Het rijbattiletiebportfeeit
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Boeren, zaait meer
wintergraan
Voedselproblemen
in de Sovjet-Unie
19.21 uur
Werkregeling in verband
verduisteringsvoorschriften
WREEDE BEHANDELING DER
DUITSCHERS IN IRAN
Verduisteren
GROOT SUCCES DER
ITALIANEN
Britsche torpedojager
vernietigd
Oneenigheid te Londen
De Heldetsche
Courant
opgeheven
Ontzettende vondsten
in Kief
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFI '2345., (2 LIJNEN)
Opnieuw drie Sovjetdivisies
vernietigd
Vanavond gaat de
verduistering in om
heldersche courant
DINSDAG
-30 SEPIEMBER 1941
Hoofdredacteur: J B IJLS MA. Den Helder.
Uitgave der Uitg.-Mjj. „Hollands Noorderkwartier" N.V. te Den Helder ^9e JAARC*. No. 9349
Zoodat Nederland zichzelf kan
voeden.
Wil Nederland zichzelf kunnen
voeden, dan dient voor 1942 rond
400.000 ha. broodgraan uitgezaaid te
worden. Voor 1941, zoo gaat het pro
ductieslagmanifest, uitgaande van
de commissie Dr. Posthuma, voort,
bedroeg de uitzaai 311.000 ha, winter
graan en 67.000 Ha. zomergraan. To
taal 378.000 ha. broodgraan. Dit be-
teekent dus dat voor 1942 nog meer
wintergraan uitgezaaid moet wor
den dan voor 1941.
Het gaat echter niet alleen om de
oppervlakte. De kwaliteit van het
zaaizaad en zeker ook de wijze
van bewerking van het land spelen
een groote rol.
Bij de tarweteelt zijn zeven punten van
bijzondere beteekenis. Op de klei, zavel en
löss kan men de beste resultaten verwach
ten, Ook op andere gronden goeden zand
grond en dalgrond is de laatste jaren echter
met succes tarwe geteeld. Men moet dan
echter de beste pereeelen uitzoeken. Zaai
anders liever rogge, die met veel minder
goede gronden en met minder mest genoe
gen neemt.
Tarwe stelt hoogere eischen aan de vimcht-
wisseling dan de andere granen. Vanouds
kreeg de tarwe de beste plaats in den om
loop. Dus zoo mogelijk na braak of koolzaad.
De beste voorvruchten van tarwe zijn ha-
Ver, karwij, aardappelen, en vlinderbloemige
gewassen.
Hieruit volgt steeds dat een juiste bemes
ting van het grootste belang is. Als eerste
gewas op gescheurd grasland kan zeer goed
tarwe genomen worden, bijv., wanneer men
te laat is voor koolzaad. In de volgende ja
ren zaait men op gescheurd goed grasland
op kleigrond geen graan, omdat dit te weel
derig zou worden. Men kiest dan beter kool
zaad en hakvruchten.
Zomertarwe kan met minder stikstof vol
staan dan wintertarwe.
De grondbewerking kan in de meeste ge
vallen eenvoudig zijn. Men ploegt en egt 'n
paar malen om de onkruiden te bestrijden,
de meststoffen (bijv stalmest) onder te wer
ken en de structuur in orde te brengen. Na
erwten en karwij zijn deze bewerkingen
noodzakelijk. Na aardappelen, bieten en boo-
nen, die een onkruidvrije stoppel nalaten,
ploegt men weinig en.zaait steeds direct
daarna.
