P E.N. boert half millioeo
achteruit
Radioprogramma
Roosevelt eischt:
De bijeenkomst van
Hitier en Mussolini
De I/uudoc&iwacbtu
sDmtschland strijdt voor Europa
J APAN-AMERIKA
Antwoord van Roosevelt
spoedig verwacht
LINDBERGH
doet een voorspelling
Havenwerken in Engeland
bestookt
POLITIE IN DE KAST
Interessante grepen
Onafgebroken productie
van wapens
Italiaansch weermachtbericht
door Adriaan J. Huisman
Petroleumleveranties nog ver
der beperkt?
New York, 31 Aug. (A.N P.) Naar Uni
ted Press uit Washington meldt, voorzien
diplomatieke kringen' aldaar, een periode
waarin de betrekkingen tusschen Japan en
de Vereenigde Staten koeler zullen worden.
Weliswaar aarzelen deze diplomatieke krin
gen nog om zich te uiten over het resul-,
taat, dat de besprekingen tusschen Roose
velt en Nomoera zullen opleveren, maar
toch zijn zij algemeen van oordeel, dat Ame
rika de Japansche veroveringen in Azië niet
erkennen zal.
Ook gelooft men in dezelfde Amerikaan-
sche kringen niet, dat de Vereenigde Sta
ten hun houding ten opzichte van Tsjoeng-
king zullen willen wijzigen. Men neemt aan
dat president Roosevelt zeer spoedig op de
persoonlijke boodschap van Konoje zal ant
woorden.
De Japansche pers keert zich tegen ten
dentieuze interpretatie en verminking van
de boodschap, die Konoje aan Roosevelt
heeft doen toe' omen. Het Japansche volk,
aldus de bladen, moet het verloop der ko
mende besprekingen met de Vereenigde
Staten onbezorgd afwachten en er van over
tuigd zijn, dat Japan niet voornemens is
ook maar iets af te wijken van de onwrik
baar vastgelegde lijnen.
Associated Press meldt uit welin
gelichte kringen te Washington »dat
de controle autoriteiten voornemens
zijn de petroleumleveranties kan Ja
pan opnieuw te beperken. Een Ame-
rikaansch ambtenaar heeft verklaard
dat na het jongste beperkingsde
creet van Roosevelt geen petroleum
meer naai Japan is verzonden.
De Engelsche burgers In Japan.
De Londensche Sunday Times verwacht,
dat omstreeks 1000 Britsche staatsburgers
en 300 Voor-Indiërs Japan zullen verlaten,
nu een nieuwe aansporing van de zijde der
Britsche ambassade is gevolgd. De Brit
sche consulaen in Japan en Mandsjoekwo
hebben circulaires rondgestuurd waarin de
aankomst van een speciaal schip wordt be
kend gemaakt, dat Japan zal aandoen voor
het vervoer der Britsche en Voor-Indische
staatsburgers.
Het bericht over de evacuatie der Brit
sche burgers uit Japan heeft volgens de Ja
pansche bladen in alle kringen te Tokio
veel opzien gebaard, De Jomioeri Sjimboen
wijst vooral op de politieke beteekenis van
dezen stap en schrijft, dat Engeland den
toch reeds gespannen toestand wil verscher
pen en nieuw'voedsel wil geven aan crisis-
geruchten.
Niet onmogelijk dat Engeland
straks tegen de Ver. Staten zal
strijden.
New York, 31 Aug. (ANP) Men meldt,
dat de Amerikaansche vlieger, Lindbergh,
toch zijn redevoering in Oklahama heeft ge
houden, waarvoor het gemeentebestuur de
zaadszaal niet beschikbaar wilde stellen.
Lindbergh betoogde, dat de. Ver. Staten,
indien zij zich met hun eigen zaken bemoeien
geenszins behoeven te vreezen voor een aan
val van Europeesche of Aziatische zijde.
Dank zij zijn aardrijkskundige ligging be
hoeft Amerika geen enkele invasie te duch
ten.
Volgens de New York Tribune heeft
Lindbergh verder verklaard, dat het
niet ondenkbaar is, dat Engelarjd
nog voor het einde van den oorlog
tegen de Ver. Staten zou strijden, zoo
als het tegen Finland en Frankrijk
gestreden heeft.
