JAPANSCHE VLOOT?
N1PPER EN PELLE
Hoe sterk is de
KORITZA
HEROVERD
Radioprogramma
Duitschland erkent
Kroatië
Ik heb gekozen,
Arkadi
De wijfelende Fransche
politiek
Feuilleton
Antonescu wi1 niets meer van
Horia Sima weten
(taliaansch weermachtbericht
i ,63 te rneer besefte ih. welke groote
Plaats het in myn hart had weten te ver-
Het prijzend oordeel van een
Duitsch deskundiqe: Schout bij
nacht O. D. Brüninghaus.
Japan, het land van de Rijzende Zon, heeft
na de overwinning bij Tjoeshima een tijd
perk van ongekenden bloei beleefd. Toen na
den Wereldoorlog zijn vroegere vrienden En
geland en Amerika zich langzaam maar ze
ker terugtrokken, ontstond in Japan een an
tipathie tegen de Angelsaksische landen
die het er blijkbaar op aan stuurden Japan
te vernederen. Het Verdrag van Washington
gesloten in 1922, waarbij de omvang der Ja-
pansche vloot tegenover de Amerikaansche
en Engelsche werd vastgesteld in de verhou
ding 5:5:5, heeft men in Tokio altijd als
een soort Versaille beschouwd. Begrijpelijk is
dat Japan, dat nimmer met dit verdrag te
vreden is geweest, alles heeft gedaan, om
zijn vloot zoo sterk mogelijk te maken, bin
nen de vastgestelde grenzen. De scheeps-
bouwpolitiek der drie grootste zeemogendhe
den Japan, Engeland en Amerika, zou men
als volgt kunnen kenschetsen: Japan heeft
gebouwd, wat slechts eenigszins met de be
palingen van het verdrag in overeenstem
ming kon worden gebracht: de Vereenigde
Staten en Engeland daarentegen heben op
hun lauweren gerust en hun vloot laten ver
ouderen, zoodat m«n op het oogenblik van
de Japansche vloot wel kan zeggen: „kleiner,
maar moderner".
In de Engelsche radio hoort men den laat-
sten tijd dikwijls pogingen om de waarde
van de Japansche vloot omlaag te halen. De
Japansche oorlogsschepen, zoo zegt Radio
tonden, hebben een naar verhouding te zwa
re bewapening. Als voorbeeld wordt een Ja
pansche torpedoboot jager aangehaald, die
door zijn zware bewapening bij hoogen zee
gang gekapseisd zou zijn. Dit was echter
geen torpedojager van 15002000 ton, maar
een kleine torpedoboot van 527 ton, die zeven
jaar geleden in een taifoen onderging. Deze
boot, de „Tamosoera" was gebouwd volgens
de Londensche bepalingen, waarbij immers
bepaald werd, dat schepen onder do 600 ton
niet in de totale toegestane tonnage zouden
worden meegerekend. Japan had dientenge
volge twaalf torpedobooten laten bouwen, di.
alle onder de 600 t. bleven, maar om zooveel
mogelijk nuttig effect te hebben, werden deze
inet drie 12 cm.-kanonnen uitgerust; zij doen
heden nog dienst.
In Amerika heeft men integendeel dikwijls
de werkzaamheid der Japansche scheeps-
bouwwerven geroemd. Men zeide, dat Japan
liet heel wat gemakkelijker had, daar de
Japansche bevolking doorgaans kleiner van
gestalte is dan de Amerikaansche en daar
door minder ruimte inneemt op de schepen
met gevolg dat er meer ruimte overblijft
voor de bewapening. Overigens ontkent men
ook in Amerikaansche kringen niet dat de
Japansche vloot een machtsfactor is van be-
teekenis, waarmede terdege rekening dient
te worden gehouden.
TELEGRAM VAN HITLER AAN
PAVELITSJ.
