HOLLANDS
i— Verduister
DAGBLAD VOOR
Britsche waardeering voor
Ned. Indische leger
Officieele verklaring over
Britsch-Indië
IELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VAN 1855
Ze dronken
een glas***
Rouwdienst voor
Hertog van Aosta
WAARIN OPGENOMEN
86s» JAARGANG No. 11747
DONDERDAG 12 MAART 1942
Moed getoond
welke zonder
weerga is"
Ondenkbaar slechte
stemming in Engeland
Gerechten rond Turkije
Duitschland strijdt voor Europa
ZWARE GEVECHTEN IN DEN
ZUIDELIJKEN SECTOR
Schoone beloften
voor de toekomst
Japan waarschuwt
Australië
e.k. 01 uur l.K.
Noodlottig ooge?al te
Barsiogerhorn
Dc prijzen van
gedroogde groenten
Schoenen zonder bon
Redactie- en administratie-adresaenj
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR Telef. 3332
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
ZAL HET VERZET WEER
OPLAAIEN?
VAN MOOK SPOORT VANUIT
AUSTRALIË TOT NIEUWEN
TEGENSTAND AAN.
STOCKHOLM, 11 Maart (A.N.P.)
Omtrent hetgeen de Nederlandsch-
Indische weermacht gepresteerd
heeft, schrijft de Times o.a.: De Ne
derlanders hebben hun kleine vloot
op dappere wijze in den strijd ge
worpen in een vertwijfelde poging,
de Jananners van Java weg te hou
den en toen de schepen dit held
haftige optreden met den onder
gang hadden bekocht, kon niets
den Japanners beletten, overweldi
gende strijdkrachten aan land te
zetten. Wat de vliegtuigen betreft,
waren de Japanners reeds van den
aanvang af in de meerderheid.
Toen de toestand op Malakka
kritiek werd, hebben de Nederlan
dei's geen moment geaarzeld, den in
het nauw gebrachten bondgenoot
met vliegtuigen te helpen. De ver
liezen, die zij daar geleden hebben,
waren ook de oorzaak van hun
zwakheid in de laatste phaze van
den aanval op Java.
De Nederlandsch-Indische opper
bevelhebber generaal Terpoorten
heeft meegedeeld, dat troepen op
Java met alle beschikbare middelen
tot het uiterste zouden vechten. Hij
heeft zijn belofte vervuld en daar
bij een moed getoond, die in dezen
oorlog zonder weerga is.
Java had zich lang voorbereid op
den Japanschen aanval en toen het
oogenblik daar was, twijfelden de
trouwe Nederlanders en hun geal
lieerden geen oogenblik aan het re
sultaat.
In Australië heeft dr. van Mook
yolgens den Britschen nieuwsdienst
het volgende tegenover de persver
tegenwoordigers verklaard: de Ja
panners hebben Bandoeng ver
overd, doch de bevolking van Ned.
Indië strijdt met alle middelen ver
der. De Amerikaansche schepen en
de Australische troepen hebben hun
uiterste best gedaan en hun kwali
teiten zijn boven allen twijfel ver
heven, doch zij waren te gering in
aantal en zij zijn te laat aangeko
men. Wij zijn naar Australië geko
men om den strijd voort te zetten,
niet om de handen in den schoot
te leggen.
Van Mook zeide, dat het grootste
deel van Sumatra en andere eilan
den nog onbezet zijn, ook al is niet
te verwachten, dat de troepen on
gelimiteerd kunnen volhouden.
De Japansche buit in Ned.
Indië.
Het keizerlijke 'hoofdkwartier
heeft een samenvatting gegeven
van den in den Nederlandsch-Indi-
echen veldtocht gemaakten buit.
Er werden 93.000 gevangenen ge
maakt, onder wie 2000 officieren.
Van deze troepen werden 60.000
man op het eiland Java gevangen
genomen. 18.000 man in andere dee-
len van Ned. Indië. De overigen be
stonden uit vrijwilligers.
Voorts werd het volgende oorlogs
materiaal buitgemaakt: 132 vlieg
tuigen vielen onbeschadigd in Ja
pansche handen. Daaronder bevon
den zich '24 bommenwerpers, 43
jachtvliegtuigen en 83 vliegtuigen
van een ander type. Voorts wer
den buitgeamakt 367 tanks en
pantserauto's, 732 kanonnen van
verschillend kaliber, 1567 machine
geweren, grootendeels behoo rende
tot den luchtafweer, 97.384 geweren,
WEES ZUINIG MET UW
TEXTIELKAART.
