HOLLANDS
Verduistir i
DAGBLAD VOOR
Vernietigend luchtoffensief
der Japanners
Aanslag op Von Papen
HELDERSCHE COURANT VAN 1873
SCHAGER COURANT VAN 1855
m
J
WAARIN OPGENOMEN
86stc JAARGANG No. 11735
Opmarsch op Sumatra
Dreigende aanval op Java
De bedreiging van Rangoon
fitii
BEKENDMAKING
Stafford Cripps in
het Lagerhuis
DONDERDAG 26 FEBRUARI 1942
l.k. 8.33 uur e.k.
Bomexplosie in Ankara
Duitschland strijdt voor Europa
Groote branden in Sebastopol
DE REDE VAN
CHURCHILL
Het proces van Riom
Haring en bokking
voor werkloozen
Ia eea coupé 3e klasse
Redactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (8 Ujnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 Ujnen)
Uitgave:
NUitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
EF,N JAPANSCHE BASIS, 25 Febr.
(Domei). De Japanners rukken
in Westelijke richting op uit Pa-
lembang langs de spoorlijn en be
reikten ondag Lahat, een tachtig
K.M. van Palembang.
Met dagelijks toenemende span
ning verwacht men te Batavia
een Japanschen aanval op Java,
waarvan de val zou beteekenen,
dat het geallieerde Zuidzee-front
raar Australië moet worden terug
getrokken.
Ondanks het ernstige gebrek aan
vliegtuigen, zoo wordt uit Batavia
gemeld, heeft men de hoop nog
piet opgegeven, dat op Java tot het
uiterste tegenstand zal worden ge
boden. Men wijst er verder op, dat
er in Ned.-Indië practisch geen li
nie meer is, waarop men zich kan
terugtrekken.
Naar het hoofdkwartier mede
deelt, heeft de luchtmacht vén het
Japansche leger gisteren Java aan
gevallen en boveri de vliegvelden
vpn Bandoeng, Batavia en andere
Javaansche vliegvelden 68 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten of
op den grond vernield. Bovendien
werden in de haven van Batavia
een liohte kruiser en twee koop
vaardijschepen van elk SOOO ton
zwaar beschadigd. De Japanners
verloren bij deze 'aanvallen een
Vliegtuig.
Sterke Japansche vloot bi]
Tim OT.
Volgens den Britschen nieuws
dienst souden bij het eiland Timor
sterke Japansche zeestrijdkrachten
zijn gesignaleerd.
Een Japansch vlooteskader, dat
aan den aanval op Koepang (Ned.
Timor) heeft deelgenomen, heeft
naar Domei meldt, een Nederl.-In
disch tankschip buit gemaakt. De
bemanning nam de vlucht; het
schip kreeg echter ,geen schade.
Japansche schout bi] nacht
gesneuveld.
Net ministerie van Marine deelt
mede, dat de Japansche schout bij
nacht Sjoesaka Shiboeja tijdens de
operaties van 24 Febr. ter hoogte
van Borneo gesneuveld is.
Nu de geheele burgerbevolking
en de regeering Rangoon hebben
verlaten, heeft thans ook radio-Ran
goon haar uitzendingen gestaakt.
De Burmaansche radio zal voortaan
op de golflengte van Mandalay uit-
zendep, dat rond 700 k.m. ten Noor
den van Rangoon ligt en de zetel
van de regeering en het hoofdkwar
tier is geworden. Zoodoende heeft
men Rangoon, naar uit de berich
ten uit Burma blijkt, zoo goed als
opgegeven. Slechts enkele troepen
zijn nog in de stad achtergelaten,
die bij den verderen opmarsch der
Japanners vernielingsacties moeten
uitvoeren. De Japansche troepen
staan, volgens berichten van radio
Mandalay, bij hun opmarsch slechts
op enkele mijlen van Pegoe. Ter
wijl de opmarsch naar Moelmein
door zeer moeilijk en dikwijls on
gebaand gebied voerde, zijn met t
oversteken van de rivier de Sit-
tang alle hindernissen overwon
nen, want van Pegoe voert een
breede, slechts vijftig k.m. lange
autoweg naar Rangoon.
De verdediging van de Kanaalkust.
Beton ls het voornaamste materiaal
voor de enorme bouwwerken, die
er verrijzen.
(Deutscher Verlag-Recla. PK. Falk)
DE VERBINDING TUSSCHEN
VOOR-INDIË EN CHINA.