Het zaaien van tarwe wordt algemeen met
'de machine uitgevoerd, breedwerpig zaaien
is zaadverkwisten. Neem de rijenafstand 20
k 30 cm. Een wijde rijenafstand heeft het
Voordeel, dat het schoffelen gemakkelijker
gaat en dat het gewas steviger blijft. Voor
Daitschland strijdt voor Europa
Hoofdkwartier van den Führer, 29
Sept. (D.N.B.) Het opperbevel vap
de weermacht maakt bekend:
„Ten Noordoosten van Dnjepropé-
trowsk werden drie Sowjetdivisies
door Duitsche en Italiaansche troepen
in 'n omsingelende beweging aangeval
len en vernietigd. Volgens de totdus-
ver ontvangen berichten werden 13.000
gevangenen gemaakt 69 stukken ge
schut en talrijk ander oorlogsmateriaal
werd buitgemaakt. De deels in een
moerassig gebied gedrongen vijand,
leed zware, bloedige verliezen. Sterke
formaties van de luchtmacht bestreden
met goede uitwerking spoorweginstal
laties in het Donetzbckken, alsmede in
het gebied rondom Moskou. In het
zeegebied rondom Kroonstad kreeg een
Sowjetkruiser een bomvoltreffer. Ge
vechtsvliegtuigen bombardeerden in
den afgeloopen nacht voor den oorlog
belangrijke installaties in Leningrad
en Moskou.
Duikbooten hebben, zooals reeds in
een extrabericht is medegedeeld, uit
een van Gibraltar naar Engeland va
rend convooi in aanvallen, welke ver
scheidene dagen duurden. 12 vijande
lijke koopvaarders met tezamen 67.000
brt. en een bewakingsvaartuig tot zin
ken gebracht. In het Zuidelijke deel van
den den Atlantischen Oceaan heeft
een duikboot een tankschip van 12.000
brt. tot zinken gebracht.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
bombardeerde de luchtmacht in den af
geloopen nacht militaire installaties
aan het St, Georgekanaal en aan de
Zuidkust van he.t eiland.
In Noord-Afrika plaatsten Duitsche
gevechtsvliegtuigen bomvoltreffers op
Britsche tentenkampen en opslag
plaatsen van materiaal bij Tobroek.
Bij deze aanvallen verloor de vijand
in luchtgevechten vijf en door de
luchtdoelartillerie twee vliegtuigen.
Vrij zwakke strijdkrachten van de
Britsche luchtmacht vlogen in den af
geloopen nacht naar Noordwest- en
Zuidwest-Duitschiland. Door neerge
worpen bommen ontstond onaanzien
lijke schade. De luchtdoelartillerie
schoot een Britschen bommenwerper
neer.
Amsterdam op de schaats. Een jeugdig
inwoonster der hoofdstad laat zich de
Ijzers onderbinden, om een baantje te
rijden op de heropende kunstijsbaan in
de Apollohal (Pax-Holland-De Haan m)
geringe opbrengst behoeft men niet te vree
zen.
De zaaizaadhoeveelheid is bij vroegen
zaai (half October) 120130 kg/ha. Hoe later
men zaait, hoe meer zaad er genomen moet
worden, bijv. eind November 150160 kg/ha,
omdat er dan meer zaden verongelukken.
Van fijnkorrelige rassen, als Carsten, neemt
men 10 procent minder.
Van zomertarwe neemt men bijv. 150 tot
160 kg:, dus vrij veel. Zomertarwes hebben
korteren groeitijd en stoelen minder uit dan
wintertarwe.
Het spreekt vanzelf, dat voor het zaaien
alleen het allerbeste zaad genomen moet
worden, d.w.z. gezond, rasecht en zuiver.
Het is daarom ten sterkste aan te bevelen
om zaad te gebruiken, dat door den N.A.K.
is goedgekeurd.
Boeren gedenkt, dat de voedselvoorzie
ning van het Nederlandsche volk slechts
dan verzekerd is, indien meer broodgraan
dan vroeger wordt verbouwd.
Dit is echter alleen mogelijk bij meer
bohwland, dan vroeger. Vanzelfsprekend
is dat de oppervlakte bouwland slechts
door scheuren is uit te hreiden. Door scheu
ren verzekert gij de voedselvoorziening van
het Nederlandsche volk. Door scheuren voor
komt gij, dat het volk tekort komt en ge
brek en honger hier hun intrede doen!
