Verduister i
DAGBLAD VOOR helóe^SCHE EDITIE
Inlevering van buiten omloop
gestelde munten
Plannen van den Duitsch
ReichportfÉer
De steden
BEKENDMAKING
Ir* Mussert over de toekomst
van ons vo k
8iste Jaargang. No. 11908
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1942
Straatjevechlen in I gen0men
Sfaltograd gaan voort <1
A Op zoek naar een tweeden „Foch"
Italiaansch
Wcermachtbericht
Verkiezingen in
Zweden
Vrijwillioerslegioen
Estland opgericht
Doodvonnissen voltrokken
Landdag der NS.B.
te Rolde
Uitg.N.V. Uitg. Mij. Hollands
Noorderkwartier.
Radactie- en Administratiebnreanx:
SCHAGEN: Laan 201. Tel. 444 (2
lijnen. - DEN HELDER: Koningstr.
78. Tel. 2345 (2 lijnen). - ALKMAAR:
Voordam 9. Tel. 3330.
NOORD-HOLLAND
Deze Courant verschijnt dagelijks.
Advertentie-tarief.
Gewone advertentiès 11 ct p. m.m.
Bij contract, binnen een laar te ge
bruiken. belangrijke korting. Prij
zen worden on aanvraag verstrekt.
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER Alkmaar
w
Terek en Wladimirowskii
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 21 Sept. Het opperbe
vel van de weermacht maakt be
kend:
„Aan den Terek werden na
het overwinnen van het moei
lijke en met mijnen bezaaide
terrein de belangrijke, door
den vijand taai verdedigde
steden Terek en Wladimi
rowskii stormenderhand ge
nomen.
In enkele stadsdeelen van
Stalingrad, dat de vijand door
het aanvoeren van nienwe
strijdkrachten wanhopig tracht
te behouden, zijn nog verbit
terde straatgevechten aan den
gang. Hernieuwde ontlastings-
aanvallen op de grendelstel
lingen ten Noorden der stad
stortten met vele verliezen in
een.
Bij Saratow wierp de luchtmacht
Opslagplaatsen van vloeibare brand
stof aan de Wolga in brand.
Ten Noordwesten van Woronesj
mislukten opnieuw verscheidene
vijandelijke aanvallen. Ook ten
Zuidoosten van het Ilmenmeer en
ten Zuiden van het Ladogameer
werden herhaalde aanvallen van
de bolsjewisten door het samenge
bundelde vuur van alle wapens met
zware, bloedige verliezen afgesla
gen. De luchtmacht bracht op het
Ladogameer een vrachtschip tot
zinken.Een ander schip werd be
schadigd en een bewakingsvaar
tuig werd in brand geworpen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen be
stookten gisteren in de Dwinaba
bij Archangel ondanks bijzondere
moeilijke weersomstandigheden de
overblijfselen van het groote En-
gelsch-Amerikaansche convooi. Drie
koopvaardijschepen werden ver
scheidene malen getroffen.
In Noord-Afrika vielen, formaties
van de Duitsche luchtmacht vijan
delijke strijdkrachten aan het El-
Alamein front en in het Zuidelijke
woestijngebied met bommen en de
boordwapens aan. Vier Britsche
jagers werden in luchtgevechten
neergeschoten.
In de periode van 9 tot 20-Sep-
tember verloor de Britsche lucht
macht 189 vliegtuigen, waarvan 46
boven de Middellandsche Zee en in
Noord-Afrika. In dezelfde periode
gingen in den strijd tegen Groot-
Brittannië 22 eigen vliegtuigen ver
loren.
Tijcfens de gevechten in het ge
bied van Stalingrad schoot een
Pontonersch-\Vest-Pruissische geino
toriseerde infanteriedivisie bij den
succesvollen afweer van sterke ont
lastingsaanvallen van den vijand
op een dag 129 bolsjewistische
tanks stuk.
Willkie in Moskou aange
komen.
STOCKHOLM, 21 Sept. (D.N.B.).
De Engelsche nieuwsdienst meldt
uit Moskou:
WendeH Willkie, die Zondag te
Moskou is aangekomen, brengt een
persoonlijke 'boodschap van presi
dent Roosevelt voor Stalin mede.
