HOLLANDS
DAGBLAD VOOR
Groote scheepvaarfverliezen
voor de Aogelsakseo
Oproep van Bose:
Verduister -r
Oude orde van de handwijzen
Nieuwe Fransche
regeering met Lava!
Rederijkerstooneel
WAARIN OPGENOMEN HM WM
HELDERSCHE COURANT VAN 1873SCHAGER COURANT VAN 1855
WOENSDAG 15 APRIL 1942
86ste JAARGANG No. 11774
Nieuwe successen der
Duitsche duikbooten
en gevechtsvliegtuigen
aantal plaatsen veroverd
aan het oostelijk front.
Doodstraf voor saboteurs
voetgangers boeten in
Beginsel van de voet_
Raden gebruik, /^aken
Veertigduizend
krijgsgevangenen
op Bataan
Prof. Goedewagen
spreekt te Venetië
De aflevering der
brandstof
Onverantwoordelijk
spel met den dood
bekocht
Doodelijk ongeval te
Burgervlotbrug
Uit?.: N.V. Uit?. Mij. Holland® Noorderkwartier
Hoofdredacteur: A. R. Jonker. Schagen.
Redactie- en Admlnistratlebnreaoxi
SCHAGEN, Laan 201. Tel. 444 (2 lijnen).
DEN HELDER, Koningstr. 78. Tel. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR, Langestraat 97. Tel 3332.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüffRER, 14 April (D.N.B.: Het
opperbevel van de weermacht
maa'kt bekend:
Op het schiereiland Kertsj en in
het Donetzgebied vonden behalve
plaatselijke aanvallen van vrij
zwakke vijandelijke strijdkrachten
geen belangrijke gevechtshandelin
gen plaats.
Duitsche gevechtsvliegtuigen be
schadigden in een haven aan de
kust van de Kaukasus een groot
(bolsjewistisch tankschip door bom-
treffers.
In den centralen sector van het
Oostelijke front werd bij succesvol
le eigen aanvalsoperaties een vrij
groot aantal plaatsen veroverd,
hier en daar werden vrij sterke,
door pantserwagens ondersteunde
aanvallen van den vijand afgesla
gen.
In den Noordelijken sector van
het front werd een gevechtsgroep
van den vijand ingesloten en ver
nietigd. In den tijd van 9 tot 13
April werden aan het Oostelijke
front 175 vijandelijke pantserwa
gens kapot geschoten.
In ons nummer van gisteren heeft
men een door het Rijkscommissa
riaat bekendgemaakte mededeeling
gelezen, waarin te lezen stond, dat
een vrij groot, aantal Nederlanders
ondanks de Herhaaldelijk gegeven
verbodsbepalingen toch doorgegaan
zijn met het voeren van een onder-
grondsche politieke actie, tenge
volge waarvan zij als saboteurs
ter dood veroordeeld zijn.
Het is onbegrijpelijk steeds weer
te moeten constateeren dat er Ne
derlanders gevonden worden, die
zich meehen te moeten leenen voor
dergelijke acties. Onbegrijpelijk,
omdat het toch zoo langzamerhand
voldoende bekend geacht mag wor
den, dat de Duitsche toezichthou
dende organen een contróle uitoefe
nen, die aan nauwkeurigheid en
strengheid niets te wenschen over
laat en aan welk net het prak
tisch onmogelijk is te ontkomen.
Hoevele malen heeft de praktijk
dit thans reeds niet geleerd'?
Wij maken van deze gelegenheid
gebruik er nog eens met-den groot
sten nadruk op te wijzen dat het
volmaakt onzinnig is zich te leenen
voor hand- en spandiensten, ge
richt tegen de bezettende Overheid.
Onzinnig, omdat de organisatie
dezer Gkerheid dusdanig is, dat de
kans om den dans te ontspringen,
praktisch illusoir te achten is. Er
Is nog iets: er zullen waarschijn
lijk Nederlanders zijn, die de op
gelegde doodstraf streng vinden.
Indien zij deze meening hebben,
mag hun er op gewezen woren, dat
zij zich vergissen. Deze straffen
zijn namelijk niet zwaar. Zij zijn
alleen maar logisch. Logisch voort
komend uit de groote verantwoor
delijkheid, die de Duitsche Over
heid zich zelf wel moet opleggen.
Moet opleggen in verband met de
eigen veiligheid.
Wij leven in een tijd van oorlog.
