MUSSERT
SPREEKT
VOOR DE RADIO
Tafelzilver verdween
Gekke dingen
groote stad
IRAK
OP 1 MEI A.S.
DEN DAG VAN DEN ARBEID
—J
in een
Voor 1 Juni vergunning
s'eepdienst noodig
Aan Wijntje en Trijntje
STEMT AF OM 13 UUR OP HILVERSUM I 4I5.5 M.
OF OM I9.I5 UUR OP HILVERSUM II 30I.5 M.
in den nacht
Op een oor na gevild
Een nieuw verhaal uit Shanghai,
de zonderlingste stad ter wereld
Italiaansch weermachfbericht
het land van het
vloeibare goud
8.
8» SgSsfiHSsfê-
„Zware Jongen" klaagt, dat hem
nooit gelegenheid is gegeven om
zijn leven te beteren.
BIJNA 25 JAAR IN DE GEVANGE
NIS DOORGEBRACHT. ZWAAI-
VOETEN" IN EEN STIL STRAATJE.
Ongeveer een jaar geleden hoorden' be
woners van een huis te Heemstede in het
holst van den nacht plotseling een dave
rend gelui,d. De vrouw des huizes opende
het raam en zag in de straat een man. die
zeer rustig liep te wandelen.
De vrouw schonk daar verder geen aan
dacht aan en het echtpaar sliep verder den
slaap des rechtvaardigen.
Hun ontwaken was minder prettig,
want toen zij beneden»kwamen en
zich aan het ontbijt wilden zetten,
bleken alle vorken, lepels en messen
uit de buffetlade verdwenen te zijn.
Onmiddellijk werd de politie gewaar
schuwd en de hoofdagent-recher
cheur H. J. te M. begon te speuren.
Het recherchewerk had succes. Geruimen
tijd later werd te Rotterdam een ongeveer
55-jarige man gearresteerd, die dezen diefstal
op zijn geweten zou hebben. Hij was geen
nieuweling in het vak. want reeds dertien
maal werd hij veroordeeld.
De Haarlemsche rechtbank, die deze zaak
kreeg te behandelen, gaf hem er een veer
tiende veroordeeling bij en legde hem een
gevangenisstraf voor den tijd van vier ja
ren op.
De man. die zijn onschuld bleef volhou
den. toekende tegen dit vonnis beroep aan
en zoo stond hij gisteren terecht voor het
gerechtshof te Amsterdam, gepresideerd
door mr. Joh. M. Jolles.
Niets gedaan.
Hij had niets op zijn geweten, zoo beweer
de hij, maar hij kon toch niet ontkennen,
dat het door hem opgegeven alibi onjuist
gebleken was. Voetsporen, waarvan een
gipsafdruk was gemaakt, klopten met den
afdruk van zijn schoen. Het zilver was te
ruggevonden in een particuliere bank van
leening aan de Lindengracht te Amsterdam
en de bedrijfsleider van deze bank had den
verdachte herkend. De doeken, waarin het
zilver was geborgen, bleken door den ver
dachte te zijn geleend van diens zuster, aan
wie hij om doeken had gevraagd. En bo
vendien was hij het huis binnengedrongen
door het openen van een deur. hetgeen hij
had kunnen doen door het boren van een
gaatje in de spanjolet. Ook dit was een be
wijs tegen hem. omdat de spanjoletmetho-
de jijn specialitéit bleek te zijn.
Desondanks ontkende de man alles.
Hij deed dat zelfs onder een vloed
van tranen en hij beklaagde zich,
dat er nooit pogingen waren ge
daan om hem te reclasseeren. Hij
had zich rustig naar het politie
bureau te Rotterdam begeven, toen
hij gezocht werd en hij wilde dit
aanvoeren als bewijs, dat zijn gewe
ten zuiver was.
Maar dit zuivere geweten ten spijt had
den toch enkele getuigen hem herkend. De
dame 'had hem aanschouwd in het huis
van bewaring en zij had geconstateerd dat
de man in den nacht en deze verdachte
denzelfden tvpischen gang hadden.
