Sovjet-troepen
Verduisteren
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
trekken terug op de
Stalin-linié
N00RSCH LEGIOEN
OPGERICHT
Tsjaog Kai sjek
breekt met Duitschland
Gebruik van troepen
buiten eigen
balfrond bepleit
Radiorede
Walvischbiefstuk
en walvischworst
22.04 uur
van Roosevelt
Aardschokken
in Argentinië
Varkensprijs
te laag geacht
Z ATE R DAG
20*000 bolsjewisten
loopen over
Vele kerken in Litauen
geplunderd
AMERIKA
Vanavond gaat de
verduistering in om
en duurt tot morgenochtend
5.25 uur
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
5 JULI 1941
Hoofdredacteur: J. BIJLSMA, 'Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mij. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder ó<?e JAARG. No. 9275
Het D.N.B. ontvangt van militaire zijde een
commentaar op het weermachtsbericht,
waarin onder meer gezegd wordt, dat de mi
litaire toestand aan het oostelijk front als
volgt kan worden gekenmerkt:
1. De aanvalsplannen der Sovjets tegen
Midden-Europa zijn voorgoed verijdeld.
2. Het bij de grens opgebouwde front van
geweldige Sovjetstrijdkrachten is verbroken
en versnipperd. Aanzienlijke deelen zijn ge
heel vernield en uitgeschakeld.
3. De troepen, de luchtmacht en de uit
rusting der Sovjetweermacht zijn door de
vernietigende gevechten zoozeer verzwakt,
dat de verliezen niet meer gecompenseerd
kunnen worden.
4. Het Sovjetfront, voor zoover nog van
een front gesproken kan worden, bevindt
zich overal op den terugtocht. De Duitsche
en verbonden troepen volgen op den voet en
naderen thans de z.g. Stalinlinie, een natuur
lijke verdedigingszone van de Zwarte Zee,
oostelijk van de Dnjestr, over Sjitomir en
langs de'Dnepjr, over Pskow, oostelijk van
het Peipusmeer en de Narwa tot de Finsche
Golf. Volgens buitenlandsche berichten zou
hier een sterke verdedigingslinie gebouwd
zijn, doch men mag aannemen, dat het werk
niet overal voltooid is. De Sovjets zullen in
ieder geval trachten de linie te houden,
maar hun kansen kunnen nauwelijks gun
stig genoemd worden.
Volgens V.P.B. bestaat de Stalinlinie in
het noorden van het Peipusmeer over Wite-
bak tot Gomel uit zwakke veldversterkingen
en kunstmatige bunkers en in het zuiden
uit de twee groote rivieren Dnjepr en
Dnjestr.
Twintigduizend, bolsjewisten
loopen over.
Hoofdkwartier van den Fuehrer, 4 Juli (D.
N.B.). Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Vandaag zijn 20.000 soldaten van de nog
bij Minsk ingesloten deelen van het Sov-
jetleger overgeloopen, nadat zij hun poli
tieke commissarissen hadden doorgeschoten.
Duitsche stuka's contra Sovjet-
tanks.
BERLIJN, 4 Juli (D.N.B.)Duitsche stu
ka's hebben zich met groot succes ge
mengd in de verbitterde gevechten, die ont
staan zijn bij den overtocht van Duitsche
pantserafdeelingen over de Berezina. De
Sovjets poogden, toen de eerste Duitsche
tanks vasten voet hadden gekregen op den
oostelijken oever, den verderen opmarsch
te verhinderen, concentreerden eveneens
pantservoertuigen en voerden bovendien al
leszins sterke tankformaties per trein aan.
Kort nadat de tankslag op den oostelijken
Belangrijke stap naar da Noor-
sche vrijheid.
Een aantal bekende Noorsche officieren
heeft gister bij de oprichting van het .Noor
sche legioen" een oproep gepubliceerd, waar
in o.a. gezegd wordt: Het resultaat van den
beslissingsstrijd tegen het bolsjewisme zal
ook voor de toekomstige veiligheid van
Noorwegen voor het bolsjewistische gevaar
van beslissende beteekenis zijn. De gelegen
heid om een Noorsche militaire afdeeling
tot deelneming aan den oorlog te kunnen
zenden voor de Noordsch-Germaansche cul
tuur is een belangrijke étappe op den weg
naar. het herstel van de Noorsche vrijheid.