Scheurt dus alle grasland, dat er voor
geschikt is!
SUCCESVOLLE ITALIAANSCHE LUCHT
AANVAL OP BRITSCHE VLOOTFORMATIE
Het hoofdkwartier van de Italiaan-
sche weermacht maakt in een extra-
bericht melding van een zeer succes
vollen aanval van het luchtwapen
op Engelsche vlooteenheden in de
Middellandsche Zee, waarbij twee
zware kruisers en één lichte kruiser
tot zinken werden gebracht. Tij
dens de ielle gevechten gingen zes
Britsche vliegtuigen en acht Italiaan-
sche toestellen verloren.
Voor fabrieken en werkplaatsen.
Evenals ten behoeve van het vorig win
terseizoen heeft de secretaris-generaal van
het departement van sociale zaken ook voor
de winterperiode 1941/42 eén regeling vast
gesteld, welke de mogelijkheid schept ver
loren gegane arbeidsuren in te halen, wan
neer ten gevolge van de verduisteringsvoor
schriften korter dar? 48 uur per week moet
worden gewerkt. Deze regeling komt hier
op neer, dat, met uitzondering van de bouw-
bdrijven, het aan ondernemingen in alle ge
meenten des rijks is toegestaan, als compen
satie voor de beperkingen, die de verduiste
ringsvoorschriften met zich brengen, in het
tijdvak tusschen nu en 31 Mei 1942, langer
dan 8M uur per dag en 48 uur per week
in fabrieken en werkplaatsen te doen wer
ken. De werktijd mag evenwel niet meer be
dragen dan 10 uur per dag en 55 uur per
week, terwijl de dagelijksche werktijd in zijn
geheel gelegen moet zijn tusschen een half
uur voor zonsopgang en een half uur na
zonsondergang.
Conferentie te Moskou geopend.
New York, 29 Sept. D.N.B. In
een bericht van het ministerie van
landbouw wordt medegedeeld, naar
Associated Press meldt, dat de Sow-
jet-Unie als gevolg van de Duitsche
veroveringen zich - tegenover een
ernstig voedselprobleem geplaatst
ziet. In het bericht wordt aangekon
digd, dat de Vereenigde Staten ge
noodzaakt zouden kunnen worden
voedingsmiddelen via Wladiwostok
of Iran naar de Sowjet-Unle te
zenden.
De Driemogendheden-conferentie is naar
Reuter meldt Maandag in Moskou geopend.
Het Egyptische blad Ahrram maakt mel
ding van een artikel van den luchtvaart
specialist der Sunday "Times, die schrijft
dat EngelanÖ tot dusverre oorlogsmateri
aal ter waarde van 150.000.000 pond aan de
Sowjet-Uniei heeft geleverd. De belangrijk
ste materiaaltransporten zijn overzee reeds
14 dagen voor het begin van den oorlog tus
schen Duitschland en de Sowjet-Unie ver
zonden.
Van het Oostfront.
BUDAPEST/ 29 September (D.N.B.) Het
Hongaarsche telegraafagentschap meldt van
het Oostelijk front:
In de Oekraïne zetten de verbonden troe
pen hun opmarsch voort. Zij hebben niéu
we gebieden bezet en nieuwe Sovjet-eenhe
den afgesneden van hun achterwaartscha
verbindingen. In den sector der Hongaar
sche troepen heeft de vijand eenige actie
ondernomen. De bolsjewisten werden over
al teruggeslagen. Er werden eenige gevan
genen binnengebracht. Overigens was er
van weerszijden slechts geringe activiteit
der artillerie.
