IRAK rrplpffi '^llf M, S 4 tü f§f Duitsch weermachtHericht Italiaansch weermachthericht land en volk Engelsche aanval op Bremen Heemkunde r Ét lS 'l i Het Heem van een kind is het ge bied, waarin het zijn jeugd door brengt, hetwelk het uit eigen erva ring leert kennen en waarin het jeugdervaringen opdoet, welke sterk tot het gevoel spreken. Het Heem is de verbinding van het IK met de geheele omgeving, door al de duizenden draden, welke uitgaan van de plekjes, van de na tuur, van de menschen uit dezen tijd met hun beschaving en van de menschen uit vroeger tijden, wier denken, voelen en willen als cul tuur tot ons is gekomen. Zoo ge zien is het Heem de som der be trekkingen tusschen mij en de om geving, de verbinding tusschen mij en mijn levensgemeenschap. Deze betrekkingen beteekenen op de eerste plaats een aantal gevoels complexen. Deze zijn echter onbe staanbaar, zonder een aantal be grippen en voorstellingen, zonder een zekere mate van kennis, welke op het Heem betrekking heeft. Het is de belangrijkste en aantrekke lijke taak der school door en naast het aanbrengen van deze kennis dit Heemgevoel te ontwikkelen. J. L. H. J. WESTENBERG. eester Westenberg doet het an ders dan vele andere meesters. Die doen het natuurlijk óók wel goed, want welke schoolmeester doet het ooit verkéérd. maar we zouden zoo zeggen: meester Westenberg doet het tóch beter. Dat komt. hij if' zoo bru taal ook eens buiten de zéér wijze en deugdelijk bevonden, dus alleenza ligmakende leerboekjes voor mees ters om te gaan en de jeugd ook eens iets anders bij te brengen, dan dat de pinksterblom zes meel draden heeft en een overblijvende plant met een wortelstok is. Hij trekt met zijn jongens en meisjes de wei in en den weg op. en leert ze het leven van de planten uit eigen aan schouwing. En als het mogelijk was. zou meester Westenberg het rad van den tijd een eeuw of zes terug draaien. Dan zou hij met zijn leerlingen op een vei lig plekje achter den Huigendijk kruipen om zélf te zien. hoe de Langendijkers van leer trokken tegen de mannen van Floris de Vijfde, opdat ze maar goed zouden begrij pen dat die Floris wel een beste brave ion gen was, maar toch niet heelemaal den naam van der Keerlen God. den troost en den toeverlaat van de armen verdiende. Een deel van die armen, de vrijbuiters uit het Geestmerambacht, de roemruchte geest mannen, had immers een gloeienden hekel aan hem, want toen de edelen Van Aemstel en Van Velzen Floris in 1296 nabij het Mui- derslot deden sneven, gingen ze van pure leüt en bij wijze van een verzetje alle burchten afbranden en verwoesten, die de graaf in Westfriesland had gebouwd om de Geest mannen beter onder den duim te kunnen houden. Maar omdat zoo'n rad van den tijd terugzetten nog niet is* uitgevonden, teekent meester voorloopig prachtige kaarten op het bord. en de jon gens en meisjes tooveren allerlei calligrafi- sche kunstproducten in hun schriften Zoo on der het vertellen door komen ze uitmuntend op de hoogte van de geschiedenis van hun eigen streek, ze leeren de namen van de dorpen, van de wegen begrijpen, zooals die pit de grijze historie zijn voortgekomen, ze krijgen zooais Dr. Jac. P. Tijsse dat zoo pre cies uitdrukt: intelligente en gevoelvolle be langstelling in eigen omgeving. Belangstel ling, welke volgens dezelfde leermethode la ter wordt uitgebreid tot de dingen, welke buiten de grenzen van ons vaderland lig gen. Ze leeren reeds op de lagere school de Heemkunde volgens sommigen een nieuwe wetenschap, volgens anderen een opbloei van het cul tuurbewustzijn der Nederlanders. Nieuw lijkt ons de heemkunde allerminst, alleen noemde men het vroeger anders. Er wa ren vroeger reeds meesters.