Willkie verklaarde, dat het tweede
front voor de bevolking van de
Sowjet Unie bijna tot het symbool
der hulp is geworden, waarop zij
naar haar gevoel van de zijde van
Engeland en de Ver. Staten aan
spraak meent te kunnen maken.
Wel vijftig maai heeft men hem
naar het tweede front gevraagd.
Een F och gezocht.
GENEVE, 21 Sept. (D.N.B.)
De „New York Post" schrijft:
„Het is hoog tijd naar een „nieu
wen maarschalk Foch" 4e zopkpn"
Het blad verlangt, dat onmiddel
lijk een operbevelhebber voor de
geallieerden wordt benoemd. Men
heeft reeds genoeg catastrofes mee
gemaakt, dan dat tnen door het
gemis van verstandige plannen nog
meer veroorzaken mag.
ROME. 21 Sept. In zijn weer-
inachtbericht no. 847 maakt het Ita-
liaansche opperbevel het volgende
bekend:
Gisteren heeft de luchtmacht van
de as doeltreffend formaties gemo
toriseerde strijdmiddelen van den
vijand aan het Egyptische front met
bommen en boordwapens aangeval
len. Talrijke voertuigen geraakten
in brand. Duitsche jachtvliegtuigen
schoten in luchtgeyechten vier vij
andelijke vliegtuigen omlaag.
Britsche vliegtuigen bombardeer
den Tobroek. Vijandelijke vliegtui
gen beschoten met machinegeweren
en lieten bommen vallen op eenige
bewoonde centra van de provincie
Agrigento (Sicilië), maar maakten
geen slachtoffers.
STOCKHOLM. '51 Sept. (Interinf).
Bij de gisteren gehouden ver
kiezingen voor de gemeenteraden
in Zweden heeft de Sociaal-Demo
cratische Regeeringspartij vol
gens de voorloopige uitslagen de
zwaarste nederlaag geleden. In
Stockholm b.v. heeft zij zes man
daten aan de communisten moe
ten. afstaan, die sinds vier jaar
met slechts dnie mandaten in het
raadhuis van de hoofdstad verte
genwoordigd waren en thans over
npgen zetels beschikken. Ook de
rechtsche partij heeft zich niet
kunnen handhaven en verschil
lende mandaten moeten afstaan.
Gewonnen hebben eigenlijk
alleen de communisten en vooral
ook de boerenpartij. De verschui
ving der zetels zal over het alge
meen nauwelijks merkbaar zijn
met uitzondering van Stockholm,
waar de sociaal-democratischr
meerderheid verdwenen is.
Naar de meening van Beriijn-
sche politieke kringen moet het
toenemen van het aantal commu
nistische mandaten bij de Zweed
sche verkiezingen ook van Eu-
ropeesch standpunt bezien wor
den. Berlijn is door deze ontwik
keling niet verrast, het had die al
lang zien aankomen. De ontwik
keling van politiek en wereld
beschouwing in Zweden komt tot
uiting, aldus zegt men hier, in
het verlies van sociaal democra
tische en de winst van communis
tische stemmen. Zij kan niet als
geëindigd beschouwd worden en
zal door de' Europeesche mogend
heden, die een gemeenschappe-
lijken strijd tegen het bolsjewis
me voeren, aandachtig moeten
worden gevolgd.
Afdbelingen Italiaansche pioniers tijdens een korte krijgsoperatie aan
k«t Egyptische front.voor de verovering van een versterkt vijandelijk
■leunpunt. Een val voor pantser wagens wordt genomen.
Orbis-Luce-Holland-Pax Holland m
Tijdens een rondgang, welke voor
gewonde soldaten van bevriende
naties door een Duitsch bedrijf
werd georganiseerd, namen de man
schappen even een proefje.
PK Boesig-Atl-H-P-H m
REVAL, 21 Sept. Generaal-
commissaris Litzman heeft ter
gelegenheid van de herdenking
van den dag der bevrijding van
het bolsjewistische juk, een be-,
sluit van den Führer bekend ge
maakt.