HELSINKI, 29 Sept. (D.N.B.) Over de
actie in de lucht wordt officieel medege
deeld: Zondag den 28sten Septen^her- heb
ben de Finsche luchtstrijdkrachten in ster
ken getale het bombardement op het traject
Petroiskoi—Karhumaeki voortgezet en vol
treffers geplaatst op transportlijnen en
spoorwegemplacementen. Een vijandelijke
jager werd neergeschoten, een andere moest
een noodlanding maken op Finsch gebied.
In Oost Karelië werden door het luchtaf
weergeschut drie Sovjet bommenwerpers,
alsmede drie jachtvliegtuigen ten val ge
bracht.
HAAGSCHE OUDJES!
De heer v. Dorsten 101 jaar.
(Van onzen Haaeschen correspondent).
Nauwelijks is van de twee Haagsche 102-
jarie dames eene overleden, of al weer een
ander „oudje" vraagt onze aandacht Van
daag mag n.1. de heer L. van Dorsten het
bijzondere feit herdenken, dat hij 101 jaar
geleden geboren werd. 30 September 1840
kwam bii op dit anrdsche tranendal en vele
jaren heeft hij in zijn welbesteed leven op
zee rondgezworven. Het gehoor wil niet zoo
best meer, maar verder is de gezondheid
van den ouden heer die erg naar zijn zin
aan de Valkenboschkade woont, als regel
puik en met zijn pijpje en krantje in het
zonnetje voor het raam zittend, heeft hij wei
nig andere verlangens meer.
Wanneer hij het even druk heeft als ven
leden jaar, toen hij 100 werd wij schreven
er toen nog over zal de heer van Dorsten
geen reden tot klagen hebben.
Ook een voetbaltournooL
In het kader van het door den Rijkscom
missaris voor het bezette Nederlandsche ge
bied georganiseerde rijksathletieksportfeest,
waarvan de uitvoering aan den Duitschen
dienstsport is opgedragen, zal ook een voet
bal tourn ooi tusschen yerschillende elftallen
van Duitsche eenheden en bureaux worden
gehouden.
De eerste wedstrijd is gisteren gehouden
op het sportterrein aan de Hoekwaterstraat
te Voorburg, tusschen een elftal van den
dienstpost en van de marine,
Op 1 October zullen de elftallen van de
Waffen SS en van de Duitsche politie met
elkander den strijd aanbinden.
De beide- winnende ploegen zullen Zater
dag 4 October, als onderdeel van het pro
gramma in het stadion tegen elkaar spelen.
Deze wedstrijd en eindstrijd van dit tournooi
zal dan om 17.15 uur aanvangen. De wed
strijd tusschen de beide verliezers-zal enkele
uren tevoren gehouden worden op een der
Blauwwit terreinen om de derde en vierde
plaats.
Zes Britsche bommenwerpers
boven Duitschland omlaagge
haald.
BERLIJN, 30 Sept. (D.N.B.) Aan de
Engelsche oostkust hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen gisteravond een koopvaar
dijschip van ongeveer 8000 b.r.t. met bom
men van zwaar kaliber tot zinken gebracht
In dezelfde wateren werd een Britsche tor-
.pedojager door bómvoltreffers met stellig
heid vernietigd.
Engelsche vliegtuigen zijn vannacht naar
Noord-Duitschland gevlogen en hebben op
verschillende plaatsen o.a. op Hamburg en
Stettin, een aantal brisantbommen gewor
pen, welke geringe materieele schade en
verliezen onder de burgerbevolking veroor
zaakten. Nachtjagers, luchtdoelgeschut en
marine-artillerie schoten volgens tot dus-,
ver ontvangen berichten zes der aanvallen
de bommenwerpers omlaag.
Van Kleffens in de oppositie.
In Londen is dezer dagen een z.g. interge-
allieerde conferentie gehouden waaraan
ook de emigranten regeeringen deelnamen.
De ^Nederlander van Kleffens is daarbij
in verzet gekomen tegen de z.g. Atlantische
verklaring welke is opgesteld tijdens de
ontmoeting van Churchill en Roosevelt.
