De tiianil lijdt een zijner zwaarste
Verduister
De strijd om Stalingrad
Zenuwachtige stemming
in Engeland
DE WINKELTIJDEN GEDURENDE DE
WINTERMAANDEN
DAGBLAD VOOR heldersche editie
86ste Jaargang. No. 11907
Hoe 270.000 B.R.T. j nederlagen ter zee
ten onder gingen
SOVJETAANVALLEN AFGESLAGEN
aliaansch -
'eermachtbericht
De jeugd bouwt
MAANDAG 21 SEPTEMBER 1942
24 sept 19.43 uur
'Hl 7.24 uur
De strijd tegen Engeland
De Duitsche troepeft dringen de
stad verder binnen
Wilds geruchten en ontevredenheid
Hoe de belangen van winkelier
en consument zijn vereenigd
Twee kinderen levend
verbrand
I - AAK DL /WAR.
te: handel machteloos,
opdat ieder hetzij./
ne kruge
Uitg.N.V. Uitg. Mi]. Hollands
Noorderkwartier.
Redactie- en Administratiebureaux:
SCHAGEN: Laan 201, Tel. 444 (2
lijnen. - DEN HELDER: KoninRstr.
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9. Tel. 3330.
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertenties 11 et p. m.m.
Bij contract, binnen een 'jaar te Re-
bruiken. belanRrijke kortinR. Prij
zen worden op aanvraag verstrekt
4 pagina's
UIT HET HOOFDKWARTIER
VAN DEN FÜHRER, 20 Sept. (D.N.
B.) Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
Aan de Terek hebben Duitsche
troepen den vijand uit zijn ver
sterkte stellingen verdreven. In het
gebied van Stalingrad duren de ge
vechten met onverminderde heviR
heid voort. Verlichtingsaanvallen
van den vijand uit het Noorden
zijn mislukt. Bij#Woronesj werden
vijandelijke aanvallen ten deele in
gevechten op korten afstand on
der hooge bloedige verliezen afge
slagen.
ïn de Middellandsche Zee heeft
sen Duitsche duikboot een schip
van 1200 brt, en vier vrachtzeil
jooten tot zinken gebracht.
Afzonderlijke Britsche vliegtui-
;en ondernamen overdag ondoel-
heffende storingsvluchten boven
iet Duitsohe rijksgebied.. Een vlieg-
uig werd neergehaald. Des nachts
logen Britsche bommenwerpers
aar Zuidwest- en Zuid-Duitsch-
and. In eenige plaatsen, o.a. iu de
tad Münehen, berokkenden bri-
tnt- en brandbommen schade,
♦erwegend in woonwijken en aan
eenbare gebouwen. De burgerbe-
Vlking leed verliezen. Twaalf der
ïn vallende bommenwerpers wer-
m ten deele door luchtdoelge-
tiut, ten deele door nachtjagers
lergeschoten.
S'a aanvallen op fabrieken aan
Btsche Zuidoostkust bestookten
Eitsche gevechtsvliegtuigen in
di nacht van 19 op 20 September
h. industriegebied van Sunderland
irt bommen van zwaar kaliber.
ooals in een extra bericht is be-
kid gemaakt, is in de Noordelijke
Iïee een groote convooislag ge
wonen. Na de volkómen verrii^-
ting van een groot convooi
irde Noordelijke IJszee in den
tij van 2 tot 7 Juli 1942 werd op
13Beptèmber van Britsche zijde
eenieuwe poging gedaan om een
grt, convooi, dat door sterke
vlteenheden beschermd werd,
Een ire vliegtuigbom, die voor een
bomüement op Stalingrad gebruikt
gal 'den, wordt door middel van
een tl onder het vliegtuig gehangei)
PK Horster-PBZ-R-P-H m.
r
RO, 20 Sept. In zijn weer-
tnaciiricht nr. 846 maakt het
Italiajche hdofdkwarfler het vol-
gendekend:
Forti es Italiaansohe en üuit-
eclie igtuigen, die in achtereon-
volgei golven aan het Egypti-.
eche lt opereerden, hebben ook
gister met zichtbaar resultaat
conceities vijandelijke voertui
gen afvallen. Een Britsoh vlieg
tuig ti door het luchtdoelge
schut^ een onzer divisies neer-
gehaaEen formatie van onze
bomnverpers bracht groote
brandjtevveeg op het vliegveld
Micab(Malta).
