dagblad voor
hollands
Verduister
GROOTE JAPANSCHE AANVAL
OP NIEUW-GUINEA?
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1355
Een compromis-voorstel te Rio
WAARIN OPGENOMEN
86ste JAARGANG No. 11707
ZATERDAG 24 JANUARI 1942
V/ ERELDSCHOUW
I
HET EILAND SINGAPORE
Landing op Bismarck*
archipel
Japan reikt
Tsjoengking de hand
Japan en de Sovjet-Unie
Duitsch weermachthericht
Britten in N -Afrika op
de vlucht gedreven
Een negerdivisie
Britsche bommen
eischen 24 dooden
Muiatlen
Mevr. Loggers-Boontjes
Nederiandsch kampioen
Goedkeuring
drukwerkorders
Argentinië en Chili
lieten zich niet alles
aanbevelen
9.31 uur
Een millioen van Winterhulp
Kindje in zijn bedje
verbrand
Cursussen voor
onderwijskrachten
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
N weerwil van de groote suc
cessen, welke de Engelsehen
volgens hun beweringen nu al we
ken lang weten te behalen, blijft
het Albion niet voor den wind gaan.
Allengs wordt dit ook den, in ver
gapende bewondering tegen Enge
land opziende, Nederlanders duide
lijk, dat er nu voor de zooveelste
maal weer sprake is geweest van
een propaganda-offensief, d.w.z. een
groote mond om de aandacht van
eigen tegenslagen af te leiden.
Aan het Oostfront hebben de
Duitschers zich de afgeloopen week
niet bepaald tot de gebruikelijke
afweergevechten. Ondanks de he
vige koude, werd overgegaan tot
«en w e r k e 1 ij k militair offen
sief, dat tenslotte eindigde met een
gevoelige nederlaag voor de bolsje
wisten, die niet slechts de tijdelijk
behaalde terreinwinst zagen ver
loren gaan, doch tevens zware ver
liezen boekten aan menschen en
materiaal. Met eenzelfde verloop
lal het front in het Oosten nog wel
eens eenige veranderingen onder
gaan, zoolang althans de Duitsche
weermacht zich slechts blijft bepa
len tot afweergevechten op de zelf
vastgestelde frontlijn tenzij zoo
als op De Krim, militaire overwe
gingen aanvalsoperaties noodzake
lijk maken om straks als de he
vige koude weer tot het verleden
behoort, mèt den wenschdroom der
Britten, Amerikanen èn wat ver
dwaasde landgenooten, de bolsje
wistische hoop op effectieven tegen
stand te verstoren.
Libye biedt de Engelsche radio
ook al geen stof meer voor „dave
rende" berichten. Het Britsche of
fensief, in November al aangekon
digd en ingezet om in korten tijd
de Duitschers en Italianen uit
Noord-Afrika te verdrijven er
was al sprake van dat dit in eeni
ge weken het geval zou zijn ver
liep niet erg naar wensch:' eerst na
langdurigen, taaien strijd, welke
vele offers kostte aan keurtroepen
en het meest moderne materiaal,
kon eenig terreinvoordeel behaald
worden.
Rommel wilde echter niet zoo
hard loopen als de Britten wel ge
hoopt hadden en aanvankelijk
ook voorwendden maar zocht
naar een behoorlijke defensielijn
om de Britsche overmacht tot staan
te brengen en om dezer dagen,
blijkbaar nadat de noodige verster
kingen waren gearriveerd tus-
schen haakjes, hoe komen die ver
sterkingen in Afrika als de Engel-
schen zooals zij beweren de Mid-
dellandsche Zee beheerschen?
een tegenoffensief te ontketenen,
dat gevolgd is door het op de vlucht
slaan van de sterke Britsche leger
macht die in Noord-Afrika is inge
zet. Dit tegenoffensief is inmiddels
al weer overgegaan in een achter-
volgimgskamp.
