3e gaudcfiawïb Bommenschade Geen schade aangiften meer! Een ééndagsplant DE WEEK. 7 Kinderraadsel Zaterdag 6 September 1941 Madinieuuu Een „gestrande" Deen en rfe ex-officier vlieger Prins Mllllonnairs worden het nietl Tweede blad Tropische plant in Gemeentekweekerij Goede en slechte burgers in Feiten en Fantasieën Voldoende vleesch aangevoerd Kindermiddag in speeltuin Oude Helder Zondagsschool evangelisatie Als men dezer dagen vanaf het Koningsplein de Emmastraat inwandelt, staat men na een kleine honderd stappen voor perceel num mer 85. Nummer 85... een bijzonder huis is dat. Bij zonder, in meer dan één opzicht, doch in de eerste plaats vanwege het feit, dat het hiér is, dat d t deel van de Heldersche bevolking, hetwelk in het begeerenswaardige bezit is van goud en edelgesteenten, deze kleine en groote schatten daar kan inwisselen tegen contant geld. Bijzonder... ook nog in én der opzicht, want een der twee personen, die het goud keuren, taxeeren en de eigenaars daarvan betalen, is een bekend man, niet alleen in Heldersche marinekringen, doch tevens in de militaire vliegwereld. Hqt is namelijk de vroegere offi cier-vlieger 2e kl. Prins, die in Mei '38 boven de Kooy met een toestel neerstortte en daarbij zoo ernstig gewond raakte, dat hij tot nu toe invalide is. Tezamen met een zwager, een Deen, die ten tijde van het uitbreken van den oorlog hier te lande vertoefde en geen gelegen heid meer kreeg weg te komen, is men thans begonnen met dezen handel in goud en edel gesteenten. Hoé dat gaat en wat de ervaring is van deze twee menschen vertellen wij hier onder. Een kleine vierkante kamer. Fel en ongehinderd valt het zonlicht naar bin nen. Het zonlicht, dat schittert en flon kert en dartelt over kleine gouden voor werpen. Dat bljjft hangen in fyne edelsteentjes, dat zich als het ware vast zuigt in fijne oorhangertjes en andere miniaturen. Een rommelige kamer. Hier een koffer- gramofoon, rustend op een selectie pla ten, dé&r een koffer, achteloos in een hoek geschoven ais geïmproviseerde zit plaats. Midden op de vloer een syphon spuitwater en daarnaast een alleraar digste terrier. In een hoek staat een kleine tafel. Het is hier, dat wij ons bevinden in het „alchimisten-laboratorium" van de heeren Prins en Christensen. Twee nog vrij jonge kerels, die ieder op eigen manier pech in het leven hebben gehad. De eerste sloeg te pletter met een Kool hoven, toen op 800 meter hoogte boven De Kooy de propeller afknapte, de motor uit het toestel geslingerd werd en machine met inzit tende officier naar beneden sloeg. Resultaat: de heer Prins had er 4 rugwervels bij inge schoten en kon deswegen zijn beenen niet meer gebruiken. Ook nu nog is dit hem onmogelijk, zij het dat er alle kans is, dat de verlamming niet van blijvenden aard is. Mei '40. Een voortvarende persoonlijkheid is deze gewezen officier-vlieger. Zóó voortvarend, dat men den tweeden oorlogsdag in Mei 1940 het volgend bericht in de Heldersche Courant kon lezen: „Een prachtig staaltje van vaderlands liefde hoorden wij gisteren vertellen van den officier-vlieger Prins, die twee jaar ge leden bij een vliegtuigongeval zijn rugge- graat heeft gebroken, met als gevolg, dat zijn beide beenen blijvend verlamd zijn, en thans weder zijn diensten aan de Konink lijke Marine heeft aangeboden". De voormalige officier-vlieger Prins voelt zich té jong, en bezit té veel vitaliteit, dan dat hij reeds nïi een leven op non-actief kan gaan uitzitten. En waar daarbij nog andere door slaggevende