De nieuwe Kroatische nationale regeering
te Agram heeft door middel vjan een tele
gram van haar chefs dr. Pavelitsj en ge
neraal Kvaternik, aan den Führer de pro
clamatie van den onafhankelijken staat
Kroatië medegedeeld en verzocht om de
erkenning van het onafhankelijke Kroatië
door het Duitsche rijk.
De Führer heeft hierop het volgende te
legram naar Agram gezonden:
Dr. Ante Pavelitsj, Agram. Ik dank u
voor uw telegram en voor het telegram
Kvaternik, waarin u mij overeenkomstig
Een roman
uit het hooge Noorden
Door Agathe Pogner
27.
21 Mei.
Dag en nacht stond de zon aan den hemel.
De dag had veel aan beteekenis ingeboet,
sinds de nacht een zoo glanzend en stralend
licht verspreidde.
Wij keken niet meer naar de klok. Wij
werkten zoodra we weer wat uitgerust waren
en vlijden ons slechts even neer, als de ver
moeidheid zich al te zeer deed gelden. Daar
door sliepen we over het algemeen weinig.
De zon liet het eenvoudig niet toe. Zij ging
rondom het huis en keek in alle vensters.
Waar men zich ook bevond, overal zag men
haar en al was ze dan nooit-hetzelfde, steeds
was ze even mooi.
Het kwik in den thermometer was sinds
acht dagen boven het nulpunt gestegen. In
bijzonder mooie uren wist het zich zelfs tot
de eerste grootere streep omhoog te werken.
Vijf graden warmte!...
In de sneeuw begon het te regenen. Het
tikte en ritselde den geheelen dag. De schit
terend witte mantel veranderde gaandeweg
In een grauwe grijze geperforeerde deken.
Van de bergen sijpelden smalle, zilveren
.beekjes. Over de baai fladderden met lokkend
geroep witte vogels, die fonkelende gouden
sterren op hun borst droegen.
De meeuwen! De meeuwen!...
Zij komen haastig aangevlogen, want zrj
brengen een blijde tijding. Maar zij. die zij
willen aankondigen, is reeds tegelijk met hen
mee gekomen. En hoog heft zij haar witten
scepter.
Lente! De lente! Onze Noordsche lente!...
Zij is rauw en guur, zonder bedwelmende
kleuren en ze heeft niets gemeen met de
lente in de zuidelijke landen, die met wilde
129. De jorgens maken
kennis met Zip.
1. „Aardig, jullie te zien! Jul
lie zijn werkelijk een paar
grappige kereltjes, hoor!"
2. „Ja, kunt U ons niet eens
vertellen, waar we hier
eigenlijk zijn We hebben
op school zeker nooit erg
opgelet, wanneer de mees
ter ons van Atlantis ver
telde, want we weten er
bijna nic j van af!"
130. Het leven in Atlantis.
1. „Ik zal jullie eens mee
nemen naar het museum;
daar zal alles je wel wat
duidelijker worden!"
2. „Waar -ijken jullie naar?
Die naakt een plezierritje
op een van zijn speelkame
raadjes!"
den wil van het Kroatische volk de procla
matie van den onafhankelijken staat Kro
atië hebt medegedeeld en waarin u om de
erkenning van het onafhankelijke Kroatië
door het Duitsche rijk verzoekt.
Het is mij een heel bijzondere vreugde
en genoegen in dit uur. waarop het Kroati
sche volk door den zegevierenden opmarsch
van de troepen der spilmogendheden zijn
lang verbeide vrijheid herkrijgt, u te kun
nen mededeelen. dat het Duitsche rijk den
onafhankelijken Kroatischen staat erkent.
De Duitsche regeering zal verheugd zijn'
zich voor het vaststellen van de grenzen
van den nieuwen staat met de nationale
Kroatische regeering in vrije meenings-
uitwisseling in verbinding te stellen. Aan
vaardt mijn beste wenschen voor u en voor
de toekomst van het Kroatische volk.
w.g. Adolf Hitier.
Ook de Duce heeft een telegram in gelij
ken geest aan den leider van het onafhan
kelijke Kroatië gezonden.