De hoofdinspecteur van politie J. V. Tas
uit Rotterdam had onderzoek gedaan naar
de vingerafdrukken, welke gevonden waren
op een stoel, die uit de serre was gehaald
en bij de schutting gezet om het overkllm-
men te vergemakkelijken. En hij had succes
gehad met zijn onderzoek, want hij vond
een vingerafdruk, die geen verschilpunten
vertoonde met den vingerafdruk van den
verdachte, doch wel negentien punlen van
overeenkomst. Er viel volgens den deskun
dige dan ook niet te twijfelen aan de zeker
heid. dat dit de vingerafdruk van dezen
man was.
„Zwaaivoeten".
De voetafdrukken, welke niet in het ge
ding waren gebracht, bleken ook overeen
te stemmen met die van den man. die
„zwaaivoeten" heeft.
De verdachte beweerde echter dat hij de
schoenen, welke bij liet rontroleeren van
den afdruk waren gebruikt, had gekocht
voor f 1.50 van een uitdrager. Hier moest
volgens hem van een vergissing sprake zijn.
Op 16 Maart was hij in vrijheid gesteld
en hij had een uitgaanskas van f 80.mee
gekregen.
De procureur-generaal, mr. A. A. L. F. v.
Dullemen. wees erop dat de verdachte kort
na ziin meerderjarigheid in 1908 reeds in de
gevangenis terecht kwam. In een periode
van 3W-> jaar heeft deze man 24- iaar en 7
maanden in de gevangenis gezeten. Tn deze
zaak is het voor hem vechten tegen de
Bierkaai, want er zijn zoove.le bewijzen te
gen hém. dat zij niet eens alle tegen hem
behoeven te worden gebruikt.
De procureur-generaal achtte den man
dan ook terecht, veroordeeld door de Haar
lemsche rechtbank. Hij vroeg bevestiging
van het vonnis en veroordeeling tot een
gevangenisstraf voor den tijd van vier ja
ren.
De verdediger, mr. W. H. K. Mouthaan.
achtte het wettig en overtuigend bewijs niet
geleverd. Hij wees er verder op. dat nooit
een reclasseeringspoging is ondernomen. Hij
vroeg voor den man die zich tijdens den
oorlog zeer moedig en hulpvaardig gedra
gen zou hebben, vrijspraak subsidiair een
korte vrijheidsstraf met reclasseéringssteun.
Op 13 Mei zal het hof uitspraak doen.
De organisatie van de
landsche sleepvaart.
binnen
De sleepvaartcommissie, benoemd inge
volge art, 4 van het besluit van den secre
taris-generaal van het departement van Wa
terstaat. betreffende de uitoefening van de
sleepvaart in het bezette Nederlandsche ge
bied. brengt ter kennis van belanghebben
den. dat krachtens dit besluit voor het ver
richten van binnenlandsch sleepwerk. met
uitzondering van bergingswerk, een ver
gunning vere'ischt is.
Met ingang van 1 Juni 1941 zal controle
op de naleving dezer verordening worden
uitgeoefend, zoodat ieder dan 'om te kun
nen sleepen in het bezit van een vergunning
dient te zijn.
Vergunningen voor sleepbooten worden
verleend door of namens de sic
commissie.
Maai toen kwam de politie.
De politie te Busum deed gisteren een
inval in een woning in de Hamerstraat te
Bussum. waarvan de bewoner verdacht
werd van frauduleuze slachting. De politie
had succes. Er werden vier varkens aange
troffen .die geslacht waren terwijl een vijf
de varken „op een oor na gevild" was.
De politie heeft de varkens in beslag ge
nomen. Na goedkeuring zullen de beesten,
die in den kelder geslacht' werden, voor de
consumptie vrij gegeven worden.
Brief van Brederode
SHANGHAI. IN April.