TOKIO, 25 Febr. (D.N.B.) De
nieuwe verbindingsweg tusschen
China en Voor-Indië, die den thans
onbruikbaren weg door Burma
moet vervangen, is nog geruimen
tijd onberijdbaar, hoewel het be
wind te Tsjoengking reeds thans
veel reclame voor deze route maakt
aldus de woordvoerder der Japan
sche regeering.
Deze weg, die zou leiden van
Sadiya in de Voor-Indische provin
cie Assam naar een "plaats ten
Westen van Tsjoengking, biedt on
gehoorde terreinmoeilijkheden, die
vrijwel onoverwinnelijk zijn.
Tsjang-Kai-Sjek te Tsjoeng
king terug.
De secr.-gen. der regeering te
Tsjoengking heeft gisteren medege
deeld, dat maarschalk Tsjang-Kai-
Sjek en zijn echtgenoote uit
Britsch-Indië zijn teruggekeerd.
Port Moresby gebombardeerd.
Naar de Britsche berichtendienst
uit Canberra op grond van een
communiqué van de Australische
luchtmacht meldt, hebben Japan
sche bommenwerpers Woensdag
middag Port Moresby (Nieuw-Gui-
nea) aangevallen. Nadere bijzonder
heden ontbreken nog.
De Engelsche bevelvoering
in Oost-Azië.
Volgens berichten uit Delhi is
de bevelvoering in Burma, die tot
dusver berustte bii generaal Wa-
vell, overgenomen door den opper
bevelhebber in Voor-Indië, generaal
Hartley.
Deze wisseling, aldus Radio-
Delhi, is noodzakelijk gemaakt
door de gewijzigde oorlogssituatie
in de Stille Zuidzee.
In toonaangevende kringen te
Bangkok merkt men hieromtrent
op. dat na den val van Singapore
in het geheel geen contact meer
bestond tusschen Burma en het
hoofdkwartier van Wavell op Java.
Indische troepen naar Indië
terug.
De minister van Landsverdedi-
schen Staatsraad medegedeeld,
naar uit New Delhi gemeld wordt,
dat reeds overeenkomstige maatre
gelen genomen zijn om de buiten
Indië strijdende troepen naar Indie
terug te roepen.
Vijandelijke vliegtuigen bo
ven Amerikaansche West
kust.
STOCKHOLM, 25 Febr. (D.NB.)
De woordvoerder van het Witte
Huis heeft medegedeeld, naar de
Rritsche berichtendienst uit Was
hington meldt, dat zich in den
vroegen ochtend van Woensdag
twee golven vijandelijke vliegtui
gen boven de Westkust van Ame-
•ika bevonden.
De seiner van een Duitsche R-boot
met zijn vlaggen In actie op Jn
hoogen post.
(Orbis-Holland-PK. Prkop)
Duikboot in Turksche wateren.
Het Turksche motorzeilschip Can-
kaya is, naar het Turksche Tele-
graafagentschap meedeelt, door een
duikboot in de Turksche territo
riale wateren in de nabijheid van
den Bosporus tot zinken gebracht.
De bemanning werd gered.
's-GRAVENHAGE, 25 Febr. -
Door het Bur. van den Weer
machtsbevelhebber in Neder
land wordt medegedeeld:
Vier Nederlanders zijn bij de
poging om zich aan te sluiten
bij het Nederlandsche kolonia
le leger om daar oorlogsdien
sten te verrichten tegffen de spil-
rtiogéndheden, buiten Neder
land gearresteerd. Zij werden
door een Duitsche krijgsraad
wegens begunstiging van den
vijand ter dood veroordeeld.
Het vonnis is door middel van
den kogel voltrokken.
„WIJ MAKEN EEN PERIODE
DOOR VAN MOEILIJKHEDEN
STOCKHOLM^ 25 Febr. (D.N.B.)