WVCGEN VERKE.ER5>IReöC.LI N G»
Polygoott-soym-F** hefla»*
Extra bericht
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 14 April (D.N.B.). Het
opperbevel der weermacht deelt
mede:
Duitsche duikbooten en gevechts
vliegtuigen hebben de vijandelijke
ravitailleeringsscheepvaart weder
om zware slagen toegebracht. Op
de Noordelijke IJszee hebben duik
booten een uit Moermansk uitge-
loopen convooi aangevallen en twee
Amerikaansche transportschepen,
tezamen 12.200 brt:, waarvan één
reeds door bommen van Duitsche
vliegtuigen beschadigd was, in den
grond geboord. Gevechtsvliegtuigen
hebben van hetzelfde convooi een
tankschip van 4.000 brt. in den
grond geboord en een groot koop
vaardijschip zwaar beschadigd, dat
het verloren geacht moet worden.
Op den Atlantischen Oceaan heb
ben duikbooten twaalf vijandelijke
koopvaarders met tezamen 104.000
brt. tot zinken gebracht Bijna al
deze schepen, waaronder zich ze-
Yen groote .tankbooten bevonden,
werden vlak onder de Amerikaan
sche Oostkust getorpedeerd. De vij
and heeft hiermede wederom 15
koopvaarders met een inhoud van
120.000 brt verloren.
In Noord-Afrika werden aanval
len van sterke Britsche gevechts
groepen afgeslagen. Bij de achter
volging werd den vijand zware ver
liezen toegebracht Zeven pantser
wagens en ander oorlogstuig wer
den vernietigd of buitgemaakt. In
de Marmarische woestijn werden
Britsche autocolonnes en ©en vlieg
tuig gabonjjbarde*-rd.
De aanvallen en militaire instal
laties op het eiiand Malta warden
overdag en des nachts voortgezet.
Lichte gevechtsvliegtuigen vielen
overdag havenwerken en ravitail-
leeringsinstallaties aan de Engel-
sche Zuidkust succesvol met bom
men aan en vernielden een fabrieks
gebouw.
In den afgeloopen nacht hebben
formaties zware gevechtsvliegtui
gen een voor de ravitailleering be
langrijke haven aan de monding
van de Humber met goede uitwer
king gebombardeerd.
Een gering aantal Britsche bom
menwerpers trachtte in dén nacht
van 13 op 14 April het Noordwest-
Duitsche kustgebied aan te vallen.
Eeri vijandelijk vliegtuig wefd neer
geschoten.
Bij de successen op den Atlanti
schen Oceaan hebben de duikboo
ten van den luitenant-ter-zee 1ste
klasse, Hardegen en van den luite
nant-ter-zee 2de klasse Lassen,
zich bijzonder onderscheiden.
De bemanning van een Duitsoh
vliegtuig, bestaande uit den Ober-
Feldwebel Kitsch Feldwehel Schae-
fer, Feldwebel Richter en Oberge-
freiter Hartmann heeft ongeacht
zeer krachtig vuur van het vijande
lijke luchtdoelgeschut en jagers een
belangrijke opdracht over het Suez-
kanaal met groot elan uitgevoerd.
Dat wil zeggen, dat alle maatrege
len, en zeker die, welke de sabo
tage betreffen, steeds gekenmerkt
worden door de noodzakelijke oor-
logseischen. En als dan voor een
saboteur de doodstraf geëischt
wordt, kan daar niemand tegen
protesteeren. Iedere Overheid, of 't
nu een Duitsche, een Engelsche,
een Fransche of-Nederlandsche zou
betreffen, zou nimmer anders
handelen.
Het blijkt ook uit deze veroor
deeling weder, dat er nog steeds
Nederianders gevonden worden, die
hel oor leenen aan de fluisteringen
van „gene zijde" en zich gaarne in
dienst van die zijde stellen, met 't
doel de belangen van de bezettende
macht afbreuk te doen. Men dient
zich daarbij dan steeds te realisee-
ren, wat de onherroepelijke straf
is, die op dergelijke daden in oor
logstijd staat: namelijk de dood.
Het kan geen kwaad als iedere
Nederlander zich dit nog eens ter
dege voor oogen houdt en beseft
dat sabotage, in welken vorm ook
gepleegd, steeds door de bezettende
Duitsche Overheid gestraft wordt
op een wijze, die in dit opzicht
al# internationaal klassiek te ach
ten is: namelijk de doodstraf.
Eveneens is een strafbare daad
het aannemen van vlugschriften
e.d. Voorts zal iedere poging, een
nieuwe partij op te richten, ten
strengste gestraft worden. Ver
scheidene processen-verbaal zijn
momenteel loopende en een aan
tal doodvonnissen kan in dit ver
band tegemoet gezien worden.
