dagblad voor
HOLLANDS
De slag in de Javazee
Verduister
Koeriersbagage met
doodelijken inhoud
SCHAGER COURANT VAN 1855
Verscheidene groepen der
J
Buyen kampioen
van Nederland
86ste (AARGANG No. 11720
MAANDAG 9 FEBRUARI 1942
Ook dc „Tromp"
zwaar beschadigd
De »Sumatra" niet
gezonken 1
Op driekwart mijl
*van Singapore
Dr. Todt verongelukt
Duitslhland strijdt voor Europa
Sovjets strijdkrachten vernietigd
Ontploffing te
Tanger 14 dooden
De Landstand
Krachtiger Britsche steun
gewenscht voor
Sovjet-Unie
Rechercheur werd
schaapherder
Gaslooze uren
Boter en vetbon
verlengd
Ook half rantsoen vleesch
in restaurants
Utrechtsche Jaarbeurs uitgesteld
NU VAN 14 TOT 23 APRIL.
Jtedaetie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 lijnen)
Redactie en administratie
- DEN HELDER Telef. 2346 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
DERDE AANVAL OP SOERABAJA
AMBON OROOTENDEELS BEZET.
VOORBEREIDING TOT LANDING
IN AUSTRALI&
TOKIO, 7 Febr. (D.N.B.) Het
Japansche blad Tokio Nitsji-Nitsji
bevat nog eenige bijzonderheden
.omtrent den zwaren aanval van
Japansche vliegtuigen op de Ned.-
Indische vloot in de Javazee,
Het blad meldt hierover nog het
Volgende: Bij het nadere van de Ja
pansche luchtmacht probeerde de
vijandelijke vloot met een snelheid
van 30 knoopen te ontkomen. Zij
kon haar lot echter niet meer ont
gaan. Een der beide tot zinken ge
brachte kruisers werd in nog geen
minuut ttjds naar den bodem van
de zee gejaagd.. De beschadigde
kruisers .Sumatra" en „Marblehead"
"tullen geruimen tijd noodig hebben
om, gerepareerd te worden. Daar
Soerabaja, als eenige haven van
Ned.-Indië die voor herstelwerk
zaamheden voldoende is toegerust,
door de Japansche luchtmacht be-
heerscht wordt, zou alleen Port
Darwin in Australië daarvoor in
aanmerking komen,
(Uit bovenstaand bericht zou men
kunnen opmaken, dat de kruiser
Sumatra- dus niet tot zinken ge
bracht, maar ernstig beschadigd
is. - Red.)
Ook de „Tromp" ernstig be
schadigd.
Volgens in Tokio ontvangen In
lichtingen heeft tijdens denzelfden
zeeslag ook de Nederlandsch-Indi-
sche lichte kruiser „Tromp" zware
schade gekregen.
(De „Tromp", een flöttielje-leider
Van 3350 ton, is in 1936 te Amster
dam op stapel gezet Het schip, dat
32 H mijl loopt, is bewapend met zes
kanonnen van 15 cm- en een aantal
mitrailleurs, benevens zes torpedo
kanonnen. De bemanning» bestaat
uit 296 koppen).
Het keizerlijke hoofdkwartier
maakt bekend dat een Japansche
duikboot tijdens operaties in de Ja
vazee op 5 Februari een grooten
vijandelij ken torpedojager tot zin
ken heeft gebracht
Het keizerlijk hoofdkwartier
maakt voorts bekend dat de Japan
sche vloot- en luchtmacht sinds het
uitbreken van den oorlog in Groot-
Oost-Azië op 8 December 1941, 29
vijandelijke duikbooten en 52 koop
vaardijschepen van een totalen in-
hoild van 310.000 ton tot zinken
heeft gebracht.
DERDE LUCHTAANVAL
OP SOERABAJA.
Het Nederlandsoh-Indische hoofd
kwartier te Batavia meldt, dat de
Japansche luchtmacht een derde
aanval heeft gedaan op de basis
Soerabaja, waar installaties der
marine werden gebombardeerd. An
dere aanvallen werden gedaan op
Palembang, een eiland aan de
Oostelijke kust van Sumatra waar
branden onstonden en op plaatsen
op Nieuw-Guinea, Ook zijn Japan
sche verkenningsvliegtuigen waar
genomen boven de Oostelijke kust
yan Java.