Men behoeft slechts de geschiedenis tus
schen de V. S. en Engeland van de laatste
150 jaar te bestudeeren en deze te vergelij
ken met de beloften van eeuwige trouw, wel
ke in de afgeloopen twee jaar tusschen
Frankrijk en Engeland zijn uitgewisseld.
Acht Britsche machines aan de
Ncderlandsche kust neergescho-
ten.
Hoofdkwartier van den Führer, 31 Aug.
(D.N.B.):
Het opperbevel van de weermacht deelt
mede:
Zooals reeds in een speciaal bericht is
medegedeeld, hebben Finsche troepen na
hevige gevechten de Sowjetstrijdkrachten
in het gebied van Viipuri vernietigend
verslagen en op 30 Augustus de stad zelf
heroverd. Tegelijkertijd rukten Finsche
afdeelingen in het centrum der Karelische
landengte met groote terreinwinst in de
richting van St. Petersburg op.
Aan de Engelsehe oostkust hebben ge
vechtsvliegtuigen in den afgeloopen nacht
verschillende havenwerken gebombar
deerd. Andere aanvallen waren gericht op
vliegvelden in midden-Engeland. Schepen
der marine hebben aan de Nederlandsche
kust acht Britsche vliegtuigen neerge
schoten, jagers aan de Noorsche kust drie.
Eenige Britsche bommenwerpers dron
gen in den afgeloopen nacht in het
Noordwesten van Duitschland door. Lucht
afweergeschut heeft een der vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Winstsaldo f 102.759 (v. j. f 640.931)
Aan het verslag over 1940 van het Pr°^_n'
ciaal Electriciteitsbedrijf van NoordHolland
te Bloemendaal ontleenen wij het volgende:
De in het vorige jaar aangekondigde voor
genomen uitbreiding van de centrale te Ve>-
sen vond voortgang. Per 31 December 1940
was van het hiervoor toegestane crediet
van f 7.000.000 een bedrag gebonden van
ongeveer f 4.240.000. In verscheidene leve
ringen is stagnatie ontstaan en zijn Priis"
verhooginge opgetreden. In hoeverre het
toegestane crediet toereikend zal zijn. is
bij het schrijven van dit verslag nog niet
te zeggen.
Het centralebedrijf verliep ongestoord.
De distributie is niettegenstaande de steeds
grooter wordende moeilijkheden normaal
verloopen.
De aan het einde van het verslagjaar be
gonnen onderhandelingen tot overneming
van het electriciteitsbedrijf der gemeente
Andijk hadden tot resultaat, dat de over
dracht aan de Provincie met ingang van
1 Januari 1941 plaats vond. De provincie
levert van dien datum af in 95 gemeenten
rechtstreeks aan huis. terwijl nog 20 ge
meenten den stroom zelf distribueeren. Het
aantal aansluitingen voor verlichting en
huishoudelijke doeleinden bedroeg per 31
December -1940 98.814; het aantal klein-
krachtaansluitingen 4061: door evengenoem-
de overneming vermeerderden deze getallen
met resp. 1046 en 82.
De bijzondere omstandigheden hebben het
stroomverbruik voor verlichting en huis.
houdelijke doeleinden niet zoodanig doen
stijgen als na de voorafgaande jaren kon
worden verwacht.
Mede als gevolg van den verminderden
energie-afzet wijst de winst- en verliesreke
ning per saldo een overschot aan van
f 102.759 (v. j. f 640.931). Dit bedrag is toe
gevoegd aan de reserve voor extra afschrij
vingen en vernieuwingen, doch opgemerkt
dient daarbij te worden, dat een dergelijk
bedrag als jaarlijksche toevoeging aan die
DINSDAG 2 SEPTEMBER 1941.
Hilversum I. 415,5 m.
6.45 Gramofoonmuziek.
6.50 Ochtendgymnastiek.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.45 Ochtendgymnastiek.
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Schriftlezing en meditatie (Voorbereid
door de Christelijke Radio Stichting).
8.25 Gramofoonmuziek.
9.15 Voor de huisvrouw.
9.25 Gramofoonmuziek.
11.00 Voordracht.
11.20 Zang, piano en gramofoonmuziek.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.25 Het kwartier van den arbeid.