JAPAN bezorgt het Anglo-Ame-
rikaansche kamp, waartoe
thans ook Ned.-Indië behoort, de
eene desillusie na de andere. Het
geweldige offensief dat onmiddel
lijk na het uitbreken van den oor
log werd ingezet, heeft na ander
halve maand nog niets aan kracht
ingeboet; zélfs zijn deze week de
operaties op nog grooter schaal
doorgevoerd, terwijl opnieuw een
uitbreiding te verwachten is.
Op de Philippijnen ziin de laat
ste resten van weerstand vernie
tigd, Malakka is in Japansche han
den en de aanval op Singapore gaat
beginnen. Intusschen is het Japan
sche offensief uitgestrekt tot
Britsoh-Indië. Op het vaste land
van Azië is tenslotte nog de ver
nietiging aan den gang van tal
rijke Tsjoengking-legers.
In Ned.-Indië is het Noorden van
Celebes in Japansche handen ge
komen, tal van strategisch belang
rijke punten van de Nederlandsche
eilandengroep liggen onder de
voortdurende bedreiging der Japan-
Bche luchtmacht. De oorlogshande-
lingen in Ned.-Indië zijn nog on
overzichtelijk, doch het ziet er naar
uit, dat de Japansche legerleiding
bezig is een groot offensief ten uit
voer te leggen, hetwelk ten doel
heeft de strategische PUnt®n. t?sb®"
zetten in dit deel van Oost-Aziè en
waartoe het tevens noodig is aan
vallen te openen tegen Nieuw-Gu-
nea en Australië. De voorteekenen,
in den vorm van hevige bombarde
menten op militaire steunpunten m
den geheelen Indischen Archipel,
wijzen er op dat de uitbreiding van
de Japansche activiteit over een
ontzaglijk gebied nog. slechte een
kwestie van uren is. En dan te
bedenken dat de Anglo-AmeriSaam
sche machthebbers nog .steeds
naarstig aan het rekenen zijn hoe
sterk zij wel zullen zijn over een
jaar, over twee jaar
SCHIER EILAND
MALAKKA
VOGELS LIJDEN
HONGER EN DORST
STROOIT BROODKRUIMELS
en HAKT EEN RIJT
NOORD-AUSTRALIë BINNEN
AANVALS-AFSTAND DER
JAPANSCHE LUCHT
MACHT.
Dertig vliegvelden op Ma
lakka in handen. Op 70
KJM. afstand van Singa
pore.
GENEVE, 23 Jan. (A.N.P.).
Volgens berichten uit Londen
heeft de Australische minister
van Luchtvaart in Melbourne
bekend gemaakt, dat meer dan
één vliegtuigmoederschip, ver
scheidene Japansche marine-
vli.egtuigen en oorlogsschepen
geconcentreerd zijn in de nabij
heid van de Bismarck-Archipel
Men moet rekening houden met
het gevaar van een grooten
aanval op Nieuw-Guinea, die
mogelijk nog heden kan be
ginnen.
De Engelsche nieuwsdienst geeft
uit Melbourne het volgende bericht
weer: „Op goeden grond kan men
aannemen, dat Japansche strijd
krachten geland zijn te Rabaul".
Men voegde hieraan toe, dat men
sinds Donderdagmiddag 4 u. plaat
selijke tijd niets meer uit Nieuw-
Guinea vernomen heeft
(Rabaul is gelegen op de noorde
lij'ke punt van het eiland New-Bri-
tain).
Naar Ass. Pres uit Melbourn
meldt, heeft de pl.verv. Australische
premier, Forde, medegedeeld, dat
een Japansche landing op de Bis
marck-Archipel bij Kelto, 400 km.
ten Z. van Rabaul, bevestigd is.
Men neemt aan, dat het eiland
Nieuw-Brittanje door de Britsche
troepen vóór de Japansche landing
was ontruimd.
In een commentaar van militaire
zijde op de Japansche landingsope
raties op Nieuw-Brittanje wordt ge-
MITS HET REGIEM ZIJN
HOUDING WIJZIGT.