Het keizerlijke hoofdkwartier
heeft bekend gemaakt, dat op 5 Fe
bruari, toen de Japansche marine-
vliegtuigen hun tweeden aanval op
Soerabaja en hun eersten aanval
op het vliegveld Djimbaran Bali
ondernamen, 34 -vliegtuigen van
den tegenstander werden neerge
schoten of op den grond vernield-
Bij den aanval of) Soerabaja ver
melden de Japanners in totaal 26
vliegtuigen van den tegenstander,
n.1. 11 Amerikaansche en 15 Ne-
derlandsch-Indische. Andere forma
ties Japansche marine vliegtuigen
die het vliegveld Djimbaran op
Bali aanvielen, schoten 8 vliegtui
gen van hun tegenstander tijdens
luchtgevechten neer of vernielden
se op den grond.
Steeds strategische punten
aangevallen.
Militaire deskundigen hebben,
paar Domei meldt, inzake den
tweedèn luchtaanval op Java van
5 Februari, erop gewezen, dat de
Japansche activiteit in de lucht
gericht is geweest tegen een van
dc beste steunpunten der vijande
lijke guerilla-activiteit en tevens
op de lijn van de gealieerde stel
lingen, welke Australië, Nederl.-
Indië en Sftigapore verbindt. Men
legt er den nadruk op, dat d« Ja
pansche militaire vliegtuigen, die
de Nederlnadsch-Indische steunpun
ten aan de Straat van Makassar.
in de Molukken Zee, i© de Flores
Zee en in de Ban da Zee hebben
vernield, thans hun activiteit bo
ven de Java Zee ontplooien.
Djimbaran op het eiland Bali is
tegelijk met de belangrijkste vlieg
velden op Java aangevallen en is
wegens zijn ligging, halverwege
Singapore, Port Darwin een bijzon
der belangrijk steunpunt in de lijn
der gealieerde frontstellingen tus-
schen Australië, Nederlandsch-Indië
en Singapore. Daarenboven kan de
beteekenis als strategisch uitgangs
punt voor operaties in den Indi-
schen Oceaan ten Zuiden van de
Java zee en ten Noorden en ten
Oosten van de Flores-Zee niet over
het hoofd worden gezien.
t
Grootste deel van Ambon. bezet.
In het te Batavia uitgegeven
dat het grootste deel van het eiland
weermachtsbericht wordt gezegd,
Ambon door de Japansche troepen
bezet is. Slechts een klein gedeelte
der Nederlandsch-Indisch strijd
krachten heeft kunnen vluchten.
Radio-Batavia heeft de algefceele
bezetting van Pontianak erkend
en gemeld, dat de Japansche luchtr
macht haar operaties voortzet.
Onderdeelen van het Japansche
leger hebben 31 Januari bij ver
rassing Tanahgrogot ingenomen,
gelegen op 100 Km. ten Zuidwes
ten van Balikpapan. Verder is 'n
aanval ondernomen op het vlieg
veld van Muntok, gelegen op de
westelijke punt van het eiland Ban-
ka. De hangars, stratbanen en ge
bouwen van het vliegveld werden
zwaar getroffen. Alle Japansche
vliegtuigen keerden behouden op
hun basis terug.
Vóórts hebben bommenwerpers
van het Japansche leger een aan
val gedaan op het vliegveld van
Palembang op Sumatra, eveneens
op 6 Februari. Hierbij werden 28
vijandelijke machines ofwel neerge
schoten ofwel op den beganen grond
vernield.
Voorbereiding tot de
ding in Australië.
lan-
De versterkte Japansche luchtac
tie in het gebied ten Zuiden van
Timer wordt te Londen opgevat als
het begin van een Japansche po
ging tot verovering van Port Dar
win, de oorlogshaven op het Au
stralische continent. Uit Melbourne
wordt gemeld, dat ook de veelvul
dige Japansche luchtaanvallen op
de haven Port Mcresby (Nieuw-
Guinea) als voorbereiding voor een
landing worden beschouwd, welke
den Japanners de verovering van
nieuwe steunpunten tegen Austra
lië moet mogelijk maken.
JAPANSCHE ARTILLERIE OP
VOLLE KRACHT.
SJANGHAI, 8 Febr. (D.N.B.)
Volgens berichten uit Singapore
heeft de Japansche artillerie het
vuur op de doelen in het noorden
van het eiland versterkt. De Japan
ners zijn geland op het eiland Pa-
lan Oebin in de Straat van Johore.
In een door den Britschen be
richtendienst verspreid frontberioht
uit Singapore wordt o.a. gezegd: De
vijandelijke bedrijvigheid in de
lucht en de activiteit der artillerie
was Zondag waarschijnlijk het he
vigste sinds het begin van den slag
Het persoonsbewijs voor de baby.
