KRUSCHEN Ons Indisch hoekje Op de bres voor het gezonde gezin X\ tficLeUtüeuwjb Wat is een gezond en wat is een groot gezin De werftrein later! Zaterdags Slaapplaatsen voor stadgenooien Uaei&at fliewM uit liAJk Vrijdag 2 Mei 1941 Tweede Blad "Winterhulp" collecteert Rheumatische pijnen Distributiekantoor Geen overweg Moederrecht in Minankabou De zomerdienstregeling van de spoorwegen Blijft achter den eersten trein rijden De Kooytrein vroeger Centrum's Hallen openen een filiaal Burgerlijke Stand van Den Helder Tijdelijke verplaatsing van ons kantoor Uit het politie-rapport Visscherij De juiste gezinspolitiek zal met het gezin moeten rekenen van de basis af. Eenige maanden geleden is te 's-Graven- hage opgericht een Nationaal Comité ter be hartiging van de belangen van het Gezin, kortweg genoemd „Nationaal comité voor het Gezin". In dit comité hebben eenige promi nente Nederlanders zitting. Het doel van dit comité is, de belangen van het gezonde ge zin, in den meest uitgebreiden zin van het woord, te behartigen. Wat is een gezond eezin? Het gezonde gezin is dat gezin, waarin de kinderen kunnen opgroeien in een gezonde sfeer, in een omgeving waarin men zonder zorgen voor het dagelijksch brood, zich geestelijk en lichamelijk kan ontwikkelen voor de taak, die het kind straks in de maatschappij wacht. De meest gezonde ontwikkeling vindt het kind in het normale gezin en nu kan men, ten opzichte van wat een normaal gezin is, verschil van opvatting hebben. Dr. A. Hijmans, arts aan den gemeentel ijken gezondheidsdienst te Rotterdam, die in het voorlaatste nummer van „Het Kind" een artikel wijdde aan het „Gezin of groot gezin", zei daarin o.m.: Het gezin, dat nog slechts een generatie terug voor een gewoon, ge middeld gezin gehouden werd, geldt nu in den mond van velen als „groot", terwijl an deren en wij sluiten ons bij dezen aan op goeden grond meenen het voor een ge woon gezin te moeten bljven houden." En verderop in dit artikel heet het: „Om meer dan een reden meenen wij, dat het gezin van vier en vijf kinderen als een gewoon gezin moet gelden.". Het belang van de samenleving. „Gezinspolitiek zal nu niet uitsluitend en zelfs niet in de eerste plaats het groote en zeer groote gezin in haar aandacht moeten betrekken, maar zich zeker niet minder moe ten richten op het beginnende en wordende, nog groeiende gezin. Wa.it de samenleving heeft tenslotte meer belang bij het bestaan van vele, zeer vele gewone, normale gezinnen van zeg vier, vijf, zes kinderen, dan bij het bestaan van een toch altijd betrekkelijk klein blijvend aantal groote en zeer groote gezin nen. Voordat we nu iets vertellen van het prac- tisch streven van het bovengenoemde comité, doen we dus goed te bepalen welke gezinnen het comité op het oog heeft voor haar taak Waar we de opvatting over het gezonde ge zin in het kort hebben weergegeven, dienen we ons nu ook af te vragen wat men dan ver staat onder het „groote gezin". Nu is die bepaling zeer moeilijk. Wat voor de een een groot gezin is, behoeft het voor den ander nog niet te zijn. Een groot gezin heeft men, als de ouders niet opgewassen blijken voor de taak hun kinderen op te voeden. Een gezin van zes kinderen, waarvan de ouders physiek en psychisch zwak zijn, kan men b.v. als een groot gezin beschouwen. Een gezin, van zeven of acht kinderen, bij gezonde ouders en dus ook gezonde kinderen, behoeft nog geen groot gezin te zijn. De verantwoordelijkheid van de ouders. In