Engelschen op Kreta
nemen nieuwe positie in
De honderdduizend eruit
Rooseveit kondigt netionalen
crisistoestand e!
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Het slagschip
„BISMARCK"
ondergegaan
Verduisteren i
9.47 uur
Echtpaar in brandend huis omgekomen
Wat gevreesd werd
staat te gebeuren
Voormalige Grieksche regeering
naar Jeruzalem
Pont omgeslagen
Extra ei op bon 41
Schildersj'ongeo
van dak gestort
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
WOENSDAG
28 M E I 1941
JAPAN
De productieslag
T
Frankrijk en zijn koloniën
Amerikaansche moeders
tegen deelneming
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland
Geen dienstplicht in
Noord Ierland
Wioaot gaat verslag
uitbrengen
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.27 uur
Vrijstelling van
personeele belasting
Hulo was onmogelijk
HELDERSCHE COURANT
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA, Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAARG. No. 9243
Het slagschip Bismarck. dat in zijn eer
ste gevecht tegen een Britsche overmacht
de „Hood" tot zinken bracht en de „King
George" beschadigde, had door een treffer
in het voorschip aan snelheid verloren.
Door een torpedo, die tijdens een lucht
aanval op 24 Mei werd gelanceerd, ver
loor het nogmaals aan snelheid. Vierhon
derd zeemijlen ten westen van Brest werd
het schip op 26 Mei tegen 21.00 uur op
nieuw door twqp luchttorpedo's getroffen,
waarvan er een het roer en de schroeven
brak.
Om 23.42 uur ontving het opperbevel van
de marine van den vlootchef, admiraal
Luetjens het volgende rapport: „schip on-
bestuurbaar. Wij strijden tot de laatste
granaat. Leve de Führer. W.g. Vlootchef".
In den strijd tegen de vijandelijke zee-
strijdkrachten, die langzamerhand ver
sterkt werden, vocht het slagschip „Bis
marck" tot het tenslotte op 27 Mei des och
tends het slachtoffer van de overmacht
geworden is.
Deze overmacht bestond uit drie Britsche
slagschepen, een vliegtuigmoederschip, ver
scheidene kruisers en torpedojagers.,De Brit
sche formatie zelf wordt sinds gisterochtend
door Duitsche gevechtsvliegtuigen aange
vallen.
De gedachten van het geheele Duitsche
volk zijn vol trots en rouw bij zijn in het
zeegevecht bij IJsland zegevierenden vloot
voogd admiraal Luetjens, bij het slagschip
Bismarck, zijn commandant, kapitein ter
zee Lindemann en bij zijn dappere beman
ning.
„Een meute heeft een stuk wild
gejaagd".
„Een meute heeft een stuk wild gejaagd"
Verklaren de Londensche correspondenten
van de Amerikaansche pers omtrent den
strijd tusschen de Britsche oorlogsschepen
en de Bismarck. Associated Press meldt uit
Londen, dat aan den slag, waarin de Bis
marck verloren ging, de grootste Britsche
oorlogsschepen deelgenomen hebben, waar
onder de Rodney, de Nelson, de King George
5 en de Prince of Wales, benevens eeh on
genoemd vliegtuigmoederschip.
Verklaring van Matsoeoka.
In een rede voor een conferentie van rec
toren van middelbare scholen te Tokio heeft
de Japansche minister van buitenlandsehe
zaken, Matsoeoka, gistermiddag in het mi
nisterie voor de opvoeding onder meer ge
zegd. dat het beginsel van de Japansche di
plomatie blijft uitgaan naar het toepassen
van den waren geest van „Hakkoitsjioe".
iat wil zeggen algemeene broederschap.
Sprekende over de huidige interna
tionale crisis zeide de minister: „Ik
ben bang, dat wat gevreesd ls. thans
op het punt staat te gebeuren."