In de groote ziekenhuizen wor
den de baby's allen van een naam
kaartje voorzien, dat hen op de
borst wordt gespeld.
(Polygoon-Noske.)
EEN DER GENIAALSTE ORGANI
SATOREN VAN DEZEN TIJD.
BERLIJN, 8 Febr. (DNB.)
Rijksminister Dr. Todt ls van
daag bij het vervullen van zijn
soldatenplicht, tijdens een
dienstreis als gevolg van een
vliegongeluk doodelljk veron
gelukt
De Führer heeft opdracht ge
geven, dat voor rijksminister
Dr. Todt een staatsbegrafenis
zal worden gehouden.
Het Groot-Duitsche. rijk verliest
in de« doodelijk verongelukten dr.
Todt een van zijn markantste per
soonlijkheden. Zijn schitterende
prestaties op ieder gebied, waarvan
hij de leiding had als gevolg van
het vertrouwen, dat de Führer in
hem stelde, bewijzen, dat hij een
van de geniaalste organisators van
dezen tijd was. De autowegen, de
bouw van <ien Westwall, den bouw
van. de versterkingen aan den At-
lantischen Oceaan, drie reusachti
ge opgaven,.die door hem werden
opgelost, zullen zijn naam voor al
tijd in de geschiedenis boekstaven.
Zijn verdiensten op het 'gebied van
de concentratie der Duitsche bewa
pening zullen pas in de toekomst
ten volle worden beseft.-
om Singapore. De vijand bestookte
het geheele Noordelijke deel van
het Britsche verdedigingssysteem
tegenover het vasteland met talrijke
granaten en bommen.
Het eiland Palau Oebin, waarop
vijandelijke patrouilles aan land
zijn gegaan, ligt aan den Oostelij
ken ingang ,van de Straat van Jo
hore. Het dichtst bijgelegen punt
ligt op ongeveer driekwart mijl
afstand van het eiland Singapore.
l^.
OPNIEUW ZES KOOPVAARDERS ONDER AMERIKAANSCHE
KUST TOT ZINKEN GEBRACHT.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 8 Febr. Het op
perbevel der weermacht deelt mede:
Aan het Oostelijke front duren de zware afweergevechten
voort Verscheidene groeien de vijandelijke strijdkrachten wer-
ddh door tegenaanvallen vernietigd. In den strijd tegen een vele
malen sterkeren vijand heeft de 296ste divisie infanterie uit
Noordwest-Duitschland zich bijzonder onderscheiden. In vier we
ken heeft zij meer dan 120 vijandelijke aanvallen afgeslagen en
in talrijke tegenaanvallen sterke vijandelijke strijdkrachten ver
nietigd. Van 31 Jan. tot 6 Febr. heeft de Sowjetluchtmacht 239
vliegtuigen verloren. Daarvan werden er 117 bij luchtgevechten
en 18 door afweergeschut neergeschoten. De rest werd op den
grond vernietigd. In dezelfde periode gingen aan het Oostelijke
front 13 Duitsche vliegtuigen verloren.
In Noord-Afrika verkenningsbedrijvigheid aan weerskanten.
Boven de Duitsche Bocht hebben jagers gisteren vijf vlieg-
tuigen van een afdeeling Engelsche bommenwerpers neergescho
ten, zonder zelf verliezen te lijden.
Het weermachtbericht van Zaterdag maakte o.m. bekend, dat
Duitsche duikbooten aan de Ooetknst van Noord-Amerika weder
om zes vijandelijke koopvaardijschepen van 38.000 brt. in totaal
tot zinkan brachten. Daarbij heelt de duikboot van den luite
nant ter zee eerste klasse Rasah zich bijzonder onderscheiden.
Flagrante schending der
Spaansche neutraliteit door
de Engelschen. Gropte
verontwaardiging ln Spanje
MADRID, 8 Febr. (DNB.) Het
Vice-secretariaat van Volksopvoe
ding heeft gisteren de pers de vol
gende mededeeling verstrekt:
„Onder de passagiers, die Vrijdag
met de postboot uit Gibraltar te
Tanger aankwam, bevend zich een
Engelschman met diplomatieke
koeriersbagage. Op de kade stond
een Spanjaard, Sixto Silva„.te wach
ten, die hulp verleende bij het over
brengen van de koeriersbagage in
een taxi. Bij het overbrengen ont
plofte een stuk der bagage. Na de
ontploffing was de omgeving van
de auto bedekt met Engelsch pro
pagandamateriaal. Elf menschen
kwamen om het leven, 36 werden
gevtfond. Tot de dooden behooren
zes inheemschen. 'Van de vijf om
gekomen Europeanen waren er 3
in dienst van het Britsche consu
laat; ook Sixto Silva kwam om het
leven.