De verordeningen in dit opzicht
laten aan duidelijkheid volstrékt
mets te wenschen over.
I^te men daarnaar handelen en
zich met nuchter inzicht realisee-
ren, dat sabotage steeds zal leiden
tot aelfvernietiging.
3p weg naar zee. Duitsche mij nenvegers loopen nlt, om hun ge-
gevaarvol werk te beginnen.
Transatlantic-Recla Pax Holland rn
TOKIO. 14 April (ANP). Ter
gelegenheid van den herdenkings
dag van het bloedbad van Amrit-
sar, waarbij 400 Indiërs door de
Engelschen gedood werden, heeft
de leider der Indische nationalis
ten, Soebhas Chandra Bose een op
roep gericht tot het Indische volk,
waarin hij o.a. het volgende zegt:
„Het bloedbad van Jalianwalle
Bagh in Amritsar, in April 1919,
was de dank voor het feit, dat In-
dië in den vorigen wereldoorlog
zijn bloed en zijn goud geofferd
heeft voor de ondersteuning van
Engeland. Door vernedering, kne
veling en wreedheid werd de ziel
van Indië eindelijk gewekt. Het
Indische volk kreeg zijn vuurdoop
in dit geloof aan de vrijheid.
Het buitengewone feit van het
ontwaken, dat in het geheele
land op deze gebeurtenis volg
de, stelde Indië in staat met
groote stappen zijn doel der
WORDT LAVAL REGEERINGS-
CHEF?
BERLIJN, 14 April (A.N.P.)
Te Berlijn is een bericht uit
Vichy binnengekomen, volgens
hetwelk maarschalk Pétain,
admiraal Darlan en Pierre La-
val besloten hebben, een nieu
we Franschen regeering te vor
men.
In de Wilhelmstrasse neemt
men kennis van dit bericht, ziet
echter voorloopig er van ai,
ten aanzien hiervan een stand
punt te bepalen.
Men meent, Ln gewoonlijk
goed ingelichte kringen alhier de
conclusie te kunnen trekken, dat
Laval tot regeeringschef met bij
zondere volmachten zal wor
den benoemd. Hij zal waarschijn
lijk met het vormen van een nieuw'
kabinet worden beiast.
Staatshoofd blijft maarschalk Pé
tain, die in deze eigenschap het
voorzitterschap van den minister
raad zal bekleeden. Admiraal Dar
lan zal, zoo vermoedt men, tot
hoofd van de landsverdediging en
tot opperbevelhebber der drie weer
machtsonderdeelen worden be
noemd.
Iedere veronderstelling aangaan
de de toekomstige samenstellin;
der regeering moet thans nog ah
voorbarig woorden beschouwd.
Te Rijssel is in de zaal van he
conservatorium een groote politieke
vergadering gehouden waarop
Jacques Doriot, leider der Fransche
volkspartij het woord heeft gevoerd.
Doriot verklaarde o.a. het volgen
de:
„Wij bevinden ons thans op een
punt, dat een grondig gewetens
onderzoek noodzakelijk maakt. Ons
land kan nog gered worden, doch
het is hoog tijd dat het zijn hou
ding bepaalt en een keuze doet.
Indien Frankrijk niet aan de Eu
ropeesohe samenwerking deelneemt
zal het opgeofferd worden, niet door
den slechten wil der anderen, doch
tengevolge van zijn eigen onbegrip.
Wij hebben ons thans in een onzin-
nigen oorlog gestort, een oorlog
waarin wij door de leiders gedreven
werden zondër dat zij ons hierop
hadden voorbereid.
vrijheid tegemoet te treden. De
politieke ontwikkeling van het
moderne Indië is thans op haar
hoogtepunt gekomen en Indië
is thans in staat om zonder
groote vertragingen zijn vrij
heid te verkrijgen. Het tegen
woordige wereldconflict plaatst
Indi,ë op een kruispunt van
zijn geschiedenis.
Aan den eenen kant ziet het de
wanhopige pogingen van het oude
wereldrijk om vast te houden wat
het heeft binnengehaald. Aan den
anderen kant staat een nieuwe we
reld, die Indië eindelijk de kans
biedt op verandering en op ver
vuiling van zijn vurige wenschen.
De botsing tusschen het oude en
liet nieuwe maakt de oude ordening
kapot en wanneer Indië zich in
deze crisis aan de zijde van Enge
land zou plaatsen, zou het ook
stellig met Engeland ten onder
gaan. De eenige keuze van Indië is
derhalve, de oude ordening en de
daarachter staande belangen vol
komen van de hand te wijzen en
alles in het werk te stellen om de
nationale bevrijding ten uitvoer te
brengen.