Het is de wil van den Führer.
dat ook Estland met een eigen
eenheid haast de legioenen en re
gimenten uit Zweden, Finland
Noorwegen, Denemarken, Vlaan
deren *e# Nederland in den ge
meenscha ppel ij ken strijd voor een
nieuw F.uropa zal aantreden.
Deze Es'tlandsehe troepen -zullen
uit de beste vrijwilligers worden
samengesteld. De dienstverplich
ting geldt voor den duur van dep
oorlog .terwijl alleen vrijwilligers
van 17 tot hoogstens 25 jaar op
genomen worden. Dit korps zal
door de Waffen-SS worden opge
leid.
's-GRAVENHAGE, 21 Sept.
Het bureau vah den weermachts
bevelhebber in Nederland deelt
het volgende mede:
Herhaaldelijk is geconstateerd,
dat burgers de plaatsen naderen,
waar vijandelijke vliegtuigen zijn
neergestort of waar vliegtuigon-
derdeelen verspreid liggen, om
zich uitrustingsstukke!» of voor
werpen toe te eigenen.
Hiertegen wordt dringend ge
waarschuwd.
Wie zich nl. uitrustingsstukken
van vijandelijke vliegers, of on
derdeden of instrumenten van
vijandelijke vliegers, toeëigent, en
daardoor voorwerpen, die tot den
in de lucht behaalden buit behoo-
ren, aan de Duitsche weermacht
onttrekt, onverschillig of er spra
ke is van zaken die als onbetee-
kenend voorkomen, begunstigt
hierdoor den vijand en kan met
den dood gestraft worden.
's-GRAVENHAGE, 21 Sept. Offi
cieel wordt bekend gemaakt:
„Over de bij vonnis van het Duit
sche Obergericht in het bezette Neder-
landsche gebied van 31 Augustus 1942
ter dood veroordeelden Levie de Groot,
Jan Pieter Catoen en Heyman Herman
Meyer, is heden de straf door fusilee-
ren voltrokken, nadat rijkscommissaris
van zijn recht tot gratie geen gebruik
gemaakt had.
De jood de Groot en Catoen war^n
recidivisten, die reeds eerder tot zware
straffen waren veroordeeld. In den
nacht van 1 op 2 April 1942 hebben zij
een grooten inbraak gepleegd in het
distributiekantoor van Beverwijk. De
jood Meyer, die eveneens reeds eerder
herhaaldelijk is veroordeeld, was de
voornaamste afnemer van de gestolen
kaarten en. bonnen, die tegen hooge
prijzen in den sluikhandel verkocht
zijn, zoodat zeer groote schade ontstaan
is voor de Nederlandsche levensmidde
lenvoorziening.
TWEE MILLIARD DOLLAR VOOR
AMER1KAANSCHE MARINE.
LISSABON, 21 Sept. (A.N.P.)
President Roosevelt heeft Maandag
in het congres, naar de Ameri-
kaansche berichtendienst meldt,
een nieuw <T«!i'"t na:rr<\
van 2.731.134.307 dollar voor de
marine.
AM E RIKAANSCH E SOLDAAT TE
BELFAST DOODGESCHOTEN.
STOCKHOLM, 21 Sept. (D.N.B.).
Naar> United Press meldt, is te
Belfast een Amerikaansche soldaat
kort nadat hij zijn wachtpost be
trokken had, doodgeschoten.
Ouden van dagen opgelicht
HILVERSUM, 21 Sept. In het
tehuis voor ouden van dagen aan
de Boschdrift vervoegden zich
gisteravond twee jeugdige Hage
naars die zeiden in alle stilte te
komen collecteeren ten bate van
een missiehuis te Haastrecht. Zij
traden nog al brutaal op en ont
vingen van de oudjes menigen
gulden. Terwijl de mannen nog in
het huis vertoefden, werd ont-
Alekt, dat zij in een kamer, waar
van de bewoner niet aanwezig
was, alles xoverhoop hadden ge
haald en een geldbedrag hadden
gestolen. De politie werd snel
verwittigd, waarop het tweetal
werd gearresteerd. De jongeman
nen legden spoedig een bekentenis
af en deelden mee dat zij met het
missiehuis geen enke'e relatie
hadden, doch uitslutiend ten eigen
bate „collecteerden". Zij zijn inge
sloten.