12.40 Almanak.
12.45 BNO: Nieuws- en economische Bericht.
1.00 Cello en piano.
I.30 Boyd Bachman en Klaas van Beeck en
hun orkesten.
2.45 Revida Sextet.
3.30 Zang met pianobegeleiding.
4.00 Bijbellezing
4.20 Gramofoonmuziek.
4.45 Sport en spel voor de jeugd.
5.15 BNO: Nieuws-, economische en beurs
berichten.
5.30 Ramblers.
6.00 Alleen voor mannen.
6.15 Cabaretprogramma.
6.45 Reportage.
7.00 Actueel halfuurtje.
7.30 Haarlemsche orkestvereeniging en
solisten.
8.45 Voor den boer.
9.00 Orgelconcert.
9.45 BNO: Nieuwsberichten.
10.00 BNO: Engelsche uitzending: Economie
News from Holland.
Hilversum U. 301,5 m.
6.45-8.00 Zie Hilversum I
8.00 BNO: Nieuwsberichten.
8.15 Gramofoonmuziek.
10.20 Pianovoordracht.
10.40 Gramofoonmuziek.
II.00 Omroeporkest en solisten,
e.o.
12.00 Ensemble Rentmeester;
12.45 BNO: Nieuws- en economische bericht.
1.00 Orgelconcert en zang.
1.30 Ensemble Jonny Omhach.
2.00 Gramofoonmuziek.
3.30 Zonnestralen in ziekenzalen.
4.00 Causerie met muzikale begeleiding.
reserve onvoldoende geacht moet worden.
Bedoelde reserve bedraagt na de betrokken
toevoeging f 3.959.090 3.857.149). Gezien
de in het bedrijf geïnvesteerde kapitalen
wordt een 'verdere krachtige versterking
dier reserve noodzakelijk geacht teneinde
daarover mede zoo noodig in geval van
ernstige bedrijfsschaden te kuninen be
schikken.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
trachtten slechts een paar Britsche vliegtui
gen boven ons land te komen, doch ontmoet
ten een dergelijke» krachtigen afweer, dat
de pogingen totaal mislukten.
Waarschijnlijk hebben de slechte ervarin
gen, welke aanvallende vliegtuigen Donder
dag hier (en ook elders) opdeden, een zeer
deprimeerenden invloed' op de aanvallen ge
had. Er kan thans namelijk ter toelichting
worden medegedeeld, dat toen van de 31 vij
andelijke vliegtuigen, welke het Duitsche
weermachtsbericht als in het Westen neerge
schoten vermeldde, niet minder dan 15 bo
ven Nederlandsch gebied vernietigd werden!
Tezamen meer dan 50 pet. van de aanvallers.
Een ruil ging niet door!
Dezer dagen kreeg een bakker te Amster
dam een aanbieding van een meelhandelaar,
wonende aan de Houtmankade. Deze laatste
had nog drie balen Amerikaansche patent-,
meel, welke hij tegen de noodige bijbeta
ling natuurlijk wilde ruilen voor evenzoo-
veel regeeringsbloem.
De bakker hield zich, alsof hij inderdaad
wel iets voelde voor een dergelijke transactie
en vroeg den handelaar, nog eens terug te
komen. Hij waarschuwde echter de politie en
toen de handelaar weer kwam, zat een re
chercheur in een kast verborgen, die het
geheele gesprek afluisterde en den handelaar
daarop wegens overtreding van de distribu*
tiewet arresteerde.
De patentbloem, een hoeveelheid van 450
kg. almede 69 balen roggemeel en 'n partij
witte boonen werd te zijnen huize in beslag
genomen.
4.30 Gramofoonmuziek.
5.15 "BNO: Nieuws-, economische en beurs
berichten.
5.30 Amabile-sextet.
6.15 Causerie over het ziekenfondswezen (II)
6.30 Ensemble Bandi Balogh.
8.00 Radiotooneel.
9.00 Voor de werkende vrouw.
9.15 Gramofoonmuziek.
9.45 BNO: Nieuwsberichten.
10.00 Avondwijding.
10.0510.20 Politiek weekpraatje (e.o.)
Ernstige muziek:
De cellist Bram Hemerik en de pianist Fred
Boshart spelen van 13.0013.30 uur Hil-
sum I de sonate in A gr. terts, opus 69, no.