factpren gekomen zijn, besloot hij zich op den goud-handel te werpen. In samenwerking met zijn zwager, den heer Christensen, den op Nederlandsche kust „ge- stranden Deen, die dolgraag naar z'n vaderland terug zou keeren, doch daartoe thans niet in de gelegenheid is. Zij beiden vonden elkaar en het publiek, dat afstand wenscht te doen van zijn goud, zijn zilver en edelgesteenten, kan hen in de Emmastraat vinden. In gezelschap van een charmante Hollandsche dame, die de echtgenoote is van den heer Prins, de ooljjke terrier en de overige, reeds genoemde, goud- gravers-requisiten. Hoe heeft U eigenlijk publiciteit gegeven aan Uw pas-opgericht bedrijf, meneer Prins? al dus vroegen wij. 't Heldersche goud komt. Uitsluitend door een advertentie te plaatsen in de Heldersche Courant, luidt het antwoord. Den eersten dag kwam daar niet veel op, maar Ineens barstte de bom. En toen was de zaak te klein Tallooze verkoop-lustigen vulden de ka mer en we kwamen handen te kort om iedereen te helpen. Trouwens, toen beza ten we nog niet die routine, waarover we thans beschikken. Er was nég een probleem, en wel dat we lang niet vol doende contanten hadden om alles lede ren dag direct te kunnen betalen. Maar dank zy een goede relatie werd dat ge regeld. Per dag werd soms wel voor 500 gulden en meer gekocht. Loopt U veel risico met deze inkoop? Tamelijk. De goudprijs is namelijk niet sta biel en waar wij opkoopen tegen vaste prijzen, boeken we wel eens een strop. Dat is echter niet te omzeilen in deze branche, die aan zoo vele factoren onderhevig is. Wij verkoopen zelf weer aan den hoogsten bieder en het verschil tusschen in- en verkoop is onze winst. Winst en verlies. Zijn die winsten groot...? Het pleit voor het zakendoen van deze beide heeren, dat ze er openlijk voor uitkomen, dat er inderdaad wel eens behoorlijke winsten ge maakt worden. Evenwel, daar staat tegenover, dat er ook lang geen geringe verliezen geleden worden. Vooral met den inkoop van de edel- steenen is zulks het geval. Men dient dit ech ter op de koop toe te nemen, aldus de heer Christensen en moet tevreden zijn als men met een behoorlijk weekgeld tenslotte uitkomt. En tot nu toe was dit het geval. Het publiek, zoo merkte de heer Prins op, maakt zich echter, zoo spoedig er sprake is van goud-koopen, totaal verkeerde voorstellin gen. Men denkt dat er door ons schatten ver diend worden, maar dat is zeer zeker niet het geval. Dat hoeft trouwens ook niet. We be talen, in alle bescheidenheid, behoorlijke prij zen en doen alles om een sfeer van vertrouwen tusschen de klanten en ons te scheppen. Wij meenen daar in Den Helder in geslaagd te zijn. zijn. Wie er kwamen. Wie zijn er al zoo gekomen in Den Helder met goud en edelsteenen? Ja, dat was een vrij pijnlijke geschiedenis. In het begin waren het kennelijk tal van ge goeden, die op de een of andere manier aan den grond geraakt waren en dringend geld noodig hadden. Zij kwamen met gouden hor- loge's, met oorbellen, hangers, kettingen, en allerhand sloop-goed", d.w.z. kapotte voorwer pen. We vonden het, eerlijk gezegd, zelf toen niet leuk meer. Tenslotte voelden we dat we, min of meer, profiteerden van de misère van anderen. Maar, ja... Tóeii kframén de burgermenschen en de heel kleyne luyden. Ook veel visschers. Ze brachten stukken van 't familiebezit mee, die jaren en jaren veilig bewaard gebleven waren in byouteriedoosjes en op andere veilige plaatsen. Nu hebben ze geld noodig die menschen en dwingt de nood hun het om te zetten