Tallooze journalisten en schrijvers hebben
artikelen en boeken geschreven over Shang
hai als stad der opiumkitten ze zijn er, doch
alleen in het gedeelte, dat door de Japanners
is bezet en waar dus de „nieuwe orde in
Azië"Azië reeds,is ingevoerd), over Shanghai
als stad der speelholen (ze zijn er, doch al
leen zie hierboven), over Shanghai als
stad der roovers, als stad der moorden, als
stad der scherpe tegenstellingen tusschen
arme en rijken, als meest internationale stad
der wereld en al deze artikelen en hoeken
zijn hoogst belangwekkend, maar niemand
heeft tot dusver geschreven over Shanghai
ais muzikaal centrum in het Verre
Oosten en toch kan Shanghai ook als zooda
nig worden beschouwd, een der weinige mu
zikale centra in Azië, want het heeft een
symphonie-orkest, bestaande uit beroeps
musici. Ook Tokio heeft zoo n orkest, dat ik
echter nooit gehoort heb, maar waarvan mu
zikale mensrhen me vertelden, dat het min
der in kwaliteit is dan liet orkest te Shang
hai. Ik geloof, dat dit de twee eenige „vol
wassen" symphonie-orkestcn in Azië zijn.
Bombav heeft een verdienstelijk s.vmphonie
orkest van dilettanten onder leiding van een
Belg, maar dit orkestje kan men natuurlijk
niet vergelijken met hot orkest van beroeps
muzikanten te Shanghai. In Nedcrlandsch-
Indië heeft men geen enkel „volwassen"
symphonie-orkest. Op de Philippijnen, het
land der muzikale menschen, te Manilla,
heeft men een zeer groot orkest, dat ik echter
gedurende mijn zesmaandsch verblijf daar
nimmer gehoord heb, aangezien het zich toen
in Amerika bevond. Dit orkest is evenwel,
naar men mij vertelde, een harmonie
orkest, bestaande uit meer dan honderd man,
dus te vergelijken met het voor den oorlog
beroemde orkest der „garde républicaine" te
Parijs.
Het symphonie-orkest te Shanghai bestaat
uit bijna vijftig man en zijn zwakke zijde zijn
het te gering aantal „strijkers". Hieraan
wordt echtermin of meer tegemoet gekomen
doordat het vaak bij concerten versterkt
wordt met een aantal violisten. Aan beroeps-
muzikanten ontbreekt het te Shanghai niet
Er zijn reeds meer dan twintig jaar duizen
den Russisohe vluchtelingen en tie laatste
jaren zijn er duizenden Joden uit Europa bij
gekomen, van wie een niet onbelangrijk ge
deelte musici van beroep zijn, die door de
zware concurrentie moeilijk aan brood ko
men. Een dezer dagen zag ik gedurende een
concert met versterkt orkest onder de twee-
d e violisten zelfs een leerling van Joachim
zitten.
Dit orkest bestaat uit Russen, Oostenrijk-
sche en Duitsche Joden, enkele Italianen
(o.a. de concertmeester), Tsjechen en zelfs-
Chineezen. Het is hier nu eenmaal de meest
internationale stad, die men zich denken kan
De dirigent, de „Mengelberg van den
Pacific", is een Italiaan, Mario Pari.
Feitelijk zou ik hem dus de „Tosca-
nini van den Pacific"' moeten noe
men, doch ik don dit niet, omdat hij
ook Nederlandsch spreekt en zelfs
niet een Nederlandsche vrouw is ge
huwd. In Nederlandsch Indië is Ma
rio Paci, die men hier „Maestro"
Expeditieknecht stal stoffen.
Onder de vele Roterdamsche vluchtelin
gen, die indertijd naar Den Haag zijn uitge
weken en in Den Haag hun intrek hebben
genomen, bevond zich ook de 48-jarige koop
man G.H.F. Deze kwam in het vluchtelin
genkamp te 's-Gravenhage in contact met
een 19-jarige jongmensch, die de hoofdrol
heeft gespeeld in de volgende geschiedenis.