4105 vliegtuigbommen, 120.000 kis
ten ontplofbare stoffen, 330.000
eranaten, 34.000 handgranaten,
i2.317.100 patronen voor geweren en
machinegeweren.
Hieraan wordt toegevoegd, dat
deze cijfers afkomstig zijn van den
Xederlandsch Indischen opperbevel
hebber en derhalve niet voor defi
nitief kunnen gelden.
Wanorde op allerlei gebied.
LISSABON, 11 Maart (A.N.P.) De
stemming in Engeland wordt door
de Observer „ondenkbaar slecht"
genoemd. Onder het opschrift „De
nukken van het lot", wordt in een
beschouwing van het blad gezegd,
dat de voortdurende militaire ne
derlagen geleid hebben tot een ge
drukte stemming. Behalve dat men
zich groote zorgen over Indië
maakt, zijn er nog andere factoren,
die de gemoederen in Engeland
sterk bezig houden, zooals de wan
orde in de bewapeningsproductie,
de prijsopdrijving het uitblijven
van de legerhervorming en de
duistere definitie der oorlogsdoelen,
alsmede de verwondering over het
feit, dat de wijziging in het kabinet
nog altijd niet geleid heeft tot een
wijziging in de politiek. Engeland
houdt al te sterk aan het verleden
vast. Daarom mag de eisch gesteld
worden, dat de democratie, waar
voor Engeland beweert te strijden,
in eigen land verwezenlijkt zal wor
den.
Had lk nu maar niet alle textiel
punten ineens opgebruikt!!!
(Polygoon-Leemker)
EDEN SPOEDIG NAAR
ANKARA.
De Berlijnsche A.N.P.-corr es pon
dent meldt: Van buiten landsche
zijde zijn geruchten verspreid om
trent een ontmoeting te Sofia tus-
schen vooraanstaande Duitsche en
Turksche persoonlijkheden, waar
aan ook von Ribbentrop zou deel
nemen. Aansluitend aan deze ge
ruchten kon men in Berlijn ver
moedens van verschillenden aard
hooren uiten, over een Turksche
kabinetswisseling en zelfs over een
aansluiting van Turkije bij het
driemogendhedenpact waaromtrent
vroeger al eens geruchten in om
loop geweest zijn.
Te bevoegder plaatse kon men
ons hieromtrent niet nader inlich
ten. Men wenschte de geruchten te
bevestigen noch te dementeeren.
Von Papen, die deze week nog
naar Berlijn zou komen, is in
Turkije gebleven. Letsel aan het
oor bij den jongsten aanslag opge-
loopen, belette hem te reizen, zoo
werd ons verzekerd.
Radiurbe meldt uit Stockholm,
dat volgens betrouwbare gegevens
de Britsche minister van Buitenl.
Zaken, Eden, zich zeer binnenkort
naar Ankara zal begeven.
Voorts meldt dit bureau, dat de
Sowjet-ambassadeur te Toonden,
Maisky, in een onderhoud met
Eden en Cripps in categorischen
vorm onmiddellijken, actieven
steun der Engelsaksische mogend
heden voor Sowjet-Rusland heeft
geë ischt.
IN Liverpool is ter eere van
Prins Bernhard een noenmaal
aangeboden, bij welke gelegenheid
de Prins een tafelrede hield. Hij
zeide o.m.: „Juist op dit oogenblik
maken wij Nederlanders moeilijke
uren door, maar wij zullen den
strijd voortzetten. Wij zullen den
vijand slaan, overal waar wij hem
ontmoeten."
De Prins hief daarop zijn glas
omhoog en dronk op „onze over
winning".
\/OOR de tweede maal in enkele
dagen tijds legt Prins Bern
hard aldus getuigenis af van een
plompe smakeloosheid. Nu het ge-
heele Nederlandsehe volk in eigen
land en overzee van diepe smart
en rouw vervuld is, vraagt men
zich af, waar hij den treurigen
moed vandaan haalt, zich te laten
fêteeren als een onoverwinnelijke
held. De vraag rijst waar de Prins
zich in den strijd heeft bevonden,
waar hij zich als held gedragen
heeft. Zijn geheele houding doet
denken aan de hoofdfiguur in een
komische operette waarbij dan
echter de diep tragische achter
grond vergeten wordt.