in con tanten. Moeilijker koopen voor ons dan het goud zijn de brillanten en andere edelsteenen. Daar bij hangt, als we taxeeren en onderzoeken, veel af van intuitie, flair en... geluk. Al enkele malen is het voorgekomen, dat we ver boven den prijs iets aangekocht hebben. Dat waren de stroppen, 't Werd weer goedgemaakt door enkele gelukkige inkoopen. Dat zijn zoo de ups en downs van onze branche. Ook gebitten koopen we op, als zich daaraan goud bevindt. Die werden door ons „gekraakt", zoodat we bij voorbeeld gisteren hier den heelen dag over krakende kiezen en tanden geloopen hebben, die op den grond lagen... Stroppen! Heeft U nu nóg wel eens stroppen Zeker. Gisteren kwam er een dame met een pracht van een lorgnet. „Zuiver goud", be weerde ze. Wjj taxeeren de lorgnet en inder daad... het was zuivere waar. Ter waarde van 25.Helaas... toen we het apparaat door hakten, bleek het zwaar doublé te zijn. Maar toen was de dame allang weg... Hoe gaat U bij het taxeeren te werk? We hebben een toetssteen, waarop we het goud wrijven. Er kortit dus een heel klein beetje goud-schrapsel op de steen te liggen en daar op gieten we wat z.g. keur-water. Er zijn 3 soorten keur-water: één soort voor 14 karaat goud, één voor 18 en één voor 22 karaat. Aan de kleur die het goud-schrapsel aanneemt zie je dan het karaat. Voorts is daar de loupe, die ons belangrijke diensten bewijst (speciaal bij de edelsteenen-keuring) de weegschaal en... nogmaals ons geluk, onze veine. En vergeten we niet een paar goede oogen en... last not least: verstand van de zaken. Wat zijn Uw plannen? Wel, zoolang als hier nog „loop" blijft, zul len we hier blijven. Daarna is ons plan naar Schagen te vertrekken waar we een geschikt perceel hopen te kunnen krijgen en daarna... verder het'land in! Twee merkwaardige jonge kerels. Daar hangt iets in die kleine Emma- straatsche kamer van romantiek, bohème en durf. Ja... ook van avontuur. Heel in de verte denkt men, als men deze belde menschen gebogen ziet zitten over gou den voorwerpen en antieke edelsteenen, aan den tjjd der alchimisten Daarby... twee zakenmenschen van honderd procent. Men zou wellicht wei nig vertrouwen hebben in deze „reizende gezellen", maar men zou green grooter vergissing kunnen maken. Het zijn alleen menschen, die graag zelf hun brood wil len verdienen en dat op een zoo eerlijk mogeljjke wijze. Dat dit thans geschiedt via het felbegeerde goud, het metaal waaraan vloek en geluk beide zoo nauw verwant zijn maakt tenslotte niets uit. Een gewezen vliegenier van de Neder landsche navy en een Deen! De „golddig- gers" van de Emmastraat..^ Voor byna 8 millioen gulden aan gegeven. Menige stadgenoot zal voor zichzelf een schatting hebben gemaakt van de totale schade, die in onze gemeente door de verschil lende bombardementen is aangericht. We heb ben wel eens iets van die schattingen gehoord en nu we het totale bedrag weten, blijkt, dat men weinig begrip heeft gehad van de schade, aan de honderden perceelen in onze stad ver oorzaakt. Het juiste bedrag van de schade-aangiften is bekend bij de schade enquête commissie op het Koningsplein. Daar zijn direct of via de Commissie van den wederopbouw, de honder den bij honderden schade-formulieren binnen gestroomd. Daar heeft men handen tekort ge had om na een bomaanval de zaak te verwer ken. Daar stapelde zich de administratieve rompslomp op en met grooten ijver en energie heeft men getracht, de gevallen zoo snel mo gelijk af te handelen, omdat men wist, dat de