Eengndelijke aanval op Na-
varrijjGriekenland) bracht geen
schadtweeg. In den afgeloopen
nachtjbben Engelsche vliegtui
gen «ge bommen laten vallen
op degeving van Catania en Li
cata ier slachtoffers te maken.
Een ndelijk vliegtuig stortte
brand' neer bij Catiolica Eraclea
(provit Agrigento op Sicilië)
Een «inzittende vliegers, een
Nieuwelander, die aan een val-
echei-pt het toestel was gespron-
fen, v gevangen genomen.
over de Noordelijke IJszee naar
een Sovjethaven te brengen. De
zeer slechte weersomstandigheden
en het feit, dat de ijsgrens een
sterk Noordelijken koers mogelijk
maakten, begunstigden dit plan.
Duitsche formaties geveclitsvlie-
tuigen en duikbooten openden den
aanval en vernietigden in dagen
lange moeilijke gevechten ook dit
uit 45 koopvaardijschepen bestaan
de convooi. Onder omstandigheden
die den strijd zeer bemoeilijkten,
op groote afstanden, bij slecht weer
en krachtigen vijandelijken afweer
door luchtdoelgeschut en jacht
vliegtuigen, brachten onze gevechts
vliegtuigen van-dit konvooi in to
taal 25 koopvaardijschepen met
een totalen inhoud van 177.000 brt.
töt zinken. Acht andere schepen
werden zoo zwaar bechadigd, dat
zij als verloren beschouwd moeten
worden .Bovendien vernietigde de
luchtmacht van de bewakingsvaar-
tuigën een torpedojager alsmede
twee patrouillevaartuigen, terwijl
een tweede torpedojager in brand
geraakte.
Onze duikbooten vernietigden in
felle achtervolging /ijf koopvaar
dijschepen met een gezamenlijken
inhoud van 29.000 brt. en piaa'sten
torpedotreffers op twee Britsche
torpedojagers. De heerschende
weersomstandigheden maakte het
niet mogelijk te constateeren, of
de beide laatstgenoemde vaartui
gen vergingen.
Daarmede leed de vijand een zij
ner zwaarste nederlagen in kon-
vooigevechten. Hij verloor binnen
zes dagen tijds 38 met oorlogmate
riaal van allerlei aard geladen
koopvaardijschepen, waaronder ook
tankibboten, met een totalen inhoud
van 270.000 brt. Daar komt nog
bij het verlies vah zes oorlogssche
pen. Slechts resten van het konvooi
ten deele aanzienlijk beschadigde
schepen, konden ontkomen.
Voorts maakt het opperbevel van
de weermacht bekend: De van offi-
cieele Sovjetzijde verspreide en
door het Reuterbureau overgeno
men bewering, dat Generaal-Oberst
va,n»Kleist gesneuveld is, is on
waar.
DE ONLUSTEN IN INDIë.
GENèVE, 19 Sept. (D.N.B.) De
onlusten in Indië zijn ernstiger
dan oorspronkelijk algemeen* werd
aangenomen, zoo verklaart de
Daily Telegraph. In verscheidene
Indische provincies zijn, zoo,
schrijft het blad verder, de Indi
sche nationalisten erin geslaagd
het bestuursapparaat volkomen
lam te leggen.
Hoofdredacteur: A. R JONKER Alkmaar
In Weenen. de oude Donau-stad
van reeds zoo menig historisch con
gres. heeft de Jeugd van -Europa
zich verzameld en aaneengesloten
tot één Europeesch jeugdblók.
De spes van veertien landen van
ons continent gaf daarmede een
gr.ootsche demonstratie van meer
dan gewone beteekenis; immers, de
jeugd van heden is het volk van
straks.