(Vervolg zie pag. 2).
Dienst aan moeder en kind.
Dienst aan het volk.
Nederlandsche VolksdiensL
Calcutta en Madras worden
ontruimd.
TOKIO, 14 April. (Domei). Het
keizerlijke hoofdkwartier maakt
bekend, dat de japansche strijd
krachten sedert het (begin van het
groote offensief op de belegerde
Philippijnsch-Amerikaansche troe
pen op het schiereiland Bataan tot
Zondag j.1. veertig duizend krijgs
gevangenen hebben gemaakt, met
inbegrip van vijftien generaals.
Voorts is een enorme buit gemaakt
aan wapens en munitie.
Vernomen wordt, dat^ de Noorde
lijke batterijen van Corregidor
practisch vernield zijn door de
voortdurende bombardementsaan-
vallen van de Japansche luchteen-
heden. Bommen van zwaar kaliber
zijn Zondagochtend en -middag op
de noordelijke artilleriestellingen
neergekomen en hebben daar ver
schrikkelijke explosies teweegge
bracht en op zes plaatsen brand
doen ontstaan.
Ontruiming van Calcutta.
De Britsche berichtendienst maakt
bekend, dat van de 1% millioen
inwoners van Calcutta reeds 750.000
zijn geëvacueerd. Nog "een kwart
millioen zal voor het einde van de
maand uit de stad vertrekken. Al
leen de belangrijkste bedrijven
houden arbeiders aan het werk,
welke, evenals de militaire en ci
viele besturen in Calcutta zullen
blijven.
Voorts meldt de Britsche berich
tendienst, dat ook Madras wordt
ontruimd, de op één na belangrijk
ste stad aan de Indische Oostkust.
Ongeveer 130.000 van de in totaal
600.00CT inwoners zijn reeds uit de
stad vertrokken.
De pers vroeger en in de
toekomst.
In de rede, die prof. Goedewaagen
dezer dagen op het Internationale
Journalistencongres te Venetië
heeft gehouden, zeide de secr.-gen.
o.a. het volgende:
Wanneer de oorlog eenmaal is
verklaard, is de waarheid het eerst
slachtoffer, zoo luidt een Engelsch
spreekwoord. De Britsche staats
man Stanley Baldwin ging nog
verder. Van hem is het gezegde af
komstig: in de arena van den strijd
tusschen de volkeren stelt de
mensch boven de waarheidsliefde
de vaderlandsliefde als de onont
beerlijke staatsmansdeugd.
De Engelsch-Amerikaansche oor
logsberichtgeving sedert 1939 is een
bewijs ervoor, dat het kamp der
geallieerden zich nog steeds op dit
principe baseert.
Het valt niet te .ontkennen,
dat in het bijzonder Engeland
met deze tactiek succes heeft
gehad. Weliswaar heeft 't met
de tallootee leugens, die het
reeds de wereld in gezonden
heeft, nog geen enkele over
winning behaald, het heeft het
echter wel daarheen kunnen
leiden, dat de eene neutrale
staat na den andere zich ertoe
heeft laten verleiden, op talloo-
ze slagvelden de plaatsen in te
nemen, welke door Engelsche
soldaten hadden moeten wor
den ingenomen, daar Engeland
dezen oorlog is begonnen.
Dat de berichtgeving is geworden
tot een middel voor het behalen
van persoonlijke voordeelen, is fei
telijk niet verwonderlijk. Hoe goed-
koopër de materialen zijn en hoe
strenger een monopolie daarop ge
bouwd is, des te grooter zijn de
winsten.
Onder de monopolievorming in
den berichtendienst heeft de objec
tiviteit der berichten en daarmee
van de dagbladen in de kapitalis
tische landen ontzaglijk geleden.
Op geraffineerde wijze werd dit
den volken zelf verborgen gehou
den. Immers kreeg de krantenle
zer, die met de namen van de bui-
tenlandsche nieuwsbureaux, welkp
herhaaldelijk in zijn blad werden
genoemd, bekend was geworden,
den indruk van veelzijdigheid en
objectiviteit. Hij wist echter niet,
welke afspraken zonder zijn mede
weten waren gemaakt.
(Zie voorts pag. 2).
20 Graden vorst in de smederij.
Ondanks de koude weten de man
schappen van de lichte Duitsche
batterij met hun gereedschap vak
kundig om te springen.