gedupeerden op de, afhandeling van hun zaken zaten te wachten. Welnu, men kan niet anders dan groote waardeering aan den dag leggen voor het werk, dat op het Koningsplein en op de Kerk- gracht is gepresteerd. In totaal kwamen een 5500 aangiften voor schadevergoeding binnen. AI die 5500 gevallen moesten door de commissie stuk voor stuk bekeken en gewaardeerd worden en het mag een prachtige pres tatie heeten, dat op het oogenblik van dit groote aantal 4600 gevallen als afgehan deld beschouwd mogen worden. Dat kon niet anders dan met hard en intensief werken. Practisch alle huisraadschade Is in geld uitbetaald. Van de 847 gevallen van huisraadschade waren er tot gisteren 745 totaal afgedaan. Het totale bedrag van de opgegeven schade bedraagt 2.800.000. Daarbij is niet de schade, die aan gemeente- en rijksgebouwen is aangericht, zoódat het totaal wel heel wat hooger zal liggen. Toch is een bedrag van bijna 3 millioen, aan particuliere eigendom men, geen gering bedrag. Het is gelukkig, dat de commissie met veel begrip voor den toe stand van de gedupeerden, hun zaken zoo goed mogelijk behartigt. Wie nog geen aangifte van bom- schade deed is te Iaat. Eenige maanden geleden hebben we enkele malen een bericht geplaatst, waarin bekend gemaakt werd, dat de schade, door bombar dementen aangericht, binnen 45 dagen aan de schade enquête-commissie, of de Commissie voor (3en wederopbouw, moest worden opge geven. Velen hebben daaraan gevolg gegeven, anderen namen het voor kennisgeving aan en op het Koningsplein zag men veel door de vingers en nam men alle gevallen, die werden aangegeven, nog in behandeling. Een bewijs daarvan is, dat gisterenmiddag door de schade enquête-commissie een aangifte werd behan deld, die 28 Augustus, dus een week geleden, was binnengekomen, van bommenschade, die aangericht was bij het bombardement van... 14 Mei 1940. Met deze soepelheid is het nu afgeloo- pen. Met ingang van heden kan geen énkele schade, ouder dan 45 dagen, meer in behandeling komen. Uit Den Haag zijn daarvoor uitdrukkelijke instructies geko men. Dit beteekent dus, dat iemand, die gedupeerd is en daarvan nog geen aan gifte deed, geen aanspraak meer op eenige vergoeding kan maken. Men heeft zich daarover niet te beklagen. Men is gewaarschuwd al sedert maanden. Wie die waarschuwing in den wind heeft geslagen, ondervindt daarvan nu de gevolgen. Hij zal zelf de schade hebbel^ te herstellen. En voor de toekomst houde men er rekening mee. Mocht er ooit nog eens schade door bommen in Den Helder aangericht worden, dan verzuime men niet daarvan zoo spoedig mogelijk, in ieder geval dus binnen de 45 dagen, aangifte te doen. Het is toch ook een prettig idee, dat wanneer men vandaag schade heeft en die schade morgen óf op het Koningsplein óf op de Kerkgracht, opgeeft, men meestal binnen een maand, die schade heeft vergoed, hetzij door herstel van het beschadigde perceel, het zij in geld, bij huisraadschade. Wie door ziekte of andere gemotiveerde oorzaken niet in de gelegenheid was zjjn schade aan te geven, kan zich in dat bij zondere geval nog wenden tot de Com missie op het Koningsplein. Vlak naast de bananenpalm in de Gemeente kweekerij, slingert zich, om een paal en een roe een vreemdsoortige plant, die den schoo- nen, doch voor den leek nietszeggenden naam draagt van Aristolochia gigas. Deze plant, af komstig uit Brazilië, bloeit een dag in het jaar een dag in Augustus. Onze vroegere stadgenoot J. J. Kraan, tijdelijk woonachtig Brinkstraat 30, te