TOKIO. 23 Jan. (D.N.B.) In een
rede voor het Lagerhuis heeft mi
nister-president Tojo vanmiddag
herhaald, dat Japan bereid is voor
stellen van Tsjoengking te ontvan
gen voor een vreedzame verzoe
ning waneer dit regiem zijn hou
ding wijzigt. Tojo verklaarde: „Of
schoon Japan de laatste vijf jaren
tegen Tsjoenking heeft gevochten,
beschouwt het China nog steeds als
een zustervolk en zijn wil om het
met open armen te ontvangen, in
dien het slechts zijn dwaalbegrip
pen opgeeft, is onveranderd. Alle
fouten van Tsjoengking in het ver
leden zullen vergeten zijn met het
verdwijnen van den Engelschen en
Amerikaanschen invloed.
TOKIO. 23 Jan. (D.N.B.) De mi
nister van Buitenlandsche Zaken,
Togo, heeft in het Japansche la-
geruis verklaard, dat hii tevreden
is over de verzekering, die hij van
de Sovjetregering ontvangen heef!
ten aanzien van de strikte nale
ving van het Neutraliteitspact. De
onderhandelingen tusschen beide
landen over de visscherij-aangele-
eemheden duren voort. Een gemeen
schappelijk onderzoek naar de ver
nietiging van een Jaj>ansch schip
door een Russische drijvende mijn
welk ongeval het vorige jaar is
gebeurd, is op het oogenblik tus
schen beide landen aas, dan K&0&-
(Kaart van Pelt).
DE JAPANNERS VOOR
SINGAPORE.
standsbommenwerpers binnen doel-
treffenden aanvalsafstand zou bren-
Een steenen dam bij Woodlands
verbindt het eiland Singapore met
het vaste land van Malakka: het
eiland is ongeveer 42 K.M. lang en
27 K.M. breed.
De oorlogshaven Singapore wordt
als het grootste vlootsteunpunt der
Britten beschouwd, de basis bezit
een droogdok voor de grootste oor
logsschepen tot 55.000 ton; vier
vliegvelden behooren tot de lucht
verdediging van het eiland
Talrijke eilanden gelegen in de
straat van Johore en Singapore
zijn van gecamoufleerde machine
geweernesten en kustafweergeschut
voorzien.
Zwaar kustafweergeschut is op
gesteld bij Tsjangi en Paris-Pan-
jang, met een draagwijdte van 35
K.M. De stad Singapore telt 700.000
inwoners en is verdeeld in een Chi-
neesch en Europeesch stadsgedeel
te; straatwegen verbinden onder
ling de militaire emplacementen.
Verder bevinden zich op het
eiland ondergrondsche oliedepóts
en waterreservoirs. Het eiland Bla-
kang Mati ten Z. van Singapore is
zwaar versterkt om de talrijke dok
ken en herstelplaatsen van Singa
pore te beschermen.
zegd, dat de bezetting van de eilan
dengroep den Japanschen lange-af-
gen van Noord-Australië. Men be
schouwt Nieuw-Brittanje als een
der sleutelposities van de buiten
ste verdedigingslinie van het Au
stralische gemeenebest. Rabaul zou
den Japanners de controle geven
over drie luchthases, waarbij een
basis voor watervliegtuigen en
twee civiele luchthavens buiten de
stad.
Reuter meldt, dat ongeveer 1100
vrouwen en kinderen per vliegtuig
van Rabaul naar Australië zijn
overgebracht.
VAN DE OVERIGE
FRONTEN.
Japansche luchtstrijdkrachten der
marine, die sedert 19 Jan. boven de
Straat van Malakka en aan de
Noordkust van Sumatra opereereu,
hebben, nar Domei meldt, de ha
ven Sabang op Noord Sumatra
aangevallen, welke een Britsche
verbindingsbasis voor het verkeer
met Indië vormt. De Japanners
bestookten het vliegveld met bom
men, waardoor groote schade ont
stond.
De aanvallen op Singapore zijn
voortgezet.