Tijdens "het debat van heden in
het Lagerhuis heeft, naar de Brit
sche berichtendienst meldt, Sir
Stafford Cripps zijn eerste rede als
speaker en leider van het Huis ge
houden. Hij zeide, dat men er niet
voor terug mag schrikken de Brit
sche democratische machinerie na
te zien. Evenmin mag men toe
staan, dat onvolmaaktheden of ver
ouderde methoden haar bij haar
werk storen. Persoonlijke buiten
sporigheden moeten uitgeschakeld
worden, evenals iedere soort ver
kwisting. Zonder rekening te hou
den met de belangen van enkelin
gen moet het tempo der Britsche
oorlogsinspanningen overal opge
voerd worden. Ingaande op den te-
genwoordigen oorlogstoestand zeide
Cripps dat het deelnemen van Ja
pan aan den oorlog Engeland een
last heeft opgelegd, die zwaarder
is dan welke ook, dien het tot nu
toe te dragen heeft gehad. Cripps
deelde mede, dat op het oogenblik
vooral pogingen worden gedaan om
de samenwerking der drie onder-
deelen van de weermacht te verbe
teren. Hij eindigde met de woorden:
„Wij maken thans een periode van
moeilijkheden en bezorgdheid door,
die waarschijnlijk in de geschiede
nis van ons land haar weerga niet
heeft. Wij zullen ons noch door de
ze moeilijkheden laten neerduk-
ken, noch door onze zorgen laten
vermoeien, want wij zijn allen eens
gezind en vastbesloten in ons plan
de eindoverwinning te bevechten."
Hora Belisha aan het woord.
De vroegere Engelsche minister
van oorlog, Hone Belisha, heeft vol
gens den Engelschen nieuwsdienst
in het Lagerhuis verklaard, dat de
opneming van Cripps in het oor
logskabinet in alle kringen tevre
denheid heeft verwekt.
Inzake den oorlogstoestand ver
klaarde Hore Belisha, dat het wel
licht te laat is om in Birma iets te
ondernemen, ten einde de inlan
ders tot den strijd tegen de Japan
ners te brengen. In Indië is het ech
ter nog voldoende tijd, om de bevol
king tegen de Japanners op te zet
ten. t
MaanMaan
op vanavond om onder
14.38 a i 5.43
3 Mrt. 19.12 uur 17 Mrt.
V.M tot morgenochtend N.M.
9 Mrt. o O O Mrt.
Jong geleerd ls ond gedaan. In het eenvoudig stadje Schoonhoven
zetelt de beroemde Rijksvak- en Kunstnijverheidschool voor goud
en zilversmeden en horlogemakers. Ook de vrouwelijke jengd laat
zich niet onbetuigd. Een kijkje in de horlogemakerij.
(Pax-Holland-de Haan-m)
Politieke worsteling In Uruguay.
De president van Uruguay, Baldo-
mir, heeft de uitgeschreven verga
dering der nationalisten te Cuagua-
ta verboden. Daardoor is tevens 't
optreden der Herreristische partij
practisch smet lamheid geslagen,
nadat zij politiek reeds door de
ontbinding van het congres was
uitgesloten van de staatkundige
werkzaam h ;n.
BERLIJN, 25 Febr. (D.N.B.)
Toen de Duitsche ambassa
deur te Ankara, Von Papen,
en zijn echtgenoote gisteroch
tend op weg waren van hun
woning naar de ambassade, is
een aanslag op hen gepleegd.
De ambassadeur en zijn vrouw
bleven ongedeerd. Een man,
vermoedelijk de dader, die op
eenige passen achter den am
bassadeur liep, werd in stuk
ken gereten. Deze man droeg
een bom bij zich, die tot ont- -
ploffing kwam.
Onmiddellijk na den aanslag
bracht de Turksche minister van
Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe,
in gezelschap van staatssecretaris
Menemendjogloe een officieel be
zoek aan den ambassadeur. Hij
deelde von Papen mede, dat de
Turksche regeering onder geen
voorwaarden zou dulden, dat haar
land het tooneel van dergelijke
misdaden zou 'worden. Hij ver
klaarde voorts, dat een nauwgezet
onderzoek wordt ingesteld en dat
alle maatregelen genomen zijn.
De president der Turksche repu
bliek en de minister-president heb
ben den ambassadeur gelukge-
wenscht met den goeden afloop.
De Ftihrer heeft Von Papen tele
grafisch gelukgewenscht, evenals
rpinister Von Ribbentrop.
Verontwaardiging in Tur
kije over den aanslag.
Het bericht van den aanslag deed
te Ankara snel de ronde. Talrijke,
menschen drommen samen voor de
plek van den aanslag, waar de po
litie en militairen nog met het on
derzoek bezig zijn. De knal van de
explosie werd in het op ongeveer
300 meter afstand gelegen gebouw
der Duitsche ambassade duidelijk
gehoord en men gevoelde zelfs een
trilling.
Zoowel in officieele kringen als
onder de bevolking van de Turk
sche hoofdstad heerscht de grootste
verontwaardiging over den aanslag
op den vertegenwoordiger van het
Duitsche Rijk. Bij de Duitsche am
bassade worden voortdurend geluk-
wenschen ontvangen met het mis
lukken van den aanslag.
