Vluchtelingenzorg
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
D UITSCHE TROEPEN KIEV
BINNENGEDRONGEN
Verduisteren *-
vcor woningnood en financiëele bijstand
19.45 uur
DRIE JAAR GEEISCHT
TEGEN FIETSENDIEF
Waarschuwing
De verduistering
VRIJWI
EGIOEN
D
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELER '2345,, (2 LIJNEN)
Hel èumou, waa-i iedeAe qeöwcue&ide
em ajien o-oa u-Uidl
Werktempo met 100 procent
verhoogd
TITANENSTRIJD IN EEN REUSACHTIG GEBIED
Ter dood veroordeeld
wegens begunstiging
van den vijand
Politiemannen kochten
zonder bon
NIEUWE GEWELDIGE
OMSINGELINGSSLAG
VERBOUW VAN STOPPELGEWASSEN GEEFT 3 OOGSTEN IN 2 JAM
en duurt tot morgenochtend
7.23 uur
Verplichte levering van
slachtschapen
ER WAS EENS
heldersche courant
I -
Z ATE R DAG
20 SEPIEMBER 1941
Hoofdredacteur: J BIJLSMA. Den Helder.
Uitgave der Uitg.-My. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder 69e JAARG. No. 9341
Op de Oudegracht te Alkmaar, boven het
distributiekantoor, bevindt zich het bureau
„Vluchtelingenhulp Den Helder". De oude
boom en wuiven met hun groene armen steeds
voor het raam van de kamei van den direc
teur. Het kantoor is veelzijdig, het is o.m.
bouwbureau, hulpbureau, adviesbureau.
Naast de kamer van directeur v. d.
Pluym zit de administratie. Jongemen-
ochen, die met veel animo hun werk
doen, omdat ze weten, dat het goed
werk is. Ze hebben iets begrepen van
den nood die er is bij die duizenden Hel
dersche menschen, die op een onzalig
oogenblik uit hun huizen werden ver
jaagd en toen in „beesten behuizingen"
werden ondergebracht. Ze werken hard
om de vraagstukken zoo snel mogelijk
tot een oplossing te brengen. Hier moet
geholpen worden. Niet pratep, maar
doen. Geen ambtenarij, maar aanpak-
kerij.
„Mijn personeel zorgt, dat iederen dag het
werk wordt afgemaakt", zoo roemt de heer
v. d. Pluym zijn menschen. „Als ze niet
klaar komen, dan verdeelen ze het werk en
nemen het mee naar huis. Af moet het, an
ders wordt het een chaos waar je niet meer
uitkomt."
Wij begrijpen het, als we de stapel pape
rassen zien, die het bureau van den heer
v. d. Pluym bedelven. Dat is de post van één
dag. Een zee van klachten, van vragen, van
moeilijkheden van allerlei aard. Dat moet
dagelijks verwerkt, want het is van men
schen, die iederen post opwachten, of er nog
geen antwoord is uit Alkmaar.
„De controleurs hebben juist vrijwillig
aangeboden," zegt de directeur van
vluchtelingenhulp, „om twee uur per
dag extra te werken, omdat ze begrij
pen, dat het bij het vroeger invallen van
de duisternis noodzakelijk zal zijn, vroe
ger te stoppen."
Schrijfmachines ratelen.
Terwijl de schrijfmachines ratelen, bekij
ken de directeur en de man van dt krant
de administratieve rompslomp, die verbonden
is aan de organisatie van dit gloednieuwe
bureau. De indruk, die we krijgen, is die
van een prima organisatie. De controleurs
gaan op stap met z.g. enquete-formulieren.
Op deze formulieren worden alle vragen be
treffende het gezin behandeld, zoodat men
een goed beeld krijgt van de positie,waarin
de evacué's verkeeren.
De controleurs schrijven op deze enquete-
formulieren hun advies ten aanzien van de
noodzakelijke verbouwingen. Wanneer de
enquete-formulieren op het kantoor aan de
Oudegracht komen, worden er twee kaartjes
van gemaakt. Het eene wordt lexicogra-
phisch in een kaartenbak gezet, zoodat men
alphabetisch een uitnemend overzicht krijgt
van alle geregistreerde vluchtelingen, terwijl
het andere kaartje op plaatsnaam en straat
wordt ondergebracht, waardoor men oogen-
blikkelijk kan zien, welke gezinnen in een
bepaalde plaats en straat zitten.