De langs de Westkust van Ma
lakka oprukkende Japansche troe
pen hebben, naar Domei meldt.
Donderdag in een sector de 45ste
Indische brigade aangevallen en
vernietigd.
United Press meldt uit Tsjoeng
king. dat een militaire deskundige
heeft verklaard, dat de Japanners
op Malakka in totaal 30 vliegvel
den in handen hebben, terwijl de
Britten er nog slechts vier bezit
ten. Ten Zuidwesten van Laokav
hebben de Japanners een zeer
groot nieuw vliegveld aangelegd
met een capaciteit voor 300 bom
menwerpers.
Omtrent den strijd op de Philip
pijnen meldt Radio Tokio, dat de
Japansche troepen in een veldslag
van acht uren de Amerikaansche
strijdkrachten in de buurt van
Muron volkomen vernietigd hebben
De Japanners trekken in Zuidelijke
richting op.
Een algemeen offensief is teeen
de Amerikaansche strijdkrachten
op het scheireiland Balanga ont
ketend.
Naar de zender Rangoon meldt
bevinden de Japansche troepen
zich 70 K.M. Oostelijk van Ran
goon.
Afweergevechten aan 't
Oostfront doren voort.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
IÜHRER, 23 Jan. Het opper
bevel der weermacht maakt be
kend:
In het Oosten nog steeds he
vige gevechten. Bij een tegen
aanval in het centrale deel van
het front werden den vijand
wederom zware, bloedige ver
liezen toegebracht. 35 kanon
nen, alsmede talrijke zware wa
pens vielen in onze handen.
In het zeegebied rond Enge
land hebben gevechtsvliegtui
gen een vrij groot vrachtschip
met bommen beschadigd. Nach
telijke aanvallen der lucht
macht waren gericht tegen ha
vens en militaire inrichtingen
in Zuid- en Zuidoost Engeland
In N.-Afrika hebben Duitsche
en Italiaansche troepen den
verslagen vijand achtervolgd.
Tot dusver werden tien Brit
sche pantserwagens. 46 kanon
nen en meer dan 100 automo
bielen buitgemaakt of vernield.
Formaties van de Duitsche en
,i de Italiaansche luchtmacht
hebben den in het gebied ten
'Z. van Agedabia op de vlucht
(gedreven Britsche troepen nieu
;we zware verliezen toegebracht
.'Op het eiland Malta zijn lucht-
'en zeesteunpunten van den vij
and overdag en des nachts
door Duitsche gevechtsvliegtui
gen gebombardeerd.
Britsche bommenwerpers heb
ben in den afgeloopen nacht op
enkele plaatsen in West-
Duitschland, o.a. op woonwij
ken en openbare gebouwen te
Munster, brisant- en brand
bommen geworpen. Eenheden
der marine hebben drie Brit
sche bommenwerpers neerge
haald.
GENÊVE, 23 Jan. (D.N.B.). De
Amerikaansche minister van Oor
log Stimson, heeft de vorming van
een neger-pantserdivisie en van de
eerste geheel uit negersoldaten be
staande infanteriedivisie aangekon
digd. Voorts bestaat het plan, een
vliegtuigeskader uit neger-vliegers
te vormen.
Snoode aanval op een plaats
in het Oosten des lands.
TALRIJKE GEWONDEN.
's-GRAVENHAGE, 23 Jan. Gis
teravond zijn verscheidene Engel
sche vliegtuigen boven Neder-
landsch gebied verschenen. Luk
raak en van groote hoogte werd op
een plaats in het Oosten des lands
een aantal brisantbommen neerge
worpen, waardoor verscheidene
woonhuizen totaal vernield en vele
andere deels zwaar, deels licht be
schadigd werden.
24 dooden, 8 zwaar en 10 licht ge
wonden, zoo luidde het resultaat
van den misdadigen aanval.
Door de op andere plaatsen neer
geworpen brisant- en brandbom
men ontstond slechts geringe mate-
rieele schade.
MEVR. SCHOORL-KEETMAN
DERDE.