het eerder aangehaalde artikel zegt dr. Hijmans: „Wij moeten naast de waarde van het groote gezin ook oog hebben voor het feit van het onverantwoordelijk groote gezin, in dien de physieke en geestelijke krachten van de ouders zeer beslist te boven gaat. Het ge zin, ook het groote gezin, is een gave Gods, die wij met alle moeite en heerlijkheid als een opdracht mogen aanvaarden, de gezinsvorming is een zaak van verantwoordelijkheid in dezen zin, dat het gezin te klein, maar ook te groot kan zijn. Deze tweeheid van gave en gehoor zaamheid ziet de geloovige overal in het ge- heele leven; ook in dat deel van het leven, dat als gezinsleven tot uiting komt." Hier is duidelijk geformuleerd, wat ver staan moet worden onder het gezonde en het groote gezin. En nu richt de taak van het comité zich in de eerste plaats naar het gezonde gezin." De juiste gezins politiek zal met het gezin moeten reke nen van de basis af, dus ook met de hu welijkssluiting en met het eerste, tweede en derde kind", zoo zegt de schrijver, die, dit tusschen twee haakjes, ook in het „Nationaal Comité voor het Gezin" zit ting heeft. De christelijke beginselen in het echtelijk leven. In het communiqué, dat wij eertijds over de oprichting van het comité ontvingen, werd o.m. gezegd, dat het zich op het standpunt van de Christelijke beginselen in het echtelijk leven stelde. Het stelt zich voorts ten doel op alle terreinen van het leven zijn invloed te doen gelden in het belang van het gezin. „Het comité zal trachten te bevorderen, dat een officieele instantie in het leven wordt geroepen, waarvan het de taak zal zijn, stu die te maken van en advies te geven bij alle "maatregelen der overheid, welke in het be lang geacht kunnen worden voor het gezin, hetzij in zedelijk, hetzij in materieel opzicht." Om het concreter te zeggen: Het comité zal streven naar een beperking der omzetbelas ting, welke nu, vooral in de kinderrijke ge zinnen, op een zeer groot gedeelte van het budget drukt. Een uitbreiding van den kinderaftrek, die intusschen bij de nieuwe loonbelasting reeds bereikt is. Verhooging van het bedrag der huurwaarde bij de personeele belasting en vrijstelling voor een tweede dienstbode in grootere ge zinnen. Verhooging van de belasting voor vrijge zellen. Herziening van de Hooger onderwijswet, welke de collegegelden regelen, zoodat voor alle kinderen beneden de 21 jaar, aftrek wordt verleend. Herstel van de oude aftrek van en voor het tweede en de volgende kinderen, welke het Middelbaar en Voorbereidend Hoo ger onderwijs bezoeken. Verhooging van den Kinderbijslag en ver hooging van den vastgestelden leeftijdsgrens van 15 tot 21 jaar. Ten aanzien van de distributiemaatregelen wordt in overweging gegeven voor kinder rijke gezinnen, met lagere inkomsten, de mogelijkheid te openen, keuze te doen tus schen vleeschbonnen eenerzijds en verhooging van rantsoenen brood en peulvruchten ander zijds. Verhooging van het brandstoffenrantsoen, in het bizonder als twee of meer kinderen studeerende zijn enz. enz. Men ziet, een heel programma, waar van de maatregelen stuk voor stuk wen- schelijlv zijn. Het is goed, dat het oog ge opend is voor de wenschelijkheid van het kweeken van gezonde gezinnen en het inst indhouden van die gezinnen door te gemoetkoming op geestelijken en mate- rieelen grondslag. Een legertje collectanten is vandaag op pad gegaan teneinde aan ieder lid der Heldersche gemeenschap een gave voor „Winterhulp