Succes met huurverlaging.
Adviseert de controleur, dat de huur ver
laagd moet worden, dan stelt men zich
©ogenblikkelijk in verbinding met den ver
huurder en meestal heeft dat succes. Tien
tallen gevallen worden behandeld en meer
malen ging de huurprijs met 50 procent naar
beneden. We zagen het cahier, waarin van
deze verlaging aanteekening wordt gehouden
en noteerden slechts enkele gevallen. Zoo
werd de huur verlaagd van 5.50 tot 3.50,
van 6.tot 3.50, van 4.50 tot 2.80,
van 4.— tot 1.75, van 4.50 tot ƒ2.40.
Zoo zouden we door kunnen gaan om aan te
toonen, welk een zegenrijke instelling bureau
Vluchtelingenzorg is voor de Heldersche ge-
evacueerden.
Ook zijn er vele gevallen waarbij steun-
verleening noodzakelijk is. Al deze gevallen
worden door den directeur persoonlijk be
handeld. We noemen b.v. het geval van een
middenstander, die door ue omstandigheden
zijn clientèle verloren zag gaan en van een
inkomen van 35 of 40 gulden per week terug
viel .tot 12 gulden. Zoo'n gezin zou tot pau
perisme vervallen, als het niet geholpen
werd. Vluchtelingenzorg wint nu inlichtin
gen in bij het gemeentebestuur van Den
Helder of zoo noodig bij andere instanties en
blijkt men inderdaad buiten zijn schuld in
dezen staat van armoede gekomen te zijn,
dan wordt het gezin gesteund met een be
drag tot ongeveer het welvaartspeil van
▼oor den oorlog.
Voorzichtigheid geboden.
Dat men voorzichtig moet zjjn met
het verleenen van dien steun bewijst het
geval van een man, die in Alkmaar aan
klopte en die bjj onderzoek nog een
twintig duizend gulden aan bezittingen
rijk bleek te zijn. Zoo'n geval maant tot
voorzichtigheid en ernstig onderzoek.
Ook doen zich gevallen voor, waarbij de
ouders geëvacueerd qjn, die b.v. niet of
moeilijk in staat blijken, hun kinderen naar
Den Helder te sturen. In zoo'n geval steunt
Vluchtelingenzorg, door betaling van het
reisgeld.
Waar komt het geid vandaan?:
„Hoe komt u aan het geld," zoo vragen wij
den heer v. d. Pluym.
„Dat komt van het Departement van so
ciale zaken. Men heeft mij van het Dep. van
Binnenlandsche zaken de opdracht gegeven
tot deze organisatie en was zich daar vol
komen bewust van de moeilijkheden, die deze
opdracht inhield en steunt nu royaal als wij
tot dien steun adviseeren. Er is nog geen
enkel geval, dat van hieruit geadviseerd
werd, teruggewezen."
„We doen hier trouwens nog goed werk
voor het Centraal bevolkingsregister in Den
Haag ook," zegt de heer v. d. Pluym, en hij
toont ons een formulier in drievoud, waarop
iedere evacué geregistreerd wordt. Eén exem
plaar is bestemd voor Den Helder, één voor
de gemeente waar de vluchteling tijdelijk
woont en één voor het Centraal Bevolkings
register in Den Haag. Zoo wasschen twee
handen elkaar.
Aan den achterkant van het kantoor aan
de Oudegracht is de teekenkamer. Een van de
teekenaars zit juist gebogen over het ont
werp voor de tijdelijke verblijven op het land
van den heer Lafere, aan den J. Verfaille-
weg, waarover we het in ons vorig artikel
hadden.
„Hier wordt aan honderd projecten tegelijk
gewerkt," zegt de heer v. d. Pluym.
„Verbouwingen van steenen werkplaatsen,
van kippenboeten, van bollenschuren, van
stallen, worden hier allen uitgewerkt naar
het schema van den controleur. En dat alles
gebeurt met spoed. Voor den winter moeten
de menschen in tochtvrije, waterdichte ver
blijven zitten. We doen ons best en zetten
alles op alles om dat doel te bereiken."