De jongen had kort nadat hij hier was ge
komen een betrekking gekregen als expedi
tieknecht bij een stoffenzaak in de Spui
straat en verdiende f 8.50 per week. Van
zijn ouders ontving hij f 1.25 zakgeld, doch
de jongen kwam hier niet mee toe en zag
naar bijverdiensten uit. Hij wist dit niet
befer te doen, dan door goederen uit de
zaak, waar hij in betrekking was, weg te
nemen. Deze verkocht hij vervolgens aan
den koopman G.H.F.
Eerst stal hij een aantal coupons dames
mantelstof, daarna ingeleverde textielkaar-
ten en coupons heerenkleeding. De laatste
veertien dagen had hij speciale aandacht
gekoesterd voor zijden damesstoffen. Alles
bij elkaar vertegenwoordigden de goederen
een waarde van ongeveer f 1500.
Het geheele personeel werd aan den tand
gevoeld en hierbij kwam naar voren, dat
de expeditieknecht naar verhouding van
zijn salaris den laatsten tijd groote verte-
ringen maakte en veel bioscopen bezocht.
De politie nam hem nog eens speciaal on
derhanden en na lang praten bekende hij
de diefstallen te hebben gepleegd. De koop
man F. had hem voor de gestolen goederen
in totaal f 190.betaald.
Dief en heler zijn gearresteerd. Daar de
stoffen bij den heler niet meer te vinden
waren, wordt het onderzoek voortgezet. Het
geld had de expeditieknecht verbrast.
GOEDERENVERKEER DOOR DE HAAG-
SCIIE STADSGRACHTEN?'
(Van onzen Haagschen correspondent)
Indertijd hebben wij gemeld, dat onder
zocht werd in hoeverre de stedelijke elec-
trische trams mede voor goederenvervoer
gebruikt zouden kunnen worden. Wat Den
Haag betreft schijnt deze vorm van vracht
vervoer weinig kans te maken. Er zijn be
sprekingen gevoerd met het zakenleven,
doch de kosten van nieuwe overlaadstations
e.d. zouden te hoog worden.
Thans wordt onderzocht in hoeverre het
schip de vrachtauto zou kunnen vervangen,
bijv. door vervoer per vlet door de stads
grachten. Deze zaak is nog bij de Rijksver
keersinspectie in overweging.
AANVALLEN OP MALTA.
noemt, geen onbekende. Jarenlang
woonde hij te Soerabaia en vandaar
uit maakte hij concertreizen over den
geheelen Archipel, want behalve een
uitstekend dirigent is hij ook een pi
anist van kwaliteit.
Deze oud-Soerabaiaan heeft zich zeer ver
dienstelijk gemaakt ten opzichte van het mu-
ziek-Ieven te hanghai, want eerst onder zijn
leiding heeft het orkest de hoogte bereikt,
waarop het zich thans bevindt. Hij brengt
programma's, waaraal. alle eenzijdigheid
vreemd is: Beethoven, Bach, Schubnrt, Grieg,
Sibelius, Respighi, Tsjaikowsky, Rimsky
Korsakof, Faure, Frank, Debussy, IToncgger,
Gershwin (Rhapsodv in Blue), Jos. Suk, Dvo
rak, Pizetti, Dukas, Glazunov en gedurende
zijn internationale programma's luistert liet
meest denkbare internationale publiek.
Een bonte verzameling!
Bijna alle naties der wereld zijn vertegen
woordigd: Grieken, Finnen, Noren, Nederlan
ders, Belgen, Duitschers, Engelschen, Zwe
den, Franschen, Russen, Chineezen, Japan
ners, Amerikanen, Chileenen, Italianen.
Spanjaarden, Ieren, Hongaren, Denen, Rul
garen. Joegoslaven, Portugeez'en, Australiërs,
Canadeezen en wat niet al.