Deze historische bijeenkomst geeft
onomwonden den wil van de jeugd
weer. mede te bouwen aan het
Europa van de toekomst, waarvoor
thans in bloed en tranen de funda
menten wordgn gelegd en de stee-
nen aangedragen.
Er wordt een zware strijd gestre
den. maar ondanks de moeilijkheden
van dezen tijd. leeft de jeugd onder
betere omstandigheden dan vroeger,
omdat nu millioenen strijders den
jongeren een weg banen, een weg
naar een gelukkige toekomst.
Indien de jeugd in het verleden
een gebaanden weg gevonden had.
zouden ouderen nu hun leven niet
behoeven in te zetten.
De mogelijkheid om dei} jongeren
een kans té geven is er altijd ge
weest. De democratie zeide voort
durend zich ten doel te stellen ook
de jeugd een periode van vrede en
welvaart v. socialen en cultureelen
vooruitgang, kortom een toekorrfst te
verzekeren. Tijd en gelegenheid wa
ren er voldoende, de macht daartoe
noodig was eveneens aanwezig, maar
het bleef, als met zooveel in dien
tijd van ongebruikte kansen, bii
praten en beloven. Nog spreekt men
in Moskou. Londen en Washington
over jeugd en toekomst, maar de
democratie, noch het bolsjewisme,
leerden de les van dezen tijd ver
staan. Een daad ontbreekt en men
blijft slechts ..sollen".
Europa gaf in Weenen iets posi
tievers te zien. Daar staat de Jeugd
van veertien landen bezield door één
ideaal: het veilig stellen van de
toekomst der Europeesche mensch-
heid. één in lotsverbondenheid.
Ook de Nederlandsche Jeugd heeft
zich in dien zin uitgesproken en
zet zich thans, evenals onze mannen
aan het Oostfront, in. om voor ons
land de plaats in het nieuwe Europa
te veroveren, waar Nederland
krachtens zijn verleden recht op
heeft. Een schoone Nederlandsche
traditie wordt voortgezet.
De Jeugd toont begrip te hebben
In de Bangert is thans de pruimenpluk in vollen gang. Een kijkje in de om
geving van Zwaag. Daar, waar de pruimen boven het water groeien,
maakt men bij het plukken gebruik van een bootje.
Polygoon-Kuiper-Pax Holland m
Maan Maan
op vanavond om onder
18.24
V.M. tot morgenochtend
3.13
10 Oct.
N.M.
17 Oct.
E.K.
BERLIJN, 19 Sept. (D.N.B.)
Van militaire zijde verluidt:
Gisteren in den loop van den dag
hebben verkenningsvliegtuigen uit
gestrekte verkenningsvluchten ge
maakt boven het Britsche zee- en
kustgebied. In het zeegebied van
Dartmoutih aan de Engelsche Zuid
kust vielen Duitsche gevechtsvlieg
tuigen Britsche koopvaarders aan.
Een transportschip van 15Ö0 brt
werd tot zinken gebracht Vier an
dere koopvaarders werden door
bonitreffers zwaar beschadigd.
Alle Duitsche vliegtuigen keer
den behouden op hun basis terug.
voor dezen tiid en durft de conse
quenties aan. Zij zet zich in eerlijke
eendrachtige kameraadschap in voor
een vrij Éüropa. waar de hoogste
menschelijke waarden het leven zul
len bestemmen en vriendschap on
der de volken zal heerschen.
De Jeugd geeft velen ouderen een
beschamend voorbeeld. Zij over
brugt wat verdeelt en bevordert
wat bindt. zij bouwt aan de toe
komst van alle Europeesche volke
ren. Jr.
URLAUBERKARTE DIENEN
OOK DOOR WINKELIERS
IN ONTVANGST GENO
MEN TE WORDEN.
's GRAVENHAGE, 19 Sept -
Adngezien er nog steeds mis
verstand blijkt te bestaan om
trent het £^1 dan niet geldig zijn
van de bonnen der „Urlauber-
karte" vestigt het Departement
van Landbouw en Visscherij
er nogmaals met nadruk .de
aandacht op, dat de bonnen der
.Urlauberkarte" met blauw
groenen ondergrond en voorzien
van een blauwen adelaar, hier
te lande geldig zijn, zoodat win
keliers derhalve verplicht zijn
bij aanbieding van deze bonnen
de daarop verkrijgbaar gestel
de artikelen af te leveren.