We gelooven, dat men een heel eind
zal komen. Waar met zoo groot enthou
siasme gewerkt wordt is het mogelijk.
We hopen het in de eerste plaats voor
onze Heldersche vluchtelingen en in de
tweede plaats voor den heer v. d. Pluym
en zijn staf, voor wie het een groo te vol
doening zal zijn, als alle menschen, die
nu nog in niet menschwaardige wonin
gen verblijven, behoorlijk onderdak zul
len zijn.
In een slotartikel vertellen we nog een en
ander over ons bezoek aan verbouwde schu
ren en boeten, waar de bewoners met groote
dankbaarheid het werk van vluchtelingen
zorg prijzen.
POLTAWA OP 120 K.M. VAN
CHARKOV VEROVERD.
Hoofdkwartier van den Fuehrer,
19 September (D.N.B.) Het opper
bevel der weermacht maakt bekend:
Binnen het bestek van de heden
bekend gemaakte omsingelingsope
raties is ook de aanval op de Oe-
krainsche hoofdstad Kiew ingezet
Na een stoutmoedigen doorbraak
door de uitgebreide, sterke fortifica
ties op den westelijken oever van
den Dnjepr zijn onze troepen de stad
binnengedrongen. Op de citadel
wappert sedert hedenochtend de
rijksoorlogsvlag.
Poltawa veroverd.
Hoofdkwartier van' den Fuehrer, 19 Sept.
i'D.N.B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
Duitsche troepen, die na den overtocht
over den Dnjepr bij Krementsjeeg. den aan
val ook naar het Noordoosten voortzetten,
hebben Poltawa, op 120 km. ten zuidwesten
van Charkow gelegen, veroverd.
Berlijn, 19 September (D.N.B.)
Van Duitsche militaire zijde wordt aan het
D.N.B. medegedeeld: Een indruk van den
omvang van den grooten slag, die in de om
geving van Kief wordt gestreden krijgt men,
wanneer men weet, dat het gebied waardop
strijd geleverd wordt, en dat zich uitstrekt
van de Desna (in het noorden) tot den
Dnjepr in het westen en zuidwestep, tot 200
kilometer ten oosten van Kief,een opper
vlakte beslaat gelijk aan den driehoek Mün-
chenKeulenStettin.
Verder wordt medegedeeld, dat Duitsche
gevechtsvliegtuigen den 19en September de
ten oosten van Poltawa terugtrekkende Sow-
jet afdeelingen met succes hebben aangeval
len. Gemotoriseerde colonnes werden door
scheervluchten uiteengejaagd en vernietigd.
Belangrijke spoorlijnen en knooppunten in
het gebied van den terugtocht der Sowjets
werden vernield.
On den centralen sector van het oostelijk
front waren de aanvallen van het Duitsche
luchtwapen den 19en September vooral ge
richt op de spoorwegverbindingen der Sow
jets. Een belangrijke spoorlijn werd op ver
schillende plaatsen door bomtreffers onder
broken, verscheidene treinen tot ontsporing
gebracht. Op een Sowjet vliegveld ontston
den na een aanval van Duitsche gevechts
vliegtuigen uitgebreide brandea in hangars
en barakken.
Bij aanvallen van D itsche gevechtsvlieg
tuigen op Sowjet vliegvelden in de omge
ving van Leningrad, werden den 19en Sep
tember, volgens tot nu toe ontvangen berich
ten, 24 Sowjetvliegtuigen op den grond ver
nield. Bovendien werden zes toestellen in
luchtgevechten neergeschoten.
Goede vorderingen in den strijd
om Leningrad.
Berlijn, 19 Sept. (DNB). In den strijd
om de vestinglinies van Leningrad hebben
de Duitsche troepen op 18 Sept. weer goede
vorderingen gemaakt. In een sector hebben
Duitsche infanteristen een vrij groote plaats
ingenomen en daardoor de verbinding met
naburige formaties tot stand gebracht.
Bolsjewistische tegenaanvallen mislukten
met bloedige verliezen voor de Sovjets.
Politieke moeilijkheden in Mos
kou.
Ankara, 19 Sept. (ANP). Toonaangeven-
dg Turksche instanties hebben berichten uit
Moskou ontvangen, volgens welke in Moskou
zoowel als in de industriegebieden in den
Kaukasus en het Donetzbekken toenemende
politieke moeilijkheden merkbaar worden.