- die gingen schoolwandelen om in de vrije natuur Hol- landsch ..heem1' met eigen oogen te aan schouwen en er is al jaren een commissie voor Heemkunde welke vroeger een deftige naam had- ..co1» 'ssie ter bevordering van de heemschutgedachte" Dezelfde Dr. Thvsso dien wij hierboven citeerden en deze go- EEN MIDDAG BIJ MEESTER WESTENBERG IN DE OPEN BARE LAGERE SCHOOL TE BROEK OP LANGENDIJK. Een eenvoudige dorpsschool waar den kinderen alles wordt geleerd om ze tot goede vaderlanders te maken. leerde is waarlijk niet die eerste de beste vindt het bepaald noodig dat het vak heem kunde dwingend wordt opgelegd aan de kweekscholen voor onderwijzers en dat de goede bestaande leerboeken .aan den eisch voor dezen aanschouwingsvorm worden aan gepast. Geen overhaasting, geen beunhaze rij, geen overlading en veel herhaling oor deelt hij. Het moet levensgenot blijven. Om nu weer naar meester Westenberg en zijn klas terug te keeren, het leeren moet daar wel een genot zijn. en o zoo graag hadden we zelf weer eens zalig willen wor den door den iongenskiel nog eens om de schouderen te laten glijden o zoo graag waren we zelf in de bank gekropen 0111 de spannende geschiedenis van dien Floris de Vijfde en zijn zoon Jan de Eerste, alles in verband met eigen streek en plaats in het srhrift te schrijven en er teekeningen uit van die fijne gekleurde inkt bij te'ma ken. Meester vertelt We waren gebleven jongens, - vertelt meester, bij den dood van Graaf Willem de Tweede. dat was die man. die om de Berk meer trok. Waar is die Berkmeer Jan? Juist, goed onthouden, zwaar geharnast op zijn paard en zoo. maar daar praten we allemaal niet meer over, dat zou vervelend worden. We gaan nu praten over Floris de Vijfde: over hem hebben we het trouwens vroeger ook al pens gehad, een goeie brave man, weten jullie nog wel. van de samen zwering te Utrecht van van Aemstel en. van Velzen. maar nu gaan we dien Floris es uit uit een ander oogpunt bekijken, hoe de Langpudiikers. jullie voorvaderen, hem za gen. Nou. die vonden het ook een besten, braven man, maar ze warén toch erg blij, toen hii eenmaal dood was. En zelf bad hii aan dip konpige Westfriezen een gloeienden hekel. De Langendijkers maak ten 7.e'fs van niid den Hui'gendiik kauot, klaar Floris was ook niet van gisteren. Die dwong een stuk of wat boeren om den dijk weer in orde te maken. Boogschutters van de lijfgarde zouden ben wel beschermen. Maar toen kwamen de Geestmannen uit hun hopken en gaten en alle boog schutters, pn de vlucht. En maar loonen! Tot TTeiloo. Daar daar kregen de Gepot- mannen klop, want die waren wel thuis in de poelen en plassen, maar op de hoogere gronden niet en er kwam rouw over den Langendiik. want er waren 800 dooden. Jan Kuiper zit recht. Ja, en toen stuurde Floris zijn veldheer Brederode. een eerste klas vechtias. Die kwam langs de vaart van Vronen over de Dellen en op slot moesten de Langen dij kers naar Alkmaar naar de Torenburcht waarom zou die zoo hee- ten" tcu.v maar on de kaart! „Omdat er zooveel torens waren, mees ter." Goed zoo. Jannie en als ie nou in Alkmaar komt. vindt je hii de Friesche brug altijd nóg een straat die Torervburcht heet.. Dan weet je nu hoe die straat aan zijn naam komt. Goed, naar Toranburcht dus om Ie zeggen hoe aardig ze Floris nu wel vonden. Ze gingen natuurlijk met looden schoenen, die uit Suskerwout, uit Noorskerwout en uit Broec met een c. Zware belasting werd opge- WÊsmpm - „En daar gaan we nu van den zomer eens kij ken, we zullen nog kunnen zien waar die Eenigenburcht heeft ge staan." ■- Dii moois teekende een meisje van elf Jaar. f Meester en zijn I leerlingen. legd, ook zelfs aan de weduwen van de ver slagenen. Die moesten de helft van hun be zit afstaan. Donk je dat es in, hè, die we duwen, die daar verslagen om de tafel zaten te treuren, omdat de man en vader nooit meer terugkwém, moesten óók nog de helft van alles wat ze bezaten afstaan. Maar dat is wat. En bovendien ging Floris toen „ge- meene wegen" aanleggen, daaraan moesten de boeren ook al helpen. En wie weet nu wat gemeene wegen waren? Die boeren von den 't niets lollig, dat kan ik je verzekeren. Die laatste opmerking had meester maar nie^ moeten maken, of misschien was het juist goed. anders had een van do kijapen misschien zoo'n origineel antwoord niet ge geven: „Ze hadden zoo'n hekel aan dat wegenbouwen meester, dat ze die wegen gemeene wegen noemden..." Een van de bolleboozen weet het beter, want in den stijl van de keurige leerboekjes zegt hij: dat wa ren algemeene wegen meester, die iedereen mocht betreden. Da's mooi gezeid. Henk. vindt meester met een knipoogje naar den krantenluisteraar achter mees ters lessenaartje. (Morgen vertellen we meer van dit inte ressante onderwerp). GELAATSEXPRESSIES: Te beginnen links boven: Ik wou dat ik er bij ge weest was, wat zou ik hem geraakt hebben. Ik zou best in zoo'n burcht willen wonen. Achthonderd dooden, sjon ge wat een boel. Die Floris was ook niet van gisteren jongens... Gemeëne wegen zijn we gen, die door een ieder be treden kunnen worden. Ik vind de oorlog van vroe ger lolliger dan tegenwoor dig (Foto's en montage Fred. Groot) NEGEN BRITSCHE KOOPVAARDERS GEZONKEN. Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt bekend1: Duikbootcn hebben in een taaien aanval van verscheidene dagen op een door torpe dojagers krachtig beschermd konvooi ne gen vijandelijke koopvaardijschepen met te zamen 56.248 brt. tot zinken gebracht. Daar mede zijn door aanvallen van het duikboot- wapen op dit konvooi, met inbegrip van de reeds vermelde resultaten, dertien vijan delijke koopvaardijschepen met tezamen 76.248 brt. tot zinken gebracht. Het luchtwapen bombardeerde in den af- geloopen nacht met goede uitwerking ha vensteden in Zuid- en Zuidoost Engeland Gevechtsvliegtuigen brachten overdag voor de Schotsche kust een koopvaardijschip van 8.000 brt. tot zinken en in den afgeloo- pen nacht een klein oorlogsschip bij Lands- end. Door bommen en beschieting met boordwapens werden bovendien twee groote koopvaardijschepen en een patrouillevaar tuig zwaar beschadigd. In Noord-Afrika hebben pantserauto's van het Duitsche Afrikarorps bij Tobrock een Britsche batterij in elkaar geschoten. Plaat selijke aanvallen van Britsche pantserwa gens werden afgeslagen. Bii Solloem: we- derzijdsehe activiteit van verkenners. Duit sche gevechtsvliegtuigen en duikbommen werpers bombardeerden tezamen met forma ties van het Italiaansche luchtwapen ravi tailleeringsinrichtingen van den vijand bij Tobroek. In de haven werd een schip in brand gebombardeerd. In de baai van Soeda en ten Zuiden van het eiland Kreta bescha digden Duitsche gevechtsvliegtuigen ver-, soheidene koopvaardijschepen, op ernstige wijze. Gp het eiland Malta viel het Duitsche luchtwapen belangrijke militaire inrichtin gen. o.a. het vliegveld Lucra en de haven La Valetta met goede uitwerking aan. De vijand wierp vannach' met zwakke strijdkrachten bommen in West- en Zuid west Duitschland. In eenige steden, o.a. Mannheim en Keulen, ontstonden branden in woonwijken en fabrieken. De materieele schade en de verliezen aan dooden en ge wonden zijn gering. Een formatie duikbommenwerpers onder bevel van den eersten luitenant Rieger heeft zich bij den suceesvolen aanval op een Britsche vlootformatie voor Benghasa in denn acht van 10 op 11 Mei bijzonder on derscheiden. BEZETTING VAN DEN EPIRUS VOLTOOID. Het Italiaansche weermachtsbericht luidt als volgt. Onze troepen hebben bij de voltooiing van de bezetting der veroverde gebieden ten oosten van Albanië, Pee, Prizren, Tetovo, Gostivar en Kicevo bereikt, in Griekenland werd de bezetting van den Epirus en van de kindstreken Akarnanie en Etolie voltooid en Missoongi en I.epanto aan de golf van Pa tras bereikt. In den nacht van 11 op 12 Mei hebben formaties gevechtsvliegtuigen van het Duit sche vliegerkorps belangrijke doelen van de steunpunten op het eiland Malta met zichtbaar succes aangevallen. In Cyrenaica levendige activiteit van Ita liaansche en Duitsche vooruitgeschoven eenheden bij Solloem en Tobroek. Italiaan sche en Duitsche formaties vliegtuigen heb ben herhaalde malen de steunpunten van Tobroek gebombardeerd. Een torpedojager werd getroffen Munitie- en benzineopslag plaatsen werden in brand geworpen. In Oost Afrika blijven onze troepen on danks de grootste moeilijkheden heldhaf tigen tegenstand bieden, bezield en aange spoord door den daad en het voorbeeld van Zijne Koninklijke Hoogheid, den hertog van Aosta. WINKELIERS PAST OP UW BONNEN! Een bakkersfirma in de Tolstr. te A'dam heeft bij de politie aangifte gedaan van diefstal van 5 opplakvellen, elk met 200 broodbonnen en een opplakvel met 100 blnembonncn. Uit een fabriek aan de Schagerlaan heb ben inbrekers 300 brood- en 65 vleeschbon- nen gestolen. Hoewel het land Irak, aan de beide stroo men