GENEVE, 19 Sept. (DNB). —.De L*-
densche bladen houden zich naar aas-
leiding van de berichten hunner cor
respondenten uit Moskou bezig met de
verbitterde gevechten in Stalingrad.
De Times is van meening, dat het een
groote^waasheid zou zijn te verwach
ten dar het weer de Sowjets misschien
nog zou kunnen redden. De militaire
correspondent van de Times schrijft,
dat juist de Duitsche luchtmacht bo
ven Stalingrad zich bijzonder superi
eur heeft getoond.
De Moskousche correspondent van
de Daily Telegraph verklaart, dat de
militaire positie in Stalingrad in de
laatste dagen van een ernstig stadium
in een wanhopig'stadium is geraakt.
Wanneer thans Stalingrad valt, dan
zien de Britsche en geallieerde troepen
zich in hun strijd om het Europeesche
vasteland voor de zwaarste proef ge
steld. Zelfs wanneer men voorzichtig
is bij'de beoordeeling van de gevolgen
dan moet men toch zeggen, dat de val
van Stalingjad de offensieve kracht
der roode legers voor altijd breekt.
De Moskousche correspondent van de
Daily Herald meldt, dat de Duitschers
met een totdusvc# ongekende woede
strijden. Geen enkel get|guw, dat zij
bezetten, geven zij weer prijs.
BERLIJN, 19 Sept. (DNB). De
verbitterde gevechten in het centrum
van Stalingrad hebben ook op 18 Sept.
voortgeduurd, naar van militaire zijde
verluidt. De formaties van het leger
werden bij haar hardnekkig oprukken
door sterke formaties gevechts- en
jachtvliegtuigen doeltreffend gesteund
Zware luchtaanvallen waren giste
ren gericht op spoorwegdoelen in het
achterwaartsche gebied van den vij
and, waarbij twee treinen met olie in
brand werden geworpen.
Boven Stalingrad ontstonden gisteren
overdag talrijke luchtgevechten, in 't
verloop waarvan Duitsche jagers, vol
gens de tatdusver ontvangen berich
ten, 21 bolsjewistische gevechts- en
jachtvliegtuigen neerschoten.
BERLIJN, 20 September (DNB).
Van militaire zijde verneemt het DNB:
In verbitterden strijd zijn gisteren
troepen van het Duitsche leger verder
in de stad Stalingrad doorgedrongen.
Sterke formaties Duitsche gevechts
vliegtuigen, duikbommenwerpers en
jachtvliegtuigen hebben vooral in het
Noordelijke deel 'van Stalingrad de tot
vestingen gemaakte stellingen en
haarden van verzet der bolsjewisten
met bommen van zwaar kaliber be
stookt. Ook het ravitailleeringsverkeer
van den vijand stond ononderbroken
bloot aan luchtaanvallen.
Te Asagio- in Italië werd dezer dagen
de grootste sterrenwacht van Europa
in gebruik genomen. Het ingenieuze
drijfwerk, dat den telescoop in bewe
ging brengt. Afi-Stuvel-
Schimmelpenningh-Pax Holland m.
.VNP-Claudius-Pax Holland m
Aan den bekenden dahliakweeker
Hornsveld te Baarn is.het gelukt het
verlorei^gegane type „Geisha", waar
mede 4* jaar geleden een omkeer in
tfe dahliacultuur werd bewerkstelligd,
opnieuw te kweeken, hetgeen als een
groote bijzonderheid geldt. "De beer
Hornsveld toont aan de hand van een
oude afbeelding, dat de hieuwe ..Gei
sha" geheel hetzelfde is.
J. C. Stevens-Pax Holland m.
De verongelukte Engelscbe
vliegboot.