Professor Gavanescu heeft generaal .viilo-
nescu, naar het agentschap Rador mededeelt,
een brief van Horia Sima overhandigd, waar
bij de vroegere commandant van de legion-
naire beweging aan Antonescu verzoekt de
samenwerking met het legioen te' hervatten.
In een schriftelijk antwoord aan professor
Gavanescu heeft Antonescu verklaard, dat
hij weigert met Horia Sima, Jasjinsgi en an
dere vroegere leiders van de legionnaire be
weging samen te werken. Hij bezit onweerleg
bare bewijzen ervoor, dat zij de aanstichters
van den opstand zijn geweest, die tot ruïnes
en anarchie in den Roemeenschen staat ge
leid zou hebben. Antonescu legt er den na
druk op, dat ook hij den wensch koestert
aan het land weer volkomen rust te geven,
doch dat hij zich slechts zal inlaten met de
gezonde elementen van de legionnaire bewe
ging. Wanneer deze van tevoren plechtig en
openlijk hun afscheiding van de elementen
der opstandige beweging hebben bezworen,
alsmede van de dwazen, die thans nog hei
melijk de actie tegen de huidige regeering
voortzetten.
ZOON VAN PRESIDENT ROOSEVELT
GETROUWD.
James Roosevelt, de oudste zoon van presi
dent Roosevelt, is op den tweeden Paasch-
dag met de verpleegster, Romelle Schneider,
die hem in een ziekenhuis van Buenos Aires,
toen hij geopereerd moest worden, heeft ver
pleegd, in het huwelijk getreden.
De Fransche politiek heeft niet aan duide
lijkheid gewonnen, sedert zij geïnspireerd
wordt door de raadgevingen van Leahy, zoo
schrijft Marcel Deat in de Oeuvre. De Ame
rikaansche ambassadeur oefent klaarblijke
lijk invloed uit op de politieke kringen in
Vichy. Als persoonlijk vriend van Roosevelt
kan hij, zoo verklaart Deat, slechts de voor
standers van een politiek van „afwachten"
bemoedigen en zijn sympathie voor de aan
hangers van tegenstand tegen een Duitsch
Fransche samenwerking tot uiting brengen.
Het Italiaansche weermachtsbericht num
mer 312 luidt als volgt:
In Joegoslavië hebben de colonnes van
het tweede legercorps na in contact te
zijn gekomen met de troepen uit Zara het
centrum van Knin bezet. Zij dwongen het
garnizoen zich over te geven.
Een andere gemechaniseerde colonne
heeft Sebenico bereikt. Ontschepingstroe
pen der marine en gewapende detachemen
ten hebben de bezetting van de eilanden in
de omgeving van Zara voltooid.
In Albanië, ten noorden van Skoëtari,
zijn de plaatselijke acties der Joegoslavi-
ers duidelijk te niet gedaan en heeft de vij
and zware verliezen geleden.
Aan het Grieksche front zijn onze troe
pen, na den weerstand van den vijand te
hebben gebroken, Koritza binnengerukt.
De opmarsch wordt voortgezet aan de
fronten van hetnegende en elfde leger
corps. Onze luchtmacht heeft bombarde
menten uitgevoerd op vijandelijke ravitail-
leeringscentra, militaire inrichtingen en
gemechaniseerde colonnes in de Grieksche
en Joegoslavische sectoren. Afdeelingen
duikbommenwerpers bestookten knooppun
ten en installaties langs den weg. De brug
van Dogliana, ten westen van Kalibaki, is
verbroken en de brug van Perat over de
Vojoetsja, die hersteld was, is opnieuw ge
troffen. Afdeelingen gemechaniseerde
strijdmiddelen en vijandelijke troepen zijn
met mitrailleurvuur bestookt. In de haven
van Antivari zijn gemeerde zeilschepen
met granaten getroffen. Tijdens luchtge
vechten zijn drie vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten Een van onze toestellen is
niet op zijn basis teruggekeerd. Aan de
Egeïsche Zee hebben onze vliegtuigen ver
scheidene malen de haven van den Piraeus
gebombardeerd. Eenige schepen werden
beschadigd. Een schip zonk. Uitgebreide
branden werden gesticht in de havenin
richtingen.
