hollands
Gewezen G.G. van Ned. Indië
laakt de bondgenootpn
DAGBLAD voor
De komedie, van Riom
r— %dui$ter
86ste JAARGANG No. 11751
DINSDAG 17 MAART 1942
Eerste interview
tijdens zijn
interneering
britsche opgave van de
verliezen van den slag
in Dl java^ee.
Amerikaansche troepen in Australië?
wanhopige hulpkreten
aan washington.
Scheepswerf in Kiëf
weder aan het werk
Vak- en standsorganisaties van
den middenstand in liquidatie
Duitschlaod strijdt voor Europa
Massale aanvallen der Bolsjewisten
afgeslagen
succesvolle operaties van motortorpedobooten
'v in 'het kanaal.
Scherpe Doitsche crïtiek
op het Fraasche
monsterproces
Niet beschermde voge's
Sherlock Holmes is
niet dood...
Distributie van eieren
Ontslagen burgemeesters
19.47 uur
7.49 uur '5T
swartier
Ui,g" Mij" Holla"dSNoorderkwara
Hoofdredatteur: A. R. Jonkw, Schag™
Redactie- en Admlnistratleburean*
SOHAGEN, Laan 201, Tel 4u (2 liin»
DEN HELDER, Koningstr7* Te1 fes'iü a
ALKMAAR, Langestraat W,Tel 8332
TOKIO, 16 Haart (Domei).
Jhr. Mr. Dr.Tjarda van Star-
kenborgh-Stchouwer, de ge
wezen G.G. van Ned.-Indië,
heeft zijn eerste interview
sinds zijn iterneering toege
staan j aan d Nitsji NitsjL
Jhr. Tjarda ;idt thans een een
voudig bestaanin een kleine villa
op vijf kilomesr van Bandoeng,
die voor hem ingericht door de
Japansche auteiteiten. In zijn om
geving bèvinde zich twaalf hoog»,
ambtenaren, e gewezen G.G.
spreekt zelden2n brengt zijn tijd
in hoofdzaak oor met het lezen
van detective-vthalen en met wan
delen in zijn tóinen rozentuin.
Tijdens het prsgesprek gaf Jhr.
Tjarda uiting an zijn verontwaar
diging over he verzuim van En
geland en Ameka hulp naar Ned.
Indië te zendei Tevens prees hij
de vechtcapacitten van den Ja-
panschen soldat, die hem ten
zeerste hadden erbaasti. Hij ver
klaarde voldaat te zijn over zijn
behandeling doi de Japansche
legerautoriteiten de omstandighe
den in aanmerhg genomen.
Op de vraag >n den correspon
dent, waarom d>heer Tjarda Java
niet voor &en iial der Japanners
had verlaten, asvoordde deze: ik
achtte het 't bte te blijven en
voorts kon ik th ook niet weg
gaan, nadat ikian de ambtena
ren hacl meegedld, dat zij, ook al
zou Java in hanm der Japanners
vallen, gelegenhH zouden krijgen
onder de Japanhe autoriteiten 't
plaatselijk bestvr voort te zetten.
De gewezen G. verklaarde in
antwoord op eeiïradg, dat de Ja
pansche geïntemrden met uitzon
dering van den consul-generaal
Isjizawa naar ;istralië waren
overgebracht, tè beveiliging van
hun leven, omd het zeker was.
dat N*d.-Indië i:den maalstroom
van den oorlog pu worden mee
gesleept.
Slechts tfnig Anglo-Amc-
rikaanscb krijgsgevange
nen op Jia.
Een concreet Ijvijs van de ver
raderlijke houdij van Engeland
en Amerika jegei Ned.-Indië werd
aan het licht gejacht, toen een
onderzoek ter plitse uitwees, dat
er een verrassencjlein aantal Brit
sche, Amerikaaniie en Australi
sche krijgsgevangion op Java ge
maakt is. In weejil van het enor
me aantal Ned-idische krijgsge
vangenen, bedroein de Amerikaan
sche gevangeneiliechts 400, die
krijgsgevangen f&aakt zijn in de
omgeving van lïdoeng en een
honderdtal andei i, die gevangen
genomen zijn me in het Oostelij
ke, deel van Jav een totaal dus
van slechts 500, <tler wie een ko
lonel. Onder de Btsche krijgsge
vangenen bevondl zich twee gene-
raal-majoors. De oornaamste oor
logsbuit die de Xjanners op de
Amerikanen verorden bestond
uit 93 autoifcobielij 8 stukken veld
geschut, 19 macljegeweren, 319
automatische en fewone geweren,
800.000 patronen. Het onderzoek
naar het op de Britten buitgemaak
te materiaal duurt nog voort, doch
volgens de voorloopige inlichtingen
werden 76 kanonnen, 90 machine
geweren, 6000 geweren en 600 auto
mobielen veroverd, hetgeen bij el
kaar een onbeteekenend percentage
is van den totalen oorlogsbuit op
Java.