MOZART-PROGRAM VAN HET
DEUTSCHE THEATER VOOR
DEN OMROEP.
's-GRAVENHAGE,'21 Sept. - Op 30
September 1942, des avonds tusschen
S en 7 uur, organiseert het Duitsche
Theater in Nederland voor den zender
Hilversum een volksconcert met een
aan Mozart gewijd program. De muzi
kale leiding zal berusten bij Wilhelm
Franzen.
In de Nederlandsche Staatscou
rant van Maandag is afgekondigd
een besluit van de Secretarissen-ge
neraal der departementen van fi
nanciën en van justitie, waarbij is
bepaald, dat met ingang van heden
ieder, die zilveren rijksdaalders,
guldens, halve guldens, vijf en twin
tig centstukken, en tien centstuk
ken. nikkelen stuivers, bronzen
twee en een halve centen en centen
onder zich heeft, verplicht is, voor
zoover de genoemde munten sedert
1 Maart 1942 buiten omloop zijn ge
steld. deze uiterlijk 5 October 1942
in te leveren bij een der kantoren
van de Nederlandsche Bank N.V.
een postkantoor, een bijkantoor der
porterijen, een hulpkantoor der pos
terijen of een poststation.
Degenen, die na afloop van den
hierboven voor de inlevering gestel
den termijn munten, welke sedert
1 Maart 1942 buiten omloop zijn ge
steld. onder zijn berusting krijgt,
is verplicht de munten uiterlijk den
derden dag na dien. waarop hij de
ze ontvangen heeft, bij een der ge
noemde instellingen in te leveren.
Deze verplichtingen gelden niet.
voor zoover degene, die daaraan zou
Maan Maan
op vanavond om onder
24Sept 19.40 uur 10oc7t.
V.M. tot morgenochtend N.M.
2 Oct. m ijf. 11 Oct.
L.K. 7.^0 uur E.K.
moeten voldoen, van den secrearis-
generaal van het dep. van financien
voor den afloop van de voor de in
levering gestelde termijnen schrifte
lijk vergunning verkregen heeft om
bepaalde munten onder zich te hou
den. Voor de ingeleverde munten
wordt bij de inlevering de nomina
le- waarde aan den inleveraar ver
goed in gangbare Nederlandsche be
taalmiddelen.
Het niet nakomen van de hiervoor
opgelegde verplichtingen wordt ge
straft met hechtenis van ten hoog
ste zes maanden of geldboete van
ten hoogste duizend gulden. De
munten, ten aanzien waarvan het
strafbare feit is begaan, worden ver
beurd verklaard, ook indien zij niet
aan den veroordeelde toebehooren.
De bij dit besluit strafbaar gestelde
feiten worden beschouwd als over
tredingen.
Niet dan na harden strijd is het de landskampioene A.D.O. gelukt den
jongsten hoofdstedelijken eerste-klasser „De Volewijckers" op het
Mosveld in Amsterdam-Noord een 21 nederlaag toe te brengen. Het
winnende doelpunt der Hagenaars wordt gemaakt.
(Polygoon-Noske Pax Holland m)
Elk jaar winter- en zomer
spelen voor de Europeesche
jeugd.
WEENEN, 21 Sept. (A.N.P.) In het
kader van de jonge Europeesche jeugd
organisatie heeft de daarin gestichte
werkgemeenschap sport onder leiding
van den Duitschen Reichssportführer
von Tschammer und Osten in Weenen
ruimen positieven arbeid kunnen ver
richten.
De heer von Tschammer und Osten
heeft in een conferentie over de diver
se zittingsdagen een expose gegeven,
De taak der Nat. Socialisten in Europa
Te Rolde in Drente had Zateruag
een landdag plaats van de N.S.B.
Talrijke autoriteiten waren daarbij
tegenwoordig en de belangstelling
uit de Noordelijke provinciën was
zeer groot.
Na een openingswoord van den
districtsleider van Drente, den heer
G. Dieters. spraken de boerenleider
Roskam en de leider van het N.A.F.
Vervolgens hield Ir. Mussert een
groote rede.