In den nacht van 14 op 15 April hebben
Britsche vliegtuigen aanvallen onderno
men op Brindisi en Vallona, waarbij zij
twee schepen beschadigden. Te Vallona is
een vijandelijk vliegtuig door het afweer
geschut neergehaald.
In Noord-Afrika is Solloem bezet. In den
nacht van 14 op 15 April heeft de vijand
opnieuw een luchtaanval op Tripoli is on
dernomen: eenige slachtoffers en eenige
schade.
Uit Italiaansch-Oostafrika .niets belang
rijks te melden.
DONDERDAG 17 APRIL 1941.
Nederlandsch Programma.
Hilversum I. 415.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45Ochtendgymnastiek.
8.00 Vrijzinnig Protestantsch Kerkcomité:
Dagopening.
8.10 Gewijde muziek (opn.).
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
9.15 Voor de vrouw.
9.17 Gramofoonmuziek.
10.00 Ensemble Jonny Ombach en solist.
(10.2510.40 Gramofoonmuziek).
11.00 Voor de vrouw.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.00 Omroeporkest.
12.42 Almanak.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP
1.00 Ensemble Tonny Roxini en piano-inter-
mezzi.
2.10 Knip- en naailes.
2.30 Haarlemsche Orkestvereeniging en solist
(3.153.30 Gramofoonmuziek).
4.00 Gramofoonmuziek.
4.30 Causerie met gramofoonmuziek.
5.15 Nieuws-, economische en beursberichten
ANP.
5.30 Gramofoonmuziek.
b.15 Sport en lichamelijke opvoeding.
6.30 Zang en orgel.
7.00 Vragen van den dag ANP.
7.15 Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Spiegel van den dag.
onstuimigheid over de aarde suist en gras
en bonte bloemen op de weiden toovert.
Want de bloemen, die onze lente te voor
schijn brengt, groeien niet uit de aarde; die
zitten alle aan den blauwen hemelkoepel, zijn
uit ijle wolken geweven en hebben witte
vleugels.
Als geheel trouwens speelt het heele rijke
voorjaarsleven zich boven de aarde af, om-,
dat dè rotsachtige, met ijs bedekte bodem
geen enkel gewas vermag voort te Drengen.
Als dan de wind in niet te stillen scheppings
drang achter de wolken aanjaagt en ze op
een hoop drijft, ontstaan, voor men er erg in
heeft, de mooiste tafereelen. Nu eens is het
een groot bosch, dat zich tegen den blauwen
achtergrond afteekent, dan weer zijn het
jachtende paarden, trotsche dravers, die een
praalwagen trekken. Daarop volgen onge
kende dieren met zonderlinge koppen en
pooten en strijders in volle wapenrusting,
reuzen vogels met lachwekkend lange stel
ten, draken, kasteelen, booze en goede gees
ten, kortom de geheele dieren-, planten- en
sprookjeswereld
Dat is de Noordsche hemel in lentetijd!
Dat is het voorjaar in den Poolcirkel!
Den 15en Mei, toen de middernachtzon zich
voor het eerst liet zien, spande ik de honden
voor de slede teneinde een bezoek aan de
Walvischbaai te brengen. Het was immers
reeds zeven weken geleden, sinds ik mij daar
voor het laatst had laten zien.
De tocht verliep vlot. De wind ging den
zelfden weg als ik *en weldra ontspon zich
tusschen ons beiden een geanimeerd gesprek.
Toen hjj mij tenslotte van de lente en de
liefde in de ooren begon te zingen, ontspan
den mijn longen zich en zong ik dapper mee.