De zeeslag bij Java.
Het communiqué van de Brit
sche admiraliteit, dat Zaterdag te
Londen is bekend gemaakt, zegt
dat de geallieerde vloot tijdens den
zeeslag bij Java vijf kruisers heeft
verloren: „Perth" (Australië), „Exe-
ter' (Engeland), „Houston" (V. S.)
„De Ruyter" en „Java'' (Ned.).
Voorts werden vijf torpedojagers
in den grond geboord, de Britsche
schepen „Electra", „Jupiter", „En-
count'er" en „Stronghold" en het
Nederlandsche schip „Kortenaer".
De torpedojager „Evertsen" (Ne-
dcrl.) wordt als verloren beschouwd
Men heeft nog niets vernomen om
trent de kleine schepen en hulp
schepen, die zich in de wateren
van Java bevonden.
Ter gelegenheid van den Heldengedenkdag werd Zondag op het
Binnenhof te 's-Gravenhage een groote plechtigheid gehouden, waar
bij ook de Rijkscommissaris, dr Seyss Inquart tegenwoordig was en
de generaal der vliegers Christiansen het woord voerde. Een over
zicht van het Binnenhof tijdens deplechtigheid.
Stapf-Mol-Pax Holland m.
BERLIJN, lé Maart. De A.N.P.
correspondent meldt:
Volgens de Chicago Sun zouden
Amerikaansche troepen reeds in
Australië ter versterking zijn aan
gekomen. Blijkbaar heeft deze
'hulp niet veel om het lijf, want
men gaat wan Australische zijde
voort met wanhopige hulpkreten
aan Washington te richten.
Naar Radio N'ew-York omtrent
den strijd op Nieuw-Guinea meldt,
banen de Japanners zich steeds
verder een weg door het oerwoud
in de richting van Port Moresby.
Voorts meldt radio New-York.
dat de Japansche luchtmacht tij
dens het weekeinde de ten Noorden
van Australië gelegen eilanden ge
bombardeerd zou hebben.
Opmerkelijke verklaringen.
Naar uit een bericht van United
Press uit M-elbourne blijkt, heeft
de vroegere Australische minister
president Menzies verklaard: „Het
Britsche rijk is thans diclfter bij
zijn ondergang dan men ooit heeft
kunnen droomen."
De Australische gezant in de V.
S., Casey, heeft Maandag ver
klaard, zoo meldt de Britsehte be
richtendienst uit Washington, dat
„de tijd gekomen is, dat de geal
lieerde naties tot den aanval op
den tegenstander moeten overgaan
om Australië te verdedigen. Wij
kunnen het ons niet nermitteeren
nogmaals te falen. Wij mogen niet
denken aan 1943, maar moeten aan
1942 aan bet heden denken.
Knickerbocker voorspelt ver
lies van Aleoeten en Alaskc
Terwijl de vroegere Australische
minister-president Menzies Vrijdag
in een radiorede verklaarde, dat hij
weigerde te gelooven, dat Japan
een land als Australië met 7 mil-
lioen inwoners kan veroveren, geeft
denzelfden dag Knickerbocker in de
Daily Mail deze mogelijkheid open
lijk toe en voorspelt zelfs het ver
lies van de Aleoeten en Alaska.
De thans op Nieuw-Guinea ge
bruikte Japansche aanvalsmethode,
n.1. eerst met bommenwerpers van
vliegkampschepen af, de verdedi
gingsmiddelen der vliegvelden ver
nielen en dan die vliegvelden met
landingstroepen uit de lucht te ver
overen, kan "overal worden toege
past. En ongetwijfeld zullen de Ja
panners probeerei), ook Australië
op die wijze te veroveren. Ten slot
te citeerde Knickerbocker den hulp
kreet, dien hij zoo vaak van Austra
lië vernomen heeft: „A.u.b., beste
Amerikanen, wacht niet, tot onze
steden in vlammen opgaan, tot jul
lie inziet, dat je ons tijdig moet
helpen of nog eenige hulp te kun
nen bieden. In^'shemelsnaam ldat
Australië geen nieuw vooRbeeld
worden van het ,too little, too late".