Nederland" te vragen. Aan ieder zal verzocht worden zijn offer te brengen, ten bewijzen waarvan men een bloem-speldje uitgereikt krijgt. Wat men geeft weet niemand. Dat weet de gever alleen. Hij alleen kan ook beoordeelen of zijn gift „groot", dan wel „klein" is. Een gift wordt een offer indien men daadwerkelijk helpt, diegenen die thans in Nederland in armoede, ont bering en misère leven. Dat zijn er niet weinigen. Ook is daar nog de groote categorie van „stille armen" waarover wij reeds schreven. Loopt géén bus voorbij vandaag. En zijt ge heden niet instaat tot het brengen van dit offer... weest dat dan morgen! Reeds tientallen van jaren werden miljoenen lijders aan over de heele wereld, door Kruschen ver» dit lij den verlost. Neem toch óók onder voortdu rende controle van scheikurt- dige-apotheker G. *J. Logger Bij apoth. en drog. 1.47, 0.76, 0.41. Tijdelijk gevestigd: Gem. Geneeskundige Dienst. Het Distributiekantoor is in verband met de afzetting van de binnenstad tijdelijk ge vestigd in het Gebouw van den Gemeente lijken Geneeskundigen en Gezondheidsdienst aan de Boerhaavestraat. Reeds hedenmiddag kan het publiek zich daar melden. Men zij gewaarschuwd. Het is de gewoonte van verschillende be woners „achter het spoor", dat zij den weg naar of van den trein bekorten, door langs het pad van Okke Visser te gaan. Voorheen was er een nog korteren weg, n.1. via den tuin van De Boer, naar den uitgang bij de Hertzogstraat. Deze wegen zij echter ten strengste verboden. Niet alleen mist het spoorweg personeel daardoor de controle op deze reizigers, maar het is ook uiterst ge vaarlijk, in verband met rangeerende loco motieven en treinen. Dikwijls heeft men deze verkorting oog luikend toegestaan. Hieraan is echter een einde gekomen. Men zal van nu af aan streng letten op de reizigers, die zich aan deze over treding schuldig maken en hen bestraffen. Men zal dus moeten wachten tot... de ver plaatsing van het station een feit is en de twee stadsgedeelten tot één worden vereenigd. Helaas zal dit nog wel eenigen tijd duren. Men hebbe echter, ook in dit opzicht, goeden moed. We vestigen hier meteen de aandacht op een euvel, waaraan vooral de jeugd zich nog al eens schuldig maakt en wel het afsnijden van het laatste gedeelte van het rangeerter rein, door ter hoogte van het kantoor van den accountant Boon, in de P. H. Laan, de poort door te gaan, de rails over te steken en het hek aan den Polderweg te verlaten. Ook deze weg is verboden en ook hier beloopt men de kans van een proces-verbaal. Men zij dus gewaarschuwd. Sumatra's Westkust, te beginnen met Fmmahoeve bij Padang, vormt een aaneenschakeling van lieflijke en grootsche natulirtafereelen, zooals men ze nergens in den Indonesischen Archipel, toch zoo rijk aan natuur- si .ïoon, aantreft. Een legende zegt, dat de eerste vorst van Minankabou, zoo heet dat gezegende, vruchtbare land, een afstammeling was van Alexander den Grooten en dat hij de vorsten van China, Japan en Rome als zijn gelijken beschouwde! De be volking is al even merkwaardig als haar land. In zekeren zin bezit ze reeds heel lang kies- en stemrecht. Ze huldigt de democratische beginselen, waar aan ze zeer is gehecht. Toch draagt de maatschappij tevens een aristo- cratischen stempel, want de door haar zelf gekozen familiehoofden zijn echte potentaten, prat op hun macht en afkomst. Ze staan er op erkend te worden door hun familie, vooral door hnu zusterkinderen. Dit laatste