De Gpoe wordt daar meedoogenloos gebruikt
om het regeeringsgezag te handhaven.
Stockholm, 19 Sept. (DNB). Te Londen
doet volgens hier ontvangen berichten, het
gerucht te ronde, dat de fabrieksarbeiders
te Leningrad geëischt hebben, dat de stad
zal worden overgegeven. De politieke com
missarissen zijn echter met de scherpste
middelen opgetreden om de defaitischc
stroomingen te onderdrukken.
Volgens constateeriegen van het Letland-
sche Roode Kruis bedraagt tot dusver het
aantal tijdens de bolsjewistenheerschappij in
Letland weggevoerde, geartesteerde en om
gebrachte personen 25.950, waarvan 16.237
mannen, 5950 vrouwen en 3315 beneden de
16 jaar. Slechts 351 personen konden terug
gevonden worden. Aangezien voortdurend
nog gevallen bekend worden, raamt men het
aantal slachtoffers op het dubbele van het
reeds bekende aantal.
's-Gravenhage, 19 September:-
Het Kriegsgericht heeft vijf Nederlanders,
die hulp verleend hadden aan Engelsche
vliegers, die na een noodlanding hadden
trachten te ontkomen, wegens begunstiging
van den vijand ter dood veroordeeld. Het
Drie maanden gevangenisstraf.
Voor den econ. rechter te Rotterdam heb
ben terecht gestaan twee gewezen agenten
van politie te Rotterdam, wegens het koo-
pen zonder bon van koffie, boter, kaas, bak
meel, puddingpoeder, zeep, rijst, enz.
De mannen gaven de feiten toe. Zij ver
klaarden een en ander te hebben gekocht
om arme familieleden te helpen.
De officier merkte op 'dat de ex-politieman
nen zich binnenkort zullen hebben te ver
antwoorden voor een door hen in dienstbe
trekking beganen misslag, namelijk het op
zettelijk opmaken van een onjuist proces
verbaal, dat betrekking had op de hande
lingen van een winkelier, waaraan •zij ver
plichtingen hadden.
Voor het koopen zonder bon eischte de of
ficier tegen ieder 3 maanden gevangenis
straf met bevel tot onmiddellijke gevangen
neming.
De oeconomische rechter veroordeelde de
beide verdachten conform den eisch.
Duitscbland strijdt voor Europa
RING OM VIER SOVJETLEGERS
GESLOTEN.
Hoofdkwartier van den Führer, 19
September (D.N.B.):
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
De geconcentreerde aanvalsopera-
ties van de legercorpsen van generaal-
Veldmaarschalk von Rundstedt en van
generaal-veldmaarschalk v. Bock, heb
ben thans, zooals reeds in een extra-
bericht is bekend gemaakt, geleid tot
een nieuwen geweldigen omsingelings
slag. In aansluiting op den slag bij
Gomel waren sterke strijdkrachten op
gedrongen nam- den boven- en beneden
loop van den Desna om in hardnekki
ge gevechten den overgang over de ri
vier te forceeren. Van hier uit werd de
aanval naar het Zuiden voortgezet om
een verbinding tot stand te brengen met
een afdeeling, die den Dnjepr aan
weerszijden van Krementsjoeg onder de
moeilijkste omstandigheden over een
breedte van 120 kilometer haa overwon
nen en in den strijd was geworpen voor
een aanval naar het ..oorden. Sedert 13
September is de vereeniging van deze
strijdkrachten, tweehonderd kilometer
ten Oosten van Kief voltooid. Zoodoen
de is de ring om vier Sovjetlegers ge
sloten. Hun ernietiging is in vollen
gang. Aan 't schitterende verloop van
deze operaties hebben de luchtvloten
van den gjeneral-oberst Loehr en van
den generaal-veldmaarschalk Kessel-
ring een groot aandeel.
Gevechtsvliegtuigen hebben in den
nacht van 18 on 19 September Moskou
alsmeue de stad en de haven Odessa
met goede uitwerking aangevallen, er
ontstonden talrijke branden.
Aan de Britsche Oostkust bombardeer
den gevechtsvliegtuigen verschillende
belang ijke militaire inrichtingen.