AFWEER EN AANVAL AAN
HET OOSTFRONT.
HOOFDKWARTIER VAN DEIN
FÜHRER, 25 Febr. (D.N.B.) -
Het opperbevel der weermacht
maakt bekend:
In den zuidelijken sector
van het Oostelijk front werden
bolsjewistische aanvallen door
Duitsche, Roemeensche en
Hongaarsche troepen afgesla
gen. In den centralen en den
noordelijken sector van het
front duren de gevechten, beur
telings in den afweer en in den
aanval, voort. Luchtaanvallen
in snelle opeenvolging op Se
bastopol veroorzaakten uitge
breide branden in het stads
en het havengebied. In de wa
teren der vesting werd een
bolsjewistische kruiser door
bommen ernstig getroffen.
In Noord-Afrika wederzijd-
sche verkenningsactiviteit
Duitsche jagers schuien vier
Britsche vliegtuigen neer. On
Malta troffen bommen van
zwaar kaliber duikbootlig
plaatsen in de haven van La
Valetta.
In het zeegebied ten noorden
van Cromer dreef de lucht
macht in den afgeloopen nacht
een Britsch co'pvooi uiteen.
Twee vrij groote koopvaardij
schepen,werden zoo zwaar ge
troffen, dat aangenomen kan
worden, dat zij verloren zijn
gegaan.
Bij aanvallen van Britsche
bommenwerpers op de Duit
sohe bocht verloor de vijand
in den afgeloopen nacht 3
vliegtuigen.
Feldwebel Koerpel, vliegtuig
bestuurder in een jachteskader
heeft gisteren 4 tegenstanders
neergeschoten en daarmede
zijn 72ste overwinning in dp
lucht behaald.
De opvatting van Berlijn.
De opvatting van de Duitsche po
litieke kringen over de ontploffing
te Ankara blijkt, naar van bevoeg
de zijde verklaard wordt, uit het
hierover in Berlijn gepubliceerde
communiqué.
Mep acht het in deze kringen
aan geen twijfel onderhevig, dat er
sprake is van een aanslag in sa
menwerking tusschen den prit-
schen en den bolsjewistischen ge
heimen dienst. Voorts is men er
van overtuigd, dat ambassadeur
von Papen als overbrenger der in
lichtingen aan de Turksche regee
ring inzake de door Eden te Mos
kou gevoerde onderhandelingen,
moest worden geliquideerd. In de
ze overtuiging wordt men versterkt
door het feit, dat er de laatste we
ken veelvuldig pamfletten in Istan-
boel en Ankara verspreid zijn,
waarin stelling genomen werd te
gen den heer von Papen in het bij
zonder en tegen het Duitsche rijk
in het algemeen.
OORDEEL IN BERLIJNSCHE
KRINGEN.
BERLIJN, 25 Febr. (A.N.P.) In
politieke kringen hier' verklaart
men, dat de laatste rede van Chur-
chill blijkbaar op de methode van
Coué berust. In 'weerwil van alle
feiten, die van het tegendeel ge
tuigen, beweert Churchill: het gaat
ons van week tot week beter. Hij
heeft gedachten ontwikkeld, die
men .nauwelijks nog normaal kan
noemen en klaarblijkelijk lijdt hij
aan dwangvoorstellingen, aldus
verklaart men. Op politiek en mili
tair terrein bevat de rede in het
geheel niets nieuws: zij wordt ge
kenmerkt door de psychologische
verwardheid der argumenten.
PARIJS, 25 Febr. (DNB.) De
verdaging van het proces van Riom
tot Vrijdag heeft te Vichy verras
sing gebaard volgens den specia-
len verslaggever van Afip. De om
standigheid, dat men wegens ziek
te van een der beklaagden het pro
ces uitstelt, is een precedent, aldus
de Afip, want het Hof had zich
even goed op het standpunt kun
nen stellen, dat Dal'adier ten volle
wordt vertegenwoordigd door'' zijn
advocaat.
In zekere kringen te Vichy neemt
men derhalve aan, dat het proces
zich op een keerpunt bevindt. Ver
scheiden rechters zijn steeds meer
van meening, dat het uitgangspunt
der aanklacht verkeerd is gekozen
en dat het moeilijk zoo al niet vol
komen onmogelijk is een aanklacht
wegens onvoldoende voorbereiding
van den oorlog in te dienen, zon
der tevens de schuldvraag omtrent
de verantwoordelijkheid aan den
geheelen oorlog aan te snijden.