Op de Algeineene l»graafplaats te 's-Gravenhage had Zondag
plechtige heldenhe,ellking plaats. Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart
legde een krans oj^e graven der gevallenen.
Polygoon-v. Bilsen-Pax Holland m.
Reeds 22 schepen gelicht
KIEF, 16 Maart (DNB.) De
scheepswerf te Kief heeft in den
loop vtp den winter 22 stoom- en
motorschepen, die door de bolsje
wisten waren tot zinken gebracht,
ten deele reeds weer hersteld, na
dat de werf met. behulp .van Duit-
sche vaklièden weer in bedrijf was
gesteld Bovendien zijn 23 nieuwe
schepen in opdracht gegeven. Met
de herstelde vaartuigen zal in het
voorjaar het goederen- en perso
nen vei voer op den Dnjepr worden
onderhouden. Thans is men bezig
met het lichten van vijf in de na
bijheid van Kief door de bolsjewis
ten in den Dnjepr tot zinken ge
brachte passagiersschepen.
De Organisatie-commissie voor
het bedrijfsleven, gelet op artikel 2
sub lb van'het/„eerste uitvoerings
besluit organisatie bedrijfsleven
1940", heeft in overeenstemming
met den Secr.-Gen. van het Dep.
van Handel, Nijverheid en Scheejk-
vaart besloten over te gaan tot li
quidatie van alle stands- en vak
organisaties van ondernemers in
detailhandel, ambacht en kleine nij
verheid, daaronder begrepen ver-
eenigingen, federaties en organen
van samenwerking van deze stands-
in vakorganisaties, alsmede hare
afdeelingen en instellingen van
niet-commercieelen aard.
Naar wij vernemen omvat boven
staand besluit alle middenstands
bonden en vakvereenigingen van
ondernemers, .welke op ditzelfde
terrein of een deel daarvan werken,
ook al voeren zij den naam „mid
denstand" niet.
De organisatie-commissie, welke
thans binnen zeer afzienbaren tijd
over zal gaan tot het oprichten van
de vakgroepen op het gebied van
kleinhandel en ambacht, heeft dit
besluit genomen teneinde de liqui
datie der bestaande bonden te doen
geschieden, gelijkloopend met den
opbouw der nieuwe organisatie en
om op die wijze er voor te kunnen
zorgen, dat de taken, die door de
middenstandsbonden wórden waar
genomen, op de naar haar oordeel
juiste wijze geleidelijk door de
nieuwe organisaties kunnen wor
den overgenomen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 16 Maart. Het opper
bevel van de weermacht maakt bekend:
Op het schiereiland Kertsj herhaalde de vijand ook gisteren
zijn massale aanvallen, die door pantserwagens werden onder
steund. Zij mislukten door den dapperen afweer van de Duitsch
Roemeensche troepen. De -bolsjewisten leiden zware, bloedige ver
liezen en verloren 48 pantserwagens.
Zoodoende werden in de laatste drie dagen in dezen sector
van het front in totaal 136 vijandelijke pantserwagens vernietigd.
Op andere plaatsen van het Oostelijke' front werden vijande
lijke aanvallen tijdens een hevigen sneeuwstorm na zware ge
vechten afgeslagen. Sterke formaties gevechts- en jachtvliegtuigen
ondersteunden in voortdurende aanvallen de gevechten te land,
en vernietigden 45 vijandelijke vliegtuigen. Een eigen vliegtuig,
ging verloren. Bij den afweer van sterke, wekenlang herhaalde
aanvallen van den vijand heeft de 134ste Saksische divisie infan
terie zich bijzonder onderscheiden.
Aan de Moermankust werden een groot transportschip in brand
geschoten ^n de haven- en spoorwegwerken in Moermansk met
succes gebombardeerd.
In Noord-Afrilca werden vijandelijke verkenningsstrijdkrachten,
teruggeworpen. Een Britsch vliegveld in het Egyptische kustgebied,
alsmede militaire instanties in Tobroek werden succesvol gebom
bardeerd. Bij luchtaanvallen op vijandelijke autocolonnes in het
Oostelijk,gebied van Cyrenaica werden verscheidene voertuigen J.n
brand geschoten.