Herinnerende aan zijn indrukken betref
fende het gezonde en levendige Duitsche
vol'k, dat hem in Berlijn had verwelkomd,
zeide Matsoeoka met nadruk: „De opvoe
ding van een jong volk kan nooit succes
hebben, tenzij de leiders een vurig ver
trouwen in zichzelve hebben". Matsoeoka
eindigde zijn rede met er op aan te dringen
dat bij de opvoeding de nadruk zou worden
gelegd op de waardigheid van de Japan
sche nationale politiek in dezen tijd van
wereldcrisis.
Organisatie van de commissie
dr. Posthuma.
In het geheele land wordt met spoed ge
werkt om een volledige orgapisatie voor
den productieslag tot stand te brengen.
19 Maart j.1. werd de commissie ter on
dersteuning van de maatregelen, getroffen
voor de regeling van de landbouwproduc
tie (commissie dr. Posthuma) door den
rijkscommissaris voor het bezette Neder-
landsche gebied benoemd.
21 Maart d.a.v. werd de commissie, die
rtr- F. E. Posthuma tot voorzitter heeft en
•3e voorzitters van den christelijken boeren
en tuindersbond, van de Kath. Ned. Boeren
Tuindersbond, van het Ned. Agrarisch
Front en van het Ned. Landbouw comité tot
leden door den Reichsbauernfuehrer Graf
Groote geinstalleerd.
22, 23 en 25 April d.a.v. werden de ge
westelijke commissies door dr. Posthuma
Reinstalleerd. Deze commissies zijn met
"Un arbeid thans zoo ver gevorderd, dat de
streekcommissies in de gewesten zijn sa
mengesteld en in vele streken de buurt-
eotnrnissies zijn gevormd. Met de vorming
rter buurtcommissies is de organisatie vol
tooid.
In een officieel communiqué van het Brit
sche hoofdkwartier in het midden-oosten
wordt omtrent de operaties op Kreta mee
gedeeld, dat de Duitsche troepen ten westen
vari Kanea eergisteravond door een nieu
wen succesvollen aanval de bres in de Brit
sche defensieve linies hebben verbreed, zoo
dat noodzakelijk werd, de Britsche troepen
te doen terugtrekken op achterwaarts gele
gen stellingen.
en aanzienlijke hoeveelheden wapens, mu
nitie en proviand buitgemaakt.
Associated Press meldt uit Egypte, dat de
voormalige Grieksche regeering haar tenten
te Jeruzalem zal opslaan, omdat Egypte als
niet oorlogvoerende mogendheid den gewe
zen Griekschen koning slechts als „particu
lier" wil herbergen.
De havenautoriteiten te Alexandrië treffen
koortsachtige maatregelen, naar het D.N.B.
verneemt, om de Engelsche kruisers en tor
pedojagers op te nemen, die in de gevechten
let/mo:
andiali
ïjakias
K R
KRETA, HET BRANDPUNT IN
Tevoren was medegedeeld, dat het onmo
gelijk was gebleken nieuwe landingen vart
vijandelijke troepen door de lucht te ver
hinderen.
Het kaartje toont duidelijk de belangrijke
strategische positie van Kreta.
In den linker bovenhoek bij Krythera is
de Zuidelijkste punt van Griekenland aan
gegeven, de afstand in Kilometers van daar
uit naar de hoofdstad van Kreta (Herakleon)
is 210 K M.
Ten Oosten van Caneas in een diepe inham
ligt de Soeda Baai, de ligplaats van de Brit
sche vloot, verder zijn op het kaartje de
voornaamste havens van het eiland aange
geven
Blijkens een D.N.B.-bericht uit Berlijn
wordt dé bevolking van Kreta in Engelsche
uitzendingen opnieuw opgewekt tot gewa
pende tegenstand tegen de Duitschers. Het
nieuwe Britsche paroo! voor de Kretenzers
luidt zich met geweren en ander oorlogsma-
terieel te bewapenen en de Duitschers in de
pan te hakken.
Van Duitsche zijde wordt hieromtrent ver
klaard, dat deze oproep het volkenrecht
schendt en de Kretenzers als zij daaraan
gevolg zouden geven, zich zouden blootstel
len aan het gevaar als franctireurs te wor
den behandeld.
