een voorzorgsmaatregel van
de regeering moet worden beschouwd.
ENGELAND HEEFT VLIEGERS
NOODIG.
Lord Londonderry heeft gisteravond voor
de Engelsche radio een beroep op de voor
malige Engelsche piloten, ook al zijn zij 50
jaar oud, gedaan. Men heeft namelijk, naar
hij zeide, voor het overvliegen van nieuwe
vliegtuigen van de fabriek naar het vlieg
veld hulppiloten noodig.
HITLER BIEDT BIJ ZIJN 40-JARIG
DIENSTJUBILEUM PERSOONLIJ
KE OELUKWENSCHEN AAN.
De Führer en de opperste bevelhebber der
weermacht heeft gisteren den chef van het
opperbevel der weermacht, generaal-veld-
GENERAAL-VELDMAARSCHALK
WILHELM KEITEL
(Foto-Archief)
maarschalk Keitel, een bezoek gebracht om
hem persoonlijk zijn gclukwenschen met
diens veertigjarig dienstjubileUm aan te
bieden.
Bij deze gelegenheid overhandigde Hitier
aan Keitel zijn foto met een hartelijke op
dracht.
BRITSCHE VROUWELIJKE VRIJWILLI
GERS GEVRAAGD.
Naar uit Londen gemeld wordt, heeft de
minister van arbeid, Bevin, in een oproep
aan de Engelsche vrouwen verklaard, dat
hij 100.000 vrijwilligers voor het vullen van
granaten noodig heeft. Hij verzocht den
vrouwen zich binnen twee weken tijds vrij
willig te melden, daar over 'n'maand begon
nen zal worden met de gedwongen recru-
teering van werkkrachten.
VOOR DEN POLITIERECHTER.
(Zitting van Maandag 10 Maart)
Hij moet een beetje rustiger wor
den, vindt de rechter.
SCHOORLSCH ZANDDRAMA BERECHT.
Een goede bekende van de heeren, Oome
Tijs B. uit Broek op Langendijk, een der
roemruchtste agrariërs uit kool- en uien-
land maakte gisteren voor de zooveelste
maal zijn opwachting. Om het in deftige
rechtbanktaai verder te vertellen:
Op Donderdagavond 19 December om
streeks 's avonds half zes bevond de gemeen
tearchitect M. de J. te Broek op Langendijk
zich op het erf van verd. M. B. aldaar, in
zake overtreding der bouwverordening. Het
oude grijze mannetje met, het. eeuwig jonge
hart, eigenaar der boerderij, voelde niets
voor dit bezoek en schold get.. don huid vol,
zeggende: „Verlaat m'n erf, je hebt hier
niets te maken! En nog meer! Get. vertelde,
dat hij al eens meer last van verd. had ge
had.
Verd. doet dan een omstandig verhaal
hoe hij ertoe gekomen was een schuur te
zetten! maar dat duurde zoo lang, dat hij
er „kriegel" van werd. En toen hij mocht
bouwen, toen moest dit op een andere
olaats gebeuren. Die gemeente-architect
heeft het me altijd lastig gemaakt, zeide
verd.
Maar, dat heeft met uw scheldpartij
toch niets te maken, meende mr. Krabbe.
De tweede get.. D. J. H. J.. marechaussee
gestationneerd te Oudkarspel, wierp geen
nieuw licht op de zaak en vertelde hetzelf
de als de vorige getuige, ln wiens gezel
schap hij zich bevond. Ook deze get. ver
klaarde. dat verd. alreeds begon te schel
den, voordat ze zich goed en wel op zijn
erf bevonden.
De Officier van Justitie requisitoir ne
mend. meende, dat verd. een beetje rus
tiger moest worden Mr. de Brueys Tack
achtte de beleediging wettig en overtui
gend bewezen en eischte f 50 subs. 50 dg.
Alles wordt Ons afgenomen: paarden,
koeien en bet gewas, jammerde verdachte.
Dn's zoo lollig niet!
De Politierechter uitspraak doende. Ver
oordeelde Verd.. die er financieel nog niet
zoo slechts, biizat tot f 30 boete sUbs. 20
dagen hechtenis.
Schoorldam.
DIEFSTAL VAN'ZAND.
Verd. C. v. A. jarenlang gewoond heb
bende te Schoorl, was verhuisd naar Zij-
persluis. Hem was tenlastc gelegd, dat hij
zand uit de Schoorlsche duinen had ge
haald. om dit zand zelf te gebruiken, Verd.
liet verstek gaan.
De directeur van de N.V. Kalkzandsteen
fabriek te Schoorlam, O. J. Verkerk, acht
te het onaannemelijk dat verd. niet gewe
ten zou heben. dot hij het zand zonder
toestemming niet mocht wegnemen. De fa
briek. bad dit zand gepacht.
De Officier van Justitie, mr. de Bruv*
Tack, wijde met een waarschuwing vol
staan en eischte f 0 böete subs. 4 dagen
hechtenis.
De Politierechter Uitspraak doende, deed
er de helft af en veroordeelde verd. Wagens
diefstal eener kleine hoeveelheid zand tot
f 3 boete subs. 2 dagen.
Voor de vele bewijzen vin
deelneming, ontvangen bij het
overlijden van onzen besten
Man. Vader en Behuwdvader,
den heer
E. C. BUIS,
betuigt, namens de Familie
haar hartelijken dank,
de Wed. M. J. E. BUIS—
Themmen.
XVlERtNGEN
LOONBESPREKINGEN.
Vergadering van de Commissie afd. Wie-
ringen, van den N'ederlandschen Bond van
Arbeiders in het Landbouw-, Tuinbouw- en
Zuivelbedrijf op 10 Maart, in Hotel Cen
traal van den heer S. Kaan.