Het incident heeft onder de be-
völking groote ongerustheid ver
oorzaakt. De Slpaansche autoritei
ten trachten zoo spoedig mogelijk
opheldering te brengen."
Naar uit Tanger wordt gemeld, is
het aantal dooden, dat gevallen is
tengevolge van de ontploffing van
Britsche gesmokkelde munitie ge
stegen tot 14. De Spaansche aifto-
ritejten hebben, gezien de groote
verontwaardiging, die het incident
gewekt heeft onder de bevolking en
er vermijding van excesseri den
staat van oorlog afgekondigd in de
betrokken stadswijk.
Duizenden Arabieren en Span
jaarden trokken met Marokkaan-
sche en Spaansche vlaggen door de
straten der stad en juichten voor
■eneraal Franco en den kalif en
riepen „weg met de Britsche da
ders". Er werden groote transpa
ranten meegedragen, die opschrif
ten droegen als „Tangfr protesteert
tegen den gemeenen aanslag der
Britten".
Ook voor Britsche zaken werd
door sommigen gedemonstreerd,
waarbij steenen naar de ruiten wer
den geworpen en de politie moest
optreden. Voor de gezinsleden der
slachtoffers werd een collecte ge
houden, die het gemeentebestuur
opende met een bedrag van 5000 pe-
setas.
Nog gelegenheid voor aan
melding tot 25 Februari.
De commissaris voor de niet-
commercieele vereenigingen en
stichtingen maakt bekend, dat
alle vereenigingen, lichamen, in
stellingen en stichtingen in Neder
land, onafhankelijk van hun rechts
vorm en rechtspersoonlijkheid,
voorzoover zij werkzaam zijn ter
behartiging van de belangen van
de landelijke bevolking (met inbe
grip van de binnen- en kustvis-
scherij bevolking) en ter bewaking
van de eer van de standgenooten,
en voor zoover zij geen openbaar
lichaam zijn, geacht worden van
1 Januari 1942 te zijn aangesloten
bij den Nederlandschen Landstand
Teneinde de tenuitvoerlegging
van deze aansluiting te bewerk
stelligen zijn deze vereenigingen,
lichamen, instellingen en stichtin
gen verplicht zich onverwijld uiter
lijk 25 Februari 1942 schriftelijk te
richten:
a) tot den Nederlandschen Land
stand, Zeestraat 69, Den Haag, in
dien de vereenigingen enz. reeds
ingeschreven waren bij het com
missariaat voor de niet-commerci-
eele vereenigingen en stichtingen,
onder opgave van-het betreffende
registratienummer.
b) tot den commissaris voor de
niet-commercieele vereenigingen en
stichtingen, Waalsdorperweg 72,
Den Haag, indien de yereenigingen
enz. nog niet zijn ingeschreven
bij het commissariaat voor de niet-
commercieele vereenigingen en
stichtingen.
LISSABON, 8 Febr. (A.N.P.)
In zijn hedenavond gehouden rede
heeft Sir StaffonJ -Cripps, de voor
malige Britsche ambassadeur te
Moskou, naar de Britsche berichten
dienst meldt, aangedrongen op
verdere, krachtigere Engelsche
hulp aan de Sowjet-Unie. De bols
jewistische verliezen, zoo zeide hij
zijn zwaar en het verbruik van mu
nitie, vliegtuigen en pantserwa
gens is inderdaad zeer aanzienlijk.
SCHAPEN IN DE BAKKERIJ!
Toen een rechercheur, belast
met de opsporing van econo
mische misdrijven, een bezoek
bracht aan de bakkerij van
den heer van E., te Ede, deed
hij daar een verrassende ont
dekking. De deur der bakkerij
ging opén enr vier paar
oogen keken hem trouwhartig
doch wat schaapachtig aan.
Vreedzaam bijeen stonden
daarvier schapen.
De bakker wist van niets. De
schapen waren niet van hem.
hij bewaarde ze sleohts voor
een ander... die ander ver
klaarde het tegendeel, verze
kerde, dat hij aan Van E. geen
schapen in depot had gegeven,
waarom de rechercheur met
het oog op den onwaarschijn-
lijken uitleg van den bakker
dezen maar op het bureau in
arrest stelde. Toen moesten de
schaapjes nog mee. De recher
cheur bond een exemplaar
aan een touw en ging op pad.