De meeninq van ChurchilL
Minister-president Churchill heeft gisteren
naar de Londensche berichtendienst meldt,
in het Lagerhuis de gevechten op Kreta „fel
en ernstig" genoemd. De vijandelijke druk
neemt van dag tot dag toe. Het sterkst is
hij op het westelijk deel van het eiland.
Twee slagschepen en verscheidene kruisers
der Britsche zeestrijdkrachtdn zijn bij de
gevechten om Kreta beschadigd. Hoe de ge
vechten op Kreta ook mogen afloopen. zoo
besloot Churchill. de hardnekkige verdedi
ging van het eiland zal in de annalen van
de Britsche oorlogsgeschiedenis een bijzon
dere plaats innemen.
In den loop van den strijd" op Krea zijn
zware afzonderlijke gevechten ontstaan
waarbij kleine Duitsche groepen zich on
derscheidden door snel handelen en stout
moedig optreden. Zoo vernietigde een kleine
stormafdeeling op marsch naar de noord
westkust van het eiland drie Britsche batte
rijen. Talrijke gevangenen werden gemaakt
KAART VAN PELT
DE MIDDELLANDSCHE ZEE.
(Kaart van Pelt).
bij Kreta zwaar beschadigd zijn. Pompsche-
pen en sleepbooten zijn reisvaardig gemaakt
en de thuisvarende Engelsche vlooteenheden
tegemoet gezonden.
Ter aanvulling meldt deLondensche be
richtendienst over de Britsche scheepsverlie-
zen bij Kreta, dat de verliescijfers zijn: 43
officieren, 500 man bij den kruiser Fidji, 8
officieren, 120 man bij den torpedobootja-
ger Kelley, 9 officieren en 150 man bij den
torpedobootjager Cahsmir, 6 officieren en 98
man bij den torpedobootjager Juni en 3 offi
cieren en 88 man bij den torpedobootjager
Greyhound.
„Sterker verbonden dan ooit".
Frankrijk is met zijn koloniën hechter ver
bonden dan ooit tevoren, verklaarde de
staatssecretaris voor koloniën, admiraal Pla-
ton, aan een correspondent van de Petit Pa-
risien te Vichy in een interview. De Fran-
sche koloniën, zoo vervolgde de admiraal,
hebben zich in groote meerderheid aan de zij
de van het moederland geschaard. Om den
toestand in de koloniën te begrijpen, moet
men bedenken, dat bij de ineenstorting van
het moederland met een slag alle verbindin
gen tusschen Frankrijk en zijn koloniën wa
ren verbroken Zoo is in verschillende deelen
van de overzeesche gewesten, die onder den
economischen invloed van aangrenzende En
gelsche koloniën staan, een afvallige bewe
ging kunnen ontstaan. Aan de grenzen der
afgevallen koloniën wordt de strijd tegen de
kuiperijen der afvalligen krachtig gevoerd.
Reeds eind September van het vorige jaar
kon de afvallige beweging als bedwongen
beschouwd worden.
Tweehonderdduizend handtee-
keningen.
De „Commissie van Amerikaansche moe
ders van den centralen bond der tegen deel
neming van Amerika aan de noorlog ge
kante vrouwen" heeft tweehonderdduizend
handteekeningen bijeengebracht voor een
resolutie tegen het gebruiken van convooi-
en. Deze resolutie is overhandigd aan sena
tor Tobey om ze door te zenden naar den
president. De vrouwenvereeniging „Women
Patriots of the Republic" heeft een delega
tie uit New York naar Wasthington gezon
den om den president te herinneren aan
zijn verkiezingsbelofte, dat. hij de V.S. uit
den oorlog zou houden.
Alleen woonwijken getroffen.
Het Britsche luchtwapen heeft in den af-
geloopen nacht met vrij zwakke strijd
krachten naar West-Duitschland gevlogen
en op verschillende plaatsen brisant- en
brandbommen laten vallen. Er ontstond al
leen schade in woonwijken, o.a. werden een
ziekenhuis en een kerk getroffen. Eenige
personen werden gedood en gewond.