STOCKHOLM, 20 Sept. Men ver
neemt hier, dat te Londen de wild
ste geruchten de ronde doen in ver
band met het verongelukken van
de Engelsche vliegboot Clare,
waarbij de geheele bemanrting en
alle passagiers om het leven zijn
gekomen. Men Wrtelt, dat beken
de personen zich onder de passa
giers bevonden. Volgens de Daily
Telegraph is het een feit, dat de
Clare op deze reizen slechts voor
aanstaande Engelsche of geallieer
de personen vervoerde. Het traject
was gereserveerd voor hooge amb
tenaren.
Engelsche communisten
eischen aftreden van en
kele ministers.
In Londensohe politieke kringen
verluidt dat de Engelsche commu
nistische partij het aftreden eischt
\an den minister van oorlog, den
staatssecretaris voor Indië, den
lord-kanselier, de ambassadeurs
te Madrid en Washington en van
eenige andere diplomaten. Zij mo
tiveert haar eisch aldus, dat de
betrokken bewindslieden onbe
kwaam zijn, om den oorlog tegen
de 'totalitaire mogendheden te
voeren.
Verklaringen van Alexander.
STOCKHOLM, 20 Sept. (D.N.B.)
Naar de Britsche berichtendienst
meldt, heeft de Britsche minister
van Marinê, Alexander, vandaag
in een rede te Sheffield verklaard,
dat Engeland ,,een aanzienlijk
aantal torpedojagers heeft verlo
ren". Hij beweerde, dat deze jagers
intusschen „meer dan vervangen"
zijn en vermaande het Engelsche
publiek, de wijze en het tijdsiip
der vorming van een tweede front
's-GRAVENHAGE. 19 'Sept. In
de St. Crt. van 18 September 1942
zijn opgenomen een besluit tot wij
ziging van het winkelsluitingsbe-
sluit 1941 en een nieuwe uitvoerings
beschikking daarvan, waarbij de
Secr.-Gen. van het Dep. van H.. N.
en Sch. met ingang van 1 October
1942 wijziging brengt in de thans
van kracht zijnde regeling inzake
de verplichte openstelling van win
kels in dien zin. dat alle winkels in
het algemeen op de werkdagen voor
het publiek geopend zullen moeten
zijn van 10 tot 17 uur. Voor ande
re dan de levensmiddelenzaken
blüft de vrijstelling der verplichting
voor den Maandag tot 13 uur ge
handhaafd. De nieuwe regeling zal
evenwel slechts gelden voor het
tijdvak van I October tot I April:
voor het overige deel des jaars blijft
de huidige regeling gehandhaafd.
De zg. middagpauze zal dus ko
men te vervallen, hetgeen noodza
kelijk was om vooral dat gedeelte
van het publiek, dat overdag in een
vasten werkkring werkzaam is. en
dat- practisch na het eindigen van
den dagelijkschen arbeidstijd des
avonds geen gelegenheid meer zal
hebben tot het doen van inkoopen.—
de gelegenheid daartoe in het mid-^
daguur te bieden. Verwacht mag'
worden, dat de winkéliers. wier ar-
PRIJZEN VOOR CONSUMPTIE
AARDAPPELEN.
's-GRAVENHAGE, 19. Sept.
Met ingang van Maandag 21 Sept.
1942 zijn nieuwe prijzen voor con
sumptieaardappelen vastgesteld.
In de bladen is hierover een offi-
oieele mededeeling opgenomen.
PLOEG VAN DEN NED. JEUGD
STORM IN MILAAN AAN
GEKOMEN.
MILAAN, 20 September (A.N.P.)
De ploeg van den Neder-
landschen Jeugdstorm, bestaan
de uit meisjes en jongens, die aan
de sportwedstrijden der Europee
sche jeugd in Milaan zal deelne
men, is aldaar aangekomen, even
als de Spaansche vertegenwoordi
gers. Deelnemers .uit andere lan
den zijn onderweg, zooals bijvoor
beeld de Kroatische Ustascha jeugd
die met ongeveer honderd man
sterk uit Agram zijn vertrokken.
In totaal worden 305 mannelijke en
110 vrouwelijke deelnemers, als
mede een groot aantal jeugdleid
sters en leiders verwacht. Zooals
bekend zullen de spelen Donder
dag a.s. feestelijk worden geopend.