Alle natioriaalvoelende Noren dienen der
halve alles in het werk te stellen voor de
oplossing van deze eervolle opgave.
Vernietigend werk van het bolsje
wistische regime.
Van de in totaal 4150 katholieke geestelij
ken, die tot den inval der Sovjets in de
Oostzee-staten in Litauen in functie waren,
hebben zich tot ert met 2 Juli 1941 slechts
900 voor het weer vervullen van hun ker
kelijk ambt aangemeld. Nan de nog in Li-
tauen staande kerken zijn er 36 door de
bolsjewisten totaal leeggeplunderd. Kleine
dorpskerken, ten getale van 42, voor het
grootste deel uit hout opgetrokken, werden
gesloopt met als motief, dat zij in den weg
stonden voor nieuw te bouwen huizen. Het
geheele meubilair alsmede alle voorwerpen
voor den eeredienst werden deels in beslag
genomen, deels vernietigd.
oever begonnen was, mengden de Duitsche
stuka's zich in den strijd en deden een ver
nietigenden aanval op de vijandelijke tank
formaties. De uitwerking was buitengewoon
groot en zoo werd de weg voor den verde
ren Duitschen Opmarsch vrijgemaakt. Deze
aanvallen waren ook gericht op de treinen
met pantserwagens. Verscheidene werden
zwaar beschadigd en een locomotief vloog
in de lucht. Bovendien werden bij dezelfde
onderneming op den toevoerweg een groot
aantal voertuigen en verscheidene stuk
ken geschut vernietigd.
Honderdduizenden gesneuvelden.
Berlijn, 4 Juli (D.N.B.) Het D.N.B.
verneemt van het front, dat de slagvelden
rondom Bialystok bezaaid zijn met honderd
duizenden lijken van Sovjetsoldaten. De
reusachtige verliezen, die de bolsjewistische
legers hier de laatste dagen hebben gele
den. zijn voor het grootste deel veroorzaakt
door de massale aanvallen der Sovjetinfan-
terie. Zonder op het aantal slachtoffers te
,zien. zonden de Bolsjewistische aanvoerders
hun afdeelingen infanterie, die waren sa
mengesteld uit Kirgiezen. Oesbeken. Tarta
ren en Kaukasiërs. naar de Duitsche linies.
In dichte golven werden zij tegen de Duft-
sche pantserwagens opgedreven. Overal mis
lukten deze aanvallen door het Duitsche
vuur. De eene golf na de andere werd weg
gemaaid door machinegeweer- en geschut
vuur. Op één plaats trachtte een regiment
cavalerie vergeefs door te breken. Steeds
opnieuw waren de bolsjewisten tot den aan
val overgegaan, tot er van het geheele regi
ment geen man en geen paard meer over
was.
UITWISSELING VAN DIPLOMATEN.
Berlijn, 4 Julo (A.N.P.) Naar van be
voegde zijde hier verluidt, bevinden zich
thans de diplomatieke vertegenwoordigers
van Duitschland in de Sovjet-Unie( alsmede
de Duitsche journalisten op weg naar de
plaats van uitwisseling. Ook de Sovjet-ver
tegenwoordiging in Berlijn, zod verklaarde
men heden in de Wilhélmstrasse, bevindt
zich op weg 'haar de. plaats van uitwisse
ling.
Japan houdt zich aan Driemo-
gendhe denpact.
WAAKZAAMHEID BLIJFT
HET PAROOL.