Orbis
-Holland-P.K. Wulf-Pax Holland m
Naar aanleiding van door het pu
bliek naar voren gebrachte vragen
inzake het afleveren van brandstof
fen, vestigt men van bevoegde zijde
er de aandacht op, dat wel degelijk
brandstoffen op de bij den hande
laar ingeleverde geldige bonnen
zullen worden afgeleverd. Aan an
dersluidende geruchten dient men
daarom geen aandacht te schenken.
Inderdaad loopt ten gevolge van
allerlei factoren de bevoorrading
van de verschillende handelaren
nogal 'uiteen. De achterstand in de
aflevering van enkele handelaren
is daardoor vrij groot, doch het is
uitgesloten, dat de leveranciers niet
in staat zouden worden gesteld op
de bonnen kolen af te leveren.
Maan Maan,
op vanavond om onder
7-04 a A v- 20.20
lóApr 20.37 uur 30Apr.
N.M. tot morgenochtend V.M.
23Apr' A AO 7 Mei
EK. ö.4a uur L.K.
JONGEN VAN VIJFTIEN JAAR
TE ALKMAAR GEDOOD.
Onverantwoordelijk spel tij
dens het werk heeft gisteren
middag den 15-jarigen jongen
A. P. uit de Fabrieksweg te
Alkmaar het leven gekost.
De jongen was werkzaam bij den
bouw van het complex woningen
voor Heldersche vluchtelingen
achter het Slachthuis. Hij had tot
taak bij de Kruseman van Elten-
weg een wissel te bedienen in het
smalspoor, dat ten behoeve van
den grondaanvoer is aangelegd tu3
schen den Bergerpolder en het be
doelde bouwterrein. Als er een
treintje passeerde, vond hij er een
vermaak in op de wagens te sprin
gen en een eindje mede te rijden.
Reeds den geheelen dag was hij
gewaarschuwd dit gevaarlijke spel
te staken, doch vergeefs. Dinsdag
middag om half drie sprong hij
wederom op een voorbijrijdend
treintje, doch door de snelheid
wist hij zich niet voldoende vast
te houden en kwam hij onder de
wagens terecht. De jongen werd
ongeveer 50 meter meegesleurd.
Een viertal wagens ging over hem
heen, zoodat hij vreeselijk verminkt
werd gevonden. De levensgeesten
waren toen reeds geweken. P. was
eerst sinds Maandag aan 't werk.
Uit het onderzoek van de politie
is komen vast te staan, dat het
doodelijk ongeval louter en alleen
te wijten is aan de roekeloosheid
van het slachtoffer.
Extra uitkeering
voor kleine boeren
Ook voor de kleine boeren en
tuinbouwers is de extra-win-
teruitkeering van 10 resp. 15
pet. (naar gelang de betrokke
nen al dan niet eten uit de cen
trale keukens betrekken) thans
voor een week verlengd. Deze
uitkeering wordt dus, evenals
zulks ten aanzien van de on
dersteunde werkloozen het ge
val is, tot en met 18 April a.s.
verstrekt
Dooi vrachtauto gegrepen.
Maandagavond zijn de heer N.
Wiese, wonende te Petten, en het
7-jarig jongetje P. Nanna, wonende
te Burgervlotbrug, bij het overste
ken van den rijksweg te Burger
vlotbrug (gem. Zijpe) door een pas-
seerende vrachtauto gegrepen. Het
jongetje was vrijwel op slag dood,
terwijl de heer Wiese licht aan
de Schouder werd gewond.
Het Dep. van Volksvoorlichting,
afd. Theater en ^tans, deelt mede:
Er wordt nogmaals de aandacht
van besturen van rederij kers (di
lettanten) -vereenigingen op geves
tigd, dat de tekst van op te voeren
tooneelstukken, revues, cabaret-
schetsen e.d. minstens acht weken
voor den datum van opvoering bij
de gemeentelijke autoriteiten (bur
gemeester of politie der betreffende
gemeente) moet worden ingediend.
Bij niet-inachtneming van dezen
termijn kan niet tot keuring van
den voorgelegden tekst worden
overgegaan. Tevens Wordt men ver
zocht den tekst in tweevoud in te
sturen.
Voorts wordt belanghebbenden er
nogmaals op gewezen zich niet per
soonlijk (hetzij schriftelijk, hetzij
telefonisch.) met het departement
in verbinding te stellen, daar dit
fti geen geval bespoediging der be
handeling tot gevolg zal hebben,
alle inlichtingen kunnen worden
ingewonnen bij de plaatselijke
autoriteiten.