De heer O. J. Bosker opent de vergade
ring en deelt mede. dat het doel is om een
nieuw collectief arbeidscontract vast te
stellen. Het contract is opgezegd wegens
den verhoogden levensstandaard Door den
onzekeren toestand is vorige jaar besloten
tusschentijdsche wijzigingen toe te staan.
Dinsdag is een vergadering in Schagen
en het bestuur heeft voorgesteld, de heer
N. D. Mulder als gevolmachtigde af te
vaaVdigen en te handelen naar eigen goed
dunken De kring Schagen heeft verzocht
in dezen collectief samen te werken om te
komen tot een gezamelijk arbeidscontract.
Besloten wordt de heer N. D. Mulder naar
Schagen af te vaardigen.
Hierna sluiting.
DEN OEVER.
VERANDERING IN ZAKEN.
Naar wij vernemen heeft mevr. de wed. J.
Boersen haar garagebedrijf verhuurd aan
haar tegenwoordigen bedrijfsleider. Hoewel
mevr. Boersen zich thans uit zaken gaat te
rugtrekken, blijft zij te Den Oever wonen.
ANNA PAULOWNA
EEN MOOIE PRESTATIE.
Bij het te Roozendaal en Bergen op Zoom
gehouden examen voor Waterbouwkundig
opzichter, afgenomen door den Bond van
Waterbouwkundige Ambtenaren in Zeeland,
slaagde o.a. de heer C. J. Taillie van Anna
Paulowna. Hij was de jongste, die aan het
examen deelnam.
FOKKERIJ.
De paardenfokkers, die in de vakbladen
gelezen hebben over de beteekenis van den
Groninger stamvader Gambo, zullen zich
erover verheugen, dat er in het Noorder
kwartier een zoon van den beroemden
hengst ter dekking staat.
Een groot aantal zonen van Gambo werd
dit voorjaar als dekhengst goedgekeurd.
In Groningen brachten zes zonen teza
men f 52.000.— op. Geen wonder, dat ditr
maal de heer Nijhoff gehuldigd werd voor
de buitengewone prestaties van dezen
hengst.
Reeds eenige jaren geleden had men den
mede-eigenaar, den heer Mellema, geëerd
om Gambo's eigenschappen.
De heer Nijhoff verkocht een dezer da
gen een iongen Gambo. Aut>on, aan den
heer G. W. Waiboer, die hem ter beschik-
kin gstelt,
Aubon heeft tot moeder een beste merrie,
die weer een dochter is van den bekenden
Yzwarten bles-hengst Raadsheer van Ru-
dolfzoon. Zijn grootmoeder was een dochter
van Affeno.
De jonge hengst heeft het juiste Gambo-
type. is zwartbruin to zwart met smalle
bles en twee witte achtervoeten. Zijn gan
gen zijn uitstekend.
ALKMAAR, 10 Maart
Andijvie f 3640 ner 100 Kg.. Bloemenda
ler kool f 4 80—40 ner 100 Kg., boerenkool
f 1.5012 10 oer 100 Kg.. bieten f 340 per
100 Kg,, gele kool f 2.60—6.40 per 100 Kg.,
koolrapen f 2.90 oer 100 Kg., peren f 913
per 100 pond. prei f 8.50 per 100 Kg., peter
selie f 680—7.90 per 100 bos. roode kool
f 4.20—7.50 per 100 Kg., selderie f 5.20—8 p.
100 hos, sbinazle f 2—2.12 ner 8 pond,
spruiten f 72O—19.50 ner 100 nond. uien
f 6.per 100 Kg. wasrhwortelen f 5—6.40
per 100 Kg. witlof I f 12—15. Idem II f 9.30
—11 per 100 pond.
PURMEREND 11 Maart.
Veemarkt Koelen totaal 375 stuks:
Beldek Oeien f 300—390. melkkoeien f 375—
480 45 vette kalevren levering. 1200 nuchte
re kalveren levering Idem voor de fok 45
—68 18 magere varkens 2542. 150 biggen
.18—32. grnskalveren 110230. 20 bokken
1422 400 schapen levering, weideschapen
f 40-50.
(Officieels noteering.)
BROEK OP LANGENDIJK. 10 Maart.
Aanvoer: 58300 Kg. roOde kool f 7.50, 79800
Kg. gele kool f 6.40. 54700 Kg. Deensche
witte kool f 5.50 19600 Kg. uien f 6.—. gro
ve uien 6.—. drielingen 6.1500 Kg. bieten
f 3.40.
NOORDSGHARWOUDE. 10 Maart.
Aanvoer: 82400 Kg roode kool 7.50. 32400
Kg. eele kool 640. 117000 Ke. Deensche wit
te kool 5.50 16200 Kg. uien 6 grove uien
6 drielins-pn fi.stek 0.80—1.10, 5100
Kg. neen 410—4 20. kleine peen 2.900
Kg. bieten 2.10—3.40.
Voorloonige noteerine (hedenochtend 9*4
Uur doorgpbeld). Officieels prijzen en aan
gevoerde kwantums van vandaag publicee-
fen wij morsen,
BROEK OP T.ANOENDtJK 11 Maart.
Aanvoer: 19175 Kg. uien 6—, 1225 Kg.
Oeen 4.20 5*00 Kg kroten 3.40. 48300 Kg
ronde kool 7.50 40400 Kg. gele kool 6.40
trw>- Ke. D Witte knol 5.50.
NooRnsr.u4n"'ornF 11 Maan.
Aanvoer: 18000 Kg. Uien 6.—, drielingen
6.grove 6—, 77000 Kg. rood ekool 7.50,
33100 Kg. gele kool 6 10. 118000 Kg. D. witie
kool 5.50.