Hij meende dat door zekere bepalingen'de
vrijhandel in gedrang zou komen. Wij ko
men morgen op een en ander uitvoerig te
rug.
LIJDENSWEG VAN VROÜWEN EN KINDE
REN. DRAMA VAN WEERGALOOZE
WREEDHEID EN. SCHAAMTE
LOOSHEID.
Berlijn, 29 Sept. (ANP.) De nadere bij
zonderheden over den terugkeer van de
rijksduitsche vrouwen en kinderen en de
leden van het Duitsche gezantschapsperso-
neel uit Iran zijn gelijk een drama van weer-
galooze wreedheid en schaamteloosheid. De
Duitsche pers zal in de gelegenheid worden
gesteld hierover uitvoerig te berichten, doch
reeds thans kan op grond van mededeelin-
gen uit welingelichte kringen het volgende
gezegd worden.
470 Duitsche vrouwen en kinderen en de
leden van het Duitsche gezantschap in Te
heran zijn intusschen aan de Turksche grens
aangekomen. Na de overweldiging van Iran
door Engelsche en Sowjet troepen was de
Iraansche regeering door afpersingen ge
dwongen de weerbare Duitschers aan de bol
sjewisten en Engelschen uit te leveren. De
Duitsche gezant heeft een verbitterden strijd
gestreden om tenminste de vrouwen en kin
deren voor een vreeselijk lot te bewaren en
hep naar Duitschland terug te brengen De
Britsche en de Sowjet regeering alsmede de
Iraansche regeering hadden den Duitschen
gezant .voor het transport van deze njks-
duitschers op plechtige wijze een vrijgeleide
tot naar Turkije toegezegd. Op 17 Septem
ber vertrok het transport van Teheran. In
weerwil van de plechtige beloften der Sow-
jets en Engelschen en ondanks het feit, dat
het transport vergezeld werd door neutrale
diplomaten werd de weg, dien deze men-
schen, waaronder zich zwaar zieke, zwange
re en hoog bejaarde vrouwen bevonden, tot
een waren lijdensweg.
Van 17 tot 23 September speelden zich op
dezen weg onbeschrijfelijke scènes af. Aller
eerst werd het transport door Sowjet solda
ten onder commando van Sowjet officieren
en - commissarissen stelselmatig uitgeplun
derd. In de eerste plaats waren het de kost
bare voorwerpen, welke zonder opgaaf van
redenen geroofd werden, waaronder ook alle
bagage van de leden van het Duitsche ge
zantschap en van den Duitschen gezant per
soonlijk. Koffers, pelterijen, sieraden en al
het andere, wat de aandacht der bolsjewis
ten trok, werden gestolen en voor de oogen
der Duitschers weggevoerd. De vergezellende
neutrale diplomaten en vertegenwoordigers
van de Iraansche regeering stonden mach
teloos tegenover dit optreden van de bolsje
wisten en werden met dreigementen en door
middel van wapens verhinderd in te grij
pen.
Schandalia.
Het schandelijkste speelde zich af enkele
kilometers voor de Turksche grens. Hier gaf
de Sowjet-ambtenaar, die het transport ver
gezelde, bevel tot het houden van een korte
marschpauze, waarin de Duitschers in het
open veld de vrachtauto's moesten verlaten
zich in gelid moesten opstellen. Terwijl de
mannen door de bolsjewistische soldaten met
de wapens in toom werden gehouden, storm
de een groep gewapende bolsjewistische
vrouwelijke soldaten op de vrouwen en kin
deren af, en kleedden de weerloozen in den
waarsten zin van het woord tot op het hemd
uit. Onder voorwendsel van een fouileering
en met de permanente bedreiging van dood
geschoten te worden, werd alles, wat tot dus
ver aan de klauwen der Sowjets was ont
gaan, gestolen, zooals kleedingstukken,
schoenen, kousen, ondergoed, trouwringen, ja
zelfs de kleinste en waardelooze souvenirs,
als halskettinkjes van kinderen en kinder
ringetjes werden gestolen. Met behulp van
messen en bajonetten werden de vastzittende
trouwringen van de vingers der vrouwen
verwilderd.