IR. MUSSERT SPREEKT.
Mussert begon met er op te "Wii-
zen. dat er wel veel menscnen zijn
op wier mond -het- woord .mensch-
lievend" bestorven ligt. maar vraagt
men hun: wat doet gij voor uw Va
derland. dan blijken zij geen tijd te
hebben. Overdag moeten zij geld
verdienen, zeggen zij en 's avonds
kankeren zij op den toestand. Wij.
nationaal-socialisten. hebben ons
altijd ingezet en willen dat nu meer
dan ooit voor het gansche volk. Na
1918 dacht men. dat er een voort
durende vrede zou komen, maar nu
is gebleken, dat 19141913 slechts
het eerste gericht was. dat over ons
is gekomen.
1918'39 was een adempauze, voor
de eindworsteling. die thans nog be
zig is. Tusschen het „Mussert of
Moskou" is geen speld meer te krij
gen. want het gaat thans om de we
reldbeschouwing communisme te
gen de wereldbeschouwing natio-
naal-socialisme en fascisme. Indien
er geen nationaal-socialisme en fas
cisme was geweest, indien Hitier en
Mussólini er niét waren, dan zouden
de Russische horden over Europa
gekomen zijn. Dat staat muurvast.
Mussert herinnerde verder aan
1933, toen men in ons land overal
kon lezen: Boycot de Duitsche wa
ren. en aan hét jaar toen onze mi
nister van buitenlandsche zaken
naar Genève ging om sancties te
eischen tegen Italië. Toen reeds
stond vast dat Engeland aan den
kant van het communisme zou staan
Communisme en kapitalisme zijn
immers loten van denzelfden stam.
Vervolgens herinnerde de Leider
aan den eersten strijd van Finland
tegen de Sowjet-Unie. Toen werden
er voor Finland bidstonden gehou
den. Waar zijn deze nu? Zij zijn er
niet. omdat er geen. politieke agi
tatie meer is.
Thans is er geen vierkante meter
grond, die niet bezet gebied is. Aan
wie de schuld? Niet aan ons. maar
aan hen. die vóór den ooriog ons
volk op geraffineerde wijze hebben
misleid. Nu bevinden wij ons in een
dieptepunt en wie zal zeggen of dit
nu werkelijk het diepste punt is?
Wanneer wij van de afschuwelijke
hombardementen hooren op West-
Duitsche steden, wie geeft mii dan
de -verzekering dat over een tijdje
bijv. Uen Haag. Amsterdam of Gro
ningen niet hetzelfde lot zullei» on
dergaan? Wanneer het immers den
Engelschen goed Hikt ook deze ste
den met bommen te bestrooien dan
zullen zij dit niet nalaten Had men
echter ons gevolgd, dan zouden wii
ten eerste geen oorlog hebben ge
had en dan zouden wii nu samen
met de Duitschers dat gedeelte van
Europa dat ons kustgebied bestrijkt
beschermen tegen aanvallen var
buiten Europa.
Wij hebben elf jaar lang alles
geprobeerd om ons volk tot een
eenheid te brengen, doch het is
ons niet gelukt en nog steeds is er
een diepe kloof tusschen ons en
de anderen. Het is onze taak, die
underen ziende te maken en al is
ie verscheurdheid in Nederland oj
dit moment nog groot, eens za
hieraan een einde komen en dai
zal ons volk hecht zijn als noo:
tevoren. Inderdaad, als Ruslane
zou winnen, dan zouden wij, na
tionaal-socialisten, het eerste wor
den opgehangen. Maar beseft men
wel, dat binnen een week de rest
'van ons volk zou volgen?
De grootste ramp, welke ons land
zóu kunnen treffen zou zijn, als Neder-
Het. ciorschen van graan brengt bij
Kuinre in den Noord Oostpolder
heel wat bedrijvigheid. Via den
transportband gaat het koren naar
de machine. 1
VNP-Terpstra-Pax Holland m.
land oorlogsgebied zou worden. Want
geen vierkante meter zou worden prijs
gegeven en de grootste verschrikkingen
zouden ons dan te wachten staan. Wij
weten, dat wij in dezen strijd tusschen
twee wereldbeschouwingen aan den
goeden kant staan. Het nieuwe Europa
komt en het is onze plicht dat Europa
te verdedigen aan alle kanten. Er zal
zijn een nationaal-socialistisch-fascis-
tisch Europa of geen Europa.