Baarn, is geslaagd voor zijn 2e deel Notariaat te Den Haag. Wij Nieuwediepers zijn in de loop der laatste zestien maanden zoo om en nabij gaan beseffen wat oorlog nu wel feitelijk beteekent. En daarbij is ons zeer hardgrondig aan 't verstand ge bracht, dat oorlogstijden dure, peper dure, tijden zijn. Tijden, waarin spaar bankboekjes luxe voorwerpjes zijn uit een lang-voorbij tijdperk, tijden, waarin elke laatste week der maand wéér een puzzle op zichzelf is, tijden, waarin we leelijk aan het verarmen zijn en waarin een angstig groot bevolkingscontingent dreigt te verpauperen. 't Is daarom verblijdend, dat er lieden gevonden worden, die zich juist nü ge- meenschapsmensch toonen. Prachtige kerels, wier karakters niet op zand, doch op graniet gebouwd blijken te zijn. Dat zijn de kerels, waaraan wij iets hebben, en die we niet zullen vergeten. Ook hierna nietl Helaaser zijn ook anderen. En dan denken we aan den vinder van de portemonnaie van den krantenbezorger, die tot nu toe niet het besluit heeft kun nen nemen de hem niet toekomende guldens aan den eigenaar terug te be zorgen. Eerlijk gezegd we hadden zooiets niet verwacht. Want al bezitten duizend menschen tenslotte duizend verschillen de karakters, men kan ijjel begrijpen, dat men iemand in dezen tijd in zeer ernstige moeilijkheden brengt door hem een zóó groot bedrag aan geld te ont stelen. Wie geeft er inlichtingen...? Mocht het zijn dat men er in slaagde deze onmaatschappelijke medeburger voor het voetlicht te brengen. Mocht het zijn, dat we te weten komen, welke stadgenoot niet schroomt in deze tijden zijn medeburgers in extra moeilijkheden te brengen. Voor de straf op deze mis selijke diefstal verwijzen wij naar de Feiten" van twee weken geleden Koningsplein schandpaalenz.) Dat niet ieder vinder oneerlijk is, moge hier, nu we het toch over dit chapiter hebben, wel eens gememoreerd worden. Een week of wat geleden vond glazenwasscher Anchelon een porte monnaie. inhoudende eveneens een groot bedrag aan geld. Nu is het be kend, dat de Heldersche-glazenzeemer- met-den-Italiaansch-naam wel eens een enkele maal een scheve schaats rijdt en dat hij niet direct tot de „stille-in-den- lande" behoort. Integendeel! En waar onze vriend een bar mager inkomen heeft zal hij zich zonder twijfel afge vraagd hebben: „Wat zal ik doen inpikken of teruggeven". Een vraag, die het een mensch duchtig moeilijk kan maken (ga Uw eigen leven eens na lezeris er niet één keer zoo'n „zwarte" periode geweest bij U De ruitenveeger hoorde echter den zelfden dag nog dat het hier geld be trof waarmee iemand een doktersreke ning moest betalen. Het gevolg was, dat de eigenaar terstond erna z'n bezit terhg had. Waarmee we geen hulde willen betuigen aan den eerlijker glazen- reiniger, maar wél willen bewijzen, dat er ook nog maatschappelijke stadgenoo- ten zijn. Al hebben ze vreemde namen en al veegen ze ruiten en schoorsteetien. Heeft U gelezen van het succes van Feike Asma? Natuurlijk, en het zal U vergaan zijn als ons, dié daar hoogelijk mee vereerd zijn. Want tenslotte zijn we allemaal een beetje chauvinisten doet het ons goed als het mede-Nieuwe- diepers naar den vleeze gaat. En het is net of er iets van de glans van die for- tuinlingen op ons-zelf afstraalt. Zoo voelen we het tenminste. Feike Asma wordt een gróót orgelist. Dat is buiten kijf. Het zou ons zelfs verwonderen als hij niet de béste in dit land werd. En dat zal dan een Heldersche jongen zijn, die hier geboren en getogen is, die hier z'n