Het transport is in een hevig geschokten
toestand in Turkjje aangekomen. Van Duit
sche zijde moestén groot bedragen liquide
gemaakt worden om de vrouwen en kinde
ren in staat te stellen op straat te #er-
toonen, daar zij ten deele slechts gehuld
waren in oude mantels en lompen. Door, de
doorstane mishandelingen en de opgeloopen
verwondingen verkeert een deel der vrou
wen en kinderen zich in een toestand, wel
ke een vreeselijke aanklacht vormt tegen
de georganiseerde bolsjewistische misdadi
gers en hun bondgnooten.
In toonaangevende Duitsche kringen wordt
dit optreden als weergaloos in de geschie
denis der diplomatieke betrekkingen tus
schen .de volken gebrandmerkt, en de be
grijpelijke verbittering van het Duitsche
voik over deze schandelijke daden der bol
sjewisten tot uiting gebracht waarvoor niet
alleen de Moskousche machthebbers, doch
ook de Engelsche regeering en het Engel
sche volk verantwoordelijk gesteld moet
worden.
9
en duurt tot morgenochtend
7.39 uur
In verband met de papier-
schaarschte is, door de be
voegde autoriteiten, de Hel
dersche Courant, met ingang
van morgen, 1 October.
opgeheven.
Directie Heldersche Courant
De Duitsche soldaten zijn goede maatjes
met de bewoners van de veroverde
streken in de Oekraïne. Een gemoedelijk
gesprek met een bejaarde inwoonster
van een der dorpen (Atlantic-Holland)
EEN MASSA-GRAF ONTDEKT, WAARIN
VERMINKTE LIJKEN.
Ook in Kief zijn massagraven gevonden,
waarin vermoorde mannen, vrouwen en kin
deren door de Gepeoe waren begraven, al
dus blijkt uit een door de Duitsche pers ge
publiceerd bericht uit Kief.
Zes kilometer voor Kief' ontdekten Duit
sche soldaten een met een hooge schutting
omgeven terrein. Verscheidene groote pas
gedolven en dichtgegooide kuilen trokken
hun aandacht. Na enkele steken kwamen
met de spade tot ieders ontzetting kleeding
stukken naar boven. Een vreeselijke ont
dekking. Ontzettend verminkte lijken kwa
men te voorschijn. Opnieuw was een moord-
plaats van de Gepeoe gevonden. De dooden
werden op den grond gelegd. In' de kuil lag
een man met ingeslagen schedel. Van zijn
voetzolen was de huid afgetrokken. Daar
naast lag een vrouw met het van pijn ver
trokken gezicht als van eer» doodgemartelde.
Hieronder lagen weer andere lijken. Vijftig
meter verder werd opnieuw gezocht. Weder
om kwamen lijken te voorschijn van perso
nen, die op onmenschelijke wijze vermoord
waren. Langzamerhand kreeg Lien de zeker
heid, dat het geheele terrein een onkel mas
sagraf was, waarin vermoedlijk op last van
den chef dor Gepeoe te Kief honderden ver
moorde vrouwen en mannen waren begra
ven. Een inwoner verklaarde, dat reeds
sinds 1939 het betreden van het terrein, dat
met een schutting omgeven was, verboden
was. Het werd steeds door wolfshonden be
waakt. De ingang tot dit terrein der Gepeoe
werd dag en nacht streng bewaakt. Drie
„zwarte raven", zooals de beulknechten der
Gepeoe door het volk werden genoemd, kwa
men af en toe met de honden voorbij om
water te halen. Dikwijls heeft hij een ge
sprek willen beginnen met de geheimzinni
ge mannen, doch steeds werd hij met korte
norsche woorden afgewezen.