Euphraat en Tigris gelegen, tot de oudste kultuurgebieden ter wereld behoort, is het onder den naam „Irak" pas in de laatste jaren bekend gekorden. Het woord Irak beteekent in het Arabisch ongeveer hetzelfde als Nederland het land der laagte. De opgravingen van Duitsche ge leerden hebben eerst kortelings nauwkeu rige gegevens opgeleverd over de vele heen schers en machtige krijgslieden, die het land in oude tijden hebben geregeerd. Men zou kunnen zeggen, dat Irak voor den wereld oorlog de Schoone Slaapster in het Ros"h was. die pas in den iongsten tijd gewekt werd. Tot 1914 was het niets anders dan een afgelegen, stoffige Turksche provincie. Toen de Engelschen over Basra binnen drongen. begon men pas. de hulpbronnen van het land te onderzoeken en de gewel dige petroleumvoorraden in het Mosoel- gehied uit te buiten. Sindsdien is de aan dacht van Europa meer en meer op dit gebied gevestigd. Het tegenwoordige koninkrijk Irak omvat geheel Mesopo'amië met inbegrip van het Mosoel-gebied. Het is ongeveer 1000 K.M. lang. 500 K.M. breed en heeft aan d-gn Per- zis-chon Golf een kustgebied, dat ongeveer 110 K.M. lang is. De geheele oppervlakte bedraagt c.a. 370.000 vierkante K.M.. het is ibis 11 maal zon groot als Nederland. In 1920 werd de bevolking op 2.8 millioen inwoners geschat: thans kan deze 3.4 millioen bedra gen. Het land kan nog vele menschen be vatten. want het is vruchtbaar en de ont wikkeling is er de laatste jaren geweldig vooruitgegaan. Na den wereldoorlog werd uit het vroegere Turksche vilaiet Mosoel en de steden Bas- ra en Bagdad door den Volkenhond het koninkrijk Irak gevormd, dat als mandaat door Engeland zou worden bestuurd. 1932 besloot de Volkenhond het mandaatsrecht on te heffen."Eerst moest echter Irak met Engeland een bondgenootschaps- en vriend- schansverdrag sluiten, en moest toestaan, dat Engeland ter bescherming zijner be langen Engelsche troepen in het land on derhield. Verder zou Engeland, evenals in Egypte, voor de bescherming der Iraksche grenzen zorgen, zoodiat de Engelsche in vloed er zeer groot was. Het onderscheid tusschen de bewoners! van Irak en de Arabieren in Egypte of Pa-- lestina is tamelijk groot. De eersten zijn meer met de woestijn verwant en hebben meer Bedouïnenbloed. Behalve 2 millioen Arabieren wonen er in Irak ook Koerden, Turken Iraniërs en Armeniërs. De „Irak- kers" hebben meer vrijheidszin dan de an dere volken in Voor-Azië. Sinds den we reldoorlog is de bebouwing van het :and met tarwe, gerst, katoen, rijst en dadels en het boren naar petroleum zeer toegenomen Rondom de hoofdstad Bagdad, die c.a. 200.000 inwoners telt. zijn een groot aantal moderne tuindorpen ontstaan. Het land heeft overvloed aan voedingsmiddelen en de aan trekkingskracht voor de bewoners der om liggende landen is groot. Het onderwijs is sinds 1920 zeer bevor derd. 1928 bestonden er in Irak 264 open bare volksscholen, tien middelbare scholen twee middelbare technische scholen, ver scheidene kweekscholen voor onderwijzers en onderwijzeressen en, te Bagdad, een uni versiteit. die in 1926 is opgericht. Het koninkrijk Irak is het gelukt, a's eerste der Arabische landen onder Brit sche heerschappij een zekere zelfstandigheid te bereiken. Thans tracht het, zich geheel van de vreemde heerschappij vrij te maken! Waarbij Duitsche hulp zeer welkom zal zijn. In den nacht van Zondag op Maandag hebben de Britten opnieuw een aanval op Breinen gedaan, waarbij zij wederom hun brisant-, en brandbommen willekeurig no- ven het geheele stadsgebied neerwierpen- Een lagere school werd o.a. door brand groot.endeels vernield, een meisjeslyceum door brandbommen getroffen en een histo risch museum, waarin niet te vervangen verzamelingen waren ondergebracht, werd door een zware brand beschadigd. Van een ziekenhuis werden de wasscherij, de ma. ,1" nekamer en het lijkenhuis totaal vernield- DOOR VRACHTAUTO OVERREDEN EN GEDOOD, Gistermorgen om 9.50 uur is de vierjarig6 C. Barendse, gewoond hebbende aan den Hilledijk te Rotterdam, in de omgeving van de ouderlijke woning, door een vrachtauto welke beladen was niet zand; overreden en gedood.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 8