3, van Beethoven.
Van 19.1519.45 Hilversum I speelt Simon
Jansen op het orgel .van de groote kerk te
Arnhem, de sonate No. 2 in d kl. terts,
opus 60, van Max Reger.
Reportages:
Van 19.3020.00 uur Hilversum II geven
verschillende reporters in een reportage ge
titeld „Zout" een beeld van de zoutindustrie
te Boekelo. Hierbij komt tot uitdrukking,
dat de te Boekelo aanwezige hoeveel zout
zoo groot is, dat een tekort onmogelijk is.
Voor de jeugd:
In een uitzending van 16.4517.15 vertelt
Karei Nort voor de jeugdige voetballers een.
en ander uit de geschiedenis van het voet
balspel.
Gesproken woord:
Van 12.25—12.40 uur Hilversum II wordt in
een uitzending het kwartier van de arbeid
uitgezonden onder den titel: Van man tot
man in gesproken woord en drukwerk: de
propaganda van het N.V.V."
Luisterspelen:
Van 20.0021.00 Hilversum II wordt in een
uitzending getiteld „Socrates en Kritoon"
in schoonen vorm verklaard, hoe Socrates in
gevangenschap raakte, ter dood veroordeeld
werd, hoe hij echter eenigen tijd op de uit
voering van dit vonnis moest wachten, de
gelegenheid kreeg te ontvluchten, doch daar
van geen gebruik wilde maken.
Voor de vrouw:
Van 21.0021.15 uur Hilversum II Mevr.
J. Holsbergen breekt in een causerie, ge
titeld: „Waar werken onze vrouwen en
meisjes" een lans voor de confectienaai-
stertjes met betrekking tot de opleiding
en arbeidsvoorwaarden.
Verklaringen op Labourday.
Washington, 31 Augustus. D.N.B.)
Ter gelegenheid van Labourday heelt pre
sident Roosevelt een verklaring gepubliceerd,
waarin hij zegt, dat de Amerikanen den La
bourday dit jaar in ernstiger stemming vie
ren, dan 54 voorgaande jaren. De Vereenigde
Staten aldus Roosevelt, staan thans voor de
taak de democratie te handhaven. De hoofd
kenmerken daarvan zijn vrijheid van gods
dienst, woord en pers. Roosevelt eischt voorts
de onafgebroken productie van wapens ter
bescherming van de Vereenigde Staten en tol
ondersteuning van degenen, die zich verzet
ten tegen hen, die volgens Roosevelts mee
ning „de vrijheid en het geluk van alle vol
ken ter aarde willen vernietigen."
Bij zijn aankomst te Hydepark heeft pre
sident Roosevelt tot de bewoners gezegd, dat
er veel reden is om dankbaar te zijn, onder
meer het feit, dat zijn samenkomst met
Churchill „nog zoo vreedzaam gevierd" kon
worden. Ieder moet bidden, aldus Roosevelt,
dat dit ook het volgende jaar nog zoo zal zijn
Het is zeer wel mogelijk, dat de gevaren nog
veel grooter worden dan eind Augustus 1939
het geval was.
Verder beweerde de president zeker te we
ten, dat de overheersching van de wereld,
ook van Amrika, 'het doel der „dictatoren"
is.
VOORUITGANG IN DEN TOESTAND VAN
LAVAL EN DEAT.
Parijs, 31 Aug. (DNB.) Volgens het van
ochtend uitgegeven bulletin heeft zich in
den'toestand van La val en Deat een beslis
sende verbetering voorgedaan. Laval heeft
een rustigen nacht gehad, zijn temperatuur
daalt gestadig. De kogel, die in het lichaam
is gebleven, schijnt zich op een ongevaarlijke
plaats vast te zetten. De toestand van Deat
is na de zware .operatie zoo gunstig als men
maar kan werischen. De dokters zijn van
meening dat hij gered is. Ook over Laval lie
ten zij zich vanochtend optimistisch uit.
Wederzijdsch artillerievuur in
Noord Afrika.