Op Malta vielen Duitsche gevechts- en jachtvliegtuigen overdag
en 's nachts Britsche vliegvelden en Kichtafweerstellingen, als
mede de militaire installaties van La Valetta aan.
i Motortorpedobooten vielen in het Kanaal een Britsche formatie
torpedojagers aan en torpedeerden een torpedojager, die na twee
hevige ontploffingen in de golven verdween. In een ander gevecht
werd een Britsche kanonneerboot zoo zwaar getroffen,- dat aange
nomen kan worden dat ook deze verloren is gegaan. Een eigerK
motortorpedoboot werd zwaar""beschadigd en ging nadat de gevech
ten waren afgeloopen, bij het wegsleenen ten onder.
In het centrale gedeeite van den Atlantischen Oceaan heeft een
Duitsch gevechtsvliegtuig een Britsch koopvaardijschip van 2.000
ton tot zinken gebracht.
Bij de gevechten van 13 Maart heeft opperwachtmeester Schroe-
del, stukscommandant van een afdeeling stormgeschut, acht vijan
delijke pantserwagens, waaronder drie zware, stukgeschoten.
Nog geen aanwijzing van
de ware oorlogsmisdadigers
BERLIJN, 16 Maart (DNB.)
Frankrijk biedt de wereld met het
proces van Riom een zeldzaam
schouwspel, zoo luidt de unanieme
verklaring in de Duitsche pers. De
Voelkischer Beobachter schrijft
hierover het volgende:
Reeds het verloop van het proces
totdusver doet duidelijk uit
komen, dat de regeering te Vichy
de bekllagden niet, zooals men had
kunnen verwachten, beschuldigt
omdat zij Duitschland den oorlog
hebben verklaard en zoodoende het
Fransche volk op misdadige wijze
in dezen oorlog hebben gestort,
doch omdat Daladier c.s. den oor
log tegen Duitschland niet met de
vereischte omzichtigheid en ener
gie hebben voorbereid en gevoerd.
Hoe ver het reeds fhet het comedie-
spel tijdens dit proces gekomen is,
blijkt uit de laatste zitting. Tegen
het einde van deze zitting kon de
oorlogsbrandstichter Daladifer zich
veroorloven van de beklaagden
bank uit op onbeschaamde wijze
de Duitsche weermacht te kleinee
ren. Ook bij de bewapening in
Duitschland, zoo durfde deze ont
maskerde, rampzalige politicus te
beweren, zijn ernstige fouten ge
maakt Men gelooft in een gekken
huis vet-plaatst te zijn, wanneer
men uit de gerechtszaal dergelijke
uitlatingen van de beklaagde hoort
Het is reeds sinds lang bekend, dat
Daladier reeds voor het uitbreken
van den oorlog stelselmatig door
de Joodsche publicaties de Duit
sche weermacht liet kleirieeren en
het sprookje liet verspreiden, dat
men de Duitsche pantserwagens
zelfs met lansen kon doorboren. De
wetenschap, dat de Duitsche weer
macht met deze pantserwagens de
Poolsche legers bliksemsnel vernie
tigde, en het iederen Franschman
maar al te goed bekende harde feit,
dat dezelfde Duitsche pantserlegers
een half jaar later Frankrijk bin
nen zes weken onder de voet lie
pen, past heel slecht in de dom-
drieste verdedigingslogica van de
zen bankroutier.
Nog niets geleerd.
Eén ding moest Daladier uit het
verloop van den oorlog tot
dusver hebben moeten leeren, n.1.
dat wij iederen keer juist die
tanks bezaten, die wij noodig had
den om onze vijanden te verslaan
en dat zal ook in de toekomst niet
anders zijn. Op de hernieuwde
vraag, of Frankrijk op 3 September
1939 den oorlog kon verklaren en
op 10 Mei 1940 het hoofd kon bie
den aan het offensief, riep Daladier
met een van opwinding rood hoofd
in de gerechtszaal: „Ik zeg, ja, ja,
ja. Frankrijk mocht niet overwon
nen worden.
Heeft zich ooit een schuldige
aan de ineenstorting van een
geheel volk met een brutaler
cynisme verdedigd, zoo vraagt
de Völkischer Beobachter, dan
Daladier het doet tegenover
het Fransche volk? Zoo wordt
in Riom een proces gevoerd,
waarvan de wereld verwachtte,
dat eindelijk eens de ware
oorlogsmisdadigers en oorlogs
aanstichters door een bedrogen
volk ter verantwoording zou-
den worden geroepen.