houdt verband met een eigenaardige instelling; het moederrecht. In Mi nankabou heeft de afstamming plaats in de vrouwelijke lijn. De kinderen behooren er tot de familie der moe der, niet tot die van den vader. Deze blijft min of meer vreemdeling voor "e. Hun natuurlijke beschermer is de broeder der moeder. Tot op zekere hoogte zorgt de vader niet voor zijn kinderen, wel voor die van zijn zus ter. Hij woont ook niet in de woning van zijn vrouw, hij komt er alleen op visite. Zijn eigen woning is de vaak groote woning van zijn familie. De band tusschen man en vrouw, noch die tusschen vader en moeder is een zeer innige. Echtscheidingen zijn er aan de orde van den dag. Dat 'n dergelijke maatschappij toch vast in elkaar zit is te danken aan 't met het moedreland samen hangend beginsel, dat 't familiegoed ondeel baar en onvervreemdbaar is: het blijft in de familie. De man wordt door zijn eigen familie erg op de vingers gekeken. Ze trachten van hem te halen zooveel ze maar kunnen. Menig man vindt dit onaangenaam, waarom hij er vaak tusschen uit trekt naar den vreemde. De bewoners van dit toeristenland bij uit nemendheid, zijn zeer op onderwijs gesteld! De wieg van al van artsen, juristen, enz. stond in het intellectueele centrum, de stad Kotta Gedang. Merkwaardig is ook de ,.Zon- dagsche" kleeding der vrouw (zie foto). Op hoogtijdagen draagt ze met goud- en zilver draad doorweven doeken, die wat teekening, patroon, kleurencombinatie betreft, de be wondering van kenners opwekken. Die kos telijke kleedingstukken znij producten van eigen land. Wie voor niet te hoogen prijs dergelijke doeken als souvenir wenscht mee te nemen, kan wel eens goed terecht bij pandhuizen. N.et ingeloste panden worden daar tegen schappelijke prijzen van de hand gedaan. Nog een bijzonderheid van 't land is deze, dat er zoo weinig Chineezen wonen. Dit houdt verband met het feit, dat de bevol king al even veel aanleg voor handel heeft als de Chineezen en hun concurrentie heele- maal niet vreest. Als laatste punt wijs ik op de markten van Fortde Koek en Pajokoemboeh. Een bezoek hieraan mag niemand overslaan! Dr. H. F. TILLEMA. Een dezer dagen hopen we den Zomerdienst van de Nederlandsche spoorwegen en de an dere diensten van bus- en vrachtrijders, weer aan onze abonné's, in den vorm van het be kende boekje, aan te bieden. Het wachten is nog op enkele diensten, waarvoor nog geen beslissing van de Verkeersinspectie was af gekomen. Wel kunnen we meedeelen, dat de ver anderingen niet ingrijpend zijn. De eer ste trein uit Alkmaar, zal inplaats van om 4 min. voor zes, om 7 min. over zes vertrekken. Deze trein komt om 7.11 uur in Den Helder aan. De trein van half acht uit Alkmaar vertrekt om 7.07 u. en komt officieel om 8.11 u. aan. De ver trekkende treinen gaan ongeveer een kwartier later uit Den Helder. Kwart voor acht, kwart voor tien, kwart voor twaalf, enz. tot kwart voor negen des avonds. In ons nummer van morgen komen wij op eenige diensten nog wel nader terug, zoodat onze geëvacueerde abonné's weten, hoe laat ze Maandagmorgen in moeten stappen. Voor die evacué's in Koegras en Breezand, kunnen wij nu reeds ter geruststelling mede- deelen, dat zij zoowel 's morgens als 's avonds hun treinverbinding met Den Helder bei: den. 6.13 u. vertrek van Alkmaar. In verband met de Zomerdienstregeiing van de Ned. Spoorwegen, zal de werftrein van Maandag a.s. af later van Alkmaar en tus- schenliggende stations vertrekken. Het