's-GRAVENHAGE. Gisteroch
tend is vanwege de Italiaansche
consulaire vertegenwoordiging al
hier in de Jacobuskerk een rouw
dienst gehouden voor den hertog
van Aosta, die onlangs te Nairobi
gestorven en met militaire eer bij
gezet is, een der naaste verwanten
van het Italiaansche koningshuis,
die zich naar men weet als
onderkoning van Abessinië bij de
heldhaftige verdediging van de
Oost-Afrikaansche koloniën van
Italië tegen een geweldige over
macht grooten militairen roem
heeft verworven.
Behalve talrijke leden der Itali
aansche kolonie waren hierbij ook
vertegenwoordigers der Duitsche
civiele en militaire autoriteiten en
een delegatie van het „Arbeitsbe-
reich" der N.S.D.A.P. in Nederland
verschenen om de nauwe kame
raadschappelijke verbondenheid
der beide mogendheden ook bij de
ze gelegenheid tot uiting te bren
gen.
Namens den rijkscommissaris
was de vertegenwoordiger van het
ministerie van buitenlandsche za
ken, gezant Bene, tegenwoordig.
Voorts merkte men onder ande
ren nog den officier van gezond
heid van den generalen staf, dr.
Wagner, als vertegenwoordiger van
den bevelhebber der weermacht in
Nederland en den marinebevelheb
ber, schout-bij-nacht Kienast, op.
Na den rouwdienst werd deze
waardige plechtigheid beëindigd
met een appèl van de fascio bij
een catafalk, bedekt met een Itali
aansche vlag, waarbij verscheiden
kransen met de Italiaansche en
Duitsche kleuren waren neerge
legd.
DE SHETLANDS EILANDEN MET BOMMEN BESTOOKT.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FiiHRER, 11 Maart. Het opper
bevel der weermacht maakt bekend:
In het Zuidelijke deel van het Oostelijke front werden vij
andelijke massale aanvallen ond er hooge bloedige verliezen van
den vijand afgeslagen. Ook op enkele plaatsen in het centrale en
het Noordelijke deel van het front ondernamen de bolsjewisten
vergeefsche aanvallen. In voortdurende zware afweergevechten
heeft zich de Brandenburgsche 76ste divisie infanterie bijzonder
onderscheiden.
In Noord-Afrika werden in het gebied van Mekili Britsche ver
kenningstroepen teruggeworpen en gemotoriseerde vijandelijke co
lonnes gebombardeerd.
Bij luchtaanvallen op vliegtuigsteunpunten op het eiland
Malta werden bomtreffers geplaatst op hangars en op startbanen.
De vijand verloor in luchtgevechten 5 en door vernieling op den
beganen grond 6 vliegtuigen.
In de wateren der Shetlands brachten gevechtsvliegtuigen over
dag een koopvaardijschip van 2.000 brt tot zinken, terwijl zij vlieg-
veldinstallaties op deze eilandengroep met bommen van het zwaar
ste kaliber bestookten.
In het tijdvak van 1 tot 9 Maart verloor de Britsche luchtmacht
68 vliegtuigen, waarvan 43 boven de Middellandsche Zee en in
Noord-Afrika. In denzelfden tijd gingen in den strijd tegen Groot-
Brittannië 19 eigen vliegtuigen verloren.
De vijand verscheen in den afgeloopen nacht boven West-
Duitschland en wierp voornamelijk op woonwijken bommen
Eenige burgers werden gedood of gewond. Nachtjagers en afweer
geschut schoten drie der aanvallende vliegtuigen neer.
In de gevechten van 5 Maart onderscheidde de eerste luitenant
Cabanis, compagniescommandant in het infanterieregiment Groot-
Duitschland, zich door bijzondere dapperheid.
Op het Binnenhof te 's-Gravenhage heeft de beëedlging plaats gehad
van de Nederlandsehe Ambulance voor haar vertrek naar het Oost
front. De beëediging der manschappen op den sabeL Rechts onder-
scheldt men generaal H. A, Seyffart. (Polygoon-Meijer.)
STAT FORD CRIPPS, AFGEZANT
TER BESPREKING ALGMEE-
NE TOESTAND MET VERTE
GENWOORDIGERS VAN ALLE
POLITIEKE EN
PARTIJEN.
STOCKHOLM, 11 Maart (D.N.B.)
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, is te Londen vandaag een
officieele verklaring over Britsch-
Indië gepubliceerd. Daarin wordt
allereerst gezegd, dat tengevolge
van de crisis in de Indische aange
legenheden, welke werd veroor
zaakt door den Japanschen op-
marsch, in Engeland de wensch is
ontstaan, alle krachten van het In
dische leven te vereenigen, om het
land voor een invasie te behoeden.