DE BESCHERMING DER AMERIKAAN
SCHE MARINE.
De minister van marine, Knox, heeft in
een brief aan den woordvoerder van het
huis van afgevaardigden de aanneming van
een wet geëischt, welke de commandanten
van Amerikaansche oorlogschepen mach
tigt „binnen de Amerikaansche territoriale
wateren alle stappen te ondernemen, welke
zij (ot bescherming der Amerikaansche ma
rine noodig achten". Krachtens de bestaan
de wet bezit alleen de opperste marinelei
ding een dergelijke machtiging. Knox voeg
de hieraan toe. dat deze nieuwe wet §lechts
dient tot bescherming van de Amerikaan
sche marinevaartuigen.
BRITTEN TREKKEN VAN SOLLOEM
TERUG.
De Britsche troepen zijn met hun voorste
stellingen verder van Solloem teruggetrok
ken, naar het D.N.B. verneemt. Ten zuiden
van Solloem hebben, naar het D.N.B. ver
neemt, Duitsche gevechtsvliegtuigen een
automobielpark gebombardeerd en talrijke
voertuigen vernietigd of beschadigd. Een
Lysander-vliegboot werd neergeschoten.
486STE STAATSLOTERIJ.
5e klasse
6e lijst. Trekking
van
Dinsdag
27 Mei.
f 100.000
11940
f 1.000
3515 6824 16054
f 400
4546 7072 8370
12558
13540
18202 19688
f 200
2426 21738
f 100
1365 1491 2757
6771
8310
10598 12093 12466
15408
16015
20857 21048
President Rooseveit heeft In zijn redevoe
ring den onbeperkten nationalen crisistoe
stand afgekondigd en de versterking van de
verdediging der Vereenigde Staten tot aan
de grens der eigen kracht geëischt.
Churchill heeft, naar de Londensche be
richtendienst meldt, in het Lagerhuis me
degedeeld, dat afgezien is van invoering van
den dienstplicht in Noord-Ierland. Het
recht van Groot-Brittannië zoo meldt
Churchill om in Ierland den dienstplicht
in te voeren, staat „wel is waar buiten twij
fel, maar de aangelegenheid heeft meel
stof doen opwaaien dan het waard is".
Daarom is er van afgezien.
Geen slachtoffers.
Terwijl de pont over het Apeldoornsche
kanaal te Wapenveld zich met ongeveer
twintig passagiers midden pp het twintig
meter breede water, dat ter plaatste 2i/2 me
ter diep is, bevond, is het vaartuigje ge
kapseisd. Alle opvarenden vielen, de ihees-
ten met hun fiets, te water. Gelukkig kon
den alle drenkelingen, w.o. enkele kinderen
worden gered. De fietsen zijn later opge
haald. De pont bleek ernstig te zijn bescha
digd.
Het Amerikaansche departement van bui
tenlandsehe zaken heeft bevestigd, dat de
ambassadeur der Vereenigde Staten in Lon
den, Winant, het komende weekeinde naar
de Ver. Staten zal terugkeeren om verslag
uit te brengen. De Associated Press vér-
moedt, dat Winant naar Washington geroe
pen wordt om voor het eerst sinds hij zijn
ambt in Londen aanvaard heeft, Rooseveit
en Huil persoonlijk een beeld te geven van
den toestand in Engeland.
FRANSCHE NOTA AAN AMERIKAAN
SCHE REGEERING.
Naar Associated P/ress uit Washington
meldt, heeft de Fransche ambassadeur,
Henry. Haye, den viceminister van buiten
landsehe zaken, Sumner Welles, een nota
overhandigd, waarin de verzekering wordt
herhaald, dat Frankrijk nóch zijn vloot
nóch zijn koloniën aan Duitschland ofeeni-
gerlei andere mogendheid zal afstaan. De
nota. zoo verklaarde de ambassadeur te
genover de pers, is door hem op instructie
van Vichy ontworpen.