Rome, 31 Aug. (Stefani). Het 453ste com
muniqué van het Italiaansche hoofdkwartier
luidt:
„In Noord-Afrika wederzijdsch artillerie
vuur aan het landfront. Duitsche vliegtuigen
hebben Britsche oorlogsschepen in de haven
van Tobroek gebombardeerd. De Engelsche
luchtmacht heeft een aanval op Tripolis ge
daan, waardoor eenige slachtoffers te betreu
ren zijn en eenige schade is aangericht. Een
onzer torpedobooten heeft voor Tripolis een
grooten vijandelijken bommenwerper neer
geschoten.
Gistermiddag hebben vijandelijke vliegtui
gen bommen laten vallen op woonwijken te
Licata: vier burgers werden gedood, negen
gewond.
In Oost-Afrika, in den sector Wolsjefit,
Britsche luchtaanvallen zonder resultaat,. In
de andere sectoren van het front van Gon-
dar hebben onze troepen met succes plaatse
lijke operaties ondernomen.
In de Middellandsche Z^e hebben onze ja
gers een formatie vijandelijke bommenwer
pers aangevallen: twee vliegtuigen van het
type Wellington werden neergeschoten."
„Een programma van realisme"
De wereldpers houdt zich uitvoerig bezig
met de ontmoeting van Hitier en Mussolini
in het hoofdkwartier. De Duitsche pers
laat niet na de historische beteekenis van
ook deze conferentie te berichten.
De Deutsche Diplomatisch-Politische Kor-
respondenz schrijft: „De samenkomst van
de leiders der spilmogendheden juist op de
plaats, waar de verdedigers der Europee
sche beschaving den beslissenden slag te
gen het bolsjewisme strijden, is voor alle
volken, die den strijd hunkerend gadeslaan,
van de grootste symbolische en historische
beteekenis.
Het spreekt vanzelf, dat de beraadslagin
gen der beide leiders zich niet beperkt heb
ben tot dit even strategische als politieke
oorlogsdoel. .De spilmogendheden hebben
reeds vaak openlijk verklaard, dat zij op
het Europeesche vasteland de voorwaarden
willen scheppen voor een samenleving in
eendracht, welstand en veiligheid.
Vooral in het zuidoosten is op initiatief
van de spel de weg naar de nieuwe orde
ning betreden: Aan het einde van dien weg
moet niet een tweede Versailles, maar een
verzoening staan.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft,,
dat de volken van Europa reeds vaak pro
gramma's hebben aangehoord. Wereldver
beteraars en economisten hebben menig
plan ontworpen Maar voor het eerst staat
achter een programma het realisme van
mogendheden, die tot de tenuitvoerlegging
in staat zijn. Voor het eerst dus krijgt Eu
ropa werkelijk de kans zijn verscheurd ver
leden te overwinnen en te komen tot vreed
zame, harmonische en vruchtbare samen
werking op politiek, economisch en cultu
reel gebied.
DIEF GING MET ZIJN TIJD MEE!
Merkwaardige praktijken achter,
haald.
1
Een bewoner van de Nic. Witsenkade te
Amsterdam zag Zaterdagochtend hoe een
man verschillende brievenbussen aldaar van
buiten af inspecteerde en trachtte, den in
houd daarvan eruit te halen. Hij waar
schuwde de politie en deze hield den brie-
venvisscher aan. Twintig brieven, welke
hij op deze wijze verzameld had. werden op
hem bevonden. Het bleek, dat de man op
deze wijze trachtte, distributiebonnen of an
deren waardevolle inhoud der brieven te
bemachtigen.
Of de man reeds eerder soortgelijke dief
stallen heeft gepleegd, is nog niet bekend.
Ook voor deze langvingers zij men echter
op zijn hoede.
DE MOORD TE DELFT.
Verdachten te Amsterdam?
De commissaris van politie te Delft maakt
bekend dat uit zeer belangrijke aanwijzin
gen is gebleken, dat de verdachten in de
moordzaak-Hugo de Man. J. xan Blerkom.
alias Jan Verhagen, alias Jan Zwart, en
Charles James Percy Hugenholtz. zich op
houden in de omgeving van Amsterdam.
Ook de derde gezocht. G. A. Dogger, uit
Den Haag, zou in de hoofdstad vertoeven.
Zooals bekend is voor dengene die aanwij
zingen kan verstrekken, welke leiden tot
opsporing van de daders van den moord,
een belooning van f5000 uitgeloofd.
Feuilleton
8.