ver trek van Alkmaar is bepaald op 6.13 u. St. Pancras stopt., H. Hugowaard 6.29 u., N. Scharwoude 6.40 u., Zijdewind stopt., Schagen 6.59 u., Oudesluis stopt, Anna Paulowna 7.18 u., Breezand en Koegras stopt. Aankomst Den Helder 7.42 u. De werftrein vertrekt uit Den Helder om 18.30 u., stopt in Koegras en Breezand, Anna Paulowna aankomst 18.53 u, stopt Oudesluis, Schagen 19.09 u„ stopt Zijdewind, N. Schar woude 19.27 u., H. Hugowaard 19.36 u., stopt St. Pancras. Aankomst Alkmaar 19.49. Zaterdag vertrekt de werftrein om 13.25 u. van Den Helder, stopt te Koegras en Bree zand, aankomst Anna Paulowna 13.50 u„ vertrek 14.14 u., stopt Oudesluis, Schagen 14.32 u., stopt te Zijdewind, N. Scharwoude 14.51 u., H. Hugowaard 15.01 u., stopt te St. Pancras. Aankomst Alkmaar 15.14 u. Men ingang van Maandag a.s. zal de Kooij- trein om 5.35 u. van Alkmaar vertrekken. Aankomst Den Helder 7 u. De trein vertrekt 's avonds om 18.11 u. van hier en komt om 19.23 u in Alkmaar aan. Zaterdags vertrekt de Kooijtrein om 14.11 u. van Den Helder. Aankomst Alkmaar 15.23 u. In het pand Brakkeveldweg 71a. Dat het een flink deel onzer plaatselijke middenstanders nog steeds niet blijkt te ont breken aan optimisme en durf bewezen di verse malen de openingen van nieuwe zaken, of de uitbreiding en restauratie van bestaande firma's. Er is wederom een bedrijf, dat niet ge schroomd heeft een uitbreiding aan zijn zaak te geven. En wel de bekende „Centrum's Hallen", die thans een extra filiaal geopend hebben, ingaande hedenmiddag 4 uur. Naast het filiaal in de Vroonstraat en de Jan in 't Veltstraat bezit men thans ook op den Brakkeveldweg een groentenbedrijf en wel gevestigd in het pand nr. 71a. Behalve de bekende groenten en aardappe len zal men ook in dit filiaal alle artikelen kunnen verkrijgen, die de huisvrouw voor heen in de andere filialen kon aanschaffen. Zooals gezegd: hedenmiddag 4 uur opent de zaak haar deuren. van 'l Mei 1941. BEVALLEN: R. v. d. Werf—Hollander, z. E. BakkerTimmerman, d. GETROUWD: J. P. Hennekam en A. D. Zaal; K. v. d. Linden en H. Scheffers. HIJ HAD EEN HALF JAAR TEGOED. Door de politie werd alhier een persoon aangehouden, die niet minder dan een half jaar cellulair had uit te zitten. Terstond werd hij met geleide naar Alkmaar overgebracht. In verband met de gebeurtenissen van gis terenavond zullen veel stadgenooten een slaapplaats buiten prefereeren. Wij noteeren dus gaarne adressen uit de omgeving. Hieronder geven wij een adres in Anna Paulowna: Grasweg 9, N. Koelewijn: Slaapgelegenheid voor 5 personen. Twee vrije slaapkamertjes. Lakens en sloopen meebrengen. In verband met de afzetting van de binnenstad is ons kantoor tijdelijk gevestigd in het perceel Koningdwarsstraat 8. Advertenties, adresverande ringen, abonnementen en ook zaken, onze drukkerij betreffen de, kunnen daar worden afge handeld. Directie Held. Courant. RIJWIEL ZOEK. Een bewoner van de Crocusstraat deed bij de politie aangifte, dat zijn fiets, die onbe heerd aan de deur gestaan had, spoorloos ver dwenen was. JONGEDAMES OP AVONTUUR. Het kwam de politie ter oore, dat er giste ren in de stad 2 jongedames uit IJmuiden. respectievelijk met leeftijden van 15 en 16 jaar, aangekomen waren. Na onderzoek bleek, dat deze jeugdige avonturiersters hier niets te maken hadden, deshalve men maatregelen nam, dat ze per keerende gelegenheid weder naar de ouders terugkeerden. FIETS WEGGEHAALD... OP KLAARLICHTEN DAG! Er worden de