Gnder auspicin van den Ned.
Sehaatsenrijdersbond zijn gisteren
te Rotterdam de wedstrijden verre
den om het kampioenschap van Ne
derland schoonrijden voor dames.
De deelneming aan den strijd was
kwantitatief niet groot.
Des morgens werd een aanvang
gemaakt met de selectiewedstrijden
waarbij de dames Loggers-Boontjes
uit Huizen, Schippers uit Zaandijk,
Krijger-Noels uit Zwijndrecht, Rom
melaar-Timmermans uit Enschedé,
Schoorl-Keetman uit Barsinger-
horn en Blauwboer uit Overveen
zich bij de seniores voor den eind
strijd plaatsten. Deze werd des mid
dags gehouden.
Mevr. A. G. Loggers-Boontjes
reed zeer fraai en de jury wees
haar dan ook terecht als kampioen
van Nederland aan. Als tweede
klaseerde zich mevr. L. Krijger-
Noels en derde mevr. Schoorl-Keet
man.
POSTVERKEER JAPAN-EUROPA
WEER HERVAT.
TOKIO, 23 Jan. (D.N.B.) Naar
het ministerie van posterijen heeft
medegedeeld, is besloten het post
verkeer via Siberië met Turkije,
Bulgarije, Zwitserland, Spanje en
Portugal met ingang van Zaterdag
weer te hervatten, daar een post
verkeer met Europa via deze route
mogelijk is. Postpakketten en geld
zendingen worden niet aangeno
men. Ook zullen geen postzendin-
gen naar andere dan genoemde lan
den worden aangenomen.
DRINGENDE HULPROEP VAN
AUSTRALIë.
STOCKHOLM, 23 Jan. (A.N,P.)
Reuter meldt uit Melbourne, dat
het Australische oorlogskabinet be
sloten heeft aan Groot-Brittannië
en Amerika een dringend verzoek
tot het leveren van vliegtuigen en
andere leveranties te richten.
In een publicatie, waarin tevens
het adres van de commissie van
beroep" goedkeuring drukwerkor-
ders, alwaar eventueel beroep tegen
een door het districtskantoor ge
nomen beslissing openstaat is ver
meldt, wordt naar aanleiding van
het reeds eerder gepubliceerde in
zake de goedkeuring drukwerk-
orders nogmaals de aandacht er
op gevesitigd, dat de aanvraag voor
goedkeuring drukwerkarders moet
worden ingediend odor den druk
ker en/of copieerinrichting en
niet door den opdrachtgever.
De drukker en/of copieerinrich-
tin" moet deze aanvrage udtslu'
tend indienen bij het vanwege li el
Rijksbureau voor de Grafische In
dustrie ingestelde districtskantoor
waaronder hij ressorteert.
61 DOODEN IN ST. ETIENNE.
VICHY, 23 Jan. (D.N.B.) Een
mijnongeluk te St. Etienne heeft
volgens de jongste officieele inlich
tingen 61 dooden en 67 gewonden
geëischt. Elf lijken heeft men tot
dusver nog niet kunnen bergen.
BUENOS AIRES, 23 Jan. (DNB)
Nu de alarmeerende berichten
en geruchten van gisteren hebben
plaats gemaakt voor een rustige
beschouwing en de nerveuze stem
ming is geweken, ziet men duide
lijk in, dat de opvatting van den
Argentijnschen vice-president, Cas-
tillo, en den minister van Buitenl.
Zaken, Guinazu, de overhand heeft
gekregen, want de nieuwe formu
leering van het voorstel betreffen
de het verbreken der betrekkingen
met de spilmogendheden is de eeni
ge formule, waaraan Argentinië
zijn toestemming kon geven.
De tekst der formule luidt o.a.:
1. De Amerikaansche republieken
bekrachtigen de verklaringen, vol
gens welke zij elke aanvalsdaad
van een niet-Amerikaansche mo
gendheid tegen een van haar be
schouwen als een aggressieve daad
tegen naar alle, omdat een derge
lijke daad een maatregel tegen de
Maan Maan
op vanavond om onder
12.57 io li 2-10
1 Febr 18.11 UUT 15Feb
V.M. tot morgenochtend N.M.