BERLIJN, 4 Juli 1941. De V.P.B.-correspon
dent meldt:
Vandaag werd te Berlijn bevestigd, dat
de Tsjoenkingregeering in een nota aan
den Duitschen zaakwaarnemer het afbre
ken der diplomatieke betrekkingen heeft
medegedeeld. De Berlijnsche vertegenwoor
diger der Tsjoenkingregeering heeft monde
ling eenzelfde mededeeling gedaan. Dit be
sluit van de Tsjoenkingregeering heeft na
alles, wat de laatste dagen 'gebeurt is. in
Berlijnsche politieke kringen geen verras
sing gewekt. Intusschen wordt het te Ber
lijn betreurd, dat de Tsjoenkingregeering,
blijkens een zoo juist afgelegde verklaring
van Tsjank Kai sjek. zich in het blok der
democratische machten heeft geschaard en
zich heeft aangestoten bij het tegen Duitsch
land gerichte politieke front. In dit verband
kunnen wij nog wijzen op het feit, dat het
geheime besluit v. d. Japansche rijksdagzit-
ting over de houding ten opzichte van het
Duitsch-Sovjet conflict, intusschen ook
aan de Duitsche regeering bekend is ge
maakt. Naar wij vernemen is de houding
van' Japan een bevestiging van de nauwe
betrekkingen, welke ongewijzigd tusschen
de machten, aangesloten bij het driemogend
hedenpact, blijven bestaan.
JAPAN EN DE SOVJET-UNIE.
De woordvoerder van het Japansche leger,
luitenant-kolonel Akiyama, heeft in de pers
conferentie in antwoord op de vraag, of de
geruchten, dat er tusschen Japansche en
Sovjet-troepen aan de grens van Mongolië
en Mandsjoekwo gevechten hebben plaats
gehad op waarheid berusten verklaard, dat
hierover geen officieele berichten beschik
baar zijn. De woordvoerder van de Japan
sche marine sprak de geruchten tegen, dat
de Japansche koopvaardijschepen uit den
Stillen Oceaan zouden worden teruggetrok
ken.
In de gister gehouden persconferentie heeft
de woordvoerder van de regeering eike ver
dere verklaring over interpretatie van het
communiqué dat na de conferentie bij den
keizer is uitgegeven, van de hand gewezen.
In dit verband werd er in de persconferen
tie op gewezen, dat de Amerikaansche bla
den zich zeer druk maken over mogelijke
Amerikaansche leveringen naar Wladi-
wostok en dat zij tevens erop wijzen, dat
dergelijke leveringen sléchts over Japansche
territoriale wateren kunnen geschieden.
Ten aanzien hiervan zeide de woordvoerder,
dat afgewacht moet worden, of de Ameri
kaansche regering inderdaad dergelijke le
veringen ten uitvoer brengt, hetgeen uiter
aard voor Japan van de allergrootste betee
kenis is.
Waakzaamheid het wachtwoord.
Tokio. 3 Juli (Domei):
De Japan Times and Advertiser, die be
schouwd wordt als de spreektrompet van het
departement van buitenlandsche zaken,
schrijft in een hoofdartikel: Ofschoon de
aard van het nationale programma, dat op
de keizerlijke conferentie van gisteren is
goedgekeurd, niet is onthuld, is blijkbaar
waakzaamheid het wachtwoord. De aard
van deze politiek behoeft ook niet te wor
den uiteengezet. In een crisis van dezen aard
weet het publiekwaarschijnlijk, dat de re-
reering de bevoegdheid heeft snel en om
zichtig te reageeren op elke situatie, die de
belangen van den staat raakt. Men stelt
vertrouwen in de mannen en methoden,
die het volk zoo goed hebben gediend, in alle
wederwaardigheden van de afgeloopen vier
jaar.
VOORSTEL VAN DEN CHEF VAN
DEN GENERALEN STAF.
New York, 4 Juli (D.N.B. President
Roosevelt heeft tegenover journalisten ge
weigerd. zijn standpunt te bepalen ten aan
zien van voorstellen van den chef van den
generalen staf. Marshall over het gebruik
vdn Amerikaansche troepen in overzeesche
streken. Ook de minister van oorlog. Stim-
son. wilde zich daarover op de persconferen
tie niet uitlaten.
Naar de New York Herald Tribune uit
Washington meldt, zijn de aanhangers der
regeering door de eischen van Marshall
niet verrast. Zij noemen deze eischen een
schakel in de keten der maatregelen, die
de regeering wil nemen om Roosevelt en
het ministerie van oorlog vrijheid van han
delen te geven in de door Marshall aan
gesneden kwesties.