Vraagt men ons nu of wij het pret
tig vinden dat wij bezet gebied zijn,
dat er weinig te eten is, dat er weinig
aan klecding is en dat er arbeidskrach
ten van hier worden weggenomen dan
antwoorden wij dat wij dat allerminst
plezierig vinden.
Er z(jn in dezen t(jd zoo veel din
gen in strpd met het nationaal-
socialisme, maar ons is het duide
lijk dat dit er moet komen, wil het
waarin hij mededeelde, dat in de werk
gemeenschap is overeengekomen, dat
verbinding .met de volwassenen gezocht
moet worden wil men tot een idealen
toestand komen.
Sprekende over de resultaten van
de diverse zittingen, zeide de Reichs
sportführer, dat ieder jaar Europee
sche zomer- en winterspelen georgani
seerd zullen worden.
In dit verband deelde dr. Harster,
sport- en pressereferent van den rijks-
commisaris, die den Reichssportführer
bij zijn arbeid in Weenen ter zijde heeft
gestaan, ons mede, dat de heer Hase-
winkel als vertegenwoordiger van den
nationalen jeugdstorm in de werkge
meenschap heeft voorgesteld op het
programma van de winterspelen hard
rijden op de schaats voor jongens te
plaatsen, hetgeen is aanvaard.
Wij kunnen hier nog aan toevoegen
dat de aanwezigheid van dr. Harster
voor de Nederlandsche sport en pers
bij het jeugdcongres van groote waar
de is geweest en er ongetwijfeld toe zal
bijdragen, dat de verbindingen tus
schen Nederland en het buitenland nog
worden verbeterd.
Met een enkel woord memoreerde
de Reichssportführer, da' bijzonder
contact zal worden gezocht, met de
werkgemeenschap gezondheid, waarvan
de Vlaamsche jeugdleider de leiding
heeft.
De heer von Tschammer maakte van
de gelegenheid gebruik, de oprichting
van het Europeesche sportverbond aan
te kondigen, waartoe in October onge
veer twaalf landen in München bijeen
zullen komen.
Dit nieuwe Europeesche sportver
bond zal voor de talrijke takken van
sport vakgroepen krijgen.
beter worden. Als Hitier er niet
was, dan zou ik bevreesd z(jn voor
het lot van Europa, dus ook van
ons land, maar nu hjj er wel is,
heb ik die vrees niet. Er is ook bij
mjj geen vrees voor imperialisme.
Was Hitier Napoleon, dan zou het
er anders voor staan, maar dat is
hij niet. Mijn vrees is alleen deze,
dat ons volk in zijn geheel zou
weigeren een Europeesch land te
worden. Engeland heeft altijd kans
gezien zijn oorlogen te voeren in
een ander land dan het zijne. Laten
wij dit nu ook eens probeeren.
Europa moet kans zien zijn oorlo
gen uit te vechten in Engeland ea
omgekeerd.
Negentig procent van het werk aan
het Oostfront wordt door het Duitsche
volk gedaan. Als het goed was, zouden
daar niet duizenden maar tienduizen
den van onze jongens moeten staan,
Ik heb dit volk lief en als het mij ge
geven is, zal ik ervoor zorgen, dat wij
soldaten worden en geen slaven. Zoo
alleen kunnen wij, in plaats van een
kolonie, een waardige plaats in het
aiejrwe Europa krijgen. Wat wij thans
te doen hebben, is het stellen van het
socialisme van de daad en daarom
moeten met name de boeren hun bo
dem zoo intensief mhgelijk bewerken.
Vol vertrouwen aanvaarden wij thans
als pioniers van ons volk de zware
taak, die op onze schouders is gelegd
Men zal een keus moeten doen: óf met
Engeland en Amerika, óf solidair met
Hitier en Mussólini. Zijn wij dit laat
ste, dan wachten wij met vertrouwen
af of de geschiedenis goed over ons
zal oordeeleal