Zooals reeds werd medegedeeld, zal tot
een naderen datum wekelijks een extra ei
beschikbaar worden gestelde In verband
hiermede is thans bepaald, dat gedurende
het tijdvak van Donderdag 29 Mei tot en
met Woensdag 4 Juni a.s. de met „41" ge
nummerde bon van de „bonkaart alge
meen". recht geeft op het kóopen van één
ei.
Voor opgelegde pleziervaar
tuigen.
De in het verordeningenblad afgekondigde
verbodsbepalingen om met pleziervaartui
gen in bepaalde watergebieden van ons land
te vertoeven, met name in een groot deel
van Friesland, zullen nog meer dan tot nu
toe houders van plezierbooten tot het be
sluit brengen hun vaartuigen dezen zomer
niet te gebruiken en op te leggen.
In verband hiermede vestigt de A.N.W.B.
er de aandacht op. dat in zoo'n geval vrij
stelling van personeele belasting kap worden
verkregen mits de aanvrage hiertoe vóór 1
Juni, dus voor het einde van deze week is
ingediend bij den plaatselijiken inspecteur
der directe belastingen.
AANVAL VAN IRAKSCHE TROEPEN OP
AUTO-KARAVAAN.
Iraksche troepen hebben Maandag tus
schen Rutbah en de Transjordaansche grens
een autokaravaan bestaande uit 42 auto's
met de particuliere bezittingen van den ge-
vluchten Emir Abdullah en van den vroege-
ren minister president Djamil Oead Midfai
aangehouden. Onder de lading bevonden
zich verscheidene kisten met goud en waar
devolle sieraden.
De 17de eeuwiche gevel van het
perceel Groote Oost 49 te Hoorn*
welke op de lijst van Monumentenzorg
Is geplaatst, zal gerestaureerd worden
(Pax-Holiand)
Brand ontstaan door defect
electrische installatie.
aan
Gisternacht omstreeks drie uur is door
onbekende oorzaak brand uitgebroken in
een perceel aan den Holteweg, te Doetin-
chem, bewoond door het echtpaar Smit De
brand, die waarschijnlijk in de bovenverdie
ping is ontstaan, greep zoo snel om zidh
heen. dat. toen de Doetinchemsche brand
weer arriveerde, er zoo goed als niets meer
'te redden viel. Het echtpaar dat vermoede-
tijk door den rook bedwelmd geraakt was,
kwam in de vlammen om. Of zich nog
meer personen in het huis bevonden, is
niet bekend.
Nader vernemen wij, dat de brand werd
ontdekt door de twintigjarige dochter van
het echtpaar G. J. Smit. Het meisje waar
schuwde een surveillteerden agent, die op
zijn beurt de hulp van de brandweer in
riep. Het was echter onmogelijk man en
vrouw uit het brandende perceel te halen.
Toen de brand gebluscht was. vond men
de verkoolde resten. De slachtoffers waren
62 jaar oud. De dochter was door het ge
beurde zoo overstuur, dat zij naar het zie
kenhuis werd overgebracht.
De brand is vermoedelijk ontstaan door
een defect aan de electrische installatie. Het
huis brandde gedeeltelijk af.
Zijn maat bleef aan d« dakgoot
hangen.
Gistermiddag waren twee schilders uit
Huizen in de Willem Bilderdiiklaan te Bus»
sum bezig met het schilderen van het dak
van een villa. Zij stonden op een z.g. schil-
dersjuk, dat bevestigd was aan de dakgoot.
Plotseling brak dit juk waarbij de 18-iari-
ge B. zich nog juist kon vastgrijpen aan de
dakgoot, doch de 19-iarige W. viel van een
hoogte van neeen meter en bleef op den
grond liggen. Nadat twee artsen de eerste
hulp hadden verleend, werd bet slachtoffer,
dat een gekneusden rug en een gebroken
pols had opgeloopen. per zeekenauto naar
het Diaconessenhuis te Naarden vervoerd.