Wat hij gedacht had, geschied
de: de drie overige tippelden
er doodleuk achteraan. De re-
cheurcheur had met zijn kud
de veel bekijks.
De te Zutphen gebonden
schaatswedstrijden om het kam
pioenschap van Nederland voor
amateurs heeft een fraaie over
winning gebracht Van den Am
sterdammer H. Bnyen, die daar
mede opnieuw den kampioens
titel veroverde.
Tweede werd Havekotte, even
eens ui-t Amsterdam, derde Keizer
uit De Lier.
Voor een uitvoerig verslag van
de zeer geslaagde wedstrijden zie
men pagina 2.
VAN 3 TOT 5 'S MIDDAGS EN,VAN
9 TOT B UUR 'S NACHTS.
De transportmoeilijkheden, wel
ke er thans rijn, maken het
noodzakelijk, dat bij het electri-
citeits- en gasgebruik de grootst
mogelijke zuinigheid ln acht te
nemen.
Ten einde de gas voorziening zoo
veel mogelijk voortgang te doen
vinden, is de invoering van z.g.
gaslooze uren noodzakelijk
gebleken. Derhalve is bepaald, dat
van 15 tot 17 uur en van 21 tot 6
uur geen gas verstrekt zal worden.
Deze maatregel is Zondagavond
8 Febr. 1942 ingegaan en geldt voor
het geheele land.
Helpt moeder en kind.
Wordt Jid van den
NEDERLANDSCHEN
VOLKSDIENST.
Maan Maan
op vanavond om onder
3.42 «A ji 12.47
15 Feb 18.41 UUr 3 Mrt
N.M. tot morgenochtend V.M.
23 Feb g\ g\m 19 Mrt.
EK 9.07 uur LK
06 EN 07 TOT 18 FEBR GELDIG.
De Secr.-Gen. van het Dep. van
Landibouw en Visscherij maakt be
kend, dat de geldigheidsduur van
de bonnen „06" en „07" van de bo-
terkaart en de vetkaart wordt ver
lengd tot en met Donderdag 18 Feb,
a.s. Tot en met genoemde datum
kunnen houders van boterkaarten
derhalve met genoemde bon nog 125
gram boter koopen. De houders van
vetkaarten kunnen voorts nog tot
en met 18 Febr. op bon „06" 125
gram boter met reductie en op bon
„07" naar keuze 125 gram marga
rine of 125 gram boter zonder
reductie betrekken.
De distributie van peul
vruchten.
Van bevoegde zijde werdt er naar
aanleiding van de mededeeling, dat
gedurende het tijdvak van 15 tot en
28 Febr. a.s. een neder aan te wij- 5
zen bon van de aardappelkaart
recht zal. geven op hht koopen van
750 gram peulvruchten, de aan
dacht er op gevestigd, dat hiermede
uiteraard is bedoeld, dat per hoofd
van de bevolking ('bijzondere rant
soenen daargelaten) 750 gram peul
vruchten verkrijgbaar zal 'worden
gesteld. Dat wil dus zeggen, d3.tr elk
van de beide bonnen, waarover de
verbruiker in het algemeen be
schikt, recht zal geven op 375 gram.
10 gram is voldoende
In het belang van de velen, dia
hun maaltijden in restaurants ge
bruiken, heeft de directeur van
het Rijksbureau voor het hotel-,
café-, restaurant- en pensionbedrijf
thans bepaald, dat met ingang van
8 Februari 1942 in de restaurants
en inrichtingen, welke daarmede
gelijkgesteld worden naast gerech
ten, waarvoor door het publiek
één rantsoenbon vleesch dient te
worden gegeven, evenveel gerech
ten met vleesch moeten worden
aangeboden, welke verkrijgbaar
zijn tegen afgifte van een h a i f
rantsoen vleeschbonnen, zooals
stam potten e.d. dit komt derhalve
hierop neer, dat de stampotten
worden aangeboden hetzij zonder,
hetzij met 10 gram'vleesch.
Voor den tweeden keer in het be
staan van de Utrechtsche Jaarbeurs
is het thans, dat zij niet kan wor
den gehouden op het daarvoor vast
gestelde tijdstip (1019 Maart). De
Raad van Beheer heeft, naar wij
vernemen, besloten de 46ste Jaar
beurs uit te stellen en te houden
van 14 tot 23 April.
Zij wachten op hun transport. Britsche soldaten, die gebruikt wer
den voor het offensief tegen de krijgsmacht van de spll-mogend-
heden ln Noord Afrika zijn gevangen genomen en in voorlooplge
kampen bijeengebracht (Atlantic-IJolland. PK Zwilling)