Welke conclusie moet men hier
uit trekken, wanneer een regeering
een dergelijke procesvoering wil en
zoodoende duldt, dat de schuld op
de schouders van het Fransche
volk wordt afgewenteld. Geeft een
dergelijke regeering hiermede niet
te kennen, dat zij zelf mede schul
dig is aan datgene, waarvan de
oorlogsmisdadigers Daladier c.S.
zich zoo ver van probeeren te hou
den? Het antwoord hierop laten
wij aan het Fransche volk over.
In de Ned. Staatscourant is op
genomen een besluit van den Secr.-
gen. van het dep van Opvoeding,
Wetenschap en Kuituurbescher
ming, waarbij wordt bepaald, dat
in het geheele rijk niet zullen be-
hooren tot de beschermde vogels in
den zin der Vogelwet 1936:
a. gedurende het tijdvak vajj 1
April 1942 tot en met 31-December
1942: de schollevaar, de houtduif,
de ekster, de Vlaamsche gaai en
de bonte kraai;
b. gedurende het tijdvak van 1
Augustus 1942 tot en met 31 Dec.
1942: de blauwe reiger, de sper
wer, de zilvermeeuw, de kok
meeuw en de mantelmeeuw;
c. gedurende het tijdvak van 1
Juni 1942 tot en met 31 October
1942: de spreeuw.
Patrouille aan het Oostfront De
Nederlandsche vrijwilligers staan
schouder aan schouder met de man
nen der Watten SS in den strijd
tegen het bolsjewisme.
SS-P.K. Grosman - Vrijw. Leg.
Nederland. Fellinga-Pax Holl. m.
Terwijl een bewoner van de
Marconistraat te Hilversum
gisteren met zijn zoontje in
een café vertoefde, werd zijn
fiets gestolen. Een onderzoek
in de omgeving leverdé aan
vankelijk niets op, maar een
uurtje later zag het 13-jarige
zoontje van den bestolene in
de Kampstraat een man loo-
pen, die eenige rijwielbanden
bij zich droeg. Hij keek nog
eens goed en zag toen, dat het
vader's banden waren. Zonder
nutteloos alarm te maken volg
de de jongen den diëf door het
drukke stadsgéwbel, bleef hem
als een jeugdige detective ook
in de buitenwijk „over het
spoor" op veiligen afstand vol
gen en noteerde het nummer
van huis van de v. d. Sande
Bakhuyzenstraat, waar de man
binnenging. Toen snelde hij
naar de politie om te waar
schuwen. Eenige rechercheurs
begaven zich ijlings naar het
aangegeven adres, waar de
man kon worden gearresteerd.
De dief heeft bekend en is in
gesloten. De vader van den de-
tective-in-den-dop krijgt zijn
gestolen fiets en de banden te
rug.
Da Secr.-Gen. van het Dep. van
Landbouw en Visscherij maakt be
kend, dat in alle gemeenten be
paalde détaillisten zijn aangewezen,
die zoodanig met eieren worden be
voorraad, dat zij regelmatig in da
gelegenheid zijn te leveren tegen,
afgifte van rantsoenbonnen. De na
men en adressen van deze détaillis
ten zijn verkrijgbaar bij de plaatse
lijke distributiediensten.
De aandacht wordt er voorts op
gevestigd, dat eieren, welke niet
van een door de Nederlandsche Cen
trale voor eieren en pluimvee vast
gesteld merkteeken (stempel) zijni
voorzien, buiten de distributie val-
ien en derhalve zonder bon verkrijg
baar zijn. Hieronder vallen kippen
en eendeneieren afkomstig van pro
ducenten, die geen krachtvoer krij
gen toegewezen en een eventueel
overschot aan kippen- en eenden
eieren afkomstig van producenten,
die dit krachtvoer wel toegewezen
krijgen.
's-GRAVENHAGE, 16 Maart.
Bij besluiten van den Comm.-gen.
voor Bestuur en Justitie is ontslag
verleend aan: jhr. mr. F. H. van
Kinschot als burgèmeester van de
gemeente Alkmaar; mr. C. A.
Prinsen als burgemeester der ge
meente Roosendaal c a. en H. M.
Oldenhof als burgemeester der
gemeente Kampen.
Bij besluit van den Comm.-gen.
voor Bestuur en Justitie is aan mr.
dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot op
zijn verzoek ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Adorp.
Maan
op
8.14
25 Mrl
K.K.
1 Apr
V.M.
Maan
vanavond om onder
tot morgenochtend L.K.