Onder deze omstandigheden, al
dus vervolgt Afip, verwacht men
dat de komende zittingen den
tweespalt in de debatten nog slechts
zullen verscherpen en dat men tot
een nieuw stadium van het proces
overgaat, waarvan wellicht het
voorspel wordt gt»V ormd door een
behandeling met gesloten deuren.
In November van het vorig jaar
vverd in de nabijheid van onze kust,
aanvankelijk niet zonder succes, de
haringvisscherij uitgeoefend. Tel
ken jare om dien tijd trekken groo
te scholen haring snel Zuidwaarts.
Daar de scholen betrekkelijk spoe
dig voorbij getrokken zijn, duurt
het „seizoen" slechts zeer kort, ter
wijl in dezen tijd voor de visschers
niet weinig gevaar aan de uitoefe
ning van hun beroep is verbonden.
Teneinde de reeders en visschers
toch aan te moedigen zooveel mo
gelijk van deze kostbare visch te
bemachtigen werd de haringprijs
vrijgelaten, doch de-Nederl. vis-
scherij centrale legde op een kwart
van de vangst beslag en kocht deze
tegen den prijs van F 50 per vat,
met de bedoeling deze visch later
tegen lagen prijs te kunnen distri-
bueeren.
Bij het staken van de vangst be
schikte men over 1000 tonnen, in
houdende 800.000 stuks haringen.
De z.g. vrije haring werd spoe
dig geruimd en voor den nd
15 Februari mogelijk nog aan
wezigen voorraad mochten de
volgende prijzen gevraagd wor
den:
Pekel- of steurharing f 0.15 p. gt.
Gerookte of gestoomde
bokking f 0.17 p. gt.
Gemarineerde haring f 0.18 p. gt.
Rolmops uit één ge
heele haring be
staande f 0.19 p. st.
Do Ned. V. C. zal nu de door
haar opgekochte steurharing
tot bokking laten rooken en ln
Amsterdam, Rotterdam, 's-Gra-
venhage, Utrecht en de mijn-
stroken tegen den prijs van
circa f 0.09 f 0.10 laten ver-
koopen aan werkloozen en arm
lastigen. Teneinde de contrële
zoo scherp mogelijk te kunnen
doen zijn, zijn slechts enkele
rookerijen ingeschakeld.
Gewaarborgd is, dat de bokking
komt in handen van hen, voor wie
men de visch besteend heeft en dat
zij niet terecht komt in'den zwar
ten handel.
De import van Deensche haring
is niet zoo onverdeeld gunstig ver-
loopen. De visch is van magere
kwaliteit bevat zoo goed als geen
vet en is gedeeltelijk gekaakt, zon
der "kop of zwaar beschadigd en
dikwijls van dermate zachte kwali
teit, dat ze onmogelijk als een goed
gerookt produkt ter markt kin
worden gebracht. 'Bovendien is het
meerendeel der visch uitermate
klein. Het grootste deel der Deen
sche haring zal daarom worden ge
marineerd.
Op het bureau „Gevonden
voorwerpen" van de Neder
landsche Spoorwegen is een
koffertje met een merkwaardi-
gen inhoud afgeleverd.
Het bleek te bevatten de en
kele weken geleden zoekge
raakte film „Kleur en glorie
van onze koloniën" van de
Maatschappij Nederland.
Van half Januari af werd
deze film vermist. Het laatst
werd zij afgezonden van Roer
mond naar Amsterdam en
sindsdien was ze nergens meer
te vinden.
Van de acht koffers met be-
noodigheden voor deze ge
luidsfilm, ter gezamenlijke
waarde van 30.000 gulden,
bleek bij aankomst te Amster
dam juist het koffertje met de
film zelf verdwenen te zijn.
De Spoorwegen hebben moei
te noch kosten gespaard om te
trachten deze prachtige kolo
niale film terug te krijgen.
Gebleken is thans, dat het
bewuste koffertje gestolen
werd, doch dat de dief, toen
hij bemerkte, dat de inhoud
niet van zijn srading was, het
alies opengebroken in den
trein heeft achtergelaten.
De langgezochte film ls
laarop gevonden in een leege
'erde klasse coupé te Alkmaar
Daar aan d« film niets was
■■«schadigd, zal zil reeds dezer
lagen weer vertoond kunnen
worden,