En voor dit internationale publiek dirigeert
de Italiaansche oud Socrabaiaan zijn inter
nationale programma's met smaak en tem
perament.
Behalve het orkest is er te Shanghai nog
een kunstinstelling van betcekenis: het Rus
sische ballet, dat officieel heet, (want in dit
geval houdt men zich aan den Franschen
naam) „Le ballet Russe". dat grooten'deels.
bijna uitsluitend, uit Russen bestaat.
Russische lmllets vormen een aparten
kunstvorm. Zij zijn niet uitsluitend „hallets",
maar geven vaak ook een geschiedenis, zoo
dat zij worden tot een soort „gedanste pan
tomime". Het stedelijk orkest van den lieer
Paci verzorgt hierbij het muzikale gedeelte,
zoodat ook dit uitstekend is. Maar geheel
Russisch kunnen die bal Iets niet zi jn zonder
in strijd te komen met den „stijl" dezer in
ternationale stad. Een der besté krachten
van dit Russische ballet is een Neder-
landsche, een hoogst begaafde danseres, die
in alles wat ze doet iets bijzonders weet te
leggen. Maar, om het geheel nog meer in den
internationalen stijl van Shanghai te bren
gen, is deze Nederlandsche danseres van ge
boorte een Engelsche. Deze winter bracht
het Russische ballet een dansspel, door deze
Nederlandsch—Engelsche danseres samenge
steld bij de muziek van Tsjaikowsky's vijfde
symphonie, een diepzinnig dansspel, dat men
met ecnigen goeden wil een „philosophisch
ballet" zou kunnen noemen en dat bij het
internationale publiek een groot succes had.
In deze internationale stad is het
aantal politieke moorden en politieke
bomaanslagen legio, maar het zijn
niet de Europeanen, die zich aan zul
ke wandaden schuldig maken. Neder
landers en Duitschers, Engelschen en
Duitschers, Grieken en Italianen
mogen elkander dan eenigszins
scheef aankijken, doch daarbij blijft
het dan ook. De politieke moorden
en de politieke bomaanslagen zijn
steeds het werk van Chineezen en
het zijn uitingen van haat tusschen
pro-Tsjang-KaFTsjek Chineezen en
anti Tsjang Kai-'l'sjek Chineezen,
waarbij onder laatstgenoemden ook
wel Je Japansche yen een rol speelt.
Zooals de verschillende nationaliteiten zijn
hier ook de incest verschillende godsdiensten
vei legen a ooi digd. Er zijn te Shanghai ka
tholieke kerken in verschillende talen, En-
gclscli, Fransch, 1'orlugeesch, protestanlsche
kerken, Grieksch-orthodoxe kerken. Lao-tsze-
tcinpels Boeddistische tempels, Brahmaan-
sclie tempels. Sikhs-tempels, synagogen voor
Russen, Duitschers en Polen, moskeeën en ik
ben zeker er nog eenige te vergeten. Vele
nationaliteiten hebben hun eigen „club" en
zoo zijn er Engelsche clubs, twee Fransche
clubs, waarvan een meer internationaal is,
een Duitsche club, Russische clubs, Joodsche
clubs, een Portugeesehe club en nog meer
dere andere. De ongeveer tweehonderd Neder
landcis hebben het nog niet tot een club ge
bracht, maar er' is tenminste sinds ongeveer
een half jaar een Nederlandsche vereeni-
ging.
liet meest internationaal is Shanghai in
den acther Er bestaan radio-uitzendingen in
veel moer dan een dozijn talen, ook Neder
landsch (éénmaal per weck een half uur),
verder Fransch, Duitsch, Engelsch, Itali
aansch, Poolsrh, Tsjechisch, Russisch.
Spaansch (voor de Philippijnen), Japansch,
Chineeseli (verschillende dialecten), Noorsch
lot Hindnstani loc.
Een wonderlijk-zonderlinger stad bestaat er
op de wereld vermoedelijk niet.
J. K. BREDERODE.
KONING FEISAL II.