De verklaring verwijst dan naar de
Engelsche belofte van Augustus
1940, volgens welke Indië zoo spoe
dig mogelijk na den oorlog den sta
tus van dominion zou krijgen, waar
bij als voorwaarde werd genoemd
de nakoming der Engelsche ver
plichtingen ten aanzien van de be
scherming der minderheden enz.
Om deze algemeene verklaringen
duidelijk te formuleeren, heeft het
oorlogskabinet thans eenstemmig
„voor het heden en de toekomst"
besloten tot een actie, die, indien zij
door Indië in haar geheel aanvaard
wordt, het gevaar zou vermijden
van het verzei eener minderheid of
van een meerderheidsbesluit dat
„zoozeer op verzet stuit, dat het fa
tale gevolgen voor de binnenland-
sche eendracht heeft en het tot
stand komen van een nieuwe con
stitutie onmogelijk maakt."
Niet zoo vlug
De Engelsche regeering heeft er
eerst over gedacht, terstond de
voorwaarde voor een dergelijke po
ging om Britsch-Indië bij de ver
wezenlijking van een volledig zelf
bestuur door een constructieve bij
drage te steunen, bekend te maken.
Men vreest echter, dat een open
lijke aankondiging op dit oogenblik
eerder ongunstig dan gunstig zou
werken en men moet zich er zelf
van overtuigen, dat het Britsche
plan voldoende weerklank vindt en
dat alle gedachten en krachten der
Indiërs op de verdediging van den
Britschen bodem geconcentreerd
worden. Dientengevolge zal een lid
van het oorlogskabinet naar Indië
gezonden worden om zich door per
soonlijke raadplegingen ervan te
overtuigen, dat de Britsche beslui
ten, waarover men het eens gewor
den is, hun doel vervullen. Sir Staf
ford Cripps heeft zich vrijwillig be
reid verklaard, deze taak op zich
te nemen.
In dien tusschentijd zullen noch
in Engeland, noch in Indië debatten
over de Indische kwestie gehouden
worden. Tijdens de afwezigheid van
Sir Stafford Cripps zal zijn taak als
leider van het Lagerhuis door den
minister v. Buitenlandsche Zaken,
Eden, worden overgenomen.
Churchill zal niet debat
teer en.
Te verwachten is, dat Churchill's
aangekondigde verklaring slechts
een „interimair rapport" in alge
meene bewoordingen over den toe
stand zal zijn en dat Churchill ie
dere gedachte aan een debat op het
huidige tijdstip van de hand zal
wijzen.
WAALSCHE VRIJWILLIGERS
NAAR HET PRONT VERTROKKEN
BRUSEL, 11 Maart (Belgapress).
De vierde groep vrijwilligers van
de „Legioen Wallonië" is Dinsdag
avond uit Brussel vertrokken naar
het Oostelijke front.
In den namiddag had een plech
tigheid plaats op de Groote Markt,
die versierd was met Rexistische
vlaggen en nationaal socialistische
zinnebeelden. De 400 nieuwe legi
oensoldaten ontvingen uit de hand
van den leider, a.i. van de bewe
ging, Victor Matthys, de vlaggen,
bestemd voor de compagnieën op
het Oostelijk front.
Zelfde lot als Ned. Indië
hangt boven het hoofd.
TOKIO, 11 Maart (Domei). „Au
stralië wacht hetzelfde lot als Ne-
derl.-Indië getroffen heeft, wan
neer Australië volhardt in zijn te
genwoordige houding jegens Ja
pan", zoo zeide Tsoerichya, plaats
vervanger van Tomokaroe Hori. Er
is een voorbeeld gesteld. Wanneer
het verzet blijft bieden, zal dat
niets anders brengen dan ramp
spoed en lijden voor het Australi
sche volk, zooals Nederlandsch-In-
dië ondervonden heeft.
Op de vraag, of Japan het met
Australië over een afzonderlijken
vrede eens zou worden, antwoord
de de woordvoerder, dat van een
afzonderlijken vrede geen sprake
kan zijn, daar Japan, Duitschland
en Italië overeen waren gekomen,
geen afzonderlijken vrede te slui
ten. Het is echter, naar hij zeide,
mogelijk, dat Japan en Australië
„een modus" vinden.
De Amerikaansche hnlp.
Ieder beschikbaar schip en elk
vliegtuig wordt thans door Ameri
ka gemobiliseerd om Australië te
behoeden voor het lot van Java,
Malakka en Burma, zoo meldt Uni
ted Press uit New York.