D« strijd In hst Oosten. in tellen aanval bestoken Duitsche pantsei wagens een Sovjet-bunker. De fotograaf, dia dit
gevecht meemaakte, volgde onmiddellijk achter de voorste gemotoriseerde afdeelingen
(Orbis-Holland)
EENHEID, SNELHEID. FLINKHEID
EN WERKLUST NOODIG.
New-York, 4 Juli (D.N.B. Ter gele
genheid van „Independance Day" heeft Pre
sident Roosevelt een radiorede gehouden.
Hij begon met te zeggen, dat, evenals bij
de onafhankelijkheidsverklaring van 1776,
de Amerikaansche vertegenwoordigers ook
in de tegenwoordige crisis den plicht heb
ben. de motieven voor hun handelingen be
kend te maken. Toen, aldus zeide Roosevelt,
stand het groote begihsel op het spel, dat de
regeering haar volmachten- krijgt door goed
keuring van de geregeerden. In de laatste
jaren is een nieuwe vorm van „tyrannie
opedoken. die de grondgedachte van 1776
in het buitenland heeft weggedrongen. Ook
in Amerika zijn deze begrippen bedreigd.
De President polemiseerde op deze wijze
tegen de „aanvallers" en „dictatoren" en
verklaarde."dat „de menschelijke vrijheid"
in vele landen „door een heerschappij van
geweld" vernietigd dreigt te worden. Het
was niet duidelijk, of hij hiermede de ge-
weldheerschappij der bolsjewisten in de
Sovjet-Upie bedoelde, wien hij, zooals be
kend. zijn steun heeft toegezegd. Verder ver
klaarde hij. dat ook Amerika bedreigd wordt
door de nieuwe staatsvormen, die in tegen
spraak zijn met die van 1776.
Amerika streeft er dan ook ernstig naar.
het westelijk halfrond en de „vrijheid der
zee" te verdedigen. Daarvoor heeft rrien niet
alleen eenheid noodig maar ook snelheid,
flinkheid en werklust. Er moet een einde
komen aan gemopper en sabotage, die een
veel diepere uitwerking hebben dan het in
de lucht laten vliegen van munitiefabrieken
„Ik verklaar voor het volk der Vereenigde
Staten plechtig", aldus besloot Roosevelt,
..dat de Vereenigde Staten nooit een geluk
kige oase zouden kunnen blijven temidden
van de woestijn der dictaturen. Daarom her
nieuwen wij Amerikanen den eed voor het
land en de vlag. met het doel onze werk
kracht en. zoo noodig, ook ons leven be
schikbaar te stellen."
De eerste melktankwagen heeft zijn in
trede gedaan in Noorwegen. Er waren nog
al moeilijkheden ontstaan bij de aflevering
van melk, omdat er gebrek heerscht aan
melkvaten voor transportdoeleinden. Men
had geen anderen uitweg dan tankauto's te
bouwen in den geest van benzinetankwa
gens.
De eerste melktank is thans in Drammen
in gebruik genomen, zegt het Hsb. en zij
kan ongeveer acht ton melk bevatten. Soort
gelijke melkauto's zal men zich binnenkort
in de meeste andere gebieden van Noorwe
gen gaan aanschaffen.
Op de Lofodden heeft zich een nieuwe in
dustrie ontwikkeld, die in dezen tijd van
beteekenis kan zijn. Het betreft industriebe-
drijven, waar vleeschconserven worden toe
bereid, die zuiver en alleen walvischproduc
ten zijn. In de omgeving van Svolvaer is
voor deze doeleinden een groote conserven i
Panische schrik maakte zich
van de bewoners van enkele stre
ken meester.
Buenos Aires, 4 Juli (D.N.B.) Het ge
heele gebied van de Andes in Argéntinië is
in de vroege ochtenduren van Donderdag
door herhaalde sterke aardschokken opge
schrikt, waarvan de uitloopers tot in Bue
nos Aires merkbaar waren. Uit alle steden
der noordwestelijke provinciën komen be
richten over de aardbeving, die vergezeld
ging van een dof onderaardsch gerommel.