laatste dagen weer tal van fietsen, die door de eigenaars achteloos ei zonder voorzien te zijn van een slot, voor de deuren gezet worden, ingepikt. Het gaat er haast op lijken, dat hier van een systema tische verduistering sprake is... Een juffrouw wonende aan de Langevliet deed aangifte, dat haar fiets, die ze midden op den dag voor de deur gezet had, spoorloos verdwenen was. Wie geeft inlichtingen...?? NOG ZOO IETS Een bewoner van de Schagenstraat kwam eveneens tot de minder prettige ontdekking dat zoowel zijn fiets als die van zijn dochter tje meegenomen waren. De politie' stelt een onderzoek in. DEKENS UIT KAZEMAT GESTOLEN. Slapers gedupeerd. Wederom kwam dezer dagen een der per sonen uit Den Helder, die iederen avond naar Huisduinen tijgen, teneinde aldaar een onge stoorde slaap deelachtig te worden, tot de ontdekking, dat er overdag onbevoegden in de schuilplaats waren geweest, die van de ge legenheid gebruik gemaakt hadden en 5-tal wollen dekens mee te nemen. Van deze diefstal, waardoor de eigenaars ter zeerste gedupeerd zijn, werd bij de politie aangifte gedaan, die een onderzoek instelt. Bjj het te 's-Gravenhage gehouden examen naar de bekwaamheid van Tech. Ambt. bij de Rjjks Wate-staat op 11, 12 en 13 Febr. j.1. en 27 en 28 Maart d.a.v., slaagde onze oud-stadgenoot, de heer J. F. Wiessner 1 RE V ANCH-WEDST RIJD GEM.WERKEN—WATER- EN L.-BEDR. 0—1. Begunstigd door mooi weer, doch een ste vige bries, die van doel tot doel woei. heeft bovengenoemde wedstrijd Woensdagavond j.1. plaats gevonden. Zooals wij eerder meldden, kwamen beide clubs met een goede ploeg uit. Men voorspelde reeds, dat het een prettige wedstrijd zou worden en is niet bedrogen uit gekomen. In de beste verstandhouding is er gespeeld van begin tot einde. Over het verloop van den wedstrijd kunnen wij kort zijn. Voor de rust, toen W. en L-bedr. het voordeel van den nogal straffen wind hadden, had de Gem.werklieden-achterheede bergen werk te verzetten. De vinnige scho ten van de W. en L.-voorhoede werden door den keeper van Gem.werken op schitterende wijze gestopt. Ook de linksachter, de ruim 47-jarige Heeris, was het voetballen nog niet verleerd. Hoe beide ploegen ook zwoeg len en aangevuurd werden door een talrijk publiek, gedoelpunt werd er niet. Na de rust, toen de Gem.werklieden wind mee hadden, werd er dikwijls een druk op het W. en L.-doel uitgeoefend. Toch wist een kwartier na de rust de midvoor van W. en L. met een schitterend schot het eenigste doel punt te maken. Daarna kwam het offensief van Gem.wer ken. De voorhoede loste ook vele goede schoten. Maar zooals de keeper van Gem. werken voor de rust znij doel schoon hieid, zoo werkte de keeper van W. en L.-bedr. op een schitterende manier de ballen weg. De leiding van dezen wedstrijd was in goede handen. De ploegen zagen er als volgt uit: Gem. werken. W. Goudswaard D. Bot D. Heeris Sr. W. Raven P. Bontes C. Rensmaag T. Pronk Joh. Dienaar C. Rensmaag C. Smit C. Heeris Jr. A. v. d. Wal Jr. H. Wynia C. Trap H. Bennink M. Groeneveld J. Schol P. de Zee Ottevanger A. v. d. Wal Sr. D. Minnebo D. Oostendorp W. en L.-bedrijven. Urk, 30 April. Door 40 vaartuigen werd heden aan den Gemeentelijken Vischafslag alhier aangevoerd: 2576 pond aal en paling, van 9141 pond per vrartuig, prijs 31—77 ct., 453 pond spiering, 24 27 ct. per pond; 251 manden posten, ƒ4.98 en 200 manden nest, prijs 33 ct. per mand.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 9