Vroeger heb ik nooit gezongen, hoogstens
zoo nu en dan eens zachtjes voor mij heen
geneuried. Daarom klonk het mij eigenaardig
in de ooren, toen ik mijn stem zoo luid en
ongebreideld over de ijsvelden hoorde schal
len. Maar aangezien mijn liederenvoorraad
niet toereikend genoeg was om uiting te ge
ven aan mijn gevoelens, zag ik mij genood
zaakt mijn eigen huisdichter te worden. Het
was maar gelukkig, dat de honden niet ver
stonden, wat ik in mijn uitgelaten stemming
aan de verlatenheid rondom mij toever
trouwde.
Een trotsch rendier, dat argeloos mijn pad
kruiste, ried ik aan de volgende maal voor
zichtig te zijn, want dan zou ik het als jager
niet meer mogen ontzien. Den honden offer
de ik een stuk van mijn brood, teneinde hun
te beletten het vluchtende wild na te rennen.
Zoo mooi als de tocht begonnen was, zoo
mooi liep hij ook ten einde. Toen ik den laat-
sten heuvel opstoof, liet ik nog eenmaal mijn
stem door de wijde lucht schallen: een hoe-,
zee voor de lente en een hoezee voor het
leven
Nauwelijks echter had ik den top van den
heuvel bereikt, toen het laatste geluid mij in
de keel bleef steken. Mijn oogen ontwaarden
iets totaal onbegrijpelijks: een pas getimmer
de doodkist.
Mijn hart scheen even stil te staan. Voor
wien was die gemaakt.
Toen ik beneden aankwam, trad Rodion mij
met loome schreden tegemoet en drukte mij
ernstig de hand.
Een heeft er nu toch aan moeten geloo-
ven. Gisteren is zijn levenslicht uitgegaan als
een lamp zonder olie.
Wie Semjon
Neen. dien gaat het iets beter. Z(j het
dan, dat hij er uitziet als de dood zelf.
Ik heb voor Semjón een flesch wijn
meegebracht.
Katja kwam met haar zoontje aan de
hand uit huis. Toen ze mij ontwaarde, stuur
de ze het kind naar mij toe en zei: Voor
uit, Fedja, zeg dien oom eens netjes goeden
dag.
De jonge vrouw zag er afgetobd en verbit
terd uit. Zij leek in niets op het frissche,
levenslustige kind, dat tijdens den overtocht
alle opvarenden met haar kwinkslagen en
haar aanstekelijken lach om zich heen had
weten te verzamelen.
Wil hij mij geen handje geven? wendde
ik mij tot haar. Met je man gaat het, naar
ik hoor, iets beter?
Het ging hem wat beter. Tot vanmor
gen. Toen heeft hij door het raam die kist
gezien en sindsdien heeft hij geen rust meer.
Ik ging met Katja haar woning binnen.
Semjon weigerde echter een woord met me
te spreken, ja, hij wilde me zelfs niet aan
zien. Hardnekkig keerde hij zijn gezicht naar
den muur.
Het doet .iem pijn. als hij gezonde men-
schen ziet, fluisterde Katia mij toe. Hij is
zelf altijd ctn van de gezoidsten en sterksten
geweest.
Nochtans trad ik op hem toe om hem de
hand te drukken. Hij kromp ineen, als door
een electrischen .chok ge roffen, maar uit
het krampachtige trekken van het gewel
dige lichaam begreep ik, dat de dood geen
gemakkelijk werk zou hebben om dezen man
er onder te krilg-n. En deze ontdekking
eed in mijn hart nieuwe hoop ontwaken.
Geef hem direct wat van den wijn te
drinken, ned ik Katja. - Misschien knapt
hij daar wat van op
Buiter wachtte Rodion op me. Hjj vroeg
of ik niet mee wdde gaan om den doode
een der nieuwelingen, die tegelijk met mij op
het eiland waren gekomen de laatste eer
8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 Concert voor de weermacht.
9.45 Engelsche berichtèn ANP.
10.00 Nieuwsberichten ANP, sluiting.
t
Nederlandsch Programma.
Hilversum II. 301.5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 Gramofoonmuziek.