(Foto P-I-8'1
Thans zijn, zooals men weet, op IS
Engelsche troepen geland in de haven»
Basra aan de golf van Irak, om. op 8r
van het hondgenootschap tusschen rl" n
Brittannië en Irak, „verkeersverbino1™^
te openen door het gansehe land." ^SjpZjg
de bedoeling van Groot-Brittannië op o
wijze Irak. het land van de petroleum
Mosoel. onder den duim te honden?
zon geneigd zijn, dit te denken. Men
ecliter ook herinneren, dat de re*ïeer'n'Lvoti
Irak bovenbedoeld bericht in den gp*r
vorm heeft tegengesproken. Nu is het
vraag, welke van beide lezingen de h"
is.
Weermachtsbericht no. 328 luidt als volgt:
Gisteren gedurende de eerste uren van
den dag hebben Italiaansche vliegtuigen in
seheervluchten een aanval ondernomen op
Malta en daarbij opslagplaatsen van oor
logsmateriaal vernield. Vliegtuigen van het
Duitsche vliegercorps hebben in de omge
ving van de vliegh'aven Calafrana twee En
gelsche watervliegtuigen van het type Sun-
derland met mitrailleurvuur bestookt en in
brand geschoten. In den nacht van 28 op
29 April hebben formaties van het Duitsche
vliegercorps de luchthavens van Malta be
stookt. Branden en ontploffingen werden
veroorzaakt en een vijandelijke kruiser
werd gteroffen door bommen van zwaar
kaliber.
In Noord-Afrika. ten noorden van To-
broek. hebben Italiaansche en Duitsche toe
stellen herhaalde malen fortificaties en bat
terijen getroffen en vijandelijke vliegtuigen
op den grond met mitrailleurvuur bestookt.
In de zone van Solloem hebben Italiaansch-
Duitsche verkenningsvliegtuigen gevoelige
verliezen toegebracht aan den vijand.
Uit Oost-Afrika niets van belang te mel
den.
VERONTRUSTENDE STERFGEVALLEN
ONDER HOOGGEPLAATSTE PERSONEN.
DE KWESTIE DER ENGELSCHE
BEZETTING.
De, voorvallen van den laatsten tijid in
Irak. het land. dat zich uitstrekt tusschen
den Euphraat en de Tigris, hebben heel
wat inkt doen vloeien. Men zal herinneren,
dat Engeland in den loop van den Wereld
oorlog. toen het het petroleumgebied van
Mosoel en Kerkoek had bezet, den Arabie
ren in Trak had beloofd, dat Irak ©en vrije,
zelfstandige staat zou worden. Doch tot 1630
bleef Irak Britsch mandaatsgebied.
In dat jaar werd het uitgeroepen tot k©
ninkrijk doch tegelijkertijd moest het een
hondgenootschap sluiten met Engeland, dat
het verplichte, zich geheel naar Engeland»
politiek te richten. Verschillende malen
heeft Irak getracht, zich ie bevrijden van
den banden, die het knelden, doch steeds
heeft Engeland de wegen en middelen ge
vonden, om dit te voorkomen. Bovendien
stierf de koning van Irak, in 1933 tijdens
een reis door Zwitserland. In 1937 volgde
d,e minister-president van Irak. Bekr Sidky,
hem in het graf. In 1939 verongelukte ko
ning Ghazi, een zoon van Feisal. op een
autotocht. Men zou hebben gezegd, dat het
land (looh het ongeluk werd achtervolgd.
De opvolger van Feisal, Feisal II, is
een jongen van vijf jaar. Het re
gentschap-werd gelegd in handen
van Abduliillah; van wien het be-
kend is. dat hij alles door Engel
schen bril ziet. Op 4 April van dit
jaar werd de regent uit het zadel
gewipt door Rasjid Ali Kailani, die
een kabinet van de nationale con
centratie schiep, dat het stempel
draagt van het Arabische nationalis
me.