Bij pogingen van den vijand om gis:
termiddag naar Nederland en de bezet
te gebieden aan het Kanaal te vliegen,
schoten jagers, luchtdoelartillerie en
mijnvegers twintig Britsche vliegtuigen,
waaronder vier bommenwerpers om
laag. De vijand heeft noch ovèrdag,
noch des nachts, geen militaire acties
boven het Duitsche gebied ondernomen.
vonnis is voltrokken door middel van den
kogel.
Naar aanleiding van het bovenstaande
wordt de bevolking er opnieuw op gewezen,
dat in dergelijke gevallen ook in de toe
komst de hardste straffen zullen worden
opgelegd.
STOPPELGEWASSEN
1»3<
ooo.oooha.
13 4.0
2.1Jfc3.000 ha.
(Foto Polygoon y. Bilzen).
Vanavond gaat de
verduistering in om
SEPTEMBER INVENTARISATIE
ALS BASIS.
Naar het Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd ons mededeelt, zal in
verband met den onbevredigenden aanvoer
van slachtschapen op korten termijn een
verplichte levering van slachtschapen wor
den ingesteld, waarvoor in het algemeen als
basis zal worden genomen de onlangs gehou
den Septemberinventarisatie. Mochten echter
reeds vroegere omtrent een bepaald bedrijf
beschikbare gegevens daartoe aanleiding ge
ven, dan kunnen in deze gevallen die gege
vens als basis voor de verplichte levering
worden benut.
Voor nadere bijzonderheden wordt verwe
zen naar de in de bladen opgenomen offi-
cieele publicatie.
's-Gravenhage, 19 September:
In den nacht van 15 op 16 September is
een Nederlandsch burger, die zonder daartoe
de bevoegdheid te hebben een militaire in
richting in de omgeving van Amsterdam na
derde, door een wachtpost doodgeschoten,
daar hij op sommatie niet bleef staan.
Dit voorval bewijst weer eens duidelijk,
hoe gevaarlijk het is, wanneer men, zonder
daartoe verlof te hebben, militaire inrichtin
gen nadert. Het zij tevens een dringende
waarschuwing voor hen, die meenen op
lichtzinnige wijze militaire verbodsbepalip-
gen te kunnen negeeren.
Reeds 12 jaar in de gevangenis
doorgebracht.
De 45-jarige Haarlemmer B. J. P. van L.,
die reeds 12 jaar in de gevangenis heeft
doorgebracht, heeft zich in Juni van dit
jaar opnieuw aan diefstallen schuldig ge
maakt. In Halfweg stal hij tetxielgoederen
uit een school en twee fietsen uit een berg
plaats van de pastorie. Voorts nam hij uit
een schur in Overveen twee heeren- en twee
damesfietsen weg. Gister stond de man voor
de Haarlemsche rechtbank terecht. De eisch
luidde drie jaar gevangenisstraf.
Licht, dat aa.. de achterzijde
van uw woning zichtbaar ie, is
even gevaarlijk als dat,.dat uit on
voldoend afgeschermde ramen in
den voorgevel van uw woning
schijnt.
Controleer uw woning ook aan den
achterkant en helpt uw buren een
nalatigheid herstellen door hen te
waarschuwen als er licht zichtbaar
is.
Wie binnen zit, bemerkt zijn fout
niet. Een vriendelijke waarschu
wing kan een proces-verbaal voor
komen. Wij staan allen voor dezelf
de moeilijkheden. Waarom zouden
we dan elkaar niet helnen?
Er was eens een macht, die gereed stond
een aanslag te plegen op de Westersche be
schaving en alleen aan het ingrijpen van
één man werd het gevaar bezworen, want
op zijn bevel wierp een nog grootere macht
het gevaar terug.
De nachtmerrie is geweken, de zucht van
verlichting is geslaakt en voor het geluk
kig einde en een betere toekomst strijden
nu millioenen dappere mannen tegen de
macht, die eens dreigde en nu vernietigd
wordt, tegen het bolsjewisme.
Voor een betere toekomst voor.Europa,
dus ook voor ons land. vechten nu Nede®»
landers Zij sitrijden in de gelederen van ons
vrijwilligerslegioen.
Koninginnegracht 22, 's Gravenhago.