eerste kwa jongensstreken uithaalde, hier school- liep en hier z'n orgelstudie aanving. Wie z'n leermeester wasDat was z'n eigen vader. Voor hém zal het een wel zeer bijzondere voldoening moeten zijn te mogen aanschouwen de vlucht, de groote vlucht, die z'n zoon neemt. Hetgeen we hem allen van harte gunnenl (Foto Verheif). We hadden op de redactie een seintje ge kregen, dat de plant bloeide en de fotograaf heeft zich naar de Soembastraat gehaast om dit inderdaad wonderschoone tropische product op de gevoelige plaat vast te leggen. Hier boven ziet men het resultaat. Wie de plant ge zien heeft voelt dit beeld als een pover resul taat van de projectie van een bloem van onge kende schoonheid. J)e bloem, die met den langen dunnen staart mee, zeker 50 centimeter groot is, ontplooit zich uit een soort eendenkop, hiermee is ten minste het gedeelte waaruit zy openbloeit het best te vergelijken. De bloem zelf heeft den vorm van een olifantsoor, gespikkeld van kleur, ongeveer als een kievitsei. Het hart is ruig en diep zwart. We zouden hier het liefst een punt zetten, maar dan zou ons verslag niet volledig zijn, want bij al haar schoonheid, ging er een geur uit van de bloem, zoo benauwd, dat het onmo gelijk was om langer dan een minuut van haar schoonen vorm en kleur te genieten. 25 Koeien, maar... geen varkens. Ook voor deze week blijkt, dat er ruim voldoende vleesch is aangevoerd om alle bon-bezittende huismoeders aan een be hoorlijk stukje vleesch te helpen. Naar wy van den secretaris der Toe- wijzingscommissle vernemen, bestond de aanvoer deze week uit 25 koeien en enkele kalveren. Wederom werden geen varkens aange voerd. De luxe der vet-omrande karbo naden en van spek dient men zich dus voorloopig nog eenigen tijd te ontzeggen. Wie heeft nog iets te missen f Naar wij van het bestuur van. de Speeltuin- vereeniging „Den Helder", afdeeling Oude Helder, vernemen, bestaat het voornemen Za terdag 13 September a.s., te half 3 een kinder middag in dezen tuin te organiseeren. Het plan is er een prettigen middag van te maken, waarbij diverse wedstrijden georganiseerd zul- llen worden en spellen gespeeld. Men zou gaarne de kinderen versnaperingen willen aanbieden, doch is daartoe verplicht een beroep op de ouders te doen. Deze zullen be zocht worden, waarbij hun gevraagd wordt per kind 10 cent en enkele meelbonnen (even tueel een broodbon) af te willen staan. Gaarne wekken wij de ouders op aan dit verzoek te willen voldoen. Morgen begint de Zondagsschool in de Palmstraat, Anemonenstraat en Ouden Hel der. Na een periode van gedwongen rust zal het onderwijzend personeel weer present zyn en de ouders worden, door middel van een advertentie in dit nummer verzocht, hun kin deren te sturen. Het aanvangsuur is half één en ieder kind is hartelijk welkom. ZONDAGSSCHOOL NEDERL. HERV. GEMEENTE. Onder verwijzing naar de advertentie in dit nummer vestigen wij er de aandacht op, dat Zondag 14 September, de Zondagschool der Ned. Herv. Gem. op Parellelweg, Oostsloot- straat en aan de Weststraat weer aanvangt. Wethouder L. F. van Loo houdt a.s. Maan dag geen spreekuur, doch Dinsdag van 3 u. tot 4.30. Op de kinderpagina in dit nummer treffen onze jonge lezers een raadsel aan, hetwelk zy deze week moeten oplossen. Tot onzen spijt werden de laatste 3 regels weggelaten. Daar moet staan: „De eerste letters vormen, van boven naar beneden gelezen, de naam van iets, dat nu weer voorbij is."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1941 | | pagina 5