Minuten van panischen schrik beleefden
vooral de gewoners van de provincie in de
Andes, San Juna, waar in het plaatsje
Caucette ruim vijftig huizen verwoest
werden. De scholen moesten wegens ge
vaar voor instorting gesloten en verschei
dene gebouwen ontruimd worden. Gelukkig
schijnt de aardbeving slechts op enkele
plaatsen offers aan menschenlevens ge-
eischt te hebben. De uitwerking van de
schokken in de seismologische instituten
van het lahd was zoo hevig, dat de toestel
len vernield werden, zoodat nauwkeurige
afmetingen onmógelijk werden. Het epicen
trum van de-aardbeving wordt vermoed in'
het centrale deel van de Cordilleras, en
wordt in verband gebracht met schokken,
welke dagen tevoren uit Chili gemeld wa
ren.
Centrale landbouworganisaties
niet tevreden.
De vergadering van de besturen der drie
centrale landbouworganisaties was van oor
deel, dat de prijs, waarvoor de varkens moe
ten worden geleverd aan de Veehouderijcen
trale, te laag is. Voor de boeren, die nood
gedwongen gebruiks-, in plaats van slacht
vee inleveren, wenschte men een compen
satie, gelijk aan het verschil tusschen de
getaxeerde gebruiks- en slachtwaarde, of
zoo dit onmogelijk zou zijn een bijslag
van 15 cents per kilo levend gewicht, uit
gezonderd de contractköeien.
Aan de autoriteiten zal men verzoeken,
het vleeschrantsoen in de zomermaanden
op hetzelfde peil te houden, omdat andei's
de leveringen sterk zouden moeten worden
vergroot, waarvoor alleen gebruiksdieren in
aanmerking komen, die echter weinig
vleesch hebben, maar nog wèl melk geven
en die over eenige maanden een behoorlijke
slachtwaarde kunnen bezitten.
De varkens voor huisslachtingen zullen
in het a.s. najaar niet zwaarder mogen zijn;
dan 150 kilo levend. Dit houdt in, dat oude
zeugen niet voor huisslachting kunnen wor
den bestemd, omdat deze bij een gewicht
van 150 kilo niet voldoende slachtrijp zijn.
Daarom zal men verzoeken, om voor deze
categorie een uitzondering te maken.
Het feit, dat in de werkcommissie voor
het Nationale Plan slechts één lid zal wor
den aangewezen voor de behartiging der
landbouwbelangen, achtte men „totaal on
voldoende". Men zal zich hierover in ver
binding stellen met den secretaris-generaal
van Binnenlandsche Zaken.
fabriek in bedrijf. Bij Reine wordt op groo'
te schaal walvischvleesch in alurhinium-
bussen vervaardigd, waarvan het gebruik
mogelijk is dank zij de gunstige aluminium
productie in Noorwegen. Ook in Nitsfjord
houdt men zich in enkele bedrijven bezig
het de aflevering van geconserveerden wal
vischbiefstuk.
En ander artikel, dat nu een tamelijk be
langrijke rol speelt in de Noorsche levens-
middelenproductie, is walvisch-worst.
Het walvischvleesch in alle denkbarei
vormen zal ook in den komenden wintert
voor algemeen, gebruik bestemd blijven,
want men houdt er rekening mede, dat dal
vleeschvoorziening in de toekomst onvol
doende zal zijn. In dit verband kan nog
worden gemeld dat de Duitsche vries- en
vischveredelingsinrichtingen in Trondheim
en Bode, die zoo goed als uitsluitend Noor
sche werkkrachten bezigen, de grootste on
dernemingen op dit gebied in de wereld
zijn. De industrialiseering van het Noorsche
visscherijbedrijf ontwikkelt zich in snel
tempo onder Duitsche leiding. Een groot
aantal schepen, dat men drijvende vries-
inrichtingen en conservenfabrieken zou
kunnen noemen, vervoert de visch naac
Duitschland.