NIEUWE ARBEIDSVOORWAAR
DEN IN HET HOTEL- EN CAFÉ
BEDRIJF.,
Hoe inlichtingen te ver
krijgen.
Op 1. October 1942' treedt een nieu
we regeling in werking t. a.v. loon
en arbeidsvoorwaarden in het Ho
tel-, Café-, Restaurant- en Caféta
riabedrijf. Deze regeling heeft tol
gevolg, dat de Sociale positie van
de werkers in deze bedrijven thans
is geregeld. Zij, dje nadere inlich
tingen wenschen over de nieuwe
regeling kunnen zich wenden tot
het kantoor van het Arbeidsfront
in hun woonplaats, alwaar- op be
paalde tijden een deskundige me
dewerker van het N.A.F. aanwezig
zal zijn, die alle inlichtingen kan
verstrekken.
faeidstijd' eenigszins verkort is en
voor wie de verplichte openstelling
hunner winkels thans één uur later
een aanvang zal nemen en één uur
vroeger zal eindigen, te dezen hun
dienende taak zullen verstaan.
Vorenbedoelde regeling heeft de
strekking, rekening te houden met
de zuinigheid, welke in den komen
den winter ten aanzien van het ver
bruik van electrisch licht, gas en
brandstoffen zal dienen te wórden
betracht. Het winkelpersoneel zal
voorts een redelijke mogelijkheid
krijgen om nog voor het invallen
der duisternis zijn woning te berei
ken.
Waar het tijdstip, waarop de ver
plichting'tot openstelling van win
kels eindigt, bijna een half uur
voor het vroegste tijdstip van zons
ondergang ligt. volgt hieruit, dat be
doelde verplichting geen bezwaren
meer zal kunnen doen rijzen met
betrekking tot de naleving der ver
duisteringsvoorschriften. Het ver-
leenen van ontheffing om deze re
den zal dus voortaan niet meer noo
dig zijn.
In de regeling inzake de vacantie
van winkelier en winkelpersoneel
is in dien zin wijziging gebracht,
dat voor wat betreft de levensmid
delenzaken voortaan ontheffing zal
kunnen worden verleend. hetzij
voor niet meer dan tweemaal ten
hoogste zes. hetzij voor niet meer
dan driemaal ten hoogste vier ach
tereenvolgende. in e n kalender-
week liggende, werkdagen. Hierdoor
is tegemoet gekomen aan een van
de ziide van belanghebbenden ge-
uiten wensch.
De aandacjjt wordt er nogmaals
op gevestigd; dat het in het tijdvak
van 1 October tot 1 April m o g e-
1 ij k zal blijven de winkels voor
het publiek geopend te hebben op
de eerste vijf werkdagen der week
van 5 tot 18 en op Zaterdag van 5
tot 19 uur.
Zaterdagmorgen waren in een
aantal kolenhokken van de ko
lenhandelaar L. te Eindihoven,
waa#in ook stroo bewaard wordt,
zooals gewoonlijk eenige kinderen
aan hetfsipelen. Tegen elf uur brak
in de bergplaatsen brand uit. Spoe
dig kwam een kind van Aan Dus-
sein huilend naar huis geloopen,
dat daar aan het spelen was ge-
weest. Omwonenden maakten zichi
spoedig ongerust, daar" een twee
tal kinderen, een vierjarig jongetje
en een vierjarig meisje van de
familie Couwenberg en van de
familie van der Hoegen afwezig
bleken te zijn. De Eindihovensche
brandweer was spoedig friet groot
materiaal ter plaatse. Nadat men
het stroo uit een der eerste hokken
had weggeruimd, vond men daar
de verkoolde lijkjes van beide
kinderen. De slachtoffertjes zijn
waarschijnlijk in de bergplaats
met lucifers aan het *»spelen ge.
weest.
over te laten aan de verantwoor
delijke personen. Men zot) Sowjet-
Rusland geen hulp versohaffen
zoo zeide hij, als men een acfn
ondernam, die tot een catastrofale
nederlaag der Britsche strijdkrach
ten zou kunnen leiden..
VJN.P.Qaudius-Lax Holland a