Amerikaansche vlootformaties
opereeren in het Zuidwesten van
den Stillen Oceaan, terwijl groote
convooien wapenen aanbrengen
voor den voorpost der geallieerden
in dit gebied. Ook tamelijk sterke
Amerikaansche troepenformaties
zijn reeds met konvooien naar het
Zuidoosten van den Grooten Oce
aan gebracht. De konvooien zijn
samengesteld na den aanval op
Pearl Harbour.
Deze strijdkrachten ter zee en in
de lucht, aldus U. P., zullen vermoe
delijk tezamen met speciaal opge
leide stormtroepen der Ver. Staten
probeeren het defensief der gealli
eerden in een offensief om te zet
ten.
Gisteren werd in Washington be
kend, gemaakt, dat de bolsjewieken
de prioriteit genieten boven alle
andere bedreigde gebieden bij de
leveringen volgens de pacht- en
leenwet.
In deskundige kringen te Berlijn
vat men deze verzekering niet zoo
zeer op als een concessie aan Sta
ling, waarin overigens Londen en
Washington wedijveren, als wel
als 'n wenk aan Australië, dat ook
dit land niet op voldoende hulp
uit de Ver. Staten behoeft te reke
nen.
Met de „mobilisatie" zooals U. P.
bericht, zal het dus zoo'n vaart wel
weer niet loopen.
M aanMaan
op vanavond om onder
„It. 19.38 uur IZ
N.M. tot morgenochtend V.M.
25Mrt q /\t 5 Apr.
BOERENKNECHT LINKERBEEN
AFGEKNEPEN.
Gistermorgen is te' Barsingerihoa*
een ernstig ongeluk gebeurd, waar
door de 20-jarige de Jong van Hoo-
gebieren zijn linkerbeen zal moeten
missen.
De Jong kwam met een paard
en wagen het dorp binnenrijden,
toen het paard op hol sloeg. Ver
moedelijk heeft het slachtoffer
toen geprobeerd van den wagen te
springen en is tusschen den wa
gen en een boom bekneld geraakt,
waarbij het linkerbeen juist boven
de knie afgeknepen is.
De heer Jb. Broersma Jr. snelde
onmiddellijk te hulp en bond het
been af.
De doktoren Nanninga en Wer-
ner waren spoedig ter plaatse en
verleenden de eerste hulp, waarna
het slachtoffer met de ziekenauto
van den heer Ki*ouwel uit Scha-
gen naar het Centraal Ziekenhuis
te Alkmaar is vervoerd.
Hedenmorgen was de toestand
nog zeer ernstig.
Aan de reeks van gedroogde
groenten, waarvoor op 23 Januari
1942 maximumprijzen zijn vastge
steld, is een aantal andere soorten
toegevoegd, waarvoor met ingang
van 15 Maart a.s. eveneens maxi
mumprijzen zullen gelden.
Het zijn gedroogde peterselie,
boerenkool, roode kool, Savoye-
kool, witte kool, uien, erwtensoep-
groenten, hutspot en Juliennesoep-
groenten. Ook hiervoor zijn uni
forme verpakkingen ingevoerd van
cellophaan en carton en in tablet
vorm. Voor verschillende gewassen
gelden deze prijzen ook voor het
product in poeder- en griesvom.
Voor nadere bijzonderheden wordt
verwezen naar de officieele publi
catie, die dezer dagen in de bladen
zal verschijnen.
Dieven aangehouden.
De centrale recherche te Amster
dam kreeg Zaterdag jl. er de lucht
van, dat op een adres in de Jac.
van Lennepstraat een partij gesto
len schoenen verhandeld was. Eeni
ge rechercheurs togen op onderzoek
uit en achterhaalden een partij
van 60 paar schoenen, welke zoo
ais uit het ingestelde onderzoek
bleek, in den nacht van 4 op 5
Maart j.1. gestolen waren uit een
schoenenzaak van de firma Huf in
de Ferd. Bolstraat. De daders wa
ren daar, via een aangrenzend
platje en het openschuiven van een
raam, naar binnen gekomen.
In verband met dezen diefstal,
zijn thans vier mannen gearres
teerd, die reeds een bekentenis heb
hen afgelegd, terwijl tevens twee
helers in bewaring zijn gesteld.
Bij het Vrijwilligerslegioen „Neder
land" aan het Oostfront. Een ge
vreesd wapen, waarmede ook onze
vrijwilligers weten om te gaan, ls
de M.P.
SS-PK. Klerk-Vrijw. Leg. Nederl.-
Fellinga.