Je bent er sindsdien wel knapper'op ge
worden, merkte haar pleegzuster complimen
teus op.
'Ja, wat zal ik er vreeselijk uitgezien
hebben; ik wilde toch wel weten wie ik eigen
lijk ben.
Ik geloof, dat ik je wél kan vertellen, wie
je binnenkort zal zijn.
Hildur kreeg een kleur.
Ik geloof ook, dat Björn mij zal vragen,
mompelde zrj.
En wat zul je antwoorden?
Hildur opende haar mond, maar zonder iets
te zeggen, verborg ze haar gezicht tegen den
schouder van haar pleegzuster.
Dagmar, zei ze, ik vind het verschrik
kelijk, Jou en vader te moeten verlaten. Waar
om heeft Björn niet nog een broer, die even
aardig is als hij
Dagmar's hartelijke lach verbrak de span
ning.
Maak je maar niet ongerust, zei Dagmar
eindelijk, trouw jij maar met Björn en
noodig dan alle officieren uit, dan kan ik uit
zoeken, misschien is er wel een admiraal, die
weduwnaar is.
Ze bereikten het dienstvertrek boven in den
toren, waar Olsen aan een ruw houten tafeltje
zat te schrijven.
Waarover lachten jullie zoo? vroeg hij
opkijkend.
O, Dagmar gaat met een admiraal trou
wen.
Welken admiraal?
Dien ze krijgen kan
Ja, maar een ouden neem ik niet.
Dan zou ik je aanraden hem te nemen,
terwijl hij nog luitenant is, was de raad van
haar vader.
Hildur heeft den luitenant al ingepalmd,
zei ze, daar zij deze schoone gelegenheid om
haar vader op de hoogte te brengen, niet voor
bij wilde laten gaan.
Olsen keek verbaasd op.
Drommels! riep hi; uit, als mijn ge-
lukwenschen maar niet te laat komen...
Hildur had weer een hoogroode kleur ge
kregen en viel haar vader om den hals met de
woorden:
Gelooft u haar maar niet, papa, zij is ja-
loersch.
Dagmar had een boek gevonden, waarop in
keurig handschrift stond: „Reglement voor
den «vuurtorendienst".
Ze wou opeens zooveel inlichtingen van haar
vader hebben, dat deze haar met Hildur weg
stuurde om te gaan kijken of ze iets van de
„Trondjem", den torpedojager van Aagaard,
te zien konden krijgen of dat er soms seinen
werden gegeven. Maar hoe de meisjes hun
oogen ook inspanden, zij zagen niets anders
dan een paar visschersschepen en een trans-
atlantischen stoomer, dien middag uit Oslo
vertrokken.
Oogenschijnltjk zag de zee er rustig uit,
maar bij nadere beschouwing en toen zjj er
op letten hoe de golven tegen de rots sloegen,
waar zij zich bevonden, werd het haar duide
lijk, dat de schijn ook hier bedroog.
Ze staarden met Ingehouden adem naar het
water, dat zich terugtrok. De zee was wilder
geworden en het gedonder der golven veel
heviger dan toen zij er 'n uurtje tevoren met de
„Ingebjorg" middenin waren. De zee leek een
geketende reus, die aan zijn boeien trok. Af
en toe richtte het water zich tientallen meters
hoog op.
Terwijl zij sprakeloos naar het Imposante
schouwspel keken, zat Olsen kalm zijn dagrap
porten in te vullen en toen hij klaar was, voeg
de hij zich bij de beide meisjes. De baai was
bijna verlaten; de duisternis viel snel. Olsen
lette nauwelijks op het slaan van de zee tegen
het rif; hij had dat angstaanjagende geluid
reeds te vaak gehoord om er nog bijzondere
aandacht aan te besteden. Toen hij tot de con
clusie kwam, dat er geen sleepboot in aan
tocht was, zei hq een beetje spottend:
Ik geloof, dat ik jullie beiden mag geluk-
wenschen; als ik mij niet heel sterk vergis,
zullen jullie den nacht hier moeten doorbren
gen, een onderscheiding, die nog niet veel
dames te beurt is gevallen.
Hildur klapte in haar handen en riep opge
wekt:
O, wat vind is dat prettig!
Kom er storm, vader? vroeg Dagmar.