8Febr Q «o 23Feb.
L.K. V.OO uur E.K.
Zondagavond om
Maan 18.13 uur Maan
op onder
13.23 tot Maandagochtend 3,14
Uitkeertngen te Amsterdam
Het stedelijk bureau van Winter
hulp te Amsterdam heeft bericht
gekregen van het hoofdbureau te
Den Haag, dat wederom een bedrag
van f 300.000 beschikbaar is gesteld
voor uitkeering in Amsterdam, zoo
dat vanaf November 1491 in totaal
thans f 1.000.000 werd toegekend.
Deze f 300.000 zullen besteed worden
als derde uitkeering en wel in de
maand Februari.
Moeder liet het even alleen.
onderdagavond omstreeks zes uur
is een anderhalf jarig kindje, het
zoontje van het echtpaar R., te
Maastricht, in zijn bedje verbrand.
De moeder had de kleine even al
leen gelaten in de woning om aan
kennissen in de buurt nieuws te
vertellen uit een brief van haar
man, die in Duitschland werkt De
kleine heeft waarschijnlijk het een
of ander uit zijn bedje gegooid, dat
een doek bij de kachel vlam deed
vatten en zoo brand veroorzaakte.
Toen de moeder terugkwam, was
de kleine, het eenige kind van de
familie, deerlijk verbrand en reeds
overleden.
Over vernieuwing van het
onderwijs.
Vanwege het Departement van
Opvoeding, Wetenschap en Cultuur
bescherming, worden cursussen ge
organiseerd voor leerkrachten bij
het L. O., v. h. M. O. en het N. O.,
waar de vernieuwing van opvoe
ding en onderwijs zal worden be
handeld.
Aan de leerkrachten, welke aan
deze cursussen deelnemen, wordt
verlof verleend met behoud van
jaarwedde.
j vrijheid en de onafhankelijkheid
der Amerikaansche staten betee-
kent.
2. De Amerikaansche republie
ken bevestigen haar volkomen so
lidariteit en haar besluit tot sa
menwerking en wederzij dsche be
scherming, tot de uitwerking van
den eventueelen aanval op het half
rond heeft opgehouden.
3. De Amerikaansche republie
ken verklaren, daarom, terwijl zij
haar souvereine rechten uitoefenen
en in overeenstemming met haar
constitutioneele instellingen, voor
zoo ver deze haar toestemming ge
ven, dat zij de diplomatieke betrek
kingen met Japan, Duitschland en
Italië niet kunnen handhaven, om
dat Japan een land van ons conti
nent heeft aangevallen en de beide
andere dat land den oorlog hebben
verklaard.
4. De Amerikaansche republieken
verklaren tenslotte, dat zij, alvo
rens de in het vorige artikel ge
noemde bepalingen van kracht
worden, met elkander overleg ple
gen, opdat de besluiten gemeen
schappelijk en eenstemmig worden
genomen.
„INDIE IN NOOD."
De persdienst van den Nederl."
omroep meldt:
Zondag 25 Januari zal van 12.01
12.15 uur over Hilversum 2 een
tweegesprek tusschen den heer C.
F. Staargaard en Ir. J. R. Swart
worden gehouden onder den titel
„Indië in nood."
DOOR KOUDE BEVANGEN EN
OVERLEDEN.
Gisteren zijn te Rotterdam twee
menschen door de koude overleden
De 52-jarige man W. Edelschaap,
wonende aan den Dorpsweg, werd
plotseling onwel en bleek na aan
komst in het ziekenhuis te zijn
overleden, evenals de 67-jarige P.
Th. Lafeber, uit de Fabrieksstraat.
wees zuini» WST uw
OQ.AA»O OP'T KANTOOR fc£N OÜO COLBeQT^
T"3p^RT uW e»oeoer
(PolrieoB Ucakeé