8.30 Nieuwsberichten ANP.
8.45 Gramofoonmuziek.
10.00 Christelijke Radio Stichting: Morgen
dienst.
10.20 Gramofoonmuziek.
10.50 Zang en piano.
11.30 Declamatie.
11.45 Gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Celesta-ensemble.
12.45 Nieuws- en economische berichten ANP
1.00 De Romancers en soliste.
2.00 Pianovoordracht.
2.30 Amusementsorkest en gramofoonmuziek,
3.30 Voor de zieken.
4.00 Amabile-sextet.
4.3Q. Voor de kinderen.
5.00 Christelijke Radio Stichting: Lezen van
Christelijke lectuur.
5.15 Nieuws-, economische- en beursberichten
ANP.
5.30 Schrammelkwartet en soliste.
6.00 „Geautoriseerde misbaksels", dialoog.
6.15 Omroeporkest.
6.45 Reportage.
7.00 Persoverzicht voor binnen- en buiten
land ANP.
7.15 Gramofoonmuziek.
7.30 Causerie „De stand van het tooneel in
Nederland".
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Nieuwsberichten ANP.
8.15 Spiegel van den dag of gramofoonmuz.
8.30 Omroepssymphonie-orkest en soliste.
8.55 Causerie over den dichter Rabindranath
Tagore.
9.05 Vervolg van 8.30.
10.00 Nieuwsberichten ANP, sluiting.
te bewijzen.
Ik antwoordde bevestigend. Maar eerst
wilde ik Pelka en de anderen nog even goe
dendag zeggen.
Pelka zit daar bij den doode. Alle vrou
wen zijn er trouwens. De mannen zijn weg
gegaan om een graf uit te hakken. Zij kun
nen elk oogenblik terugkomen.
Zwijgend zaten de zeven kolonistenvrou
wen en Pe.'.ka bij den doode. Als een eere-
wacht. Toen wij binnentraden, keken zij
nauwelijks op. Alleen Pelka kwam mij tege
moet en gaf me een hand. Stepanida en haar
moeder begroette-, mij slechts met haar
oogen.
Ik zocht een plaats in den ■'onkersten hoek
van het vertrek, maar mijn blik hing ge
boeid aan het vreedzame gelaat van den
overledene. Van zoo ver te zijn gekomen,
moedig alle gevaren en ontberingen van den
langen, strengen Poolnacht te hebben door
staan en dan na drie dagen aan een acute
longontsteking te bezwijken... Het was wel
hard. Een traan welde in mijn oog. Het was
voor het eerst in mijn leven, dat ik om een
vreemde schreide.
Na korten tijd keerden de mannen, die het
graf hadden uitgehakt, van hun moeilijk
werk terug. Nu werd de doode in de kist
gelegd. De eenige bloem, die hij in de hand
hield was van wit papier. Ik herkende er
Pelka's werk in.
Je hebt onder ons gewoond als een
broedernam nu Rodion het woord, terwijl
hfl den doode een kruis op voorhoofd mond
er borst sloeg. En het eenige onrecht,
dat je ons hebt aangedaan, is, dat je te
vroeg van ons bent heengegaan. Maar daar-
mee heb je gehoor gegeven aan een hooge-
ren wil Dien wil moest je vervullen. Je kon
niet anders.
arop. le£de hlJ' den doode eer hand vol
,op. de borst ...want stof zijt gij en
tot stof zult gij wederkeeren!..." De kist
werd dichtgespijkerd.
„r,f"'ten jachtte reeds de door honden' be-
s!ee- Nadat de kist hierop was
beweging" Ze"e dr°8Ve 8t0et zich in
<ml=jiep hand ln hand met Pelka. Wtj
noet W6inig' maar hct was mij ge-
Weir'p tZI' n me liep en ('at ik 'haar
Hop i stevige hand in de mjipe voelde.
"?8 'a,ns, lk naa*t dit zeldzame kind voort-
(Wordt vervolgd.