Ik zoji het wel zeggen; in elk geval zou
de sleepboot ons alleen door een wonder vóór
morgen kunnen bereiken. En op zee gebeuren
niet z(»a vaak wonderen.
Ik weet er één, zei Hildur en Olsen, die
begreep, wat zij bedoelde, zei peinzend:
Ja, maar toen was ik nog jonger; ik ben
nu al vijftig.
HOOFDSTUK 5
De storm.
Ze zaten met hun drieën In het dienstver
trek.
Laat eens kijken, zei Hildur, 30 Juli
is het negentien jaar geleden dat ik hier
aanspoelde, nietwaar?
Ja, dat is de datum.
En ze hebben mij toen op een jaar
„geschat". Is het niet vreemd, dat een kind
van een jaar aanspoelt, zonder dat er ooit
naar wordt geïnformeerd? Ik geloof, dat ik
toen niet erg op prijs werd gesteld.
Mijn lieve kind, ik heb je altijd ver
teld, dat de boot in den mist op een andere
is geloopen en dat al degenen, die zich om
jou zouden hebben moeten bekommeren, bij
de ramp zijn omgekomen.
Maar alléén, heelemaal alleen! Dat vind
ik zoo vreemd. Misschien ben ik wel een
Amerikaansche; Amerikanen zorgen allemaal
al vroeg voor zichzelf, hé?
Nu, dan zal jij toch wel sflle records op
dat gebied gebroken hebben!
Ja; en ik moest mijn nuttig en werk
zaam leven maar zonder eenige romantiek
beginnen, zei Dagmar. Ik ben in Oslo geboren
en moeder stierf een jaar na mijn geboorte,
nietwaar, vader!
Ja, toen je dertien maanden was, héb
ben wij haar verloren, zei Olsen en hij boog
zich over één van zijn instrumenten om een
onzichtbare vlek weg te wisschen.
Ze is in Oslo begraven hè? Wat gek,
dat we nooit naar haar graf zijn geweest
peinsde Dagmar.
Dat zou maar verkeerde sentimentali
teit kweeken, meende Olsen stroef. je
moeder, Dagmar, kan voor jou niet méér be-
teekenen, dan die van Hildur voor haar-
jullie hebt geen van beiden je moeder ge-
kend.
Als om van het droeve onderwerp af te
stappen, legde Axel Olsen zijn hand op een
instrument, dat op een tafeltje apart stond
Het was de vinding waaraan hij ziln lewr.'
had gewijd. Het was ongeveer Z ioot a,s
een aneroide barometer en de schaal was als,
die van een kompas verdeeld, echter zonder
letters.
Door louter toeval was het gesprek op een
onderwerp gekomen, waar Olsen nooit over
sprak. Dagmar's moeder. Wat hiervan de re
den was, waren zij nooit te weten gekomen,
vLvv eenige' d'e het hun huiten vader zou
hebben kunnen vertellen, juffrouw Lundberg,
al even zwijgzaam was.
Dagmar had er spijt van, dat zij onwille
keurig dit voor haar vader merkbaar pijn
lijke onderwerp had aangeroerd.
vinding °1S6n ging al weer °P in zijn uit-
"Het kostte mij niet heel veel moeite een
diaphragma te construeeren, dat gevoelig
was voor geluiden, maar het was de kunst er
Üt?, m n' dat slechts op een bepaald soort
geluiden reageerde, onverschillig of dat geluid
ï^11 h- 0f mel- andere was vermengd,
legde hij uit. Nu ben ik zoover, dat ik een
instrument heb geconstrueerd, dat net als het
van Niels Ström ongevoelig is voor
on 00n,e gedichten en lieflijk gezang, maar
aue stoomfluiten en misthoorns van elkaar
n onderscheiden; dat ook niet reageert op
£?„i,faZen van de zee- maar niets dan mist-
Kan en-stoomfluiten registreert. Ik denk
niet, dat jullie hier mist zullen meemaken;
maar anders zouden Jullie zien, hoe het, lang
r wij iets hooren, met zijn wijzer de rich
ting van het schip, waar het geluid vandaan
Komt, aanwijst en het aardige is, dat je de
e route van het'schip kunt volgen.
Zou het voorgoed een eind aan botsingen
°P zee maken?
(Wordt vervolgd..)